PROGRAMMA EERSTE HALFJAAR 2017 NVBS - AFDELING DEN HAAG

Transcriptie

1 PROGRAMMA EERSTE HALFJAAR 2017 NVBS - AFDELING DEN HAAG NZH A106 en B303 komen even buiten voor een proefrit. Den Haag, Laan van Meerdervoort, 11 oktober Foto: Kees Bal. De NVBS Trein en tram zijn voor veel mensen niet anders dan een vervoermiddel. Maar anderen hebben er meer dan gemiddelde belangstelling voor. Zij zijn gefascineerd door de techniek van het materieel of de regelmaat van de dienstregeling. Of zijn geboeid door de sfeer die de tram in de stad geeft, de passie voor lange treinreizen, de variatie aan locomotieven en treinstellen of de verschillen in trams. Wie zich verder in het railverkeer verdiept ontdekt steeds weer andere aspecten die de interesse wekken. Overal wonen mensen met belangstelling voor spoor en tram. Alleen al in Nederland zijn dat er vele duizenden. Een kleine 5000 van hen zijn lid van de NVBS, de grootste vereniging op dit gebied in ons land. Het lidmaatschap, inclusief het fraaie maandblad Op de Rails, kost bij automatische incasso 55,- per jaar. (Voor jongeren t/m 24 jaar 28,-). Nadere informatie over het lidmaatschap is te vinden op of te verkrijgen via het bestuur van onze afdeling.

2 NVBS-afdeling Den Haag In de maanden september t/m mei zijn er op de 2e, 4e en eventueel 5e maandag bijeenkomsten in de grote zaal van de Christus Triumfatorkerk, Juliana van Stolberglaan 154 te Den Haag. De zaal is geopend vanaf uur, het programma begint altijd om uur en eindigt omstreeks uur. Te laat komen of te vroeg weggaan wordt door velen als storend ervaren. U wordt dus dringend verzocht tijdig aanwezig te zijn. Ter dekking van de zaalhuur en overige kosten bedraagt de entreeprijs 3,50 voor NVBS-leden. Niet-leden betalen 4,-. Bereikbaarheid Vanaf station Den Haag Centraal (12 min. lopen) of Laan van Nieuw Oost Indië (8 min.). HTM: tramlijnen 2 en 6, halte Oostinje RandstadRail 3, 4 en E: Station Laan van NOI, 8 min. lopen. HTMbuzz: buslijn 23, halte Juliana van.stolberglaan HTMbuzz: buslijn 24, halte LvNOI ConneXXion: buslijn 43, halte Laan van NOI De Christus Triumfatorkerk ligt tegenover de haltes van de HTM-lijnen 2, 6 en 23. Er is ook altijd voldoende parkeergelegenheid rondom en achter de kerk. Bestuur - Voorzitter: Paul Muré, Secretaris: Hans Haije, Juliana van Stolberglaan 182, 2595 CM Den Haag, tel Penningmeester: Erik Herbschleb - Bestuurslid: Kees Bal adres: denhaag@nvbs.com IBAN rek.nr.: NL53 INGB t.n.v. NVBS-afd. Den Haag te Rijswijk. Tentoonstelling tijdens de avonden Om de aantrekkelijkheid van de NVBS-avonden extra te verhogen kunnen leden in overleg met het bestuur kleine tentoonstellingen uit eigen collecties inrichten. Hiervoor zijn twee à drie tafels beschikbaar. Op deze wijze komen vaak verrassende collecties aan bod, die een beeld geven van een bedrijf of onderwerp, dat anderen niet kennen. Van het bestuur Het bestuur van de afdeling Den Haag blijft zich enthousiast inzetten om aantrekkelijke programma s te bieden en de kwaliteit van het gebodene te handhaven en waar mogelijk te verbeteren. Intussen investeren we in nog mooiere presentaties. Het grotere projectiescherm is inmiddels een heel seizoen in gebruik en voldoet uitstekend. Ook hebben we een nieuwe beamer aangeschaft, die een

3 prachtig beeld geeft. Intussen hebben we ook een apparaatje aangeschaft om de laptop op afstand te bedienen, een zgn. presenter. Terugkijkend was de speciale avond op 31 oktober in het kader van het 85-jarig bestaan van de NVBS een groot succes. Van de 20 uitgenodigde oud-bestuursleden gaven er 15 acte de présence en hebben er 10 een presentatie verzorgd. Het bezoekersaantal ligt nu rond de 50 gemiddeld, voor ons als bestuur een teken dat we iets bieden dat u als bezoeker aantrekkelijk vindt! Naast een gevarieerd programma, met onderwerpen uit binnen- en buitenland, zowel spoor als tram, proberen wij er ook voor te zorgen dat u elkaar in een prettige sfeer kunt blijven ontmoeten en contact kunt onderhouden met andere belangstellenden. Wij nodigen u ook nu weer van harte uit om onze bijeenkomsten te bezoeken! Natuurlijk mag u ook iemand meebrengen die een keer een bijeenkomst wil bijwonen. En tot slot: Als u zelf eens iets wilt presenteren of suggesties hebt, laat het gerust weten! Samen met u maken wij er iets moois van! Bestuur Onze afdelingsbijeenkomsten worden gehouden in de Christus Triumfatorkerk Juliana van Stolberglaan CL Den Haag Parkeergelegenheid achter het kerkgebouw, ingang via de De Carpentierstraat 9 januari 2017 Australië: de grote steden per trein Beamerpresentatie door Paul Muré In april 2016 maakte een klein groepje NVBS-leden een reis langs de grote steden in het zuidoosten van Australië. Voor allen was het een nieuwe reisbestemming en een kennismaking met de grote variatie aan railvervoer die hier te vinden is. Zowel spoor en tram als railmusea komen in dit programma uitgebreid aan bod, waarbij ook

4 de omgeving niet wordt vergeten. Het wordt een kennismaking met een andere, maar heel prettige wereld. Intercitytrein uit Sydney na aankomst in Katoomba, 24 april Foto: Paul Muré januari 2017 Tussen toen en thans 2016 Presentatie door Marco Moerland Voor de pauze bekijken we digitale foto s uit We nemen een kijkje in Dubai en Parijs bij trambedrijven en de metro. Ook bij de nieuwe trambedrijven van Aubagne (F) en Edinburgh. In ons land kijken we naar de fraai gerestaureerde Wismarmotorwagen van de MBS en goederentrams met stoom bij de RTM op de Brouwersdam. Na de pauze gaan we 25 jaar terug in de tijd. In 1990 was het ijzeren gordijn net opgetrokken. Een goede gelegenheid om stoomtreinen in Polen te fotograferen. In Berlijn werd de tramdienst met klassieke Gotha s onderhouden. We maken een tocht langs tram- en lokaalspoorlijnen in Italië en het toenmalige Joegoslavië. Ook de buurtspoorlijn van Valencia met trams die afgeleid waren van de sneltrams uit Utrecht. Klassieke trams zien we in Lissabon en Porto. Ook bekijken we inmiddels gesloten smalspoorlijnen in Portugal.

5 De tram in Dubai. Foto: Marco Moerland januari 2017 Trams en de stad: een 13-jarige reis door Nederland en Europa Beamer presentatie door Brian Doucet All good things must come to an end. Na bijna dertien jaar in Nederland gewoond te hebben keert de presentator van vanavond terug naar zijn vaderland Canada. In die tijd heeft hij een groot aantal steden in Europa bezocht en heeft hij van de gelegenheid gebruik gemaakt om de trams in deze steden op de gevoelige plaat vast te leggen. Vanavond bezoeken wij onder andere Moskou, Lissabon, Athene, Berlijn, Nice, Edinburgh, Frankfurt, Zürich, Rome, Brussel, Antwerpen, Charleroi en ook Nederland natuurlijk. Stadsgeograaf Doucet fotografeert niet alleen rijtuigen: hij is op zoek naar de stedelijke sfeer en de relatie tussen de tram en de stad. In het centrum van Bern zien we de 651 op lijn 3 richting Saali. Foto: Brian Doucet februari 2017 Winterwonderen in Lapland

6 Film presentatie: Ruud Kohlen Wegens groot succes een herhaling van najaar 2013! Hoogwaardig ijzererts wordt van Kiruna in Zweden over ruim 170 km naar Narvik in Noorwegen over het spoor getransporteerd. Dat wordt gedaan met de sterkste locomotieven van Europa, welke in exploitatie zijn bij de Luossavaara- Kiirunavaara AktieBolag (LKAB). De ertstreinen doorkruisen de laatste wildernis van Europa met bergen tot 2200 meter; mensen wonen er praktisch niet. In barre weersomstandigheden met temperaturen tot wel -40 C is onze presentator er in geslaagd om unieke beelden te schieten van een diepgevroren landschap. Beelden wisselen elkaar af met bijzondere natuurverschijnselen en bijzondere tracties. U zult genieten van prachtige natuuropnamen, dramatische zonsopkomsten, het Noorderlicht (Aurora Borealis) en veel meer dingen, die men alleen in Lapland kan waarnemen. Elanden en rendieren zijn uiteraard ook van de partij. Vele opnamen konden alleen worden gemaakt na kilometerslange voettochten door deze onherbergzame natuur. Kortom, een film die ook de natuurliefhebber zal boeien! Dm is onderweg van Narvik naar Kiruna met een lege ertstrein en passeert Katterjåkk, 3 maart Foto: Ruud Kohlen februari 2017 Het Spoorwegmuseum, dat wil je beleven Beamerpresentatie door Peter-Paul de Winter Tijdens deze avond geeft Peter-Paul de Winter, hoofd Collecties van Het Spoorwegmuseum ons een kijkje achter de schermen. Het gunt ons zicht op de ontwikkelingen vanaf de oprichting van het museum tot het heden met een doorkijkje naar de toekomst. Welke keuzes en dilemma s zijn onderwerp van gesprek? Is het een actief museum? Of juist een statisch pretpark? Wat is het beleid ten aanzien van collecties en verzamelen? Rijden of stilstaan met onze museale treinen? Wat kost dat en blijft dit wel mogelijk? Hoe wordt dit bedrijf gerund en niet geraakt door de overheid? Welke ontwikkelingen van buitenaf bedreigen dit museum? Hoe kan het museum zich aanpassen aan de huidige tijd? Wat ontbreekt er? Hoe ziet Het Spoorwegmuseum zijn omgeving, de collega-musea in binnen- en buitenland en hoe wil zij daarmee omgaan? Welke zijn de rol en invloed van vrijwilligers en externe

7 experts, maar ook van de Vrienden van Het Spoorwegmuseum? Kortom, er gaat een boekje over Het Spoorwegmuseum voor ons open dat misschien verrassende inzichten geeft in het hoe en waarom van dit museum. Peter-Paul de Winter, hoofd Collecties van Het Spoorwegmuseum. Foto: Het Spoorwegmuseum maart 2017 Smalspoor op de Duitse Wadden-eilanden Beamer presentatie door Peter Doove Een presentatie over de spoorlijnen op de Duitse Waddeneilanden en in Ostfriesland. We reizen van de Eemshaven tot Wilhelmshaven en doen alle Waddeneilanden en plaatsen als Emdem, Aurich en Esens aan. Er zijn dia s uit 2001 te zien van de Kreisbahn Aurich en Spiekeroog, foto s uit het Moormuseum in Wiesmoor en van het smalspoor op Minsener Oog. Het tweede deel bestaat uit drie films uit 2013 die een impressie geven van het vervoer zoals dat op Borkum, Langeoog en Wangerooge plaatsvindt. Smalspoor op de Duitse Waddeneilanden. Foto: Peter Doove.

8 maart 2017 Jaaroverzicht 2016 Beam- en film presentatie door Geert Wessels, Thijs de la Vieter en Rinse Kooiman In dit jaaroverzicht probeert dit drietal presentatoren u een zo compleet mogelijk beeld te geven van alle veranderingen in het trein- en tram-vervoer in Nederland en daarbuiten. Dit doen zij d.m.v. een uitgebreide film- en digitale presentatie. HTM-lijn 17 kreeg Aveno s én een tijdelijk kopeindpunt op het Toernooiveld, 29 juli Foto: Paul Muré april 2017 De bijvangst Presentatie door Huib Binkhorst Een elektrieke tramhobbyist laat zich er beslist niet van weerhouden regelmatig het fototoestel te richten op treinen. We gaan eens rondkijken in de jaren zeventig wat dat zoal heeft opgeleverd. Te beginnen bij het veertigjarig jubileum van de NVBS komen langs: de groene Plan T, de bruine diesellocs, blauwe en gele elektrische treinen, alsook de rode dieseltjes tijdens onder meer een Fries zeilkamp. Heel Nederland Tienertoerend door en ook al snel meerijdend met collegahobbyisten-met-auto is er veel via de lens bekeken. Noord-Holland werd daarbij vanuit Voorburg zeker niet overgeslagen, want de stoomtram was ook toen al regelmatig in beeld. Tramhobbyist wordt stoomtram-conducteur, en reist vaak in uniform via Amsterdam met de diesel naar Hoorn. De presentator neemt u mee op

9 deze nostalgische tour door zijn foto-productiefste jaren en eindigt daarom al ruim vóór TEE Edelweiss Amsterdam Zürich nadert Den Haag. Foto: Huib Binkhorst april 2017 Uit Aad de Wolf s RTV-Filmarchief door het Railtheater Amsterdam Het Railtheater Amsterdam presenteert een aantal gedigitaliseerde films uit de collectie van de - begin 2012 plotseling overleden - bekende cineast Aad de Wolf, waarin we kunnen genieten van spoor- en trambeelden uit Nederland, België en de beide Duitslanden, opgenomen in de periode Aad de Wolf was een redelijk vroege amateurfilmer, die al in de jaren 50 bewegend beeld op het gevoelige materiaal vastlegde en daaraan ook al synchroon geluid wist toe te voegen, uniek voor die tijd! In de jaren 60 startte hij vrijdagse filmvoorstellingen in zijn huiskamer, die in 1966 zouden uitmonden in het Railtheater Voorburg. Jarenlang was hij de stuwende kracht achter de voormalige Railtheaters in Voorburg en Rotterdam, maar hij presenteerde zijn programma s ook elders door geheel Nederland. Vanavond kunt u kijken naar unieke historische beelden van 61 tot 39 jaar geleden, met authentiek geluid en het markante commentaar van de maker in de volgende films: Tram-Kaleidoscoop. NZH: Den Haag-Leiden, botsing Voorburg; HTM: buitenlijners op lijn 13, voormalige stoomaanhangers op lijn 8 (1955/62). Op naar stoom. Stoomtractie Hengelo-Rheine-Osnabrück (1964). Stoomkracht in drievoud. Treinverkeer in het Belgisch-Duitse grensgebied bij Moresnet en Aachen (1965). Met de tram door België. Antwerpen, Londerzeel, Gent, Brussel, Mons, Oostende, Luik, Verviers en Charleroi (1965).

10 Mee met de RTM. De diesellijnen Rotterdam-Oostvoorne/Hellevoetsluis (1964/65). Op de rails langs Rijn en Moezel. Spoorwegverkeer in het gebied tussen Keulen, Koblenz en Trier (1968/70). Stoomlocatie Saalfeld. Indrukken bij station Saalfeld en van de lijnen in het Thüringerwald in de DDR (1977). NZH-Kaleidoscoop. Stadsdienst Leiden, Amsterdam-Zandvoort en Leiden-Den Haag (1957/61). Aad de Wolf in Voorburg mei 2017 Over Smalspoortreinen en de Harz Beamerpresentatie door Erik de Jongh En: In deze presentatie wordt u namelijk niet alleen meegenomen naar de Harzer Schmalspurbahnen, maar ook mee de Harz in. Sinds De Jongh s eerste bezoek aan de Harz in 1978, wat toen nog gedeeld was in het vrije westen en afgesloten oosten, oefent dit gebied een grote aantrekkingskracht op hem uit. Natuurlijk is dit alleen maar meer geworden na het opengaan van de grens tussen Oost en West in Eindelijk was het voor hem mogelijk om naar de andere kant te gaan en daar te fotograferen. Voornamelijk vanuit standplaats Wernigerode bekijken we uitgebreid de HSB vanaf 1990, maar tevens het gebied met de prachtige natuur waar deze doorheen rijdt en bezoeken we ook plaatsen als Quedlinburg en Gernrode. Verder wordt er gesproken over de jonge geschiedenis m.b.t. de tweedeling van de Harz. Een breed programma dus, met veel spoor, geen eindeloze details, niet volledig, maar wel met oog voor natuur, cultuur en geschiedenis.

11 mei 2017 Met InterRail door Europa Presentatie door Matthias van Aalst Stoom in/en de Harz. Foto: Erik de Jongh Na zijn deelname aan de varia-avond van 6 juni verzorgt Matthias nu een volledig avondprogramma. Hij zal in de eerste helft van de avond aandacht schenken aan zijn InterRailreis in de zomer van 2016, waarbij de nodige steden per tram zijn verkend. O.a. Milaan, Boedapest en Wenen zullen aan bod komen, maar er volgt meer. De reis werd voor het grootste deel afgelegd per nachttrein; de meeste daarvan zijn inmiddels opgeheven, dus nu ook alweer historie. Na de pauze zal worden ingegaan op de tramexcursies die in de periode hierna hebben plaatsgevonden. Aangezien deze op het moment van schrijven nog niet allemaal bekend zijn, houden we het spannend; maar het wordt zeker de moeite waard! Museumtram in Boedapest. Foto: Matthias van Aalst

12 mei 2017 Trams in oostelijk Duitsland, verleden en heden Beamerpresentatie door Bert van Raaij In deze presentatie krijgen we beelden te zien van trams in de DDR in de jaren 80. De socialistische arbeidersstaat was verarmd en de trams waren vaak sterk verouderd. Toch werd er druk gebruik van gemaakt omdat een auto voor velen nog een onbereikbare luxe was. We gaan het land door en zien onder andere Lowa- en Gotha-trams en de wat modernere Tatra s. Na de hereniging van de twee Duitslanden in 1990 werd de infrastructuur gemoderniseerd zodat er één moderne maatschappij kon ontstaan naar West-Duits voorbeeld. Ook het trammaterieel werd verbouwd of nieuw aangeschaft. Hoewel de passagiersaantallen terugliepen zijn er maar weinig lijnen en bedrijven opgeheven. We gaan nogmaals het land door en kijken wat er na de Wende zoal veranderd of gebleven is. Erfurt, tramstel type 'Gotha" op lijn 2 richting Nordbahnhof; Anger, 21 mei Foto: Bert van Raaij