De rol van het ministerie van LNV bij besmettelijke dierziekten

Transcriptie

1

2 De rol van het ministerie van LNV bij besmettelijke dierziekten Eelco Ronteltap / Huibert Maurice Directie Voedselkwaliteit en Diergezondheid

3 Inhoud van de presentatie Waarom bijeenkomst over dierziektebestrijding bij paard? Besmettelijke dierziekten en de rol van LNV Criteria die mede de rol van LNV bepalen Indeling van besmettelijke dierziekten en de rol van LNV bij de bestrijding ervan Waarom nu nadenken over diergezondheid bij paard? Discussie 2

4 Waarom bijeenkomst over dierziektebestrijding bij het paard? Opduiken van nieuwe besmettelijke dierziekten Over welke ziekten hebben we het? Collectieve aanpak relatief nieuw voor deze sector Kennen de diverse spelers elkaar en hun rol voldoende? Wat is er nodig voor adequate bestrijding Beter in vredestijd een aanvalsplan bedenken Aandachtspunten; diversiteit in de sector, I&R, etc. Kortom; stimuleren bewustwording 3

5 Besmettelijke dierziekten en rol LNV LNV heeft verschillende rollen (of geen rol) bij verschillende besmettelijke dierziekten Criteria voor het bepalen van de rol van LNV: Risico s voor de humane gezondheid Externe effecten van de dierziekte Aard van de noodzakelijke maatregelen Europese/internationale verplichtingen 4

6 Criteria Risico s voor de humane gezondheid Manier van overdracht (direct intensief contact of via de lucht) Ernst van de gevolgen H5N1 vs. Huidschimmel Wel of niet goed in staat om het risico zelf te beperken Externe effecten van de dierziekte Snelheid van verspreiden Effecten voor het dier Maatschappelijke gevolgen Economische gevolgen (houder, sector, meer sectoren) 5

7 Criteria Aard van de noodzakelijke maatregelen Maatregelen door houder, sector gezamenlijk of overheid Sommige instrumenten zijn alleen aan de overheid voorbehouden (voorbeeld vervoersverboden) Europese/internationale verplichtingen Afspraken om de handel en transport veilig te maken ( vrijwaringsplicht ) EU bestrijdingsrichtlijnen 6

8 Indeling van besmettelijke dierziekten Op basis van deze criteria is er een indeling van besmettelijke dierziekten mogelijk: 1. Bestrijdingsplichtige dierziekten (voormalig OIE lijst A) 2. Handelsziekten 3. Overige besmettelijke dierziekten (bedrijfsgebonden) Criteria veelal impliciet meegenomen. Bij herziening Europees diergezondheidsbeleid wordt gewerkt aan transparant afwegingskader om dit expliciet te maken. 7

9 Bestrijdingsplichtige dierziekten (1) Bij deze dierziekten is LNV verantwoordelijk voor het nemen van maatregelen om een uitbraak te bestrijden Deze ziekten hebben een Europese bestrijdingsrichtlijn, er zijn 15 ziektes die bestrijdingsplichtig zijn Voorbeelden: Klassieke varkenspest (KVP), vogelgriep (AI), Afrikaanse Paardenpest (APP), Mond en Klauwzeer (MKZ) 8

10 Bestrijdingsplichtige dierziekten (2) Bestrijding door LNV Ministerie van LNV Minister politiek verantwoordelijk beleidsontwikkeling Algemene Inspectiedienst Handhaving Voedsel en Warenautoriteit uitvoering primaire proces uitvoeringsdraaiboek Dienst Regelingen administratieve, logistieke en financiële processen 9

11 Bestrijdingsplichtige dierziekten (3) In vredestijd : Aangifteplicht ( early warning ) Monitoringssystemen (wilde vogels/zwijnen, basismonitoring GD, tonsillen onderzoek varkens) voorbereiding op eventuele uitbraak: Beleidsdraaiboeken (zie concept versie APP) Crisisoefeningen Financieringsbeleid; systeem voor publiek-private kostenverdeling Afspraken over crisisdiagnostiek met CVI (Lelystad) 10

12 Bestrijdingsplichtige dierziekten Bij een uitbraak: Crisisfase officieel besluit Crisisorganisatie met een crisisstaf voor besluitvorming Dier-/ziektespecifiek beleidsdraaiboek in werking Communicatie met sectoren en maatschappij via basisoverleg Persberichten Sector zelf zorgt voor communicatie naar achterban Communicatie met EU commissie 11

13 Voorbeeld: Afrikaanse Paardenpest Algeheel vervoersverbod van minimaal 72 uur Bescherming van paarden tegen de knut Euthanasie van besmette dieren Instellen beschermings/toezichtgebied met daarin een vaccinatiegebied/20 km zone Noodvaccinatie 12

14 b) Handelsziekten LNV heeft een rol in vrijwaring Zorgen dat de ziekte niet geëxporteerd wordt Bedrijf blokkeren Extra eisen bij export stellen LNV geen rol in bestrijding Wel/niet actief bestrijden keuze en verantwoordelijkheid van een sector 13

15 Voorbeeld: Infectieuze anemie (IA) IA is in potentie dodelijk Wordt overgebracht door insecten en bloed bloed contact. Paarden blijven levenslang besmet. Europese regelgeving: vrijwaringsplicht Bij besmetting met IA bedrijf op slot zolang het besmette paard leeft tenzij het dier wordt geïsoleerd (dat is moeilijk om te doen en moeilijk om te bewijzen!). 14

16 c) Overige besmettelijke dierziekten LNV heeft geen rol Wel/niet actief bestrijden keuze en verantwoordelijkheid van een sector Voorbeeld; influenza 15

17 Waarom nu nadenken over diergezondheid bij het paard? Diergezondheid gaat breder dan dierziektebestrijding Daarom in vredestijd nadenken over preventie en waar nodig bestrijding Rolverdeling helder krijgen/hebben (On)mogelijkheden van inzet collectieve middelen; Doel; monitoring, bestrijding (verplicht of vrijwillig), onderzoek Verdeling; indiv. houder, sector, overheid of combi Inzameling (convenant, heffing, verzekering, etc.) Aandachtspunten uitwerken; grote diversiteit in de sector, I&R, communicatie, waardebepaling 16

18 Dank voor uw aandacht! 17