Rapport wireless Rijnland Zorggroep Advisering aanleg wireless internet in verzorgingstehuizen

Transcriptie

1 RIJNLAND ZORGGROEP Rapprt wireless Rijnland Zrggrep Advisering aanleg wireless internet in verzrgingstehuizen Jeren Hgendijk, Sander Plagman, Dick van der Weijden VERSIE 1.0 Dit dcument bevat adviezen betreft het pzetten en beheren van draadls internet p de lcaties Nrderbrink en Leythenrde van de Rijnland Zrggrep

2 Inhudspgave Inleiding... 1 Verzrgingstehuis Nrderbrink... 2 Krte samenvatting van het bezek... 2 Opdrachtmschrijving... 2 Mgelijke plssing(en)... 3 Oplssing Oplssing Oplssing Beheer Nrderbrink... 6 Sftware... 7 Gebruik van wireless met eigen cmputer... 7 Verzrgingstehuis Leythenrde... 8 Krte samenvatting bezek & pdrachtmschrijving... 8 Mgelijke plssing(en)... 9 Oplssing Oplssing Oplssing Oplssing Beheer Leythenrde Sftware Linux Live CD Windws Oplssingen Gebruik van wireless met eigen cmputer Beschikbaarheid van gedeelde laptps Registratiesysteem laptps Ksten uitbesteding Aanleg Beheer Cnclusie Nrderbrink Leythenrde Bijlagen... 1 Bijlage 1: Metingsresultaten Nrderbrink... 1 Bijlage 2: Ft s Nrderbrink... 4

3 Inleiding Inleiding Eind vrig jaar heeft de Rijnland Zrggrep een prject neergelegd bij de Hgeschl Leiden. Dit prject betreft het aanleggen van een draadlze netwerk/internet verbinding vr een aantal van de verzrgingstehuizen die nder de Rijnland Zrggrep vallen. Dit mdat hier zwel vanuit de patiënt als uit de Rijnland Zrggrep vraag naar is. In 1 e instantie ging dit m de lcaties: - Nrderbrink - Leythenrde - Oudshrn - Gewnhuizen Het is de taak van de studenten van Hgeschl Leiden die deelnemen aan dit prject m vr de verschillende lcaties met een aantal draadlze plssingen te kmen. De plssingen betreffen de aanleg, het beheer en de ksten. Halverwege het prject is beslten m de fcus te leggen p de lcaties Nrderbrink en Leythenrde waarmee de verige lcaties vr dit rapprt zijn kmen te vervallen. In dit rapprt zijn de samenvattingen te vinden van de bezeken aan Nrderbrink en Leythenrde alsmede de adviezen ten aanzien van de plssingen. In de cnclusie spreken wij nze vrkeur uit vr een mgelijke plssing. 1

4 Verzrgingstehuis Nrderbrink Verzrgingstehuis Nrderbrink Krte samenvatting van het bezek Na het bezek hebben wij de vlgende dingen kunnen vaststellen: We hebben te maken met een verzrgingstehuis vr uderen die zals dat hier wrdt genemd beschermd wnen. Onder de bewners is er een grte mate van zelfstandigheid. Zij wnen p zichzelf en kunnen indien ndig hulpverlening prepen. Gemiddeld genmen zijn er per jaar cnstant 36 bewners aanwezig in Nrderbrink. Deze mensen kunnen gebruik maken van 3 gezamenlijke cmputers die zich in de grte recreatieruimte bevinden. Meestal maken de mensen gebruik van de cmputers nder begeleiding van hulpverlener/vrijwilliger. De internetverbinding kmt binnen p de 3 pc s via een Speedtuch ruter/mdem Gebuw is rechthekig, hal met aan beide zijden kamers. Lengte is ngeveer 40m en er zijn naast de wningen van Nrderbrink zelf een paar recreatieruimtes en daarnaast aan beiden kanten een aantal aanhangende wningen. De wningen maken vr wat betreft de vrzieningen die getrffen zullen wrden geen deel uit van Nrderbrink zelf. Internet/netwerk zal dus alleen beschikbaar zijn vr de mensen die echt in Nrderbrink zelf wnen en k gebruik kunnen maken van de begeleiding. Opdrachtmschrijving De pdracht is het pzetten van een draadls netwerk inclusief internet vr bewners van Nrderbrink. Het is de bedeling dat bewners p hun kamer gebruik kunnen maken van deze dienst. Mgelijk gaan medewerkers hier later k gebruik van maken vr het ECD. Hierbij is dus de mgelijkheid dat de medewerkers met een laptp mbiel kunnen zijn en veral ver de bendigde dssiers kunnen beschikken. 2

5 Verzrgingstehuis Nrderbrink Mgelijke plssing(en) Oplssing 1 Er wrdt een hfdantenne geplaatst p het dak van het gebuw. Deze hudt cntact met het netwerk van Wireless Alphen/Leiden. Een antenne p het dak van de recreatieruimte en het kippenhk/vlière, deze verspreiden het signaal aan beide zijden ver het gehele gebuw. Levering en beheer van deze antennes is in handen van Wireless Alphen/Leiden. Vrdelen: - Weinig lsse hardwarecmpnenten ndig binnen het gebuw. - Het beheer van het netwerk kmt in handen van vrijwilligers van Wireless Alphen/Leiden. - Aanleg van het draadlze netwerk wrdt kstels dr vrijwilligers van Wireless Alphen/Leiden gedaan. - Wireless Leiden kan mgelijk spnsring regelen vr de hardware wat een gunstig kstenplaatje p zu kunnen leveren. - Wireless Leiden deelt haar netwerk wat betekent dat Rijnland geen alleenrecht heeft p dit netwerk. - Dr dit gedeelde netwerk kan een beveiligingsprbleem ntstaan. He meer gebruikers he meer risic p vervuiling en nrechtmatig gebruik. - Er kunnen niet zmaar veranderingen wrden aangebracht in het netwerk. Wireless Leiden is hier altijd bij betrkken. Geschatte ksten: Antenne Antenne Dak Antenne 1000,- Prxy Server 180,- Kabels 100,- Switch 25,- 10% nvrzien 155,- 1700,- (incl. BTW) Het aanleggen van deze plssing zal vrijwillig wrden gedaan dr leden van Wireless Leiden. Hiervr wrden geen ksten gerekend. 3

6 Verzrgingstehuis Nrderbrink Schematische weergave zijaanzicht vanaf het zuiden: Legenda: 1. Prxyserver 2. Antenne vrkant 3. Antenne achterkant 4. Antenne verbinding Wireless Alphen Oplssing 2 Internet signaal kmt direct binnen p de lcatie zelf en wrdt via (meerdere ) accesspints en repeaters, die centraal p elke etage staan, nderverdeeld ver het gebuw. Er is een mgelijkheid tt 2 fysiek gescheiden netwerken (d.m.v. dubbele apparatuur). 1 netwerk vr de bewners en 1 vr de medewerkers. Vrdelen: - Vlledig eigen netwerk vr zwel persneel als cliënten die verblijven p Nrderbrink. - Dr de bvengenemde scheiding is het netwerk vrbereid p het eventuele ECD waarmee in de tekmst gewerkt zu gaan wrden. - Ondanks meer hardwarecmpnenten zullen de ksten waarschijnlijk tch lager uitvallen dan de apparatuur die bendigd is vr plssing 1 en 3. 4

7 Verzrgingstehuis Nrderbrink Ksten: - Vr scheiding van het persneelsnetwerk en cliëntennetwerk is er een dubbele heveelheid hardware ndig. - Beheer van het netwerk is vr rekening van Rijnland Zrggrep dan wel een externe partij met bijkmende ksten. - Kennis met in huis zijn vr succesvl beheer. (in minder mate als dit wrdt vergeleken met plssing 1.) 1500 eur hardware (inclusief 10% nvrzien) Exclusief arbeidsksten Oplssing 3 Dit is een cmbinatie van plssing 1 en plssing 2. Via een hfdantenne p het dak zal signaal van Wireless Alphen/Leiden wrden pgevangen. Deze wrdt intern verspreid via een accesspints en repeaters. Vrdelen: - Geen antennes buiten ten ksten van het aanzicht van het gebuw - Hgere ksten dan plssing 1 en 2. - Netwerkbekabeling met dr het gebuw wrden getrkken van de prxyserver beneden naar het dak - Wireless Leiden neemt alleen beheer van apparatuur die buiten staat p zich. Dit mdat alleen een extern netwerk iets tevegt aan het bereik van Wireless Leiden/Alphen als geheel. Geschatte ksten: Dak Antenne 1000,- Prxy Server 180,- Kabels 200,- Accesspints 9x 800,- 10% nvrzien 220,- 2400,- (incl. BTW) 5

8 Verzrgingstehuis Nrderbrink Beheer Nrderbrink Beheer wrdt gedaan dr vrijwilligers zals dit k p dit mment gebeurd. Zdra de plssingen van prblemen buiten hun bereik vallen zullen deze wrden drgeschven naar de Rijnland rganisatie. Bewners die met hun eigen laptp gebruik maken van het netwerk/internet zijn hiervr zelf verantwrdelijk. Wellicht kan wrden afgesprken dat de vrijwilligers k hiervr de helpende hand kunnen bieden. De Rijnland grep blijft wel hfdverantwrdelijke vr de beschikbaarheid van het draadls netwerk. Beheer van Rijnland machines zelf die zich in het netwerk bevinden blijft nveranderd. Andere mgelijke plssingen vr beheer Studenten/stagiaires van ROC leiden inschakelen. Vrdelen: Lagere ksten t..v. lndienst f extern bedrijf Persnlijke dienstverlening Mgelijke minder ervaring t..v. lndienst f extern bedrijf Arbeidsintensief (qua begeleiding) Veelvuldige wisseling van studenten, mdat deze drstrmen binnen hun pleiding Extern bedrijf inschakelen. Vrdelen: Gespecialiseerd Ervaren Er kan een SLA wrden afgeslten. (Een cntract waarin de mate van dienstverlening wrden bepaald en waaraan rechten kunnen wrden ntleend.) Hgere ksten t..v. studenten en deeltijd werknemer in lndienst 1 f meerdere beheerders in dienst nemen die verantwrdelijk zijn vr het beheer ten aanzien van alle verzrgingstehuizen. Deze kunnen in deeltijd wrden aangenmen. Vrdelen: Persnlijke dienstverlening 6

9 Verzrgingstehuis Nrderbrink Kennis van de rganisatie binnen Rijnland Zrggrep (wrdt pgebuwd naarmate werknemer langer in dienst is). Hge ksten t..v. studenten Sftware Binnen Nrderbrink zijn geen gedeelde laptps aanwezig, hierdr zullen er geen restricties wrden pgelegd aan de sftware. De bestaande penbare pc s kan de sftware blijven zals deze is. Gebruik van wireless met eigen cmputer Op dit mment maken cliënten van het verzrgingstehuis vr internet ng gebruik van de penbare cmputers. Dr de aanleg van wireless wrdt internet k p de kamer beschikbaar. Dit biedt de mgelijkheid vr cliënten m eigen pc f laptp vr langere termijn te verbinden. Vr eigen pc en laptp kan er een keuze gemaakt tussen 2 pties: Optie 1: Cmputers mgen met hun eigen installatie het netwerk p, dit heeft als nadeel dat het draadlze netwerk eerder vervuilt kan raken. Dit vergt k uitleg aan de gebruikers he zijn cnnectie meten maken. Dit kan bijvrbeeld dr middel van een handleiding. De gebruiker hudt zijn eigen mgeving. Optie 2: Cmputers mgen alleen p internet via een Linux live cd en een vaste USB wifi kaart, dit zrgt vr een schner netwerk. Maar zal de gebruiksvriendelijkheid mlaag brengen. Bvendien is het niet met 100% zekerheid te zeggen dat de live cd s met alle hardware werken. Alle eigen laptps en pc s vallen niet binnen het beheer van het Rijnland, de cliënt is zelf verantwrdelijk. Wel valt het bereik van de draadlze verbinding binnen het beheer. 7

10 Verzrgingstehuis Leythenrde Verzrgingstehuis Leythenrde Krte samenvatting bezek & pdrachtmschrijving De huidige situatie is als vlgt: Een internetcafé met 2 pc s. Del is m het gebuw te vrzien van een draadls netwerk waarvan zwel patiënten als medewerkers gebruik van kunnen maken. De bedeling is dat dit in 3 fases gebeurd: - Fase 1: Vr het aanleggen van draadls internet wil men graag dat er begnnen wrdt in de tuinkamer. - Fase 2: In de grte vleugel met 18 kamers per etage + een aantal huiskamers is het de bedeling dat p etage 2 t/m 5 k draadls internet met kmen. (1 e etage is vr persneel) Ok het bijgebuw (afdeling PG) met 2 huiskamers met van een signaal wrden vrzien. - Fase 3: Hierna vlgt alles wat ng ver is en van draadls internet met wrden vrzien. De plssingen die wie in dit verslag aandragen beschrijven alleen fase 1, maar geven de mgelijkheid tt drgrei naar de vlgende fases. Er zijn dr Hlland Casin 16 laptps beschikbaar gesteld. Zdra het draadls internet er is kunnen mensen van de laptps gebruik maken m het internet p te gaan. Ok met een eigen laptp met dit mgelijk zijn. Wellicht wrdt een deel f zelfs alles betaald dr Hlland Casin met betrekking tt het aanleggen van het draadls netwerk. Het is dus zaak m meerdere pzetten te maken waaraan minimale tt maximale ksten aan verbnden zijn zdat er vr de eventuele spnsring een keuze kan wrden gemaakt vr welke aanpak er gekzen gaat wrden. Vr dit mment gaat het vr de patiënten m standaard gebruik, dus gewn internet, mailen, etc. In de tekmst zal dat beeld best kunnen veranderen en is er misschien k vraag naar bijvrbeeld: Skype, Yutube f Uitzending gemist. Hier dient rekening mee te wrden gehuden. Hetzelfde is het geval vr het tekmstige gebruik van het ECD (Elektrnisch Cliënten Dssier) Er zullen cursussen wrden gegeven aan geïnteresseerden die in het verzrgingstehuis verblijven. In geval van een vlgend bezek f vr het den van metingen meten we cntact pnemen met Leythenrde en vragen naar Juliet Jansen. (secretaresse) 8

11 Verzrgingstehuis Leythenrde Mgelijke plssing(en) Oplssing 1 Netwerkbekabeling dr het gebuw heen met aansluitpunten p alle kamers en huishamers Vrdelen: - Werkt praktisch altijd. Kans p signaalverlies is nihil. - Apparatuur is minder stringsgevelig en gaat langer mee. - Hgere netwerksnelheid t..v. een draadlze plssing. - Ongewenst netwerkgebruik van buiten het gebuw is nmgelijk. - Hge ksten vr de aanleg, mdat kabels dr het hele gebuw trekken arbeidsintensief is. - Beperkte mbiliteit, drdat de kabel de lcatie bepaald van de cmputer. - Veel brwerkzaamheden vr het aanleggen van de kabels. Oplssing 2 Verspreiding van draadls signaal via lsse accesspints. Deze wrden verspreid dr het gebuw heen gezet vr dekking p gewenste lcaties. Vrdelen: - Beter beheerbaar, mdat het kleinschaliger is dan plssing 3. - Lagere ksten t..v. plssing 3 en 4. - Met aangelegd wrden dr extern bedrijf f studenten. - Kleiner bereik t..v. een plssing met grtere antennes. Oplssing 3 Draadls signaal aangebden dr Wireless Leiden. Deze kunnen de dekking uitbreiden tt de lcatie Leythenrde dr middel van een antenne p het dak en antennes die het signaal ver het gebuw verdelen. Vrdelen: - Prfessinelere plssing dan accesspints dr het gebuw - Hgere aanschafksten t..v. plssing 2 9

12 Verzrgingstehuis Leythenrde Ksten: - Wireless Leiden deelt haar netwerk wat betekent dat Rijnland geen alleenrecht heeft p dit netwerk. - Dr dit gedeelde netwerk kan een beveiligingsprbleem ntstaan. He meer gebruikers he meer risic p vervuiling en nrechtmatig gebruik. - Er kunnen niet zmaar veranderingen wrden aangebracht in het netwerk. Wireless Leiden is hier altijd bij betrkken. Wireless Leiden heeft een, niet definitief, gespecificeerd kstenverzicht vr materiaal gemaakt. Het betreft alleen de materiaalksten vr de eerste fase (tuinkamer). Utp-kabel met stekkertjes en bevestigingsmateriaal 100 Prxy-kastje (Sekris 4501 met veding en cmpactflashkaartje) achterzijde 164 Ap-kastje (Wandy met veding, pe injectr, bevestigingsmateriaal) vrzijde 206 2x ap-kastje (Wandy, zie bven) 412 2x nanstatin5 interlinkkastje incl. veding en pe 160 1x basis-nde (Sekris 4801, incl. veding en pe en kast) 250 Bevestigingsmateriaal, mastvetje e.d. 75 Onvrzien (10%) 133 Ttale materiaalksten 1500 Oplssing 4 Draadls signaal wrdt gestraald richting het gebuw d.m.v. antenne bevestigd p een ander gebuw: Het signaal wrdt van binnenuit (eigen internetverbinding) naar de externe antenne geznden die dit weer verspreid ver het gebuw. Apparatuur is eigendm van Rijnland Grep Vrdelen: - Beter beheerbaar, mdat het kleinschaliger is dan plssing 3. - Hgere ksten t..v. plssing 3. - Niet te bevestigen f er binnen de Rijnland Zrggrep geneg kennis is m deze plssing aan te leggen en te beheren. Vereist daardr mgelijk inschakeling van een externe partij met bijkmende ksten. 10

13 Verzrgingstehuis Leythenrde Beheer Leythenrde Beheer wrdt gedaan dr vrijwilligers zals dit k p dit mment gebeurd. Zdra de plssingen van prblemen buiten hun bereik vallen zullen deze wrden drgeschven naar de Rijnland rganisatie. Bewners die met hun eigen laptp gebruik maken van het netwerk/internet zijn hiervr zelf verantwrdelijk. Wellicht kan wrden afgesprken dat de vrijwilligers k hiervr de helpende hand kunnen bieden. De Rijnland grep blijft wel hfdverantwrdelijke vr de beschikbaarheid van het draadls netwerk. Beheer van Rijnland machines zelf die zich in het netwerk bevinden blijft nveranderd. Andere mgelijke plssingen vr beheer Studenten/stagiaires van ROC leiden inschakelen. Vrdelen: Lagere ksten t..v. lndienst f extern bedrijf Persnlijke dienstverlening Mgelijke minder ervaring t..v. lndienst f extern bedrijf Arbeidsintensief (qua begeleiding) Veelvuldige wisseling van studenten, mdat deze drstrmen binnen hun pleiding Extern bedrijf inschakelen. Vrdelen: Gespecialiseerd Ervaren Er kan een SLA wrden afgeslten. (Een cntract waarin de mate van dienstverlening wrden bepaald en waaraan rechten kunnen wrden ntleend.) Hgere ksten t..v. studenten en deeltijd werknemer in lndienst 1 f meerdere beheerders in dienst nemen die verantwrdelijk zijn vr het beheer ten aanzien van alle verzrgingstehuizen. Deze kunnen in deeltijd wrden aangenmen. Vrdelen: Persnlijke dienstverlening 11

14 Verzrgingstehuis Leythenrde Kennis van de rganisatie binnen Rijnland Zrggrep (wrdt pgebuwd naarmate werknemer langer in dienst is). Hge ksten t..v. studenten Sftware Er zijn reeds gedeelde laptps aanwezig zijn vr de cliënten van Leythenrde. Hiermee zal een grt deel van het gebruik van het draadls internet plaats vinden. Vr het ttaalbeeld van dit prject zal er k wrden gekeken naar sftwarematige plssingen. Linux Live CD Een live cd is een zelfstartende cd-rm met daarp een besturingssysteem. Om dit besturingssysteem te gebruiken is geen installatie p de hardeschijf ndig. De meeste live cd s zijn zgn. distributies p basis van Linux. Omdat Linux pen surce sftware is, is het gebruik ervan gratis. Wel bieden enkele distributies supprt aan waarvr betaald met wrden. Vrdeel van een live cd bven een besturingssysteem p de hardeschijf is dat systeeminstellingen niet gewijzigd kunnen wrden dr de gebruiker. Dit scheelt aanzienlijk in nderhud mdat gebruikers het besturingssysteem niet stuk kunnen maken. Na een herstart van de cmputer zal het de live cd altijd weer terugkmen in de staat zals die gemaakt is. Linux is bvendien veiliger mdat het minder vatbaar is vr virussen en spyware dan Windws. Op een cd kunnen gebruikers hun persnlijke data niet p slaan. Omdat de laptps in Leythenrde gedeeld wrden dr meerdere gebruikers is het k niet gewenst dat persnlijke data van verschillende gebruikers rndzwerft ver laptps. Mgelijke plssing is dat gebruikers in het verzrgingstehuis via Rijnland een usb-memrystick kunnen aanschaffen, m z tch persnlijke data altijd bij zich te hebben. De aanschafprijs van kleinere usb-memrysticks is tegenwrdig aanzienlijk laag en wanneer ze cllectief wrden ingekcht wrd er mgelijk ng meer vrdeel behaald. Een aantal live cd distributies kunnen k p usb-memrysticks wrden gebruikt. Dit is echter niet aan te raden vanwege de kwetsbaarheid van een usb-stick die uitsteekt uit een usb-prt en vanwege de hgere ksten dan een cd-r. De live cd kan vrdat deze verspreidt wrd aangepast wrden met de juiste stuurprgramma s, cnfiguraties en gewenste instellingen. Z zal nder andere de draadlze verbinding gecnfigureerd meten wrden en is het handig als veelgebruikte prgramma s zals de brwser makkelijk te vinden zijn vr de gebruiker. Hierna kan de live cd wrden gebrand en getest. Daarna kunnen meerdere kpieën wrden gemaakt en verspreid. Mgelijk kst het aanpassen van de live cd cnfiguratie wel meer meite maar dit vrdeel wrdt weer gehaald uit de tijd die bespaard wrd met het beheer. De bekendere Linux distributies hebben grte cmmunities en wrden beter ndersteund dan kleinere distributies. Er is k meer dcumentatie ver te vinden en zijn cmpleter in meegeleverde sftware. Enkele bekende distributies die mgelijk zijn als live cd s vr p de laptps: Ubuntu Kubuntu 12

15 Verzrgingstehuis Leythenrde Knppix Op is een cmpleet verzicht te vinden van live cd s. Windws Vrijwilligers en medewerkers binnen Leythenrde willen graag cursussen geven. Het meest vr de hand liggend is dat dit p laptps gebeurd die van een recente versie van Windws zijn vrzien: Windws 2000, Windws XP f Windws Vista afhankelijke van de hardware en al aanwezige licenties. Gebruikers met weinig tt gemiddelde cmputerkennis, waarvan we uitgaan als delgrep, zullen de meeste ervaring hebben met het Windws besturingssysteem. Hierdr wrd het makkelijker cursussen te geven waarin meer gedaan wrd dan alleen internetten. Denk bijvrbeeld aan eenvudige ftbewerking, skypen, administratie bijhuden, enz. Er is veel bekende sftware verkrijgbaar vr Windws. Omdat een Windws installatie standaard vrij makkelijk in de sep te laten lpen is in tegenstelling tt een live cd, is het belangrijk dat gebruikers niet nbeperkt rechten krijgen. Dit mag echter niet de mensen die de cursussen willen gaan geven hinderen. Wanneer zij sftware willen installeren vr een cursus dan zu dit wel meten kunnen. Als Windws naast de live cd wrdt gebruikt kan Windws vr cursussen wrden gestart en de live cd vr dagelijks gebruik. Windws kan wrden vrzien van een wachtwrd m z te vrkmen dat gebruikers buiten de cursus m tch in Windws kmen. Dit vermindert het nderhud aan de laptps en dat scheelt in beheer. Dr middel van images met Windws erp kan het beheer wrden vergemakkelijkt. Een image kan wrden gemaakt van de standaard installatie met alle gewenste sftware en instellingen. Wanneer een systeem tch niet ged meer draait, kan een image terug wrden geplaatst met betrekkelijk weinig handelingen. Deze images kunnen wrden verspreid p DVD. Deze kunnen mgelijk zelfs geautmatiseerd teruggezet wrden. Bekend pakket vr het maken van images is Symantec Ghst Slutin Suite. Oplssingen Hiernder wrden er een aantal plssingen beschreven vr de aanwezige laptps aan de hand van eerder genemde mgelijkheden. Oplssing 1 Windws als besturingssysteem p de laptps Vrdelen: - Alle sftware is te gebruiken - Mensen kennen het al - Veel beheer - Minder veilig Oplssing 2 Linux d.m.v. een btable-cd 13

16 Verzrgingstehuis Leythenrde Vrdelen: - Veilig - Werkt altijd - Ged beheersbaar - Minder makkelijk ngewenst aan te passen - Algemeen minder ervaring met Linux - Niet alle sftware beschikbaar - Lastiger naar wens aan te passen Oplssing 3 Windws p de lkale schijf en Linux p een btable-cd. Windws kan gebruikt wrden vr cursussen en Linux geeft de garantie dat het altijd werkt, mcht de Windws installatie prblemen vertnen kan er tch gewerkt wrden met de Linux variant. Vrdelen: - Werkt praktisch altijd - Alle sftware kan gebruikt wrden - Verwarrend - Cd s kunnen verdwijnen (zijn echter k weer snel bij te maken) Gebruik van wireless met eigen cmputer Het is ged mgelijk, zeker p langere termijn, dat cliënten van het verzrgingstehuis hun eigen laptp meenemen en hiermee het draadls netwerk p willen. Vr tijdelijk gebruik van het netwerk met eigen laptps kan er een keuze gemaakt tussen 2 pties: Optie 1: De laptps mgen met hun eigen installatie p internet, dit heeft als nadeel dat het draadlze netwerk eerder vervuilt kan raken. Dit vergt k uitleg aan de gebruikers he zijn cnnectie meten maken. Dit kan bijvrbeeld dr middel van een handleiding. Optie 2: De laptps mgen alleen p internet via een Linux live cd en een vaste USB wifi kaart, dit zrgt vr een schner netwerk. Maar zal de gebruiksvriendelijkheid mlaag brengen. Bvendien is het niet met 100% zekerheid te zeggen dat de live cd s met alle hardware werken. Alle eigen laptps vallen niet binnen het beheer van het Rijnland, de cliënt is zelf verantwrdelijk. Wel valt het bereik van de draadlze verbinding binnen het beheer. 14

17 Verzrgingstehuis Leythenrde Beschikbaarheid van gedeelde laptps Binnen Leythenrde zijn er een aantal laptps die vr iedereen beschikbaar meten zijn. Hiervr zijn de vlgende pties. Optie 1: Alle laptps kmen p vaste plekken binnen de huiskamers. Optie 2: Alle laptps wrden beschikbaar gesteld vr de eigenkamers. Optie 3: Er wrden een aantal laptps gereserveerd vr de huiskamers en de rest kan geleend wrden vr de eigenkamers. De laptps kunnen het best dr een medewerker f vrijwilliger naar de kamers wrden gebracht m te kans p vallen te verlagen. Dr uitwisseling van laptps is er kans p beschadiging. Bijvrbeeld drdat deze tijdens het verver van f naar cliënten p de grnd vallen f een ander srt averij plpen. Het kan handig zijn m gebruik te maken van laptptassen zgeheten skins die bescherming bieden tijdens het verver. Registratiesysteem laptps Om een duidelijk verzicht te hebben, waar welke gedeelde laptps zijn zal er een administratie bijgehuden meten wrden. Dit kan bijvrbeeld dr de receptie gedaan wrden. Het vrdeel van de juiste registratie geeft veel minder speurwerk naar verlren laptps en het maakt het reserveren mgelijk. Er zal binnen Leythenrde zelf gekeken meten wrden wie dit kan gaan den en he dit geregistreerd gaat wrden. Er kan bijvrbeeld gekeken wrden naar een Excel sheet f het kan in een aparte map, vrkeur gaat uit naar een digitale plssing. Om er vr te zrgen dat iedereen weet he dit systeem functineert zal er een prcedure geschreven meten wrden. Vr registratie is het ndig dat de laptps genummerd wrden. Deze nummering mag niet gebnden zijn aan een lcatie binnen het gebuw m uitwisseling universeel te huden. Dus geen huiskamer01, maar laptp01. Het nummer kan wrden genteerd p een slijtvaste tag/sticker. 15

18 Ksten uitbesteding Ksten uitbesteding Hiernder vlgt een glbaal kstenverzicht indien de aanleg en beheer van zwel Leythenrde als Nrderbrink uitbesteed wrden aan een externe partij. Aanleg Vr de aanleg dient met het vlgende rekening te wrden gehuden: Mcht een extern partij de aanleg, alsmede de bendigde hardware verzrgen, dan zal er p elk hardware cmpnent zeer waarschijnlijk winst wrden gemaakt dr het betreffende bedrijf. (+/- 20% ver de betreffende hardware) Afgezien van de aanleg zelf zullen de ksten vr bendigde hardware waarschijnlijk hger uitvallen als dit wrdt vergeleken met aanleg via een nn-prfit rganisatie. Daarnaast kmen dan ng eens de gemaakte uren vr de aanleg die zullen meten wrden betaald. Ksten De verwachte ksten vr Nrderbrink: (Oplssing 1) De hardware bedraagt 2040,- (Oplssing 2) De hardware bedraagt 1800,- (Oplssing 3) De hardware bedraagt 2880,- Manuren: Uitgaande van 3 dagen met 2 man Tussen de 2400,- en 4320,- De verwachte ksten vr Leythenrde (Fase1): De hardware bedraagt 2150,- Manuren: Uitgaande van 3 dagen met 2 man: Tussen de 2400,- en 4320,- hier bvenp kmen ng eens de verdere ksten vr de verige fasen indien het hele pand zal wrden vrzien van een draadls signaal. Beheer Ksten vr ndersteuning wrden vaak per uur betaald. Deze ksten verschillen per ingehuurde rganisatie en zullen nder het kpje ksten nader wrden gespecificeerd. Er kan k een cntract wrden afgeslten zdat gemaakte uren vr ndersteuning niet apart wrden gefactureerd. Er is dan net zveel ndersteuning als de klant wenst. Het spreekt vr zich dat een dergelijk cntract alleen zinvl is als er dermate veel gebruik wrdt gemaakt van ndersteuning dat de uren facturatie hger uitvalt dan de ksten vr een cntract. Is er een wens vr pr actief beheer (bijvrbeeld het mnitren van de verbinding) dan kmen daar ng eens extra ksten bvenp. Ondersteuning betreft GEEN gebruikersndersteuning. Gebruikers zijn zelf verantwrdelijk vr hun eigen hardware/sftware en eventuele prblemen die ls staan van de verbinding zelf. Eventueel kunnen cursisten/vrijwilligers wrden ingeschakeld m hier de helpende hand bij te bieden. Smmige bedrijven rekenen vrrijksten als er beheer p de lcatie zelf ndig is. 16

19 Ksten uitbesteding Ksten De ksten per uur vr ndersteuning variëren tussen de 50 en 90 eur per uur. Er kan bij veel bedrijven k gekzen wrden vr een zgenaamde strippenkaart waarbij je een aantal uren vraf inkpt. Ongebruikte uren p een dergelijk kaart wrden vrijwel altijd meegenmen naar het vlgende jaar. Op dit mment kan ng niet ged wrden ingeschat m heveel uur per week f maand het gaat. Daarm kan hier k ng geen definitief prijskaartje aan wrden gehangen. De ksten vr mnitren van de verbinding zullen z rnd de 100 a 150 eur per maand liggen. 17

20 Cnclusie Cnclusie Nrderbrink Binnen Nrderbrink meten er een aantal keuzes wrden gemaakt, wij hebben alle pties verwgen en denken dat het vlgende het best gekzen kan wrden. Netwerk: Wij zuden vr Nrderbrink kiezen m 3 antennes buiten te plaatsen waarvan 2 aan weerszijden van het gebuw vr het signaal en 1 bvenp het dak m verbinding te maken met het Wireless Leiden netwerk. Aanleg: Vr de aanleg raden wij aan m vr Wireless Leiden (Alphen) te gaan mdat dit een nn-prfit rganisatie is. Hierdr zullen de ksten zeer laag liggen. Het nadeel van Wireless Leiden is wel dat de stichting uit vrijwilligers bestaat, dit zal ten ksten gaan van de bereikbaarheid. Dit wrdt in de tekmst verlaagd drdat ROC Leiden een helpdesk gaat penen vr Wireless Leiden. Dit zal eind 2009 begin 2010 van start gaan. Wij vinden dat de impact als de verbinding tijdelijk verbrken is dermate laag is dat er wel een risic kan wrden gelpen. Beheer: Het beheer van de laptps is vr de gebruikers zelf. Misschien zal er met de tijd een vrijwilliger kmen die dit vr zijn rekening wil nemen. Dit mdat de ksten van het beheer van elke eigen laptp te hg zullen wrden m dr het Rijnland verged te wrden. Het beheer van het draadlze netwerk kmt in handen van Wireless Leiden. Laptps: Alle eigen laptps mgen zelf wrden vrzien van een besturingsysteem, alle gebruikers mgen dit zelf bepalen. Alle besturingssystemen krijgen verbinding tt het draadlze netwerk. Leythenrde Binnen Leythenrde meten er k een aantal keuzes wrden gemaakt, wij hebben alle pties verwgen en denken dat het vlgende het best gekzen kan wrden. Netwerk: Vr Leythenrde hebben we k gekzen m een antenne buiten gebuw te plaatsen, mdat het vrij ingewikkeld is m bekabeling dr het gebuw aan te leggen. Ok raden wij aan m het prject in fases aan te leggen, m de ksten te kunnen spreiden en er vr te zrgen dat er geen nndige antennes geplaatst gaan wrden. Aanleg: Vr de aanleg raden wij aan m vr Wireless Leiden te gaan mdat dit een nn-prfit rganisatie is. Hierdr zullen de ksten zeer laag liggen. Het nadeel van Wireless Leiden is wel dat de stichting uit vrijwilligers bestaat, dit zal ten ksten gaan van de bereikbaarheid. Dit wrdt in de tekmst 18

21 Cnclusie verlaagd drdat ROC Leiden een helpdesk gaat penen vr Wireless Leiden. Dit zal eind 2009 begin 2010 van start gaan. Wij vinden dat de impact als de verbinding tijdelijk verbrken is dermate laag is dat er wel een risic kan wrden gelpen. Beheer: Dr alle verkregen laptps te vrzien van een bt cd vr het vrije gebruik, verlagen we het beheer. Om tch alles met cursussen te kunnen den, wrden laptps k vrzien met een Windws installatie met wachtwrd vr cursussen. Naar schatting zullen de laptps 2x per jaar pnieuw geïnstalleerd meten wrden met Windws. Het beheer van de laptps is vr de gebruikers zelf, misschien zal er met de tijd een vrijwilliger kmen die dit vr zijn rekening wil nemen. Dit mdat de ksten van het beheer van elke eigen laptp te hg zullen wrden m dr het Rijnland verged te wrden. Het beheer van het draadlze netwerk kmt in handen van Wireless Leiden. Laptps: Alle eigen laptps mgen zelf wrden vrzien van een besturingsysteem, alle gebruikers mgen dit zelf bepalen. Alle besturingssystemen krijgen verbinding tt het draadlze netwerk. 19

22 Bijlagen - Bijlage 1: Metingsresultaten Nrderbrink Bijlagen Bijlage 1: Metingsresultaten Nrderbrink Wensdag 21 januari 2009 zijn er metingen verricht binnen Nrderbrink. Hiervr zijn de vlgende hulpmiddelen gebruikt: - Wireless ruter - Laptp - Het prgramma Netstumbler - Meting via Windws zelf De metingen zijn te zien in de grafiek hiernder die met behulp van Netstumbler zijn samengesteld. De grafiek geeft de signaal/ruis verhuding (verticaal) aan ten pzichte van de tijd (hrizntaal). De negatieve dbm-waarde geeft het verlies van sterkte aan. He hger dit getal, des te minder signaal er verlren gaat en des te beter de ntvangst is. De maximale waarde van draadls signaal ligt tussen de -10 en -30dBm, waarbij het signaal dus nauwelijks wrd verstrd. De minimale waarde is - 100dBm waarbij er gesteld kan wrden dat het signaal niet ntvangen wrd. In de grafiek hudt in: Een hgere uitslag in de grafiek geeft minder signaalverlies aan. Hiernder staat een tabel met de gemeten waardes uit de grafiek. 1

23 Bijlagen - Bijlage 1: Metingsresultaten Nrderbrink Metingen in Netstumbler en Windws Lcatie Waarde in Netstumbler Waarde in Windws (aantal streepjes 1 t/m 5) Eikpunt (1 meter f minder van de ruter af) Kamer p zelfde verdieping eikpunt p enige afstand - 30 dbm 5-80 dbm 1 a 2 Trappenhuis - 100> dbm Geen bereik 1 e etage p de gang - 55 dbm 3 a 4 2 e etage p de gang - 65 dbm 3 Samenvatting van de metingen Allereerst hiernder een afbeelding met een gedeeltelijk bvenaanzicht van 1 etage. In de afbeelding zien we links bvenin het trappenhuis. Daarnaast 2 kamers met daarin een badkamer die blauw is gemarkeerd. Daarnder de gang met aan het einde de wireless ruter die we hebben gebruikt hebben m een signaal uit te zenden. Vr alle duidelijkheid: Aan weerszijden van de gang bevinden zich ngeveer 5 wningen dus niet 2 zals deze afbeelding misschien det vermeden. Zals k in de tabel staat is in het trappenhuis geen signaal als we deze pstelling gebruiken. In alle kamers per etage wel maar het signaal kan dan sms zwak zijn. Het helpt niet z heel veel als het accesspint in het midden van de gang geplaatst zu wrden. Reden vr het af en te matige signaal zijn de muren. Vral als de deur van de badkamer naar de wnkamer pen wrdt gezet is het signaal al iets beter. Vr wat betreft de verschillende etages: Hierbij blijft het signaal erg ged. 2

24 Bijlagen - Bijlage 1: Metingsresultaten Nrderbrink Bevinden we ns 1 etage lager f hger dan het accesspint dan blijft de verbinding p de gang erg ged en deze wrdt zelfs zeer ged als we p dezelfde etage richting het accesspint lpen. Als er dus al prblemen zuden zijn met het signaal dan wrdt dit dus verrzaakt dr de muren en niet dr de vlerdelen. 1 accesspint per etage zu kunnen vlstaan maar als blijkt dat de muren tch teveel hinder vrmen zuden dit er 2 kunnen wrden. 3

25 Bijlagen - Bijlage 2: Ft s Nrderbrink Bijlage 2: Ft s Nrderbrink Figuur 1 - Uitzicht vrzijde met aanbuw recreatieruimte en entree Figuur 2 - Uitzicht achterzijde met kippenhk 4

26 Bijlagen - Bijlage 2: Ft s Nrderbrink Figuur 3 - Hal eerste etage met kamers links en rechts Figuur 4 - Dak recreatieruimte gezien vanaf eerste etage 5