Praktijkproef bestrijding duizendknoop

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Praktijkproef bestrijding duizendknoop"

Transcriptie

1 Praktijkproef bestrijding duizendknoop Casper de Groot en Jan Oldenburger Startbijeenkomst 26 september 2013 Inhoud 1. Duizendknoop 2. Aanleiding praktijkproef 3. Opzet praktijkproef a) Deelnemers b) Locaties 4. Bestrijdingsmethoden 5. Stand van zaken 6. Planning

2 Duizendknoop Redelijk bodemvaag en groeit op veel standplaatsen Overblijvende plant Vegetatieve vermeerdering Wortelstokken tot 3 meter diep Kleine stukjes wortelstok en stengel met knoop kunnen uitgroeien tot een nieuwe plant Nu toch ook levensvatbare zaden

3

4

5 Herkomst en historie Afkomstig uit zuidoost-azië Tussen 1829 en 1841 naar Nederland gebracht door de Duitse onderzoeker Philipp Franz Balthasar Von Siebold Vanuit Leiden over Europa verspreid Na 1950 in Nederland op grote schaal gaan verwilderen Sachalinse duizendknoop in Nederland iets later geïntroduceerd Boheemse duizendknoop voor het eerst beschreven in 1983 in Bohemen, Tsjechië Voorkomen in Nederland Bron: Floron

6 Aanleiding praktijkproef Soort komt steeds vaker voor Plekken breiden uit Groeiende overlast Onderzoek literatuur en praktijkervaringen zestal uitheemse soorten 2011 Veel onduidelijkheid over bestrijding duizendknoop Verkenning opzetten praktijkproef in 2012 Start praktijkproef 2013 Doelstellingen Primair: Effectieve en efficiënte bestrijdingsmethoden vinden onder diverse omstandigheden Praktische tips en handvaten voor beheerders Ideaal gezien: beslisboom Kostenaspect meenemen Afwegingskader: wanneer bestrijden en wanneer niet Secundair: Vergroten bewustzijn problematiek Voorkomen van verdere verspreiding

7 Deelnemende organisaties Meer dan 25 verschillende organisaties Waterschappen Natuurbeheerders Gemeenten Provincies Financiers naast de eigen bijdrage van de deelnemers: Locaties Exact 100 plekken tot zover Aantal kan nog wat toenemen

8

9 Bestrijdingsmethoden

10 Bestrijdingsmethoden Afdekken Maaien Bestrijding met chemische middelen Bestrijding met Ultima Afgraven Afdekken Stengels kort bij de grond afmaaien Aanbrengen afdekmateriaal, inclusief 4 meter buffer vanaf de rand Opbrengen laag grond van 40 cm Optioneel inzaaien met gras- en kruidenmengsel Vier groeiseizoenen onaangetast laten

11

12 Maaien Start maaiwerk afhankelijk van begin groeiseizoen, bij hoogte stengels van cm Drie frequenties: Eens per vier weken Eens per twee weken Wekelijks Voorzichtig te werk gaan zodat de plant niet verder wordt verspreid! Nazorg bij werken met maai-zuigcombinatie Maaisel gecontroleerd afvoeren

13 Bladbehandeling met glyfosaat Twee behandelingen per jaar; juni en augustus Twee weken voorafgaand aan bladbehandeling maaien voor werkbare hoogte en minder middel nodig 1,5 à 2 % verdunning glyfosaat Zorgvuldig werken om schade aan andere planten zoveel mogelijk te beperken Voorzichtigheid bij maaien Stobbenbehandeling met glyfosaat Twee behandelingen per jaar: juni en augustus Stengels afmaaien en snijvlakken direct insmeren met glyfosaat 4 à 5 % verdunning Zorgvuldig werken om schade aan andere planten zoveel mogelijk te beperken Voorzichtigheid bij maaien

14 Injecteren met glyfosaat Ervaringen vanuit Duitsland meegenomen Eenmaal per jaar Eind juli / begin augustus Injecteren tussen tweede en derde knoop

15

16 Injecteren met glyfosaat 70% oplossing Eind augustus nalopen op gemiste stengels Afhankelijk van aantal en dikte stengels in de volgende jaren pleksgewijs uitsteken/uitgraven of wellicht injecteren Bladbehandeling met Ultima Ongeveer eens per drie weken behandelen gedurende het groeiseizoen (9 a 10 keer) Starten en steeds terug komen als de planten gemiddeld ongeveer 15 cm hoog zijn i.v.m. werkzaamheid Ultima Omdat Ultima een contactmiddel is, moeten alle plantdelen goed nat worden gespoten Hechtmiddel als extra optie Mengverhouding 1 op 6 Niet toegestaan langs watergangen

17

18 Afgraven Starten met graven in het midden van de locatie Eerst toplaag verwijderen Vervolgens steeds lagen afgraven Goed blijven opletten op horizontale verspreiding wortelstokken Afvoeren grond met wortelstokken

19 Stand van zaken Alle locaties bezocht Methode per locatie vastgesteld Helft van de locaties werkzaamheden gestart Andere helft nog niet gestart vanwege: Afdekmateriaal nog niet beschikbaar Licentie injecteren nog niet beschikbaar Processen binnen organisaties kosten tijd Enkele organisaties alsnog afgehaakt Stand van zaken Ook initiatieven met begrazing Ervaringen tot nu toe Stobbenbehandeling glyfosaat lastig uitvoerbaar en veel werk Stengels worden te dun

20 Planning Organisaties die in 2013 zijn gestart gaan door in 2014 Restant locaties starten begin groeiseizoen 2014 Jaarlijks evalueren Ook overige praktijkervaringen worden in de gaten gehouden Website volgende week online: Nieuwsbrieven Bij meer vorderingen de pers opzoeken In de pers De Gelderlander NRC TV Gelderland Stadswerk Tuin & Landschap Vakblad Natuur, Bos & Landschap Veel reacties

21 Veldbezoek Jaap Tamminga, 2007

Praktijkproef duizendknoop

Praktijkproef duizendknoop Praktijkproef duizendknoop Joyce Penninkhof november 2018 Wie herkent de duizendknoop? Is duizendknoop een probleem of een kans? Wie weet waar de duizendknoop zich bevindt in het gebied dat hij/zij beheert?

Nadere informatie

Praktijkproef duizendknoop

Praktijkproef duizendknoop Praktijkproef duizendknoop Joyce Penninkhof 28 sept 2017 Stichting Probos zet zich in voor duurzaam bosbeheer en duurzame bosketens. Probos Kennis- en innovatiecentrum Projectorganisatie, 7 collega s Houtketen

Nadere informatie

Invasieve uitheemse planten in het beheer

Invasieve uitheemse planten in het beheer Invasieve uitheemse planten in het beheer Casper de Groot september 2011 Aanleiding project Keuze voor zes soorten: Japanse duizendknoop, reuzenberenklauw, reuzenbalsemien, Amerikaanse vogelkers, rododendron

Nadere informatie

Oplegnotitie bestrijding Japanse duizendknoop.

Oplegnotitie bestrijding Japanse duizendknoop. Oplegnotitie bestrijding Japanse duizendknoop. Bij brief van 19 juli 2018 heeft het College van B&W de raad geïnformeerd over de locaties waar de Japanse duizendknoop in IJsselstein is gelokaliseerd en

Nadere informatie

Bestrijding Duizendknoop

Bestrijding Duizendknoop Bestrijding Duizendknoop (Japanse) duizendknoop: een invasieve soort Invasieve soorten zijn soorten die niet van nature in Nederland voorkomen en vormen een bedreiging voor de Nederlandse planten en dieren.

Nadere informatie

Beslisboom Duizendknoop

Beslisboom Duizendknoop 1 Beslisboom Duizendknoop Achtergronddocument Joyce Penninkhof, Martijn Boosten, Jasprina Kremers, Gebca Velema Wageningen, november 2018 3 Beslisboom Duizendknoop Achtergronddocument Joyce Penninkhof,

Nadere informatie

Bestrijding Duizendknoop

Bestrijding Duizendknoop Bestrijding Duizendknoop (Japanse) duizendknoop: een invasieve soort Invasieve soorten zijn soorten die niet van nature in Nederland voorkomen en vormen een bedreiging voor de Nederlandse planten en dieren.

Nadere informatie

MEMO. Ecoloog: Michiel Schaap ( ) Dijkbeheerder: Ruud de Vries ( ) en Rens Huuskes ( )

MEMO. Ecoloog: Michiel Schaap ( ) Dijkbeheerder: Ruud de Vries ( ) en Rens Huuskes ( ) MEMO Aan : Organisatieonderdeel : Waterkering; K&A; Communicatie Van : Kennis en Advies Organisatieonderdeel : Michiel Schaap Datum : 14-09-2016 Onderwerp : Proef bestrijding Japanse duizendknoop Projectnummer

Nadere informatie

De Japanse duizendknoop

De Japanse duizendknoop 26 Ons Buiten juli 2015 TEKST ERIK HOOIJBERG De Japanse duizendknoop (Fallopia japonica) is een frisgroene plant met een prachtige aarvormige bloeiwijze. Van oorsprong komt de plant uit Taiwan, Korea,

Nadere informatie

Het Probleem. Groeiwijze

Het Probleem. Groeiwijze Het Probleem Japanse duizendknoop (Fallopia japonica of Polygonum cuspidatum) werd in Nederland omstreeks 1840 geïntroduceerd toen hij aankwam bij de plantenkwekerij van Philippe von Siebold in Leiden.

Nadere informatie

Invasieve exoten: Japanse duizendknoop. Rotterdam, 7 november 2017

Invasieve exoten: Japanse duizendknoop. Rotterdam, 7 november 2017 Invasieve exoten: Japanse duizendknoop Rotterdam, 7 november 2017 Inhoud presentatie Invasieve exoten, wat zijn dat? Voorbeeld: Japanse duizendknoop Regelgeving Hoe nu verder? Invasieve exoten dieren,

Nadere informatie

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG > Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401

Nadere informatie

Praktijkproef bestrijding duizendknoop

Praktijkproef bestrijding duizendknoop 1 Praktijkproef bestrijding duizendknoop Resultaten en kostenefficiëntie van zeven bestrijdingsmethoden voor duizendknoop en varianten daarop. Jan Oldenburger, Joyce Penninkhof, Casper de Groot en Fons

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu;

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds Handelende in overeenstemming met de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu; STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 47570 21 augustus 2017 Besluit van de Staatssecretaris van Economische Zaken van 15 augustus 2017, nr. 17122018 houdende

Nadere informatie

Japanse duizendknoop in Vlaanderen

Japanse duizendknoop in Vlaanderen Japanse duizendknoop in Vlaanderen AGENTSCHAP NATUUR & BOS Ongevraagde gast Planten en dieren kunnen door toedoen van de mens op plaatsen belanden waar ze van nature niet voorkomen. Dit kan opzettelijk

Nadere informatie

Watercrassula en Grote waternavel. Paul Hendriks en Saskia de Vries

Watercrassula en Grote waternavel. Paul Hendriks en Saskia de Vries Watercrassula en Grote waternavel Paul Hendriks en Saskia de Vries Inhoud Watercrassula Bekende informatie Ervaringen uit werkveld Grote waternavel Bekende informatie Ervaringen uit werkveld Onze verplichtingen

Nadere informatie

Actieve informatievoorzieningc

Actieve informatievoorzieningc Actieve informatievoorzieningc INT18-36250 aan : de gemeenteraad kopie aan : van : college van burgemeester en wethouders beh. ambtenaar : N. Borgerink portefeuillehouder : P.H.M. Seesing datum : 19 maart

Nadere informatie

Werkinstructies bestrijding plaagsoorten

Werkinstructies bestrijding plaagsoorten Werkinstructies bestrijding plaagsoorten 1-2-2015 Auteurs: Bart Brugmans (Waterschap Aa en Maas) Elize van Reenen (Waterschap De Dommel) Jeffrey Samuels (Waterschap Brabantse Delta) Inhoud Werkinstructie

Nadere informatie

Aanpak Invasieve exoten. Henk Siebel mei 2014

Aanpak Invasieve exoten. Henk Siebel mei 2014 Aanpak Invasieve exoten Henk Siebel mei 2014 Aanpak probleem met invasieve exoten in bos- en natuurgebieden Waar hebben we het over? Welke strategie is de beste? Algemene opties Struiken, bomen en ruigtekruiden

Nadere informatie

Ecologische tuin campus Wageningen UR. Ontwikkeld door Alterra en Praktijkonderzoek Plant & Omgeving

Ecologische tuin campus Wageningen UR. Ontwikkeld door Alterra en Praktijkonderzoek Plant & Omgeving Ecologische tuin campus Wageningen UR Ontwikkeld door Alterra en Praktijkonderzoek Plant & Omgeving Campus Wageningen UR De natuurtuin >kijkrichting foto > Ontstaansgeschiedenis natuurtuin Nieuwbouw Instituut

Nadere informatie

Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk Bijlage[n] Behandeld door Doorkiesnummer Vries M. Teekens januari 2013

Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk Bijlage[n] Behandeld door Doorkiesnummer Vries M. Teekens januari 2013 Uw brief van Uw kenmerk Ons kenmerk Bijlage[n] 2013003374 Behandeld door Doorkiesnummer Vries M. Teekens 0592 266 662 30 januari 2013 Aan de bewoners van dit pand adres Onderwerp: Bloemen of gras? Geachte

Nadere informatie

Samenwerken rond het terug dringen van woekerende (invasieve) planten in Noord- Limburg

Samenwerken rond het terug dringen van woekerende (invasieve) planten in Noord- Limburg Samenwerken rond het terug dringen van woekerende (invasieve) planten in Noord- Limburg Inhoud Onze landschapselementen vroeger, nu en morgen: een blik op het verleden de huidige situatie en de toekomst

Nadere informatie

Evaluatie Maai- en graasplan uitvoering 2016

Evaluatie Maai- en graasplan uitvoering 2016 Evaluatie Maai- en graasplan uitvoering 2016 Kenmerk: IT17.01282 datum: 22 maart 2017 Pagina 1 van 8 Inhoud Inhoud... 1 Samenvatting... 3 1. Evaluatie uitvoering maai- en graasplan... 5 1.1. Inleiding...

Nadere informatie

Japanse duizendknoop Fallopia japonica

Japanse duizendknoop Fallopia japonica panse duizendknoop Fallopia japonica Algemene opmerkingen: Noot 1: De soorten Fallopia japonica, F. x bohemica en F. sachalinensis hebben veel overeenkomsten en deze soorten zijn in het verleden vaak door

Nadere informatie

Aquatische exoten. Didier Soens Directeur dienst Waterbeleid Provinciebestuur Antwerpen. Departement Leefmilieu. Departement Leefmilieu

Aquatische exoten. Didier Soens Directeur dienst Waterbeleid Provinciebestuur Antwerpen. Departement Leefmilieu. Departement Leefmilieu Aquatische exoten Didier Soens Directeur dienst Waterbeleid Provinciebestuur Antwerpen Dienst Waterbeleid Uitheemse soorten Via tuinvijvers, aquaria, in milieu Niet elke soort zorgt voor problemen 2 Drie

Nadere informatie

Praktijktest verwijderen duizendknoop met grondzuiger

Praktijktest verwijderen duizendknoop met grondzuiger 1 Praktijktest verwijderen duizendknoop met grondzuiger Eindrapportage Joyce Penninkhof & Martijn Boosten Wageningen, december 2018 3 Praktijktest verwijderen duizendknoop met grondzuiger Eindrapportage

Nadere informatie

Beheer van uitheemse probleemplanten

Beheer van uitheemse probleemplanten Beheer van uitheemse probleemplanten Oeverplanten & Ambrosia Johan van Valkenburg Uitheemse planten en regelgeving/beleid Flora en Fauna wet Convenant waterplanten EU richtlijn veevoeder Nieuwe EU regelgeving

Nadere informatie

Boheemse duizendknoop Fallopia x bohemica

Boheemse duizendknoop Fallopia x bohemica Boheemse duizendknoop Fallopia x bohemica Algemene opmerkingen: Noot 1: De soorten Fallopia japonica, F. x bohemica en F. sachalinensis hebben veel overeenkomsten en deze soorten zijn in het verleden vaak

Nadere informatie

Pakketten Waterbeheer

Pakketten Waterbeheer Pakketten Waterbeheer 2016-2021 Duurzaam slootbeheer, iets voor u? Als agrariër heeft u belang bij een goed onderhouden sloot. Nu is de waterkwaliteit de afgelopen jaren al flink verbeterd, maar het kan

Nadere informatie

1nvexo. Interreg Vlaanderen Nederland. minder invasieve planten en dieren. Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling

1nvexo. Interreg Vlaanderen Nederland. minder invasieve planten en dieren. Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling 1nvexo minder invasieve planten en dieren Interreg Vlaanderen Nederland Europa investeert in uw regio Europese Unie Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling Casus Grote waternavel en andere invasieve

Nadere informatie

Gazonmeter. Praktische gids voor aanleg en. onderhoud van gazon. Nu tijdelijk met gratis. Groot in Gras

Gazonmeter. Praktische gids voor aanleg en. onderhoud van gazon. Nu tijdelijk met gratis. Groot in Gras Praktische gids voor aanleg en onderhoud van gazon Groot in Gras Barenbrug Belgium NV Hogenakkerhoekstraat 19 9150 Kruibeke E-mail: sales@barenbrug.be www.barenbrug.be Nu tijdelijk met gratis Gazonmeter

Nadere informatie

Monitoring Nut en noodzaak van het in beeld brengen en houden van exoten. Baudewijn Odé en Jeroen van Zuidam

Monitoring Nut en noodzaak van het in beeld brengen en houden van exoten. Baudewijn Odé en Jeroen van Zuidam Monitoring Nut en noodzaak van het in beeld brengen en houden van exoten Baudewijn Odé en Jeroen van Zuidam Bedekt oppervlak Bestrijdingskosten Het probleem van exoten Soort afwezig Vestiging voorkomen!

Nadere informatie

De bestrijding van invasieve uitheemse plantensoorten. Casper de Groot & Jan Oldenburger

De bestrijding van invasieve uitheemse plantensoorten. Casper de Groot & Jan Oldenburger De bestrijding van invasieve uitheemse plantensoorten Casper de Groot & Jan Oldenburger Wageningen, september 2011 De bestrijding van invasieve uitheemse plantensoorten Casper de Groot & Jan Oldenburger

Nadere informatie

Ervaringen met de bestrijding van reuzenbalsemien. 13 september 2011

Ervaringen met de bestrijding van reuzenbalsemien. 13 september 2011 Ervaringen met de bestrijding van reuzenbalsemien 13 september 2011 Verloop van de presentatie 1. Aanzet 2. Plantkundig 3. Bestrijding I. 1 ste jaar (2010) II. 2 de jaar (2011) 4. Conclusies Aanzet Evolutie

Nadere informatie

Ultima een duurzaam alternatief voor onkruidbestrijding

Ultima een duurzaam alternatief voor onkruidbestrijding Ultima een duurzaam alternatief voor onkruidbestrijding Inhoud presentatie 1. Wetgeving GBM buiten de landbouw 2. Wat is Ultima 3. Hoe werkt Ultima 4. Waarom Ultima 5. Hoe wordt Ultima toegepast 6. One

Nadere informatie

Japanse duizendknoop Help mee deze plant te bestrijden

Japanse duizendknoop Help mee deze plant te bestrijden Japanse duizendknoop Help mee deze plant te bestrijden Stad met een hart Deze folder gaat over de bestrijding van de Japanse duizendknoop. Deze plant groeit erg snel. De wortels zijn heel sterk en kunnen

Nadere informatie

Flevolands Agrarisch Collectief. Akkerranden

Flevolands Agrarisch Collectief. Akkerranden Flevolands Agrarisch Collectief Akkerranden Past een akkerrand bij mij(n bedrijf)? Intrinsieke motivatie Leuk of omdat het moet? Wat/wie wil je er mee bereiken? Natuurlijke plaagbeheersing, voedsel bijen/hommels,

Nadere informatie

Tuincommissie voorschriften van de. Federatie van de Amsterdamse Amateur-tuinders

Tuincommissie voorschriften van de. Federatie van de Amsterdamse Amateur-tuinders Tuincommissie voorschriften van de Federatie van de Amsterdamse Amateur-tuinders De Tuincommissie wordt op een ledenvergadering gekozen volgens artikel 15 der Statuten en bestaat uit minimaal 3 leden,

Nadere informatie

Duurzame onkruidbeheersing d.m.v. afdekmaterialen onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten

Duurzame onkruidbeheersing d.m.v. afdekmaterialen onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten Duurzame onkruidbeheersing d.m.v. afdekmaterialen 2015-2016 onderdeel van Koepelproject plantgezondheid bomen en vaste planten 1. Doel van project In de teelt van buxus struikjes wordt binnen het PT Koepelproject

Nadere informatie

Het handige stappenplan van ECOstyle

Het handige stappenplan van ECOstyle Het handige stappenplan van ECOstyle 1 dag in de lente Spelende kinderen. Lekker languit zonnen. Ravotten met de hond. Een mooi, mosvrij gazon is heel wat waard. Het is immers de basis van uw tuin. ECOstyle

Nadere informatie

In het domein van de openbare ruimte staan drie onderwerpen in de kaderbrief, waarover ik graag nadere achtergrondinformatie wil geven.

In het domein van de openbare ruimte staan drie onderwerpen in de kaderbrief, waarover ik graag nadere achtergrondinformatie wil geven. gemeentebestuur PURMEREND Postbus 15 1440 AA Purmerend telefoon 0299-452452 telefax 0299-452124 Afdeling Stadsbeheer Team Staf Stadsbeheer Aan de Gemeenteraad van Purmerend Postbus 15 1440 AA PURMEREND

Nadere informatie

1 0 SEP 2014. Van: Verzonden: Aan: Onderwerp: Bijlagen:

1 0 SEP 2014. Van: Verzonden: Aan: Onderwerp: Bijlagen: Van: Verzonden: Aan: Onderwerp: Bijlagen: [info@nmv.nu] dinsdag 9 september 2014 14:20 Diergezondheidsproblemen door Jacobskruiskruid B3584 Jacobskruiskruid.pdf; B3584 Bijlage Jacobskruiskruid.pdf Geachte

Nadere informatie

Programma : 3. Stedelijk beheer en milieu

Programma : 3. Stedelijk beheer en milieu RAADSINFORMATIEBRIEF Van : Burgemeester en Wethouders Reg.nr. : 5426484 Aan : Gemeenteraad Datum : 7 februari 2017 Portefeuillehouder : Wethouder M. Tigelaar Programma : 3. Stedelijk beheer en milieu TITEL

Nadere informatie

Met genoegen bieden wij u bijgaand ons advies Code rood voor slopend groen aan.

Met genoegen bieden wij u bijgaand ons advies Code rood voor slopend groen aan. Aan het college van B&W T.a.v.: Wethouder J. Eerdmans Postbus 70012 3000 KP Rotterdam Rotterdam, 23 oktober 2017 Geachte wethouder Eerdmans, Met genoegen bieden wij u bijgaand ons advies Code rood voor

Nadere informatie

TUINREGLEMENT. Artikel 1 Verplichtingen

TUINREGLEMENT. Artikel 1 Verplichtingen TUINREGLEMENT Dit tuinreglement bevat de regels die u bij het tuinieren in acht dient te nemen op uw eigen tuin. De tuincontrolecommissie controleert 2x per jaar of u zich aan deze regels houdt. Daartoe

Nadere informatie

Werkzaamheden Natuurtuin het hele jaar rond.

Werkzaamheden Natuurtuin het hele jaar rond. Werkzaamheden Natuurtuin het hele jaar rond. De specifieke werkzaamheden voor 2018 zijn in rood aangegeven. Afhankelijk van de omstandigheden kunnen werkzaamheden wat eerder of later worden uitgevoerd.

Nadere informatie

Fosfaat en natuurontwikkeling

Fosfaat en natuurontwikkeling Fosfaat en natuurontwikkeling Verslag veldwerkplaats Laagveen- en zeekleilandschap Arcen, 28 augustus 2008 Inleiders: Fons Smolders, B-Ware Nijmegen en Michael van Roosmalen van Stichting Het Limburgs

Nadere informatie

Japanse duizendknoop: Wat moeten we ermee?

Japanse duizendknoop: Wat moeten we ermee? Japanse duizendknoop: Wat moeten we ermee? Onderzoek naar de Japanse duizendkoop Hylke Pander & Jorick van den Top Velp, juni 2013 Colofon Auteurs: Hylke Pander Jorick van den Top In opdracht van: Gemeente

Nadere informatie

KRW en Gedragscode: Houvast of last? Janneke van Goethem Platform beek- en rivierherstel17 april 2014

KRW en Gedragscode: Houvast of last? Janneke van Goethem Platform beek- en rivierherstel17 april 2014 en Gedragscode: Houvast of last? Janneke van Goethem Platform beek- en rivierherstel17 april 2014 Resultaatgericht /gedragscode Doelgericht Werkwijze gericht Resultaatgericht d.m.v. maatlatten Abundantie

Nadere informatie

BIJLAGE 4A ONDERHOUDSPLAN ZANDWETERING SCHALKHAAR

BIJLAGE 4A ONDERHOUDSPLAN ZANDWETERING SCHALKHAAR BIJLAGE 4A ONDERHOUDSPLAN ZANDWETERING SCHALKHAAR Onderhoud watergangen Onderdeel/ Onderhoudsbeeld Onderhoudsmaatregel Frequentie Methode Periode Maaironde (zie bijlage 4b) Onderhoud traject A: (zie voor

Nadere informatie

Beheerpakketten Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer. Water

Beheerpakketten Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer. Water Beheerpakketten Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer Water 2019 13 Botanisch waardevol grasland Categorie Water Tot in de vijftiger jaren waren veel graslanden rijk aan (bloeiende) kruiden en grassen.

Nadere informatie

Projectplan Herprofileren Rijnwijcksewetering

Projectplan Herprofileren Rijnwijcksewetering DM 1542940 Projectplan Herprofileren Rijnwijcksewetering Colofon Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden Postbus 550 3990 GJ Houten Telefoon: 030 634 57 00 website: www.destichtserijnlanden.nl email:

Nadere informatie

Bermenplan Assen. Definitief

Bermenplan Assen. Definitief Definitief Opdrachtgever: Opdrachtgever: Gemeente Assen Gemeente Mevrouw Assen ing. M. van Lommel Mevrouw M. Postbus van Lommel 30018 Noordersingel 940033 RA Assen 9401 JW T Assen 0592-366911 F 0592-366595

Nadere informatie

Pilots bestrijding exotische wateren oeverplanten. Parelvederkruid Waterteunisbloem Reuzenbalsemien Japanse duizendknoop. Beheersen of bestrijden?!

Pilots bestrijding exotische wateren oeverplanten. Parelvederkruid Waterteunisbloem Reuzenbalsemien Japanse duizendknoop. Beheersen of bestrijden?! Pilots bestrijding exotische wateren oeverplanten Parelvederkruid Waterteunisbloem Reuzenbalsemien Japanse duizendknoop Beheersen of bestrijden?! februari 2013 Titel: Pilots bestrijding exotische water-

Nadere informatie

Perzische berenklauw Heracleum persicum

Perzische berenklauw Heracleum persicum Perzische berenklauw Heracleum persicum Algemene opmerkingen: Noot 1: De soorten Fallopia japonica, F. x bohemica en F. sachalinensis hebben veel overeenkomsten en deze soorten zijn in het verleden vaak

Nadere informatie

mgerichte bestrijding van watercrassula

mgerichte bestrijding van watercrassula mgerichte bestrijding van watercrassula Hein van Kleef (Stichting Bargerveen) Janneke van der Loop (Stichting Bargerveen) Emiel Brouwer (Onderzoekcentrum B-Ware) Gefinancierd door: Provincie Noord-Brabant

Nadere informatie

Onderhoudsplan Zandwetering Wijhe

Onderhoudsplan Zandwetering Wijhe Onderhoudsplan Zandwetering Wijhe Definitief Versie 1.0 Waterschap Drents Overijsselse Delta Dokter van Deenweg 186 8025 BM Zwolle Postbus 60, 8000 AB Zwolle E-mail: info@wdodelta.nl Website: www.wdodelta.nl

Nadere informatie

Bevindingen praktijkproef. gebruik Ultima. in de gemeente Rotterdam

Bevindingen praktijkproef. gebruik Ultima. in de gemeente Rotterdam Bevindingen praktijkproef gebruik Ultima in de gemeente Rotterdam Peter van Welsem Gebruik Ultima op verhardingen november 2013 2013 Deventer, Peter van Welsem Advies en Begeleiding Alle rechten voorbehouden.

Nadere informatie

Van mais naar vochtig schraalland, de teletijdmachine van Blues in the marshes

Van mais naar vochtig schraalland, de teletijdmachine van Blues in the marshes Van mais naar vochtig schraalland, de teletijdmachine van Blues in the marshes Veldwerkplaats Herstel van vochtig schraalland 14 juli 2016 Fons Mandigers Natuurmonumenten Ecologische Hoofdstructuur (Natte

Nadere informatie

klaver melkveebedrijf Groene van motor De groene motor van het melkveebedrijf

klaver melkveebedrijf Groene van motor De groene motor van het melkveebedrijf De groene motor van het melkveebedrijf Door Minas neemt het gebruik van kunstmeststikstof af en komt het gebruik van klaver als groene motor achter de Gras & graslandproductie steeds meer in beeld. Deze

Nadere informatie

Beleid Natuurvriendelijk maaien gestart in 2015.

Beleid Natuurvriendelijk maaien gestart in 2015. Beleid Natuurvriendelijk maaien gestart in 2015. Natuurvriendelijk maaien is in 2015 opgestart en heeft zich steeds verder ontwikkeld. Het heeft geresulteerd in het onderstaande maaiplan dat in het voorjaar

Nadere informatie

Ecologische bij-structuur: het beheer

Ecologische bij-structuur: het beheer Ecologische bij-structuur: het beheer Bijvriendelijk beheer = ecologisch beheer Verschralingsbeheer Aanleg Beheer gras en kruidachtige vegetatie Beheer ruigtekruiden Beheer houtachtige vegetatie Beheer

Nadere informatie

2. De Europese Unie voegt met ingang van 2 augustus nieuwe invasieve soorten toe aan de Unielijst. Dit zijn:

2. De Europese Unie voegt met ingang van 2 augustus nieuwe invasieve soorten toe aan de Unielijst. Dit zijn: I.Y, de groot Kogge 53 3232TN Brieile Tel 018X479211 E-mail yvonnedegrootfsupcmail.ni Partij van de Arbeid Brieile De heer G.G.J. Rensen, voorzitter van de gemeenteraad van Brieile Postbus 101, 3230 AC

Nadere informatie

Reactienota Ontwerp projectplan Waterwet versterking Regionale kering buitenpolders Kampereiland. 28 augustus

Reactienota Ontwerp projectplan Waterwet versterking Regionale kering buitenpolders Kampereiland. 28 augustus Bijlage 2 bij agendapunt 4B: Projectplan Waterwet versterking regionale waterkering langs buitenpolders Kampereiland. Algemeen bestuursvergadering Waterschap Drents Overijsselse Delta d.d. 18 september

Nadere informatie

Verwerken Biomassa: Potentiele leveranciers van maaisel:

Verwerken Biomassa: Potentiele leveranciers van maaisel: Verwerken Biomassa: van oogst naar verwerking 10 oktober 2014, Gertjan Holshof Potentiele leveranciers van maaisel: Wegbeheerders/Rijkswaterstaat (wegbermen, bermen snelwegen, slootkanten) Gemeenten (bermen,

Nadere informatie

Bestrijding van de bruine rat - Rattus norvegicus

Bestrijding van de bruine rat - Rattus norvegicus Lijst met generieke afwijkingen voor het jaar 2017 inclusief de randvoorwaarden op vlak van het te gebruiken product en de omstandigheden van het gebruik GL2017-01 Bestrijding van de bruine rat - Rattus

Nadere informatie

mm. SpiraPave. Tegel en vloerdragers

mm. SpiraPave. Tegel en vloerdragers 12-119 mm SpiraPave Tegel en vloerdragers Introductie SpiraPave gemaakt van hoogwaardig en 100% gerecycled polypropyleen is een nieuwe generatie vloerdragers voor verhoogde tegel -en vlondervloeren en

Nadere informatie

Ontwikkeling en beheer van natuurgraslanden in Utrecht: Kruiden- en faunarijk grasland

Ontwikkeling en beheer van natuurgraslanden in Utrecht: Kruiden- en faunarijk grasland Provincie Utrecht, afdeling FLO, team NEL, 5 februari 2015 is het basis-natuurgrasland. Het kan overal voorkomen op alle grondsoorten en bij alle grondwaterstanden, maar ziet er dan wel steeds anders uit.

Nadere informatie

Schraal schraler schraalst

Schraal schraler schraalst Schraal schraler schraalst Van landbouwgrond naar natuur. Maakt het uit hoe we dit aanpakken? Rudy van Diggelen Camiel Aggenbach Matty Berg Jan Frouz Tjisse Hiemstra Leo Norda Jan Roymans 2 Voorwaarden

Nadere informatie

Ontwikkeling en beheer van natuurgraslanden in Utrecht: Nat schraalland

Ontwikkeling en beheer van natuurgraslanden in Utrecht: Nat schraalland Provincie Utrecht, afdeling FLO, team NEL, 5 februari 2015 Nat is zeer laagproductief hooiland op natte, onbemeste, basenrijke veen- en zandgrond dat gewoonlijk een keer per jaar worden gemaaid in de nazomer.

Nadere informatie

Veel gestelde vragen toekomstig beheer en onderhoud Ramelerwaterleiding

Veel gestelde vragen toekomstig beheer en onderhoud Ramelerwaterleiding Veel gestelde vragen toekomstig beheer en onderhoud Ramelerwaterleiding Vraag: Waarom verandert de onderhoudsinrichting in het projectgebied Ramelerwaterleiding? Waterschap Groot Salland heeft in 2008

Nadere informatie

Schraal schraler schraalst

Schraal schraler schraalst Schraal schraler schraalst Van landbouwgrond naar natuur. Maakt het uit hoe we dit aanpakken? Rudy van Diggelen Camiel Aggenbach Matty Berg Jan Frouz Tjisse Hiemstra Leo Norda Jan Roymans Opmerking vooraf:

Nadere informatie

1. Onderhoudsgroep: snoeien, zagen, hout afvoeren; sloten op diepte houden. 2. Knotgroep: snoeien, zagen, hout afvoeren, open ruimten creëren;

1. Onderhoudsgroep: snoeien, zagen, hout afvoeren; sloten op diepte houden. 2. Knotgroep: snoeien, zagen, hout afvoeren, open ruimten creëren; Werkzaamheden Natuurtuin het hele jaar rond. JANUARI Na oud en nieuw een inspectieronde: is er niets gesloopt? Eventuele schade opnemen en herstellen of doorgeven. Een deel van het hakhout afzetten(cyclus

Nadere informatie

ONTDEK HET ZELF...EN LAAT JE NIETS WIJSMAKEN!

ONTDEK HET ZELF...EN LAAT JE NIETS WIJSMAKEN! STEKKIE ONTDEK HET ZELF...EN LAAT JE NIETS WIJSMAKEN! LESBRIEF VOOR DE LEERKRACHT PLUS KLAS Ontdek het zelf UITDAGING ONDERZOEK HOE JE VAN EEN PLANT MEERDERE PLAN- TEN KUNT MAKEN, OFTEWEL HOE JE EEN PLANT

Nadere informatie

Stads- en dorpsgezichten en landschappen in de gemeente Woerden

Stads- en dorpsgezichten en landschappen in de gemeente Woerden Stads- en dorpsgezichten en landschappen in de gemeente Woerden In samenwerking met de Kunstkring Woerden Van 28 maart tot 28 juni 2015 vindt in het Stadsmuseum in Woerden een expositie plaats van de Kunstkring.

Nadere informatie

Let op: niet toepassen in bestaand gazon. Wettelijk gebruiksvoorschrift. Dit etiket is een boekje. Trek deze open rechts onderin.

Let op: niet toepassen in bestaand gazon. Wettelijk gebruiksvoorschrift. Dit etiket is een boekje. Trek deze open rechts onderin. Verkoop alleen toegestaan in onze ongeopende originele verpakking. Verpakking mag niet opnieuw worden gebruikt. Voor schade door onoordeelkundig gebruik wordt geen aansprakelijkheid genomen. Waarschuwingszinnen

Nadere informatie

Bijlage 2:Tips en ideee n die ontvangen zijn tijdens de inloopavonden

Bijlage 2:Tips en ideee n die ontvangen zijn tijdens de inloopavonden Bijlage 2:Tips en ideee n die ontvangen zijn tijdens de inloopavonden Tips en ideeën die ontvangen zijn tijdens de inloopavonden De door de burgers en belanghebbenden aangegeven tips en ideeën staan hieronder

Nadere informatie

ONKRUIDEN. Barbara Manderyck KBIVB-IRBAB. Onkruiden. Cuscuta Knolcyperus Fluweelblad Uitstaande melde 27/01/2017

ONKRUIDEN. Barbara Manderyck KBIVB-IRBAB. Onkruiden. Cuscuta Knolcyperus Fluweelblad Uitstaande melde 27/01/2017 ONKRUIDEN 2017 Barbara Manderyck KBIVB-IRBAB 2 Onkruiden Cuscuta Knolcyperus Fluweelblad Uitstaande melde 1 Cuscuta of Warkruid: een gemelde vaststelling in België 3 Cuscuta campestris een gekend probleem

Nadere informatie

Opzet eerste deel middag

Opzet eerste deel middag Watermiddag Opzet eerste deel middag 13.00 Opening van de middag door Lyda Dik Wat wordt gevraagd in het Natuurbeheerplan2016 13.15 Wat zijn blauwe diensten? Toelichting op de Catalogus Blauwe diensten,

Nadere informatie

mm. VersiJack. Tegel en vloerdragers

mm. VersiJack. Tegel en vloerdragers 37-1016 mm VersiJack Tegel en vloerdragers Introductie VersiJack gemaakt van hoogwaardig en 100% gerecycled polypropyleen vormt de laatste generatie professionele vloerdragers voor verhoogde tegel -en

Nadere informatie

Enten Fruitbomen. Waarom enten?

Enten Fruitbomen. Waarom enten? Enten Fruitbomen Al onze fruitbomen worden geënt. Waarom is dat eigenlijk? En hoe gaat dat enten in zijn werk? Op onderstaande pagina wordt hier dieper op ingegaan, plus wat tips om veel voorkomende problemen

Nadere informatie

Ruimtelijke randvoorwaarden Inpassing Solarpark Transberg. November 2016

Ruimtelijke randvoorwaarden Inpassing Solarpark Transberg. November 2016 Ruimtelijke randvoorwaarden Inpassing Solarpark Transberg November 2016 Opstelling solarpanelen Achter de transberg en het toekomstige Solarpark bevindt zich de rivier. Het is wenselijk om zichtlijnen/doorzichten

Nadere informatie

Inspraak januari Groenbeleidsplan

Inspraak januari Groenbeleidsplan Inspraak januari 2016 Groenbeleidsplan 2016-2025 Groenbeleidsplan Wat is het groenbeleidsplan Openbaar groen in de bebouwde kommen Beleid in hoofdlijnen voor de komende 10 jaar Belangrijk was de inbreng

Nadere informatie

5. Zilver. 5.3 Brons Voor zover van toepassing voldoen aan de criteria voor Brons. Zie hiervoor niveau Brons van de Barometer Duurzaam Terreinbeheer.

5. Zilver. 5.3 Brons Voor zover van toepassing voldoen aan de criteria voor Brons. Zie hiervoor niveau Brons van de Barometer Duurzaam Terreinbeheer. 5. Zilver Toelichting De criteria voor niveau Zilver zijn bedoeld voor terreineigenaren. Criteria Indien een bedrijf/organisatie het Barometer Duurzaam Terreinbeheer certificaat op het niveau Zilver wil

Nadere informatie

Veldverslag zeegrasmitigatielocaties mei 2009: Veldbezoek ivm monitoring. Wouter Suykerbuyk, Laura Govers, Laura Glasbergen, 10 juni 2009

Veldverslag zeegrasmitigatielocaties mei 2009: Veldbezoek ivm monitoring. Wouter Suykerbuyk, Laura Govers, Laura Glasbergen, 10 juni 2009 Veldverslag zeegrasmitigatielocaties mei 2009: Veldbezoek ivm monitoring Wouter Suykerbuyk, Laura Govers, Laura Glasbergen, 10 juni 2009 Op 25, 27 t/m 29 mei 2009 is een bezoek gebracht aan de mitigatie-

Nadere informatie

BEHEERPLAN BATENDIJK (ONG.) TE BORCULO

BEHEERPLAN BATENDIJK (ONG.) TE BORCULO BEHEERPLAN BATENDIJK (ONG.) TE BORCULO Rapportage beheerplan Batendijk (ong.) te Borculo Opdrachtgever Bosch & van Rijn Groenmarktstraat 56 3521 AV Utrecht Rapportnummer 8015.004 Versienummer Status D1

Nadere informatie

1. Hoe herken ik de eikenprocessierups?

1. Hoe herken ik de eikenprocessierups? VRAAG EN ANTWOORD: Eikenprocessierups 2019 Hieronder vindt u een overzicht van de meest gestelde vragen en de antwoorden daarop rond het de eikenprocessierups in Losser. Zie voor alle informatie: https://www.losser.nl/inwoners/openbare_ruimte/melden_schade_storing_overlas

Nadere informatie

Eindexamen aardrijkskunde oud programma havo 2009 - I

Eindexamen aardrijkskunde oud programma havo 2009 - I Beoordelingsmodel Migratie en vervoer Opgave 1 Scheepvaart in Europa 1 maximumscore 2 De containeroverslag van Rotterdam is in de periode 2000-2005 minder toegenomen dan die van concurrenten Hamburg en

Nadere informatie

CoFlex. Lesbrief Infratechniek. Hoe vind ik mijn. Lesbrief om de student in staat te stellen efficient met de database CoFlex te werken.

CoFlex. Lesbrief Infratechniek. Hoe vind ik mijn. Lesbrief om de student in staat te stellen efficient met de database CoFlex te werken. CoFlex Hoe vind ik mijn weg in CoFlex? Lesbrief Infratechniek INLEIDING op coflex Op de opleiding BOUW en INFRA ben je regelmatig op zoek naar informatie. Het opzoeken van informatie is voor jullie niet

Nadere informatie

S Het Broek 2 /3. S Heistraat 3. S Heistraat 4. S Gouwberg 2. S Zwarte Goor. S Grazen 1 S Grazen 2

S Het Broek 2 /3. S Heistraat 3. S Heistraat 4. S Gouwberg 2. S Zwarte Goor. S Grazen 1 S Grazen 2 S-2-0034 Broekloop S-2-0035 Valkenburgse Leij A58 CHA00F41 N639 S-2-0024 Het Broek 4 S-2-0001 Heistraat 1 S-2-0003 Heistraat 3 S-2-0023 Het Broek 2 /3 S-2-0022 Het Broek 1 S-2-0025 Broekse Beek S-2-0022

Nadere informatie

Nieuwbouwplan aan Nico Bovenweg 44 te Oosterbeek

Nieuwbouwplan aan Nico Bovenweg 44 te Oosterbeek Nieuwbouwplan aan Nico Bovenweg 44 te Oosterbeek Verslag van informatieavond op 12 april 2018 voor omwonenden, belanghebbenden en geïnteresseerden in een nieuwbouwwoning. Uitnodiging Omwonenden zijn schriftelijk

Nadere informatie

De verschillen tussen de onderhoudsniveaus basis en accent zijn aangegeven in de tekst door middel van een onderstreping.

De verschillen tussen de onderhoudsniveaus basis en accent zijn aangegeven in de tekst door middel van een onderstreping. BIJLAGE A. BEELDBOEK GROEN KERNEN In de wijken krijgt de openbare ruimte een gemiddelde kwaliteit. Dit onderhoudsniveau noemen we basis. In de wijken dragen inwoners vervolgens zelf bij aan het beheer

Nadere informatie

Convenant gedragsregels Jacobskruiskruid Groningen

Convenant gedragsregels Jacobskruiskruid Groningen Convenant gedragsregels Jacobskruiskruid Groningen Partijen Stichting Het Groninger Landschap Staatsbosbeheer Vereniging natuurmonumenten Rijkswaterstaat, dienstkring Groningen Land- en Tuinbouworganisatie

Nadere informatie

Groenknolorchis op de kaart. Baudewijn Odé & Anne Bolier

Groenknolorchis op de kaart. Baudewijn Odé & Anne Bolier 1. B. Odé & R. Beringen. (in prep). Floristisch meetnet gegevens zoete rijkswateren 2002; uitwerking tweede ronde zoete getijdewateren. FLORON-rapport 29. Stichting FLORON, Leiden. 2. B. Odé & R. Beringen.

Nadere informatie

1. Grasland met rustperiode

1. Grasland met rustperiode 1. Grasland met rustperiode Er wordt een rustperiode in acht genomen van datum x tot datum y (zie beschreven onder pakketten) In de rustperiode vinden in de beheereenheid geen bewerkingen plaats Pakket

Nadere informatie

Overeenkomst tussen de provincie Oost-Vlaanderen en RATO vzw voor de bestrijding van terrestrische exoten

Overeenkomst tussen de provincie Oost-Vlaanderen en RATO vzw voor de bestrijding van terrestrische exoten Overeenkomst tussen de provincie Oost-Vlaanderen en RATO vzw voor de bestrijding van terrestrische exoten ARTIKEL 1 Algemene engagementen... 2 Artikel 1.1 Doelstelling... 2 Artikel 1.2 Partijen... 2 Artikel

Nadere informatie

Beplantingen Elzensingel Enkele rij, 3 stuks per meter. Minimale lengte 10 m. Planten bosplantsoen (60-100cm) 1 m 4,20

Beplantingen Elzensingel Enkele rij, 3 stuks per meter. Minimale lengte 10 m. Planten bosplantsoen (60-100cm) 1 m 4,20 Normbedragen Landschapselementen 201 Normbedragen voor herstel en aanleg De normbedragen zijn opgebouwd uit kosten voor arbeid inclusief kosten voor materialen. De bedragen zijn de werkelijke kosten. Afwijkingen

Nadere informatie

Collectief Waddenvogels. Pakket Terschellinger elzen- en geriefhoutsingel

Collectief Waddenvogels. Pakket Terschellinger elzen- en geriefhoutsingel Beschrijving van het ANLb 2016 landschapspakket voor het beheer van elzen- en geriefhoutsingels op Terschelling, toe te passen in het leefgebied Droge Dooradering, door leden van het collectief Waddenvogels.

Nadere informatie