Inclusief Onderwijs: wat leren we uit onderzoek? Over de noodzakelijke overbrugging tussen wetenschap en praktijk Geert Van Hove

Transcriptie

1 Inclusief Onderwijs: wat leren we uit onderzoek? Over de noodzakelijke overbrugging tussen wetenschap en praktijk Geert Van Hove

2 in iedere provincie een bespreking van een ander onderzoeksartikel MEYER, L. (2001), The Impact of Inclusion on Children s Lives: multiple outcomes, and friendship in particular, International Journal of Disability, Development and Education,vol.48, 1.

3 Inclusie : een wetenschappelijk probleem? Het is méér een keuze gesteund op waarden dan een keuze gesteund op wetenschappelijke gronden We zijn verplicht uit te zoeken of kinderen/ en hoe kinderen winst kunnen halen uit onze (waarden)- keuze Ontgoochelende resultaten houden in dat we harder moeten zoeken/werken om de praktijk te verbeteren

4 Circle of Courage als waardenpatroon Het gaat om ALLE kinderen Participeren is meer dan aanwezig zijn Als interventies niet blijken te werken moet de zwarte piet -rol niet aan de kinderen worden toebedeeld vs. Wij zijn er niet klaar voor

5 «Het moet voor mij niet slim zijn, het mag simpel zijn, dom zelfs. Kijken vanuit een andere hoek, van op een plaats waar niemand aan gedacht had om eens te gaan staan. Zoals een kind iets zou zeggen»(frontman, Zita Swoon)

6 Enkele recente nederlandstalige bronnen VAN HOVE, G., MORTIER, K., DE SCHAUWER, E., DE WAELE, I. (in druk), Inclusief onderwijs of het stoppen met segreren: een verhaal over keuzes op basis van waarden, in: Tijdschrift voor Jeugrecht en Kinderrechten VAN HOVE, G., MORTIER, K., DE SCHAUWER, E. (in druk), Inclusief onderwijs: rechten zijn noodzakelijk maar niet voldoende, in: Tijdschrift voor Onderwijsrecht en Beleid.

7 Bruikbaarheid gegevens uit wetenschappelijk onderzoek? onderzoek geeft de indruk dat het objectief, open en zonder vooroordelen wordt uitgevoerd iedere onderzoeker ziet een bestudeerd fenomeen vanuit een welbepaald perspectief: het is nodig om dit bloot te leggen onderzoek verzwijgt dikwijls het (eigen) gebrek aan aandacht voor culturele aspecten

8 PARTICIPATIEF ONDERZOEK voordelen de verschillende blik van verschillende deelnemers gebruiken bvb. peer tutoring model OF special friends model? samenwerken onderzoekers, kinderen, ouders, leerkrachten e.a. betrokkenen gericht op de bruikbaarheid van onderzoek

9 er is nood aan longitudinaal onderzoek dat probeert in kaart te brengen hoe kinderen het stellen in inclusieprojecten

10 longitudinaal onderzoek 20 gematchte kinderen (leeftijd tussen 6 en 19) voor een vergelijkend onderzoek gespreid over een periode van 2 jaar hypothese 1:kinderen uit het gesegregeerde sample moeten het veel beter doen wil men de waarde van inclusie in vraag stellen hypothese 2: als kinderen in inclusieprojecten het niet goed doen dan moeten we zoeken waraan dit ligt en samen op zoek gaan naar aanpassingen

11 Resultaten van het longitudinaal onderzoek als groep scoorden de inclusiekinderen beter dan de kinderen in het speciaal onderwijs de winst ging niet op voor alle kinderen, in beide groepen waren er kinderen die niet goed scoorden het is goed om ook te leren uit minder goed geslaagde inclusiepogingen het is goed na te kijken of de dingen die gemeten worden voor alle partijen de belangrijkste doelen vormen er werd beslist om zich te concentreren vriendschappen, sociale competentie en ontwikkeling

12 VRIENDSCHAPPEN kinderen inclusieklassen werden gevraagd om hun beste vriend, hun gewone vriend, hun werkmaat, hun vrienden van buiten de school,... te benoemen er was geen statistisch significant verschil tussen kinderen met opvallende beperkingen (1.75 keer genomineerd) en de andere kinderen (2.1 keer genomineerd)

13 een kader om meer diepgaand over vriendschap te praten ghost/guest just another student inclusion child I ll help Regular Friend Best Friend

14 Matthew: een case-study Matthew werd nooit geregistreerd in de onderdelen best friend of regular friend uit het framework (facade vriendschap) uit diepgaand onderzoek bleek dat inerventies en acties van volwassenen een diepgaande invloed hadden op de (on)mogelijkheden om vrienden te hebben

15 Matthew: een case-study het blijft van belang om te zoeken wat Matthew en zijn familie willen andere studenten uit de klas worden betrokken bij de evaluatie 14-jarigen wordt gevraagd hoe vriendschap voor een 14-jarige er zou kunnen uitzien

16 impact van volwassenen, gezien door de ogen van jongeren kinderen worden aangevoerd, het is moeilijker om vriend te zijn kinderen worden uit klassen gehaald, ze zullen wel bevriend zijn met de andere kinderen die uit de klas worden gehaald het is niet goed om te lachen met kinderen met speciale noden. Hoe leren ze het verschil tussen plagen en pesten? Hoe leren ze omgaan met humor? Hoe worden ze opgenomen via elkaar uittesten?...

17 4 voorbeelden van mogelijke interventies het gedragsrepertoire van kinderen uitbreiden (!! prioriteiten passend in de ruimere cultuur van het kind??) werken met de ecologische benadering (ondersteunt de klasruimte diversiteit? of worden kinderen gestigmatiseerd??) mediatie door volwassenen de vaardigheden van de andere kinderen, ondersteuning en verwachtingen

18 opvallende vaststellingen heel veel aandacht dreigt te gaan naar het repertoire van het kind met speciale noden drie opvallende vormen van mediatie: faciliterend, blokkerend, gemiste kansen

19 Voorbeelden de enige volwassene op de groepsfoto het misbruik maken van een goede vriendschap missen van kansen om de participatie te vergroten jongeren, jaloers van de speciale relatie met volwassenen

20 doenbare interventies interventies die te begrijpen zijn door onze buurvrouw goeie praktijk gebruik makend van de aanwezig zijnde middelen we willen geen ideale wereld scheppen de teamleden moeten zich in de plannen kunnen herkennen