NOTA. Orde van Vlaamse Balies. Nieuwsbrief Vreemdelingenrecht Juni

Transcriptie

1 Orde van Vlaamse Balies NOTA Koningsstraat 148 B 1000 Brussel T +32 (0) F +32 (0) info@advocaat.be Nieuwsbrief Vreemdelingenrecht Juni 2012 Mr. Kati VERSTREPEN, Voorzitter Commissie Vreemdelingenrecht Orde van Vlaamse Balies Waarde confraters, Het is al weer enige tijd geleden dat u bericht kreeg over de wijzigingen op het vlak van het vreemdelingenrecht. Inmiddels hadden we gesprekken met staatssecretaris De Block 1, met de Commissaris-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen 2 en met de Dienst Vreemdelingenzaken 3. Bijgevolg is het tijd voor een nieuw bericht. 1. De wet van 8 juli 2011 op de gezinshereniging Met de wet van 8 juli 2011, die in werking trad op 22 september 2011 werden belangrijke wijzigingen aangebracht in de vreemdelingenwet met betrekking tot het recht op gezinshereniging. Voor een volledig overzicht van de wijzigingen wordt verwezen naar de website van de Dienst Vreemdelingenzaken alsook naar de website van het Kruispunt Migratie. Naar aanleiding van deze nieuwe wettelijke bepalingen en de mogelijke interpretatie ervan werd overleg gepleegd met de dienst vreemdelingenzaken. 4 De belangrijkste punten die besproken werden zijn de volgende: 1.1. De inkomstenvereiste - Het is belangrijk voor ogen te houden dat de Dienst Vreemdelingenzaken zelf niet op zoek gaat naar bewijsstukken. Er wordt alleen rekening gehouden met de stukken die de 1 Zie het verslag van de vergadering met mevrouw De Block. 2 Zie het verslag van de vergadering met de heer Van den Bulck. 3 Zie het verslag van de vergadering met de Dienst Vreemdelingenzaken inzake de gezinshereniging. Voor het verslag van de vergadering betreffende artikel 9ter wordt verwezen naar de checklist voor advocaten opgesteld door het Kruispunt Migratie. 4 Zie het verslag van de vergadering met de Dienst Vreemdelingenzaken.

2 aanvrager zelf overmaakt. Dit geldt ook voor de individuele behoefteanalyse die de Dienst Vreemdelingenzaken verplicht is te doen. Het is dus van belang na te gaan welke stukken worden overgemaakt bij het indienen van de aanvraag en deze tijdig aan te vullen indien nodig. - Er wordt geen rekening gehouden met kinderbijslag, wel met onderhoudsgeld. - Voor een visumaanvraag worden de loonfiches gevraagd van de laatste 12 maanden. Voor een aanvraag lang verblijf volstaan de loonfiches van de laatste 3 maanden. - Wie een werkloosheidsuitkering geniet, die 120 % van het leefloon bedraagt, komt in aanmerking op voorwaarde dat kan aangetoond worden dat men actief op zoek is naar werk. Dit laatste kan met alle mogelijke middelen aangetoond worden. Een vrijstelling van sollicitatieplicht omwille van het volgen van een opleiding wordt in principe niet aanvaard. - Interimcontracten en contracten op basis van artikel 60 OCMW-wet komen pas in aanmerking wanneer kan worden aangetoond dat de inkomsten stabiel en regelmatig zijn, met andere woorden wanneer kan worden bewezen dat er op zeer regelmatige basis wordt gewerkt. Af en toe eens een interimjob wordt niet aanvaard, tenzij dan weer kan worden aangetoond dat men inspanningen doet om een vaste betrekking te vinden en uiteraard de inkomsten toereikend zijn. - Voor zelfstandigen wordt niet voortgegaan op een verklaring van de boekhouder, aangezien dit een gesolliciteerd karakter heeft. Alleen officiële stukken, zoals rekeninguittreksels, jaarrekeningen en aanslagbiljetten van de fiscus worden aanvaard Het uitoefenen van het recht op vrij verkeer De strengere regels inzake de gezinshereniging gelden niet voor EU-onderdanen. Volgens de Dienst Vreemdelingenzaken kunnen Belgen niet zomaar beschouwd worden als EU-onderdanen. Alleen Belgen die hun recht op vrij verkeer hebben uitgeoefend worden beschouwd als EUonderdaan. Het is dan ook van belang te weten wat de Dienst Vreemdelingenzaken begrijpt onder het begrip uitoefenen van het recht op vrij verkeer. Volgens de Dienst Vreemdelingenzaken maakt een Belg gebruik van zijn recht op vrij verkeer (en wordt die dus beschouwd als een EUonderdaan) van zodra de Belg drie maanden in een ander Europees land heeft gewoond of gewerkt. Een zuiver toeristenverblijf van minder dan drie maanden is dus niet voldoende. Een inschrijving in het bevolkingsregister is echter niet nodig. Een huurovereenkomst of een arbeidsovereenkomst volstaan als bewijs. 2. De regularisatie op basis van de instructies van 19 juli 2009 Zoals bekend werden de instructies van 19 juli 2009 vernietigd door de Raad van State met het arrest van 9 december De toenmalige staatssecretaris voor Asiel en Migratie, de heer Melchior Wathelet, verklaarde evenwel dat de ingediende aanvragen verder zouden worden behandeld conform de instructies, ten einde de rechtszekerheid te bewaren. Uit de beslissingen genomen door de Dienst Vreemdelingenzaken bleek inderdaad dat elke aanvraag ingediend tussen 15 september en 15 december 2009 op basis van artikel 9bis Vreemd.Wet werd beoordeeld in functie van de vernietigde instructies. Deze praktijk werd bevestigd in verschillende arresten van de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen. Met het arrest van de Raad van State van 5 oktober 2011 kwam hierin evenwel verandering. De Raad oordeelde immers dat de Dienst Vreemdelingenzaken door de vernietigde instructies toe te Pagina 2

3 passen als een dwingende regel de appreciatiemogelijkheid van de staatssecretaris wegneemt, wat indruist tegen artikel 9bis Vreemd. Wet. De Dienst Vreemdelingenzaken interpreteert dit arrest van de Raad van State in die zin dat nu helemaal niet meer kan verwezen worden naar de instructies. In de beslissingen die thans worden genomen zult u dan ook nagenoeg geen enkele verwijzing meer terugvinden naar de instructies van 19 juli Wie alsnog een positieve beslissing krijgt, zal hierover uiteraard niet klagen. Wie een negatieve beslissing, is natuurlijk wel de dupe. Er zijn verschillende procedures hangende voor de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen, waarbij de verzoekers zich baseren op het vertrouwensbeginsel, het gelijkheidsbeginsel en het rechtszekerheidsbeginsel. Het is afwachten wat de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen hierin zal beslissen. Tijdens het onderhoud dat we hadden met mevrouw De Block 5 werd ons verzekerd dat de aanvragen nog steeds beoordeeld worden in het kader van de instructies. We verzoeken u dan ook ons op de hoogte te brengen van beslissingen waarvan u meent dat ze wel onder de voorwaarden van de instructies vallen, doch waarin u toch een negatieve beslissing ontvangt. Deze beslissingen kunnen dan worden voorgelegd aan de heer Roosemont. U kan dergelijke beslissingen overmaken aan stafmedewerker Bart Coppein van de studiedienst op het adres bart.coppein@advocaat.be. 3. De regularisatie op grond van 2.8.B van de instructies van 19 juli 2009 Wie geregulariseerd werd op basis van punt 2.8.B van de instructies van 19 juli 2009 krijgt slechts een verblijfsvergunning van een jaar, gekoppeld aan een arbeidsvergunning die ook slechts geldig is voor één jaar. Het komt er dus op aan tijdig een verlenging van de arbeidsvergunning aan te vragen, zodat ook tijdig een verlenging van de verblijfsvergunning kan gevraagd worden. Voor wie hetzelfde werk blijft doen bij dezelfde werkgever stelt zich geen probleem. De werkgever moet in dit geval een hernieuwing van de arbeidskaart vragen aan de tewerkstellingsdiensten. Voor wie van werkgever verandert, is het niet zo eenvoudig. In dit geval moet een nieuwe arbeidskaart B worden aangevraagd en kan geen beroep meer gedaan worden op de bepalingen van het KB van 7 oktober Dit betekent dat de gewone regels voor de toekenning van een arbeidskaart B gelden conform het KB van 9 juni Opdat toch een arbeidskaart zou worden afgeleverd, dient de werkgever de minister expliciet te vragen om gebruik te maken van de mogelijkheid tot afwijking voorzien in artikel 38 2 van het KB van 9 juni Dit artikel laat de minister immers toe af te wijken van de algemene regels om economische of sociale redenen. 4. De wijzigingen aan het artikel 9ter Met de wet van 8 januari 2012 wordt een filter ingebouwd in de ontvankelijkheidsbeoordeling van een regularisatie-aanvraag om medische redenen. Als de ambtenaar-geneesheer oordeelt dat de ziekte kennelijk niet beantwoordt aan de criteria van artikel 9ter Vreemd. Wet, kan de Dienst Vreemdelingenzaken de aanvraag onontvankelijk verklaren. Het is ook de arts die de toegankelijkheid van de vereiste behandeling in het herkomstland dient na te gaan. 6 Voor alle duidelijkheid: de beslissing moet worden genomen door de Dienst Vreemdelingenzaken, niet door 5 Zie het verslag van de vergadering met mevrouw De Block. 6 RvV arrest van 14 februari Pagina 3

4 de arts. Bovendien moet de Dienst Vreemdelingenzaken zijn beslissingen motiveren, het volstaat dus niet dat verwezen wordt naar het advies van de arts. In een gesprek dat we hadden met de heer Gozin van de Dienst Vreemdelingenzaken 7 werd ons gevraagd volgende zaken in acht te nemen: - Bij het indienen van de aanvraag dient het standaard medisch attest te worden. Het dient behoorlijk ingevuld te zijn door een arts, die zich dient te identificeren met een stempel met daarin zijn naam en RIZIV-nummer. - Het standaard medisch getuigschrift mag niet ouder zijn dan drie maanden. - Het standaard medisch getuigschrift moet de graad van de ernst van de aandoening vermelden, ook al staat dit niet zo vermeld onder vraag B in de Nederlandstalige versie van het standaard medisch getuigschrift. 8 - Het is de plicht van de verzoeker de aanvraag op regelmatige basis te actualiseren. De aanvrager dient met andere woorden regelmatig een nieuw standaard medisch getuigschrift over te maken aan de Dienst Vreemdelingenzaken met daarin een beschrijving van de actuele stand van zaken. Dit geldt ook voor ziektes waarin geen verbetering/verslechtering mogelijk is. - Een kopie van het paspoort van de verzoeker dient te worden toegevoegd. Volgens de Dienst Vreemdelingenzaken kan geen rekening worden gehouden met een vervallen paspoort. De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen is het daar echter niet mee eens. 9 - Er bestaat nog steeds heel wat onduidelijkheid over de aanvragen die werden ingediend voor de wet van 8 januari 2012 en waarbij het formulier werd gebruikt met de oude hoofding: FEDERALE OVERHEIDSDIENST BINNENLANDSE ZAKEN Algemene Directie van de dienst Vreemdelingenzaken MEDISCH GETUIGSCHRIFT bestemd voor de adviserende arts van de Dienst Humanitaire Regularisaties bij de Algemene Directie van de Dienst Vreemdelingenzaken (F.O.D. Binnenlandse Zaken) in plaats van de nieuwe hoofding: FEDERALE OVERHEIDSDIENST BINNENLANDSE ZAKEN Algemene Directie van de dienst Vreemdelingenzaken MEDISCH GETUIGSCHRIFT bestemd voor de Dienst Humanitaire Regularisaties bij de Algemene Directie van de Dienst Vreemdelingenzaken. De Raad voor Vreemdelingenbetwistingen vernietigt stelselmatig beslissingen van de Dienst Vreemdelingenzaken waarbij deze aanvragen onontvankelijk worden verklaard. De Dienst Vreemdelingenzaken tekende beroep aan bij de Raad van State tegen deze beslissingen. In afwachting van het arrest van de Raad van State blijft de Dienst Vreemdelingenzaken evenwel vasthouden aan zijn principes. Over de toepassing van artikel 9ter werd door Kruispunt Migratie een zeer overzichtelijke nota opgesteld Voor het verslag van de vergadering betreffende artikel 9ter wordt verwezen naar de checklist voor advocaten opgesteld door het Kruispunt Migratie. 8 Zie hierover o.m. RvV nr van 5 oktober 2011, RvV nr en van 27 juni 2011, RvV nr van 27 mei 2011, RvV nr van 25 juli 2011 en van 28 november Zie arrest RvV van 21 november Zie voor extra info over de (inhoudelijke) voorwaarden van het standaard medisch attest bij medische regularisatie ook de tweemaandelijkse medische nieuwsbrief vreemdelingen van het Kruispunt Migratie. Pagina 4

5 5. Beroep tegen de bijlage 13quinquies na de negatieve beslissing van het Commissariaat- Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen Als het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen een negatieve beslissing neemt, kan de Dienst Vreemdelingenzaken, overeenkomstig artikel 52/3 1 Vreemd. Wet, aan de betrokkene een bevel geven om het land te verlaten. In dit geval kan dus een beroep worden ingediend bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen tegen de beslissing van het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen. Tevens kan de schorsing en nietigverklaring worden gevraagd van het bevel om het land te verlaten. Op 8 september 2011 besliste de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen in haar algemene vergadering dat deze beroepen blijk geven van het noodzakelijke belang. 11 Namens de Orde van Vlaamse Balies werd met klem tegen deze praktijk geprotesteerd. Het afleveren van een dergelijk bevel leidt immers tot een enorme toename van het aantal zaken dat dient te worden ingeleid voor de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen. Aangezien het merendeel van deze zaken gebeurt in het kader van de kosteloze juridische bijstand, brengt dit een zware last mee voor het budget van de tweedelijnsbijstand. De Dienst Vreemdelingenzaken is immers absoluut niet verplicht een dergelijk bevel af te leveren, vermits artikel 7 Vreemd. Wet duidelijk stelt dat de Dienst Vreemdelingenzaken een bevel kan afleveren. 6. Wijziging inzake het verblijf van niet-begeleide minderjarigen Door de wet van 12 september 2011 worden een aantal nieuwe bepalingen met betrekking tot het verblijfsrecht van niet-begeleide minderjarigen ingevoerd. 12 In essentie komt het er op neer dat de praktijk zoals omschreven in de omzendbrief van 15 september 2005 een wettelijke basis krijgt. De belangrijkste punten zijn de volgende: - Het is niet meer mogelijk meerdere procedures tegelijkertijd te voeren. Zo kan dus een asiel- of regularisatieprocedure niet meer worden gecombineerd met de bijzondere procedure voorzien voor minderjarigen. - Van zodra de voogd de procedure voor minderjarigen opstart, volgt een zeer uitgebreid gesprek met de Dienst Vreemdelingenzaken. Daarin wordt nagegaan welke duurzame oplossing voor de minderjarige kan worden gevonden. De advocaat heeft de mogelijkheid om daarbij aanwezig te zijn. Gelet op het belang van dit gesprek is het ook aangeraden dit te doen. Als dit gebeurt in het kader van een pro Deo aanstelling, kan hiervoor een aanstelling worden gevraagd onder code Na het gesprek kan de Dienst Vreemdelingenzaken beslissen om een bijlage 38 af te leveren. Daarbij wordt aan de voogd gevraagd om de minderjarige terug te brengen naar zijn land van herkomst. De Dienst Vreemdelingenzaken kan uiteraard ook een attest van immatriculatie (AI) van 6 maanden afleveren. Indien een dergelijk AI wordt afgeleverd, moet de Dienst Vreemdelingenzaken opnieuw een beslissing nemen. Indien er een duurzame oplossing in het land van herkomst is, kan er alsnog een bevel tot terugbrenging worden afgeleverd. Indien er nog geen duurzame oplossing is gevonden, kan opnieuw een AI afgeleverd worden van 6 maanden of kan er een bewijs van inschrijving in het vreemdelingregister (BVIR) worden afgeleverd met een 11 Zie de arresten tem van 8 september 2011 en zie ook de nota van het Kruispunt Migratie hierover. 12 Wet van 12 september 2011 en uitvoeringsbesluiten. Pagina 5

6 geldigheidsduur van een jaar. Het is de taak van de voogd om tijdig een verlenging van het BIVR aan te vragen.na drie jaar kan het tijdelijk verblijf omgezet worden in een definitief verblijf. 7. De lijst van veilige landen Met de wet van 19 januari 2012 wordt een nieuw artikel 57/6/1 ingevoerd in de vreemdelingenwet. Dit artikel voorziet in de mogelijkheid tot het nemen van een beslissing tot nietinoverwegingname met kortere termijnen voor asielzoekers afkomstig uit landen die als veilig worden beschouwd. Het KB van 26 mei 2012 bepaalt over welke landen het gaat. Het betreft respectievelijk Albanië, Bosnië-Herzegovina, Macedonië (FYROM), India, Kosovo, Montenegro en Servië. Asielzoekers uit deze landen kunnen zeker en vast rekenen op een individuele behandeling van hun zaak. Alleen wordt de bewijslast nu omgekeerd. Zij worden vermoed geen vrees te hebben voor vervolging of reëel risico op ernstige schade, tenzij ze zelf het tegendeel bewijzen.de Commissaris-Generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen heeft ons verzekerd dat elk dossier even grondig zal behandeld worden als voorzien. Wel zal de beslissing sneller worden genomen.. 8. Tot slot Aan de Commissaris-Generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen werd nogmaals duidelijk gemaakt dat we vaak voor verscheurende keuzes komen te staan als meerdere van onze cliënten op hetzelfde moment ondervraagd worden. De Commissaris heeft ons echter opnieuw meegedeeld dat hij, bij het bepalen van de data voor de gehoren, geen rekening kan houden met de agenda s van de advocaten. Aan de Commissaris-Generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen werd ook gemeld dat er heel wat klachten zijn over het gedrag van de tolken tijdens de verhoren. De Commissaris heeft ons beloofd nog eens duidelijke instructies te geven aan de tolken. Mocht u nog problemen ondervinden, willen wij u uitdrukkelijk vragen om ons dit te melden, zodat wij de Commissaris hiervan kunnen verwittigen. U kan uw klachten per mail overmaken aan stafmedewerker Bart Coppein van de studiedienst op bart.coppein@advocaat.be. Vluchtelingenwerk Vlaanderen werkt aan een netwerk met betrekking tot asielrecht en asielprocedures. Het is de bedoeling dat via dit netwerk op een eenvoudige manier kan worden gecommuniceerd over onderwerpen die betrekking hebben op deze materie. Zoekt u bepaalde rechtspraak, landeninformatie of gewoon een vervanging voor een zitting op het commissariaat? Binnenkort zult u via de private website van de Orde van Vlaamse Balies op dit netwerk kunnen inloggen, waardoor u toegang krijgt tot al deze informatie. We houden u vanzelfsprekend op de hoogte. Brussel, 11 juni 2012 Pagina 6