STEMKASTJES Schrijver: Meia Wippoo Doelgroep: onderbouw Datum: 2 maart 2012

Transcriptie

1 STEMKASTJES Schrijver: Meia Wippoo Doelgroep: onderbouw Datum: 2 maart 2012

2 Leerarrangement Stemkastjes: Taal Inhoudelijke omschrijving en achtergrond Een stemkastje is een eenvoudige middel om snelle feedback te krijgen over hoe leerlingen presteren. Daarnaast bevordert het de interactie tussen leerlingen en docent, en de lesstof. Voor docenten die al gewend zijn om met een digibord te werken is het gebruik van stemkastjes een kleine stap. De stemkastjes zijn in te zetten bij klassikale lessen, maar ook bij individuele opgaven. Doordat de antwoorden op de opgaven direct geregistreerd worden, en aan een leerling gekoppeld zijn, kan in een oogopslag gezien worden waar leerlingen wel en niet goed scoren, en wie waar moeite mee heeft. De resultaten kunnen in diagram of grafiek afgelezen worden of in een scorelijst worden bijgehouden. Een set stemkastjes bestaat meestal uit een aantal kleine apparaten, vergelijkbaar met een afstandsbediening van de televisie, die binnen de software van het bord of de software van de stemkastjes bij het digibord aangemeld worden. Het bord herkent de signalen van de stemkastjes dan door de RF-ontvanger in het bord of door een externe zender/ontvanger die op de pc bij het digibord wordt aangesloten. Opgaven kunnen in een programma van de bijgeleverde software gemaakt worden, of in een powerpoint. Er zijn heel veel verschillende soorten stemkastjes, met verschillende knoppenindelingen. Afhankelijk van het niveau van de leerlingen, maar ook van de stof, kunnen andere stemkastjes gebruikt worden. De meeste stemkastjes werken alleen met een invoer van antwoorden bij meerkeuzevragen, maar er zijn ook kastjes die op basis van een smstoetsenbord antwoorden op open vragen kunnen invullen. 2

3 Welke mogelijkheden bieden stemkastjes? Je kunt stemkastjes op verschillende manieren toepassen in het onderwijs. Het kan bijvoorbeeld helpen om een indruk te krijgen van het startniveau waarop kinderen zich bevinden. Dit kan over een algemene indruk gaan, maar ook over een onderwerp specifiek. Wat weten de leerlingen al over dit onderwerp, en waar vallen de gaten? Na een instructie is het stemkastje vervolgens weer een goede manier om te testen of de informatie goed is blijven hangen. De indrukken die je kunt opdoen hoeven niet altijd over prestaties te gaan. Een stemkastje kan je ook inzicht geven over hoe kinderen over bepaalde onderwerpen denken, waarna je een discussies met ze kunt voeren. Zeker in grote klassen kan het lastig zijn om bij klassikale instructies de aandacht vast te houden van de volledige groep. Door met stemkastjes te werken kun je de betrokkenheid vergroten omdat leerlingen om de zoveel tijd een actie moeten verrichten op het kastje. Het is daarnaast een vermakelijke toevoeging, omdat het een spelelement kan toevoegen aan een relatief statische les. Stemkastjes zijn met name handig in de midden- tot bovenbouw van het basisonderwijs (en vervolgens op middelbare scholen of hoger onderwijs). Maar ook in het kleuteronderwijs zou je stemkastjes kunnen inzetten. Dit document bevat enkele voorbeelden van taalactiviteiten met kleuters die met stemkastjes te monitoren zijn. Afhankelijk van het soort stemkastje dat er beschikbaar is, zal de vraagstelling aangepast moeten worden. Bij de stemkastjes wordt software geleverd die instructies geeft over hoe een vraagstelling aangeleverd moet worden. Open antwoorden liggen bij kleuters natuurlijk niet erg voor de hand dus je zult met name opdrachten moeten bedenken waarbij je met meerkeuzeantwoorden kunt werken. 3

4 Doelgroep en vakgebied Onderbouw basisonderwijs Taal en luistervaardigheid mediawijsheid Materiaal - Smartbord - Stemkastjes - Software - Beeldmateriaal voor lesjes Lessen Les 1: Woord en betekenis In deze les moeten de kleuters bij de woorden die ze te horen krijgen het juiste plaatje selecteren. Voorbeeld: De juf/meester leest het woord voor: BOOM Op het scherm verschijnen twee plaatjes, onder de eerste de letter A en onder de tweede de letter B: A B De kleuters selecteren op hun stemkastje de letter van het juiste plaatje dat bij het woord BOOM hoort. 4

5 Les 2: Welk voorwerp wordt (niet) genoemd? De juf leest een verhaaltje voor. Om de zoveel zinnen volgt de vraag: Welk voorwerp wordt in het verhaaltje genoemd? De kleuters moeten door middel van het stemkastje uit drie opties het juiste voorwerp selecteren. Voorbeeld: De juf/meester leest voor: In het bos wandelt Freek het konijn. Freek heeft een glitterjasje aan en zingt een verjaardagsliedje. Zijn oren staan recht omhoog. Op het scherm verschijnen 3 drie plaatjes met daaronder de letters A, B en C. A B C Het verhaaltje wordt vervolgd. Als de kleuters het goed door hebben kun je het iets lastiger maken: je kunt meer opties toevoegen of je kunt de vraag omkeren: welk voorwerp wordt NIET genoemd? De juf/meester leest verder: Freek gaat naar een feest. Zijn vriend Hans de kikker is jarig. Freek heeft een mooie sjaal voor Hans gebreid. Hopelijk is Hans er blij mee. Op het scherm verschijnen weer 3 drie plaatjes met daaronder de letters A, B en C. Nu de vraag: welk voorwerp wordt NIET genoemd? 5

6 A B C Les 3: Locatiebepaling De juf leest een verhaaltje voor waarin locaties worden aangegeven. De vraag bij deze les is steeds: waar bevindt zich? De kleuters moeten door middel van het stemkastje uit drie opties het juiste antwoord selecteren. Voorbeeld: De juf/meester leest voor: Simon heeft een doos gevonden. De doos staat op de kast. Wederom verschijnen er op het digibord een paar opties met afbeeldingen waarop de doos ten opzichte van de kast geplaatst is. De kleuters moeten de afbeelding selecteren met de juiste plaatsbepaling. A B C Les 4: Wat staat vooraan? In deze les wordt de plaats van letter in een woord, of cijfers in een getal bepaald. Op het scherm verschijnen twee plaatjes. De plaatjes vertegenwoordigen twee woorden die elk met een andere letter beginnen. De juf of meester vraagt aan de kleuters welk woord met een bepaalde letter begint. De kleuters selecteren met het stemkastje het juiste plaatje. 6

7 Voorbeeld: Op het scherm verschijnen twee plaatjes van dieren. De vraag aan de kleuters is nu: welk van de twee dieren begint met de letter A? A B De kinderen kunnen hardop de woorden oefenen, maar moeten uiteindelijk zelf op hun stemkastje het juist antwoord aangeven. Deze les is natuurlijk met andere onderwerpen uit te voeren: etenswaar, groentes, keukenobjecten, kledingstukken, meubelstukken, voertuigen enz. Les 5: Hoe schrijf je dat? De juf of meester heeft allemaal voorwerpen om zich heen verzameld. Al deze voorwerpen hebben een naam. De kleuters gaan nu oefenen met deze namen. De juf of meester houdt steeds een voorwerp op en de kleuters mogen kiezen uit twee opties van woorden. Voorbeeld: De juf heeft een pop meegenomen. 7

8 De opties waaruit de kleuters mogen kiezen: POP A BOB B 8