Pagina. Netbeheer Nederland T.a.v. de heer A. Jurjus Postbus LP 'S-GRAVENHAGE. Den Haag, 1 juli 2014

Transcriptie

1 Pagina 1/10 Muzenstraat WB Den Haag Postbus BH Den Haag T F info@acm.nl Netbeheer Nederland T.a.v. de heer A. Jurjus Postbus LP 'S-GRAVENHAGE Den Haag, 1 juli 2014 Aantal bijlage(n): Uw kenmerk: BR Ons kenmerk: ACM/DE/2014/ Contactpersoon: Hempenius Robert.Hempenius@acm.nl (070) Onderwerp: Wijzigingsopdracht codewijzigingsvoorstel m.b.t. het integraal in de marktkoppeling inkopen van de energie ter compensatie van de kabelverliezen voor de NorNedverbinding Geachte heer Jurjus, Bij brief van 25 september 2013 heeft Netbeheer Nederland namens de gezamenlijke netbeheerders (hierna: de gezamenlijke netbeheerders) een voorstel (hierna: het voorstel) aan de Autoriteit Consument en Markt (hierna: ACM) gezonden tot wijziging van de voorwaarden bedoeld in artikel 31, eerste lid, van de Elektriciteitswet 1998 (hierna: E-wet). Het voorstel heeft betrekking op het integraal in de marktkoppeling inkopen van de energie ter compensatie van de kabelverliezen voor de landsgrensoverschrijdende verbinding Eemshaven-Noorwegen. Naar aanleiding van dit codewijzigingsvoorstel bericht ik u als volgt. ACM heeft uw codewijzigingsvoorstel beoordeeld. Na beoordeling komt ACM tot de conclusie dat het voorstel niet in overeenstemming is met de belangen, regels en eisen, genoemd in artikel 36, eerste lid, van de E-wet en met Verordening (EG) nr. 714/2009. De bijlage bij deze brief bevat een toelichting hierop. Op grond van artikel 36, derde lid, van de E-wet draagt ACM de gezamenlijke netbeheerders hierbij op binnen vier weken na dagtekening van deze brief een gewijzigd voorstel in te dienen waarmee de strijdigheid die ACM geconstateerd heeft, wordt opgeheven. Indien het gewijzigde voorstel niet binnen vier weken door de gezamenlijke netbeheerders wordt ingediend dan wel niet is gewijzigd conform de wijzigingsopdracht, stelt ACM op grond van artikel 36, vierde lid, van de E-wet zelf een gewijzigd codevoorstel vast. ACM zal hiertoe het ingediende voorstel van de gezamenlijke netbeheerders zodanig wijzigen dat het alsnog in overeenstemming is met de bovengenoemde belangen en regels. Volledigheidshalve wijs ik u erop dat ingevolge artikel 4:15 van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) de termijn voor het behandelen van het voorstel wordt opgeschort vanaf de dag na dagtekening van deze brief tot de dag waarop het gewijzigde voorstel door ACM wordt ontvangen of de genoemde termijn ongebruikt is verstreken. Bij een schriftelijke reactie verzoek ik u te refereren

2 2/10 aan het zaaknummer dat bovenaan deze brief bij onderwerp staat vermeld. Ik vertrouw erop u hiermee naar behoren te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, Autoriteit Consument en Markt namens deze, w.g. mr. L.A.G. Moelker Teammanager Directie Energie

3 3/10 1. Inleiding 1. Op grond van artikel 31, eerste lid, van de Elektriciteitswet 1998 (hierna: E-wet) kunnen de gezamenlijke netbeheerders bij de Autoriteit Consument en Markt (hierna: ACM) voorstellen indienen ter vaststelling of wijziging van de in dit lid bedoelde voorwaarden. Op 25 september 2013 hebben de gezamenlijke netbeheerders van deze bevoegdheid gebruik gemaakt door een voorstel in te dienen om de Netcode Elektriciteit, bedoeld in artikel 31, eerste lid, onderdeel a, van de E-wet, te wijzigen. Dit voorstel heeft specifiek betrekking op de landsgrensoverschrijdende verbinding Eemshaven-Noorwegen (hierna: NorNed-verbinding). 2. ACM heeft het voorstel van de gezamenlijke netbeheerders beoordeeld. Deze notitie bevat het oordeel van ACM. De indeling van deze notitie is als volgt. Hoofdstuk 2 van deze notitie bevat de gevolgde procedure. Hoofdstuk 3 bevat het wettelijk kader. ACM beschrijft haar beoordeling van het voorstel in hoofdstuk 4. ACM eindigt deze notitie met een opdracht tot wijziging (hoofdstuk 5). 2. Gevolgde procedure 3. In dit hoofdstuk beschrijft ACM de procedure die de gezamenlijke netbeheerders onderscheidenlijk ACM hebben gevolgd bij de totstandkoming van het voorstel respectievelijk de beoordeling van het voorstel. 4. Op 25 april 2013 hebben de gezamenlijke netbeheerders het voorstel tot codewijziging, als onderdeel van een breder voorstel met betrekking tot dag-vooruitmarktkoppeling, met representatieve partijen op de elektriciteits- en gasmarkt in de vergadering van het gebruikersplatform elektriciteits- en gasnetten (hierna: GEN) besproken. In deze vergadering is de wens geuit om het onderdeel kabelverliezen eerst informeel met partijen van het GEN voor te bespreken. Deze voorbespreking heeft plaats gehad op 5 augustus De gezamenlijke netbeheerders hebben vervolgens het onderhavige voorstel behandeld in de bijeenkomst van het GEN op 29 augustus Netbeheer Nederland heeft het voorstel namens de gezamenlijke netbeheerders bij brief van 25 september 2013, ontvangen op 26 september 2013, 1 ingediend. Het voorstel bevat drie bijlagen. Bijlage 1 is de studie Introduction of loss factors on interconnector capacities in NWE Market Coupling (hierna: NWE-studie). Bijlage 2 bevat de relevante passages uit het verslag van de vergadering van 29 augustus In bijlage 3 bij het voorstel zijn de opmerkingen van de partijen van het GEN samengevat (hierna: commentarenmatrix). 6. Bij brief van 31 januari heeft ACM aanvullende vragen gesteld. Bij brief van 7 maart 2014, ontvangen op 10 maart 2014, 3 hebben de gezamenlijke netbeheerders de aanvullende vragen beantwoord. 1 Kenmerk Netbeheer Nederland BR , kenmerk ACM/DE/2013/ Brief met kenmerk ACM/DE/2014/ Brief met kenmerk BR

4 4/10 3. Wettelijk kader 7. In dit hoofdstuk beschrijft ACM de bepalingen die gezamenlijk het wettelijk kader vormen. 8. Artikel 33, eerste en tweede lid, van de E-wet luiden: 1. De gezamenlijke netbeheerders voeren overleg met representatieve organisaties van partijen op de elektriciteitsmarkt over de voorstellen met betrekking tot de tariefstructuren en de voorwaarden, bedoeld in de artikelen 27, 31 en 32, eerste lid. 2. In de voorstellen die aan de Autoriteit Consument en Markt worden gezonden, geven de gezamenlijke netbeheerders aan welke gevolgtrekkingen zij hebben verbonden aan de zienswijzen die de organisaties, bedoeld in het eerste lid, naar voren hebben gebracht. 9. Artikel 36, eerste lid, van de E-wet luidt: 1. De Autoriteit Consument en Markt stelt de tariefstructuren en voorwaarden vast met inachtneming van: a. het voorstel van de gezamenlijke netbeheerders als bedoeld in artikel 31 of 32 van de E-wet en de resultaten van het overleg, bedoeld in artikel 33, eerste lid, van de E-wet; b. het belang van het betrouwbaar, duurzaam, doelmatig en milieuhygiënisch verantwoord functioneren van de elektriciteitsvoorziening; c. het belang van de bevordering van de ontwikkeling van het handelsverkeer op de elektriciteitsmarkt; d. het belang van de bevordering van het doelmatig handelen van afnemers; e. het belang van een goede kwaliteit van dienstverlening van netbeheerders; f. het belang van een objectieve, transparante en niet discriminatoire handhaving van de energiebalans op een wijze die de kosten weerspiegelt; g. de in artikel 26b van de E-wet bedoelde regels; en h. verordening 714/2009 en de richtlijn Artikel 2, tweede lid, onderdeel c, van Verordening (EG) nr. 714/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 13 juli 2009 betreffende de voorwaarden voor toegang tot het net voor grensoverschrijdende handel in elektriciteit en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1228/2003 (hierna: de Verordening) luidt: congestie: een situatie waarin een interconnectie tussen nationale transmissienetwerken wegens onvoldoende capaciteit van de betrokken interconnectoren en/of nationale transmissiesystemen niet alle fysieke stromen die voortvloeien uit de internationale handel waar de marktpartijen om verzoeken, kan verwerken; 11. Artikel 13, eerste lid, van de Verordening luidt: Transmissiesysteembeheerders ontvangen een vergoeding voor kosten die veroorzaakt worden door op hun net optredende grensoverschrijdende elektriciteitsstromen. 12. Artikel 13, zesde lid, van de Verordening luidt: De kosten veroorzaakt door grensoverschrijdende stromen worden berekend op basis van de verwachte gemiddelde incrementele kosten op lange termijn, rekening houdend met verliezen, investeringen in nieuwe infrastructuur, en een passend aandeel in de kosten van bestaande infrastructuur, voor zover de infrastructuur gebruikt wordt voor transmissie van grensoverschrijdende stromen, waarbij in het bijzonder de noodzaak om de voorzieningszekerheid te waarborgen in aanmerking wordt genomen. Voor het bepalen van de veroorzaakte kosten wordt gebruikgemaakt van erkende gestandaardiseerde 4 Richtlijn 2009/72/EG betreffende gemeenschappelijke regels voor de interne markt voor elektriciteit en tot intrekking van Richtlijn 2003/54/EG.

5 5/10 kostenberekeningsmethoden. De aan een netwerk toevloeiende baten als gevolg van het optreden van grensoverschrijdende stromen worden in aanmerking genomen, zodat de ontvangen vergoeding wordt verminderd. 13. Artikel 14, derde en vierde lid, van de Verordening luidt: 3. Bij de vaststelling van de tarieven voor nettoegang wordt rekening gehouden met: - de uit het vergoedingsmechanisme voor elektriciteitsstromen tussen transmissiesysteembeheerders voortvloeiende betalingen en ontvangsten; - de werkelijk verrichte en ontvangen betalingen, alsmede de over toekomstige tijdvakken verwachte betalingen, een en ander aan de hand van ramingen over tijdvakken in het verleden. 4. Het krachtens dit artikel vaststellen van de tarieven laat de tarieven die in het kader van het in artikel 16 bedoelde congestiebeheer op aangegeven export en aangegeven import worden geheven, onverlet. 14. Artikel 16, derde lid, van de Verordening luidt: 3. Marktspelers krijgen de beschikking over de maximale capaciteit van de interconnecties en/of de maximale capaciteit van de transmissienetwerken waarmee grensoverschrijdende stromen worden verzorgd, zulks in overeenstemming met de voor een bedrijfszekere exploitatie van het netwerk geldende veiligheidsnormen. 15. Artikel 1.2 van bijlage I Richtsnoeren voor congestiebeheer en toewijzing van beschikbare overdrachtcapaciteit van interconnecties tussen nationale systemen van de Verordening (hierna: Bijlage 1 van de Verordening) luidt: Wanneer er geen congestie is, wordt de toegang tot de interconnectie niet beperkt. Waar dit gewoonlijk het geval is, is er geen behoefte aan een permanente algemene toewijzingsprocedure voor toegang tot een grensoverschrijdende transmissiedienst. 16. Artikel 6.1 van Bijlage I van de Verordening luidt: Aan een vooraf gespecificeerd tijdsbestek gekoppelde congestiebeheerprocedures leveren alleen inkomsten op wanneer er voor dat tijdsbestek congestie ontstaat, behalve in het geval van nieuwe interconnectoren, die een vrijstelling krachtens artikel 7 van Verordening (EG) nr. 1228/03 of artikel 17 van deze verordening genieten. De procedure voor de verdeling van deze inkomsten wordt ter beoordeling aan de regulerende instanties voorgelegd; deze procedure mag het toewijzingsproces niet beïnvloeden ten gunste van een partij die capaciteit of energie aanvraagt en mag stimulansen voor de beperking van congestie niet ontmoedigen. 17. Artikel van de Netcode luidt: De dag-vooruitmarkten van de Prijskoppeling-regio bepalen de netto posities, de clearing prijzen en de geaccepteerde blokbiedingen door middel van de "branch & bound" optimalisatietechniek. Het doel hiervan is de maximalisatie van de sociale welvaart in de Prijskoppeling-regio voor zover gerelateerd aan de verdeling van grensoverschrijdende transportcapaciteit ten behoeve van dag-vooruittransporten tussen deze marktgebieden. Met sociale welvaart wordt bedoeld de som van het consumentensurplus, het producentensurplus en de veilingopbrengsten die door de toewijzing van de in dit artikel bedoelde grensoverschrijdende transportcapaciteit gecreëerd wordt. 18. Over de inkoop van de netverliezen op de NorNed-verbinding bepaalt artikel van de Netcode het volgende: Opbrengsten expliciete en impliciete veiling De opbrengsten van de veiling verminderd met de kosten van de veiling worden door

6 6/10 de netbeheerder van het landelijk hoogspanningsnet en de beheerders van de buitenlandse delen van de landgrensoverschrijdende verbindingen verdeeld Tot de kosten bedoeld in artikel behoren ook de kosten die de netbeheerder van het landelijk hoogspanningsnet maakt voor de inkoop van netverliezen op de NorNedkabel. 4. Beoordeling van het voorstel 19. In dit hoofdstuk licht ACM toe hoe zij het voorstel heeft beoordeeld. De beoordeling valt uiteen in drie delen. Paragraaf 19 bevat de aanleiding tot en een samenvatting van het voorstel. Paragraaf 4.2 geeft een samenvatting van het commentaar op het voorstel. Paragraaf 4.3 bevat de beoordeling van ACM Samenvatting van het voorstel 20. De NorNed-verbinding heeft een beperkte capaciteit. Bij congestie op deze verbinding veilen de transmissiesysteembeheerders deze capaciteit. De opbrengst is het product van het geveilde volume en het prijsverschil tussen de gekoppelde markten. Het doel van deze veiling is de efficiënte allocatie van de landsgrensoverschrijdende capaciteit voor dagvooruittransporten. 21. Om tot deze efficiënte allocatie te komen beschrijft artikel een doelfunctie. Deze doelfunctie maakt gebruik van een bepaalde optimalisatietechniek, de branch & bound techniek. Het doel van deze optimalisatietechniek is de maximalisatie van de sociale welvaart. Met sociale welvaart wordt de som van het producentensurplus, het consumentensurplus en de veilingopbrengsten bedoeld. 22. In de optimalisatietechniek wordt echter geen rekening gehouden met de kosten van energie ter compensatie van de kabelverliezen op de NorNed-verbinding (hierna: kosten voor kabelverliezen). Voor de levering van deze energie heeft TenneT, via een aanbesteding, een contract met een leverancier afgesloten. De kosten voor kabelverliezen onttrekt TenneT, conform artikel van de Netcode, aan de veilingopbrengsten. 23. TenneT en de Noorse transmissiesysteembeheerder (hierna: Statnett) hebben geconstateerd dat in sommige uren de kosten voor kabelverliezen de veilingopbrengsten overstijgen. Daarop hebben zij een studie verricht naar het meenemen van de kosten voor kabelverliezen in de optimalisatietechniek. Met de resultaten van deze studie onderbouwt Statnett en TenneT dat het meenemen van deze kosten een positief welvaartseffect oplevert. Daarnaast stellen zij dat het een efficiëntieverbetering betekent, omdat zij het inkopen van de energie ter compensatie van de kabelverliezen niet meer hoeven aan te besteden. 24. Volgens Stattnet en TenneT worden de resultaten van hun studie bevestigd en verder onderbouwd door de NWE-studie. In deze studie zijn de welvaartseffecten van het meenemen van de marginale kosten van energieverliezen op alle landsgrensoverschrijdende gelijkstroomverbindingen in de NWE-regio onderzocht. Deze marginale kosten kunnen berekend worden door een vast percentage, de verliesfactor, te nemen van het product van het getransporteerde volume en de laagste prijs aan één van de zijdes van de verbinding. 5 Op 5 NWE-studie, p.11.

7 7/10 basis van werkelijke orderboeken van de energiebeurzen over het jaar 2011 heeft de studie vijf simulaties gedaan: a) Een controle run waarin geen verliesfactor is toegepast; b) Een run met gelijke verliesfactor toegepast op alle bestaande landsgrensonverschrijdende gelijkstroomverbindingen; c) Een run met een individuele verliesfactor toegepast op iedere bestaande landsgrensoverschrijdende gelijkstroomverbinding; d) Een run met een individuele verliesfactor toegepast op enkele bestaande landsgrensoverschrijdende gelijkstroomverbindingen (BritNed, IFA, Baltic); en e) Een run met gelijke verliesfactor toegepast op enkele bestaande landsgrensoverschrijdende gelijkstroomverbindingen (BritNed, IFA, Baltic). 25. Uit deze studie blijkt dat het integraal meenemen van de kosten voor kabelverliezen bij gelijkstroomverbindingen mét een relatief hoge verliesfactor, zoals de NorNed-verbinding, een positief effect op de sociale welvaart heeft. De volgende randnummers behandelen drie belangrijke conclusies uit de NWE-studie. 26. De eerste conclusie van het rapport is dat de globale welvaart het meest toeneemt wanneer de verliesfactor op alle grensoverschrijdende gelijkstroomverbindingen wordt toegepast (run c). Volgens de simulaties, waarop de conclusies gebaseerd zijn, neemt voor de hele regio de sociale welvaart met 7,3 miljoen euro toe indien dit wordt vergeleken met de situatie waarin op geen enkele gelijkstroomverbinding de verliezen worden meegenomen (run a). 6 Het onderhavige voorstel heeft echter alleen betrekking op de NorNed-verbinding en niet op andere landsgrensoverschrijdende gelijkstroomverbindingen met een hoge verliesfactor. Dan nog neemt volgens het rapport de globale welvaart toe Naar aanleiding hiervan heeft ACM additionele vragen aan de gezamenlijke netbeheerders gesteld over de resultaten van de NWE-studie en welk effect het voorstel heeft op het consumentensurplus, producentensurplus en de veilingopbrengsten toegespitst op Nederland. Uit de beantwoording blijkt dat wanneer run c vergeleken wordt met run d - de run die het meest overeenkomt met de huidige situatie - het effect op de Nederlandse welvaart negatief is ( euro) Een tweede conclusie uit de NWE-studie is dat als de kosten voor kabelverliezen op landsgrensoverschrijdende gelijkstroomverbindingen in de optimalisatietechniek meegenomen worden, prijsconvergentie tussen gekoppelde markten niet meer zal voorkomen. Dit is een inherent gevolg van de optimalisatietechniek. Wanneer de veilingopbrengsten (het product van het prijsverschil van de elektriciteit en het volume ) tussen twee met een gelijkstroomverbinding gekoppelde markten kleiner zijn dan de kosten voor netverliezen, dan wordt geen transportcapaciteit aan marktpartijen toegewezen en kan de kabel voor dat uur worden uitgeschakeld. Als gevolg hiervan neemt het totaal aantal uren waarop er via de landsgrensoverschrijdende gelijkstroomverbinding op jaarbasis transport plaatsvindt af en kan volledige prijsconvergentie niet meer optreden. 9 Indien het meenemen van de kosten voor kabelverliezen alleen op de NorNed-verbinding plaatsvindt, treedt er een herverdeling van het 6 NWE-studie, p. 15, tabel 3. 7 NWE-studie, p Brief met kenmerk BR , p. 3. Hieruit blijkt dat het producentensurplus met euro stijgt en het consumentensurplus hierin zijn de veilingopbrengsten van het Nederlandse deel verdisconteerd - met euro daalt. Hierbij is echter geen rekening gehouden met het missing order effect. Dat is het gevolg van het niet mee kunnen nemen in de berekening dat TenneT de benodigde energie niet meer hoeft in te kopen. Dit effect beïnvloedt sterk de hoogte van het consumenten- en producentensurplus maar heeft veel minder effect op de totale welvaart. 9 NWE-studie, p. 24.

8 8/10 transport over andere landsgrensoverschrijdende verbindingen op. 10 Dit zou kunnen betekenen dat op de landsgrensoverschrijdende verbindingen tussen Duitsland en Nederland meer congestie zal optreden en zich dus ook minder prijsconvergentie tussen deze twee landen zal voordoen. 29. De derde conclusie uit de NWE-studie is dat de kosten voor kabelverliezen alleen worden meegenomen in de optimalisatietechniek op de dag-vooruitmarkten en deze kosten niet worden meegewogen in de allocatie via de intra-dagelijkse markten. Wanneer het prijsverschil op een dag-vooruitmarkt kleiner is dan de kosten voor kabelverliezen maar niet nul, dan wordt er geen capaciteit gealloceerd en komt de capaciteit vervolgens beschikbaar voor de intradagelijkse markt. De capaciteit wordt op deze markt op een first come first serve -basis aan de handel toegewezen en niet geveild. Tegenover de kosten van netverliezen staan dan geen veilingopbrengsten en de winst behaald op de dag-vooruitmarkt wordt teniet gedaan Ondanks dat in de NWE-studie de gevolgen op nationale markten van minder prijsconvergentie en de negatieve effecten van als gevolg van de intra-dagelijkse allocatie niet meeneemt, vinden Statnett en TenneT de algehele resultaten zodanig positief dat TenneT een voorstel tot codewijziging heeft gedaan. Het voorstel heeft daarnaast alleen betrekking op de NorNed-verbinding en niet op ander gelijkstroomverbindingen in Europa. Het voorstel van de gezamenlijke netbeheerders voegt een nieuw artikel a aan de Netcode toe, dat luidt: Voor de verbinding Eemshaven-Noorwegen houdt de in artikel beschreven doelfunctie voor sociale welvaart tevens rekening met de kosten van de energie voor compensatie van de kabelverliezen door te rekenen met de netto veilingopbrengsten (veilingopbrengsten minus de kosten voor kabelverliezen), waarbij de energie voor compensatie van de kabelverliezen integraal in de impliciete veiling wordt ingekocht." 4.2. Reactie op het voorstel 31. In het GEN van 29 augustus 2013 hebben verschillende marktpartijen kanttekeningen bij het onderhavige voorstel geplaatst. ACM vat de bezwaren hieronder kort samen. 32. Energie-Nederland heeft aangegeven dat zij het onwenselijk vindt dat Nederland als enige en zonder coördinatie binnen de NWE-regio dit voorstel wil doorvoeren. Verder is zij van mening dat het te verwachten welvaartsvoordeel niet significant is ten opzichte van de totale welvaart en weegt het beoogde voordeel niet op tegen het welvaartsverlies aan de intra-dagelijkse markt. Ten slotte merkt zij op dat de kosten van kabelverliezen in grote mate aan het bedrijfsleven worden doorberekend. 33. VEMW is geen voorstander van het voorstel. Haar grootste bezwaar is dat gevreesd moet worden dat de bereikte prijsconvergentie door dit voorstel afgebroken wordt. Bovendien vreest VEMW het risico dat kosten voor kabelverliezen aan het bedrijfsleven doorberekend worden en dat daar maar een beperkte toename van inkomsten tegenover staat. 10 NWE-studie, p NWE-studie, p. 35.

9 9/ Beoordeling van het voorstel 34. Met de aanleg van landsgrensoverschrijdende verbindingen wordt beoogd tot één interne Europese elektriciteitsmarkt te komen, waardoor nationale markten kunnen integreren en prijzen convergeren. ACM stelt vast dat het huidige voorstel dit streven naar één interne Europese elektriciteitsmarkt op drie punten belemmert. ACM licht dit hieronder nader toe. 35. Ten eerste constateert ACM dat de toegang tot de NorNed-kabel wordt beperkt als er geen sprake is van congestie, hetgeen mogelijk in strijd is met het bepaalde in artikel 1.2 van Bijlage 1 bij de Verordening. In de uren dat het prijsverschil tussen de gekoppelde markten minimaal of nul is, is er geen sprake van congestie in de zin van artikel 2, tweede lid, onderdeel c, van de Verordening. Uit artikel 6.1 van Bijlage 1 bij de Verordening volgt dat tijdens de uren dat de vraag naar capaciteit kleiner is dan het aanbod en er dus geen congestie is er voor dat tijdsbestek geen veilingopbrengsten mogen zijn. Het gevolg van het voorstel is dat er minimale veilingopbrengsten zullen zijn om tenminste de kosten voor de netverliezen in dat tijdsbestek te dekken of dat er nul megawatt aan de markt wordt toegewezen terwijl er nog wel capaciteit beschikbaar is. Het voorstel is daarmee mogelijk in strijd met het bepaalde in artikel 1.2 van Bijlage I bij de Verordening, waarin is bepaald dat wanneer er geen congestie is, [...] de toegang tot de interconnectie niet [wordt] beperkt en in strijd is met het bepaalde in artikel 6.1 van Bijlage I bij de Verordening. 36. Ten tweede voorziet het huidige voorstel alleen in het meenemen van de kosten voor kabelverliezen bij de allocatie van grensoverschrijdende dag-vooruitcapaciteit en niet bij de allocatie van de intra-dagelijkse capaciteit. De NWE studie laat zien dat het positieve effect behaalt op de dag-vooruitmarkt door het niet meenemen in de intra-dagelijkse allocatie, teniet gedaan kan worden. Op basis van artikel 16, derde lid, van de Verordening dient de maximale capaciteit aan de markt ter beschikking worden gesteld en zal na de dag-vooruit allocatie de resterende capaciteit moeten worden aangeboden aan de intra-dagelijkse markt. De kosten voor kabelverliezen - veroorzaakt door die allocatie - worden dan alsnog aan de veilingopbrengsten onttrokken. Aangezien de intra-dagelijkse toewijzing van grenscapaciteit gebeurt op continue basis en geen veilingopbrengsten genereert, zullen tegenover dat transport geen inkomsten staan. ACM constateert op basis van het bovenstaande dat het voorstel niet verenigbaar is met het huidige allocatiemechanisme voor de intra-dagelijkse markt, waarin de grenscapaciteit geen prijs heeft. ACM voorziet dat enkel een voorstel waarin een geharmoniseerde methode is opgenomen ten aanzien van de beprijzing van de grenscapaciteit en het meenemen van de kosten voor kabelverliezen voor dag-vooruit en de intra-dagelijkse allocatie, daadwerkelijk de doelstelling van het voorstel kan verwezenlijken. Dit laat echter de vraag of daarmee aan de huidige Europese wetgeving kan worden voldaan, onverlet. 37. Ten derde stelt ACM vast dat het meenemen van de kosten voor kabelverliezen de integratie van de Europese elektriciteitsmarkt en volledige prijsconvergentie in de weg staat en zo een belemmering vormt voor de ontwikkeling van het handelsverkeer. Tevens leidt het meenemen van de kosten voor kabelverliezen alleen op de NorNed-kabel, er toe dat de congestie op de Duits-Nederlandse grens verder toeneemt. Dit wordt bevestigd door de NWE-studie. Zoals ook VEMW en Energie-Nederland stellen, draagt een continue prijsverschil van energie tussen gekoppelde markten niet bij aan een level playing field voor het bedrijfsleven. Het is bovendien voor ACM niet duidelijk waarom deze wijziging alleen op de NorNed-kabel wordt doorgevoerd en niet op andere gelijkstroomverbindingen in Europa. ACM acht het voorstel vanuit deze optiek bezien in strijd met artikel 36, eerste lid, onderdeel c, van de E-wet.

10 10/ Ten overvloede merkt ACM op dat bij het vaststellen van de transporttarieven van TenneT rekening dient te worden gehouden met het vergoedingsmechanisme voor elektriciteitsstromen tussen transmissiesysteembeheerders. In dit vergoedingsmechanisme dienen onder meer de kosten veroorzaakt door grensoverschrijdende stromen - waaronder de kosten voor netverliezen - te worden berekend. Artikel 14, derde en vierde lid, van de Verordening stelt vervolgens expliciet dat de kosten, gerelateerd aan dit vergoedingsmechanisme, de tarieven in het kader van het in artikel 16 bedoelde congestiebeheer de uitkomst van de impliciete veiling onverlet dient te laten. 39. Alles overziend, komt ACM tot de conclusie dat alhoewel het meenemen van de kosten voor kabelverliezen een welvaartswinst op de dag-vooruitmarkt kan opleveren, het voorstel het streven naar één interne Europese elektriciteitsmarkt lijkt te belemmeren. 40. ACM concludeert dan ook dat het voorstel mogelijk in strijd is met de belangen beschreven in artikel 36, eerste lid, van de E-wet (in het bijzonder in onderdeel c), en met artikel 1.2 en artikel 6.1 van Bijlage I van de Verordening. 5. Opdracht tot wijziging 41. Gelet op het bovenstaande geeft ACM de gezamenlijke netbeheerders opdracht om hun voorstel zodanig aan te passen dat het in lijn is met de belangen beschreven in artikel 36, eerste lid, en met de Verordening.