Agile Scrum vraagt om een ver nieuwing van de controleaanpak

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Agile Scrum vraagt om een ver nieuwing van de controleaanpak"

Transcriptie

1 Spotlight Interne beheersing en IT gile Scrum vraagt om een ver nieuwing van de controleaanpak Martijn van Zomeren - Risk ssurance, ssurance Steeds meer organisaties zetten de gile Scrum-methodiek in op veranderende marktbewegingen. gile Scrum vraagt om een vernieuwing van de controleaanpak. Hiervoor zijn nog geen referentiekaders beschikbaar. In dit artikel worden enkele handvatten voor de controle gegeven. Samenvatting De markt beweegt door de digitalisering steeds sneller. Projecten en programma s zijn een veelvuldig gebruikt middel voor organisaties om effectief in te spelen op deze ontwikkelingen. De gile Scrumprojectmethodologie heeft als uitgangspunt dat specificaties kunnen veranderen gedurende het project en leidt tot verkorting van de time to market van nieuwe IT-functionaliteit. Het uitvoeren van een controle is bij uitstek een effectief middel om inzicht in de risico s en de interne beheersing van een project te krijgen. Het accent van de controle van gile Scrum ligt niet zozeer op de output van elke individuele ontwikkelstap, maar meer op de beoordeling van het ontwikkelproces, de organisatorische inrichting, het team, en op de softe in plaats van de harde interne-beheersingsmaatregelen. 1. De digitale revolutie als basis voor adoptie van gile Scrum als projectmethodologie Mede door de toenemende digitalisering worden organisaties gedwongen om hun businessmodellen en bedrijfsprocessen steeds vaker en sneller te veranderen of te verbeteren. De gile Scrum-methode is hier uitermate geschikt voor. gile Scrum heeft namelijk als uitgangspunt dat specificaties gedurende het ontwikkelproces moeten kunnen veranderen en dat in zeer korte doorlooptijd nieuwe kwalitatief hoogstaande functionaliteiten in productie genomen moeten kunnen worden. De werkwijze in een notendop: de verschillende expertisegebieden die zijn vereist voor een succesvol project, zijn binnen één team door verschillende teamleden vertegenwoordigd. Het team werkt met elkaar samen van sprint naar sprint. Dit zijn steeds korte iteraties, van een periode van één tot vier weken, waarin het team een kant en klaar product oplevert, naar de wensen - specificaties - van de klant, als onderdeel van het totale project. an het begin van elke sprint bepaalt het team de hoofddoelstelling van die sprint en de taken en verantwoordelijkheden van elk teamlid. an het einde geven de teamleden in een eerlijke communicatie aan of de subdoelstelling gehaald is, en trekt het team lessen uit de afgelopen sprint, zodat de teamprestaties continu verbeteren. Interne beheersing en IT 23

2 gile Scrum geschikter voor snel veranderende wereld dan de traditionele watervalmethodieken Tot nu toe waren veel systeemontwikkelingsprocessen gebaseerd op de traditionele watervalmethode. De watervalmethode is een beheerste methode voor de ontwikkeling van nieuwe applicaties en functionaliteiten, waarbij stap voor stap door verschillende functies van de originele specificaties (technisch ontwerp, functioneel ontwerp, datamodel, ontwikkelen, testen) naar inproductiename wordt toegewerkt. Het resultaat van de voorgaande stap is de input voor de daaropvolgende stap, waarbij de oorspronkelijke specificaties als uitgangspunt worden gehanteerd voor validatie van de juiste uitvoering van de processtappen. Dit maakt het watervalproces een goed beheersbaar en te controleren proces, waarbij de verschillende functionele expertises gescheiden van elkaar aan een deel van de totale eindoplossing werken. ezwaar van deze methode is dat de communicatie tussen de verschillende functies binnen het totale ontwikkelproces beperkt is, en er veel overdrachtsmomenten nodig zijn voordat de functionaliteit in productie kan worden genomen. gile Scrum gile Scrum heeft juist als uitgangspunt dat specificaties gedurende het ontwikkelproces moeten kunnen veranderen. gile Scrum tracht op deze wijze de silo s, het gebrek aan communicatie en het teveel aan overdrachtsmomenten te doorbreken. Per iteratie, sprint, wordt door het multifunctionele team werkbare IT-functionaliteit opgeleverd. Het team is zelfsturend en gericht op het continu evalueren en leren hoe effectiever kan worden samengewerkt in het belang van de klant. De uitgangspunten van gile om dit te bewerkstelligen zijn in 2001 verwoord in het gile Manifesto: Personen en interacties zijn belangrijker dan processen en tools. Werkende bruikbare sofwarefunctionaliteit is belangrijker dan uitgebreide documentatie. Samenwerking met de klant levert meer op dan onderhandelingen over het contract. Effectief kunnen omgaan met verandering is belangrijker dan strikt het oorspronkelijke plan volgen. Vanuit een controleperspectief zijn veelgehoorde bezwaren ten aanzien van gile Scrum dat teams te veel vrijheid krijgen, waardoor de beoogde reikwijdte en baten van de eindoplossing niet overeenkomen met de wensen van de organisatie. Door de beperkte documentatie van de tussenliggende producten is het lastiger voor iemand van buiten het team inzicht te krijgen in de kwaliteit en voortgang van de te realiseren functionaliteit, en de samenhang met de systeemontwikkeling die door andere teams in dezelfde keten plaatsvindt, te bewaken. Figuur 1. Softwareontwikkeling: watervalproces versus Scrum-proces Figuur 1 Softwareontwikkeling: watervalproces versus gile Scrum-proces Start Maand 2 Maand 4 Maand 6 Maand 8 Eisen Watervalmethode Ontwikkeling Validatie Eisen Documents Documents Ongevalideerde Code Software Sprint 1 Sprint 2 Sprint..x gile Scrum ``` Software Software Software Software Software Software Software Software Software is: 25% Compleet 50% Compleet 75% Compleet 100% Compleet PwC 2. Controle door IT-auditor geeft inzicht in risico s en beheersing van het project Omdat een gile Scrum-project grote consequenties kan hebben voor de interne beheersing, de financiën, het duurzame concurrentievermogen, en de motivatie van het personeel, is het essentieel dat het slaagt. De IT-auditor geeft inzicht in de risico s en de beheersing van het project. De context waarbinnen gile Scrum wordt toegepast is essentieel voor het kunnen duiden van de risico s die specifiek gelden voor het betreffende controleobject. De opsomming in figuur 2 geeft een vertrekpunt voor de risicoanalyse als fundament van de controleaanpak. gile Scrum onderscheidt een aantal processtappen, rollen en instrumenten die aanknopingspunten bieden voor het nader identificeren van interne-beheersingsmaatregelen die moeten worden opgenomen in de reikwijdte van de controleaanpak (zie figuur 3) Spotlight Jaargang uitgave 2

3 Figuur 2 Voornaamste risico s gile Scrum-project Risico 1 Het senior management van de organisatie is onvoldoende betrokken bij de ontwikkeling van het project. Hierdoor draagt de opgeleverde functionaliteit niet bij aan de realisatie van de businesscase. 2 usiness value wordt niet juist toegekend aan de specificaties, waardoor in de prioritering van de ontwikkeling onvoldoende rekening wordt gehouden met de afhankelijkheden die tussen de specificaties bestaan om een werkende functionaliteit op te leveren. 3 Teams krijgen te veel vrijheid, waardoor de beoogde reikwijdte en baten van de eindoplossing niet overeenkomen met de specificaties van de organisatie. 4 De door het Scrum-team opgeleverde functionaliteit voldoet niet aan de conventies van de organisatie met betrekking tot de architectuur, het datamodel en de gebruikte communicatieprotocollen. 5 De kwaliteit van het ontwikkelingsproces is niet toereikend, wat leidt tot veel rework en inefficiënties. 6 De organisatie heeft onvoldoende zicht op de inhoudelijke voortgang en kwaliteit van de ontwikkeling om tijdig bij te kunnen sturen in samenhang met andere ontwikkelingstrajecten. 7 De documentatie is niet toereikend om de opgeleverde functionaliteit in de toekomst goed te kunnen beheren/ onderhouden. 8 In het ontwikkelingsproces is onvoldoende aandacht voor application life cycle management, waardoor beheerskosten na inproductiename kunnen oplopen. 9 De omringende organisatie is niet voldoende klaar/volwassen om de gile Scrum-methodiek effectief toe te kunnen Figuur passen, waardoor 3. Het het management Scrum-proces interventies pleegt die afbreuk doen aan het realiseren van zelfsturende highperforming Scrum-teams. Figuur 3 Het gile Scrum-proces De Product Owner prioriteert gewenste functionaliteiten op basis van toegevoegde waarde voor de organisatie De Product Owner en het Scrum-team verfijnen samen de gewenste functionaliteiten in de backlog en het team ontwerpt, bouwt en test functies C D E Sprint backlog Code Test Code Test De Product Owner reviewt en geeft goedkeuring op datgene wat het team gebouwd heeft DEMO Fragment van de applicatie WE PP D Product backlog 2-4-wekelijkse iteraties Sprints Werkende software Door de risico s te identificeren kan de organisatie, met behulp van de O/IC-beginselen van Starreveld, ook interne-beheersingsmaatregelen ontwerpen die deze risico s mitigeren of zelfs weg kunnen nemen. 3. De processtappen van gile Scrum De processtappen van de gile Scrum-methodiek zien er als volgt uit: Product backlog Het Scrum-team registreert en prioriteert de specificaties (wensen) van de organisatie in een product backlog, een overzicht van de specificaties die nog door het team moeten worden ingevuld. User stories Vervolgens vertaalt het Scrum-team de specificaties naar user stories: een praktische beschrijving van de te ontwikkelen functionaliteit waarmee invulling wordt gegeven aan de door de klant gestelde specificaties. Sprint backlog Het gile Scrum-proces wordt opgedeeld in iteraties van twee tot vier weken, de zogenaamde sprints. Het team bepaalt tijdens de sprintplanning welke user stories in de aankomende sprint zullen worden ontwikkeld, en verwerkt de betreffende user stories in de sprint backlog. Gedurende de sprint worden voor deze user stories op iteratieve wijze het ontwerp-, ontwikkel- en testproces doorlopen, en wordt werkbare functionaliteit opgeleverd. Interne beheersing en IT 25

4 26 Spotlight Jaargang uitgave 2

5 Eindproduct ls het product/de functionaliteit, zoals verwoord in de user story, klaar is, wordt dit aangeboden aan de Product Owner (de klant, die als zodanig onderdeel is van het Scrum-team). Deze bepaalt of de gerealiseerde functionaliteit voldoet aan de door de organisatie gestelde acceptatiecriteria, en of deze werkt. Inproductiename Na goedkeuring van de Product Owner wordt de betreffende functionaliteit in productie genomen. 4. Functiescheiding binnen de rollen van gile Scrum Naast deze goederenbeweging is er ook een duidelijke functiescheiding tussen de verschillende rollen binnen Scrum. De Product Owner heeft een beschikkende functie De Product Owner is de klant. Hij is verantwoordelijk voor het melden en prioriteren van de specificaties van de organisatie in het licht van de bedrijfsdoelstellingen en de beoogde baten in de businesscase. De Product Owner zorgt voor de acceptatie van de door het ontwikkelteam opgeleverde functionaliteit voorafgaand aan inproductiename. Het team heeft een uitvoerende functie Het team is verantwoordelijk voor het ontwikkelen en testen van de specificaties zoals die door de Product Owner (de klant) worden aangereikt, conform de meegegeven (kwaliteits)standaarden en eisen. Het team heeft niet de mogelijkheid om de gerealiseerde functionaliteit te accepteren en in productie te nemen. In de bovengenoemde rolverdeling van de Product Owner en het team is de vereiste scheiding tussen ontwikkeling en productie effectief gerealiseerd. De Scrum Master heeft een registrerende en faciliterende functie De scrummaster helpt het team bij de effectieve uitvoering van het ontwikkelproces. Hij vervult geen inhoudelijke rol, maar wel een belangrijke rol in de juiste en volledige registratie van de uit te voeren taken en de bijbehorende status. Op basis van deze primaire registratie kan de scrummaster het team inzicht geven in de kwaliteit en effectiviteit van zijn functioneren. Daarnaast heeft de scrummaster de taak om organisatorische belemmeringen voor het team om effectief te kunnen functioneren, weg te nemen. Indien bovenstaande drie rollen als zodanig effectief worden ingevuld, is de vereiste functiescheiding tussen de beschikkende, de registrerende en de uitvoerende rol gerealiseerd. lleen de controlerende functie moet dan nog worden ingevuld. De controlerende functie In het uitgangspunt van een zelfsturend multidisciplinair high performing team, voert het team allereerst zelf een belangrijk deel van deze controlerende functie uit. Zo hoort de Quality Control functie deel uit te maken van het team. Het team draagt ook de verantwoordelijkheid om gedurende het ontwikkelingsproces te blijven valideren of het proces volledig is gevolgd en of er wordt voldaan aan alle vereisten in de Definitions of Ready en Definitions of Done (zie kader). Die checks moeten uitgevoerd zijn voordat het team een user story oplevert aan de Product Owner ter acceptatie. De laatste stap in het gile Scrumontwikkelproces is de evaluatie (retrospectief) door het team. In de evaluatie bespreekt het team wat goed ging en wat beter kan en hoe die verbetering vervolgens gerealiseerd moet worden. Definition of Ready: criteria waaraan voldaan moet worden voordat een product increment, de user story, is afgerond (lees: Done ), en mag worden meegeteld in de sprintresultaten van het team. Definition of Done: criteria waaraan de beschrijving van een user story moet voldoen voordat de betreffende user story opgenomen mag worden op de sprint backlog voor de aankomende sprint. 5. Informatie over status en kwaliteit van proces en product essentieel voor leercyclus Voor een effectieve evaluatie is goede informatievoorziening essentieel om waar nodig bij te kunnen sturen. Naast het meten van de Velocity en urndown (zie kader) van het team, zijn ook het aantal fouten, de omvang van de reparatiewerkzaamheden, en het aantal operationele verstoringen na inproductiename relevante indicatoren om een beeld te krijgen van de voortgang en kwaliteit van het team. l deze informatie wordt pas relevant als het team, al dan niet geholpen door het management, de nodige consequenties en acties aan deze informatie verbindt. Zoals eerder is vermeld, zijn Scrum-teams zelfsturend en gericht op het continu leren en verbeteren van de teamprestatie in het belang van de klant. In dat kader zijn cultuur, gedrag en leiderschap zeer belangrijke softe interne-beheersingsmaatregelen in een effectief en efficiënt gile Scrum-proces. Het uitvoeren van een onafhankelijke controle of Quality ssurance-toets kan in positieve zin bijdragen aan het versterken van deze interne-controlecyclus. Velocity: geeft de voortgang van het team weer in de som van de op voorhand geschatte hoeveelheid werk van het totaal aantal user stories dat is afgerond (lees: Done ) in de betreffende sprint. urndown chart: is een grafische presentatie van de resterende hoeveelheid werk aan user stories afgezet tegen de resterende tijd. Deze chart wordt gebruikt om de voortgang te meten en te voorspellen wanneer alle werkzaamheden zijn afgerond. Interne beheersing en IT2727

6 Figuur 4 Interne-beheersingsmaatregelen gile Scrum-proces als basis voor de controle Controle-elementen Scrum Organisatorisch samenstelling van het team (multidisciplinair, ervaren ontwikkelaars, klant aan tafel, Quality Control) SMRT geformuleerde businesscase met breed draagvlak in de organisatie Product Owner met voldoende kennis en mandaat toewijzen aan project Scrum is door organisatie beschreven (minimaal: organisatieconventies, processen, rollen, taken, bevoegdheden, verantwoordelijkheden, mijlpalen, afstemming op de organisatie) data-, architectuur- en codingconventies heldere governancestructuur met op actie gerichte rapportages/informatievoorziening training en begeleiding/coaching team in uitvoering van Scrum op elkaar afgestemde en zo veel mogelijk geautomatiseerde ontwikkel-, test-, implementatie-, en beheerprocessen geïmplementeerd kwaliteitsmanagementsysteem met inzicht in de belangrijkste indicatoren voor het meten van de voortgang en kwaliteit van het Scrum-project cultuur en gedrag die gericht zijn op het continu valideren, evalueren en verbeteren van teamprestaties Procesmatig vooraf gedefinieerde vastomlijnde time boxes per sprint (drie tot vijf weken), waarbinnen de gehele ontwikkelcyclus wordt afgerond Scrum-team volledig toegewijd aan het project de rollen van facilitator, uitvoerend team en Product Owner worden gescheiden gehouden Definition of Ready en Definition of Done actief gehanteerd voor validatie van de kwaliteit van user stories en deliverables, en bevatten organisatorische vereisten ten aanzien van de O/IC user cases/stories worden voorafgaand aan elke sprint vastgesteld (geen changes tijdens de sprint) Design to udget-principe voor sprintplanning toegepast, leverbetrouwbaarheid van het team gemonitord release na elke sprint van user stories Done na vereiste testings en akkoord van de Product Owner evaluatie na elke sprint aan de hand van het kwaliteitsmanagementsysteem om verbeteracties te duiden Technologisch projectadministratiesoftware (Jira, Clarity, TFS) geïmplementeerd voor het monitoren van de voortgang OTP-scheiding geëffectueerd (Ontwikkel, Test, cceptatie, en Productie) geïmplementeerd Continuous Deployment-mechanisme geautomatiseerde testing ingericht op basis van de systeemcode geïmplementeerd Continuous Integration-mechanisme schaalbaar distribueerbare infrastructuur die container deployment mogelijk maakt configurationmanagement en deployment tooling aanwezig voor actief en geautomatiseerd versiebeheer 6. Interne-beheersingsmaatregelen van gile Scrum als aanknopingspunten controleaanpak Met de identificatie van de belangrijkste risco s en elementen van de interne beheersing van een gile Scrum-project is een belangrijke basis gelegd voor het bepalen van de controleaanpak. De specifieke reikwijdte en risico s van het controleobject vormen de basis om de juiste focus in de controleaanpak te brengen, en vervolgens de aanpak verder te operationaliseren in de te testen interne-beheersingsmaatregelen en de te hanteren testtechnieken. Figuur 4 geeft een overzicht van de interne-beheersingsmaatregelen van het gile Scrum-proces. Op basis hiervan kan de controleaanpak gevormd worden. 7. Controleaanpak gile Scrum vraagt om juiste balans tussen harde en softe interne-beheersingsmaatregelen We zien naast harde interne-beheersingsmaatregelen, zoals de juistheid en volledigheid van Definition of Done, ook meer softe interne-beheersingsmaatregelen terugkomen, zoals de daadwerkelijke toepassing van de Definition of Done door de Product Owner als basis voor acceptatie van de opgeleverde systeemfunctionaliteiten, of de wijze waarop de gemeten voortgang en kwaliteit van de teamprestaties actief wordt gebruik als evaluatieen verbeterinstrument. Vaak zijn de harde interne-beheersingsmaatregelen (zoals beleid, procesdefinitie, conventies) wel aanwezig, maar verbindt het team of het management daar geen harde consequenties aan wanneer de resultaten tegenvallen. Soms simpelweg omdat de informatievoorziening daartoe ontbreekt in de organisatie. Een bepaalde mate van registratie en documentatie, beide harde interne-beheersingsmaatregelen, is dus wel degelijk nodig om deze informatievoorziening te kunnen realiseren. Het excuus dat documentatie niet nodig is omdat dit is gile Scrum is en dat werkt anders gaat niet op als je niet in staat bent om de kwaliteit en progressie te evalueren en uiteindelijk een systeem moet kunnen beheren. De kracht van gile Scrum zit in de iteratieve processen en het hanteren van de juiste mix van harde en softe interne-beheersingsmaatregelen gericht op het continu valideren, evalueren en verbeteren van de geleverde prestaties. ls deze iteratieve cyclus effectief wordt toegepast, worden risico s en eventuele tekortkomingen in een vroegtijdig stadium geïdentificeerd en door middel 28 Spotlight Jaargang uitgave 2

7 De controlerende functie draagt als speler van het team bij aan het leerproces in het team Doordat gile Scrum werkt met kortcyclische iteratieve leerprocessen kunnen risico s met betrekking op het gewenste eindresultaat van een project, in een vroegtijdig stadium onderkend en aangepakt worden. Om dit te kunnen bewerkstelligen, doet gile Scrum onder meer een beroep op de controlerende functie om onafhankelijk de kwaliteit van het stelsel van internebeheersingsmaatregelen te toetsen als input voor het leerproces van het team. van acties aangepakt. De auditor doet er dus goed aan om in zijn controleaanpak het accent te leggen op de juiste balans tussen harde en softe interne-beheersingsmaatregelen en de effectiviteit daarvan binnen de iteratieve processen van gile Scrum. Meer aandacht voor het proces en de softe interne-beheersingsmaatregelen daarbinnen brengt automatisch een verschuiving van inspectie naar observatie als testtechniek met zich mee. Deze verschuiving daagt de auditor uit om vanuit zijn onafhankelijke positie feitelijke observaties aan het team en de organisatie terug te geven met betrekking tot de effectiviteit van de interne beheersing en de iteratieve leercyclus van het team. 8. Conclusie: accent controle op proces, team, softe interne-beheersingsmaatregelen en observatietechnieken In de huidige tijd van digitalisering is de vaardigheid om in kort tijdsbestek effectief in te kunnen spelen op de veranderende klantbehoefte essentieel voor bedrijven om te overleven. De gile Scrum-methodologie is er bij uitstek op gericht om met een zelfsturend multifunctioneel team via korte iteraties nieuwe functionaliteiten te kunnen realiseren. Het uitvoeren van een controle op een gile Scrum-project kan een positieve bijdrage leveren aan de effectiviteit van de interne beheersing van een gile Scrum, mits de auditor op passende wijze aandacht besteedt aan de specifieke risico s en controlemaatregelen van deze methodologie. De goederenbeweging, functiescheiding, en het zelflerende vermogen van het Scrum-team zijn belangrijke aandachtspunten voor de auditor, waarbij de organisatorische inbedding inclusief de cultuur en het gedrag moeten zorgen voor de juiste voedingsbodem voor effectieve toepassing van gile Scrum. Dit vraagt in de controleaanpak een verschuiving: van uitkomst meer naar het proces en het team; van harde naar meer softe interne-beheersingsmaatregelen; en van inspectietechnieken naar observatietechnieken. Interne beheersing en IT 29

Definitief 1.0 Handreiking voor toepassen van Agile Scrum binnen Overheidsdiensten april 2012

Definitief 1.0 Handreiking voor toepassen van Agile Scrum binnen Overheidsdiensten april 2012 1 Kennis Agile Scrum 1.1 Inleiding In dit eerste deel wordt de lezer meegenomen in de Agile Scrum methodiek. Binnen DR, onder meer met ondersteuning vanuit Quintor, worden steeds meer projecten op deze

Nadere informatie

Kwaliteit in Agile: een gegeven?

Kwaliteit in Agile: een gegeven? QA in Agile: waste? Kwaliteit in Agile: een gegeven? Een praktijkvoorbeeld Arno Balemans senior Quality Assurance consultant Bussum, 29 september 2015 Kwaliteit in Agile 2015 2 Werkzaamheden In mijn opdrachten:

Nadere informatie

Riskpoker - Confirmation - Planningpoker. Opfrissing TMap NEXT in scrum en toelichting op de opdracht Leo van der Aalst - Jos Punter - Hans Lantink

Riskpoker - Confirmation - Planningpoker. Opfrissing TMap NEXT in scrum en toelichting op de opdracht Leo van der Aalst - Jos Punter - Hans Lantink Riskpoker - Confirmation - Planningpoker 10-7-2013 Opfrissing TMap NEXT in scrum en toelichting op de opdracht Leo van der Aalst - Jos Punter - Hans Lantink 1 Presentatie (sprint) backlog items 1 2 3 4

Nadere informatie

Leiderschap in een organisatie met technische professionals

Leiderschap in een organisatie met technische professionals Quintor Leiderschap in een organisatie met technische professionals Johan Tillema CEO Quintor Professionele softwareontwikkeling ICT Architectuur Java,.NET en Mobile Informatieanalyse Opgericht in 2005

Nadere informatie

Agile bij grote administratieve systemen. Omgaan met requirements

Agile bij grote administratieve systemen. Omgaan met requirements Agile bij grote administratieve systemen Omgaan met requirements 1 Agenda Wat is een groot systeem? Aanpak van een groot systeem Agile alignment Agile en requirements (en architectuur) Agile en governance

Nadere informatie

Scrum. Een introductie

Scrum. Een introductie Organisatie SYSQA B.V. Pagina 1 van 10 Scrum Een introductie Almere 1999 Proud of it Pagina 1 van 10 Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Scrum... 4 3 Scrum rollen...

Nadere informatie

WHITEPAPER IN 5 MINUTEN. 11. Scrum

WHITEPAPER IN 5 MINUTEN. 11. Scrum WHITEPAPER IN 5 MINUTEN A U G U S T U S 2 0 1 4 11. Scrum Deze whitepaper gaat over Scrum. Kort en bondig: Scrum is een software-ontwikkelmethode met vaste sprints van enkele weken waarin steeds een verbeterde

Nadere informatie

Scrum: Een Agile aanpak voor ontwikkeling van producten. Scrumteam rollen. Verder dan de vraag 2

Scrum: Een Agile aanpak voor ontwikkeling van producten. Scrumteam rollen. Verder dan de vraag 2 Scrum: Een Agile aanpak voor ontwikkeling van producten Verder dan de vraag 1 Scrumteam rollen Verder dan de vraag 2 1 Scrum: Totaaloverzicht Verder dan de vraag 3 Scrum: Sprint cyclus Verder dan de vraag

Nadere informatie

Welkom. bij scrum. Zin in Onderwijs

Welkom. bij scrum. Zin in Onderwijs Welkom bij scrum Zin in Onderwijs www.zininonderwijs.nl els@zininonderwijs.nl anna@zininonderwijs.nl Wat gaan we vandaag doen? o Wat is scrum? o Praktisch aan de slag o Oefenen o Scrumbord maken o Taken

Nadere informatie

Inhoud. 1. Agile werken. 2. Het belang van Agile werken. 3. Basisprincipes van Agile werken. 4. De meest gebruikte Agile methode: Scrum

Inhoud. 1. Agile werken. 2. Het belang van Agile werken. 3. Basisprincipes van Agile werken. 4. De meest gebruikte Agile methode: Scrum Inhoud 1. Agile werken 2. Het belang van Agile werken 3. Basisprincipes van Agile werken 4. De meest gebruikte Agile methode: Scrum 5. Drie rollen binnen een Scrum squad De wereld waarin je leeft verandert

Nadere informatie

AERIUS II. Mark Wilmot Product Owner AERIUS. Ministerie van EL&I Programma Directie Natura 2000 Programma Stikstof (PAS)

AERIUS II. Mark Wilmot Product Owner AERIUS. Ministerie van EL&I Programma Directie Natura 2000 Programma Stikstof (PAS) AERIUS II Mark Wilmot Product Owner AERIUS Ministerie van EL&I Programma Directie Natura 2000 Programma Stikstof (PAS) m.j.wilmot@mineleni.nl Inhoud Toelichting AERIUS II Project Demo Agile / Scrum proces

Nadere informatie

Agile Testen in de praktijk

Agile Testen in de praktijk 1 Agenda 2 Agile Testen in de praktijk Summerschool 13 Juli 2011 Introductie Agile de context van agile Testen2.0 de tester in een agile project Waarden en principes DoD, PRA en MTP Testen3.0 in een agile

Nadere informatie

Doel Vaststellen wat het doel is van aankomende sprint en een plan maken om dat doel te bereiken.

Doel Vaststellen wat het doel is van aankomende sprint en een plan maken om dat doel te bereiken. Scrum Checklist 1 Sprint Planning Vaststellen wat het doel is van aankomende sprint en een plan maken om dat doel te bereiken. Eerste dag van de sprint Product Owner, Scrum Master, Ontwikkelteam (verplicht)

Nadere informatie

Agile (Scrum) Werken Jeroen Hak

Agile (Scrum) Werken Jeroen Hak 1 21-5-2018 Agile (Scrum) Werken Jeroen Hak 17-05-2018 2 Agenda Opening Agile - oorsprong Agile Scrum Agile PM methodieken 3 Jeroen Hak Functie Project / Programma manager Agile Adviseur & Trainer bij

Nadere informatie

Ik had overigens het schrijven van dit voorwoord ingeschat op 1 storypoint. Het zijn er uiteindelijk 3 geworden. En het aantal iteraties? Oneindig.

Ik had overigens het schrijven van dit voorwoord ingeschat op 1 storypoint. Het zijn er uiteindelijk 3 geworden. En het aantal iteraties? Oneindig. Woord vooraf Tijdens het semesteroverleg Analysis & Design kwam het onderwerp scrum aan de orde. Enkele van onze studenten werken bij bedrijven die experimenteren of werken met scrum, en het docententeam

Nadere informatie

Continuous Requirements Engineering

Continuous Requirements Engineering Continuous Requirements Engineering voor testers 1 Requirements? Dit ga ik maken Dit wil ik hebben Dit wilde de klant hebben en moest de bouwer maken 2 Testen! 3 Het goeie ouwe V-model wensen systeem systeemrequirements

Nadere informatie

Factsheet CONTINUOUS VALUE DELIVERY Mirabeau

Factsheet CONTINUOUS VALUE DELIVERY Mirabeau Factsheet CONTINUOUS VALUE DELIVERY Mirabeau CONTINUOUS VALUE DELIVERY We zorgen ervoor dat u in elke volwassenheidsfase van uw digitale platform snel en continu waarde kunt toevoegen voor eindgebruikers.

Nadere informatie

De Agile Analist. Henk Jan Huizer

De Agile Analist. Henk Jan Huizer De Agile Analist Henk Jan Huizer Software Ontwikkeling Dat is Software Ontwikkeling is Voor veel organisaties van steeds grote belang! Agile Software ontwikkeling Is een aanpak die past bij het type werk

Nadere informatie

Scrumscrumscrumscrumscrumscrum scrumscrumscrumscrumscrumscrum scrumscrumscrumscrumscrumscrum agileagileagileagileagileagileagileagil

Scrumscrumscrumscrumscrumscrum scrumscrumscrumscrumscrumscrum scrumscrumscrumscrumscrumscrum agileagileagileagileagileagileagileagil Scrumscrumscrumscrumscrumscrum scrumscrumscrumscrumscrumscrum scrumscrumscrumscrumscrumscrum agileagileagileagileagileagileagileagil eagileagileagileagileagileagileagileagi leagileagileagileagileagileagileagileag

Nadere informatie

Agile Foundation examen - OEFENVragenformulier

Agile Foundation examen - OEFENVragenformulier Agile Foundation examen - OEFENVragenformulier 1) Wat is het beste dat je kunt doen volgens de principes van het Agile Manifesto? a) Afspraken nakomen b) Opleveren wat waardevol is c) Regelmatig resultaat

Nadere informatie

Agile werken: zó doen we dat

Agile werken: zó doen we dat Agile werken: zó doen we dat Bij Freshheads werken we graag volgens de Agile aanpak. De voordelen? Verhoogde efficiëntie en flexibiliteit, snellere resultaten en grotere betrokkenheid. Maar hoe gaat het

Nadere informatie

EEN INTRODUCTIE TOT SCRUM

EEN INTRODUCTIE TOT SCRUM EEN INTRODUCTIE TOT SCRUM www.scrumacademy.nl Panamalaan 8a 1019 AZ AMSTERDAM 020-8200910 info@scrumacademy.nl HET ONTSTAAN VAN SCRUM Agile, omarm verandering! Scrum is een methode die voortkomt vanuit

Nadere informatie

Najaarsspecial Oktober 2013

Najaarsspecial Oktober 2013 Najaarsspecial Oktober 2013 Pagina 12 TESTEN IS GEEN KUNSTJE ; ADAPTIVITEIT MAAKT VAN TESTEN IN JOUW CONTEXT EEN KUNDE! Door Leo van der Aalst en Rik Marselis leo.vander.aalst@sogeti.nl rik.marselis@sogeti.nl

Nadere informatie

SCRUM: REPETEREN, MAAR OOK LEREN?

SCRUM: REPETEREN, MAAR OOK LEREN? AGILE EN SCRUM SCRUM: REPETEREN, MAAR OOK LEREN? Clem Schouten Jeroen Paul Nijmeijer Veel organisaties in Nederland zijn bezig met het werken volgens de Scrum-methode. Er zijn dus duizenden mensen dagelijks

Nadere informatie

Betere dienstverlening financiële organisaties met continuous delivery Flexibeler, efficiënter en in kort tijdsbestek software ontwikkelen

Betere dienstverlening financiële organisaties met continuous delivery Flexibeler, efficiënter en in kort tijdsbestek software ontwikkelen Betere dienstverlening financiële organisaties met continuous delivery Flexibeler, efficiënter en in kort tijdsbestek software ontwikkelen Sinds de kredietcrisis en door opkomende technologieën staan banken

Nadere informatie

SCRUM FRESHAPPLE.NL #DIGITALATHLETES

SCRUM FRESHAPPLE.NL #DIGITALATHLETES FRESHAPPLE.NL #DIGITALATHLETES HOME OF THE DIGITAL ATHLETES IT ALL STARTS WITH AN IDEA! EN DAAR ZITTEN WE VOL MEE We zijn ervan overtuigd dat iedereen een digitale fantasie heeft, wij helpen je graag dit

Nadere informatie

Agile ervaring Ir.ing. Erik van Daalen

Agile ervaring Ir.ing. Erik van Daalen Agile ervaring Ir.ing. Erik van Daalen Eneco Rotterdam 3 december 2013 03-12-2013 Agile Erik van Daalen 1 Hoofdsponsor Sponsors IPMA-N Jaarsponsors 03-12-2013 Agile Erik van Daalen 2 Korte introductie

Nadere informatie

Scaled agile in de praktijk: welke modellen zijn er en wat werkt het beste in jouw situatie?

Scaled agile in de praktijk: welke modellen zijn er en wat werkt het beste in jouw situatie? Scaled agile in de praktijk: welke modellen zijn er en wat werkt het beste in jouw situatie? Nothing beats an agile team! Lang leve het agile team dat zich tijdens elke sprint verder verbetert. Maar wat

Nadere informatie

Cecile Davis & Leo van der Aalst cecile.davis@sogeti.nl & leo.vander.aalst@sogeti.nl

Cecile Davis & Leo van der Aalst cecile.davis@sogeti.nl & leo.vander.aalst@sogeti.nl (fr)agile Balance Cecile Davis & Leo van der Aalst cecile.davis@sogeti.nl & leo.vander.aalst@sogeti.nl Voorstelronde Naam Organisatie Ervaring met testen in agile omgevingen Verwachting 2 Agenda 09:30

Nadere informatie

Auditen van Agile projecten

Auditen van Agile projecten Auditen van Agile projecten Platform voor Informatiebeveiliging 10 december 2013 Merijn van der Zalm & Marcel Trijssenaar Agenda Belang van assurance op agile ontwikkelen Agile versus Waterval Perspectief

Nadere informatie

Agile with a smile. Dion Kotteman

Agile with a smile. Dion Kotteman Agile with a smile Dion Kotteman Introductie Strategisch adviesbureau www.dionkotteman.com Lid RvC, opdrachten bij Deloitte, CGI, gemeente Amsterdam, associé bij PBLQ. Voormalig CIO Rijk. Auteur van: De

Nadere informatie

1. De watervalmethode... 2. 2. Agile softwareontwikkeling... 2. 3. Iteratief werken... 3. 4. Agile technieken voor teams... 3

1. De watervalmethode... 2. 2. Agile softwareontwikkeling... 2. 3. Iteratief werken... 3. 4. Agile technieken voor teams... 3 Naar Voren: Tijdschrift voor webwerkers» Artikel #155 Agile (web)ontwikkeling Omarm de verandering Als ICT-professional heb je het liefst dat de klant exact weet wat hij wil, dat jij exact weet hoe je

Nadere informatie

Februari juni Toelichting aanpak. Claudia Tjia GROEP F M42

Februari juni Toelichting aanpak. Claudia Tjia GROEP F M42 Februari juni 2016 Toelichting aanpak Claudia Tjia GROEP F M42 Dit document bevat informatie over het onderdeel SCRUM binnen de proftaak. SCRUM is de methode die wij als groep moesten hanteren om het project

Nadere informatie

Hoe ver moet je gaan?

Hoe ver moet je gaan? Hoe ver moet je gaan? Requirements verzamelen in agile John Copier; Marcel Steur 8 oktober 2015 Introductie Marcel + Qquest Informatica TU Delft Bedrijfskunde HSA + VU IT combineren met bedrijfskunde Qquest

Nadere informatie

RAD Rapid application development. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.

RAD Rapid application development. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. RAD Rapid application development Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1 INLEIDING... 3 1.1 ALGEMEEN... 3 1.2 VERSIEBEHEER...

Nadere informatie

Ministerie van Infrastructuur en Milieu Beheerst naar beheer

Ministerie van Infrastructuur en Milieu Beheerst naar beheer Document D-2 Ministerie van Infrastructuur en Milieu Beheerst naar beheer Versie 1.0 Datum 15 juli 2014 Status Definitief Colofon Versie 1.0 Contactpersoon Paul Leunissen M 06-5250 6691 Paul.Leunissen@minienm.nl

Nadere informatie

EXIN Agile Scrum Foundation

EXIN Agile Scrum Foundation Voorbeeldexamen EXIN Agile Scrum Foundation Editie april 2014 Copyright 2014 EXIN All rights reserved. No part of this publication may be published, reproduced, copied or stored in a data processing system

Nadere informatie

TestNet Voorjaarsevenement 2010 Jurian van de Laar 12 mei 2010 info@improveqs.nl

TestNet Voorjaarsevenement 2010 Jurian van de Laar 12 mei 2010 info@improveqs.nl Testers helpen ontwikkelaars of andersom? TestNet Voorjaarsevenement 2010 Jurian van de Laar 12 mei 2010 info@improveqs.nl Improve Quality Services B.V. 2 Agenda Hoe veilig is een muur? Past Scrum ook

Nadere informatie

Ontwikkeling informatiesysteem

Ontwikkeling informatiesysteem Ontwikkeling informatiesysteem Voorletters en naam: xxx Studentnummer: xxx Datum: 23 december 2013 Onderwijsinstelling: NCOI Opleidingsgroep Naam opleiding: Bachelor Bedrijfskundige Informatica Naam module:

Nadere informatie

De Agile Analist. Ebook over requirements en agile. Deel I

De Agile Analist. Ebook over requirements en agile. Deel I De Agile Analist Ebook over requirements en agile Deel I 2 Inhoud Deel I... 3 1 Inleiding... 3 1.1 Voor welk type projecten is Scrum geschikt?... 3 1.1.1 Empirische procesbesturing... 4 1.2 Agile werkt

Nadere informatie

DevOps Waarom moeilijk doen 31 oktober 2013. als het samen kan

DevOps Waarom moeilijk doen 31 oktober 2013. als het samen kan DEVOPS?! INLEIDING Wat gaan we doen? 18:00 Introductie 19:00 Uitleg open space 19:30 Koffie + start open space 20:30 Wrap-up INLEIDING Even vooraf Samen Duurzaam Innoveren INLEIDING Ik ben Jan Buurman

Nadere informatie

Gewone jongens die mooie dingen maken. Wat we doen en hoe we het doen

Gewone jongens die mooie dingen maken. Wat we doen en hoe we het doen Gewone jongens die mooie dingen maken Wat we doen en hoe we het doen Wij zijn studio fonkel Wij zijn Studio Fonkel en wij maken mooie dingen. Of het nu gaat om een website, webapplicatie, landkaart of

Nadere informatie

AGILE WERKEN Leer je eigen capaciteiten optimaal te benutten dankzij een effectieve samenwerking.

AGILE WERKEN Leer je eigen capaciteiten optimaal te benutten dankzij een effectieve samenwerking. AGILE WERKEN Leer je eigen capaciteiten optimaal te benutten dankzij een effectieve samenwerking T: +31 (0)20 24 022 44 E: info@gladwell.nl www.gladwell.nl WAT IS AGILE? Agile is een denkwijze die erop

Nadere informatie

De controller met ICT competenties

De controller met ICT competenties De controller met ICT competenties Whitepaper door Rob Berkhof Aangeboden door NIVE Opleidingen De controller met ICT competenties De huidige samenleving is nauwelijks meer voor te stellen zonder informatisering.

Nadere informatie

Adding value to test tooling Hoe en waarom DevOps de wereld van performance testen verandert

Adding value to test tooling Hoe en waarom DevOps de wereld van performance testen verandert Hoe en waarom DevOps de wereld van performance testen verandert Najaarsevenement 14 oktober 2015 Inleiding Wie zijn we Marc Koper: Specialist in performancetesten / testautomatisering HenkJaap van den

Nadere informatie

De overstap naar Agile De overstap naar Agile

De overstap naar Agile De overstap naar Agile De overstap naar Agile De overstap naar Agile Wat als niet alleen de requirements veranderen, maar alles verandert? Inleiding Start project met waterval aanpak Overstap naar agile Hoe hebben we het gedaan?

Nadere informatie

Releasen met een druk op de knop: Met behulp van Continuous Delivery sneller uw doel bereiken

Releasen met een druk op de knop: Met behulp van Continuous Delivery sneller uw doel bereiken Releasen met een druk op de knop: Met behulp van Continuous Delivery sneller uw doel bereiken De business organisatie heeft altijd stijgende verwachtingen van uw IT organisatie. Meer dan ooit is het van

Nadere informatie

SCRUM METHODE.

SCRUM METHODE. SCRUM METHODE www.gladwell.nl bel ons 020-240 2244 WAT IS SCRUM? Scrum is een methode om effectief, kostenefficiënt, klant- en resultaatgericht te werken in teams. Met Scrum kunt u de principes van agile

Nadere informatie

WHITE PAPER. Agile/Scrum

WHITE PAPER. Agile/Scrum WHITE PAPER Agile/Scrum Belangrijkste kenmerk van Scrum is de ontwikkeling via een serie van korte - iteraties, in Scrum terminologie sprints genoemd. Introductie Heel in het kort gezegd is Scrum een Agile

Nadere informatie

Verzamelde vragen en antwoorden Agile Applicatie ontwikkeling. Agile Methodiek en Technologie. Zest Application Professionals

Verzamelde vragen en antwoorden Agile Applicatie ontwikkeling. Agile Methodiek en Technologie. Zest Application Professionals Verzamelde vragen en antwoorden Agile Applicatie ontwikkeling Agile Methodiek en Technologie Zest Application Professionals Hoe is de aansluiting op ontwikkelmethoden voor Legacy-systemen? Out of the Box

Nadere informatie

[ SCRUM. ] Een introductie

[ SCRUM. ] Een introductie [ SCRUM. ] Een introductie [ SCRUM IN HET KORT. ] Scrum is een agile-proces, welke het mogelijk maakt om te focussen op het leveren van het beste resultaat in de kortst mogelijke tijd. Het maakt het mogelijk

Nadere informatie

6. Project management

6. Project management 6. Project management Studentenversie Inleiding 1. Het proces van project management 2. Risico management "Project management gaat over het stellen van duidelijke doelen en het managen van tijd, materiaal,

Nadere informatie

De projectmanager. en zelforganiserende teams

De projectmanager. en zelforganiserende teams De projectmanager en zelforganiserende teams Agenda 16:00 16:30: Inloop 16:30 16:50: Welkomstwoord DUO 16:50 17:00: Welkomstwoord IPMA Noord 17:00 17:30: Oefening zelforganisatie 17:30 18:00: Agile en

Nadere informatie

Op naar een excellente controle

Op naar een excellente controle Op naar een excellente controle Welke controlewerkzaamheden kunnen verder geoptimaliseerd worden om kosten te besparen of om meer toegevoegde waarde te kunnen bieden aan cliënten? Hoe kunnen deze werkzaamheden

Nadere informatie

TFS als perfecte tool voor Scrum

TFS als perfecte tool voor Scrum TFS als perfecte tool voor Scrum René van Osnabrugge renevo@delta-n.nl About me René van Osnabrugge Communicate @renevo renevo@delta-n.nl http://osnabrugge.wordpress.com Agenda Wat is Scrum? Wat is ALM

Nadere informatie

Van Gantt chart naar Burn up chart: het doen van een eerste Agile project

Van Gantt chart naar Burn up chart: het doen van een eerste Agile project Van Gantt chart naar Burn up chart: het doen van een eerste Agile project Auteurs: Jeroen van Menen en Ron van Vliet In softwareontwikkeling en binnen IT-afdelingen van grote bedrijven krijg je als project

Nadere informatie

Effectief testen in complexe omgeving 20-8-2012

Effectief testen in complexe omgeving 20-8-2012 Effectief testen in complexe omgeving 20-8-2012 How it came to be 20-8-2012 2 Indeling Wie ben ik? Wat doet TASS? Beschrijving ontwikkelgroepen Voor SCRUM Implementatie SCRUM Gerealiseerde verbeteringen

Nadere informatie

Ontwikkelaar ICT. Context. Doel

Ontwikkelaar ICT. Context. Doel Ontwikkelaar ICT Doel Ontwikkelen en ontwerpen van ICT-producten, binnen overeen te komen dan wel in een projectplan vastgelegde afspraken ten aanzien van tijd, budget en kwaliteit, opdat overeenkomstig

Nadere informatie

Ontwikkelen en testen van e-business: beheerste dynamiek

Ontwikkelen en testen van e-business: beheerste dynamiek Ontwikkelen en testen van e-business: beheerste dynamiek Het ontwikkelen en gestructureerd testen van administratieve systemen is gebaseerd het watervalprincipe. Bij het ontwikkelen volgens het watervalprincipe

Nadere informatie

Whitepaper. Continuous Delivery [Auteur] Kenniscentrum De Smalle Zijde 39 3903 LM Veenendaal Tel. +31(0)318-50 11 19 Fax +31(0)318-51 83 59

Whitepaper. Continuous Delivery [Auteur] Kenniscentrum De Smalle Zijde 39 3903 LM Veenendaal Tel. +31(0)318-50 11 19 Fax +31(0)318-51 83 59 Whitepaper Continuous Delivery [Auteur] Hoofdkantoor Kruisboog 42 3905 TG Veenendaal Tel. +31(0)318-55 20 20 Fax +31(0)318-55 23 55 Kenniscentrum De Smalle Zijde 39 3903 LM Veenendaal Tel. +31(0)318-50

Nadere informatie

Kwaliteitsbewaking en testen in ICT beheerorganisaties

Kwaliteitsbewaking en testen in ICT beheerorganisaties DKTP Informatie Technologie Veembroederhof 1 1019 HD Amsterdam Telefoon 020 427 52 21 Kwaliteitsbewaking en testen in ICT beheerorganisaties Voor de meeste projectgroepen die software ontwikkelen vormt

Nadere informatie

Agenda. Introductie Aan het werk Conclusie / restrospective

Agenda. Introductie Aan het werk Conclusie / restrospective Agenda Introductie 13.45 14.30 Aan het werk 14.30 16.30 Conclusie / restrospective 16.30 17.00 Introductie High performance Testing Voorstellen Waar ben je echt goed in (3 minuten) Teams vormen op basis

Nadere informatie

Project methodiek. Auxilium BV Oude Delft 48 2611 CD Delft. T: 015-261 23 16 F: 015-213 34 83 E: info@auxilium.nl

Project methodiek. Auxilium BV Oude Delft 48 2611 CD Delft. T: 015-261 23 16 F: 015-213 34 83 E: info@auxilium.nl Project methodiek Auxilium BV Oude Delft 48 2611 CD Delft T: 015-261 23 16 F: 015-213 34 83 E: info@auxilium.nl Inhoud 1 PROJECTMETHODIEK... 3 1.1 TIME-BOXING... 3 1.2 USER-STORIES EN STORY-POINTS... 3

Nadere informatie

Medewerker administratieve processen en systemen

Medewerker administratieve processen en systemen processen en systemen Doel Voorbereiden, analyseren, ontwerpen, ontwikkelen, beheren en evalueren van procedures en inrichting van het administratieve proces en interne controles, rekening houdend met

Nadere informatie

Goed functioneel beheer noodzaak voor effectievere SPI

Goed functioneel beheer noodzaak voor effectievere SPI getronicspinkroccade.nl Goed functioneel beheer noodzaak voor effectievere SPI Machteld Meijer Zeist, 3 oktober 2006 Inhoud Domeinen en modellen Functioneel beheer en BiSL Rol van BiSL in SPI 1 Goed functioneel

Nadere informatie

Agile/Scrum Foundation

Agile/Scrum Foundation Agile/Scrum Foundation Wil je continu grip houden op (langlopende) projecten? Leer de theorie van Agile en hoe Scrum een oplossing biedt om projecten binnen tijd en budget te realiseren Leer welke verantwoordelijkheden

Nadere informatie

Vijf jaar agile. Hosanna of Drama?

Vijf jaar agile. Hosanna of Drama? Vijf jaar agile. Hosanna of Drama? Leo van der Aalst Fontys Hogeschool ICT, Sogeti In dit artikel wordt een top vijf van vier onderwerpen op het terrein van agile werken geschetst: vijf agile misvattingen,

Nadere informatie

Tmap Dag 2015. Ik test, jij test, wij testen. Testen binnen een Wendbare Belastingdienst. 29 september 2015. Laurens Kremer

Tmap Dag 2015. Ik test, jij test, wij testen. Testen binnen een Wendbare Belastingdienst. 29 september 2015. Laurens Kremer Tmap Dag 2015 Ik test, jij test, wij testen Testen binnen een Wendbare Belastingdienst 29 september 2015 Laurens Kremer Introductie Naam: Laurens Kremer, SPC, CISA Rol: Agile coach Informatie Management

Nadere informatie

Plan van aanpak. Website voor Bouwkundig Adviesbureau Punte. Hugo Nijhuis John Oelen Frank Hazekamp Cindy Roelofs Ben Wilbers Tim Regelink

Plan van aanpak. Website voor Bouwkundig Adviesbureau Punte. Hugo Nijhuis John Oelen Frank Hazekamp Cindy Roelofs Ben Wilbers Tim Regelink Plan van aanpak Website voor Bouwkundig Adviesbureau Punte 2009 Hugo Nijhuis John Oelen Frank Hazekamp Cindy Roelofs Ben Wilbers Tim Regelink Contents Product Backlog... 3 Documentatie... 4 Kwaliteitsbeheer...

Nadere informatie

De cruciale rol van cijfers voor Continu Verbeteren

De cruciale rol van cijfers voor Continu Verbeteren KPMG Lean Six Sigma De cruciale rol van cijfers voor Continu Verbeteren Landelijk Congres V&J 18 Februari 2016 Wij zijn wij? http://www.linkedin.com/in/sajburgers https://nl.linkedin.com/in/markkopmels

Nadere informatie

ORGANISATORISCHE IMPLENTATIE BEST VALUE

ORGANISATORISCHE IMPLENTATIE BEST VALUE ORGANISATORISCHE IMPLENTATIE BEST VALUE EEN ONDERZOEK NAAR DE IMPLEMENTATIE VAN BEST VALUE BINNEN EEN SYSTEMS ENGINEERING OMGEVING STEPHANIE SAMSON BEST VALUE KENNIS SESSIE WESTRAVEN 17 JUNI 09.00 12.00

Nadere informatie

Concretere eisen om te (kunnen) voldoen aan relevante wet- en regelgeving zijn specifiek benoemd

Concretere eisen om te (kunnen) voldoen aan relevante wet- en regelgeving zijn specifiek benoemd >>> Overgang Maatstaf 2016 Onderstaand overzicht bevat de selectie van de geheel nieuwe eisen uit de Maatstaf 2016 en de eisen waarbij extra of andere accenten zijn gelegd, inclusief een korte toelichting.

Nadere informatie

Secure Software Alliance

Secure Software Alliance Secure Software Alliance 6 SSD model SSDprocessen Organisatorische inrichting SSD Business impact analyse (BIA) Onderhoud standaard beveiligingseisen Risico attitude organisatie Sturen op maturity Standaard

Nadere informatie

Testen als continuous enabler

Testen als continuous enabler Testen als continuous enabler Edwin van Loon en Giel Raijmakers 11 oktober 2017 Agenda Over APG (Edwin van Loon) Quality Driven Development Concept (Edwin van Loon) Test Automation Driven Testing (Giel

Nadere informatie

ADVANCED KNOWLEDGE SERVICES (AKS )

ADVANCED KNOWLEDGE SERVICES (AKS ) ADVANCED KNOWLEDGE SERVICES (AKS ) EEN KRACHTIG NIEUW BUSINESS IMPROVEMENT PARADIGMA OM COMPLEXITEIT TE BEHEERSEN DEMO AKS BUSINESS BENEFITS: VAKANTIEDAGEN SOP EEN KRACHTIG NIEUW BUSINESS IMPROVEMENT PARADIGMA

Nadere informatie

Agile-ontwikkelmethoden auditen

Agile-ontwikkelmethoden auditen Agile-ontwikkelmethoden auditen BBij steeds meer organisaties waar software ontwikkeld wordt, gebruikt men software-ontwikkelme- Onder thoden van Agile, zoals Scrum, DSDM en Extreme Programming. Agile-methoden

Nadere informatie

Van testproces tot testvak... en verder

Van testproces tot testvak... en verder V8.0 publ. Van testproces tot testvak... en verder Jurian van de Laar TestNet Jubileumevenement 15 mei 2017 Movers en shakers!! Ik heb ooit een ISTQB en/of TMap- opleiding gevolgd! Ik werk in een multi-disciplinair

Nadere informatie

Uitdagingen performancetesten in een Agile omgeving Best Practices & Demo

Uitdagingen performancetesten in een Agile omgeving Best Practices & Demo Uitdagingen performancetesten in een Agile omgeving Best Practices & Demo Henrik Rexed & Joerek van Gaalen Voorstellen Joerek van Gaalen Performancetest specialist sinds 2005 Sinds 2014 CTO Computest Voorstellen

Nadere informatie

Acceptatiemanagement meer dan gebruikerstesten. bridging it & users

Acceptatiemanagement meer dan gebruikerstesten. bridging it & users Acceptatiemanagement meer dan gebruikerstesten bridging it & users Consultancy Software Training & onderzoek Consultancy CEPO helpt al meer dan 15 jaar organisaties om integraal de kwaliteit van hun informatiesystemen

Nadere informatie

Agile : Business & IT act as one

Agile : Business & IT act as one Agile : Business & IT act as one Waar loop je tegen aan als je Business en IT samen Agile wil laten worden? Otto van den Hoven November 2015 1 Managing change : Traditionele waterval Business deliverables

Nadere informatie

Reports of my death are greatly exaggerated

Reports of my death are greatly exaggerated Reports of my death are greatly exaggerated Tim Koomen, Bart Broekman TestNet voorjaar 2017 Ken de context! James Whittaker 2011- diverse conferenties: GTAC STAR-west EuroSTAR 1 Something s happening Enkele

Nadere informatie

Agile systeemontwikkeling. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V.

Agile systeemontwikkeling. Een introductie. Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Agile systeemontwikkeling Een introductie Algemene informatie voor medewerkers van SYSQA B.V. Organisatie SYSQA B.V. Pagina 2 van 10 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 2. Terminologie... 4 3. Uitgangspunten...

Nadere informatie

Conclusie: voor elke organisatie die dit nastreeft is het goed besturen en beheersen van de bedrijfsprocessen

Conclusie: voor elke organisatie die dit nastreeft is het goed besturen en beheersen van de bedrijfsprocessen 1 Waarom? : Succesvol zijn is een keuze! Organisaties worden door haar omgeving meer en meer gedwongen om beter te presteren. Voornamelijk wordt dit ingegeven door de klant die haar eisen en wensen m.b.t.

Nadere informatie

Agile Scrum Foundation Training - Scrum Begrippenlijst. Agile. Burndown Chart. Burnup Chart. Continuous Delivery. Continuous Deployment

Agile Scrum Foundation Training - Scrum Begrippenlijst. Agile. Burndown Chart. Burnup Chart. Continuous Delivery. Continuous Deployment Agile Scrum Foundation Training - Scrum Begrippenlijst Agile Een Agile projectaanpak gaat ervan uit dat de wereld tijdens het project verandert en probeert deze veranderingen zo goed mogelijk te faciliteren

Nadere informatie

PROJECT PLAN VOOR DE IMPLEMENTATIE VAN EEN STANDAARD SITE VOOR DE VERENIGING O3D

PROJECT PLAN VOOR DE IMPLEMENTATIE VAN EEN STANDAARD SITE VOOR DE VERENIGING O3D PROJECT PLAN VOOR DE IMPLEMENTATIE VAN EEN STANDAARD SITE VOOR DE VERENIGING O3D Auteur : P. van der Meer, Ritense B.V. Datum : 17 juli 2008 Versie : 1.3 2008 Ritense B.V. INHOUD 1 VERSIEBEHEER...1 2 PROJECT

Nadere informatie

Agile buiten de IT. Bent u al onbewust bekwaam met agile? Bert Leibbrand bert.leibbrand@itri.nl +31 6 27 74 60 88

Agile buiten de IT. Bent u al onbewust bekwaam met agile? Bert Leibbrand bert.leibbrand@itri.nl +31 6 27 74 60 88 Agile buiten de IT Bent u al onbewust bekwaam met agile? Bert Leibbrand bert.leibbrand@itri.nl +31 6 27 74 60 88 Agenda Overzicht Agile: een hype? Agile termen Planningpoker: zelf ervaren Samenvatten Volgende

Nadere informatie

Testgedreven ontwikkeling dat is pas veilig!

Testgedreven ontwikkeling dat is pas veilig! Testgedreven ontwikkeling dat is pas veilig! INTRODUCTIE ANKO TIJMAN 2 Software tester sinds 1997 (TMap, ISEB Practitioner) Eerste agile ervaring in 2001 Presentaties op (inter)nationale congressen Nov

Nadere informatie

Sturing op standaardisatie op weg naar gegevenslandschap. Regiegroep gegevens en berichtenstandaarden 3 oktober 2018

Sturing op standaardisatie op weg naar gegevenslandschap. Regiegroep gegevens en berichtenstandaarden 3 oktober 2018 Sturing op standaardisatie op weg naar gegevenslandschap Regiegroep gegevens en berichtenstandaarden 3 oktober 2018 Het speelveld is aan het veranderen Beweging naar een nieuwe informatiearchitectuur gebaseerd

Nadere informatie

Bureauprofiel. Work, flow, fun

Bureauprofiel. Work, flow, fun Bureauprofiel Work, flow, fun Onze missie Bouwen aan betrouwbare overheidsorganisaties Met een heldere strategie Elke dag een stapje beter Door overdracht van kennis en ervaring Omdat verbeteren en ontwikkelen

Nadere informatie

Te hoog gemikte silver bullets missen doel Te hoog gemikte silver bullets missen doel

Te hoog gemikte silver bullets missen doel Te hoog gemikte silver bullets missen doel Te hoog gemikte silver bullets missen doel TestNet Voorjaarsevenement 2013 13-05-2013 Tom Heintzberger Praegus Ltd. Te hoog gemikte silver bullets missen doel 1-4-2013 1 Agile & testen? Want Geen geautomatiseerde

Nadere informatie

STARTUP AGILE/SCRUM: SPRINT 0. StartUp Agile/scrum Sprint 0

STARTUP AGILE/SCRUM: SPRINT 0. StartUp Agile/scrum Sprint 0 StartUp Agile/scrum Sprint 0 PAGINA 1 VAN 10 INLEIDING Dit document is bedoeld om bij de start van een Agile/scrumproject antwoord te geven op een aantal belangrijke vragen. Deze kick-off van een Agile/scrum

Nadere informatie

HERGEBRUIK VAN REQUIREMENTS

HERGEBRUIK VAN REQUIREMENTS HERGEBRUIK VAN REQUIREMENTS EEN PRAKTISCHE AANPAK BUSINESS ANALYSE CENTER OF EXCELLENCE - SYNERGIO Inhoudsopgave 1 HERGEBRUIK VAN REQUIREMENTS... 3 1.1 GEBRUIKEN VERSUS HERGEBRUIKEN... 4 2 STRATEGIE...

Nadere informatie

Kansen in de verandering. Maatschappelijke Verantwoording Nieuwe Stijl

Kansen in de verandering. Maatschappelijke Verantwoording Nieuwe Stijl Kansen in de verandering Maatschappelijke Verantwoording Kansen in de verandering Maatschappelijke Verantwoording Financiers en stakeholders verlangen steeds meer dat de meerwaarde van zorgen dienstverlening

Nadere informatie

14-9-2015. Je kunt de presentatie na afloop van elke les downloaden. Ga naar : www.gelsing.info Kies voor de map Systeemontwikkeling

14-9-2015. Je kunt de presentatie na afloop van elke les downloaden. Ga naar : www.gelsing.info Kies voor de map Systeemontwikkeling Les 1 Docent: Marcel Gelsing Je kunt de presentatie na afloop van elke les downloaden. Ga naar : www.gelsing.info Kies voor de map Systeemontwikkeling Je kunt hier (optioneel) ook een gratis tool downloaden

Nadere informatie

SCRUM VEROVERT INTERACTIEVE MEDIA

SCRUM VEROVERT INTERACTIEVE MEDIA SCRUM VEROVERT INTERACTIEVE MEDIA door Pieter Jongerius, partner bij Fabrique [merken, design & communicatie] 1 / 7 Scrum is een veelbelovende projectmethode die in rap tempo de wereld van de interactieve

Nadere informatie

Professionele softwareontwikkeling PRODUCTIVITEIT EN KWALITEIT MET FOCUS OP DE GEHELE LEVENSDUUR VAN APPLICATIES

Professionele softwareontwikkeling PRODUCTIVITEIT EN KWALITEIT MET FOCUS OP DE GEHELE LEVENSDUUR VAN APPLICATIES Professionele softwareontwikkeling PRODUCTIVITEIT EN KWALITEIT MET FOCUS OP DE GEHELE LEVENSDUUR VAN APPLICATIES ONZE VISIE OP PROFESSIONEEL SOFTWARE ONTWIKKELEN Bij succesvolle softwareontwikkeling draait

Nadere informatie

De kracht van incourcing bij de rechtspraak

De kracht van incourcing bij de rechtspraak De kracht van incourcing bij de rechtspraak Peter van Schaik Directeur spir-it 29-11-2016 Agenda Even voorstellen Achtergrond Aanpak programma KEI 2 Wat is spir-it Het full service ICT bedrijf voor de

Nadere informatie

Introductie workshop Agile & Scrum

Introductie workshop Agile & Scrum Introductie workshop Agile & Scrum De Amsterdamse School juli 2017 Voorstellen Rita Kuppens Amsterdamse school Achtergrond: Scrum master / Agile coach Lean consultant Project- en Programma management ICT

Nadere informatie

erbeterdezaak.nl Processen managen Een inleiding erbeterdezaak.nl

erbeterdezaak.nl Processen managen Een inleiding erbeterdezaak.nl Processen managen Een inleiding Proces cultuur De klant komt eerst Zorg dat je altijd waarde toevoegt Moedig eigen initiatief aan Geef medewerkers ruimte Moedig teamwerk aan Beloon team prestaties Werk

Nadere informatie