meer bewegen minder kans op kanker

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "meer bewegen minder kans op kanker"

Transcriptie

1 meer bewegen minder kans op kanker

2 Inhoud Voor wie is deze brochure? pagina 3 Oorzaken en risicofactoren van kanker pagina 4 Relatie tussen bewegen en kanker pagina 6 Wat is gezond bewegen? pagina 8 Meer informatie pagina 10 De Nederlandse Kankerbestrijding/Koningin Wilhelmina Fonds (KWF) is het enige en grootste particuliere gezondheidsfonds dat zich sinds 1949 richt op het totale veld van kankerbestrijding. Het KWF heeft als missie: minder kans op kanker, meer kans op genezing en een betere kwaliteit van leven voor mensen met kanker en hun naasten. Van elke euro die het KWF van de Nederlandse bevolking ontvangt, besteedt het 87 eurocent aan de financiering van kankeronderzoek, onderwijs en opleiding, geeft het voorlichting aan publiek en patiënten en steunt het KWF patiëntenverenigingen en de begeleiding van kankerpatiënten. Nederlandse Kankerbestrijding/Koningin Wilhelmina Fonds (KWF) Postbus 75508, 1070 AM Amsterdam Telefoon: Fax: KWF Geverslijn: ( 0,01/pm) giro Hulp- en Informatielijn (gratis) Is deze brochure ouder dan 3 jaar, informeer dan of er een nieuwe uitgave bestaat. KWF, voorjaar 2003 KWF voorjaar

3 Voor wie is deze brochure? Deze brochure is bedoeld voor iedereen die meer wil weten over de relatie tussen bewegen en het ontstaan van kanker. Iedereen weet dat bewegen gezond is. Maar dat bewegen ook een beschermend effect heeft op het ontstaan van bepaalde soorten kanker, wist u waarschijnlijk nog niet. Vijftig jaar geleden was er nog maar weinig bekend over de oorzaken van kanker. De afgelopen tientallen jaren heeft wetenschappelijk onderzoek een verband aangetoond tussen het ontstaan van kanker en ons eigen gedrag. Daar kunt u nu uw voordeel mee doen. Een manier van leven die kanker gegarandeerd voorkómt, is er niet. Wel kunt u er zelf veel aan doen om de kans op kanker te beperken. Zoals: niet roken, gezond eten, matig zijn met alcohol, verstandig zonnen én voldoende bewegen. Onderzoek naar de relatie tussen bewegen en kanker heeft vooral de laatste tien jaar tot nieuwe inzichten geleid: een actieve leefstijl heeft een beschermend effect op het ontstaan van borstkanker en dikke darmkanker. Of dat ook voor andere soorten kanker geldt, wordt nog nader onderzocht. De informatie in deze brochure is beknopt. Wilt u meer informatie, dan heeft de Nederlandse Kankerbestrijding over een groot aantal onderwerpen (zoals bijvoorbeeld over gezond eten en verstandig zonnen) uitgebreide brochures beschikbaar. U kunt ook contact opnemen met ons Voorlichtingscentrum. Het adres en telefoonnummer staan achter in deze brochure. Deze brochure is een uitgave van de Nederlandse Kankerbestrijding/KWF en is tot stand gekomen met medewerking van deskundigen uit diverse beroepsgroepen, waaronder artsen, onderzoekers, voorlichters en preventiemedewerkers. 3 KWF voorjaar 2003

4 Oorzaken en risicofactoren van kanker Er zijn meer dan honderd soorten kanker, die op verschillende plaatsen in het lichaam kunnen ontstaan. Bij kanker is er schade opgetreden in het erfelijk materiaal (DNA), waardoor cellen zich zonder noodzaak blijven delen. Overmatige celdeling leidt tot een gezwel of tumor. Brochure In de brochure Kanker in de familie, hoe zit het met erfelijkheid? van de Nederlandse Kankerbestrijding komt erfelijkheid uitgebreid aan bod. Brochure De brochure Kanker, wat moet je ervan weten? van de Nederlandse Kankerbestrijding geeft meer informatie over oorzaken van kanker en hoe de risico s op kanker te beperken zijn. Aanleg, toeval en leefstijl Meestal is kanker het gevolg van een samenloop van omstandigheden. Soms heeft iemand aanleg om een bepaalde soort kanker te krijgen, doordat hij bij zijn geboorte een verandering in zijn erfelijk materiaal (DNA) heeft meegekregen. Dit geldt voor ongeveer 5% procent van alle mensen met kanker. Soms zijn er geen oorzaken aan te wijzen. Iemand die altijd gezond heeft geleefd, kan tóch kanker krijgen. En iemand die altijd heeft gerookt, kan oud worden zónder kanker te krijgen. Blijkbaar is de één langer bestand tegen de schade door roken dan de ander. Probleem is dat je dat nooit van tevoren weet. Erfelijkheid en toeval spelen echter een kleine rol als je het vergelijkt met leefstijl. Bij ongeveer 50 tot 70% van de mensen die aan kanker overlijden, heeft namelijk een ongezonde leefstijl een belangrijke rol gespeeld bij het ontstaan van de ziekte. Risicofactoren Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat bepaalde leefgewoonten en/of -omstandigheden een ongunstige invloed hebben op het ontstaan van bepaalde soorten kanker. Dit worden risicofactoren genoemd. Voorbeelden hiervan zijn: roken, ongezond eten, overmatig alcohol drinken, onvoldoende lichaamsbeweging en overmatig zonnebaden. Maar ook: werken met kankerverwekkende stoffen, bijvoorbeeld asbest. De meeste factoren beïnvloeden het risico pas bij langdurige blootstelling. KWF voorjaar

5 Stop-kanker-top-5 Een garantie om kanker helemaal te voorkómen, bestaat niet. Maar met een gezonde leefwijze beperkt u wel het risico. 1. Niet roken - Niet roken of stoppen met roken is verreweg de belangrijkste maatregel die u kunt nemen om het risico op kanker te beperken. 2. Gezond en gevarieerd eten - Dit verkleint het risico op bepaalde soorten kanker en is goed voor uw algehele gezondheid. Gevarieerd eten en dagelijks minstens 2 ons groente en 2 keer fruit is belangrijk. 3. Matig zijn met alcohol - Als u alcohol drinkt, drink dan niet dagelijks en niet meer dan twee tot drie glazen per dag. 4. Voldoende bewegen - Dagelijks minimaal een half uur fietsen of wandelen (of tweemaal een kwartier) is voor iedereen gezond. Meer en intensiever bewegen mag natuurlijk altijd. 5. Verstandig zonnen - Overmatige blootstelling aan UV-straling door de zon of zonne-apparatuur kan huidkanker veroorzaken. Laat uw huid daarom altijd voorzichtig wennen, voorkom zonnebrand (zeker bij kinderen) en overdrijf het zonnen niet. Brochure In de brochure Gezond eten, minder kans op kanker van de Nederlandse Kankerbestrijding worden goede voeding en alcoholgebruik uitgebreid besproken. Brochure In de brochure Verstandig zonnen, minder kans op huidkanker van de Nederlandse Kankerbestrijding wordt uitvoerig aandacht besteed aan verstandig zongedrag en beschermende maatregelen. 5 KWF voorjaar 2003

6 Relatie tussen bewegen en kanker Alledaagse lichamelijke activiteiten zoals fietsen en wandelen kunnen bijdragen aan het voorkómen van bepaalde aandoeningen zoals hart- en vaatziekten, botontkalking en overgewicht. Een actieve leefstijl blijkt óók beschermend te werken tegen bepaalde soorten kanker. Volgens kankerdeskundigen is duidelijk aangetoond dat voldoende lichaamsbeweging de kans op dikke darmkanker en borstkanker vermindert. Of dat ook voor andere soorten kanker geldt, wordt nog nader onderzocht. Brochure Wilt u meer weten over het ontstaan, het onderzoek en de behandeling van dikke darmkanker, dan kunt u bij de Nederlandse Kankerbestrijding de brochure Dikke darmkanker aanvragen. Brochure Wilt u meer weten over het ontstaan, het onderzoek en de behandeling van borstkanker, dan kunt u bij de Nederlandse Kankerbestrijding de brochure Borstkanker aanvragen. Dikke darmkanker Uit onderzoek blijkt dat dikke darmkanker minder vaak voorkomt bij mensen die voldoende bewegen. Mensen met een actieve leefstijl hebben naar schatting 40 tot 50% minder kans op het krijgen van dikke darmkanker. Waarschijnlijk heeft lichamelijke activiteit via verschillende wegen effect op het ontstaan van dikke darmkanker. Lichaamsbeweging bevordert de doorgang van voedsel in de darmen. Hierdoor hebben eventuele schadelijke stoffen in de voeding minder lang contact met het darmslijmvlies waardoor er mogelijk minder kans op schade is. Borstkanker Vrouwen met een actieve leefstijl blijken een lager risico op borstkanker te hebben in vergelijking tot vrouwen die weinig bewegen. Dit heeft met hormonen te maken. Het is al langer bekend dat vrouwelijke geslachtshormonen een belangrijke rol spelen bij het ontstaan van borstkanker. Een actieve leefstijl verlaagt het gehalte aan vrouwelijke geslachtshormonen en vermindert op die manier de kans op borstkanker. KWF voorjaar

7 Overgewicht en kanker Te veel eten en te weinig bewegen leidt op den duur tot overgewicht. Een te hoog lichaamsgewicht vergroot, net als inactiviteit, de kans op aandoeningen zoals harten vaatziekten en diabetes mellitus (suikerziekte). Maar ook hier is er weer een relatie met kanker. Overgewicht is een risicofactor voor baarmoederkanker, nierkanker en slokdarmkanker. Bij vrouwen geeft overgewicht na de overgang (menopauze) ook een iets grotere kans op borstkanker. Bij mannen lijkt overgewicht de kans op dikke darmkanker te vergroten. Een gezond gewicht verkleint deze risico s. Voldoende bewegen en goede voeding maken het makkelijker om een gezond gewicht te behouden. Gezond gewicht Er is een eenvoudige manier om te bepalen of u een gezond gewicht heeft. Meet met een centimeter uw taille tussen de onderkant van de onderste rib en de bovenkant van uw bekken. Trek de centimeter niet te strak aan. Vrouwen met een omtrek van minder dan 80 cm hebben een gezond gewicht. Voor mannen is dat bij een omtrek van minder dan 94 cm het geval. 7 KWF voorjaar 2003

8 Wat is gezond bewegen? Matig intensief bewegen U beweegt voldoende intensief als u wat sneller gaat ademhalen en uw hart sneller gaat kloppen. U kunt nog wel gewoon blijven praten tijdens het fietsen, traplopen of dansen. Op den duur zult u merken dat het u steeds minder tijd kost om op adem te komen na een inspanning. Iedereen weet dat bewegen gezond is. Toch blijkt uit onderzoek dat slechts 40% van de Nederlanders voldoende actief is voor een gunstig effect op de gezondheid. Gezond bewegen betekent overigens niet dat u aan sport hoeft te doen. Vroeger heerste de opvatting dat drie keer per week sporten het beste was. Tegenwoordig zijn wetenschappers het erover eens dat de meeste gezondheidswinst valt te behalen als iemand dagelijks lichamelijk actief is. Een stevige wandeling of een fietstocht maken, tuinieren, vaker de trap nemen in plaats van de lift, stofzuigen, ramenlappen of een baan waarin u lichamelijk actief bent: het is allemaal goed voor uw gezondheid. Volwassenen Gezond bewegen betekent op een plezierige manier lichamelijke activiteiten als vast onderdeel opnemen in het dagelijks leven. Het beweegadvies is voor volwassenen: elke dag minimaal een half uur per dag matig intensief bewegen. Hierbij maakt het niet uit of u deze activiteit in één keer uitvoert of in bijvoorbeeld twee keer een kwartier. Als u wilt afvallen en/of uw conditie wilt verbeteren, is meer en intensiever bewegen noodzakelijk. Voor niet-actieve mensen, met of zonder lichamelijke beperkingen, is elke extra hoeveelheid lichaamsbeweging meegenomen. Bewegen levert voor heel veel mensen een positieve bijdrage aan de gezondheid, ook tijdens revalidatie en herstel. KWF voorjaar

9 Jeugd Het beweegadvies voor de jeugd ligt hoger: dagelijks een uur matig intensief bewegen. Daarnaast moet ten minste twee uur per week worden besteed aan gerichte motorische ontwikkeling en fitheid. Dit betekent bijvoorbeeld gymnastiekles of aan sport doen. Zij moeten dus elke dag voldoende gelegenheid krijgen om op een leuke manier, lichamelijk actief te zijn. 9 KWF voorjaar 2003

10 Meer informatie Heeft u vragen naar aanleiding van deze brochure, blijf daar dan niet mee lopen. Voorlichtingscentrum Nederlandse Kankerbestrijding De Nederlandse Kankerbestrijding beschikt over een voorlichtingscentrum. Dit is open op werkdagen van 9.00 tot uur. U kunt er met een voorlichter spreken of boeken, tijdschriften en brochures inzien. Voor beknopte informatie kunt u zo binnenlopen. Komt u voor een persoonlijk gesprek, maak dan liefst van tevoren een afspraak. Voorlichtingscentrum Nederlandse Kankerbestrijding Sophialaan 8, 1075 BR Amsterdam U kunt ook bellen met de gratis Hulp- en Informatielijn: (op werkdagen tussen uur en uur). Uw gesprek komt binnen op een telefonisch antwoordsysteem. Dit systeem is bedoeld om zo veel mogelijk mensen zo snel mogelijk te woord te staan. Brochures bestellen kan zonder tussenkomst van een voorlichter, 24 uur per dag, ook in het weekend. U kunt ook bestellen via onze site. Organisaties en instellingen kunnen uitsluitend schriftelijk of via internet bestellen. Op onze site: vindt u onder meer informatie over preventie van kanker, over onderzoek en behandeling bij verschillende soorten kanker en over verwerking en begeleiding. Suggesties voor deze brochure kunt u schriftelijk doorgeven aan het Voorlichtingscentrum. KWF voorjaar

11 Brochures De Nederlandse Kankerbestrijding heeft over verschillende onderwerpen gratis aparte uitgaven beschikbaar, waaronder: Kanker, wat moet je ervan weten? Gezond eten, minder kans op kanker Verstandig zonnen, minder kans op huidkanker Kanker in de familie, hoe zit het met erfelijkheid? Veilig werken met kankerverwekkende stoffen Over een groot aantal soorten kanker en de behandeling ervan heeft de Nederlandse Kankerbestrijding ook brochures uitgebracht, zoals over borstkanker, longkanker en dikke darmkanker. Brochures van de Nederlandse Kankerbestrijding zijn vaak ook te vinden in onder andere ziekenhuizen, apotheken, bibliotheken en bij huisartsen. Andere nuttige adressen: STIVORO voor een rookvrije toekomst Met vragen over (stoppen met) roken kunt u terecht bij de Roken-Infolijn: (ma t/m vrij van uur, 0,10 pm). Internet: Voedingscentrum Met algemene vragen over gezond en veilig eten kunt u terecht bij de Voedingstelefoon van het Voedingscentrum: (ma t/m vrij van uur) Internet: info@voedingscentrum.nl 11 KWF voorjaar 2003

12 Voorlichtingscentrum Nederlandse Kankerbestrijding In dit centrum kunt u terecht voor: documentatie o.a. brochures, tijdschriften en video s een persoonlijk gesprek (bij voorkeur op afspraak) Adres Sophialaan BR Amsterdam U kunt ook bellen: Gratis Hulp- en Informatielijn Of kijk op: Internet: Bestellingen door organisaties: Fax verzendhuis: Internet: bestelcode G69

INFOBLAD. Meeste invloed. Gezond leven

INFOBLAD. Meeste invloed. Gezond leven GEWICHT, VOEDING, BEWEGEN EN ALCOHOL INFOBLAD Ongeveer 30% van kanker zou voorkomen kunnen worden. Een garantie om kanker te voorkomen is er niet. Je kan wel het risico op kanker verkleinen door een gezonde

Nadere informatie

Leef rookvrij Geef kanker minder kans

Leef rookvrij Geef kanker minder kans Leef rookvrij Geef kanker minder kans Inhoud Stoppen met roken weer vergoed 3 Hulp bij stoppen met roken 5 Roken en kanker 9 Wilt u meer informatie? 11 Stoppen met roken weer vergoed Misschien wilt u zelf

Nadere informatie

Kanker. Inleiding. 1. Wat is kanker eigenlijk? 2. Verschillende soorten kanker

Kanker. Inleiding. 1. Wat is kanker eigenlijk? 2. Verschillende soorten kanker Kanker Inleiding Mijn spreekbeurt gaat over kanker patiënten. Ik hou mijn spreekbeurt hier over omdat er veel kinderen zijn die niet precies weten wat kanker nou eigenlijk is en omdat kanker heel veel

Nadere informatie

Spreekbeurt Nederlands Kanker

Spreekbeurt Nederlands Kanker Spreekbeurt Nederlands Kanker Spreekbeurt door een scholier 1834 woorden 12 januari 2011 7 12 keer beoordeeld Vak Nederlands 1. Wat is kanker eigenlijk? Kanker komt heel veel bij ouderen voor, het is zelfs

Nadere informatie

Leef rookvrij Geef kanker minder kans

Leef rookvrij Geef kanker minder kans Leef rookvrij Geef kanker minder kans Inhoud Stoppen met roken weer vergoed 3 Hulp bij stoppen met roken 5 Roken en kanker 9 Wilt u meer informatie? 11 Stoppen met roken weer vergoed Misschien wilt u zelf

Nadere informatie

Kanker. wat moet je ervan weten?

Kanker. wat moet je ervan weten? Kanker wat moet je ervan weten? Inhoud Voor wie is deze brochure? 3 Hoe ontstaat kanker? 4 Oorzaken en risicofactoren 6 Gezond leven: minder kans op kanker 9 Beperk zelf uw risico op kanker 17 Zelfonderzoek

Nadere informatie

Vragen over kanker? telefoons. Ik moet bestraald worden. Kan ik blijven werken? Zijn mobiele. kankerverwekkend?

Vragen over kanker? telefoons. Ik moet bestraald worden. Kan ik blijven werken? Zijn mobiele. kankerverwekkend? Vragen over kanker? Ik moet bestraald worden. Kan ik blijven werken? Zijn mobiele telefoons kankerverwekkend? Je hoort van alles over k Waar vind ik het antwoord op mijn vr iedereen met een vraag over

Nadere informatie

Hart- en vaatziekten. voor Marokkaanse Nederlanders. Zorg goed voor uw hart

Hart- en vaatziekten. voor Marokkaanse Nederlanders. Zorg goed voor uw hart Hart- en vaatziekten voor Marokkaanse Nederlanders Zorg goed voor uw hart Zorg goed voor uw hart Deze folder gaat over gezondheid en hart- en vaatziekten. Eerst vertellen we wat hart- en vaatziekten zijn.

Nadere informatie

Roken en kanker. stoppen met roken, minder kans op kanker

Roken en kanker. stoppen met roken, minder kans op kanker Roken en kanker stoppen met roken, minder kans op kanker Inhoud Voor wie is deze brochure? 3 Hoe ontstaat kanker? 4 Oorzaken en risicofactoren 5 Roken en longkanker 7 Roken en andere soorten kanker 10

Nadere informatie

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het

Nadere informatie

Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen. Cardiologie Centrum Waterland

Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen. Cardiologie Centrum Waterland Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen Cardiologie Centrum Waterland Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen Hart- en vaatziekten zijn de belangrijkste doodsoorzaak in

Nadere informatie

Hart- en vaatziekten. voor Nederlanders. Zorg goed voor uw hart

Hart- en vaatziekten. voor Nederlanders. Zorg goed voor uw hart Hart- en vaatziekten voor Nederlanders Zorg goed voor uw hart Zorg goed voor uw hart Deze folder gaat over gezondheid en hart- en vaatziekten. Eerst vertellen we wat hart- en vaatziekten zijn. Daarna vertellen

Nadere informatie

Er zijn verschillende meetmethodes waarmee u kunt vaststellen of u een gezond gewicht hebt:

Er zijn verschillende meetmethodes waarmee u kunt vaststellen of u een gezond gewicht hebt: Een gezond gewicht Een gezond gewicht Hebt u een gezond gewicht? Energiebalans Bewegen Hoe behoudt u een gezond gewicht? Tips voor het behouden van een gezond gewicht Tips voor het bereiken van een gezond

Nadere informatie

Overgewicht Inhoud Inleiding Oorzaken van overgewicht

Overgewicht Inhoud Inleiding Oorzaken van overgewicht Overgewicht Brochure over oorzaken, gevolgen en behandeling van overgewicht. Met eet- en beweegdagboekje. Inhoud Inleiding Oorzaken van overgewicht Gevolgen van overgewicht Meten en wegen BMI (Body Mass

Nadere informatie

Sportief bewegen na kanker. Kanker

Sportief bewegen na kanker. Kanker Sportief bewegen na kanker Kanker Sportief bewegen na kanker...................................... Bewegen: goed en nog leuk ook! Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op de gezondheid en is nog

Nadere informatie

Dikke darmpoliepen. MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis. www.mdlcentrum.nl

Dikke darmpoliepen. MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis. www.mdlcentrum.nl Dikke darmpoliepen MDL-centrum IJsselland Ziekenhuis www.mdlcentrum.nl Inhoudsopgave 1. Wat zijn darmpoliepen? 2 2. Darmpoliepen en darmkanker 2 3. Wat kunnen de klachten zijn bij dikke darmpoliepen? 3

Nadere informatie

Diabetes type 2 en erfelijkheid

Diabetes type 2 en erfelijkheid Diabetes type 2 en erfelijkheid Diabetes type 2 in uw familie? Wie in uw familie Iedereen kan diabetes type 2 krijgen. Diabetes type 2 wordt ook wel ouderdomsdiabetes (of ouderdomssuiker) genoemd. Dat

Nadere informatie

matige alcohol consumptie gezondheid

matige alcohol consumptie gezondheid matige alcohol consumptie positief voor gezondheid R e s u l t a t e n v a n 3 j a a r w e t e n s c h a p p e l i j k o n d e r z o e k Matige en regelmatige alcoholconsumptie heeft overall een positief

Nadere informatie

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het

Nadere informatie

Levenslang bewegen. Met goedkoopste medicijn gegarandeerd resultaat

Levenslang bewegen. Met goedkoopste medicijn gegarandeerd resultaat 36 Met goedkoopste medicijn gegarandeerd resultaat Levenslang bewegen Tekst: Caroline Mangnus Voorkomen is beter dan genezen. Dit adagium is zeker ook van toepassing op bewegen. Dat bewegen belangrijk

Nadere informatie

P Doe de risicotest P Laat uw bloedsuikerwaarde meten P Lees wat u zelf kunt doen

P Doe de risicotest P Laat uw bloedsuikerwaarde meten P Lees wat u zelf kunt doen Diabetes en uw apotheek Als bij u diabetes is vastgesteld, dan kunt u natuurlijk terecht bij uw apotheek. Het apotheekteam zorgt ervoor dat u: Op tijd het juiste medicijn krijgt. Medicijnen krijgt die

Nadere informatie

Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen

Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen Hart- en vaatziekten zijn de belangrijkste doodsoorzaak in de westerse wereld. Het onderliggende

Nadere informatie

DIABETES EN BEWEGEN Hypo of hyper

DIABETES EN BEWEGEN Hypo of hyper DIABETES EN BEWEGEN Bewegen is voor iedereen belangrijk. Als u regelmatig beweegt, verbetert uw conditie. Ook kan voldoende beweging voorkomen dat u te zwaar wordt, en het helpt bij afvallen. Bovendien

Nadere informatie

Dikke darm kanker is een veelvoorkomende vorm van kanker. Enkele feiten op een rij:

Dikke darm kanker is een veelvoorkomende vorm van kanker. Enkele feiten op een rij: COLOgen-Test Dikke darmkanker Prof Dr. B. Weber Laboratoires Réunis Risico s in kaart De COLOgen test biedt u de mogelijkheid uw persoonlijk risico en predispositie op dikke darmkanker te bepalen. In deze

Nadere informatie

Hoe verklein ik mijn kans op kanker? Volg de kleuren!

Hoe verklein ik mijn kans op kanker? Volg de kleuren! Hoe verklein ik mijn kans op kanker? Volg de kleuren! KAN KANKER VOORKOMEN WORDEN? Kanker is in Nederland doodsoorzaak nummer één. Preventie is daarom van groot belang. Er zijn helaas geen garanties op

Nadere informatie

Osteopenie. Uitleg en leefstijladviezen. mca.nl

Osteopenie. Uitleg en leefstijladviezen. mca.nl Osteopenie Uitleg en leefstijladviezen mca.nl Inhoudsopgave Wat is osteopenie? 3 Wie krijgen osteopenie? 3 Hoe ontstaat osteopenie? 3 Hoe weet u of u osteopenie heeft? 5 Uw vragen 6 Notities 7 Colofon

Nadere informatie

Minder kans op kanker

Minder kans op kanker Georgie Dom Minder kans op kanker Informatie & preventie 1 e druk, augustus 2012 Copyright 2012 Consumentenbond, Den Haag Auteursrechten op tekst, tabellen en illustraties voorbehouden Inlichtingen Consumentenbond

Nadere informatie

Een leven lang vitaal. Kwestie van geluk of goede genen? Kun je er zelf iets aan doen?

Een leven lang vitaal. Kwestie van geluk of goede genen? Kun je er zelf iets aan doen? Een leven lang vitaal Kwestie van geluk of goede genen? Kun je er zelf iets aan doen? Oudste vrouw van de wereld Japanse Misao Okawa, 115 jaar Gemiddelde levensverwachting Mannen en vrouwen in de 20 ste

Nadere informatie

Met medicijnen alléén bent u er niet

Met medicijnen alléén bent u er niet Cholesterolverlagers Met medicijnen alléén bent u er niet Steeds meer mensen gebruiken medicijnen tegen een te hoog cholesterol. Maar wie niet tegelijkertijd zijn leefstijl aanpast (stoppen met roken,

Nadere informatie

Geef kanker. minder kans. eet volop. groente en. fruit

Geef kanker. minder kans. eet volop. groente en. fruit Geef kanker minder kans eet volop groente en fruit Iedereen heeft zo zijn eetgewoonten. De één eet wat meer dan de ander. De één lust graag dit, de ander dat. Vaste eetgewoonten zijn er steeds minder.

Nadere informatie

Osteopenie Uitleg en leefstijladviezen.

Osteopenie Uitleg en leefstijladviezen. Osteopenie Uitleg en leefstijladviezen www.nwz.nl Inhoud Wat is osteopenie? 3 Wie krijgen osteopenie? 3 Hoe ontstaat osteopenie? 4 Hoe weet u of u osteopenie heeft? 6 Uw vragen 7 2 Bij het ouder worden,

Nadere informatie

Overmatig alcoholgebruik aanpakken RODER. met hulp in uw eigen huisartsenpraktijk. Januari 2014 ONDERDEEL VAN DE NOVADIC-KENTRON GROEP

Overmatig alcoholgebruik aanpakken RODER. met hulp in uw eigen huisartsenpraktijk. Januari 2014 ONDERDEEL VAN DE NOVADIC-KENTRON GROEP Overmatig alcoholgebruik aanpakken met hulp in uw eigen huisartsenpraktijk RODER Januari 2014 ONDERDEEL VAN DE NOVADIC-KENTRON GROEP De belangrijke eerste stap... U heeft met uw huisarts gesproken over

Nadere informatie

Ken je cardiovasculair risico!

Ken je cardiovasculair risico! UGP-FOLDER Ken je cardiovasculair risico! Wat zijn risicofactoren voor hart- en vaatziekten en welke risicofactoren zijn er? Risicofactoren voor hart- en vaatziekten zijn factoren die de kans op ziekten

Nadere informatie

Sportief bewegen met epilepsie. Epilepsie

Sportief bewegen met epilepsie. Epilepsie Sportief bewegen met epilepsie Epilepsie Sportief bewegen met epilepsie...................................... Bewegen: gezond en nog leuk ook! Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op de gezondheid

Nadere informatie

'Bewegen, juist ook bij kanker!

'Bewegen, juist ook bij kanker! 'Bewegen, juist ook bij kanker! Dr Ellen van Jaarsveld Expertisecentrum Kankerpreventie Marikenhuis 4 Februari 2018 Onze missie Het Expertisecentrum Kankerpreventie richt zich op kankerpatiënten en mensen

Nadere informatie

Pre-diabetes. Vasculair Preventie Centrum

Pre-diabetes. Vasculair Preventie Centrum Pre-diabetes Vasculair Preventie Centrum Wat is pre-diabetes? Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het glucosegehalte in uw bloed (bloedsuiker) is, vooral s ochtends voordat u gegeten

Nadere informatie

Werkstuk Nederlands Kanker

Werkstuk Nederlands Kanker Werkstuk Nederlands Kanker Werkstuk door een scholier 1713 woorden 17 januari 2003 7,2 361 keer beoordeeld Vak Nederlands 1 Wat is kanker? Kanker is de derde ergste doodsoorzaak in Nederland. Er zijn meer

Nadere informatie

Osteoporose VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? VRAAG HET UW APOTHEKER

Osteoporose VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? VRAAG HET UW APOTHEKER Osteoporose WAT IS OSTEOPOROSE WAT VERGROOT DE KANS OP OSTEOPOROSE GEVOLGEN VAN OSTEOPOROSE MEDICIJNEN BIJ OSTEOPOROSE WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK

Nadere informatie

Diabetes voorkomen. Adviezen om de kans op diabetes type 2 te verkleinen

Diabetes voorkomen. Adviezen om de kans op diabetes type 2 te verkleinen Diabetes voorkomen Adviezen om de kans op diabetes type 2 te verkleinen Wat is diabetes? Bij diabetes ( suikerziekte ) kan het lichaam de bloedsuiker niet meer zelf regelen. Dat gebeurt normaal gesproken

Nadere informatie

EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN

EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Eet gezond en gevarieerd Vermijd overgewicht Beweeg voldoende Stop met roken en beperk alcoholgebruik www.diabetescoach.be EEN GEZONDE LEVENSSTIJL AANNEMEN Een gezonde

Nadere informatie

Osteoporose. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Osteoporose. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Osteoporose Uw behandelend arts heeft bij u osteoporose (botontkalking) vastgesteld of wil laten onderzoeken of u osteoporose hebt. In deze folder leest u wat osteoporose is, hoe het ontstaat en wat de

Nadere informatie

Oproep van uw huisarts voor het opstellen van een Cardiovasculair Risicoprofiel Risicofactoren hart- en vaatziekten in beeld

Oproep van uw huisarts voor het opstellen van een Cardiovasculair Risicoprofiel Risicofactoren hart- en vaatziekten in beeld Oproep van uw huisarts voor het opstellen van een Cardiovasculair Risicoprofiel Risicofactoren hart- en vaatziekten in beeld Hart- en vaatziekten zijn in Nederland de belangrijkste bedreiging van de gezondheid.

Nadere informatie

Roken en kanker. stoppen met roken, minder kans op kanker

Roken en kanker. stoppen met roken, minder kans op kanker Roken en kanker stoppen met roken, minder kans op kanker Inhoud Voor wie is deze brochure? 3 Hoe ontstaat kanker? 4 Oorzaken en risicofactoren 5 Roken en longkanker 7 Roken en andere soorten kanker 10

Nadere informatie

Verklein de kans op het ontstaan/verergeren van vaatziekten

Verklein de kans op het ontstaan/verergeren van vaatziekten Chirurgie Verklein de kans op het ontstaan/verergeren van vaatziekten i Patiënteninformatie Tips en leefregels Slingeland Ziekenhuis Algemeen Vaatziekten ontstaan door het dichtslibben van slagaders als

Nadere informatie

Diabetes. Inhoud. In Nederland hebben ongeveer 750.000 mensen diabetes. Van die 750.000 weten 200.000 personen niet dat ze de ziekte hebben.

Diabetes. Inhoud. In Nederland hebben ongeveer 750.000 mensen diabetes. Van die 750.000 weten 200.000 personen niet dat ze de ziekte hebben. Zorg bij diabetes Inhoud Vormen van diabetes 4 Klachten en symptomen 5 Oorzaken 6 Behandeling 7 Leven met diabetes 8 Meer informatie 9 Wat kan Kring-apotheek voor jou betekenen? 10 Diabetes Diabetes is

Nadere informatie

belangrijk voor álle vrouwen

belangrijk voor álle vrouwen borstzelfonderzoek belangrijk voor álle vrouwen Inhoud Voor wie is deze brochure? pagina 3 Wanneer borstzelfonderzoek? pagina 4 Wat is normaal aan de borsten? pagina 5 Veranderingen in de borsten pagina

Nadere informatie

Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018

Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018 Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018 1 1 Houd je hart gezond Programma Leefstijl Risicofactoren Meest voorkomende hart- en vaatziekten Gezond bewegen 2 2 Werking van het hart 3 3 Werking van het hart

Nadere informatie

Diabetes. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Diabetes. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Diabetes Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Diabetes 3 Vormen van diabetes 4 Type1 4 Type2 4 Klachten en symptomen 5 Type1 5 Type2 5 Oorzaken 6 Behandeling

Nadere informatie

Wachtdienstregeling Bel 148 GEZONDHEIDS TIP : EET BEWUSTER. Verbouwing APOTHEEK SOMA

Wachtdienstregeling Bel 148 GEZONDHEIDS TIP : EET BEWUSTER. Verbouwing APOTHEEK SOMA GEZONDHEIDS TIP : EET BEWUSTER Gedachtenloos eten voor tv of computer kan leiden tot dwangmatig te veel voedselinname. Hoe eet je bewuster? Voordat je begint met eten, adem je enkele keren diep in en uit.

Nadere informatie

Sportief bewegen met osteoporose. Osteoporose

Sportief bewegen met osteoporose. Osteoporose Sportief bewegen met osteoporose Osteoporose Sportief bewegen met osteoporose...................................... Bewegen: gezond en nog leuk ook! Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op de

Nadere informatie

Kanker VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL

Kanker VRAAG OVER UW MEDICIJNEN? WWW.APOTHEEK.NL 400020 Kanker_400020 Kanker 05-10-11 15:32 Pagina 8 Kanker WAT IS KANKER MEDICIJNEN BIJ KANKER WAT KUNT U ZELF DOEN WAT KAN UW APOTHEKER VOOR U DOEN ADVIES IN EEN PERSOONLIJK GESPREK INFORMATIE MEDICIJNEN

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Beweeg jij genoeg? Beweeg jij genoeg? Bewegen, sport of wat je dan ook doet, is belangrijk voor je gezondheid, wij zijn gemaakt om te bewegen. Bewegen verlaagt het risico op chronische ziekten als diabetes

Nadere informatie

Behandeling van osteoporose (botontkalking) Afdeling Interne geneeskunde

Behandeling van osteoporose (botontkalking) Afdeling Interne geneeskunde Behandeling van osteoporose (botontkalking) Afdeling Interne geneeskunde Wat is osteoporose? Osteoporose betekent letterlijk poreus of broos bot. De botten zijn broos doordat er te weinig mineralen, voornamelijk

Nadere informatie

Collega s activeren collega s. De aanjager laat mensen meer bewegen

Collega s activeren collega s. De aanjager laat mensen meer bewegen Collega s activeren collega s De aanjager laat mensen meer bewegen Waarom hebben we aanjagers nodig? Veel mensen willen wel meer bewegen. Maar in de hectiek van alledag lukt dat vaak niet. Een klein zetje

Nadere informatie

De invloed van ontstekingsreuma en -behandeling op hart- en vaatziekten

De invloed van ontstekingsreuma en -behandeling op hart- en vaatziekten De invloed van ontstekingsreuma en -behandeling op hart- en vaatziekten In Nederland hebben ongeveer 400.000 mensen last van ontstekingsreuma. Deze vorm van reuma kenmerkt zich door langdurige gewrichtsontstekingen.

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Zwolle? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Zwolle? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Steenwijkerland Zwartewaterland Staphorst 1.589 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Zwartewaterland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Zwartewaterland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Steenwijkerland Staphorst 875 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd gezondheid gedefinieerd

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Zwolle? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Zwolle? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Steenwijkerland 1.589 inwoners deden mee Kampen Zwartewaterland Staphorst Hardenberg Dalfsen Ommen Olst-Wijhe Raalte

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Deventer? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Deventer? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Steenwijkerland Zwartewaterland Staphorst 1.392 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd

Nadere informatie

Pace vragenlijst Physician-based Assessment and Counseling for Exercise

Pace vragenlijst Physician-based Assessment and Counseling for Exercise Pace vragenlijst Physician-based Assessment and Counseling for Exercise Dit formulier bepaalt uw lichamelijke activiteiten niveau. Lees dit formulier door en kies de zin die het beste aansluit bij uw huidige

Nadere informatie

Preventie en behandeling hart- en vaatziekten WWW.ZORROO.NL

Preventie en behandeling hart- en vaatziekten WWW.ZORROO.NL PATIËNTENINFORMATIE Preventie en behandeling hart- en vaatziekten WWW.ZORROO.NL Inhoudsopgave 1 Voorwoord.............................................................................. 3 2 Zorroo ondersteunt

Nadere informatie

Func/onele achteruitgang

Func/onele achteruitgang Veroudering Vergeetach/gheid Func/onele achteruitgang DEMENTIE Leeftijdsafhankelijk geheugenverlies 0 Lee?ijd 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 % Geheugen - 5-10 - 15-20 - 25 Leeftijdsafhankelijk

Nadere informatie

BEWEEG- DAGBOEK. Beweegt u genoeg?

BEWEEG- DAGBOEK. Beweegt u genoeg? BEWEEG- DAGBOEK Beweegt u genoeg? Beweegt u genoeg? Hoe vult u het dagboek in? Lihaamsbeweging is erg belangrijk voor een goede gezondheid. Het verlaagt onder andere uw risio op kanker. Beweegt u genoeg?

Nadere informatie

H.366781.0614. Osteoporose (bij behandeling voor borstkanker)

H.366781.0614. Osteoporose (bij behandeling voor borstkanker) H.366781.0614 Osteoporose (bij behandeling voor borstkanker) 2 Inleiding U wordt behandeld voor borstkanker, dit heeft invloed op uw botverlies. U krijgt praktische tips om uw botten gezond te houden.

Nadere informatie

Inhoud Hoe BRAVO ben jij?

Inhoud Hoe BRAVO ben jij? Inhoud Hoe BRAVO ben jij? Inleiding 2 De behandeling van een aandoening 2 Medicijnen 2 Leefstijl 5 Een verergering van je klachten 6 Jouw behandelplan 8 Bewegen 8 Roken 8 Alcohol en voeding 8 Ontspanning

Nadere informatie

BEWEGEN BIJ KANKER 17041

BEWEGEN BIJ KANKER 17041 BEWEGEN BIJ KANKER 17041 Inleiding De ziekte kanker, maar ook de behandeling, zoals chemotherapie, operatie, bestraling en hormonale therapie, kunnen aanleiding geven tot langdurige vermoeidheid en conditieverlies.

Nadere informatie

Bestrijding ongezonde leefstijl hard nodig om forse stijging diabetes, hart- en vaatziekten en nierfalen te voorkomen.

Bestrijding ongezonde leefstijl hard nodig om forse stijging diabetes, hart- en vaatziekten en nierfalen te voorkomen. Amersfoort, Bussum, Den Haag, 5 april 2007 Bestrijding ongezonde leefstijl hard nodig om forse stijging diabetes, hart- en vaatziekten en nierfalen te voorkomen. Oproep aan de leden van de vaste commissie

Nadere informatie

DIABETOgen Test. Diabetes mellitus Typ II. Risico s in kaart. Diabetes Mellitus

DIABETOgen Test. Diabetes mellitus Typ II. Risico s in kaart. Diabetes Mellitus DIABETOgen Test Diabetes mellitus Typ II Prof Dr. B. Weber Laboratoires Réunis Risico s in kaart De DIABETOgen test biedt u de mogelijkheid uw persoonlijk risico en predispositie op diabetes mellitus type

Nadere informatie

Feiten en Fabels. over risicofactoren voor kanker. Dr.ir. A. Pijpe, epidemioloog Afd. Psychosociaal onderzoek en Epidemiologie

Feiten en Fabels. over risicofactoren voor kanker. Dr.ir. A. Pijpe, epidemioloog Afd. Psychosociaal onderzoek en Epidemiologie Feiten en Fabels over risicofactoren voor kanker Dr.ir. A. Pijpe, epidemioloog Afd. Psychosociaal onderzoek en Epidemiologie (tevens werkzaam bij de Gezondheidsraad, Den Haag) 15 oktober 2015 Voorkomen

Nadere informatie

Voeding bij borstkanker. Drs. Rianne van Lieshout Diëtist Paramáx, Máxima Medisch Centrum 3 oktober 2012

Voeding bij borstkanker. Drs. Rianne van Lieshout Diëtist Paramáx, Máxima Medisch Centrum 3 oktober 2012 Voeding bij borstkanker Drs. Rianne van Lieshout Diëtist Paramáx, Máxima Medisch Centrum 3 oktober 2012 Voeding en borstkanker Antioxidanten, het wondermiddel tegen kanker? Anti-oxidanten helpen kanker

Nadere informatie

GEZONDHEIDSVOORLICHTING VOOR EN DOOR SENIOREN

GEZONDHEIDSVOORLICHTING VOOR EN DOOR SENIOREN GEZONDHEIDSVOORLICHTING VOOR EN DOOR SENIOREN www.ggdbzo.nl Zorgen voor onze gezondheid begint bij onszelf. Voorlichting kan helpen om goed met onze gezondheid om te gaan. Wanneer we ouder worden, verandert

Nadere informatie

Botbreuken Een voorspoedig herstel

Botbreuken Een voorspoedig herstel Botbreuken Een voorspoedig herstel Afdeling Orthopedie Wat is een botbreuk? Een botbreuk heet in het medisch jargon: fractuur. Dit betekent letterlijk 'breuk'. Een botbreuk kan uiteenlopen van een scheurtje

Nadere informatie

Kennen andere landen ook een dergelijke schijf en hoe ziet het eruit? Welke verschillen zie je? Daarna werkblad: Wie weet het meest over gezondheid?

Kennen andere landen ook een dergelijke schijf en hoe ziet het eruit? Welke verschillen zie je? Daarna werkblad: Wie weet het meest over gezondheid? Themales: gezonder instructie Nodig: schilderstape, twee grote vellen met daarop een A en een B, werkblad: wie weet het meest over gezondheid? Werkblad gezondheidsinterview, werkbladen calorieënwijzer.

Nadere informatie

Gezond gewicht. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Gezond gewicht. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Gezond gewicht Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Overgewicht 3 Oorzaken 4 Gezond gewicht 4 Tailleomvang 5 Voorkomen van overgewicht 6 Wat kun je

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Staphorst? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Staphorst? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Steenwijkerland Zwartewaterland 1.129 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd gezondheid

Nadere informatie

Adviezen voor sport en beweging bij diabetes

Adviezen voor sport en beweging bij diabetes Adviezen voor sport en beweging bij diabetes Inleiding Lichaamsbeweging is erg gezond, ook als u diabetes heeft. Wel gelden er bij diabetes een aantal adviezen rond sport en beweging. De diabetesverpleegkundige

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Steenwijkerland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Steenwijkerland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Zwartewaterland Staphorst 1.036 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd gezondheid gedefinieerd

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Leefstijl Nederlander niet verbeterd. Weer meer mensen met overgewicht

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Leefstijl Nederlander niet verbeterd. Weer meer mensen met overgewicht Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB07-021 20 maart 2007 9.30 uur Leefstijl Nederlander niet verbeterd In 2006 zijn Nederlanders niet gezonder gaan leven. Het aandeel volwassen Nederlanders

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Ommen? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Ommen? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Kampen Steenwijkerland Zwartewaterland Staphorst 961 inwoners deden mee Hardenberg Gezondheid In het verleden werd gezondheid

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Steenwijkerland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Steenwijkerland? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente 1.036 inwoners deden mee Kampen Zwartewaterland Staphorst Hardenberg Zwolle Dalfsen Ommen Olst-Wijhe Raalte Deventer

Nadere informatie

Beweegrichtlijnen Nr. 2017/08. Samenvatting

Beweegrichtlijnen Nr. 2017/08. Samenvatting Beweegrichtlijnen 2017 Nr. 2017/08 Samenvatting Beweegrichtlijnen 2017 pagina 2 van 6 Achtergrond In Nederland bestaan drie normen voor bewegen: de Nederlandse Norm Gezond Bewegen, die adviseert op minstens

Nadere informatie

Hoe gezond zijn de inwoners van Hardenberg? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen

Hoe gezond zijn de inwoners van Hardenberg? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen Hoe gezond zijn de inwoners van? Gezondheidsmonitor volwassenen en ouderen gemeente Steenwijkerland 1.529 inwoners deden mee Kampen Zwartewaterland Staphorst Zwolle Dalfsen Ommen Olst-Wijhe Raalte Deventer

Nadere informatie

Concretiseren van BRAVO. Beeldvorming

Concretiseren van BRAVO. Beeldvorming Concretiseren van BRAVO Beeldvorming Draagvlak?: Beginsituatie: Vraag vanuit personeel: wij willen fitnessen overleg tussen P&O, SB, facilitair,cvb Géén subsidieaanvraag directieraad voor bedrijfssport!

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Gezondere leefstijl blijkt voor velen moeilijk haalbaar

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Gezondere leefstijl blijkt voor velen moeilijk haalbaar Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB10-017 16 maart 2010 9.30 uur Gezondere leefstijl blijkt voor velen moeilijk haalbaar Bijna een op de twee beweegt onvoldoende Ruim een op de tien heeft

Nadere informatie

ALGEMENE LEEFREGELS NA EEN BEROERTE

ALGEMENE LEEFREGELS NA EEN BEROERTE ALGEMENE LEEFREGELS NA EEN BEROERTE In deze folder geeft het Ruwaard van Putten ziekenhuis u enkele algemene leefregels na de beroerte (= CVA (Cerebro Vasculair Accident) die u heeft gehad. Dit kan zijn

Nadere informatie

Diabetes mellitus. De behandeling van diabetes mellitus

Diabetes mellitus. De behandeling van diabetes mellitus Diabetes mellitus Diabetes mellitus (suikerziekte) is een ziekte van de stofwisseling; hierbij zit er te veel glucose in het bloed Dat kan twee oorzaken hebben: bil type 1 diabetes maakt het lichaam niet

Nadere informatie

Diabetes: zo zit dat. Iedere dag krijgen 200 Nederlanders diabetes. Wat is het? Hoe herkent u het? Is het te genezen?

Diabetes: zo zit dat. Iedere dag krijgen 200 Nederlanders diabetes. Wat is het? Hoe herkent u het? Is het te genezen? Diabetes: zo zit dat Veelgestelde vragen en antwoorden Iedere dag krijgen 200 Nederlanders diabetes Wat is het? Hoe herkent u het? Is het te genezen? Wat is diabetes? Diabetes type 1, diabetes type 2 de

Nadere informatie

Samenvatting Twente. 2 van 6 Kernboodschappen Twente. Versie 2, oktober 2013

Samenvatting Twente. 2 van 6 Kernboodschappen Twente. Versie 2, oktober 2013 Samenvatting Twente Versie 2, oktober 2013 Twente varieert naar stad en platteland In Twente wonen 626.500 mensen waarvan de helft woont in één van de drie grote steden. Tot 2030 zal de Twentse bevolking

Nadere informatie

V OEDING. De juiste keuzes. om de risico s te verminderen EN KANKER

V OEDING. De juiste keuzes. om de risico s te verminderen EN KANKER V OEDING EN KANKER De juiste keuzes om de risico s te verminderen Een studie van het Documentatie- en Informatiecentrum van de Tiense Suikerraffinaderij I N H O U D Waarom kanker? Wat is kanker eigenlijk?

Nadere informatie

Wat is looptraining?

Wat is looptraining? Looptraining LOOPTRAINING Looptraining is de behandeling van eerste keus bij patiënten bij wie de diagnose etalagebenen, ook wel claudicatio intermittens genoemd, is gesteld. Het is mogelijk zelfstandig

Nadere informatie

Revalideren voor en na uw hartoperatie Zo fit mogelijk voor de operatie, optimaal herstel na de operatie

Revalideren voor en na uw hartoperatie Zo fit mogelijk voor de operatie, optimaal herstel na de operatie Centrum voor Revalidatie Thoraxcentrum Revalideren voor en na uw hartoperatie Zo fit mogelijk voor de operatie, optimaal herstel na de operatie U ondergaat binnenkort een hartoperatie. U kunt ervoor kiezen

Nadere informatie

Hart- en vaatziekten

Hart- en vaatziekten 400015 Hart- en vaatziekten folder_400015 Hart- en vaatziekten 27-03-12 09:50 Pag Hart- en vaatziekten WAT ZIJN HART- EN VAATZIEKTEN WAT KUNT U ZELF DOEN MEDICIJNEN BIJ HART- EN VAATZIEKTEN WAT KAN UW

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Gezonde leefstijl wint langzaam terrein. Licht dalende trend van zware drinkers

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Gezonde leefstijl wint langzaam terrein. Licht dalende trend van zware drinkers Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB08-018 18 maart 2008 9.30 uur Gezonde leefstijl wint langzaam terrein De laatste jaren zijn Nederlanders iets gezonder gaan leven. Het percentage rokers

Nadere informatie

Instituut voor Preventie & Gezondheid

Instituut voor Preventie & Gezondheid Uitslag: J. Jansen Geachte heer/ mevrouw J. Jansen Hartelijk dank voor uw deelname aan het Elektronisch Preventief Medisch Onderzoek (e-pmo). Hierbij willen wij u graag de resultaten aanleveren met inzage

Nadere informatie

Tips om zelf uw klachten te verminderen en informatie over wat de fysiotherapeut voor u kan doen

Tips om zelf uw klachten te verminderen en informatie over wat de fysiotherapeut voor u kan doen Verder lopen Een klacht over met etalagebenen uw fysiotherapeut Wat kunt u doen als u een klacht heeft over uw fysiotherapeut? Waar kunt u terecht met uw klacht? Hoe kunt u een klacht indienen? Tips om

Nadere informatie

Botontkalking. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Botontkalking. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op Botontkalking Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft van de arts gehoord dat u (mogelijk) botontkalking heeft. De medische benaming voor botontkalking is osteoporose.

Nadere informatie

Sportief bewegen met een depressie. Depressie

Sportief bewegen met een depressie. Depressie Sportief bewegen met een depressie Depressie Sportief bewegen met een depressie...................................... Bewegen: gezond en nog leuk ook! Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op

Nadere informatie

Werkstuk Verzorging Welvaarsziekten

Werkstuk Verzorging Welvaarsziekten Werkstuk Verzorging Welvaarsziekten Werkstuk door een scholier 2436 woorden 15 februari 2006 7,2 174 keer beoordeeld Vak Verzorging Inhoudsopgave Inleiding Welvaartsziekten Hart- en vaatziekten Kanker

Nadere informatie

Start met bewegen. Tips voor gezond bewegen

Start met bewegen. Tips voor gezond bewegen Start met bewegen Tips voor gezond bewegen Start met bewegen Voel je fitter en gezonder Inleiding Starten met meer bewegen is een gezond besluit. Bij bewegen denk je misschien aan intensief sporten zoals

Nadere informatie

Botontkalking. Osteoporose

Botontkalking. Osteoporose Botontkalking Osteoporose 2 In Nederland hebben ongeveer 850.000 mensen osteoporose. Osteoporose komt zowel bij mannen als vrouwen voor. Veel mensen weten niet dat zij osteoporose hebben, omdat dit niet

Nadere informatie