Bestemmingsplan Oosterbegraafplaats

Transcriptie

1 Separate bijlagen Bestemmingsplan Oosterbegraafplaats Gemeente Zutphen Projectnummer 80111

2

3 SCHETSBOEK CREMATORIUM WARNSVELD concept DECEMBER 2006

4 schetsboek crematorium Zutphen december 2006 opdrachtgever: Rondom Rouw G. Brinkhorst Plantsoenstraat ZZ Zelhem t e g.brinkhorst@rondomrouw.nl een samenwerking van: M3H architecten Marc Reniers en Jedi Noordegraaf Overtoom HT Amsterdam t e m3h@m3h.nl en Zijaanzicht Sandra Schuit Oude Kraan LL Arnhem t e info@zijaanzicht.nl

5 Inhoud Landschap Programma Onderzoek Variant 1: crematorium vervangt aula Variant 2: strip langs noordgrens Variant 3: compact gebouw in noordoosthoek Variant 4: compact gebouw op eiland Variant 5: compact gebouw op de es Conclusie locatiestudie Massastudie PVE Architectonisch concept Plattegrond daklandschap Uitwerking daklandschap - langskap Uitwerking daklandschap - dwarskap

6

7 Inleiding Een crematorium heeft Zutphen niet. Enigszins verwonderlijk is dat wel, want de correspondentie over de mogelijkheid een crematorium te realiseren voor het noorden en oosten van het land gaat terug tot Het is er eenvoudig niet van gekomen. Rondom Rouw is van mening dat een crematorium in deze regio wel degelijk in een behoefte voorziet. zij heeft daarom verkennende gesprekken gevoerd met de gemeente Zutphen. Een locatie in de nabijheid van een begraafplaats is te verkiezen, omdat ruimten als de aula en de koffiekamer ook voor begrafenissen te gebruiken is. De gemeente heeft aangegeven kansen te zien bij de Oosterbegraafplaats. De bestaande aula en een bijgebouw voldoen niet meer aan de eisen van deze tijd, en zijn dringend aan vervanging toe. Wel zal het bestemmingsplan moeten worden aangepast om de bouw van een crematorium mogelijk te maken. In opdracht van Rondom Rouw hebben M3H architecten en Zijaanzicht de mogelijkheden onderzocht een crematorium te realiseren bij de Oosterbegraafplaats. In dit schetsboek zijn de eerste gedachten over de locatie en het gebouw gebundeld. Het schetsboek omvat een analyse van het landschap, een studie naar de mogelijke locatie van het gebouw en een ontwerpend onderzoek naar haar mogelijke verschijningsvorm. Met het schetsboek beoogt Rondom Rouw het gesprek met de gemeente te openen, en politieke besluitvorming over de realisatie van een crematorium op deze plek mogelijk te maken.

8 bodemkaart (schaal 1:10.000)

9 Landschap TWENTE KANAAL BERKEL TWENTE KANAAL TWENTE KANAAL analyse waterhuishouding (schaal 1:20.000) analyse groenstructuur (schaal 1:20.000) BERKEL De Oosterbegraafplaats ligt aan de noordoostkant van Zutphen, in het kleinschalige coulissenlandschap tussen Berkel en Twentekanaal. Lanen, bossen en singels omsluiten groene kamers. De bodemkaart laat zien dat in een ver verleden de IJssel zich een weg baande door het gebied. De oude IJsselloop buigt juist om de begraafplaats heen, en is nog herkenbaar aan de lage ligging en het open karakter van het gebied. De begraafplaats zelf ligt op een oud middeleeuws essencomplex, opgehoogd en verrijkt met plaggen. In de omgeving van Zutphen liggen veel landgoederen. Op een steenworp afstand, aan het einde van de Voorsterallee, ligt landgoed De Voorst. Naast de allure van de landgoederen vinden we erven als karakteristieke bebouwingsvorm. Veel van de erven zijn in de loop der jaren in omvang en bouwvolume gegroeid. De moderne stallen zijn niet altijd een aanwinst voor het landschap, maar de achtergrond en nabijheid van bossen en solitaire bomen maakt veel goed. Een deel van de erven verliest zijn agrarische functie, zoals het nabijgelegen erf aan de Voorsterallee 91 dat nu wordt bewoond. Van recenter datum zijn gebouwen met een heel specifiek gebruik, zoals de Politieschool en het Trafostation. Forse gebouwen, steeds in een eigen meer of minder landschappelijke kamer. In deze omgeving van bijzondere gebouwen is een crematorium heel wel op zijn plek. TWENTE KANAAL De majestueuze Voorsterallee is een prachtige uitvalsweg van Zutphen. Karakteristiek zijn de verre zichten het landschap in, die worden afgewisseld door plekken met een besloten karakter, zoals de begraafplaats. Het is zaak die afwisselende doorzichten in noordelijke richting als uitgangspunt te nemen bij de planontwikkeling. WATERHUISHOUDING GROENSTRUCTUUR Door het gebied loopt een oude Ijsselloop, herkenbaar aan de bodem van rivierklei. Lanen, singels en bossen zorgen voor een kleinschalig landschap. In groene kamers liggen diverse landgoederen. BERKEL analyse waterhuishouding (schaal 1:20.000) analyse opgave (schaal 1:10.000) BERKEL TWENTE KANAAL Programma _ Crematorium en begraafplaats zijn ofwel een samenhangend geheel, of twee naast elkaar gelegen voorzieningen, elk met een eigen gezicht. _ Het crematorium vervangt de bestaande aula en kan ook gebruikt worden bij begrafenissen. Korte looproutes naar het jongste, oostelijk deel van de begraafplaats worden nagestreefd _ Het crematorium kan in de toekomst worden uitgebreid met een derde koffiekamer, het uitvaartcentrum met extra opbaarkamers. _ Het uitvaartcentrum heeft een eigen entree, en de lijkwagen bereikt het gebouw zonder gezien te worden. _ Vanuit de condoleanceruimten heeft men vrij zicht. _ Bezoekers van twee opeen volgende plechtigheden ontmoeten elkaar niet. _ Bij het crematorium zijn 30 tot 50 parkeerplaatsen nodig (ASVV) _ Op het terrein is ruimte voor columbarium, urnentuin, kindertuin, een ceremonieel verstrooiterrein (totaal circa 3000 m2) en een anoniem verstrooiterrein (ca 2 ha). Oosterbegraafplaats

10 Voorsterallee erf in coulissenlandschap ooit een rivierloop entree begraafplaats laan en hoofdroute parkeren onder de bomen bouwlocaties begraafplaats landschap Oosterbegraafplaats en omgeving locatie aula locatie noordoost hoek locatie oostzijde

11 Onderzoek Op en rond de Oosterbegraafplaats zijn een aantal mogelijke locatie te onderscheiden waar een crematorium zou kunnen worden gesitueerd; - variant 1: crematorium vervangt aula - variant 2: strip langs noordgrens - variant 3: compact gebouw in noordoosthoek - variant 4: compact gebouw op eiland - variant 5: compact gebouw op de es Deze locaties zijn bestudeerd en op de volgende criteria beoordeeld: - Locatie algemeen; situering van het relatief grote gebouw in dit landschap, relatie crematorium begraafplaats (wordt het één geheel of worden het twee zelfstandige, maar samenhangende voorzieningen), afstand tot het jongste oostelijk deel van de begraafplaats, uitzicht. - Bodemgeschiktheid: inschatting op basis van bodemkaart - Ontsluiting: route naar crematorium voor de bezoekers van het crematorium, het uitvaartcentrum en de route van de lijkwagen, het aantal benodigde parkeerplaatsen. - Routing intern: een crematorium is een gebouw met een complexe organisatie. De interne routing is zodanig dat twee crematies na elkaar kunnen plaatsvinden zonder dat bezoekers elkaar ontmoeten. De interne routing is bepalend voor de opzet van het gebouw. - Programma; kan het gebouw op een logische en compacte wijze worden georganiseerd. - Uitbreidbaarheid: er moet rekening worden gehouden met toekomstige uitbreidingen, een derde koffiekamer, extra opbaarkamer, etc. - Bouw: sommige potentiële locaties, op de bestaande begraafplaats, brengen complicaties met zich mee tijdens de bouw van het crematorium. - Budget: bovenstaande zaken zijn van invloed op het bouwbudget. bestaande situatie (schaal 1:5.000)

12 variant 1 (schaal 1:5.000)

13 Variant 1: crematorium vervangt aula Locatie Voordeel is dat het gebouw centraal ligt, bereikbaar vanaf de huidige hoofdentree. Vanuit de condoleanceruimte heeft men fraai zicht op het landschap. Nadeel is dat de gang tussen de twee delen van het gebouw bestaande looproutes op de begraafplaats doorkruist. Het vergt reorganisatie van de begraafplaats. Ook moet de bestaande aula worden gesloopt voor nieuwbouw gerealiseerd kan worden, zodat er tijdelijk geen ruimte is voor herdenkingsbijeenkomsten. Bodemgeschiktheid Naar verwachting goed. Ontsluiting De ontsluiting is op deze locatie moeilijk goed te organiseren. Een aparte route voor de lijkwagen en voor het uitvaartcentrum zijn moeilijk te maken. Routing intern De in- en uitgang aan de voorzijde, en de samenstelling van het gebouw uit twee delen maken de interne routing complex. Het wordt een lastige opgave te voorkomen dat verschillende groepen elkaar tegen komen. Programma Op deze locatie kan alleen een gebouw gemaakt worden met veel gangruimte. Dat levert een groot gebouw op, en om het programma op de beperkte ruimte te kunnen realiseren moet worden afgeweken van de lineaire hoofdvorm. Het ten dele spreiden van het programma over twee lagen biedt geen soelaas. Uitbreidbaarheid Het is op deze locatie vrijwel onmogelijk het gebouw in de toekomst uit te breiden. Extra gronden zijn nodig voor verstrooimogelijkheden, urnengraven en columbaria. Bouw Bouwen in de directe nabijheid van bestaande graven leidt tot een complexe bouwopgave. De wens om tijdens de bouw de begraafplaats op een normale manier te kunnen gebruiken is niet haalbaar bij de keuze van deze locatie. Budget Deze locatie zal leiden tot een relatief groot en complex gebouw en noodzakelijke aanpassingen op de begraafplaats. Het benodigd budget is relatief hoog. uitsnede variant 1 (schaal 1:1.000) 1. Ontvangst 2. Ceremonie 3. Condoleance 4. Kantoor 5. Techniek 6. UVC (Uitvaartcentrum)

14 variant 2 (schaal 1:5.000)

15 Variant 2: strip langs noordgrens Locatie Het gebouw ligt centraal op de begraafplaats, bereikbaar vanaf de huidige hoofdentree en met fraai zicht op het achterliggende landschap. Het vergt reorganisatie van de begraafplaats. Het door de beschikbare ruimte ingegeven lineaire karakter maakt het gebouw vanuit het noorden gezien wel erg dominant aanwezig. Bodemgeschiktheid Naar verwachting goed. Ontsluiting De ontsluiting van het gebouw voor verschillende gebruikersgroepen kan moeilijk goed worden opgelost. Routing intern Het lineaire karakter van het gebouw zorgt voor lange looproutes. Programma Het gebouw heeft op deze plek veel gangruimte, en wordt daarom een relatief grootschalig. Uitbreidbaarheid Uitbreiding van het gebouw is in de toekomst vrijwel onmogelijk. Extra gronden zijn nodig voor verstrooimogelijkheden, urnengraven en columbaria. Bouw Bouwen in de directe nabijheid van bestaande graven leidt tot een complexe bouwopgave. Normaal gebruik van de begraafplaats tijdens de bouw wordt ernstig bemoeilijkt. Budget Deze locatie zal leiden tot een relatief groot gebouw met veel gangruimte en noodzakelijke aanpassingen op de begraafplaats. Het benodigd budget is relatief hoog. 1. Ontvangst 2. Ceremonie 3. Condoleance 4. Kantoor 5. Techniek 6. UVC (Uitvaartcentrum) uitsnede variant 2 (schaal 1:1.000)

16 variant 3 (schaal 1:5.000)

17 Variant 3: compact gebouw in noordoosthoek Locatie Op deze plek ligt het gebouw op korte afstand van het jongste deel van de begraafplaats, zodat de looproutes kort zijn. De plek leent zich voor een aparte, tweede entree van de begraafplaats, de huidige dienstentree. Deze route wordt begeleid door graven en is op deze functie niet berekend. Reorganisatie van de begraafplaats is noodzakelijk. Voor het huidige gronddepot kan een alternatief gevonden worden ten noordwesten van de begraafplaats, al zal dat mogelijk op verzet stuiten van de buren van de begraafplaats. Bodemgeschiktheid Naar verwachting goed. Ontsluiting De ontsluiting van het gebouw voor verschillende gebruikersgroepen kan moeilijk goed worden opgelost. Routing intern De interne routing kan in dit compacte gebouw goed worden opgelost. Programma Het programma kan in een dergelijk compact gebouw logisch worden georganiseerd. Uitbreidbaarheid Uitbreiding van het gebouw is in de toekomst vrijwel onmogelijk. Extra gronden zijn nodig voor verstrooimogelijkheden, urnengraven en columbaria. Bouw Bouwen op de bestaande begraafplaats leidt tot een complexe bouwopgave. Normaal gebruik van de begraafplaats tijdens de bouw wordt ernstig bemoeilijkt. Budget Het compacte karakter beperkt het benodigd budget, de complexiteit van het bouwen op een bestaande begraafplaats vergt echter extra investeringen. 1. Ontvangst 2. Ceremonie 3. Condoleance 4. Kantoor 5. Techniek 6. UVC (Uitvaartcentrum) uitsnede variant 3 (schaal 1:1.000)

18 variant 4 (schaal 1:5.000)

19 Variant 4: compact gebouw op eiland Locatie De locatie kan worden bereikt via de huidige dienstentree van de begraafplaats, zodat geen nieuwe doorbraak in de beukenlaan hoeft te worden gemaakt. Voor parkeren is uitbreiding van de bestaande parkeergelegenheid voor de hand liggend. Deze locatie heeft alle kenmerken van een oude IJsselloop. Een passende omgeving van het crematorium is hier op zijn plaats, als een eiland in de stroom. De inrichting van een anoniem verstrooiterrein langs de Voorsterallee beperkt mogelijk het vrije doorzicht. Bovendien is de privacy hier in het geding, want toeschouwers zijn hier eigenlijk ongewenst. Bodemgeschiktheid Vereist nader onderzoek. Naar verwachting niet optimaal. Archeologische verwachtingswaarde laag. Ontsluiting De familie, bezoekers van het crematorium en kantoor komen aan de westkant het gebouw binnen. De aanvoer van de overledene verloopt via een aparte ontsluiting aan de achterkant van het gebouw, niet zichtbaar voor bezoekers. De entree van de UVC ligt eveneens aan de achterzijde. Een tweede, oostelijke, toegangsroute is daarvoor noodzakelijk. Routing intern Het programma is zo georganiseerd dat looproutes kort zijn. De diverse groepen komen elkaar niet tegen. Programma Het compacte gebouw heeft minimale gangruimte. Het programma kan in een dergelijk gebouw logisch worden georganiseerd. Uitbreidbaarheid Het UVC kan uitgebreid worden met een aantal kamers. De mogelijkheid bestaat de condoleancekamers uit te breiden. Bouw De locatie ligt naast de begraafplaats, zodat de begraafplaats en de bestaande aula tijdens de bouw gewoon gebruikt kunnen worden. uitsnede variant 4 (schaal 1:1.000) Budget Het bouwen op kleigrond heeft bouwtechnische consequenties, met bijbehorende financiële gevolgen. 1. Ontvangst 2. Ceremonie 3. Condoleance 4. Kantoor 5. Techniek 6. UVC (Uitvaartcentrum)

20 variant 5 (schaal 1:5.000)

21 Variant 5: compact gebouw op de es Locatie Het terrein ten westen van de begraafplaats maakt deel uit van een middeleeuws akkercomplex. Net als de begraafplaats is het opgehoogd en verrijkt met plaggen. Op deze plek ligt een crematorium hoog en droog. Het is niet eenvoudig vrij doorzicht te houden in noordelijke richting. Ook ligt een belangenconflict voor da hand met de buurman van de begraafplaats. Bodemgeschiktheid Naar verwachting goed. Archeologische verwachtingswaarde hoog. Van een middeleeuws akkercomplex blijft de bodem bij voorkeur ongeroerd. Ontsluiting De familie, bezoekers van het crematorium en kantoor komen aan de voorzijde van het gebouw binnen. De aanvoer van de overledene heeft een aparte ontsluiting aan de achterkant van het gebouw, niet zichtbaar voor bezoekers. Het uitvaartcentrum is op deze locatie moeilijk te bereiken. Routing intern Het programma is zo georganiseerd dat looproutes kort zijn. De diverse groepen komen elkaar niet tegen. Programma Het compacte gebouw heeft minimale gangruimte. Het programma kan in een dergelijk gebouw logisch worden georganiseerd. Uitbreidbaarheid Voldoende ruimte voor uitbreiding. Bouw De locatie ligt naast de begraafplaats, zodat de begraafplaats en de bestaande aula tijdens de bouw gewoon gebruikt kunnen worden. Budget Bouwtechnisch is deze locatie van alle onderzochte varianten het gunstigst, en het benodigd budget relatief laag. 1. Ontvangst 2. Ceremonie 3. Condoleance 4. Kantoor 5. Techniek 6. UVC (Uitvaartcentrum) uitsnede variant 5 (schaal 1:1.000)

22 1.400 m2 tuin m2 crematorium eindvariant eiland in de stroom (schaal 1:1.000)

23 Conclusie locatiestudie Na vergelijking van de varianten blijven twee serieuze mogelijkheden over, ten oosten en ten westen van de begraafplaats. De beide eindvarianten zijn hiernaast afgebeeld. Onze voorkeur gaat uit naar het model Éiland in de stroom, ondanks de niet optimale bodemgeschiktheid. Nader onderzoek moet uitwijzen of dit probleem te ondervangen is. Gebouw en terrein zijn logisch te organiseren, al is een tweede oostelijke entreeroute daarvoor wel een voorwaarde. Het algemene verstrooiterrein is ten noorden van het eiland gesitueerd, zodat vrij doorzicht vanaf de Voorsterallee gewaarborgd blijft. eindvariant hoog en droog (schaal 1:1.000)

24

25 VO.04 CREMATORIUM ZUTPHEN - VOORLOPIG ONTWERP MAART 2008 THEO VERBURG ARCHITECTEN - ZIJAANZICHT

26 Opdrachtgever Rondom Rouw G. Brinkhorst Plantsoenstraat ZZ Zelhem T E g.brinkhorst@rondomrouw.nl Architect Theo Verburg Architecten Bettekamp EG Ede T F E info@theoverburg.nl Landschapsarchitect Zijaanzicht Oude Kraan 72 Postbus 247, 6800 AE Arnhem T F E info@zijaanzicht.nl T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

27 CREMATORIUM ZUTPHEN - VOORLOPIG ONTWERP MAART 2008 Inhoud Inleiding 5 Landschap 6 Programma 7 Onderzoek 8 Conclusie locatiestudie 9 Toelichting terreinontwerp 10 Concept gebouw 12 Plantoelichting crematorium Zutphen 13 Plattegrond 14 Doorsnedes 15 Gevels 16 Interieur 17 Detail gevelopbouw 18 Detail kozijn achter metselwerk zijaansluiting 19 Detail kozijn achter metselwerk boven- en onderaansluiting 20 Detail kozijn bovenaansluiting kozijn en dakrand 21 Detail glasstrook t.p.v. aansluiting buitengevel aula 22 Detail kozijnstrook t.p.v. dak aula 23 Detail luifelconstructie 24 Detail condoleancenissen 25 Sfeerbeelden inpassing crematorium 26 T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

28 4 luchtfoto met locatie T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

29 Inleiding Een crematorium heeft Zutphen niet. Enigszins verwonderlijk is dat wel, want de correspondentie over de mogelijkheid een crematorium te realiseren voor het noorden en oosten van het land gaat terug tot Het is er eenvoudig niet van gekomen. Rondom Rouw is van mening dat een crematorium in deze regio wel degelijk in een behoefte voorziet. zij heeft daarom verkennende gesprekken gevoerd met de gemeente Zutphen. Een locatie in de nabijheid van een begraafplaats is te verkiezen, omdat ruimten als de aula en de koffiekamer ook voor begrafenissen te gebruiken is. De gemeente heeft aangegeven kansen te zien bij de Oosterbegraafplaats. De bestaande aula en een bijgebouw voldoen niet meer aan de eisen van deze tijd, en zijn dringend aan vervanging toe. Wel zal het bestemmingsplan moeten worden aangepast om de bouw van een crematorium mogelijk te maken. In opdracht van Rondom Rouw hebben Theo Verburg Architecten en Zijaanzicht de mogelijkheden onderzocht een crematorium te realiseren bij de Oosterbegraafplaats. In het voorafgaande schetsboek zijn verschillende mogelijke locaties voor het crematorium onderzocht en met de gemeente besproken. In dit ontwerpboek zijn de locatiestudie en de landschapsanalyse samengevat en zijn de gedachten over de locatie, terrein en gebouw nader uitgewerkt. Het ontwerpboek is de weerslag van diverse besprekingen met betrokken ambtenaren van de gemeente. historische kaart 1905 T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

30 Landschap De Oosterbegraafplaats ligt aan de noordoostkant van Zutphen, in het kleinschalige coulissenlandschap tussen Berkel en Twentekanaal. Lanen, bossen en singels omsluiten groene kamers. De bodemkaart laat zien dat in een ver verleden de IJssel zich een weg baande door het gebied. De oude IJsselloop buigt juist om de begraafplaats heen, en is nog herkenbaar aan de lage ligging en het open karakter van het gebied. De begraafplaats zelf ligt op een oud middeleeuws essencomplex, opgehoogd en verrijkt met plaggen. In de omgeving van Zutphen liggen veel landgoederen. Op een steenworp afstand, aan het einde van de Voorsterallee, ligt landgoed De Voorst. Naast de allure van de landgoederen vinden we erven als karakteristieke bebouwingsvorm. Veel van de erven zijn in de loop der jaren in omvang en bouwvolume gegroeid. De moderne stallen zijn niet altijd een aanwinst voor het landschap, maar de achtergrond en nabijheid van bossen en solitaire bomen maakt veel goed. Een deel van de erven verliest zijn agrarische functie, zoals het nabijgelegen erf aan de Voorsterallee 91 dat nu wordt bewoond. Van recenter datum zijn gebouwen met een heel specifiek gebruik, zoals de Politieschool en het Trafostation. Forse gebouwen, vaak in een eigen meer of minder landschappelijke kamer. In deze omgeving van bijzondere gebouwen is een crematorium heel wel op zijn plek. Voorsterallee parkeren onder de bomen ooit een rivierloop De majestueuze Voorsterallee is een prachtige uitvalsweg van Zutphen, uitkomend op de al even munumentale Kapperallee. Karakteristiek zijn de verre zichten het landschap in, die worden afgewisseld door plekken met een besloten karakter, zoals de begraafplaats. Het is zaak die afwisselende doorzichten in noordelijke richting als uitgangspunt te nemen bij de planontwikkeling. bestaande aula entree begraafplaats laan begraafplaats locatie crematoruim locatie crematoruim locatie crematoruim T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

31 Programma _ Crematorium en begraafplaats zijn ofwel een samenhangend geheel, of twee naast elkaar gelegen voorzieningen, elk met een eigen gezicht. _ Het crematorium vervangt de bestaande aula en kan ook gebruikt worden bij begrafenissen. Korte looproutes naar het jongste, oostelijk deel van de begraafplaats worden nagestreefd _ Het crematorium kan in de toekomst worden uitgebreid met een derde koffiekamer, het uitvaartcentrum met extra opbaarkamers. _ Het uitvaartcentrum heeft een eigen entree, en de lijkwagen bereikt het gebouw zonder gezien te worden. _ Vanuit de condoleanceruimten heeft men vrij zicht. _ Bezoekers van twee opeen volgende plechtigheden ontmoeten elkaar niet. _ Bij het crematorium zijn 30 tot 50 parkeerplaatsen nodig (ASVV), gestreefd wordt naar 50 tot 60. _ Op het terrein is ruimte voor columbarium, urnentuin, kindertuin, een ceremonieel verstrooiterrein (totaal circa 3000 m2) en een anoniem verstrooiterrein (ca 2 ha). situatie bestaand 1:5000 T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

32 Onderzoek Op en rond de Oosterbegraafplaats zijn een aantal mogelijke locatie te onderscheiden waar een crematorium zou kunnen worden gesitueerd; - variant 1: crematorium vervangt aula - variant 2: strip langs noordgrens - variant 3: compact gebouw in noordoosthoek - variant 4: compact gebouw op eiland - variant 5: compact gebouw op de es TWENTE KANAAL TWENTE KANAAL Deze locaties zijn bestudeerd en op de volgende criteria beoordeeld: - Locatie algemeen; hoe ligt het relatief grote gebouw in dit landschap, vormen crematorium en begraafplaats één geheel of worden het twee zelfstandige, maar samenhangende voorzieningen, wat is de afstand tot het jongste oostelijk deel van de begraafplaats, hoe is het uitzicht. - Bodemgeschiktheid; inschatting op basis van bodemkaart. - Ontsluiting: route naar crematorium voor de bezoekers van het crematorium, het uitvaartcentrum en de route van de lijkwagen, het aantal benodigde parkeerplaatsen. - Routing intern; een crematorium is een gebouw met een complexe organisatie. De interne routing is zodanig dat twee crematies na elkaar kunnen plaatsvinden zonder dat bezoekers elkaar ontmoeten. De interne routing is bepalend voor de opzet van het gebouw. BERKEL BERKEL - Programma; kan het gebouw op een logische en compacte wijze worden georganiseerd. - Uitbreidbaarheid; er moet rekening worden gehouden met toekomstige uitbreidingen, een derde koffiekamer, extra opbaarkamer, etc. BEBOUWING - landgoederen, erven, woningen langs de weg, bijzondere gebouwen - fijnmazig netwerk van paden en wegen, provinciale fiets- en wandelroutes WATERHUISHOUDING - door het gebied loopt een oude IJsselloop, herkenbaar aan de bodem van rivierklei - Bouw; sommige potentiële locaties, op de bestaande begraafplaats, brengen complicaties met zich mee tijdens de bouw van het crematorium. - Budget; bovenstaande zaken zijn van invloed op het bouwbudget. BEBOUWING T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T WATERHUISHOUDING Door het gebied loopt een oude Ijsselloop, herkenbaar aan de bodem van rivierklei. landgoederen, erven, woningen langs de weg, bijzondere gebouwen

33 Conclusie locatiestudie TWENTE KANAAL TWENTE KANAAL Over de verschillende varianten is uitvoerig gesproken met de gemeente Zutphen. In overleg is besloten te kiezen voor een compact gebouw aan het einde van de huidige hoofdas van de begraafplaats, een combinatie van variant 1 en 2. Anders dan in variant 1 is geschetst wordt de huidige aula niet betrokken bij het nieuwe crematorium. Anders dan in variant 2 is geschetst wordt het gebouw compact in plaats van langgerekt. Zo kunnen looproutes op het terrein en in het gebouw zo kort mogelijk blijven. Naast de hoofdentree via de as van de begraafplaats is een tweede oostelijke entreeroute nodig, als route voor de rouwauto en als avondtoegang, bereikbaar met de auto, van het uitvaartcentrum. BERKEL BERKEL GROENSTRUCTUUR - lanen, singels en bossen zorgen voor een kleinschalig landschap - in groene kamers liggen diverse landgoederen OPGAVE: componeren met zichtlijnen, openheid en volumes - een crematorium kan de kenmerkende afwisseling teniet doen wanneer gebouw en terrein als massief element worden gedropt in het landschap Een crematorium kan de kenmerkende afwisseling teniet doen wanneer gebouw en terrein als massief element worden "gedropt"in het landschap. opgave: componeren met zichtlijnen, openheid en volumes RUCTUUR ls en bossen zorgen voor een kleinschalig landschap. In groene kamers e landgoederen. T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

34 Toelichting terreinontwerp 10 De begraafplaats heeft een formele opzet, ingekaderd door een hoofdas in noord-zuidrichting en een drietal oost-westassen. De entreeruimte, met de bestaande aula aan het einde, wordt gedomineerd door grote haagbeuken. Door een reorganisatie van het tweede deel van deze hoofdas wordt een fraaie route gemaakt naar het crematorium. Mensen die slecht ter been zijn kunnen bij de entree van het crematorium worden afgezet. Een carré van bomen, halfopen aan de zijde van het gebouw vormt de groene tegenhanger van het gebouw. Vanaf de Kapperallee is het gebouw straks te zien tegen de achtergrond van deze bomen en de nieuw te beplanten oost-westas die de huidige grens vormt van de begraafplaats. De hoofdas geeft zicht op een verdiept gelegen, ruiger deel van het terrein. Tussen biezen, bollen en (sier)grassen wordt hier plaats gemaakt voor urnenkelders. Een langgerekte strip van keien en planten begeleidt het zicht in noordelijke richting. In de strip worden gedenkplaatjes of gedenkbladeren opgenomen (zie impressie). Het lage deel wordt van het hogere parkachtige deel van het terrein gescheiden door een beplant talud, waarin urnenkasten worden verwerkt. Het carré en het parkachtige deel van het terrein zijn het decor voor verstrooiingen van allerlei aard. Grote bomen en boomgroepen, en een grote vijver bepalen het karakter van dit hoge deel. In overleg met het Waterschap zal de vijver op zichzelf staan, dan wel één geheel vormen met de watergang die het terrein begrenst. Een urnentuin met verspreide bloeiende bomen krijgt een plaats aan de oostzijde van het terrein. De schakel tussen de begraafplaats en het crematoriumterrein wordt gevormd door een kinderhof, te maken op een deel van de huidige uitbreiding van de begraafplaats. De kinderhof, die in de geest van de begraafplaats omsloten wordt door een lage haag, vormt wanneer men aankomt de voorgrond voor het gebouw. Een tweede omhaagde kamer ligt oostelijk van het gebouw bij het uitvaartcentrum en de entree voor de rouwauto. Hier kunnen bezoekers van het uitvaartcentrum s avonds hun auto kwijt, en kan de rouwauto keren. Om de nevenentree goed te kunnen maken moet de begrenzing van het depot worden aangepast. De gemeente onderzoekt op dit moment of deze aanpassing uitgevoerd kan worden. sfeerbeelden THEO VERBURG ARCHITECTEN - ZIJAANZICHT

35 compensatie ruimte graven 1880 m2 11 situatie nieuw 1:5000 T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

36 12 concept gebouw T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

37 Plantoelichting crematorium Zutphen In het gebouw wordt naast een crematorium ook een uitvaartcentrum en een uitvaartlounge opgenomen. De aula wordt voor zowel voor crematies als begrafenissen gebruikt. De hoofdopzet Aangezien de aula de belangrijkste ruimte van het gebouw is, is er voor gekozen deze ruimte als centraal en ellipsvormig element in het gebouw te positioneren. Vervolgens zijn hier de belangrijkste hoofdroutes als een molenwiek omheen gelegd. De entree van het crematorium, de uitgang van het crematorium, de routing van en naar de begraafplaats, de entree van de overledene zijn op deze manier logisch georganiseerd. De verschillende groepen die gebruik maken van het gebouw komen elkaar hierdoor niet tegen. Vervolgens zijn de andere onderdelen van het gebouw verdeeld over 4 schijven die langs deze hoofdrouting komen te liggen. Door de verdeling over 4 schijven in een wiekenvorm is het in de toekomst mogelijk dit gebouw op een heldere manier uit te breiden. De schijven bevatten de uitvaartlounge, kantoorruimtes, ontvangstruimte, condoleancekamers, uitvaartcentrum, techniekruimtes, dienstvertrekken en de familiekamer. De ceremonieruimte Het hart van het crematorium wordt gevormd door de ceremonieruimte. Een zaal die tegelijkertijd plechtig, eenvoudig, rustgevend, besloten en licht is. Plechtig dankzij de hoogte van de ruimte. Eenvoudig, door de strakke vormen, berken meubels en heldere indeling. Rustgevend vanwege de ruimtewerking en warme uitstraling. Besloten door de gebogen vorm. En licht dankzij het hooggeplaatste venster en het grote raam dat zicht biedt op de patio met water. De route door het gebouw De bezoeker wordt door de begeleidende wand van een van de schijven vanzelfsprekend binnengebracht in het gebouw. Zodra de bezoeker binnenkomt, heeft hij zicht op de patio. Doordat de ellipsvormige aula enigszins gedraaid in het gebouw ligt, wordt deze belangrijke ruimte al bij binnenkomst aangekondigd. Een logische route brengt de bezoekers naar de ontvangstruimte, waar men uitzicht heeft over het crematorium terrein en aanliggende weilanden. Via monumentale deuren in de ronde wanden komt men de aula binnen. Na de plechtigheid zijn er verschillende routes mogelijk, afhankelijk van de wensen van de familie. Indien het een crematie betreft, is er de mogelijkheid om in de voorruimte van de oven bij het crematieproces aanwezig te zijn. Ook is er een directe route naar de condoleancekamers. Indien het een begrafenis betreft, is er een heldere route van en naar de begraafplaats, en vervolgen naar één van de condoleanceruimtes. De luifels begeleiden de bezoekers op natuurlijke wijze in hun route en zorgen voor overdekte ruimte om zo nodig te wachten. Zowel de uitvaartlounge als het uitvaartcentrum zijn onafhankelijke programmaonderdelen en hebben daarom hun eigen entree en routing. 13 T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

38 14 plattegrond gebouw 1:200 T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

39 15 doorsnedes 1:200 T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

40 16 gevels 1:200 T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

41 entreeruimte aula 17 referentie gevelfragment interieur T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

42 18 referentiedetail wandopbouw buiten - binnen 1:5 T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

43 19 referentiedetail kozijn achter het metselwek 1:5 T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

44 20 referentiedetail boven- en onderaansluiting kozijn en dakrand 1:5 T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

45 21 referentiedetail bovenaansluiting kozijn en dakrand 1:5 T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

46 22 referentiedetail glasstrook in dak t.p.v. aula 1:5 T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

47 23 referentiedetail dakrand t.p.v. kozijnstrook aula 1:5 T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

48 24 referentiedetail luifels T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

49 25 referentiedetail condoleance register nissen T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

50 3 2 1 bestaande situatie locatie 1 nieuwe situatie locatie 1 26 sfeerbeeld inpassing crematorium locatie 1 T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

51 3 2 1 bestaande situatie locatie 2 nieuwe situatie locatie 2 27 sfeerbeeld inpassing crematorium locatie 2 T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

52 3 2 1 bestaande situatie locatie 3 nieuwe situatie locatie 3 28 sfeerbeeld inpassing crematorium locatie 3 T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

53 29 T H E O V E R B U R G A R C H I T E C T E N - Z I J A A N Z I C H T

54