Ir. Stan Beurskens voorzitter stichting Wijninstituut Nederland

Transcriptie

1 INFOBULLETIN nr. 2 juli

2 Voorwoord Ondanks het feit dat het in deze tijd van het jaar een drukte van jewelste is in de wijngaard, hebben we als stichting Wijninstituut Nederland toch hard proberen door te werken aan het opzetten van verschillende nieuwe projecten en aan het afronden van andere. Projecten die in onze ogen het belang van de Nederlandse wijngaardeniers dienen. Eén van onze belangrijkste projecten, het schrijven van de Hygiënecode voor de Nederlandse Wijngaardenier, is op de goedkeuring van het ministerie na (normaal gesproken nog maar een formaliteit) afgerond. De code zal dus binnenkort voor de wijngaardenier beschikbaar komen. Verder is de publicatie Meetmethoden voor de wijngaardenier klaar als eerste in een geplande reeks publicaties van het WIN gericht op de verwezenlijking van ons doel: het blijven(d) verbeteren van de kwaliteit van de Nederlandse wijn. Ook de organisatie van de tweede editie van de zo succesvol verlopen eerste nationale wijnkeuring hebben we weer opgepakt, ons daarbij vooral richtend op een verdere professionalisering ervan. Meer daarover hierna. Ter afsluiting willen we hier nog even terugkomen op het voorwoord in ons eerste Infobulletin. Daarin stelden we ondermeer dat we samen veel meer kunnen bereiken dan ieder voor zich. Een open deur misschien, maar toch. Die vaststelling heeft nog niets aan waarde ingeboet, integendeel: het belang van samenwerking in deze kleine bedrijfstak kan niet vaak genoeg worden onderstreept, willen we met z n allen tenminste iets bereiken voor de Nederlandse wijnbouw. Daarom doen we dat hier nog een keer: laten we samen verder werken aan het bereiken van ons gezamenlijke doel! Ir. Stan Beurskens voorzitter stichting Wijninstituut Nederland Hygiënecode voor de Nederlandse Wijngaardenier In ons vorige infobulletin schreven we dat we als stichting Wijninstituut Nederland in de laatste formele goedkeuringsfase terecht waren gekomen met betrekking tot de Hygiënecode voor de Nederlandse Wijngaardenier. De laatste verbeteringen zijn aangebracht en de hygiënecode is door het ROW goedgekeurd en vorige week aangeboden aan het Ministerie van (ondermeer) Voeding en Gezondheidsbescherming. Zodra het ministerie de goedkeuring overneemt van de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) en het ROW, is de formele goedkeuring een feit. We gaan er vooralsnog vanuit dat dit binnen een maand zal gebeuren. U krijgt van ons nog een officiële uitnodiging voor een bijeenkomst waarin de codehouder en de Voedsel en Waren Autoriteit voorlichting gaan geven over hoe de code werkt en hoe de controleurs in het veld de wijngaarden gaan controleren. Ter aanvullende informatie nog het volgende. In overleg en samenwerking met de Keuringsdienst van Waren is door de stichting Wijninstituut Nederland gekozen voor een combinatie van een hygiënecode en een HACCP-plan. Dat heeft als grote voordeel dat alles overzichtelijker blijft voor de wijngaardenier. Aan de ene kant geeft deze hygiënecode aan, aan welke regelgeving elke wijngaardenier zich dient te houden, terwijl aan de andere kant de mogelijkheid wordt geboden om waar mogelijk de code aan te vullen met bedrijfsspecifieke informatie. De door het WIN opgestelde hygiënecode is gebaseerd op de hoeveelheid vrije sulfiet, de belangrijkste stof in wijn wat de hygiëne betreft. Vrije sulfiet heeft een antibacteriële werking en zorgt er bijvoorbeeld voor dat wijn niet kan gaan oxideren en dat er geen ongewenste 2

3 reacties kunnen plaatsvinden met als resultaat minder prettige geuren en smaken. Het vrije sulfiet werkt na het bottelen ook nog als een conserveringsmiddel, waardoor de wijn langere tijd bewaard kan blijven. Voeg daarbij dat vrije sulfiet eenvoudig te meten is en de hygiënecode kan op werktechnisch niveau een succes worden. Nieuw: Publicatie Meetmethoden voor de wijngaardenier Bij de door de Stichting Wijninstituut Nederland georganiseerde nationale wijnkeuring is gebleken dat er behoefte bestaat aan meer kennis over het meten van stoffen bij bepaalde processtappen tijdens de vinificatie. We merken dat ook aan vragen die ons door wijngaardeniers worden gesteld. We hebben dan ook een publicatie samengesteld waarin wordt beschreven welke metingen en meetmethoden noodzakelijk zijn, of aanbeveling verdienen, tijdens de verschillende stadia van het wijnmaken. Voor elke bepaling worden een aantal meetmethoden met hun voor- en nadelen beschreven. Denk hierbij aan investeringsniveau, doorlooptijd, nauwkeurigheid, etc. Er is een overzicht opgenomen van de grenswaarden van stoffen zoals die door de EU zijn vastgelegd en in Nederland van toepassing zijn voor wijngaarden van meer dan m 2. Bij de bepalingen is de door de EU vereiste nauwkeurigheid meegenomen. Met de informatie in deze publicatie, 26 pagina s op A4 formaat groot, kan een wijngaardenier gefundeerd besluiten wat hij gaat meten en wat voor hem de beste meetmethode is. Dit is het eerste product waarvoor we een lagere prijs hanteren voor de ons sponsorende wijngaarden, omdat die met hun bijdrage het werk van de stichting mogelijk maken. De prijs voor de publicatie is euro 10,70 (euro 9,00 excl. btw) voor sponsoren (max. 1 exemplaar per sponsor) en euro 13,70 (euro 11,50 excl. btw) voor niet-sponsoren. Voor de verzending via de post moeten we euro 1,17 extra in rekening brengen. Omdat de stichting btw-plichtig is, vermelden we de prijzen inclusief btw. Op verzoek sturen we een factuur, zodat een wijngaard de btw kan verrekenen. Geef ons dan ook Uw btw-nummer door. U kunt de publicatie bestellen door ons de hieronder vermelde informatie via mail, fax of post door te geven en het bedrag op onze rekening over te maken. Zodra dat binnen is (euro 11,87 voor sponsoren en euro 14,87 voor niet-sponsoren) zullen we de publicatie aan U opsturen. Bestelinformatie: Naam : Postadres: Postcode/woonplaats: O Als sponsor heb ik euro 11,87 overgemaakt O Als niet-sponsor heb ik euro14,87 overgemaakt O Ik ontvang graag een factuur, mijn btw-nummer is: De tweede nationale wijnkeuring komt eraan Na de zo succesvol verlopen nationale wijnkeuring van 2003 organiseert het WIN dit jaar de tweede nationale wijnkeuring. De opzet om voorafgaand aan de organoleptische keuring een analyse en sensorische beoordeling te laten plaatsvinden bij een Duits laboratorium dat nauw samenwerkt met het Duitse wijninstituut, blijft zeer zeker gehandhaafd. Om de nationale wijnkeuring nog meer conform de behoeften van de wijngaardeniers te laten verlopen, hebben 3

4 we de meeste opmerkingen die bij ons zijn binnengekomen naar aanleiding van de eerste editie van de nationale wijnkeuring, meegenomen bij de organisatie van de tweede editie. De bij de vorige editie gehanteerde onderverdeling in twee categorieën (meer of minder dan 100 liter) hebben we aangepast in een onderverdeling in wijngaarden die groter zijn dan 1000 m 2 en wijngaarden die kleiner zijn dan 1000 m 2. We hebben hiervoor gekozen omdat in de huidige wetgeving dezelfde onderverdeling terugkomt. Ook is het WIN in overleg met het productschap Wijn om de uitreiking samen te laten verlopen met activiteiten van het productschap. We hopen daarmee de wijnbouw in Nederland nog meer in de belangstelling van wijnminnend Nederland te kunnen plaatsen. De afgelopen maanden hebben we meerdere sponsoren benaderd om mee te werken aan de tweede nationale wijnkeuring, tot onze grote vreugde met goed resultaat. Deze financiële injecties zullen een verdere professionalisering alleen nog maar versnellen en het doel een professionele wijnkeuring te organiseren voor de Nederlandse wijngaardenier komt dan ook steeds dichterbij. De inschrijfformulieren voor de tweede nationale wijnkeuring zullen tezijnertijd bij U in de bus liggen. We hopen van harte dat U samen met ons wilt blijven werken aan een verdere verbetering van de kwaliteit en de naamsbekendheid van de Nederlandse wijn en wijnbouw. EU onderzoek naar rassen toegelaten voor kwaliteitswijnen Toen in 1999 de algemene EU-verordening voor de wijnmarkt (nr. 1493/1999) werd vastgesteld, is besloten dat voor productie van kwaliteitswijnen uitsluitend rassen zouden mogen worden gebruikt die tot de soort Vitis vinifera behoren. Hier was natuurlijk veel discussie aan voorafgegaan, omdat sommige landen ook rassen van andere soorten wilden toelaten, denk aan bepaalde hybride rassen, die andere landen absoluut niet wilden toelaten. Als compromis is toen besloten dat door de EU voor eind 2003 een onderzoek zou worden afgerond naar de gevolgen van het toelaten van niet-vitis vinifera rassen. Om allerlei gevoeligheden rond het begrip hybride rassen te vermijden, werd een nieuw begrip geïntroduceerd, interspecifieke rassen. Dit onderwerp werd natuurlijk nog actueler met de toetreding van een aantal nieuwe wijnlanden zoals Hongarije tot de EU, landen die tot dan toe in hun rassenkeuze niet beperkt waren door de EU-regelgeving. Begin 2004 is het onderzoeksverslag gepubliceerd, waarvan hier enkele belangrijke punten worden samengevat. Het onderzoek is uitgevoerd door een team samengesteld uit deskundigen uit Frankrijk, Duitsland en Hongarije. Die hebben gekeken naar: - de kwaliteit van de wijn van interspecifieke rassen; - de gevolgen voor het aanwenden van gewasbeschermingsmiddelen; - de economische gevolgen op de wijnmarkt. Het team heeft zijn beoordeling uitgevoerd op basis van ervaringen met tien interspecifieke rassen, waaronder bijvoorbeeld Bianca en Villard. Het constateerde met betrekking tot de kwaliteit dat er veel rassen zijn die wijn opleveren van geringe kwaliteit, maar dat bepaalde rassen hebben bewezen geschikt te zijn voor de productie van wijn van goede kwaliteit. Dit dan op voorwaarde dat er zorgvuldige teeltmethoden worden gebruikt en dat de wijn volgens de regels wordt gemaakt en kan verouderen. Er waren aanzienlijke verschillen tussen de ruwe hybriden en de meer complexere afstammelingen, die de beste resultaten leverden. De rassen Bianca en Villard zouden dan geschikt zijn voor de productie van kwaliteitswijn. De traditionele rassen vragen veel gewasbeschermingsmiddelen. In de periode is in de EU-15 meer dan ton actieve bestanddelen gebruikt op druivenstokken, hetgeen 4

5 neerkomt op ongeveer 40% van de hoeveelheid gewasbeschermingsmiddelen in de hele landbouwsector. In Hongarije is al meer dan ha aangeplant met interspecifieke rassen, bijna 10% van het totale wijnareaal van dat land. Uit milieuoogpunt is er dus een zeer groot potentieel voor vermindering van de gebruikte hoeveelheid gewasbeschermingsmiddelen. Er wordt niet verwacht dat de introductie van kwaliteitswijnen van interspecifieke rassen een verstoring van de wijnmarkt zal veroorzaken. Voor goede kwaliteit zal de opbrengst van de interspecifieke rassen moeten worden gereglementeerd, zodat het totale wijnvolume dat wordt geproduceerd, niet toeneemt. Tot zover in het kort de resultaten van het onderzoek, met als beeld dat er interspecifieke rassen zijn die geschikt zijn voor de productie van kwaliteitswijnen en dat er potentieel veel milieuwinst te behalen valt. In de EU is op grond hiervan besloten om de beperking nog niet op te heffen om de kwekers zodoende te stimuleren nog betere interspecifieke rassen te ontwikkelen. De bal is dus weer vooruit geschopt, maar gelukkig heeft het onderzoek geen negatieve indicaties gegeven. Positief is de constatering dat er interspecifieke rassen zijn die kunnen voldoen aan de maatstaven voor kwaliteitswijn. Het wachten is dus op een sterke milieulobby en op meer ervaring met de inmiddels ontwikkelde complexere interspecifieke rassen. Wijn en onze gezondheid Niet alleen het met enige regelmaat nuttigen van een glas rode wijn kan (ook) als een gezonde bezigheid worden gekwalificeerd (zie Infobulletin 1). Hetzelfde blijkt ook op te gaan voor witte wijn. Uit een groot opgezet onderzoek van de Royal Free University uit Londen komt naar voren dat alle alcoholische dranken zorgen voor een stijging van het vaatbeschermende HDL-Cholesterine, afhankelijk van de genoten hoeveelheid drank. Maar alleen het nuttigen van wijn (witte en rode, in gematigde hoeveelheden) blijkt verantwoordelijk te zijn voor een aantal processen in het menselijk lichaam die de kans op hart- en vaatziekten verkleinen. Stichting Wijninstituut Nederland Meerssenhoven PD Maastricht T F info@wijninstituutnederland.nl 5