Aandachtgerichte Cognitieve Leertherapie. Leertherapie. Disfunctionele denkpatronen : Cognitieve gedragstherapie. Willem Fonteijn & Teun Bekkers

Transcriptie

1 Leertherapie Aandachtgerichte Cognitieve Leertherapie beïnvloeden van facetten in het persoonlijk functioneren van de (aspirant)-gedragstherapeut welke een optimale beroepsuitoefening in de weg staan actief kennismaken met de rol van cliënt tijdens een gedragstherapie november 2007 Willem Fonteijn & Teun Bekkers 2 Cognitieve gedragstherapie Veranderen van disfunctionele schema s Opsporen van: automatische gedachten conditionele gedachten instrumentele gedachten kerngedachten Uitdagen van disfunctionele gedachten informatie verzamelen gedragsexperimenten Leren om op elk moment een neutrale opmerkzame houding te ontwikkelen tegenover gedachten, gevoelens en lichamelijke gewaarwordingen 3 4 Doelen van Aandachtgerichte Cognitieve therapie Disfunctionele denkpatronen : Deelnemers bewuster maken van gedachten, gevoelens en lichamelijke gewaarwordingen Deelnemers helpen om disfunctionele denkpatronen los te laten Deelnemers helpen om een optimale reactie te kiezen op onaangename gedachten, gevoelens en situaties waarmee ze geconfronteerd worden Automatische piloot, flarden van negatieve gedachten beheersen het denkproces Een overheersend verlangen om negatieve stemmingen kwijt te raken en een sterke verknochtheid aan prettige gevoelens Vergelijken van dat wat is met dat wat gewenst wordt, discrepantiemonitor Te veel vertrouwen op verbale oplossingstechnieken 5 6 1

2 Wat is nu anders vergeleken met een cognitieve leertherapie richt zich op de houding tegenover gedachten, gevoelens en lichamelijke gewaarwordingen en niet zozeer op de inhoud van de gedachten, gevoelens of lichamelijke gewaarwordingen maakt geen gebruik van verbale oplossingstechnieken Theorie van Lang Emotionele netwerken informatie over betekenisvolle gebeurtenissen opgeslagen in LTG stimulus representaties respons representaties betekenis representaties Representaties vormen cognitieve netwerken die fungeren als mallen voor herkenning van betekenisvolle situaties Emotie is een responsprogramma wat gedrag organiseert met betrekking tot betekenisvolle situaties 7 8 Theorie van Lang over emotionele netwerken emotie maakt de gedragsmogelijkheden flexibel gedrag wordt aangestuurd op basis van directe ervaring en op basis van zelfgegenereerde taal Emotionele geheugen als een abstract informatieverwekend systeem waarin het herinnerde steeds opnieuw wordt geconstrueerd Theorie van Lang over emotionele netwerken, therapeutische uitwerking koppelen van nieuwe respons- en betekenisrepresentaties aan stimulusrepresentaties incompatibele responsen koppelen aan emotie opwekkende stimulusrepresentaties negatieve gedachten en somber voelen vervangen door vrolijk huppelen 9 10 Nieuwe met het oude gedrag incompatibele gedragsneigingen koppelen aan bestaande emotionele netwerk met als gevolg verandering van de emotionele betekenis van het netwerk Wijziging in motorische reacties, lichaamshouding en gelaatsuitdrukking zijn de belangrijkste corrigerende elementen in contraconditionering observeer alles wat zich aandient ervaar je lichamelijke reacties en observeer en observeer en accepteer

3 Observeren zonder oordeel Groeps sessies In het centrum van aandacht Deelnemers observeren neutraal Leertherapeut fasciliteert Benoemen van wat zich aandient Er is verdriet Er is denken Er is pijn Deelnemers geven feedback in 3e persoon Observeren zonder oordeel Bewustworden van instrumentele opvattingen Bewustworden van conditionele opvattingen Uit reactie blijven Opzet groepsleertherapie Opzet groepsleertherapie Mindfullness oefening Met aandacht zitten Met aandacht lopen Ademhaling Bodyscan Automatische gedachten noteren Plenaire bespreking Ervaringen Hindernissen Automatische gedachten analyseren, relateren aan instrumentele en basale assumpties 25 sessies van 1,5 uur Vijf dagen intensive Dagprogramma 7u30-21u30 Afwisseling van zelfobservatie en interactief Locatie centrum Venwoude, Lage Vuursche Maximaal 8 deelnemers Wat cijfers Effect onderzoek Eerste groep maart 2005 Tot nu toe 8 groepen Totaal 64 deelnemers 14% man, 86% vrouw Aantal vragenlijsten: 40 N = 35 (5 onvolledig ingevuld) Leeftijd gem = 34 jaar Opleiding = 60% universitair 40% post-universitair Burg. Staat = 79% samenwonend 11% alleenstaand

4 Vragenlijsten Vragenlijsten WHOQOL-BREF Meet subjectieve kwaliteit van leven. Vragenlijst bestaande uit 26 items over de afgelopen 2 weken. (Men rapporteert met behulp van een 5 punt schaal). Bevat 4 subdomeinen: Fysieke gezondheid MAAS Bestaat uit 15 items met een 6 punt schaal Meet mate van bewustzijn van het huidige moment of hoe vaak men op de automatische piloot fungeert. Betrouwbaarheid en validiteit indicaties zijn zeer gelimiteerd. Psychologische gezondheid Sociale relaties Omgeving Nederlandse en internationale indicaties voor een uitstekende betrouwbaarheid en validiteit (o.a. Skevington, Lofty & O'Connell, 2004) Effect onderzoek Toelichting AANDACHT Mean t Sig. MAAS_pre 50,54 MAAS_post 59,13 3,236,004 ALGEMENE KWALITEIT v. LEVEN WHOALG_pre 4,00 WHOALG_post 4,15 1,046,307 FYSIEKE GEZONDHEID WHOI_pre 15,26 WHOI_post 16,21 3,039,006 PSYCHOLOGISCHE GEZONDHEID WHOII_pre 13,72 WHOII_post 14,83 3,815,001 SOCIALE RELATIES WHOIII_pre 14,83 WHOIII_post 15,22,878,389 OMGEVING WHOIV_pre 15,79 WHOIV_post 16,21 1,807,084 Opmerkzaamheid neemt toe Toename van neutraal observeren Afname absorptie aandacht Minder functioneren op de automatische piloot. Lagere arousal niveaus Verbetering kwaliteit van leven (conform met o.a. Kabat-Zinn, 1982 ; Bear, 2003 en Segal, Williams, & Teasdale, 2000) Discussie Aandachtgerichte Cognitieve Leertherapie (conform met o.a. Kabat-Zinn, 1982 ; Bear, 2003 en Segal, Williams, & Teasdale, 2000) Soortgelijke resultaten bij kortdurende trainingsgroepen (IVF) Soortgelijk resultaat bij langer durende trainingsgroep

5 This document was created with Win2PDF available at The unregistered version of Win2PDF is for evaluation or non-commercial use only.