P. 8. Ho.Re.Ca Vlaanderen? De officiële krant van de federaties Ho.Re.Ca Vlaanderen, Brussel en Wallonië

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "P. 8. Ho.Re.Ca Vlaanderen? De officiële krant van de federaties Ho.Re.Ca Vlaanderen, Brussel en Wallonië"

Transcriptie

1 Horeca onder vuur Column P. 2 We zitten op een gastronomische goudmijn Lekkerbekken zijn trouwe klant bij Le Rucher, waar Serge en Sonia David al bijna 20 jaar met hun tweetjes lekkere hedendaagse gerechten creëren en serveren, met oog voor de enorme culinaire rijkdom van de streek. Voor Ho.Re.Ca Vlaanderen Krant bereidt de chef forel op eigen wijze. Sanitair als visitekaartje van uw zaak Sanitair is het visitekaartje van een horecazaak. Klanten schakelen onverzorgd sanitair gelijk aan een vieze keuken. Genoeg reden om ook aan het kleinste kamertje de nodige aandacht te schenken. P. 8 Whisky in de hoofdrol I P.1 Een verhaal dat ooit begon met twee gepassioneerde mensen, drie flessen whisky en een rondreis in Schotland is uitgegroeid tot een restaurant met meer dan 800 soorten whisky in de rekken. In Eetablissement De Cluysenaer laten Stef en Krien Roesbeke-Puts niet alleen whisky proeven, maar schenken ze deze ook bij het eten. P. 7 P. 11 Ho.Re.Ca Vlaanderen Nr 28 - juli 2011 Verschijnt 10 keer per jaar Oplage: V.U. Jan De haes Horeca Marketing Anspachlaan 111 bus 4, 1000 brussel Afgiftekantoor: Mechelen KRANT De officiële krant van de federaties Ho.Re.Ca Vlaanderen, Brussel en Wallonië Een café op de zes vreest faillissement Alleen compenserende maatregelen kunnen volkscafés helpen overleven horecakrant :42 Pagina 1 Wouter Van Vooren Een café op de zes cafés vreest de deuren te moeten sluiten door het rookverbod. Driekwart vreest voor een fundamentele omzetdaling. Dat blijkt uit een enquête van Het Nieuwsblad. Sinds 1 juli mag in geen enkel café in België nog gerookt worden. Roken mag alleen in aparte afgesloten rookkamers waar geen dranken of hapjes geserveerd worden of op het niet-afgesloten terras. Eén maand voor de invoer van het rookverbod belde Het Nieuwsblad zo n cafés, verspreid over heel Vlaanderen. Driekwart daarvan verwacht zijn omzet te zien dalen, een op de zes vreest voor een faillissement. Sommige klanten zijn hardnekkig. Wat als toch iemand een sigaret opsteekt? 85 procent is van plan om rokende klanten aan te spreken. Ze buiten zetten is voor sommige café-uitbaters dan weer een brug te ver. Toch zou iets meer dan de helft rokers verzoeken het café te verlaten als ze weigeren de sigaret te doven. Niet minder dan één café op de zeven zal een aparte rookkamer bouwen Heel wat café-uitbaters zijn tegen het rookverbod, sommigen zo virulent dat ze ondanks de wettelijke verplichting om het rookverbod in te voeren, toch de asbakken zullen laten staan. Aparte rookkamer Niet minder dan één café op de zeven zal een aparte rookkamer bouwen, en daar is men nogal vindingrijk in: een oude bijkeuken, oud koertje of een ongebruikt magazijntje wordt omgebouwd tot rookkamer. Voor cafés die huizen in beschermde monumenten of nauwelijks ruimte hebben, wordt het een moeilijkere denkoefening. Een aparte rookkamer is voor hen geen optie. 2 editie Met de steun van CHEF SEPTEMBER 2011 KORTRIJK XPO(B)11:00-19:00 Trendy vakbeurs exclusief voor restaurants Nieuwigheden, hoogwaardige producten en uitrusting Efficiënt bezoek in design beurslay-out Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen roept op om niet bij de pakken te blijven zitten. De wet moet je naleven. Hoe spijtig we het ook vinden dat door de uitspraak van het Grondwettelijk Hof het rookverbod vervroegd is ingevoerd, aldus voorzitter Jan De Haes, maar je kunt het de rokers wel zo aangenaam mogelijk Gratis toegang bij registratie: code 3148 via maken. Door asbakken buiten te zetten, dekentjes of fleeces te voorzien, een afdakje te bouwen of terrasverwarming te installeren. Stuur ons uw nuttige rooktips via goedidee@horeca.be. Katia Belloy Kortrijk Xpo - T +32(0) chef@kortrijkxpo.com Zelfregulering moet horecasector uit wurggreep brouwerijen halen Door een intentieverklaring van de brouwers en drankhandelaars in overleg met Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen kan er een autoregulering van de horecasector tot stand komen. David Geerts (Sp.a) diende het wetsvoorstel in en kreeg gehoor bij zijn collega-politici. Directe aanleiding voor het wetsvoorstel was het algemeen rookverbod en de dringende vraag van Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen voor compenserende maatregelen. Algemeen wordt gevreesd dat het rookverbod in de horeca zal leiden tot omzetverlies en tal van faillissementen. Als stimulerende maatregelen vraagt de Federatie een btwverlaging naar 6%, ook voor dranken, een verhoogde aftrek en een soepelere arbeidswetgeving. Ook zelfregulering van de sector door een intentieverklaring van de brouwerijen inzake de brouwerijcontracten zijn voor de sector meer dan welkom. Wurggreep Aan de autoregulering is veel overleg met de sector voorafgegaan. Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen zit al langer met de brouwerijcontracten in haar maag. Bepaalde contracten houden de café-uitbater in een wurggreep. Speciaal daarvoor stelde de Federatie een checklist op voor haar leden. Die checklist helpt u uit te zoeken of u een goed brouwerijcontract afgesloten hebt of zou afsluiten. Bent u lid van Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen? Dan kunt u de checklist bestellen op fed.vlaanderen@horeca.be. Wat houdt de autoregulering in? Heel concreet engageren de twee federaties FeBeD en de Belgische Brouwers zich om geen huurovereenkomsten met horeca-uitbaters op te zeggen naar aanleiding van het niet halen van de contractuele volumeverplichtingen. Op deze wijze wordt toch een stukje van de onzekerheid en ongerustheid bij horeca-uitbaters al weggenomen. De twee federaties engageren zich om dit principe na te leven vanaf 1 juli Zij zullen al hun leden hierover informeren. Reacties? Mail naar krant@horeca.be. Katia Belloy Solid Sun Protection bij aankoop van minstens 1000 * * aanbod onder voorwaarden orw the experts since Tel.: info@symo.be

2 I P.2 I Column I I vraag van de maand I Horeca onder vuur Kunnen klanten in uw zaak betalen met Bancontact? Ja/nee geef uw reactie op Het zijn een aantal turbulente maanden geweest in horecaland. In maart hadden we de beslissing van het Grondwettelijk Hof om het rookverbod vervroegd in te voeren. Begin juni was er heel wat commotie over een persreactie van onze federatie over de geregistreerde kassa. In juni startte ook het sociaal overleg in de sector op eerder moeizame wijze. Wat bezielde Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen om de geregistreerde kassa in vraag te stellen? Is de federatie dan voorstander van zwart in de sector? Nee. Zo kwam het misschien over in sommige media, maar dit is onze boodschap totaal niet! We stellen alleen enkele dingen vast. Ten eerste: diegenen die echt frauderen, moeten met alle middelen bestreden worden. Ze vervalsen concurrentie in de sector. De invoering van de kassa zal hen echter niet deren: ze zullen op dezelfde wijze blijven frauderen. Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen stelt al lang voor om deze groep via een fiscale controlenorm op te sporen en aan te pakken. Ten tweede: de geregistreerde kassa zal wel die ondernemingen aanpakken die nu iets in het zwart doen om rendabel te blijven of om hun personeel niet kwijt te spelen. Professor Houben toonde al aan dat een doorsnee brasserie in België door hoge fiscale en sociale lasten nauwelijks rendabel is. Een geregistreerde kassa invoeren zonder dit probleem aan te pakken, zal dus vele ondernemingen tot faillissement drijven. Ten derde: dit probleem is geen probleem van de horeca alleen. Elke arbeidsintensieve sector kent dezelfde problematiek en in elk van deze sectoren wordt dezelfde creativiteit toegepast. Waarom wordt de kassa dan alleen in de horeca ingevoerd? Wouter Van Vooren Elke maand confronteert Ho.Re.Ca Vlaanderen Krant u met een controversieel thema. Wij horen graag wat u ervan vindt en hoe u dat in de praktijk ervaart. De ja/nee-poll vindt u terug op Een meer uitgebreide reactie kunt u mailen naar krant@horeca.be. We komen terug op de reacties in een volgende editie. Kortom, de federatie is geen verdediger van zwart. Op zich kan de geregistreerde kassa zelfs. Maar niet zonder eerst andere ingrijpende maatregelen. De kassa moet het sluitstuk zijn van een beleid tot professionalisering en niet de eerste maatregel. Een heel andere boodschap dus, dan wat de pers er van gemaakt heeft. We gaan alleszins in op de uitnodiging van staatssecretaris voor Fraudebestrijding Carl Devlies om opnieuw rond de tafel te gaan zitten. Is de kredietkaart nog steeds het meest gangbare betaalmiddel op restaurant of wint Bancontact aan terrein? Meer en meer zien we als reactie op de forse commissies dat de horecaondernemers kredietkaarten en bankkaarten zelfs weigeren. Hoe gaat het in uw zaak? Kunnen klanten daar betalen met Bancontact? Antwoord op onze poll of stuur een meer uitgebreide reactie naar krant@horeca.be. Goedidee@horeca.be sprokkelt goede rookideeën Daarnaast blijven we op onze honger zitten in het rookverbodverhaal. De regeringswerkgroep die compenserende maatregelen moet bekijken, is eindelijk van start gegaan. Maar het rookverbod is er ondertussen ook. Of hoe overheden de snelheid van hun eigen maatregelen niet kunnen volgen Wat staat er ons dan te doen? Enerzijds blijven we pleiten bij de overheid om goede maatregelen te nemen. Anderzijds willen we ook zelf mee inspanningen doen om de klanten welkom te blijven heten. Hebt u goede ideeën om rokende klanten te verwennen na het rookverbod? Stuur ze ons door via goedidee@horeca.be. Op onze website vindt u de resultaten ( en we bundelen ze voor u ook in een volgende krant. Onze vorige vraag was: Vindt u dat studentenarbeid in uren in plaats van in dagen gerekend moet worden? JA 92 % NEE 8 % Vanaf 1 januari 2012 kan een student het volledige jaar door 50 dagen met een studentenstatuut werken. Toch blijft men rekenen in dagen en niet in uren. Terwijl u massaal aangeeft een voorkeur te hebben om studentenarbeid in uren te tellen. Een urensysteem in plaats van dagensysteem kan dan ook een pak interessanter zijn. Jobstudenten vangen immers pieken op. Zulke momenten duren meestal maar enkele uren en geen volledige dag. Maar ook al werkt een jobstudent 4 uur, hij of zij verliest ook in het nieuwe systeem een volledige dag. Is het dan alleen maar kommer en kwel in onze sector? Nee, natuurlijk niet! Het voorjaar was schitterend, voor zowel de hotels, de restaurants als de cafés en dit zowel in het binnenland als aan de kust. Het zomerseizoen is ondertussen aangebroken. Hopelijk kan deze zomer de tred van het spetterende voorjaar bijhouden. We wensen het u van harte toe! Danny Van Assche Afgevaardigd bestuurder Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen ontvangt petitie rookverbod Logino Dujardin, de initiatiefnemer van de betoging tegen het algemene rookverbod, toont zijn steun aan Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen. Hij overhandigt aan de federatie de petitie waarin zo n caféuitbaters hun ongenoegen tegen het rookverbod hebben geuit. Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen heeft het rookverbod nog altijd hoog op de agenda staan en door het overhandigen van de petitie toont organisator Dujardin er duidelijk vertrouwen in te hebben dat de federatie er ook werk van maakt. Ondertussen blijft de Federatie bij de overheid hameren op compenserende maatregelen en startte ze ook het initiatief op om via Goedidee@horeca. be tips te sprokkelen om het rokers zo aangenaam mogelijk te maken.

3 I actueel I I P.3 Totaalinrichting Projecten in heel België Ontwerp en uitvoering van stijlvolle interieurs voor Hotel Restaurant Bar De VreDe Moerkerke Michael De Lausnay Nieuwe caféfederatie verzwakt positie horecaondernemers Begin juni richtte een aantal café-uitbaters FEDCAF op, een Federatie voor de cafés. Nochtans hadden de cafés al een sterke Federatie in hun respectieve regio, namelijk Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Met de oprichting van een nieuwe federatie voor cafés verzwakken de organisatoren de positie van onze horecaondernemers in plaats van ze te versterken, zeggen de Federaties Ho.Re.Ca. Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen, Brussel en Wallonië staan al van bij hun oprichting voor zowel hotels, restaurants als cafés. Voor die drie sectoren zijn ze het rechtstreekse aanspreekpunt van de beleidsmakers. Toch vond FEDCAF het nodig een eigen caféfederatie op te richten, hoofdzakelijk uit misnoegdheid over het rookverbod. Federaties Ho.Re.Ca zien het vervroegde rookverbod ook met lede ogen aan. Maar tegen een uitspraak van het Grondwettelijk Hof is nu eenmaal niets te beginnen. Je kunt beter proactief met de situatie omgaan in plaats van tegen de klaagmuur te gaan staan, vindt Jan De Haes, voorzitter Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen. Bij het besluit van de invoering van het algemene rookverbod hebben de Federaties onmiddellijk een eisenbundel voor compenserende fiscale stimuli op tafel gelegd. Ook bij de FOD Volksgezondheid blijven de Federaties aandringen op begeleidende controles in plaats van sancties en hebben ze al meerdere malen gewezen op bepaalde absurditeiten in de rookwetgeving. Rumoer De nieuwe federatie verdeelt onze sector terwijl we samen sterker zouden kunnen staan. Wanneer we uit één mond spreken, hebben we meer kans dat we gehoord worden. Meerdere stemmen veroorzaken enkel wat rumoer op de achtergrond, reageert Danny Van Assche, afgevaardig bestuurder Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen. Dat vindt ook Yvette Mooten, voorzitster sectie cafés FED. Ho.Re.Ca Wallonie: We kunnen toch beter samenwerken. We begrijpen FEDCAF niet. Onze Federatie werkt al jaren aan deze rookproblematiek. Wij hebben herhaaldelijk met politici rond de tafel gezeten om te wijzen op de desastreuze gevolgen van het rookverbod. Indertijd hebben we de cafés nog kunnen vrijwaren van het algemene rookverbod. Anders was het ook in de cafés al ingevoerd sinds Wat hadden we nog meer kunnen doen? Wanneer we uit één mond spreken, hebben we meer kans dat we gehoord worden Onze Federaties nemen al jaren hun verantwoordelijkheid, op een professionele manier, vindt Yvan Roque, voorzitter FED. Ho.Re.Ca Brussel. Roepen dat je tegen het rookverbod bent zonder andere constructieve maatregelen voor te stellen, helpt de sector niet vooruit. FEDCAF verzwakt de positie van de café-uitbaters. Een van de redenen voor de nieuwe federatie was de zogenaamde afwezigheid van de Federaties Ho.Re.Ca tijdens de betoging van 23 april in Brussel. Yvette Mooten: FED. Ho.Re.Ca Wallonie is nooit uitgenodigd op de betoging. Wij hebben alles via de pers moeten vernemen. Danny Van Assche: Wij waren opgetogen met het mooie initiatief dat vanuit de basis oprees. Zonder deze actie te willen kapen, hebben wij de organisatoren aangeboden in te staan voor de juridische en structurele ondersteuning. Maar onze vraag kreeg een negatief antwoord. Het was ook niet de afspraak dat we als Federatie met vlag en wimpel aanwezig zouden zijn op de betoging. Yvan Roque: De betoging was een fiasco. Er was veel minder volk dan aangekondigd. Dat belooft voor de aanhang van de nieuwe federatie. Wij gaan in elk geval door om de cafésector te verdedigen, niet contraproductief maar constructief. Een federatie is meer dan louter een naam. De algemene en sociale juridische wetgeving voor de horecasector is zo specifiek en in vele gevallen ook heel complex dat deze knowhow niet in wordt opgebouwd. Evy Vandemaele/Katia Belloy HoteL Princess oostende Zoekt u de ideale partner voor de realisatie van uw interieur project? DSM Interior Projects biedt met haar ervaren, creatief en dynamisch team een kwaliteitsvolle totaaloplossing op het gebied van interieur ontwerp, aanneming en uitvoering voor horeca interieurinrichtingen. Meer weten? Contacteer één van onze interieur specialisten voor een persoonlijk onderhoud of bezoek onze website met onze realisaties! DSM Interior Projects Hubert d Ydewallestraat Beernem T T T E info@dsminterieur.be De LinDekes WiLrijk De kantine Brugge

4 I P.4 I actueel I Horeca is meest plezante maar minst aantrekkelijke sector Ledenraad neemt arbeidsproblematiek onder de loep Werk voor veel handen. Maar waar vinden wij ze? Onder dit motto organiseerde Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen haar jaarlijkse ledenraad op woensdag 27 april in Oostkamp. De arbeidsmarktproblematiek liep als een rode draad door alle gesprekken en discussies. Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen nodigde ook twee gastsprekers uit om het thema verder toe te lichten. Zo besprak Raf Sonneville, directeur van hotelschool Ter Duinen, horeca vanuit het perspectief van de jongeren en bracht Jan Denys, arbeidsmarktspecialist bij Randstad, de schaarste op de arbeidsmarkt en de oorzaken ervan onder de loep. De horecasector steunt op goed en betrouwbaar personeel. Helaas heeft iedere zaak wel een vacature openstaan voor een kok, receptionist, barman of commis. Ruim 24 van de 66 beroepen in de horeca zijn knelpuntberoepen. Afgevaardigd bestuurder Danny Van Assche: Aanleiding om onze ledenraad te wijden aan de arbeidsmarktproblematiek was een gesprek met de VDAB over de knelpuntberoepen voor Het kwam erop neer dat eigenlijk al wie in de keuken, de zaal of als kamermeisje werkt, een knelpuntberoep uitoefent. Hierop reageerde de VDAB laconiek: dat is al 20 jaar zo. Als de VDAB er niks aan doet, dan moet Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen uitzoeken wat we er als sector aan kunnen doen. Kwakkel Raf Sonneville, directeur van hotelschool Ter Duinen, schoot een grote kwakkel neer, namelijk het feit dat door de hype van de sterrenchefs en diverse kookprogramma s het aantal leerlingen in de hotelscholen spectaculair zou stijgen. Raf Sonneville: Niks is minder waar. Integendeel, sinds 2008 is het totaal aantal leerlingen in de Vlaamse hotelscholen met 30% gedaald. Daarnaast haalde hij ook een studie aan van oud-leerlingen die al 5 tot 10 jaar afgestudeerd zijn. Hieruit bleek dat ruim 80% zijn brood verdient via hun diploma maar hierdoor nog niet per se in de horeca beland is. De meeste van deze jongeren werken wegens hun brede opleiding vaak in het onderwijs en in de distributie. Slechts 30% zit effectief ook in de horeca. Jongeren willen vrije tijd Sonneville gaf een verhelderd beeld van de huidige tijdsgeest waarin jongeren leven en wat zij hierbij belangrijk vinden. Vanuit zijn ervaring blijkt dat geld voor de meeste jongeren niet het allerbelangrijkste is. Hun vrije tijd daarentegen zetten zij boven alles. Sonneville: De hedendaagse jongere vult zijn of haar vrije tijd in op basis van consumptie, het werk vult de gaten op. Dit staat uiteraard haaks op de flexibiliteit die men in onze sector vraagt. Jongeren hebben ook een groot rechtvaardigheidsgevoel waardoor zij een hekel hebben aan incorrect gedrag. En omdat de horeca de sector is van het verleidelijke, van het teveel hebben zij ook nood aan grenzen, aan een zekere discipline. Tot slot gaf Raf Sonneville nog enkele tips mee aan onze horecamensen in hoe ze jongeren kunnen aantrekken en houden: - Wees steeds correct en doe geen valse beloftes. - Geld is niet prioritair, de sfeer daarentegen wel. - Neem de tijd om na de service nog wat na te praten. - Heb respect voor uw jongere personeelsleden. - Geef hen leiding en vast omlijnde taken. Jan Denys, arbeidsmarktspecialist bij Randstad, trad Raf Sonneville bij, maar pleitte ook om iets te doen aan het imago van de sector. De horeca is in de eerste plaats het slachtoffer van zichzelf, aldus Denys: De horeca is de plezantste sector om voor te werken maar helaas ook de minst aantrekkelijke. De horeca heeft haar imago tegen. In een tijdsgeest waar mensen werkzekerheid heel belangrijk vinden, heeft de horeca niet echt het imago van een stabiele werkgever te zijn. Raf Sonneville: Voor jongeren vult werk de gaten op Op onze arbeidsmarkt heerst een ernstige schaarste. Grootste oorzaak daarvan is volgens Denys de slechte werking van onze arbeidsmarkt op zowel Vlaams als op federaal niveau en de achterhaalde ideeën waarop onze arbeidsmarkt draait. Pijnpunten zijn onder andere: - Onze arbeid is te zwaar belast en dus te duur. - Er zijn te weinig mensen aan het werk. - Er is een te kleine instroom. - Er is te weinig mobiliteit tussen werkloosheid en werk. - We hebben een hoog aantal laaggeschoolden. - De publieke sector is te groot en kaapt heel wat arbeidskrachten weg. Tot slot geeft hij aan wat we zelf kunnen doen aan de huidige schaarste. Enkele tips: - Het imago van onze sector verbeteren en onze troeven beter uitspelen. - Nieuwe segmenten aanspreken zoals gepensioneerden en asielzoekers. - Er moet ook een sterkere activering komen van overheidswege. - Mensen die willen bijverdienen, mogen financieel niet meer afgestraft worden. In de namiddag formuleerden de aanwezige bestuursleden antwoorden op de arbeidsmarktproblematiek en hoe we het best het horecabedrijf kunnen voorbereiden voor de toekomstige arbeidsmarkt. Drie werkgroepen moesten de debatten op basis van enkele stellingen in goede banen leiden. Het werd een leerrijke ledenraad met heel wat stof om over na te denken. Nieuwe Vlaanderen Vakantiecheque neemt mooie start De Vlaanderen Vakantiecheque werd in de jaren 90 geïntroduceerd door Toerisme Vlaanderen ter ondersteuning van de toeristische sector. De cheque is verbonden aan de populaire brochure Vlaanderen Vakantieland en bevat meer dan 400 logeeradresjes in Vlaanderen en Brussel waaruit de vakantieganger kan kiezen. De Vlaanderen Vakantiecheque bleek bijzonder populair maar na verloop van tijd werd duidelijk dat bijsturing noodzakelijk was om de toekomst van de cheque te vrijwaren. Daarop werd de nieuwe Vlaanderen Vakantiecheque gelanceerd eind Een half jaar later maken we de balans op. Nieuwe partner Xenarjo CVBA, een jong bedrijf dat vanuit het Trendhuis in Mechelen opereert en sociale netwerken online opzet, kreeg eind vorig jaar de concessie voor de exploitatie van de Vlaanderen Vakantiecheque toegewezen. Een nieuw businessmodel moest de cheque immers de nodige kansen bieden. Een half jaar later is duidelijk dat de toekomst van de cheque er veelbelovend uitziet. De verkoop van de vakantiecheques volgt intussen dezelfde lijn als vorig jaar. Ondertussen wordt meer dan 30% van de cheques online verkocht. Nieuwe kanalen Waar de cheques voordien uitsluitend bij de Vlaamse en Brusselse postkantoren in de rekken lagen, zijn de cheques nu verkrijgbaar in: - DreamLand-winkels in Vlaanderen en Brussel - De meeste Spar-winkels in Vlaanderen en Brussel - Omnia-reisfilialen - Een groeiend aantal Diensten voor Toerisme Op be vindt u alle adressen terug. Wat het voor de klant extra interessant maakt, is dat hij voortaan voor de aankoop van een cheque zelfs de deur niet meer uit hoeft. Hij kan zijn cheques online bestellen op be, betalen en afdrukken, dankzij de print@home functie. Uiteraard kunnen online bestelde cheques ook per post verstuurd worden, desgewenst in een geschenkverpakking. Nieuw kleedje Ook de cheques werden in een nieuw en fris kleedje gestoken en zijn voortaan verkrijgbaar in waardes van 35, 50, 100 en 250 euro. Bovendien worden de cheques niet langer verkocht op naam, hoewel het mogelijk blijft om de naam van schenker en ontvanger te vermelden. Een leuk extraatje dat toch net dat tikkeltje meer biedt als geschenk. Het kernconcept van de Vlaanderen Vakantiecheque blijft natuurlijk ongewijzigd. Het is de ideale manier om een stukje vakantie in Vlaanderen cadeau te doen. De gelukkige ontvanger kiest immers uit meer dan 400 aanbiedingen uit het Vlaanderen Vakantieland-aanbod terug te vinden in de brochure Vlaanderen Vakantieland, of de logies met cheque-icoontje op Meer info: tel. 015/

5 I actueel I I P.5 Ondernemen in de horeca. Goed gek? Rondetafel neemt horecaondernemerschap onder de loep ASTRANOVA.com Horeca-adviesbureau Horeca Partners nodigde een aantal toonaangevende horecaondernemers uit voor een rondetafel over ondernemen in de horeca. Waarom stapten deze mensen in de horeca? Wat vinden ze van hun job? Welk advies geven ze mee aan hun collega s? Zouden ze opnieuw voor een horecacarrière kiezen of moet je goed gek zijn om te ondernemen in de horeca? Iedereen rond de tafel is unaniem: ze zouden onmiddellijk opnieuw voor de horecasector kiezen. Kristof Krekels: Mijn werk is mijn leven. Ik hou ervan mensen te zien genieten. Het is gewoon heel leuk werk. Chef Jan Buytaert beaamt: In een restaurant leer je zeer interessante mensen op een heel persoonlijke manier kennen. Ik kreeg heel wat politici, zakenlui en kunstenaars over de vloer. Zij genoten van mijn gerechten, maar ik kon ook heel wat van hen opsteken. Cijfers Men raadt aan om zeker met de cijfers bezig te zijn. De bedoeling is uiteraard om winst te maken. Verder hamert men op het belang van kwaliteit. Kwaliteit kun je maar garanderen als je het aanbod niet te groot maakt, aldus Freddy Oudshoorn. Belangrijk is ook te luisteren naar kritiek, zegt Kristof Krekels. Je moet bedanken voor kritiek, want uit elke kritiek kun je leren. Gaan we meer en meer franchisen? Alles hangt af van zaak tot zaak. Hotels en broodjeszaken als Croissy zullen gemakkelijk aan franchising doen. Maar iedereen werkt het best zijn eigen formule uit. Zo zweert Kristof Krekels bij het gaandeweg laten participeren van medewerkers. Ze kunnen aandelen kopen, zien hoezeer het ondernemerschap hen bevalt en gaandeweg de zaak overnemen. Mannelijk beroep Rond de tafel zitten geen dames. Is de horeca een mannenberoep? Chef zijn is fysiek zeer zwaar, zegt Rond de tafel Eddy Bolle, Horeca Partners Jan Buytaert, voormalig sterrenchev van de Bellefleur en huidig consultant Alexander Dupont, Director Franchise Development Belux ACCOR Eddy Francken, gedelegeerd bestuurder Croissy Kristof Krekels, bestuurder van verschillende restaurants (Grand Café desingel, Zuiderterras, Grand Café Lamot, Tassso, Dijk 34) Freddy Oudshoorn, zaakvoerder Food & Beverage Organization Serge Verboven, Zaakvoerder Loberge Groep Jan Buytaert. Er zijn inderdaad weinig vrouwelijke chefs, zeker op topniveau. Een vrouwelijke chef wordt vroeg of laat wel tot Lady Chef benoemd. Horeca en gezinsleven zijn dan ook moeilijk te combineren: avond- en weekendwerk maken kinderen opvoeden niet gemakkelijk. Serge Verboven: Veel is afhankelijk van het soort zaak. Ik sta aan het hoofd van verschillende zaken en cateringbedrijven en kan veel van thuis uit werken. Met horeca ben je dag en nacht bezig. Op de duur praat je over niets anders meer. Het is dan natuurlijk belangrijk dat je partner weet waarover het gaat Een echtpaar dat samen een horecazaak runt, blijkt de succesformule, op voorwaarde dat je duidelijke afspraken maakt en de neuzen in dezelfde richting wijzen. Kristof Krekels: Met horeca ben je dag en nacht bezig. Op de duur praat je over niets anders meer. Het is dan natuurlijk belangrijk dat je partner weet waarover het gaat. Ook Eddy Francken ziet vooral voordelen: De meeste franchisenemers die al meer dan 20 jaar een winkel hebben, doen dat als koppel. Alexander Dupont: Bij kleinere familiehotels zijn echtparen ideaal, maar in grotere ketens speelt dat niet. Daar zijn de managers werknemers, als manager of franchisenemer, en ben je een schakel in een grote ketting. Nieuwe technologie De belangrijkste vernieuwingen zorgen voor personeelsbesparingen en comfort. Keukenmateriaal waarmee je sneller en met minder personeel kunt koken, regenereren en convenienceproducten zijn niet meer weg te denken in de moderne keuken. Ook inductie is een topper. Verder maken bestellingen van op afstand de job minder vermoeiend voor kelners. Sociale media Alexander Dupont is een groot voorstander van de nieuwe media: De Smartphone heeft voor ons heel wat omzet gecreëerd. Je kunt daarop de applicatie gebruiken om een hotel in de buurt te vinden. Internet heeft het hotelwezen sterk veranderd. Ook Facebook en Twitter vindt men gemakkelijke en goedkope manieren om publiciteit te maken. Faillissementen Rond de tafel zitten succesvolle horecaondernemers, maar de talrijke faillissementen in de sector blijven een hard feit. Serge Verboven: We werken met twee snelheden: de professionals tegenover de amateurs die in de horeca stappen omdat ze niet weten wat anders gedaan. Die laatsten bezoedelen het imago. We hebben ook de deloyale concurrentie en de concurrentie van de horecazaken die het niet zo nauw nemen met de regels. Een verdere professionalisering is noodzakelijk. Je moet dus niet gek zijn om voor het horecaondernemerschap te kiezen. Je moet wel de cijfers in de gaten houden, een goed personeels- en communicatiebeleid voeren, oog hebben voor vernieuwing en last but not least passie voor het vak hebben. Katia Belloy Stoelen - tafels - barstoelen zitbanken - zetels 900 modellen (hout -alu-rotan-metaal-kunststof...) Maatwerk - herbekleding - vlamvertragend gratis cataloog & info : 09/ Showroom 2000 m² : Destelbergenstraat Gent (St-Amandsberg) iedere weekdag 9u-12u en 13u-17u (afspraak wenselijk)

6 I P.6 I ho.re.ca-lid in de kijker I 'De Smiley is niet ver af' Den Hoorn, 25 jaar jong Yves De Sloovere, ondervoorzitter Ho.Re.Ca Vlaams-Brabant en uitbater van taverne Den Hoorn in Kapelle-op-den-Bos, was voorbestemd om in de voetsporen van zijn vader te treden en slager te worden. Maar toen zijn moeder hem ging inschrijven op de slagersschool was daar geen plaats meer vrij. Het werd de hotelschool en dat beviel hem prima. Yves De Sloovere en zijn vrouw Anita Van Hamme baten ondertussen al 25 jaar taverne Den Hoorn in Kapelle-op-den-Bos uit. Sinds kort maakt ook hun zoon Kristof deel uit van hun team. De 25ste verjaardag was een mooie gelegenheid om de keuken volledig te vernieuwen. Nu staat er een spiksplinternieuwe gebruiksvriendelijke keuken die voldoet aan de strengste HACCPnormen. De volgende stap is de Smiley binnen halen, zegt De Sloovere met overtuiging. De keuken is vooral de biotoop van Anita: Ik ben daar terechtgekomen toen ik zwanger was en ben er niet meer weggegaan. De nieuwe keuken is ongetwijfeld niet de eerste renovatie die jullie in die 25 jaar gedaan hebben. Yves: Uiteraard niet. We hebben geregeld de zaak vernieuwd en bijgestuurd. Daarom zeg ik ook dat ze 25 jaar jong is in plaats van 25 jaar oud. De laatste vernieuwing moet een fundamentele investering geweest zijn. Yves: Inderdaad, maar het was zeker een noodzaak. In de zaal waren we een Formule 1-wedstrijd aan het rijden met in de keuken een kleine Lada. Op die manier verloren we veel tijd. De keuken kon de rotatie niet volledig volgen. Bovendien wilden we aan alle normen van de voedselveiligheid voldoen. De Smiley is nu niet ver af. We hebben ook geïnvesteerd in een osmosesysteem. Dat is een basisinvestering, maar je verdient dat snel terug. Afdrogen is niet meer nodig en de glazen in de open barkast vangen geen stof meer. Zijn de vernieuwingen vlot verlopen? Yves: We zijn maar 14 dagen dicht geweest. Maar natuurlijk moet je je ook inwerken in zo n nieuwe keuken. We zijn ook overgegaan van gas naar inductie. Nu ondervinden we pas echt de voordelen van de nieuwe keuken. Anita: Inductie heeft echt zijn voordelen. Het gaat sneller dan met gas koken, het geeft minder warmte af en het is een pak onderhoudsvriendelijker. Met het mosselseizoen zullen we zien hoeveel sneller het gaat. We maken er een punt van dat de mensen ook welkom zijn om alleen iets te drinken Hoe zouden jullie jullie zaak omschrijven? Antita: Het is een zaak waar iedereen terechtkan op om het even welk uur. Je kunt hier een menu eten, maar ook een pannenkoek of gewoon iets drinken. Yves: We maken er een punt van dat de mensen ook welkom zijn om alleen iets te drinken, zelfs tijdens het etensuur. Die zien de schotels passeren en komen vaak een volgende keer eens terug om iets te eten. U ligt naast het water. Komen er recreatieve wandelaars of fietsers langs? Yves: Zeker tijdens de zomermaanden. Het fietsknooppunt loopt hier langs het kanaal en dat voelen we wel. Komt u uit een horecanest? Yves: Mijn grootouders zowel langs moeders als vaders kant hadden een café. Maar mijn vader is slager geworden. Al ligt dat volledig in de lijn. Het is ook een zelfstandig beroep. Eigenlijk had ik dus slager moeten worden, maar het lot besliste er anders over. Bent u met overtuiging mee in de zaak gestapt? Anita: Mijn man heeft me van in het begin duidelijk gemaakt dat hij zijn eigen zaak wilde en dan is het het best om daar met twee in te stappen. Yves: Dankzij mijn vrouw hebben we trouwens deze locatie gevonden. Ze deed het huishouden bij Alfred Van Roy van Palm toen wij op zoek waren naar een eigen horecazaak. Palm heeft ons aan dit pand geholpen en het ons financieel mogelijk gemaakt te starten. Palm hanteert zeer correcte brouwerijcontracten. Wist jullie zoon van meet af aan dat hij in het vak zou stappen? Anita: Nee, hij heeft iets helemaal anders gestudeerd en is eerst op een kantoor gaan werken. Maar dat was helemaal zijn ding niet en toen is hij mee in de zaak gestapt. Dat kon voor mijn man op voorwaarde dat hij een koksdiploma zou halen. Dat doet hij nu in avondonderwijs. Voor ons is het een hele verlichting nu Kristof voltijds in Den Hoorn werkt. U hebt een rijkelijke bierkaart. Anita: Mijn man is een groot bierkenner. Hij heeft in 2000 op Horecatel de gerenommeerde bierproefwedstrijd gewonnen. Yves: Daar ben ik wel trots op, want dat was van een hoog niveau. Het ging om een blindproeverij, een theoretisch gedeelte en een tapproef. We promoten in Den Hoorn bier bij de maaltijd en koken op basis van bier. We hebben ook actief deelgenomen aan Leven in de Brouwerij van Tafelen in Vlaanderen. Hoe bent u bij de federatie terechtgekomen? Yves: Ik ben eerst lid geworden. De toenmalige afdelingsvoorzitter nam contact om mij uit te nodigen op een vergadering en zo is de bal aan het In de zaal waren we een Formule 1-wedstrijd aan het rijden met in de keuken een kleine Lada. Michael De Lausnay rollen gegaan. Sinds 2000 zit ik in het bestuur. Het is pas na 10 jaar dat ik kan zeggen dat ik genoeg van de sector en de federatie ken om een echte meerwaarde de zijn. Zich aansluiten bij de federatie kost geen tijd. We hebben alles in huis om de horecaondernemer te informeren van a tot z Waarom is een federatie nodig. Anita: Alleen kun je niets bereiken. Via de federatie trekken horecaondernemers samen aan de kar. Yves: Te veel horecaondernemers blijven in hun cocon zitten. Dat is denken op korte termijn. Bovendien kan de federatie elke individuele ondernemer bijstaan met advies en wijst de ze op nieuwe reglementeringen of vernieuwingen van contracten. De federatie is zeer actief. Zelf heb ik al enorm veel geleerd door deel uit te maken van de raad van bestuur van Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen. Om bij het bestuur te gaan, moet je wel tijd kunnen vrijmaken natuurlijk. Voor een beginnend ondernemer is dat moeilijk. Maar zich aansluiten kost geen tijd. We hebben alles in huis om de horecaondernemer te informeren van a tot z. Het ledenaantal is dan ook gestegen de laatste jaren. Yves: Men is zich gelukkig meer en meer bewust van de kracht van de federatie en haar actieve rol. Den Hoorn, Diepestraat 21, 1880 Kapelle-op-den-Bos, tel. 015/ , Katia Belloy

7 6 7 I KOKEN MET STREEKPRODUCTEN I I P.7 Wij zitten op een gastronomische goudmijn Serge David: Het geheim van een goede forel begint bij de viskwekerij. En, in de keuken moet je de forel laten zwemmen in de beste boter. Anne-Catherine Pierrot Ho.Re.Ca Vlaanderen Krant reist het land af op zoek naar streekproducten en streekgerechten. Heel wat restaurants zetten ze gelukkig nog of weer op de kaart. Deze maand trokken we naar Les Ardennes profondes, waar chef Serge David van Le Rucher forel op eigen wijze bereidt. Midden in de driehoek La Roche- Marche-Durbuy ligt een mooie parel van de Ardense streekgastronomie verborgen. Lekkerbekken uit de streek zijn trouwe klant bij Le Rucher, waar Serge en Sonia David al bijna 20 jaar met hun tweetjes lekkere hedendaagse gerechten creëren en serveren, met oog voor de enorme culinaire rijkdom van de streek. U bent gevestigd in een prachtige streek, met een mooi culinair patrimonium en een grote toeristische aantrekkingskracht. Het toeristische seizoen is ook uw hoogseizoen? Welnee, juist integendeel. We sluiten zelfs de eerste twee weken van juli om even een break te hebben na het zware voorjaar. Op toeristisch vlak moeten we optornen tegen de grote concurrentie van de centra La Roche, Durbuy en Marche-en-Famenne. Velen laten Hotton en Hampteau links liggen. Alleen de kenners weten ons te vinden en die koesteren we graag. We hebben een heel trouw publiek dat bestaat uit mensen van de streek, tweede verblijvers én culinaire toeristen. Zij vormen ons cliënteel, en daar zijn we heel blij om. Wij hebben hier zelfs geen frieten op de kaart. Ons hoogseizoen ligt nog steeds in de herfst en in de winter wanneer de bossen rood kleuren en het wild geschoten wordt. Hoe bent u op deze afgelegen plek terechtgekomen? Bent u van de streek? Mijn vrouw Sonia is van Hampteau afkomstig. Ik heb haar leren kennen toen ik als jonge snaak stage deed in het nabijgelegen restaurant L Isebelle. Nadien hebben we samen het restaurant uitgebaat van het provinciale vakantiedomein La Forge in Nassogne en zijn we 9 jaar concessionaris geweest van Auberge Prévost in het Musée de la Vie Rurale de Wallonie in Saint- Hubert. Het Bokrijk van Wallonië zeg maar. Zo ben ik gepokt en gemazeld in de streek en heb ik de culinaire finesses en kleine geheimen van de streek kunnen ontdekken. Qua lokale producten zitten wij op een gastronomische goudmijn. Waarom zou ik in Zuid-Afrika een springbok moeten halen, als ik in mijn tuin een ree zie lopen? U hebt altijd een voorliefde gehad voor streekproducten? Wat wil je. Als je hier zo n mooie schat aan producten hebt, moet je de mosterd niet elders gaan halen. Wij dragen met fierheid het label Ponts Gourmands en maken sinds jaar en dag deel uit van Les Maisons du Terroir. Tot voor enkele jaren ging ik iedere dag de boer op om de lokale producten rechtstreeks op de boerderij te halen. Onze twee vrije dagen gingen daar volledig aan op. Nu werk ik meer met leveranciers, uit noodzaak, omdat het anders niet vol te houden is. Maar ik werk nog steeds met heel veel liefde met dezelfde mooie producten die deze wonderlijke streek te bieden heeft. Ze moesten dat gebied hier beschermen als culinair erfgoed. U doet ons watertanden. Geeft u eens een voorbeeld? Neem nu onze varkens. Die halen wij bij Monsieur Magerotte, die een beenhouwerij heeft in Nassogne. Niet zomaar een beenhouwerij. Hij kweekt de varkens zelf op, laat ze in de prairie rondlopen waar hij overal kleine hutten heeft neergezet waar de dieren beschutting vinden. Hij werkt samen met de varkensboeren uit de streek die voor hem de biggen grootbrengen. Bovendien heeft hij zelf een slachthuis opgericht, maakt hij al zijn charcuterie zelf én rookt hij zijn hammen tot formidabele jambon d Ardennes. Samen met Monsieur Magerotte heb ik voor Horecatel een varkenscarré voorgesteld met een puree van topinamboer en cèpes in de pan. Man, toch! Wat heeft de streek nog meer te bieden? Met het risico er een aantal te vergeten... Er is de formidabele schapenkaas van Madame Culot, le Fromage de L Isebelle in het gehucht Laidprangdeleux. We hebben hier de geweldige chocolaterie Defroimont in Erezée. Het rundsvlees uit Bomal is wereldberoemd. Lamsvlees haal ik in La Roche of in Nassogne. Hoevekippen eveneens. Konijn komt uit Melreux. In La Roche vind ik een meesterlijke foie gras. En dan het wild, dat haal ik rechtstreeks in de slachthuizen van Bastogne en Ciney, waar de jagers het deponeren. We hebben hier zelfs een heel lekker streekbier van de microbrouwerij La Fantôme in Soy. Het wild is nog steeds het uithangbord van de Ardennen? Dat is zo, en terecht. Al is er wel een en ander veranderd, dat doet niets af van de kwaliteit. Zo kunnen we het wild niet meer rechtstreeks kopen bij de jagers, maar moet het ECHO Ho.Re.Ca Vlaanderen, Brussel en Wallonië DECEMBER 2009 MaanDElijks BEhalvE in juni En augustus afgiftekantoor: MEChElEn afzender: horeca MaRkEting vzw. anspachlaan 111 / Bus BRussEl Technische fiche voor leden aangesloten bij de beroepsorganisaties Ho.Re.Ca Vlaanderen, Brussel en Wallonië Pagina 1 Dimona light en het register voor werktijdregeling Pagina 2 Nieuw toeristisch logiesdecreet Pagina 3 Nieuw toeristisch logiesdecreet (vervolg) Pagina 4 Nieuw toeristisch logiesdecreet (vervolg) Eco-cheques - neem uw ledenvoordeel! Voor extra s in de horeca dient een specifieke dimona- aangifte te gebeuren. Zoals toegelicht in de horeca echo van de maand oktober heeft de werkgever de keuze tussen de zgn. Full Dimona en de Light Dimona. Werkgevers die opteerden voor de dimona Light, of vanaf 1 januari 2010 overstappen naar de dimona Light ontvingen van het Waarborg en Sociaal Fonds een uitnodiging om een register voor werktijdregeling te bestellen. Dit artikel licht toe. Elke werknemer die door een werkgever uit de horeca gedurende maximum 2 opeenvolgende dagen tewerkgesteld wordt met een arbeidsovereenkomst van bepaalde duur of een arbeidsovereenkomst voor een duidelijk omschreven werk is een gelegenheidswerknemer of extra. De dimona voor een gelegenheidswerknemer gebeurt steeds per dag en per prestatie. M.a.w. voor elke dag waarop een extra prestaties verricht moet een Bedrijven met vele arbeidsongevallen worden bestraft! Pagina 5 Het concurrentiebeding Pagina 6 Ecocheques (vervolg) Nuttige tips Pagina 7 en 8 Index verschenen teksten 2009 nieuwe aangifte gebeuren. Aan deze aangifte wordt bovendien een tijdregistratie gekoppeld. In de Full dimona gebeurt deze tijdsregistratie electronisch. D.w.z. dat bij de electronische aangifte zowel het beginuur als het verwachte einduur moeten worden aangegeven. Aan de Light dimona wordt een forfaitaire tijdsregistratie gekoppeld. In dit systeem koopt men tijdsblokken van 5 of uur. (zie verder horeca Echo oktober, of de rubriek actuele dossiers op De dimona Light is evenwel een dubbele aangifte. Naast deze electronische aangifte dient ook een zgn. register voor werktijdregeling te worden bijgehouden. Dit register wordt gewaarmerkt en afgeleverd door het Waarborg en Sociaal Fonds Horeca. Het bevat de gegevens van de extra, het begin- en einduur van de prestaties, de duur van de pauzes... Ieder blad uit het register bestaat uit een origineel en twee uitscheurbare dubbels. Deze dienen te worden teruggezonden WaaRVooR Dienen ecocheques, VeRVoLg. Het nieuwe systeem van de ecocheque kwam reeds uitvoerig aan bod in de horeca Echo van de maanden september en november. Hieronder vindt u het tweede deel van de lijst van ecologische producten. Let op, ecocheques kunnen enkel gebruikt worden voor producten en diensten opgenomen op deze lijst. Als u als werkgever ecocheques toekent aan uw werknemers bent u verplicht de werknemers te informeren over de inhoud van deze lijst. (zie ook rubriek actuele dossiers) V. bevordering van ecodesign: producten en diensten die voldoen aan criteria van het europese ecolabel Ecodesign wil zeggen dat men bij het ontwikkelen van een product rekening houdt met de impact ervan op het milieu. Dit vanaf de ontwerpfase tot de verwerking van het product na de levensduur ervan. Op Europees niveau werd een ecolabel ontwikkeld. Dit label ziet er uit als een bloem en ontwikkelt zich stilaan als referentie voor milieuvriendelijke producten. naar het Waarborg en Sociaal Fonds en naar het sociaal secretariaat. Een praktische toelichting om dit register in te vullen werd afgedrukt op het register zelf. Dimona Light? RegiSteR VooR WeRktijDRegeLing bijhouden! De werkgever dient een register bij te houden op iedere plaats waar gelegenheidswerknemers worden tewerkgesteld. Bovendien moet dit register gedurende vijf jaar worden bewaard. Het register dient zich op een gemakkelijk toegankelijke plaats te bevinden zodat de ambtenaren van de sociale inspectie er op elk ogenblik kennis kunnen van nemen. Het register wordt per kalenderjaar bijgehouden. D.w.z. dat u voor het kalenderjaar 200 een nieuw register dient aan te vragen. Het niet correct bijhouden van dit register wordt bovendien gesanctionneerd met het verlies van het RSZ- voordeel verbonden aan de Light dimona en administratieve geldboetes van 875 tot VeRgeet niet De eindjaarspremie aan te geven! Bovendien zijn ook strafsancties mogelijk. In de horecasector wordt de eindejaarspremie aan de werknemers betaald door het Waarborg en Sociaal Fonds Horeca. De werkgever moet wel de bruto-eindejaarspremie van zijn werknemers doorgeven aan het Fonds. De meeste sociale secretariaten doen dit voor u maar het kan geen kwaad te controleren of zij dit wel effectief doen. Geeft u de eindejaarspremie zelf aan, dan moet u ten laatste op 0 januari het daartoe bestemde formulier ingevuld terugzenden naar het Sociaal Fonds Horeca. Wij Zijn niet VeRantWooRDeLijk VooR gebeurlijke ongevallen U heeft dit bord waarschijnlijk al in vele zaken gezien. Mogelijks hangt het ook in uw zaak. Iedereen heeft het recht om zo n bord in zijn zaak op te hangen, maar wij willen u er op wijzen dat u, door het loutere ophangen van dit bord, uw aansprakelijkheid in principe niet uitsluit. Of u al dan niet aan- Op de Belgische markt zijn volgende categorieën van producten met ecolabel beschikbaar: tissuepapierproducten, kopieer- en grafisch papier, verf en vernis voor binnenhuis, harde vloerbekleding, bodemverbeteraars en groeimedia, machineafwasmiddelen, handafwasmiddelen, allesreinigers, wasmiddelen voor textiel, textielproducten, televisies. Uiteraard behaalden niet al de producten uit deze categorieën een ecolabel. Op kan u vinden over welke producten het precies gaat. Deze website vermeldt bovendien de verdelers van deze producten. Vi. bevordering van aandacht voor de natuur Aankoop van duurzaam geëxploiteerd hout (FSC of PEFC of gelijkwaardig) of houtproducten gemaakt uit duurzaam geëxploiteerd hout, evenals papier dat geproduceerd is met gerecycleerde vezels of met verse vezels afkomstig van duurzaam geëxploiteerd hout. nuttige tips eerst getest worden in het lab van de slachthuizen. Pas op, ik ben niet tegen de regels die de hygiëne in de keuken bevorderen, integendeel. Als het op hygiëne aankomt, neem ik geen enkel risico in de keuken. Het enige verschil met vroeger is dat we het wild nu in de slachthuizen halen. Het everzwijn is de koningin van de bossen. Ook de reeën en herten zijn van de allerbeste kwaliteit. Om het echte wild te proeven, komen de mensen uit het buitenland naar de Ardennen. Jammer dat het pluimwild en de hazen bijna niet meer te vinden zijn in de streek. Daarvoor moeten we naar Vlaanderen reizen. Als je hier zo n mooie schat aan producten hebt, moet je de mosterd niet elders gaan halen Brengt u ook forel op de kaart? Natuurlijk. We zijn in de buurt gezegend met des piscicultures sacrées. We trachten de forel wel in een origineel recept te brengen. Een van de klassiekers van het huis is de forelfilet in rolletjes, gevuld met kruiden uit de tuin. Ieder jaar Ingrediënten 2 verse forellen 50 g fijn gesneden Franse selder 50 g fijn gesneden ui 1 kruidentuiltje 1 gesnipperde sjalot Mengeling kruiden uit de tuin (peterselie, kervel, dragon, basilicum ) 1 el olijfolie 50 g niet-gezouten hoeveboter 10 cl witte wijn 20 cl water 1 mespuntje fleur de sel Guérande Peper en zout Horeca Echo FSC staat voor Forest Stewardship Council. PEFC staat voor Program for the Endorsement of Forerst Certification. Dit zijn niet gouvernementele, onafhankelijke organisaties zonder winstoogmerk die tot doel hebben het verantwoorde bosbeheer via certificering te bevorderen. Deze certificeringsystemen garanderen dat het hout afkomstig is van duurzaam beheerde bossen. Ze dragen bij tot stopzetting van de ontbossing en het behoud van de biodiversiteit door de illegale houtkap te bestrijden. Door die systemen kent de consument de oorsprong van het hout dat hij aankoopt en kan hij die controleren. Meer informatie vindt u op en Aankoop van bomen en buitenplanten, bloembollen en zaden voor buiten, niet gemotoriseerde tuingereedschappen, potgrond en teelaarde, meststoffen met biogarantie. sprakelijk zal gesteld worden voor een gebeurlijk ongeval, hangt ervan af of u al dan niet in fout bent, m.a.w. of u al dan niet al het nodige heeft gedaan om ongevallen te vermijden. ecocheques VeRPLiCht in De horecasector? Op 8 juli 2009 werd voor de horecasector een collectieve arbeidsovereenkomst betreffende de koopkracht gesloten. Deze CAO voorziet in de toekenning van een éénmalige premie, van 25 voor het jaar 2009, en 250 voor het jaar 200. Deze premie wordt in principe toegekend onder vorm van ecocheques. Afwijken was mogelijk, tot 0 november 2009 via een overeenkomst op ondernemingsniveau. Indien geen afwijkende overeenkomst werd gesloten voor deze datum bent u verplicht de werknemers ecocheques toe te kennen. Voor studenten aan solidariteitsbijdragen geldt deze verplichting niet. vragen de klanten om dat recept weer op de kaart te plaatsen. Het is eens iets anders dan de truites meunières die je overal kunt eten. Het geheim van een goede forel begint bij de viskwekerij. Wij halen ze bij L Aqualienne, of in de visvijver aan het kasteel van Argimont. En, in de keuken moet je de forel laten zwemmen in de beste boter. U sprak van tuinkruiden? Hebt u ook zelf een moestuin? Jazeker! We kweken hier alle kruiden, we hebben wat groenten staan, én fruit. Onze rabarber bijvoorbeeld gebruik ik voor de desserts. We zijn dan maar met zijn tweetjes, we maken alles vers klaar, zelfs onze nagerechten. Tijdens de weekends krijgen we gelukkig wel wat hulp van onze 2 dochters. Wat is uw geheim als kok? Kwaliteit is het enige criterium. En voor de rest: C est l amour de ce qu on fait! Le Rucher, Rue du Moulin 24, 6990 Hampteau/Hotton, tel. 084/ Henk Van Nieuwenhove Rolade van verse forel met kruiden uit de tuin en een emulsie van hoeveboter Bereiding Fileer de forellen en ontdoe van vel en graten. Maak de fumet: stoof in olijfolie en boter de selder, ui en de visparrures. Voeg water en witte wijn, het kruidentuiltje en zout en peper toe. Laat zachtjes koken gedurende 20 minuten. Zeef en zet de helft van de fumet apart. Giet de andere helft in een stoofpot, voeg het sjalotje toe en laat tot de helft inkoken. Bedek de forelfilets met de kruidenmengeling, rol op en houd samen met een tandenstoker. Giet de andere helft van de fumet in een kookpot en pocheer er de forelfilets in onder deksel gedurende 5 minuten. Werk de fumet op met hoeveboter en check de kruiding. Werk af met verse kruiden. In Horeca Echo van JULI leest u meer over volgende onderwerpen: - Gevaarlijke pijnboompitten; - Berekening van de oppervlakte van de rookkamer; - Toegankelijkheid; - Nieuw sociaal strafwetboek - Een IBO beëindigen - Crisispremie Horeca Echo is een publicatie exclusief voor de leden van Federatie Ho.Re.Ca Vlaanderen, Brussel en Wallonie.

8 I P.8 I Thema I Sanitair: baden in luxe Een aangename, goed uitgeruste en tot in de puntjes onderhouden sanitaire ruimte is een absolute must voor elke zichzelf respecterende horecazaak. De stijl van de zaak wordt bij voorkeur doorgetrokken naar de sanitaire ruimte zodat het hele plaatje klopt. Daar wordt bij horecazaken steeds meer aandacht aan besteed. Voor de inrichting van de sanitaire ruimte is het profiel van de klant of gast bepalend. Die moet zich in elke ruimte thuis voelen. Gezellige, charmante bed & breakfasts of hotelletjes om te onthaasten, kiezen daarom veelal voor de installatie van een bad, terwijl businesshotels eerder douches voorzien voor de gehaaste zakenman. De combinatie bad-douche voor wie de twee opties wil aanbieden in een beperkte ruimte is steeds uitgekiender, functioneler, strakker en comfortabeler. Bij de varianten met de hermetisch sluitende deur is de instap bovendien laag en toegankelijk. Om het best gebruik te maken van de beschikbare ruimte, zijn er de ondiepere badkamermeubelen, afgeschuinde vlakken, taps toelopende baden, smalle fonteinmeubels, slanke stortbakken en spa-toilet met reinigingsdouche als alternatief voor de bidet. Meer afgeronde, minder massieve badkamermeubels die kleiner zijn in de diepte creëren iets meer ruimte en een luchtigere uitstraling. Hoogglansfronten, zoals pianolak of gelakt glas, doen het goed. Afvoerputjes hoeven niet langer de douche te ontsieren: subtiele goten, oplegplaten en gootsifons (een subtiele strip met gaten) voeren in stijl het water af. Bij wandafvoer lopen badkamer- en douchevloer naadloos in elkaar over. Dorpelloze douches zijn gemakkelijk toegankelijk voor iedereen en dus een interessant pluspunt. Stijlen niet mengen Bij de keuze van sanitaire voorzieningen is het vanuit esthetisch oogpunt beter om het bij één fabrikant te houden en ook geen oudere met nieuwe systemen te mengen. Houd ook rekening met het aantal klanten. Kies bij voorkeur voor professionele dispensers, zodat de capaciteit groter is en alle voorzieningen tijdig kunnen worden aangevuld. Het type dispenser kan worden afgestemd op het verwachte gebruik. Indien nodig zelfs op het type cliënteel: zo zijn er stevigere, vandalismebestendige dispensers op de markt. Ook de stijl van het toiletpapier, handdroogpapier en de zeep kan aan de uitstraling van de zaak worden aangepast: klassiek, eco, trendy, low budget, luxueus... Hoe minder klanten de automaten moeten aanraken, hoe hygiënischer en economisch interessanter Wie de klant een extraatje wil aanbieden in de hotelkamer, zorgt voor een vergrootspiegel, haardroger, zakdoekhouder, cosmeticastaaltjes en pantoffeltjes. Voor een klant die graag overal in luxe baadt, zijn er waterdichte flatscreens voor de badkamer. Trends en evoluties Een sterke focus van de fabrikanten van handdrogers en systemen voor zeep, toiletpapier en luchtverfrissers is de economische aanpak. Zo zijn er dispensers voor toiletpapier op de markt die vel per vel verdelen om het eindeloos afrollen en bijbehorende verspilling en vervuiling tegen te gaan. Hetzelfde geldt voor handdroging: de nieuwe dispensers bieden de papieren handdoekjes stuk voor stuk aan zodat de gebruiker efficiënt bediend wordt. Het aanbod milieuvriendelijkere papiersoorten blijft stijgen. De prijs en het uitzicht (zo wit mogelijk) blijven nog steeds de keuze bepalen. Gerecycleerd papier schudt de stigma s grijs, hard en oncomfortabel van zich af en eco wordt populairder. Qua kleuren is het gamma langzaam aan het uitbreiden. De voornaamste kleuren bij handdrogers en dispensers zeep, toiletpapier en luchtverfrissers blijven wit, aluminium of RVS-kleur. Af en toe duiken toestellen met een ander kleur op, gewoonlijk is dat blauw. Individualisering is een nieuwe trend, waardoor persoonlijke wensen op de voorgrond treden. Etno, met decoratieve vormen en patronen uit exotische culturen is opvallend. ADVERTORIAL ToileTTen zonder geurtjes, zonder papier dat overal rondslingert, hygiënisch, ecologisch en zuinig. dat is vandaag mogelijk en met minder kosten!!! ecodryers by urimat: de handendroger van het derde millennium Urinoirs zonder water URIMAT: sedert 1999 worden ze gebruikt door de Duitsers, de Oostenrijkers en de Zwitsers. Geen water meer, geen geurtjes meer, geen chemische producten meer. Spoelen met water? Helemaal overbodig! Er is geen enkel chemisch product vereist om het lokaal proper en hygiënisch te houden. Onze urinoirs vereisen geen enkel kunstmatig additief of agressief schoonmaakmiddel. De reiniger URIMAT MB-Active Cleaner werkt op biologisch niveau en heeft dus geen enkele rechtstreekse impact op ons milieu. geen water meer = geen geurtjes meer? Geurtjes in toiletten zijn vaak het resultaat van organische ontbindingen die te wijten zijn aan aanvallen van bacteriën. Deze bacteriën kunnen alleen overleven dankzij de aanwezigheid van drinkwater! Gezonde urine is steriel en kiemvrij zolang hij niet in contact komt met water. Wat zou betekenen dat er door een URIMAT te installeren geen onaangename geurtjes meer zouden zijn. Dankzij de gepatenteerde sifon kunnen de geurtjes van de leidingen niet meer naar boven komen, waardoor geurtjes in het vertrek al aanzienlijk worden verminderd. En dit zonder een beroep te doen op het principe van stilstaand water of andere methodes. HygiëniScH? Helemaal! Er is geen enkel contact nodig, de hygiëne is dus gewaarborgd. De vorm van het urinoir is zodanig bestudeerd dat spatten worden voorkomen. De installatie van URIMATs vermindert besmettingen door rechtstreeks contact met twee derde. onderhoud zonder moeite! Dankzij de speciale vorm van het urinoir en het gladde oppervlak krijgen bacteriën en afzettingen niet de kans om zich op te stapelen. Het urinoir werkt voor de bacteriën als een afvoer. Onze URIMAT MB-Active Cleaner is de efficiënte oplossing om vuil, bacteriën en geurtjes te verwijderen, zowel in als rond het urinoir en zelfs in het hele vertrek. Om de pret niet te bederven, behoort hij bovendien tot de goedkoopste op de markt. urinesteen behoort tot Het verleden! De combinatie van zouten in urine en water vormt urinesteen. Aangezien wij geen of bijna geen water gebruiken, is er geen risico meer op de vorming van urinesteen! verbouwingen Snel en gemakkelijk! Een URIMAT-urinoir kan aan gelijk welke muur worden bevestigd, zonder dat die moet worden verstevigd. Met zijn vorm en zijn geringe gewicht is het een van de gemakkelijkst te installeren urinoirs. Het is heel gemakkelijk oude urinoirs te vervangen door URIMATs. In de meeste gevallen zijn ze groter dan de oude en blijft er geen enkel spoor van het oude urinoir zichtbaar op uw muren. T Ultrasnelle handendroger: Totale duur van het drogen: seconden zonder de handen te bewegen. Snel drogen + geen warme lucht = laag energieverbruik ten opzichte van conventionele drogers. Micro-luchtstromen circuleren met grote snelheid en zorgen zo voor efficiënt, snel en aangenaam drogen, terwijl u het gevoel hebt dat uw handen een prettige massage krijgen. Via meer dan 300 buisjes blaast de lucht al het water van uw handen. Het water wordt opgevangen in een bak binnenin het toestel. Hygiënisch ontwerp: de handen raken geen enkel toestel aan en het water loopt niet op de grond en niet op u. De handendroger is niet alleen uiterst efficiënt, maar ook stijlvol: zo wordt hij een decoratief element in uw badkamer. Als u papier gebruikt: u moet de verdelers niet meer bijvullen, u hebt geen opslagruimte nodig, u moet geen vuilnisbakken meer leegmaken Geen afval meer. Vergeleken met Dyson: 30 % stiller, 30 % goedkoper, 10 cm minder diep, met geïntegreerde wateropvangbak, beschikbaar in 10 verschillende kleuren, Microban-gecertificeerde onderdelen (antibacterieel), T adver_ indd :22

9 I thema I I P.9 Daarnaast is er de tegenbeweging eigen thuis, eigen cultuur die de kenmerkende sfeer van het etablissement doortrekt en daarbij ook nieuwe kleuren (bijvoorbeeld bruin, zwart, wengé, Indiaans roze, rood en kerrie) introduceert. De kleuren cassis en espresso doen het ook goed bij wasbakken, baden, toiletten en badkamermeubels. Optimaal onderhoud Onderhoud Kijk bij de keuze van nieuwe sanitairinrichting uit naar gladde apparaten en dispensers zonder naden en ribbels waar zich bacteriën in kunnen ophopen. Hoe minder klanten de automaten moeten aanraken, hoe hygiënischer en economisch interessanter. De klant kan zo ook niet vergeten de automaat uit te zetten of de kraan dicht te draaien. De reiniging met de natte doek is een onhygiënische, voorbijgestreefde manier van werken. Het gebruik van een spuitbus met desinfecterende spray is interessanter. Even droogvegen met een paar velletjes toiletpapier en die doorspoelen in het toilet. Die werkwijze is hygiënischer voor de toiletdame en de klant. Voor het onderhoud van de hele sanitaire ruimte zijn de antikalkproducten die je zelfs zonder naspoelen kunt gebruiken interessant en efficiënt. Lore D hont Toegankelijkheid kan beter Uit recent onderzoek blijkt dat het heel wat beter kan met de toegankelijkheid in onze horecabedrijven. Vooral het sanitair blijkt een hoge drempel voor andersvaliden. Denkt u eraan uw sanitair te vernieuwen? Zorg er dan voor dat de toiletten ook toegankelijk zijn voor rolstoelgebruikers. Brede deuren, beugels om je aan op te trekken, een lavabo op het juiste niveau zijn maar enkele musts. Vooral ruimte speelt een rol. Een rolstoelgebruiker moet naast de toiletpot kunnen rijden. De voorkeur gaat uit naar een richting waar alles met sensoren gebeurt (water, zeep, droogdoekjes). Voorzie bij voorkeur de toiletruimte van een alarm. Publireportage Optimale hygiëne met Tork De HACCP-wetgeving liegt er niet om: hygiëne is een must in de horeca. Niet hygiënisch werken en een onverzorgd sanitair kunnen onvoorziene gevolgen hebben, zowel voor uw cliënteel als voor uw zaak. Als werkgever draagt u een grote verantwoordelijkheid. Tork, een onderdeel van het SCAmerkportfolio, speelt handig in op de hygiëneverplichtingen en stelt een uitgebreid gamma producten voor. Tork is marktleider op het gebied van sanitaire producten. Die zijn wereldwijd aanwezig in meer dan 90 landen en miljoenen sanitaire ruimtes. Voor elke situatie waarin er iets te vegen, drogen, reinigen of poetsen valt, heeft Tork een oplossing. Een oplossing die de hygiëne verbetert en het schoonmaken efficiënter maakt. Een oplossing die bijdraagt aan het comfort van de gebruikers. Proper sanitair: de consument Het bedrijf liet een onderzoek uitvoeren bij 264 Belgen en zo n Europeanen over de rol die het toilet speelt bij de keuze van een restaurant. Hieruit blijkt dat meer dan de helft (55%) van de restaurantbezoekers de link legt tussen een proper toilet en een propere keuken. Daarnaast wijst de studie ook uit dat slechts 53% van de Belgen gebruikmaakt van het toilet, en dit enkel wanneer ze echt niet anders kunnen. De goede naam en faam van een restaurant wordt beïnvloed door wat de gasten van de hygiëne vinden. Alles speelt mee, gaande van hoe goed de toiletten zijn schoongemaakt tot hoe goed het eten wordt bereid. Proper en verzorgd sanitair kan dus heel wat betekenen voor uw zaak. Het is uw visitekaartje. En Tork helpt u dit visitekaartje aantrekkelijk te maken en te houden. Bovendien vergemakkelijken de gladde oppervlakken en ronde vormen het reinigen. De oplossingen Tal van studies wezen uit dat papieren handdoeken hygiënischer zijn dan heteluchtdrogers. Meer dan 60% van de gebruikers geeft de voorkeur aan papieren handdoeken boven andere handdroogsystemen. De Tork Dispenser Hand Towel Interfold is hier het perfecte antwoord op. Het systeem stelt telkens maar één handdoek per keer ter beschikking, wat de kans op verspreiding van bacteriën tot een minimum beperkt. De versie met hoge capaciteit vermindert de vulfrequentie. Dankzij de elleboogsteun van de zeepdispenser hoeft u deze niet met de handen aan te raken. Ideaal voor ruimtes die aan hoge hygiëne-eisen moeten voldoen, zoals keukens. Het drupvrije systeem garandeert een goede hygiëne en de inhoud van shots beperkt het aanvullen. De versie zonder elleboogsteun is uitermate geschikt voor in toiletruimtes. Het Dispenser Toilet Paper Compact Roll Auto Shift kan twee rollen papier van 90 tot 135 meter bevatten. Omdat lege rollen steeds in de dispenser blijven, komt er geen afval op de grond terecht. Dankzij het compacte ontwerp is deze dispenser ideaal voor in kleine ruimtes zoals het sanitair. Poets- en werkdoeken bij de hand Tork heeft ook aan het werkcomfort van uw personeel gedacht. De dispensersystemen die u in de keuken kunt plaatsen, houden het eenvoudig, zodat uw personeel zijn taken zo efficiënt mogelijk kan uitvoeren. De Tork-dispensersystemen zijn immers speciaal ontworpen ter ondersteuning van het efficiënt en effectief managen van uw keuken. Ze beschermen de poets- en werkdoeken en zorgen ervoor dat ze eenvoudig met één hand te nemen zijn. De hygiëneproducten van Tork zijn ISEGA-gecertificeerd, ze bevatten niets dat de veiligheid van voedingswaren in gevaar kan brengen. Ideaal voor in uw keuken zijn de doeken met kleurcodering en de dikke volumineuze hittebestendige non woven werkdoeken. Tork is dé oplossing als het om gastvrijheid gaat. Op zoek naar hygiëneoplossingen voor uw keuken, restaurant, wasruimtes, hotelkamers? Neem contact met SCA Tissue Europe Away From Home Twin Squares, Culliganlaan 1D 1831 Diegem Tel. +32 (0) info@tork.be Onthaalproducten Decoratie Inrichting en toebehoren SITEM sa/nv Av. J. Dubrucq J. Dubrucqlaan Bruxelles 1080 Brussel Tel: Fax: hotel@sitem.be Web: ONTDEK ONZE NIEUWE WEBSITE!

10 I P.10 I thema I I GESPOT I Watergebruik: kleine ingreep, grote impact Duurzaamheid mag geen hol woord zijn in de horeca. Er zijn tal van maatregelen mogelijk om ecovriendelijk te werken. Maatregelen met betrekking tot het watergebruik bijvoorbeeld. Hier vaart niet alleen het milieu wel bij, ook u als horecaondernemer haalt er (financieel) veel voordeel uit. Verminderen en hergebruiken zijn de pijlers. In de horeca wordt veel water gebruikt: bij het koken van voeding, voor de afwas, om glazen te spoelen, toiletten door te spoelen, te poetsen, te wassen Maatregelen die de sector neemt wat betreft watergebruik, kunnen dan ook een grote impact hebben. En niet alleen op de waterfactuur. Ook de facturen voor elektriciteit, gas en afval zullen er wel bij varen. Wat kunt u zoal doen om uw watergebruik te verminderen? - Laat water niet continu lopen. - Verlaag het debiet van de waterkranen. Bij een groot debiet loopt een (groot) deel water ongebruikt weg. Door een heel klein hulpstukje op de kraan te draaien, verbruikt u in plaats van 12 tot 16 liter maar 4 tot 8 liter water per minuut. - Regel het debiet van de douches door een tussenstukje te plaatsen tussen de aansluiting van de muur en de doucheslang. Dit betekent een besparing van 10 liter water per minuut. - Installeer een douchekop die de druppels breekt waardoor ze beter worden verspreid over het lichaam. Zo bereikt u met minder water hetzelfde effect. - Plaats thermostatische kranen. U of uw klanten hoeven geen minuten te wachten tot het water de juiste temperatuur heeft bereikt. - Investeer in toestellen die water besparen. Ze zorgen voor grote besparingen op lange termijn. - Bijna iedereen beschikt over toiletten met twee knoppen, zodat de gebruiker zelf kan bepalen hoeveel water wordt doorgespoeld. Beschikt u nog over oude exemplaren? Plaats dan een volle waterfles in de spoelbak om de inhoud ervan te verkleinen. - Was groenten en fruit in een bassin met water in plaats van onder lopend water. - Haal het meeste vuil van pannen en servies vooraleer af te wassen. - Laat lekken herstellen. Zelfs een kraan die sporadisch lekt, betekent een verlies van liters water per dag. - Gebruik de vaatwasser efficiënt. Laad hem vol vooraleer hem aan te zetten. - Was op het juiste programma en de juiste temperatuur. Vul wasmachines maximaal. - Veeg paden en opritten in plaats van ze steeds met water af te spoelen. - Zet een timer op irrigatiesystemen voor planten en gras. Deze ingrepen zijn niets waard als uw personeel niet degelijk is ingelicht en hier geen rekening mee houdt. Ook het personeel moet doordacht tewerk gaan bij het gebruik van water. Breng uw personeelsleden bij dat ze allemaal het verschil kunnen maken als ze bewust met water omgaan. Motiveer hen door hen bijvoorbeeld geregeld op de hoogte te houden van hoeveel water jullie uitgespaard hebben tijdens een bepaalde periode. U kunt ook het cliënteel betrekken bij je initiatieven om water te besparen: hang bijvoorbeeld een korte nota of een leuke cartoon in de toiletten, badkamers met de vraag de kraan toe te draaien tijdens het inzepen van de handen en het tandenpoetsen. Informeer u tot slot bij de aankoop van nieuwe (keuken)toestellen, bij de installatie van nieuwe toiletten en badkamers over het watergebruik van het nieuwe materiaal. Een kleine extra uitgave bij de aankoop kan een aanzienlijke daling van uw facturen betekenen! Hergebruiken Water dat is gebruikt (zoals afwasen badwater), wordt grijs water genoemd. Veel van dat water kunt u hergebruiken. Tijdens droge periodes kunt u het bijvoorbeeld in de tuin kwijt, uiteraard als het niet sterk vervuild is. Giet het echter niet op de planten, maar op de bodem. Water uit (vaatwas)machines kunt u hier niet voor gebruiken omdat het te veel schadelijke stoffen bevat. Gebruik het grijze water zo snel mogelijk. Als u het opslaat voor later gebruik, zal het slecht gaan ruiken. Er bestaan ook systemen om bad- en douchewater te hergebruiken om toiletten door te spoelen. Dergelijke systemen vangen het bad- en douchewater op en reinigen het: de zwaardere deeltjes zakken naar de bodem en de lichtere deeltjes worden uit de bovenste waterlaag gehaald. Zo verdwijnen ook zeepresten en haartjes uit het water. Het gereinigde water wordt bewaard in een opslagtank en wordt aangewend om toiletten door te spoelen. Maar u kunt ook zelf afvalwater filteren om het opnieuw te gebruiken. Dat kan met een helofytenfilter die het water zuivert tot een kwaliteit die onschadelijk is voor het milieu. De filter is een soort moerasje. Het kan een bak met zand en grind met helofyten zoals riet en lisdodde zijn. Voor bijvoorbeeld horecazaken kan het ook grootschaliger worden uitgevoerd. Door de toevoer van afvalwater en schoon water op een bepaalde manier aan te leggen, ontstaat er een langzame waterstroom door de filter en dus langs de wortels van de helofyten. Op deze wortels zitten bacteriën die zich voeden met de afvalstoffen uit het water, wat het water geleidelijk filtert. Er bestaan ook zandfilters, waarbij het water alleen door een zandpakket loopt, zonder planten. Dit is een mechanische filter en heeft als nadeel dat er een ophoping van vuil ontstaat bovenop het zandpakket. Ook regenwater kunt u hergebruiken in de horecazaak. Het is een perfect alternatief voor toepassingen zoals toiletspoeling, poetsen, de wagen wassen, het gazon besproeien Er bestaan verschillende soorten pompen om het water naar de tappunten te voeren. Informeer u hierover bij een vakman. Leo Vernimmen Revolutie in handhygiëne... Mitsubishi Jet towel handendroger... kostenbesparend en helpt mee aan een beter milieu... Er zijn verschillende systemen op de markt die u helpen bij waterbesparing en recyclage. Ecoplay Het gepatenteerde Ecoplaysysteem kan leiden tot een aanzienlijke besparing van het leidingwaterverbruik tot wel 30%. De geïntegreerde douche-wtw (patent pending) zorgt ervoor dat warmte van het douchewater teruggewonnen wordt en benut wordt voor het nieuwe douchewater. Badwater kan na verloop van tijd nare luchtjes veroorzaken. Om dit te voorkomen, beschikt Ecoplay over een ingebouwde microprocessor die controleert hoe lang het water in de opslagtank zit. Wanneer het opgeslagen water veroudert, wordt het geloosd en door leidingwater vervangen. Het Ecoplay-systeem zorgt ervoor dat er altijd voldoende water in de opslagtank beschikbaar is om het toilet door te spoelen. Als er onvoldoende gereinigd bad- en douchewater beschikbaar is, dan wordt dit aangevuld met leidingwater. Het Ecoplay-systeem is nagenoeg onderhoudsvrij. De watervoorraad wordt automatisch door de ECU in het oog gehouden en eventueel ververst, op basis van het waterverbruik van de bewoners. Mocht er een defect optreden in het systeem, dan kan de hoofdmodule eenvoudig worden gedemonteerd en vervangen. Ionator Tennant Ionator is een sproeifles/machine die met de ec-h2o-technologie water activeert tot een krachtig reinigingsmiddel. Het elimineert de milieu-impact van chemische reinigingsmiddelen en reduceert het waterverbruik met 70% ten opzichte van conventionele schrobmethodes. Voor meer informatie kunt u mailen naar horeca@miscea.com. De machine wordt met kraantjeswater gevuld. Hieraan worden zuurstofhoudende microbelletjes toegevoegd. In een watercel wordt dit water elektrisch geladen. Het water krijgt alle eigenschappen van een universeel reinigingsmiddel. Aquafox Aquafox is een geautomatiseerd systeem dat de kwaliteit van spoelwater bewaakt en een enorme waterbesparing realiseert. Via sensoren telt Aquafox in de spoelbak het aantal gespoelde glazen en geeft het water en zeep op basis hiervan. Het systeem wordt geplaatst op de bestaande spoelbak en kraan en levert propere glazen af en verbetert zelfs de kwaliteit van de getapte biertjes. Het systeem belooft zo n liter water per spoelbak per maand besparen. Osmose Leidingwater bevat nog een hoeveelheid minuscule onzuiverheden zoals zouten, kalk, zink, nikkel, mangaan, ammonium. Wanneer je dat water gaat filteren en finaal onder hoge druk door een membraan met ultrafijne gaatjes stuwt worden deze onzuiverheden er uitgehaald. Het resultaat is een vloeistof die bijna uitsluitend bestaat uit waterstof en zuurstof, wat men het permeaat noemt in het zuiveringsproces. Dit permeaat vangt het osmosetoestel op in een tank die dan de wasinstallatie voedt. Water dat behandeld is met de osmosetechniek zorgt ervoor dat uw glazen en borden vlekkeloos kunnen drogen zonder dat er een handdoek aan te pas komt. U spaart arbeidskracht uit, heeft gegarandeerd schone glazen. U kunt ze zelfs in de open barkast laten gaan. Glazen die met de osmosetechniek zijn behandeld stoten het stof af. Miscea kraan... de ultieme oplossing voor in uw keuken óf voor uw klanten. a new standard

11 I reportage I I P.11 Whisky in de hoofdrol Een verhaal dat ooit begon met twee gepassioneerde mensen, drie flessen whisky en een rondreis in Schotland is uitgegroeid tot een restaurant met meer dan 800 soorten whisky in de rekken. In Eetablissement De Cluysenaer laten Stef en Krien Roesbeke- Puts niet alleen whisky proeven, maar schenken ze deze ook bij het eten. De unieke combinatie van whisky en eten bezorgde De Cluysenaer zowel in 2008 als in 2010 de titel van whiskyrestaurant van het jaar. Met de doedelzak onder de arm trokken we naar Kluizen voor een kennismaking met het koppel achter al die whiskyflessen. Voor Stef en Krien is whisky niet zomaar een thema voor hun restaurant, het is een passie. Sinds Stef gebeten werd door de whiskymicrobe heeft hij alle distilleerderijen in Groot- Brittannië bezocht waaronder 110 in Schotland alleen. Daarnaast heeft hij meegewerkt aan een aantal whiskyboeken. Stef droomt er intussen van een nieuw boek te schrijven over reizen en whisky in combinatie met eten. Er zijn mensen die met lijstjes aankomen en vragen of je die en die whisky in huis hebt Vol vuur vertellen Stef en Krien over de honderden smaken en intensiteiten die whisky rijk is. In tegenstelling tot wijn is de smaak van whisky niet terroir-bepaald. Zo is gerookte whisky door het commerciële succes van de oorspronkelijke distilleerderijen uitgegroeid tot een product dat bijna iedere distilleerderij aanbiedt, vertelt Krien. Naast de smaken is ook het aantal bottelingen quasi onbeperkt. Niet alleen de distilleerderijen bottelen, er zijn ook onafhankelijke bottelaars die hun eigen touch geven aan het eindproduct. Het verhaal en de authenticiteit achter al die verschillende whisky s en distilleerderijen maakt dit alles enorm fascinerend. Wat opvalt, is dat er zowel leken als doorgewinterde whiskyliefhebbers te gast zijn in De Cluysenaer. Er zijn mensen die met lijstjes aankomen en vragen of je die en die whisky in huis hebt, stelt Krien. Verder zijn er klanten die intussen kennis terzake hebben opgebouwd en thuis ook een verzameling van honderden flessen hebben staan. Klanten kunnen bij De Cluysenaer ook gewoon een flesje whisky aanschaffen. Het voordeel dat we bieden tegenover de meeste speciaalzaken, is dat je bij ons eerst kunt proeven voor je koopt. Whisky bij het menu Door de enorme waaier aan smaken die whisky te bieden heeft, is dit een enorm dankbaar product om mee te werken. Stef: Het is altijd weer boeiend om interessante smaakcombinaties en nuances tussen gerecht en whisky tot stand te laten komen. Zo kun je een whisky met een zilte smaak kiezen voor bij vis, of een whisky met een boterachtige smaak voor bij asperges à la flamande. De grote verscheidenheid aan smaken maakt het moeilijk om exact de juiste toetsen te vinden. Anderzijds is het fantastisch om een perfecte harmonie met een schotel te creëren of de smaken net te doen contrasteren met elkaar. Het is ook de bedoeling de smaken van eten en whisky te combineren, ze samen tot je te nemen. Alleen zo komt de ideale wisselwerking tussen alle smaken tot stand. Zoals andere restaurateurs een menu bieden met aangepaste wijnen of bieren, kun je bij De Cluysenaer altijd terecht voor een menu met aangepaste whisky s. Daarbij schenkt Krien twee centiliter per gang. Het is niet de bedoeling na een menu ladderzat van tafel te gaan. Per menu krijgen de gasten in totaal zo een tien tot twaalf centiliter whisky. Hierdoor hoeven ze zich geen zorgen te maken voor controles. Waar je het hele jaar door aangepaste whisky s kunt krijgen bij het marktverse menu, introduceren Stef en Krien elk jaar een speciaal whiskymenu. Hierbij worden een aantal specifieke whisky s centraal gesteld waarrond Stef een aantal recepten creëert. Deze avonden worden helemaal volmaakt met doedelzakken en de nodige achtergrondverhalen over die welbepaalde whisky s op de kaart. Daarnaast organiseert Krien exclusief voor dames twee keer per jaar een lady s whisky night. Aan de slag Stef en Krien raden collega s die zelf meer met whisky willen werken aan om eerst en vooral veel te proeven. Proeven doe je trouwens met het topje van je vinger, niet met een glas, lacht Stef. Het is belangrijk in het begin een gamma op te zetten waar een aantal basissmaken in vertegenwoordigd zijn. Van hieruit kun je verder bouwen aan je kaart door constant te blijven proeven en combineren. Het is voor het combineren van whisky met eten ontzettend belangrijk om whisky s te gebruiken die op elkaar en op het eten zijn afgestemd. Het moet een harmonieus geheel blijven door de gangen heen. Niet lopen voor je kunt stappen Stef en Krien geloven in stelselmatige groei. Gestart als cateraar aan huis hebben we in 2000 De Cluysenaer geopend. Intussen zijn we elf jaar in dit restaurant aan de slag en hebben we al heel veel zaken overleefd. Sleutels voor dit succes zijn onder meer de zaak niet meteen te groot te zien en zelf werken in de zaak. Als je als restaurateur afhankelijk bent van een chef in dienst, dan maakt dit je heel erg kwetsbaar. Verder zorg je, door zelf de nodige uren te draaien, ervoor dat je personeelskost niet te hoog wordt. Als koppel actief in de keuken en de bediening dragen Stef en Krien ook de eindverantwoordelijkheid voor alles. In die zin houden we de details bijna militaristisch in de gaten. Ook een goed aankoopbeleid speelt zijn rol in het geheel. Het allerbelangrijkste is uiteindelijk het bieden van een goede prijskwaliteitsverhouding, gekoppeld aan een unieke ervaring. Het is opvallend dat slechts 15% van de mensen die vragen om bij De Cluysenaer te komen werken, een horecaopleiding achter de rug hebben. Meer zelfs, van de vijftig jaargenoten waar Stef tijdens zijn opleiding mee afstudeerde, zijn er amper twee die nog iets met voeding doen. De uren spelen hier vast en zeker een rol. Vaak kiest men een gemakkelijkere weg in plaats van een job in de horeca. Starre regelgeving Stef en Krien zijn het er allebei over eens dat de horeca een zeer flexibel gegeven is waar de huidige regelgeving veel te star voor is. Extra helpende handen van mensen die na hun dagjob willen bijverdienen in de horeca, zouden volgens het koppel hiervoor aangemoedigd moeten worden door hun inkomsten minder te belasten. De btw-verlaging zien Stef en Krien als broodnodig voor sommige collega s. Voor bepaalde zaken betekende de btw-verlaging het verschil tussen openblijven of sluiten. In het geval van De Cluysenaer werd de btw-verlaging meteen geïnvesteerd in een loonsopslag voor het personeel. Eetablissement De Cluysenaer, Kluizendorpstraat 82, 9940 Ertvelde, tel. 09/ , Willem Bonneux Ingrediënten Plattekaasbavarois: 70 g gesuikerde bosvruchtencoulis 100 g plattekaas (zonder suiker) 6 g gelatineblaadjes 40 g roséchampagne 10 g bowmorewhisky Tiramisu van citrus: 1 eierdooier 150 g mascarpone 50 g suiker Sap van 1 citroen Citrusschuimpjes: 4 eiwitten 150 g suiker Citroenrasp Kokoskoekje: 350 g bloem 100 g suiker 4 el geraspte kokos 125 g roomboter Stef en Krien: Collega s die zelf meer met whisky willen werken, moeten eerst en vooral veel proeven. Wouter Van Vooren Plattekaas, bosvruchten, tiramisu, schuimpjes, kokoskoekje 6 el zonnebloemolie 1 ei 1 zakje vanillesuiker 1 zakje bakpoeder (dit is het recept om meerdere koekjes te maken) Bosbessen Bosbessensorbet Bereiding Citrusschuimpjes: Klop de suiker en de eiwitten op en haal er op het einde de citroenrasp door. Doe in een spuitzak en maak bolletjes op bakpapier. Bak de meringue 80 minuten in de oven op 90 C. Laat daarna nog 30 minuten in de oven rusten. Plattekaasbavarois: Verwarm de coulis met de champagne en de whisky. Doe er de gelatineblaadjes bij. Laat 15 minuten afkoelen op een frisse plaats. Meng er de kaas onder en laat opstijven in de koelkast. Verdeel de bavarois in torentjes en doe er de coulis van rode vruchten op. Tiramisu: Klop de eierdooier 10 minuten op met de suiker. Meng er de mascarpone en het citroensap onder. Kokoskoekjes: Mix in een kom de suiker, de kokos, de roomboter, de olie het ei en de vanillesuiker. Voeg er beetje bij beetje de bloem en het bakpoeder aan toe en vermeng alles goed. Maak balletjes van het deeg en druk ze ietwat plat. Leg deze op bakpapier met wat ruimte ertussen en bak de koekjes 15 minuten goudbruin. Laat afkoelen op een rooster. Dresseer op het bord met de sorbet en de bosbessen

12 Lagune, een meerwaarde voor elke horecazaak Dak bestaat uit een innovatief waterdicht, RENSONSCREEN zonwerend, lichtdoorlatend doek WATERPROOF Een windvaste zonwering Hoge kwaliteit van afwerking Speciaal ontwikkeld voor gemakkelijk onderhoud Geïntegreerde verlichting, verwarming en luidsprekers Alle screens kunnen los van elkaar volledig of gedeeltelijk open en dicht Een ideale oplossing voor een aangename rookruimte buiten Een terrasoverkapping die zorgt voor sfeervolle buitenruimte zonder last van regen, wind of overmatig zonlicht, afsluitbaar zonder dat uw klant een opgesloten gevoel krijgt, met behoud van het zicht naar buiten. Een uitbreiding van uw zaak zonder grote verbouwingswerken, aangepast aan de stijl van het gebouw, zelfs bedrukt met uw logo. VENTILATION SUNPROTECTION Wenst u meer informatie? of bel onze infolijn +32 (0)

13 I Uit de regio's I Poperinge, hoofdstad van het goede leven In september 2010 werd Poperinge verkozen tot West- Vlaams Ambassadeur van Vlaanderen Lekker Land. Dat heeft de stad te danken aan het toeristisch promoten van haar culinaire troeven. De titel wordt ook in 2011 in ere gehouden. Ho.Re.Ca Poperinge en Toerisme Poperinge werken intens samen om de titel waar te maken met culinair getinte evenementen. Lekker eten, gezellig tafelen, met een lekker streekbiertje in de hand op een terrasje Gery Plancke van Gasthof De Kring en voorzitter van Ho.Re.Ca Poperinge merkt dat de samenwerking tussen diverse instanties veel intenser is geworden: Sinds het startschot van Tafelen in Vlaanderen in Poperinge, is de samenwerking tussen stad, dienst voor toerisme en horeca uitgegroeid als nooit tevoren. Stimulans voor de horeca Uiteraard staat bij de Poperingse activiteiten de hop centraal. Poperinge is de hoppestad van België. Met 180 hec tare hopvelden, een Hopmuseum en twee ambachtelijke brouwerijen heeft de stad genoeg troeven om een aantal unieke evenementen op touw te zetten. In maart waren er al het Hopscheutenfestival en de Hopscheutenhappening. Tien chefs maakten met een brochure uitgebreid reclame voor deze activiteiten. In de zomer voeren de horeca en de toerismedienst gezamenlijk promotie rond de echte Poperingse hennnepot en de streekbieren. Gery Plancke: Dankzij deze samenwerking en de ondersteuning van het stadbestuur staat onze sector meer in de kijker. Ik ben ervan overtuigd dat vele collega s er een directe meerwaarde in zien. Volgens Plancke komt de samenwerking ook de landelijke, kleinere eetgelegenheden ten goede. Zij waarderen het project genieten in de grensstreek ten zeerste. De couleur locale en de streekgastronomie van de Westhoek zorgen immers voor een aangename afwisseling voor de streekbezoekers. Nog op de agenda In het Hopmuseum ontdekt u het verhaal van hop en mens doorheen de vier seizoenen en doorheen de tijd. U kunt er ook terecht voor bierdegustaties. Wie het over de actieve boeg wil gooien, kan fietsen langs hop en bier. De fietstocht van 35 kilometer gebeurt met een gids en wordt Vlaanderen Lekker Fiets Land Magazine Vlaanderen Lekker Fiets Land, het magazine met culinaire fietstips en streekgerechten uit de 25 lekkerste gemeenten van Vlaanderen. Hierin staan nieuwe culinaire fietslussen, toeristische tips, weetjes, streekgerechten en logies beschreven. Bent u geïnteresseerd om dit magazine ook te verdelen in uw horecazaak en wenst u exemplaren van het magazine te bestellen, neem contact op met Greet Coutuer via g.coutuer@horeca.be. Tot Vlaanderen Lekker Fiets Land! afgesloten in de horecazaak van de abdij van Westvleteren. Tijdens de Hophoogdag in september kunt u kennismaken met de hoppluk, het Hopmuseum en de Sint- Bernardusbrouwerij. Bij een typische streeklunch bevestigt Poperinge zijn titel als hoofdstad van het goede leven. Een volledig gerenoveerde stadskern vormt in september 2011 het decor van de Bier- en Hoppefeesten. Verscheidene Belgische brouwerijen, chefs en producenten van streekproducten bieden er allerlei lekkers aan. Toerisme Poperinge vatte het volledige verhaal van hop, bier, gastronomie, WOI, actief beleven en couleur locale samen in een nieuwe glossy brochure. Voor de horeca staat het vast: Al deze activiteiten zijn een stimulans voor de horeca-uitbater door de samenwerking met organisaties als Westtoer, de dienst van toerisme, het stadbestuur en het plaatselijke keurbroederschap de Witte Ranke. Gemeenten en horecaondernemers kunnen zich opnieuw kandidaat stellen als Ambassadeur van Vlaanderen Lekker Land Een nieuwe oproep zal dit najaar gelanceerd worden. Interesse? Voor meer info: g.coutuer@horeca.be of tel. 0473/ Win een verblijf! Kijk snel achterin voor de wedstrijdbonnen VLAANDEREN LEKKER LAND Heerlijke slaapplekjes Culinaire fietstips Vlaamse streekgerechten 00 Magazine2011_Cover R/V (4p).indd 2 20/04/11 10: Door het invoeren van het rookverbod in cafés sinds 1 juli 2011 moeten brouwerijen en café-uitbaters dringend op zoek naar een goede oplossing. Zij willen hun klanten uiteraard de beste service blijven aanbieden en daar hoort nu dus een aangename rokerszone bij. Een terrasoverkapping biedt dé oplossing. Er is echter meer. Horecazaken met een terras kunnen gouden zaken doen. Wie echter buiten wil zitten, moet ook rekening houden met de grillen van de natuur. Dankzij een terrasoverkapping kan het terras elke dag van s morgens vroeg tot s avonds laat gebruikt worden, zonder last van zon, regen, wind of koude. U hebt geen last van zon of regen dankzij een aluminium constructie met een waterafvoersysteem en een windvaste, waterdichte, maar lichtdoorlatende dakzonwering, die geopend of gesloten kan worden. U hebt geen last van wind of koude door de windvaste screens aan zijkant en/of voorzijde (eventueel met vensters ). Het hele jaar door Als het s avonds donker wordt, schakel je gewoon de verlichting aan. Als het plots gaat I P.13 Publireportage Een terrasoverkapping: aangename rokerszone of sfeervolle buitenruimte Zonder last van zon, regen, wind of koude afkoelen, maak je gebruik van de verwarmingselementen. Er kunnen zelfs luidsprekers geïntegreerd worden. Aangepast aan elke locatie Geen zichtbare bevestigingselementen of elektrische kabels. Screens en profielen zijn beschikbaar in alle kleuren, waardoor deze systemen bij gelijk welke bouwstijl passen. Bovendien kunnen de screens ook met het logo van de zaak bedrukt worden. Infolijn: info@rensonscreens.be Wanneer wordt een overdekt terras beschouwd als een open of gesloten ruimte? Om als gesloten ruimte beschouwd te worden, moet deze van de omgeving door wanden en een plafond afgescheiden zijn. Een terras waarvan minstens één zijde volledig open is, wordt niet als een gesloten ruimte aanzien. Daar mag er dus gerookt worden. Het nieuwe concept bij Dupont. Via Chef Utilities brengen wij zorgvuldig geselecteerde en kwalitatieve materialen een stuk dichter bij de Chef. Sinds het ontstaan van Dupont zijn wij overtuigd te kunnen rekenen op het vertrouwen en de garanties van onze leveranciers. Mede dankzij deze leveranciers staat Dupont steeds garant voor kwaliteit, innovatie en een goede dienst na verkoop! CHEF UTILITIES BY DUPONT NV t Hoge 98 - BE 8500 Kortrijk - T info@chefutilities.be - elke weekdag open van 9u tem 18u30 zaterdag tem 18u zondag gesloten

14 I P.14 I varia I Belgische sterren kleuren Grieks firmament Wouter Van Vooren Dat de Belg graag lekker eet, hoeft geen betoog. Dat geldt niet in het minst tijdens zijn vakantie in het buitenland. En die buitenlandse keuken is vaak een verrassing, een hele ontdekking. Dat is ook de toeristische sector niet ontgaan. Het resultaat is een Belgisch-Griekse culinaire samenwerking. VIP Selection, een zustermaatschappij van Jetair, Jeunes Restaurateurs d Europe en Atlantica Hotels & Resorts sloegen eind vorig jaar de handen in elkaar om een uniek avontuur aan te gaan. Het VIP Selection-cliënteel, dat verfijning en correcte bediening op prijs stelt, bleef in het buitenland wel eens op z n honger zitten. Daaruit groeide het idee om aan kruisbestuiving te doen. Niet een menu of een aanpak opdringen, maar samen een exclusief menu ontwikkelen dat zowel de authentieke Griekse als de creatieve Belgische keuken weerspiegelt. In een eerste fase gingen Kristof Coppens (A-Priori in Haaltert, 1 ster) en Franky Vanderhaeghe (Hostellerie Saint- Nicolas in Elverdinge, 2 sterren) in Griekenland poolshoogte nemen bij Christos Karagiannakos en Kotsi Athanasios. Tijdens de wintermaanden kwamen Karagiannakos en Athanasios naar België om met Coppens en Vanderhaeghe samen te werken. Het werd een uitwisseling van technieken, smaken en gerechten met respect voor elkaars advies. En het resultaat is er één op maat van de meest veeleisende toerist: een verfijnd, hoogstaand menu met lokale, mediterrane en Belgische ingrediënten. Het resultaat is op maat van de meest veeleisende toerist: een verfijnd, hoogstaand menu met lokale, mediterrane en Belgische ingrediënten. Sinds midden mei is het menu beschikbaar in de vijfsterrenhotels Atlantica Sensatori Resort en Atlantica Imperial Resort op Kreta en Rhodos. Na de zomervakantie wordt het project geëvalueerd en is uitbreiding naar andere vakantiebestemmingen mogelijk. Leo Vernimmen CHEF11: vakbeurs exclusief voor restaurants De Vlaamse Wijnacademie De Vlaamse Wijnacademie is in Vlaanderen uitgegroeid tot een begrip op het vlak van wijnopleidingen. Naast het paradepaardje, de driejarige opleiding tot Sommelier Conseil, biedt de Vlaamse Wijnacademie ook de éénjarige opleiding Aspirant-Sommelier aan, die specifiek gericht is op de horeca. De opleiding Wijnbouwer-Wijnmaker diept het volledige wijnproces uit. Daarnaast hebben we een uitgebreid aanbod kortlopende opleidingen die horecamedewerkers, restauranthouders en vertegenwoordigers van drankenzaken toelaten om hun kennis in specifieke domeinen bij te schaven. SOMMELIER CONSEIL De opleiding Sommelier Conseil kwam tot stand in nauwe samenwerking met de prestigieuze Franse Université du Vin van Suze-La-Rousse in de Rhônestreek. Het diploma Sommelier Conseil dat de Vlaamse Wijnacademie aflevert, wordt erkend door deze Franse Wijnuniversiteit. In deze driejarige opleiding komen alle wijndomeinen en -disciplines aan bod. PRAKTISCHE INFO Kostprijs: SYNTRA-campus Gent - start 21 september SYNTRA-campus Asse - start 21 september 2011 ASPIRANT SOMMELIER Deze opleiding is ontstaan op vraag van horecamedewerkers die dagelijks te maken krijgen met een kritisch publiek. In één jaar krijg je de basis onder de knie, om aan jouw klanten een geschikte wijn te serveren die past bij hun verwachtingen. Bovendien zullen jou ook de middelen worden aangereikt om jouw keuze te motiveren. PRAKTISCHE INFO Kostprijs: SYNTRA-campus Sint-Niklaas - start 21 september SYNTRA-campus Oudenaarde - start 22 september SYNTRA-campus Aalst - start 7 februari 2012 BASIS WIJNDEGUSTATIE Gedurende 6 boeiende lesavonden maken we je wegwijs in de wereld van witte, rode, zoete en mousserende wijnen. Naast de algemene theoretische informatie zoals bewaringsprincipes, vereisten voor een goede wijnkelder, het serveren e.d.m. ligt de klemtoon op het leren degusteren (6 à 7 wijnen per avond). PRAKTISCHE INFO Kostprijs: SYNTRA-campus Gent - 20 september SYNTRA-campus Gent - 8 november SYNTRA-campus Oudenaarde - 9 november SYNTRA-campus Aalst - 9 november SYNTRA-campus Gent - 14 februari SYNTRA-campus Oudenaarde - 21 maart SYNTRA-campus Gent - 17 april SYNTRA-campus Aalst - 19 april 2012 In september 2010 vond voor het eerst CHEF plaats, een exclusieve vakbeurs voor de restaurantsector. De volgende editie, CHEF11 belooft een nog ruimer exposantenaanbod en een sterk programma. CHEF11 onderscheidt zich duidelijk van andere, brede horecabeurzen door haar exclusieve karakter en door haar focus op nieuwigheden en op hoogwaardige producten en uitrusting. Het aanbod op de beurs wordt nauwgezet gescreend door een Adviescomité van Chefs. Zij hanteren strenge selectiecriteria waaraan zij alle producten aftoetsen die de exposanten op CHEF11 willen tentoonstellen. Dit garandeert de professionals een interessant bezoek vol ontdekkingen, informatie en inspiratie. CHEF11 onderscheidt zich duidelijk van andere, brede horecabeurzen door haar exclusieve karakter Door de focus op de restaurantbranche, ontdekken de bezoekers er en in een minimum aan tijd een aanbod dat perfect is afgestemd op de gastronomie. Uniform standenconcept Ook in 2011 stellen de exposanten hun geselecteerde producten tentoon in een uniform standenconcept, waardoor de bezoekers zich concentreren op de essentie: het product. Op het programma van CHEF11 staan doorlopende degustaties, masterclasses, Meet the Expertsessies (waar u in een persoonlijk gesprek met een specialist info en tips krijgt over actuele topics) en het Foodpairing Restaurant. Met de expositie Local Inspiration zet CHEF11 kleinschalige telers, kwekers en producenten van lokale, ambachtelijke topproducten in de kijker. CHEF11: zondag 18, maandag 19 en dinsdag 20 september 2011 (van 11 tot 19 uur) in Kortrijk Xpo (B). Een greep uit ons kortlopend aanbod: Bordeaux bruist als wijnmetropool, Franse wijnen, Biowijnen, Champagne en houtlagering, Jeneverkenner, Commercialiseren van wijn, Wens je meer informatie? Wil je op de hoogte blijven? Surf naar of volg de Vlaamse Wijnacademie op Facebook of Twitter.

15 I zoekertjes I Over te nemen: café/restaurant beiden zonnig terras, café 50pl buiten, 30 zitpl binnen 20 pl aan bar, rokersruimte voorzien, rest. 46 zitpl binnen, 20 zitpl buiten beiden bewezen omet, voll instapklaar, gelegen op de markt v Kortemark 0477/ zoekertje plaatsen? Ga naar zoekertjes en vul HET formulier in. I P.15 Oproep uit medialand Over te nemen/exploitant: ontbijt-, lunch- en theehuis op de Wetstraat in het hart van de Europese wijk in Brussel. Hedendaags en gezellig interieur, 40 zitplaatsen, goede uitrusting. (eetzaal + gang 80m², keuken 21 m², sanitair). Tel: 02/ Over te nemen: Trendy restaurant met bar regio Kortrijk-Ieper. Resto: 38 zitplaatsen, bar: 60 zitplaatsen, terras: 40 zitplaatsen. Interessante overnameprijs, ideaal voor koppel, vrij van brouwer, groeimogelijkheden. 0478/ Hotel La Réserve - Knokke-Heist zoekt nog medewerkers voor keuken en zaal, in vast dienstverband, 5 dagen-werkweek. Contacteer Ivan Verhaeghe - 050/ mv@la-reserve.be Interesse om bij het Golden Tulip Brussels Airport Hotel aan de slag te gaan als (nacht)receptionist,barman of restaurantmedewerker? Gelieve uw CV te mailen tav mevr Claeys: ma@goldentulipbrusselsairport.be Zie ook Te koop 40 mooie bordeaux stoelen stoffen zitting zo goed als nieuw 2 jaar oud. prijs overeen te komen groetjes bel me voor inlichtingen I varia I Otn.FAMILIE HOTEL Uitst. ligging nabij centr. strand, casino, park. 15 kamers. Gr. bezett. met trouwe klanten. Lift. Keuken FAVV gekeurd. Nieuwe handelshuur. volledig uitger. en instapklaar. BVBA vrij van schulden. TEL: OVER TE NEMEN:TAVERNE-REST. ANTWERPEN aan DE SCHELDE BIJ zwembad en camping 20 jaar zelfde uitbater VRIJ VAN BROUWER lage huishuur woonst mogelijk terras 250 pl.binnen: 180 pl. prijs overeen te komen gsm OVER TE NEMEN: Brugge centrum Café: breed gamma specialiteitsbieren en alcohols. Vast cliënteel en toeristen. Zeer hoge omzet door concept, oppervlakte en ligging. Hogere prijsklasse. Instapklaar. Open 7/7 vanaf uur. Info op 0474/ Bekende zaak, in natuurgebied langs Leie Drongen/Gent: Rest, feestz, tea-room + terras aan Leie: inkom, open haard, veranda, feestzaal, terras, parking! Instapklaar, Vrij van brouwer! Mevr Van Hecke 09/ of info@appartementverhuur.be Restaurant over te nemen, rand gent, 30 tal couverts, terras 30 couverts, halfopen keuken, woonst beschikbaar, pand te koop of te huur, bvba over te nemen, alles bespreekbaar tel 0473/ Nieuwe Bistro d Afspanning te Beernem zoekt gemotiveerde zaal- en keukenmedewerk(st)er om ons team te vervolledigen. full-time, opening voorzien juli, di en woe gesloten tel 0479/ joost. meire@telenet.be TE HUUR volledig gerenoveerd 3*** hotel 20 kamers, tss La Roche en St Hubert.Restaurant 50 p, bar, lounge, wintertuin voor seminaries of feesten tot 60 p, groot terras, tuin, parking.fietsen, langlauf,nordic walking...prijs te bespreken, 0498/ The Harp Irish pubs zoeken gemotiveerde medewerkers met pit die in teamverband kunnen samenwerken en onder een variabel uurrooster. eigen vervoer is een pluspunt. voor meer informatie tel of richsontheharp@gmail.com Nieuwe Bistro d' Afspanning te Beernem zoekt gemotiveerde zaal- en keukenmedewerk(st)er om ons team te vervolledigen. full-time, opening voorzien juli, di en woe gesloten tel 0479/ joost.meire@telenet.be Frankrijk brengt achtste trappist op de markt De abdij op de Catsberg in het noorden van Frankrijk, vlakbij de grens met België, komt met een trappist op de markt. Mont des Cats wordt de achtste trappist. Naast de 6 Belgische trappisten (Chimay, Orval, Westmalle, Westvleteren, Rochefort en Achel), brouwt men ook net over de Nederlandse grens een trappist (La Trappe). Voor Frankrijk zou het de eerste trappist worden. De broeders in Catsberg krijgen de hulp van de trappistenbrouwers van Chimay. Om de benaming trappist te mogen gebruiken, moet een product aan enkele voorwaarden voldoen. Het moet geproduceerd worden binnen de muren of in de nabijheid van een trappistenabdij. Het product moet door of onder toezicht van de kloostergemeenschap worden gebrouwen, en het grootste deel van de winst moet naar sociale werken gaan. Het succesvolle VTM-programma Chef In Nood start met een nieuwe reeks. Hebt u een horecazaak die de gouden tips van tweesterrenchef Stéphane Buyens (Hostellerie Le Fox) kan gebruiken, aarzel dan niet om contact te nemen met de Chef in Nood-redactie. Ze zoeken gedreven restaurateurs die in moeilijke tijden hun zaak een boost I vorming I In de horecasector kunt u continu bijleren. Ideaal daarvoor zijn de gratis opleidingen van Horeca Vorming Vlaanderen, waar u kunt kiezen uit een uitgebreid aanbod van opleidingen in uw buurt. Nu heeft Guidea op vraag van Fed. Ho.Re.Ca Vlaanderen een formule uitgewerkt waarmee u zich elke maand bij u thuis kan bekwamen in een vakgebied. De formule is eenvoudig: u klikt via de link het opleidingsfilmpje of opleidingsfoto s van de maand aan en volgt nauwgezet de uitleg en handelingen. U leert er in maximum 10 minuten op een leuke manier bij. willen geven. Met de hulp van topchef Buyens werkt u nauw samen om van uw restaurant een sterk horecamerk te maken. Inschrijven kan via casting_belgie@eyeworks.tv Voor tips of vragen kunt terecht op tel. 0484/ (Barbara) Bijleren bij u thuis Zomertijd brengt meestal stralende zon mee. De temperatuur van de gerechten en het bewaren ervan vraagt aandacht. Zeker nu het al eens heel warm kan worden. Voedsel vacuüm bereiden is een manier om het langer te bewaren op een correcte manier. Het filmpje toont alvast hoe u te werk gaat. Kijk op I nieuwe leden I I colofon I Fed. Ho.Re.Ca Vlaanderen mocht in MEI 2011 onder meer de volgende leden verwelkomen. De Federatie dankt deze leden. Samen zullen we werken aan een betere en rendabelere horeca: Antwerpen - Kaffee Kanapée, Eeklo - 'T Stekkedooske (Fonduerestaurant/Loungebar), Merendree - Vollenbak (Frituur), Knokke - La Réserve (Htl/Rest.), Tongeren - Altermezzo, Tongeren - Intermezzo (Brasserie), De Haan - Pallieterhof (Rest./ Tea-R./Feestz.), De Haan - Iris, Sint-Kruis (Brugge) - Usilia, Hollebeke - De Palingbeek (Golfclub), Kapellen (Antw.) - 'T Leeuwke, Antwerpen - Total Truck City, Zottegem - Traiteur Wynendaele Xavier, Dendermonde - Oude Vest (Taverne), Lebbeke - Passe-Partout, Wetteren - Mont Blanc (Rest./Brass.), Kasterlee - Traiteur Janssens, Damme - De Bonheur, Kasterlee - De Residentie, Lichtaart - Keravic (Htl + Rest./Vinotheek Mar-Kies), Bachte-Maria-Leerne - L'assiette Carree, Deinze - Bistro Marron, Dikkelvenne - De Rotse, Munkzwalm - Canteclaerhoeveke, Krombeke - 'T Hof Van Vlaanderen, Millen - Greetje (Brasserie), Overijse - Victor (Frituur), Roeselare - De Witte Merel (Bistro), Olen - Den Boskant (Taverne), Arendonk - Valkenhof, Beerse - Den Boskant, Zeebrugge (Brugge) - Tijdok, Leuven - 'T Zeeltje (Frituur), Leuven - Mykene, Houthalen-Helchteren - Ter Laecke, Lovendegem - Feestelijkheden Welvaert Christian, Diksmuide - Traiteur Devisscher, Waarloos - Traiteur Steven, Oostkamp - 'T Roodhof, Maldegem - 'T Kleitenaerken (Eetcafé), Assenede - De Lieve, Huizingen - Het Brouwershuis, Mendonk - Sint-Bavohoeve (Eetcafé), Tildonk - Maritime (Brasserie), Oppuurs - Mojito Madness, Kortrijk - Da Franco (Ristorante), Nieuwpoort - Gemeente Huis (Hotel/Rest.), Oostduinkerke - 'T Genieterken (Tea-R.-Snacks), Oostkamp - 'T Oud Gemeentehuis (Café/Tav.), Middelkerke - Sportwereld, De Klijte - Eethuis In De Zon, Tongeren - Velinxkafee (Brasserie), Brugge - De Torre, Ophoven - Sailcenter Limburg, Lokeren - Canteclaer (Traiteur), Waregem - Berto, Koksijde - Lusthof (Avondrestaurant), Damme - Tc Vijverhof (Bar), Oud-Heverlee - Villa San Martino, Oostende - Theater (Taverne), Oostende - Liquids (Design Cocktailbar), Izegem - De 3 Gezellen (Brasserie), Izegem - De Pekker, Mariakerke/Oostende - Hydro Palace - Bij Tuur En De Roste (Tav.), Gistel - La Gare (Sfeer (Sfeerkaffee/Bistro), Nieuwpoort - Didis (B & B + Lounge Bar), Wenduine - Astridpark (Tea-Room & Eetkaffee), Dudzele - Kasteel Tudor (Feestzaal), Dudzele - 'T Zwaluwnest, Sint-Andries - Den Comptoir, Heusden-Zolder - Nina's Frit-Uurtje, Vilvoorde - Cantina Caramba, Ternat - Conviva, Loppem - De Lekpot (Rest./Tea-Room), Gent - Foud'o (Brasserie), Berchem (Antwerpen) - Face A Face, Antwerpen - Bar-A, Antwerpen - Xaverius (Eetcafé), Merelbeke - De Middenstand (Tav./Rest.), Boechout - Afspanning De Lisper, Blankenberge - Café Royal, Deinze - The New Sphinx (Frituur), Deinze - Het Genoegen (Rest./Tea-Room), Gent - Gusto, Sint-Martens-Latem - Bobar Lounge, Letterhoutem - Pauwke (Frituur), Geraardsbergen - Pmt Catering, Lokeren - Alces, Erpe-Mere - Het Kraainest, Torhout - Forum, Dilsen-Stokkem - Frituur Bart, Koersel - 'T Fonteintje, Genk - Soep Affaires, Dadizele - Daiseldaele (Hostellerie) Fed. Ho.Re.Ca Vlaanderen Anspachlaan 111/4, 1000 Brussel tel. 02/ fax 02/ fed.vlaanderen@horeca.be Neem contact met de coördinator van uw regio voor meer informatie over het lidmaatschap. Hij of zij komt graag bij u langs. Provincie Antwerpen: Gerrit Budts, tel. 0479/ Provincie Limburg-regio Leuven: Karel Venken, tel. 0479/ Provincie Oost-Vlaanderen-regio Halle-Vilvoorde: Luc Van Daele, tel. 0476/ Provincie West-Vlaanderen: Carole De Clercq, tel. 0473/ word nu lid! En geniet van tal van voordelen Verantwoordelijke uitgever Jan De Haes Redactie Verduyn Publishing, Katia Belloy Anspachlaan 111/4, 1000 Brussel tel.: 0473/ fax: 02/ krant@horeca.be Redactiemedewerkers Willem Bonneux, Lore D hont Régine Kerzmann, Hendrik Lens Jonas Maris, Wilfried Vanden Bossche, Luc Vander Elst Henk Van Nieuwenhove Ludwig Verduyn, Leo Vernimmen Adverteren? Elma Multimedia Bedrijvenlaan 1, 2800 Mechelen tel.: 015/ fax: 015/ info@elma.be Gratis eerstelijns juridisch advies Onmiddellijke beschikking over officiële documenten Nieuwsbrieven, Flashes, Horeca Echo Gratis infosessies Gratis HACCP-gids Sabamkorting En nog zoveel andere ledenvoordelen Aarzel niet en vraag een infopakket aan via (klik in de linkerkolom op lid worden ) Kennis is macht Elke horecaondernemer wordt voortdurend geconfronteerd met nieuwe reglementen, meer administratie, bijkomende lasten. Degelijke en correcte informatie, kort op de bal, is dan ook van groot belang. Fed. Ho.Re.Ca Vlaanderen maakt er een punt van de leden tijdig en duidelijk te informeren over wat er reilt en zeilt in de sector. Aantal is meer macht En dat is niet het enige. De Federatie verdedigt uw belangen door dik en dun. En hiervoor hebben we u nodig. Hoe sterker de beroepsvereniging, hoe meer middelen, hoe meer macht en hoe meer redenen de politiek en de overheid hebben om naar ons te luisteren en onze eisen in te willigen. Contactpersoon Steven Hellemans S.hellemans@elma.be Ho.Re.Ca Vlaanderen Krant is een publicatie van Fed. Ho.Re.Ca. Cette publication est également disponible en français sur simple demande.

16 I P.16 I actueel I Horeca in de Wetstraat Zo gezegd Vroeger kreeg je in sterrenrestaurants de overschotjes van de dag voordien als hapje. Nu zijn er bonbons, ijspralines en taartjes bij de koffie: het kan niet op. Dat heeft natuurlijk zijn prijs. En je mag dat gegeven niet omkeren, zoals een Duits zakenman dat onlangs deed. Hij zei dat hij al die hapjes niet had gevraagd en vroeg ze van de rekening af te trekken. Culinair journalist Willem Asaert in Gazet van Antwerpen. Een barman moet heel verscheiden zijn: hij moet niet alleen kunnen werken met verschillende soorten drank, hij moet ook alles weten te combineren met andere smaken. Verder is het belangrijk respect te hebben voor klassiekers: die gaan niet voor niets al jaren mee. Horeca is een essentieel onderdeel van onze samenleving. Veel politici zijn dan ook sterk geïnteresseerd in wat er reilt en zeilt in de horeca. Op alle mogelijke manieren ondervragen ze daarbij de bevoegde ministers, op zoek naar concrete feiten en informatie over uw sector. Ho.Re.Ca Vlaanderen Krant kijkt discreet mee over hun schouder. Dirk Van der Maelen is de fiscale specialist van de SP.a in de Kamer. Er is de voorbije weken en maanden een boeiend debat gevoerd over de resultaten van de btw-verlaging voor maaltijden in de horeca, zo begint hij zijn schriftelijke vraag aan ontslagnemend minister van Financiën Didier Reynders (MR). Uit zijn vraagstelling mag enig cynisme blijken. De minister zelf is ervan overtuigd dat de maatregel een positieve impact heeft gehad, zo gaat hij verder waarop hij de omzetcijfers voor de sector opvraagt voor de jaren 2006 tot De cijfers geven Reynders gelijk. Het totale eindverbruik in de horecasector steeg in 2010 met 5,93% tegenover De voorbije 5 jaar toonde enkel 2007 een sterkere groei met 6,22%, maar dat was wel het jaar voor de bankencrisis van Wanneer we de meer atypische jeugdherbergen en gastenkamers uit de cijfers weghalen, stijgt die groei in 2010 zelfs tot 6,20%. Nog opvallender zijn de opgedeelde cijfers voor enkel hotels en eetgelegenheden. Die kenden vorig jaar een groei van 8,29%. In 2009 was dat nog maar amper 0,91%. * Wie cijfers en statistieken hanteert als bewijsmateriaal, moet dubbel voorzichtig zijn om geen appelen met peren te vergelijken. Zo komt de horecasector dikwijls in een dubieus daglicht te staan omdat telkens opnieuw spectaculaire cijfers worden bekendgemaakt inzake controleacties. Maar veel van die cijfers hebben te maken met het feit dat de controlerende instanties van de overheid steeds gerichter gaan controleren. Scoren wordt daarbij belangrijker dan volumes. Dat wordt nog maar eens bevestigd in de Senaat door staatssecretaris voor Fraudebestrijding Carl Devlies (CD&V). Hij antwoordt op een vraag van SP.a-senator Bert Anciaux. Enkele maanden geleden bracht de staatssecretaris voor Fraudebestrijding bijzonder goed nieuws, aldus Anciaux. Een efficiëntere aanpak van de bijdrageen uitkeringsfraude zorgde voor een meeropbrengst van 10 miljoen euro. De senator merkt daarbij op dat het aantal inbreuken bij de horeca toenam met 27%. Ik feliciteer de staatssecretaris met deze mooie resultaten, besluit Anciaux, die daarmee even voorbijgaat aan de oppositierol van zijn nieuwe partij. Uit het antwoord van Devlies blijkt dat die cijfers gerelativeerd moeten worden. Volgens de staatssecretaris werd aan de arrondissementscellen gevraagd voorrang te geven aan de kwaliteit van de controles door ze te richten op de sectoren waar de fraude aanzienlijk is, zoals de bouw, de schoonmaak, de voedingsindustrie en de horeca, en eerder de nadruk te leggen op de vaststelling van de inbreuken dan op het aantal controles. Terwijl men in het verleden vooral werkte op het aantal controles voor statistische doeleinden, gaat het nu over het aantal vaststellingen. Dat aantal kan worden opgedreven door een goede selectie van de te controleren bedrijven. * N-VA-kamerlid Flor Van Noppen is de broer van de vermoorde vleeskeurder Karel Van Noppen. Dat toont zich overduidelijk in het parlementair werk van Van Noppen. Zo stelt geen enkel kamerlid zoveel vragen over het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) als Flor Van Noppen. Zo leren we deze maand dat de horeca de belangrijkste klant is van het FAVV met te controleren bedrijven, gevolgd door de landbouw (40.238) en de detailhandel (35.137). In totaal gaat het om te controleren vestigingen. In 2010 voerde het FAVV in totaal controles uit. Dat is bijna de helft meer dan in 2007 wanneer dat aantal controles opliep tot Over diezelfde periode steeg het aantal niet gunstige controles van 10,6 naar 15,2%. In 2010 was dat alles goed voor meer dan opgemaakte pv s en geïnde administratieve boetes. Samen waren die laatste goed voor een bedrag van 1,1 miljoen euro dat naar de staatskas ging. * Nog in de Kamer maakt Ecolokamerlid Zoé Genot zich druk over de nieuwe regeling voor studentenarbeid. Er is een ernstig probleem met uw nieuwe regeling voor studentenarbeid, zegt ze tegen ontslagnemend minister voor werk Joëlle Milquet (CdH). Volgens Genot is de nieuwe regeling een vorm van oneerlijke concurrentie die voor een deel de laaggekwalificeerde beroepen treft. Milquet is het daar helemaal niet mee eens. Volgens de minister is de nieuwe regeling een goed uitgebalanceerd voorstel dat werd bereikt na heel wat overleg met alle actoren. Uit de cijfers blijkt dat er het voorbije jaar meer studentenarbeid is verricht, maar dat vloeit voort uit de demografische evolutie in bepaalde steden en regio s waardoor het aanbod van studenten groter wordt. Nog volgens Milquet kan het nieuwe systeem zonder problemen worden geïmplementeerd door de regering van lopende zaken aangezien over alle principes al een beslissing was genomen voor de ontbinding van het parlement. Milquet verwacht dat het ontwerp nog voor het zomerreces zal worden afgewerkt. Ludwig Verduyn Michael De Lausnay Olivier Jacobs (Café Theatre Gent), deelnemer aan de Eruopese finale van de World Class Bartender Contes in Belijn, in Weekend Knack. Iedereen heeft nu de mond vol van food pairing, over wat je zoal met wat kunt combineren en daar willen sommigen heel ver in gaan. Maar ik heb daar zo mijn eigen theorie over. Voor mij is food pairing een vis die met open bek in zee zwemt. Wat hij eet, daar smaakt hij naar. Ik ga daar niet gek mee doen, maar enkel iets aan toevoegen wat die smaak ondersteunt. Het is zo verrijkend, sociaal en plezant om mensen te ontmoeten die passioneel bezig zijn. Aan de andere kant is het jammer om te zien dat bijvoorbeeld aspergekwekers, telers van hopscheuten of witlooftelers veelal oudere mensen zijn en er zelden jongeren voor in de plaats komen. Op die manier zal er veel verloren gaan. Zonde. Doodzonde. Sterrenchef Johan Segers ( t Fornuis) in Feeling.

ETEN EN DRINKEN VOOR DE HORECA

ETEN EN DRINKEN VOOR DE HORECA Menukaart Open Vld ETEN EN DRINKEN VOOR DE HORECA Alexander De Croo Maggie De Block MENU_HORECA_2015CC_OPENVLD_8PAG.indd 1 Bart Tommelein Gwendolyn Rutten 30/11/15 15:58 Woord van de Chef Beste Horeca,

Nadere informatie

Rev Juridische dienst Ecocheques

Rev Juridische dienst Ecocheques 08.06.2009 Rev. 13.05.2011 Juridische dienst info@salar.be Ecocheques De redactie en uitgever streven naar optimale betrouwbaarheid en volledigheid van de verstrekte informatie, waarvoor ze echter niet

Nadere informatie

HOGE RAAD VOOR DE ZELFSTANDIGEN EN DE KMO

HOGE RAAD VOOR DE ZELFSTANDIGEN EN DE KMO HOGE RAAD VOOR DE ZELFSTANDIGEN EN DE KMO N Horeca - Rookverbod A2 Brussel, 17 oktober 2011 MH/EDJ/AS 668.2011 ADVIES over DE GEVOLGEN VAN HET ARREST VAN HET GRONDWETTELIJK HOF OVER HET INVOEREN VAN EEN

Nadere informatie

Extra s. Arbeiders en bedienden van de hotelnijverheid (Horeca) paritair comité 302. Rechtsbronnen. Het begrip extra

Extra s. Arbeiders en bedienden van de hotelnijverheid (Horeca) paritair comité 302. Rechtsbronnen. Het begrip extra Arbeiders en bedienden van de hotelnijverheid (Horeca) paritair comité 302 bijwerking: september 2013 - doc.nr. 204 Extra s Opgelet! Vanaf 1 oktober 2013 zullen belangrijke nieuwigheden van kracht worden

Nadere informatie

DINEREN IN DE HOFTRAMMM

DINEREN IN DE HOFTRAMMM DINEREN IN DE HOFTRAMMM De bijzondere creatie van Bobby van Galen en Pierre Wind Foto s en tekst: Martien Versteegh Eigenaar en gastheer Bobby van Galen heet u van harte welkom Het begon met een droom

Nadere informatie

Meer succes met je website

Meer succes met je website Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?

Nadere informatie

MEER ADEMRUIMTE VOOR DE HORECA

MEER ADEMRUIMTE VOOR DE HORECA MEER ADEMRUIMTE VOOR DE HORECA FISCAAL - De café s die het ergste te lijden zullen hebben onder het rookverbod hebben nood aan economische ademruimte. Een BTW-verlaging tot 12% op alle dranken kan hier

Nadere informatie

www.weerwerkpremie.be

www.weerwerkpremie.be www.weerwerkpremie.be Handleiding bij het besluit van de Vlaamse Regering van 24 juni 2005 Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 6/2005 Inhoud Woord vooraf 2 1. Op wie is de maatregel van toepassing? 3

Nadere informatie

Het verkoop-adviesgesprek. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Verkopen

Het verkoop-adviesgesprek. Waar gaat deze kaart over? Wat wordt er van je verwacht? Verkopen Waar gaat deze kaart over? Deze kaart gaat over verkopen aan en adviseren van gasten in horecabedrijven. Oftewel: het verkoopadviesgeprek. Wat wordt er van je verwacht? Na het bestuderen van deze kaart

Nadere informatie

insbieratiebrochure inspiratiebrochure voor de toeristische valorisatie van de Belgische biercultuur Jelle Van Brussel

insbieratiebrochure inspiratiebrochure voor de toeristische valorisatie van de Belgische biercultuur Jelle Van Brussel insbieratiebrochure inspiratiebrochure voor de toeristische valorisatie van de Belgische biercultuur Jelle Van Brussel Beste bierliefhebbende Belg In deze kleine inspiratiebrochure staan enkele nuttige

Nadere informatie

Wie kan terecht in een centrum voor basiseducatie? Wat kan je er leren?

Wie kan terecht in een centrum voor basiseducatie? Wat kan je er leren? basis educatie Wie niet goed kan lezen, schrijven en rekenen, is geen uitzondering. In ons land heeft meer dan half miljoen mensen er moeite mee. In een centrum voor basiseducatie kan je die achterstand

Nadere informatie

Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. wat nu?

Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. wat nu? Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. wat nu? Proficiat & bedankt! Je bent pas meter of peter geworden van een SOS kind. Fantastisch dat je je zo wil engageren om samen met ons kwetsbare

Nadere informatie

Chauvinisme Vlaming op vlak van kopen en koken. ivox in opdracht van VLAM

Chauvinisme Vlaming op vlak van kopen en koken. ivox in opdracht van VLAM Chauvinisme Vlaming op vlak van kopen en koken ivox in opdracht van VLAM Methode Online vragenlijst Respondenten gerekruteerd uit het panel van ivox Vlamingen 18+ N = 1.000 Representatief op leeftijd,

Nadere informatie

Draaiboek vorming oudercontact

Draaiboek vorming oudercontact Draaiboek vorming oudercontact Doel van de avond: - De juiste informatie over uw kind uit het oudercontact kunnen halen en zelf de juiste informatie aan de leerkracht tijdens het oudercontact kunnen geven

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

Uitstekend isoleren, een prioriteit CP 130 & Hi-Finity

Uitstekend isoleren, een prioriteit CP 130 & Hi-Finity how! EDITIE VOORJAAR 2015 Creatief verbouwen Van donker naar licht Het exterieur, een vervolg van het interieur Uitstekend isoleren, een prioriteit CP 130 & Hi-Finity Ontvouw je leefruimte met de magische

Nadere informatie

standpunt noodhulp 18 augustus 2009

standpunt noodhulp 18 augustus 2009 Vlaams Netwerk van verenigingen waar armen het woord nemen vzw Aromagebouw / Vooruitgangstraat 323 bus 6 (3 de verdieping) / 1030 Brussel / tel. 02-204 06 50 / fax : 02-204 06 59 info@vlaams-netwerk-armoede.be

Nadere informatie

Over promo-code.be. Snelst groeiende Belgische kortingssite. Selinde Winter Account Manager Belgium

Over promo-code.be. Snelst groeiende Belgische kortingssite. Selinde Winter Account Manager Belgium Over promo-code.be Promo-code.be zag het levenslicht in 2011 tijdens onze gemeenschappelijke projecten in de Silicon Valley van Europa namelijk Gent. We specialiseren ons in kortingen en promoties. Gemiddeld

Nadere informatie

foto s sina willmann haar mannetje

foto s sina willmann haar mannetje foto s sina willmann Sina Willmann staat haar mannetje De wereld van quadraces staat bij het brede publiek voornamelijk bekend als een echte mannenwereld. Er zijn echter ook dames die hun mannetje weten

Nadere informatie

Studenten combineren voor tal van redenen hun studies met een job.

Studenten combineren voor tal van redenen hun studies met een job. Werk en studies : een prima huwelijk Hoofdstuk 2 Studenten combineren voor tal van redenen hun studies met een job. Het maakt niet uit of die beslissing een vrije keuze is of gebeurt om financiële redenen,

Nadere informatie

Er zit meer in de horeca

Er zit meer in de horeca Er zit meer in de horeca Het versterken van het toerisme in Vlaanderen, voldoende en geschoolde horecamedewerkers, makkelijker ondernemen en een btw-verlaging voor de hele horeca. Dat moeten de speerpunten

Nadere informatie

t Magazijn centrum voor arbeidszorg met zorg gemaakt

t Magazijn centrum voor arbeidszorg met zorg gemaakt 2100 Deurne Tel / fax: 03/ 324 25 26 t Magazijn centrum voor arbeidszorg met zorg gemaakt Andante vzw www.tmagazijn.be Nieuwsbrief 5 april 2013 Voorwoord Beste lezer, Hier is hij dan; onze vijfde nieuwsbrief.

Nadere informatie

Z O U T : TOP? ZOUT : STOP!

Z O U T : TOP? ZOUT : STOP! ZOUT : STOP! ZOUT : TOP? Zout, wat is dat nu eigenlijk? In feite is het zout dat we in onze voeding gebruiken natriumchloride of NaCl. Het element dat in deze formule voor problemen zorgt, is het natrium.

Nadere informatie

Het recept voor de huisgemaakte g e r e c h t e n. bij Châteauform

Het recept voor de huisgemaakte g e r e c h t e n. bij Châteauform Het recept voor de huisgemaakte g e r e c h t e n bij Châteauform De huisgemaakte gerechten bij Châteauform'... Châteauform' bestaat al 16 jaar - de tijd vliegt! Als er een gebied is waar de tijd beter

Nadere informatie

Jaarverslag 2013-2014

Jaarverslag 2013-2014 NOVA Voorzitter Anthony Matthijsen 24-9-2014 Inhoud Voorwoord... 2 Inleiding... 3 Mijn taken... 3 Externe contacten... 4 Vergaderingen... 4 Administratie... 4 Commissies... 5 Eerstejaarsfeest... 5 De club...

Nadere informatie

15. eten moet je toch

15. eten moet je toch GRATIS voorproefje 15. eten moet je toch Uitnodigen Ik zal zorgen dat ik honger heb. Hou het eenvoudig, hoor! Ik eet alles. Ik ben niet zo n moeilijke eter. Maar verder eet ik alles! Je ziet me wel verschijnen.

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

Horeca en Facility 2016/2017

Horeca en Facility 2016/2017 novacollege.nl/horecafacility Facilitair management Gastheer/gastvrouw Horeca management en ondernemen Kok Horeca en Facility 2016/2017 Op het Nova College leer ik niet alleen veel over eten, drinken en

Nadere informatie

LANCERING BISTRONOMIE GIDS 2012

LANCERING BISTRONOMIE GIDS 2012 PERSMAP LANCERING BISTRONOMIE GIDS 2012 De lekkerste bistro s van het moment verzameld in 1 overzichtelijke gids. Vandaag lanceren Steve Engels en Johannes Denis de gids Bistronomie 2012. Deze eerste editie

Nadere informatie

Bundeling Stagerapporten ERASDU project Voorjaar 2018

Bundeling Stagerapporten ERASDU project Voorjaar 2018 Bundeling Stagerapporten ERASDU project Voorjaar 2018 HORECA en VOEDING in Duitsland en Estland 4 jongeren uit diverse opleidingen van SYNTRA AB en SYNTRA Limburg liepen een buitenlandse werkstage, enerzijds

Nadere informatie

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

FOD VOLKSGEZONDHEID Victor Hortaplein 40 bus 10 Blok II 7 de verdieping 1060 BRUSSEL

FOD VOLKSGEZONDHEID Victor Hortaplein 40 bus 10 Blok II 7 de verdieping 1060 BRUSSEL FOD VOLKSGEZONDHEID Victor Hortaplein 40 bus 10 Blok II 7 de verdieping 1060 BRUSSEL Brussel, 14 april 2009. O. Ref.: LDB / ED / 09.100 U. Ref.: Werkgroep Zoutreductie in de voedselketen Geachte, Fed.

Nadere informatie

1. Outplacement, waarover gaat het?

1. Outplacement, waarover gaat het? Generatiepact Uitvoering Doc nr 3 Koninklijk besluit van 9 mars 2006 Outplacement en sancties 1. Outplacement, waarover gaat het? «Outplacement», ook wel beroepsherklassering genoemd, bestaat uit een reeks

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

Newsletter. Sociale actualiteit van April. Solutions for Human Resources. Sociale actualiteit van April. Solutions for Human Resources.

Newsletter. Sociale actualiteit van April. Solutions for Human Resources. Sociale actualiteit van April. Solutions for Human Resources. 2011 Solutions for Human Resources. Newsletter PERSOLIS Résidence de la Lyre, 19 1300 Wavre Tel : +32 (0)10 43 98 83 www.persolis.be «De Persolis nieuwsbrief wordt verdeeld in samenwerking met Groep S

Nadere informatie

nieuw Als je meer dan enkel thuisverpleging nodig hebt WGK_folder148,5x210_plus.indd 1 9/10/13 09:53

nieuw Als je meer dan enkel thuisverpleging nodig hebt WGK_folder148,5x210_plus.indd 1 9/10/13 09:53 nieuw Als je meer dan enkel thuisverpleging nodig hebt WGK_folder148,5x210_plus.indd 1 9/10/13 09:53 Mensen zo lang mogelijk op een verantwoorde manier in hun vertrouwde thuisomgeving verzorgen. Dat is

Nadere informatie

De ijnmanager. Cartoons juni 2012. Luc Timmers

De ijnmanager. Cartoons juni 2012. Luc Timmers De ijnmanager Cartoons juni 2012 Luc Timmers Alle cartoons mogen gratis gekopieerd en verspreid worden Gratis? Jazeker! Tegenprestatie? De Lijnmanager Gratis is voor bijna niks Volg @Delijnmanager op Twitter

Nadere informatie

DE EERLIJKE KEUKEN VAN BAUKE MULDER

DE EERLIJKE KEUKEN VAN BAUKE MULDER DE EERLIJKE KEUKEN VAN BAUKE MULDER Eerlijk koken, waarbij het product qua smaak en textuur zo puur mogelijk op het bord komt, Een huiselijke en ongedwongen sfeer, gecombineerd met een voortreffelijke

Nadere informatie

GRATIS content TIPS & ideeën die jij zelf kan gebruiken voor je eigen (bedrijfs)website! #SchrijvenVoorBedrijven JasperVerelst.be

GRATIS content TIPS & ideeën die jij zelf kan gebruiken voor je eigen (bedrijfs)website! #SchrijvenVoorBedrijven JasperVerelst.be GRATIS content TIPS & ideeën die jij zelf kan gebruiken voor je eigen (bedrijfs)website! #SchrijvenVoorBedrijven JasperVerelst.be - Ik schreef al meer dan 100 commerciële bedrijfswebsites voor ondernemingen

Nadere informatie

Draaiboek voor het uitwerken van activiteiten 1

Draaiboek voor het uitwerken van activiteiten 1 Draaiboek voor het uitwerken van activiteiten 1 Je hebt als groep ouders een idee van wat je rond cultuur, ouderbetrokkenheid en taalstimulering zou willen doen op de school van je kind(eren)? Dit doe

Nadere informatie

De meest gestelde sollicitatievragen

De meest gestelde sollicitatievragen De meest gestelde sollicitatievragen Vertel eens iets meer over jezelf? Wat kan je vermelden: Naam Woonplaats Studies Werkervaring Motivatie Positieve eigenschappen Gebruik eventueel je cv als leidraad

Nadere informatie

Plezant, ondernemen bij Albert Heijn! 02LAK0222-00_Flyer Franchise_A5.indd 1

Plezant, ondernemen bij Albert Heijn! 02LAK0222-00_Flyer Franchise_A5.indd 1 Plezant, ondernemen bij Albert Heijn! 02LAK0222-00_Flyer Franchise_A5.indd 1 17/10/13 11:10 Albert Heijn, aangename kennismaking! 02LAK0222-00_Flyer Franchise_A5.indd 2 17/10/13 11:11 Plezierig winkelen

Nadere informatie

Stappenplan. 1. Wat is het draagvlak? Hoe kan je het draagvlak verbreden?

Stappenplan. 1. Wat is het draagvlak? Hoe kan je het draagvlak verbreden? op school Scenario Stappenplan Het stappenplan is een handige leidraad als je van plan bent om Donderdag Veggiedag in te voeren op school. Je moet immers bij veel dingen stilstaan en het is belangrijk

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL I N T E R I E U R W Wonen op de Windrichtingen IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL Tekst: ANNEMIE WILLEMSE Foto s: JAN VERLINDE 22 TIJDLOOS TIJDLOOS 23 Na een zoektocht naar de ideale bouwgrond, gingen

Nadere informatie

20 tips. boordevol inspiratie voor social media content creatie

20 tips. boordevol inspiratie voor social media content creatie 20 tips boordevol inspiratie voor social media content creatie Je social media bijhouden met de juiste content Social media bijhouden voor je food of horeca onderneming kan een hele uitdaging zijn, zeker

Nadere informatie

BACCALAURÉAT TECHNOLOGIQUE

BACCALAURÉAT TECHNOLOGIQUE BACCALAURÉAT TECHNOLOGIQUE SESSION 2018 NÉERLANDAIS LANGUE VIVANTE 1 ÉPREUVE DU MERCREDI 20 JUIN 2018 Séries STI2D, STD2A, STL, ST2S Durée de l épreuve : 2 heures coefficient 2 Série STMG et STHR Durée

Nadere informatie

Ja hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna de links. Het postkantoor is aan rechterhand.

Ja hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna de links. Het postkantoor is aan rechterhand. Thema 5 Woonomgeving Oefening 2 Situatie 1 Pardon meneer, mag ik iets vragen? Jazeker, wat kan ik voor doen? Weet u het postkantoor is? Ja hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna

Nadere informatie

Voorstelling Onafhankelijk Leven vzw

Voorstelling Onafhankelijk Leven vzw Voorstelling Onafhankelijk Leven vzw Waarvoor staat Onafhankelijk Leven vzw? 1. Visie Onafhankelijk Leven vzw gaat met volle kracht voor een samenleving waar alle personen met beperking controle hebben

Nadere informatie

Pensioenplan voor de arbeiders van de baksteensector

Pensioenplan voor de arbeiders van de baksteensector Pensioenplan voor de arbeiders van de baksteensector www.federale.be www.baksteen.be Voorwoord Eind 2011 werd een sectoraal pensioenplan ingevoerd voor de arbeiders van de baksteensector. Met dit sectorpensioenplan

Nadere informatie

Dialogen website Motiveren tot rookstop

Dialogen website Motiveren tot rookstop Dialogen website Motiveren tot rookstop Dialoog verandertaal uitlokken en versterken Goedemorgen. Heeft u problemen gehad sinds uw vorige controle? Ja, eigenlijk wel. Mijn tanden zijn sterk verkleurd.

Nadere informatie

>70% 2 TON SEC. Met slechts 1% van de totale CO 2. -uitstoot is de pulp, papieren printindustrie één van de minst vervuilende sectoren.

>70% 2 TON SEC. Met slechts 1% van de totale CO 2. -uitstoot is de pulp, papieren printindustrie één van de minst vervuilende sectoren. Met slechts 1% van de totale CO 2 -uitstoot is de pulp, papieren printindustrie één van de minst vervuilende sectoren. CO 2 1% In Europa wordt 2 ton papier per seconde gerecycleerd. Meer dan 70% van alle

Nadere informatie

De maaltijdcheques worden elektronisch: val niet uit de boot!

De maaltijdcheques worden elektronisch: val niet uit de boot! De maaltijdcheques worden elektronisch: val niet uit de boot! Beste handelaar, beste restauranthouder, Het is officieel: op 31/12/2015 zal er geen enkele papieren maaltijdcheque meer in omloop zijn. De

Nadere informatie

Word jij Bakker Bart?

Word jij Bakker Bart? Word jij Bakker Bart? Welkom bij Bakker Bart Je kent Bakker Bart. Net als tienduizenden andere mensen, die dagelijks bij één van de Bakker Bartwinkels komen voor heerlijk vers brood, zo n beroemde supersaucijs

Nadere informatie

Jaarverslag SooSbaas 2014-2015

Jaarverslag SooSbaas 2014-2015 Jaarverslag SooSbaas 2014-2015 Door: Robbert Chartreuse van Dijk 1 Inhoudsopgave Inleiding... 3 SooS Verkopen... 4 Totale winst... 5 SooScom... 6 Mijn bestuursjaar... 7 2 Inleiding Dit is het jaarverslag

Nadere informatie

PERSBERICHT CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE

PERSBERICHT CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE PERSBERICHT CAMPAGNE GEFINANCIERD MET STEUN VAN DE EUROPESE UNIE DE CHEF CÉDERIC DE MEY WORDT BELGISCH AMBASSADEUR VOOR EUROPEES LAMSVLEES Tot en met 2017 stelt deze jonge chef met internationale ervaring

Nadere informatie

Veel studenten werken tijdens de vakantie. Ellen, Mohammed, Eric en Lilly zoeken een job. Kan je ze helpen? Welke studentenjob vind jij interessant?

Veel studenten werken tijdens de vakantie. Ellen, Mohammed, Eric en Lilly zoeken een job. Kan je ze helpen? Welke studentenjob vind jij interessant? STUDENTENJOB Veel studenten werken tijdens de vakantie. Ellen, Mohammed, Eric en Lilly zoeken een job. Kan je ze helpen? Welke studentenjob vind jij interessant? Wat moet je doen? 1. Lees de informatie

Nadere informatie

Payroll Services voor de horeca en recreatiebranche

Payroll Services voor de horeca en recreatiebranche Payroll Services voor de horeca en recreatiebranche Wat is payrolling? Bij het runnen van een bedrijf komt veel kijken. Alleen al de inzet van personeel levert een hoop extra werk en administratieve rompslomp

Nadere informatie

uitgeverij buro70 crossmediaal activiteiten

uitgeverij buro70 crossmediaal activiteiten ter info buro70 De uitgeverij - handelend onder de naam BURO70 / Uitgeverij Neuféglise - werd opgericht in september 2006. Het eerste nummer van Hap&Tap Magazine verscheen begin december dat jaar. Nog

Nadere informatie

Borstkanker ''Angst voor het onbekende''

Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Borstkanker ''Angst voor het onbekende'' Ellen Wagter-Streep Schrijver: Ellen Wagter-Streep ISBN: 9789402129663 Ellen Wagter-Streep Inhoud Inhoud... 05 Voorwoord...

Nadere informatie

Horeca en Facilitaire dienstverlening

Horeca en Facilitaire dienstverlening 06 Groningen, Hoogeveen, Hardenberg 2012-2013 en Facilitaire dienstverlening www.alfa-college.nl Jouw opleiding volg je bij het Alfa-college Het Alfa-college is het christelijk regionaal opleidingencentrum

Nadere informatie

Dharma DE WARME CHARME VAN

Dharma DE WARME CHARME VAN REPORTAGE Dharma DE WARME CHARME VAN Het enthousiast kloppend hart van Kortrijk heeft er sinds kort een uniek adresje bij. Met Bed&Breakfast Dharma maakt gastvrouw Linda haar droom waar en garandeert ze

Nadere informatie

IK HEB EEN NIEUWE JOB GEVONDEN VIA HAYS

IK HEB EEN NIEUWE JOB GEVONDEN VIA HAYS IK HEB EEN NIEUWE JOB GEVONDEN VIA HAYS PROFICIAT! U HEBT ZOPAS EEN NIEUWE JOB GEVONDEN VIA DE GESPECIALISEERDE DIENSTEN VAN HAYS! hays.be Meteen willen wij u graag wat wegwijs maken in de wereld van de

Nadere informatie

Gedurende onze jarenlange ervaringen met verkoop hebben wij een sterke evolutie meegemaakt in het aankoopgedrag van onze consumenten.

Gedurende onze jarenlange ervaringen met verkoop hebben wij een sterke evolutie meegemaakt in het aankoopgedrag van onze consumenten. Beste aanwezigen, maar vooral beste collega s winkeliers, Ik ben Veerle van Schoenen Reyskens en wil jullie een praktijkgetuigenis brengen hoe wij omgaan met het nieuwe winkelen. We zijn sinds kort bezig

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

Ecolabels. Hoe kan ik eenvoudig duurzame producten aankopen? Overzicht presentatie

Ecolabels. Hoe kan ik eenvoudig duurzame producten aankopen? Overzicht presentatie Ecolabels Hoe kan ik eenvoudig duurzame producten aankopen? Overzicht presentatie Voordelen/nadelen labels Voorwaarden voor een label Bruikbare labels Problemen 1 Voordelen labels Concrete informatie Vergemakkelijken

Nadere informatie

pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden

pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden pggm.nl Mantelzorg en dementie in de beleving van PGGM&CO-leden Enquête Mantelzorg en dementie 2014 Vooraf In juli 2014 vroegen wij onze leden naar hun ervaringen met mantelzorg in het algemeen, en mantelzorg

Nadere informatie

Richtlijnen stage en/of studie verslag internationalisering

Richtlijnen stage en/of studie verslag internationalisering Richtlijnen stage en/of studie verslag internationalisering Elke student met buitenlandse ervaring maakt een praktisch verslag over zijn verblijf en zijn ervaringen. Studenten die in groep aan een project

Nadere informatie

Perfect geïsoleerd in alle openheid

Perfect geïsoleerd in alle openheid Editie VOORJAAR 2016 r a m e n & d e u r e n FIRMA VAMA RAMEN EN DEUREN BVBA Reynaers Installer in Lanaken Tom van den Branden & Andy Massot, zaakvoerders: Onze passie voor perfectie vinden we ook terug

Nadere informatie

TOETS NT2-1 schrijven. Goed voorbereid slagen. voor het staatsexamen NT2 programma 1. Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN. niveau B1. tijdsduur: 120 minuten

TOETS NT2-1 schrijven. Goed voorbereid slagen. voor het staatsexamen NT2 programma 1. Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN. niveau B1. tijdsduur: 120 minuten Goed voorbereid slagen voor het staatsexamen NT2 programma 1 Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN niveau B1 tijdsduur: 120 minuten Deel 1: Zinnen afmaken 15 opdrachten Maak de zinnen af: 1. Het is in de vakantie

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE & INLEIDING

INHOUDSOPGAVE & INLEIDING INHOUDSOPGAVE & INLEIDING Weer een nieuwe editie van onze veelbelovende catalogus! Op veler verzoek hebben wij deze catalogus voorzien van advies verkoopprijzen inclusief B.T.W. en deze voor uw gemak ook

Nadere informatie

Word LEERMEESTER in de horecasector

Word LEERMEESTER in de horecasector Word LEERMEESTER in de horecasector Waarom? Wat kan je verwachten? Word LEERMEESTER in de horeca Wil je iemand met een stage- of opleidingscontract opleiden in je bedrijf? Of misschien heb je hier al ervaring

Nadere informatie

Mijn restaurant 2010 Nieuwsbrief nr.1

Mijn restaurant 2010 Nieuwsbrief nr.1 Hier hoort normaal Catherine en Inge maar deze zijn weg lees meer op pag 2 Website : www.bloggen.be/mijnrestaurant 2010 1 Verwijdering van Catherine en Inge Berichten site mijn restaurant Na het bericht

Nadere informatie

Vraag: Vraag: Vraag: Vraag: Aapjes, konijntjes en ander lieve beestjes zijn er om:

Vraag: Vraag: Vraag: Vraag: Aapjes, konijntjes en ander lieve beestjes zijn er om: Aapjes, konijntjes en ander lieve beestjes zijn er om: 1) Je cosmetica en medicijnen op uit te proberen. Je wil toch geen prikkende ogen of risico lopen bij de dokter? 2) Niet voor proeven. 3) Ze moeten

Nadere informatie

MULTICHANNEL, TREND OF EVOLUTIE?

MULTICHANNEL, TREND OF EVOLUTIE? MULTICHANNEL, TREND OF EVOLUTIE? MULTICHANNEL, TREND OF EVOLUTIE? Ik ben hier. En u? De klant is god. En god is overal. Maar is uw bedrijf dat ook? Want terwijl u braaf naast de telefoon wacht tot de klant

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen

COMMUNICATIE training. effectief communiceren met iedereen COMMUNICATIE training effectief communiceren met iedereen Een training van COMMUNICERENENZO Mensen zijn belangrijk. Resultaten ook Mensen zijn belangrijk en waardevol. Resultaten worden behaald dankzij

Nadere informatie

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne> Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor

Nadere informatie

25 jaar NIBE - Interview Mantijn van Leeuwen

25 jaar NIBE - Interview Mantijn van Leeuwen 152 152 25 jaar NIBE - Interview Mantijn van Leeuwen 153 Interview Mantijn van Leeuwen Voor de meeste mensen ben jij nog een onbekende, zeker gerelateerd aan het NIBE. Vertel eens iets over je achtergrond,

Nadere informatie

De ijnmanager. Cartoons september 2012. Luc Timmers

De ijnmanager. Cartoons september 2012. Luc Timmers De ijnmanager Cartoons september 2012 Luc Timmers Alle cartoons mogen gratis gekopieerd en verspreid worden Gratis? Jazeker! Tegenprestatie? De Lijnmanager Gratis is voor bijna niks Volg @Delijnmanager

Nadere informatie

BRASSERIE LA COLLINE IS OP ZOEK NAAR EEN FLOORMANAGER BEDIENING OM HET TEAM COMPLEET TE MAKEN!

BRASSERIE LA COLLINE IS OP ZOEK NAAR EEN FLOORMANAGER BEDIENING OM HET TEAM COMPLEET TE MAKEN! BRASSERIE LA COLLINE IS OP ZOEK NAAR EEN FLOORMANAGER BEDIENING OM HET TEAM COMPLEET TE MAKEN! Het leukste én grootste horecabedrijf van Oss zoekt een enthousiaste floormanager bediening. Grijp deze unieke

Nadere informatie

De ecocheques zijn onderworpen aan een bijzondere regeling zowel op fiscaal vlak als op het vlak van de sociale zekerheid.

De ecocheques zijn onderworpen aan een bijzondere regeling zowel op fiscaal vlak als op het vlak van de sociale zekerheid. Vorstlaan 280-1160 Brussel - België T +32 2 761 46 00 F +32 2 761 47 00 info@claeysengels.be Advocaten Datum: Maart 2017 Onderwerp: De ecocheques Werkgevers kunnen sinds 2009 ecocheques aan hun werknemers

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Uitkeringsaanvraag voor pleegzorgen

Uitkeringsaanvraag voor pleegzorgen Uitkeringsaanvraag voor pleegzorgen Uw wenst afwezig te blijven van het werk om pleegzorgen te verstrekken aan de perso(o)n(en) die door de rechtbank, door een door de bevoegde Gemeenschap erkende plaatsingsdienst,

Nadere informatie

Inhoudstafel. 1. Wat is een kostenvergoeding precies?... 1. 2. Vragen en antwoorden over de algemene forfaitaire kostenvergoeding...

Inhoudstafel. 1. Wat is een kostenvergoeding precies?... 1. 2. Vragen en antwoorden over de algemene forfaitaire kostenvergoeding... Inhoudstafel 1. Wat is een kostenvergoeding precies?... 1 1.1. In principe een terugbetaling van kosten door uw vennootschap... 1 1.1.1. U heeft betaald voor uw vennootschap en zij betaalt u dat terug...

Nadere informatie

leren omgaan met Diversiteit In je gemeente

leren omgaan met Diversiteit In je gemeente Bijbelstudie 1 Korintiërs Diversiteit in de kerk is van alle tijden. En nu onze cultuur en de kerk minder goed op elkaar aansluiten dan wel eens gedacht, worden we vaker bepaald bij de verschillen tussen

Nadere informatie

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK!

LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! LAAT JE BEDRIJF GROEIEN DOOR HET INZETTEN VAN JE NETWERK! In dit E-book leer je hoe je door het inzetten van je eigen netwerk je bedrijf kan laten groeien. WAAROM DIT E-BOOK? Veel ondernemers beginnen

Nadere informatie

Dossier: rijden onder invloed van alcohol

Dossier: rijden onder invloed van alcohol Dossier: rijden onder invloed van alcohol 1 1. Rijden onder invloed van alcohol bij de jongeren Bij nachtelijke weekendongevallen wordt alcoholgebruik vaak met de vinger gewezen. Er doen heel wat clichés

Nadere informatie

SPOT EEN JOB! Op bezoek bij een interimkantoor. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

SPOT EEN JOB! Op bezoek bij een interimkantoor. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS SPOT EEN JOB! Wie zoekt die vindt! Er zijn veel manieren om vacatures te vinden. In dit lespakket worden de jongeren aan het werk gezet om via verschillende kanalen vacatures te vinden: kranten, internet,

Nadere informatie

DIENSTENCHEQUES SECTOR (PC 322.01) ECONOMISCHE WERKLOOSHEID

DIENSTENCHEQUES SECTOR (PC 322.01) ECONOMISCHE WERKLOOSHEID 1 DIENSTENCHEQUES SECTOR (PC 322.01) ECONOMISCHE WERKLOOSHEID WWW.ACCG.BE 2 INHOUD 3 Economische werkloosheid 3 Sectorale CAO 4 Overleg in de onderneming 6 Vervangende tewerkstelling 6 Cijfers economische

Nadere informatie

Jobstudenten voor weekends en schoolvakanties. - Gemotiveerd - Vriendelijk - Goede kennis nederlands en frans

Jobstudenten voor weekends en schoolvakanties. - Gemotiveerd - Vriendelijk - Goede kennis nederlands en frans Bistro L échiquier www.bistrolechiquier.be Facebook : Bistro L échiquier Knokke Jobstudenten voor weekends en schoolvakanties - Gemotiveerd - Vriendelijk - Goede kennis nederlands en frans Alles wat bij

Nadere informatie

Tweebal. 2-maandelijks clubblad van Omni-Vrembo. september 2014. redactie : Björn Thys. Tweebal 83 www.omnivrembo.be 1.

Tweebal. 2-maandelijks clubblad van Omni-Vrembo. september 2014. redactie : Björn Thys. Tweebal 83 www.omnivrembo.be 1. Tweebal 2-maandelijks clubblad van Omni-Vrembo Nr. 83 redactie : Björn Thys 14 e Jaargang september 2014 Tweebal 83 www.omnivrembo.be 1 Voorwoord Clubgenoten, Het nieuwe seizoen is weeral van start gegaan.

Nadere informatie

Informatiebrief. In deze informatiebrief de volgende onderwerpen:

Informatiebrief. In deze informatiebrief de volgende onderwerpen: Je ontvangt deze email omdat wij elkaar persoonlijk kennen. Stel je deze informatief niet op prijs, meld je dan af via de daarvoor bestemde link. Is dit e-mailadres niet correct? Mail ons dan even, alvast

Nadere informatie

nieuwe media battle succes op social media tlekkerst restauratief

nieuwe media battle succes op social media tlekkerst restauratief 48 Sushi nieuwe media battle succes op social media tlekkerst restauratief 49 Een rood-actie, een sushibattle - zomaar enkele succesvolle socialmedia-acties van Japas in Ermelo. De tijd van strooien met

Nadere informatie

10 DIRECT TOEPASBARE TIPS VOOR MEER KLANTEN

10 DIRECT TOEPASBARE TIPS VOOR MEER KLANTEN 10 DIRECT TOEPASBARE TIPS VOOR MEER KLANTEN Ervaar zelf hoe je met weinig moeite, meer klanten krijgt! Door Theo de Kleijn helpt zelfstandig ondernemers aan meer klanten Theo de Kleijn www.theodekleijn.nl

Nadere informatie

Operator Handleiding DateLive.nl

Operator Handleiding DateLive.nl Operator Handleiding DateLive.nl Op DateLive.nl zal je erotische berichten beantwoorden op een bericht- per- bericht basis. Je krijgt een nieuw bericht van een klant te zien met de bijbehorende profiel

Nadere informatie

Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen

Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen Openingstekst: (Door een ouder en kind) A. Zeg zou jij het licht aandoen? Je moet opschieten, want het is bijna tijd. Dadelijk

Nadere informatie