Verslag. Energy Pitch Overijssel

Transcriptie

1 Verslag Energy Pitch Overijssel Datum: Donderdag 31 oktober Locatie: Statenzaal provinciehuis, Luttenbergstraat 2, Zwolle Informatie: Wijnand Jonkers: / Harry Roetert: / Energy Pitch Overijssel is een activiteit van Stimuland en Natuur en Milieu Overijssel. Beide organisaties werken samen in een pilot om lokale energie en/of glasvezel initiatieven verder te helpen met professionaliseren. Het wordt georganiseerd in nauwe betrokkenheid met de projecten Duurzame Dorpen Overijssel en Hier Opgewekt! Energy Pitch Overijssel wordt mogelijk gemaakt door provincie Overijssel.

2 Nieuwleusen Synergie Pitch Nieuwleusen Synergie bestaat sinds begin 2012: De aanleiding was een vraag van de gemeente: hoe leeft duurzaamheid onder de bevolking?. Op een bijeenkomst over dit onderwerp kwamen veel ideeën naar voren, waarbij kernwoorden als samenwerking en zelfvoorzienend de boventoon voerden. Inmiddels is dit uitgegroeid tot een lokaal energie bedrijf in de vorm van een coöperatie, met per activiteit een aparte B.V. Het ambitieniveau en het aantal activiteiten is hoog. Naast ideële activiteiten (schooltuinen, buurtauto, klussenloket) worden ook commerciële activiteiten ontplooit (windmolens, zonnepanelen, kringloopwinkel) en activiteiten die pas op lange termijn effect zullen hebben voor de hele gemeenschap (aanleg glasvezelnetwerk). Verder wordt is een plan voor de ontwikkeling van t Plein (multifunctionele accommodatie) ontwikkeld. De organisatie wordt gerund door professionele vrijwilligers. Het project windenergie moet op termijn de belangrijkste inkomstenbron worden. Een concessie voor de bouw van drie windmolens is door de gemeente verleend aan Nieuwleusen Synergie, ten koste van een commerciële partij. Vragen van jury en publiek Rabobank: Wat is eigenlijk uw vraag, wat wilt u van ons? Nieuwleusen: Bij het project windenergie is eigenlijk de belangrijkste vraag: met wie moeten we samenwerken, en op welke manier? Voor het glasvezelproject zijn we nog op zoek naar wat laag-risicogeld, de rest is al geregeld. En verder staan we altijd open voor een second opinion over wat we aan het doen zijn. Jan Willem Zwang: Hoe denken jullie de financiering van de windmolens te regelen? Nieuwleusen: We hebben al gepraat met Raedthuys, en verder willen we een deel ophalen via crowdfunding. Arnoud Potze: Zijn jullie ook geholpen met de ervaringen van andere initiatieven? Nieuwleusen: Jazeker.

3 Dorine Putman: Als ik het goed begrijp nemen jullie eigenlijk ook een aantal taken van de gemeente over? Nieuwleusen: Ja, dat zou je kunnen zeggen. Het glasvezelproject is zo n voorbeeld, maar ook de ontwikkeling van t Plein. Henk de Beijer: De ontwikkeling van t Plein kost veel geld, en brengt niet veel op. Gaan jullie daar zelf in investeren? Nieuwleusen: Nee, we verwachten dat de gemeente dat doet. Het plan is momenteel in behandeling bij de gemeenteraad. Publiek: Hoe hebben jullie de aanleg en exploitatie van glasvezel geregeld? Nieuwleusen: De totale investering is ca. 2,6 mln., echter dit wordt gefaseerd uitgevoerd. We verwachten ook een deel met subsidies te realiseren. De meest rendabele stukken worden eerst uitgerold, de minst rendabele later. We zijn bezig met een wervingsactie, om de begrootte deelname van de bewoners te halen. Dat lijkt te lukken. De aanleg gaan we uitbesteden, de exploitatie doen we zelf. Dorine Putman: Hoeveel is het elektriciteitsverbruik van het dorp ten opzichte van de opwekking? Nieuwleusen: Eén windmolen is in principe voldoende voor het eigen gebruik. De rest van de stroom wordt elders verkocht. Toezeggingen van de jury: Geld: alleen de Provincie, met een halve euro Coaching: alle vier de juryleden

4 Energiepark Heeten Pitch De initiatiefnemers van het Energie Heeten, Dominique Doedens en Frank Middelkoop, zijn afkomstig uit het duurzame dorp Heeten. Zij hebben deel uitgemaakt van de stichting die meegedaan heeft met de prijsvraag van de Provincie. Omdat zij de professionele kant op gaan zijn zij uit het bestuur gegaan en hebben zich gestort op het initiatief wat gepresenteerd wordt. Het doel van het project is het lokaal opwekken van energie met zonnepanelen op daken (2000 panelen)en door middel van een Energiepark (6000 panelen). Door dit te realiseren beogen de initiatiefnemer ook de bewustwording te vergroten en de mensen aan te zetten tot besparing. De zaken moeten anders, voor onze kinderen. Het totale project zal niet genoeg zijn om heel Heeten van stroom te voorzien, 12.5 mln. kwh per jaar, maar zal 1,6 mln. kwh opwekken. Als extra initiatieven wordt er gedacht aan een energiekoerier (het rondbrengen/ bezorgen van energie in accu s) en een smart grid, innovatieve manieren om vraag en aanbod van energie beter op elkaar af te stemmen. Verder wordt er gezocht naar een extra functie van de gronden onder de panelen van het zonneveld, b.v. paddenstoelenteelt. Het hele initiatief moet een proeftuin worden oor innovatie en ontwikkeling en moet de CO2 uitstoot met 30% reduceren. Tevens moet het een inspiratie bron worden voor andere initiatieven. Vragen van Jury en publiek Hoe is het draagvlak binnen Heeten? door een nauwe samenwerking met duurzaam Heeten en het enthousiasme rondom de eerste ronde zonnepanelen zijn de verwachtingen positief, de klant is in beeld. Ook is er een onderzoek gedaan door een student van Saxion hogeschool naar het potentieel. Door de onduidelijkheid over het beleid van de gemeente over grootschalig op wekken van energie is het communiceren nog wat lastig. De gemeente gaat hier binnenkort een besluit over nemen. Heeft u naar de postcoderoos gekeken? Ja, Heeten heeft 1 postcode en de omliggende postcodes zijn ook in beeld. Hoe de rest van het energieakkoord uit gaat pakken voor het Energiepark is nog even afwachten, de exacte uitwerking moet nog komen, maar de 7.5 cent teruggave voor de eindgebruiker biedt zeker mogelijkheden. Hoe gaan jullie om met het feit dat de gronden eerst aangekocht moeten worden voordat zij in kavels kunnen worden verkocht? Dat is de reden waarom wij hier staan, het is wel de bedoeling om het park in fases te gaan ontwikkelen, dit

5 neemt niet weg dat er behoorlijk geïnvesteerd moet worden. Er is min of meer een toezegging dat het energiefonds mee gaat doen maar dan is er nog wel een gat te overbruggen, dit kunt u lezen in de documentatie die vooraf aan de jury is gestuurd. Dit gat moet gedicht worden door een investeerder. Is er in Heeten wel voldoende geschikte dakruimte voor zonnepanelen? Ja, dit lijkt veel, maar ook boeren kunnen meedoen. Er zijn nog genoeg geschikte daken bij boeren. Is er ook gekeken naar de balans op het energienet? ja, daar zijn gesprekken over met Enexis, verder worden ook niet alle panelen in de zelfde richting geplaatst, dit is dus enerzijds voor de balans anderzijds is er ook een bomenrij die hier debet aan is. Is de Energiekoerier wel haalbaar? Technisch moet het kunnen. Wij verwachten dat het verschil in piek- en daltarieven in de toekomst groter wordt, en dan wordt het ook economisch interessanter. Opmerking en tips van de jury en de zaal Regeling asbest er af en zonnepanelen er op, dit om agrariërs mee te krijgen in het plan en op een goedkopere manier de gewenste hoeveelheid opgewekte energie te realiseren. Kijk ook eens bij het project Fotonenboer in Gelderland, een andere techniek voor energie-opslag. De investering is wel heel hoog bij de accu' s Is het niet mogelijk om de elektriciteit op te slaan in eclectische auto s en dit dan thuis te gebruiken? Een mooi innovatief idee. Ga niet zelf innovatieve oplossingen ontwikkelen, dat kost veel geld en de uitkomst is onzeker. Laat een ander het ontwikkelen, en pas het dan toe. Toezeggingen van de Jury Jan-Willem Zwang zegt toe de leidraad zonneveld op te sturen naar de initiatiefnemers. De andere juryleden laten de LIKE duim zien en zijn dus bereid de initiatiefnemers te helpen.

6 Reggestroom Pitch Reggestroom gaat voor 100% lokaal en 100% duurzaam. Dit doen ze met de verschillende projecten die zij hebben opgezet. Met het project Molenstroom willen ze een oude molen nieuw leven geven door een generator te plaatsen waar duurzame stroom mee wordt opgewekt. Molen de Hoop in Hellendoorn is een van de enige (graan)molens waar een molenaar nog leeft van de opbrengst van de molen. Reggestroom heeft gekozen om voor een gezamenlijke aanpak te gaan, samen investeren in deze duurzame locatie. Hiervoor een crowdfund actie opgezet, waarmee de inwoners een bijdrage kunnen leveren aan het realiseren van het project: Je kunt investeren in het project en je krijgt er producten van de molen of producten rondom energie voor terug. Dit project heeft ook een belangrijk educatief karakter. Reggestroom heeft hiervoor een project met basisscholen lopen. Molenstroom zal in het aantal kwh geen groot verschil maken, maar dit project kan als voorbeeld dienen voor de omgeving en het merk Reggestroom op de kaart zetten: Vragen van publiek en jury Wat is de investering voor dit project? De investering is euro, waarvan 40% gedekt kan worden met een LEADER subsidie. Door eerdere crowdfunding acties is al wel geld geworven, maar er is nog een tekort. Waar draait dit al en wat is het rendement? Het systeem is geïnstalleerd bij Zwiepse Molen bij Lochem. Deze molen draait met vrijwilligers en de financiële situatie ziet er dus anders uit. Worden de exploitatiekosten terugverdiend? Ja, de molen wekt minimaal kwh uur per jaar op ( kwh is ook haalbaar). Dit is genoeg voor een vergoeding aan de molenaar, de administratie, het onderhoud en een deel van de investering. Kan het project zo gemaakt worden dat het overal in Nederland kan? Ja, het project is herhaalbaar, niet alleen voor Hollandse windmolens, maar ook voor watermolens. Kan je nog wel graan malen als je elektriciteit produceert? Molen de Hoop had vroeger altijd een dubbel stel maalstenen. Dit is teruggebracht naar een maalsteen. Als de generator erin geplaatst wordt zal de molen dus eigenlijk weer beter in evenwicht zijn.

7 De crowdfunding heeft tot nu toe euro opgeleverd, waarom niet meer? Reggestroom heeft een aantal certificaten verkocht, maar het is nog niet gelukt omdat er teveel is gestuurd op de financiële kant (certificaat van 50 euro met 3% rendement) en te weinig aandacht op het gevoelsaspect (daar wil ik bij horen!). Opmerking en tips van de jury Jan-Willem Zwang raadt aan om bewoners uit Hellendoorn de stroom van de molen via een salderingsconstructie te laten gebruiken. De Rabobank heeft in elk gebied een coöperatiefonds voor maatschappelijke projecten, waarin Molenstroom heel goed in zou passen. Dorine Putman raadt aan om het project aan te melden op de website: Arnout Potze raadt aan om de verbinding met kinderen nog sterker te maken bijvoorbeeld door bij de geboorte van een kind in de gemeente Hellendoorn een aandeel te kunnen kopen in de molen voor de nieuwgeborene. Toezeggingen van de jury: Jan-Willem Zwang stak beide bordjes op. Hij gaat aandacht besteden aan Molenstroom in zijn column: en tijdens het Evenement Hier Opgewekt. Arnout Potze geeft aan via de LEADER subsidie al een financiële bijdrage te leveren, maar de provincie staat open voor coaching. Ed den Besten stak beide bordjes op.

8 Deventer Energie Coöperatie Pitch Deventer Energie Coöperatie UA, roepnaam Deventer Energie (DE), is een coöperatieve vereniging opgericht op 24 oktober Het plan voor een lokale energie coöperatie is gestart door een initiatiefgroep begin Er komen 200 mensen kijken bij de presentatie in mei en 60 vrijwilligers. De deelnemers worden gevormd door een mix van burgers en ondernemers. Deventer energie ontvangt steun van zowel gemeente als de Provincie. De gemeente ziet de coöperatie als een motor die mede kan bijdragen aan de ambitieuze doelen: 20 % energie uit duurzame bronnen in Deventer Energie presenteert het ondernemingsplan met alle onderdelen van de coöperatie. De uitgangspunten zijn verwoord in 6 kernwaarden: coöperatief, duurzaam, lokaal betrokken, verbindend en complementariteit, transparant en betrouwbaar en kwaliteit en continuïteit. De coöperatie heeft momenteel de volgende activiteit: verkopen van duurzame stroom en vergroend gas, het verzorgen van diensten zoals een energieloket, het inregelen van CV-installaties (e.a. betaald door de gemeente), en heeft plannen voor produceren van duurzame stroom met 2 windmolens. Streven is met 25 % te investeren in het vreemde vermogen voorde windmolens. Dit komt meer op een investering van 1,5 miljoen door DE op een totale investering van 6 miljoen. Ook is er een plan voor een gezamenlijk zonnepanelenproject op het dak van bedrijf Salcon. Knelpunt is dat de groei van het aantal het leden en klanten achter blijft. DE stelt zelf een vraag aan de jury: hoe krijgen we meer leden? Lees ook bij Vragen van jury en publiek Rob Vogelzang van Nieuwleusen adviseert om meer de straat op te gaan. Jan de Vries van DE: het wordt goed ontvangen maar lid worden en stroom afnemen blijft achter. Stroom verkopen is waarschijnlijk niet slim, het kost veel moeite maar levert relatief weinig op per klant. De gekozen leverancier Qwint is niet puur groen, heeft geen goede uitstraling, ondanks dat de stroom die zij kopen echt groene stroom is. Publiek (Rob Korten): Deventer is heel anders dan een dorp, voor werving is er te weinig wij gevoel in een stad. Advies: zoek de mensen op in de wijken. Dorine Putman: zoek een popie jopie die iedereen vertrouwt en vraag deze ambassadeur te worden.

9 Jury: hoe exclusief is het deelnemen in de windmolens? Antwoord: leden kunnen participaties van 250 euro kopen, 3 participaties is voldoende voor de dekking van eigen gebruik. Jaarlijkse contributie is 36 Henk de Beyer: het lijkt een aantrekkelijke manier om met de participaties leden te werven. Zet voldoende capaciteit in voor de werving. Ga met de dienst Waterzijdig inregelen samenwerken met woningcorporaties. Jan Willem Zwang: Waarom is er geen capaciteit ingezet voor de werving? DE heeft toch subsidie gekregen. Het is jammer dat de ingehuurde kracht niet of onvoldoende is ingezet om leden te werven. Den Besten vraagt: is uw BU wel juist? Het ingeboekte bedrag van leden contributie is niet realistisch. Advies is om met de windmolens mensen te gaan trekken. Toezeggingen van de jury: Geld: de Provincie en de Rabo Bank Coaching: Henk de Beyer, Arnout Potze en Henk den Besten

10 De Juryleden Dorine Putman (dagvoorzitter) ASN Bank Dorine Putman-Devilee (1953) studeerde niet-westerse sociologie in Leiden en werkte van 1982 tot 2000 in internationale projecten in Afrika en Azië gericht op het financieren van micro-en kleinbedrijf en het ontwikkelen van ondernemerschap. In 2000 stapte zij over naar de ASN Bank waar zij eerst leiding gaf aan het kredietbedrijf en daarna algemeen ambassadeur werd voor de bank. Zij heeft diverse nevenfuncties waaronder voorzitter van het beraad sociaal-ethisch beleggen van de Nederlandse Vereniging van Banken, lid van het beraad groenfondsen van de Nederlandse Vereniging van Banken, commissaris van de Coöperatieve Bouwvereniging Vereniging Q en ambassadeur van Energiefonds Overijssel. Jan Willem Zwang - Greenspread Jan Willem is sinds 2002 actief in de energiemarkt. De eerste jaren vooral als zelfstandig consultant, later als oprichter en directeur van Tensor Energy. Na de verkoop van zijn aandelen in 2010 heeft Jan Willem Green Spread opgericht. Jan Willem heeft op interim basis diverse projecten uitgevoerd voor verschillende energie- en afvalbedrijven. Zijn expertise zit vooral in de handel in energie, het risico management dat daarbij komt kijken en in complexe financieringsvraagstukken. Jan Willem heeft onder andere 2,5 jaar projecten gedaan voor Essent Trading, is Manager Trade geweest bij Delta en heeft bij Petroplus op Corporate Finance gewerkt. Sinds de oprichting van Green Spread richt Jan Willem zich vooral op het ontwikkelen en rendabel exploiteren van duurzame energie projecten. Dit doet hij onder andere als statutair directeur bij DEVO in Veenendaal, DEVA in Nieuwkoop en ADEM in Houten. Ed den Besten - Rabobank Ed den Besten is sinds 2011 directievoorzitter van de Rabobank Salland. Hij werkt ruim 30 jaar bij de Rabobank organisatie en heeft diverse management en directiefuncties vervult. Voor Salland was hij directeur van Rabobank Sliedrecht-Graafstroom en Rabobank Barneveld- Voorthuizen. Daarnaast is hij actief in diverse bestuursfunctie waaronder MKB Deventer, Deventer Kring van Werkgevers, Vrienden van het Deventer Ziekenhuis en is hij voorzitter van de Rudolphstichting een organisatie die zich bezig houd met jeugdzorg. Arnout Potze Provincie Overijssel Arnout Potze is sinds 2008 programmaleider Nieuwe Energie bij de provincie Overijssel. Hij stond aan de basis van enkele financieringsregelingen voor nieuwe energieprojecten, waaronder Energiefonds Overijssel. Voor de provincie werkte hij eerder aan het Nationaal Park Weerribben- Wieden, ontwikkeling van toerisme en recreatie en de start van het Nationaal Landschap Noordoost Twente. Met opleidingen in Wageningen en de NSOB in Den Haag noemt hij zich een groene bestuurskundige. Deel van ervaring deed hij op bij de overheid in Zweden en Letland. Henk de Beijer Ondernemer in duurzame energie Henk de Beijer uit Huissen is uitvinder, ondernemer en eigenaar van diverse bedrijven op het gebied van duurzame energie. Als bestuurslid van MKBwinstpunt ondersteunt hij ook andere MKB ondernemingen bij energie-innovaties. In sommige gevallen treedt hij op als private investeerder in kansrijke nieuwe ondernemingen.

11 Deelnemerslijst Bezoekers Naam Eric Lieben André van den Akker Kees de Vries Raphael v.d. Velde Johan Veldhuis Piet Rutgers Rob Korten Anjo Maijvis Steffen Hofstra Oscar Jansen Piet van t Wout Organisatie Blauwvinger Energie Blauwvinger Energie Blauwvinger Energie Blauwvinger Energie Duurzaam Markelo Duurzaam Markelo Duurzaam Salland Gemeente Twenterand CDA Gemeente Kampen Acore Interim Milieuadvies 50 Plus fractie Overijssel Johan van Reel Reier Doornenbal Maarten Willering Kees van Zwienen Henk Nico van den Berg Willem Jan Markerink Femmy le Clercq-Westhuis Wietse Walinga Jasper Arends Michel Leermakers Rob van Ommen IJsselEnergie Gemeenten Ommen-Hardenberg Enexis Energieadviseur Bergave Bioliquid Waterschap Groot Salland Duurzaam Gebouwd Gemeente Raalte Twence Twence

12 Richard Kamans Suniverse Erik Baart Wilma Paalman Wouter van den Berg Eugen Hubner Mario den Hoedt Birgitte Keijzer Jan Hulsink Gerard Bakker Ruud van de Meeberg Asia Golunska Nicole van Haaften Jos Bloo Roy Tijhaar Cor van Dijken Reggestroom BW Energy BW Energy Duurzaam Ommerkanaal Gemeenten Raalte en Olst/Wijhe Kringloop Zwolle Duurzaam Rijssen Fudura - Enexis Provincie Overijssel Energiebalans Duurzaam Vilsteren Duurzaam Vilsteren Webbink Interim Management & Advies Webbink Interim Management & Advies Hans Keizer Jan van Sandwijk Duurzaam Vilsteren BrightRight Ad Wevers Roelof-Jan Naaktgeboren Siamak Khamseh Jos Wigger Gerard Kuipers Wijnand Wagenmans Wim Geul Borne Duurzaam Enexis Duurzaam Heino Duurzaam Fleringen Duurzaam Heeten Gullimex

13 Niek Maarleveld Jan van de Belt Siem van de Belt Marco van der Vegte Henk Kasper André Oosting Herbert Weekhout Titus Swartjes Bink VvE Beheer Deventer Molen de Hoop Molen de Hoop CDA Overijssel Deventer Energie Energie Coöperatie Hof van Twente Energie Coöperatie Hof van Twente Deventer Energie Paul Disselhorst Thomas Disselhorst Andre Herrmann Petra Versluis Mark de Vries Daan den Ouden Frank Middelkoop Lambert Schuldink Mevrouw Ten Have Nico Koot Loeck Tomassen Jan Schonenberg Willie Roskam Windmatch Het Oversticht Provincie Overijssel Nieuwleusen Synergie Zonnepark Heeten Countus Gemeente Hellendoorn Gemeente Raalte Duurzaam Heeten Duurzaam Heeten Reggestroom Reggestroom Antje Kingma Timo Veen Jan Regelink Duurzaam Hoonhorst Duurzaam Hoonhorst Duurzaam Heeten

14 Harry Kruiper Manon Steensma Jetze Steensma Vincent Breen Commissie Duurzaam Marienheem De Stromerij (Deventer) De Stromerij (Deventer) Gemeente Raalte Erik Lochers Gillian Reins Heleen Middelkoop Loet van der Heijden Godelieve Wijffels Natuur en Milieu Overijssel Natuur en Milieu Overijssel

15 Deelnemerslijst Pitchers, Juryleden en Organisatie Jan de Vries Wim Diepeveen Rob Vogelzang Martin Luinstra Dominique Doedens Deventer Energie Reggestroom Nieuwleusen Synergie Nieuwleusen Synergie Zonnepark Heeten Dorine Putman Jan-Willem Zwang Arnout Potze Henk de Beijer Ed den Besten ASN Bank Greenspread Provincie Overijssel MKBwinstpunt Rabobank Salland Harry Roetert Bert van de Woude Willem Seine Wijnand Jonkers Stimuland Stimuland Natuur en Milieu Overijssel Natuur en Milieu Overijssel