Samenwerkingsovereenkomst Academische Werkplaats Transformatie Jeugd 1

Transcriptie

1 Samenwerkingsovereenkomst Academische Werkplaats Transformatie Jeugd 1 I MISSIE Ouderschap, opvoeden en opgroeien vindt primair in gezinnen plaats. Echter, niet alle ouders zijn in staat om hun ouderschap en opvoedtaak te vervullen zonder ondersteuning van buitenaf. Ook zijn er kinderen waarbij extra steun bij het opgroeien nodig is. In dat geval is er naast eventueel tijdelijke professionele inzet een duurzaam informeel netwerk rondom gezinnen nodig die aanvullende draagkracht verleent aan (de leden van) het gezin. Wanneer een dergelijk duurzaam netwerk gerealiseerd wordt, kunnen kinderen en jongeren veilig opgroeien doordat de draaglast over meer schouders verdeeld wordt. II VISIE De behoeften van ouders en jongeren ten aanzien van de inrichting van een duurzaam netwerk zijn voor de samenwerkingspartners leidend. Ouders hoeven niet alles zelf te kunnen, maar houden wel zelf regie over de opvoeding en hun ouderschap. Daarnaast gaat dit project nadrukkelijk uit van wat ouders wel kunnen en van wederkerigheid. Ook zijn we er van overtuigd dat het informele netwerk om mensen heen van grote betekenis kan zijn, maar dat handelingsverlegenheid en vraagverlegenheid aan de andere kant bij ouders, of kinderen dit soms bemoeilijken. In de Academische Werkplaats Transformatie Jeugd Food Valley (AWTJ-FV) ligt de focus op: leren, delen en dialoog. Samen met ouders, jongeren, professionals en onderzoekers willen we leren hoe een duurzaam informeel netwerk te realiseren is rondom gezinnen met steunbehoeften. We willen delen welke ervaringen al zijn opgedaan en in open dialoog komen met alle betrokkenen. Daarbij is het doel om de gezinnen en hun informele netwerk te leren kennen en om samen met hen te verkennen welke behoefte aan steun er is. De geleerde lessen worden vertaald naar het onderwijs, de beroepspraktijk en naar het lokale beleid in de Food Valley regio. Door de inrichting van een werkplaats vormen we een leer- en deelgemeenschap die ook na het eindigen van de subsidie zal blijven voortbestaan. III STRATEGIEBEPALING I. Doelstelling(en) samenwerking werkplaats: In de Academische Werkplaats Transformatie Jeugd Food Valley (AWTJ-FV) zal toegepast onderzoek worden verricht naar (kenmerken- en behoeften van) gezinnen uit gesloten gemeenschappen met een structurele steunbehoefte en hun informele netwerk. Dit onderzoek is participatief van aard en wordt opgezet en uitgevoerd door: onderzoekers, professionals, beleidsmakers, ervaringsdeskundigen, gezinnen en het informele netwerk rondom gezinnen. Het onderzoek beoogt niet alleen kennis over gezinnen met een structurele steunbehoefte te genereren, maar heeft als nadrukkelijk doel om daadwerkelijk rondom deze gezinnen duurzame netwerken te ontwikkelen die samen met het gezin de taken rondom ouderschap, opvoeden en opgroeien realiseren. Bij afronding van de werkplaats is: Kennis gegenereerd Handelingsverlegenheid en behoefte aan ondersteuning geïnventariseerd Zicht gekregen op de wijze waarop het informele netwerk versterkt kan worden Zicht gekregen op de kritische succesfactoren in de houding, vaardigheden en het handelen van professionals Geleerd van- en ervaring opgedaan met de inzet van sleutelfiguren en ervaringsdeskundigen Zicht gekregen op de gebezigde communicatie [het discours] over en met de gezinnen met een structurele steunbehoefte 1 Deze samenwerkingsovereenkomst is nog niet ondertekend door alle samenwerkende partijen. Alle partijen hebben hun instemming gegeven en zullen voor 12 mei een getekend exemplaar van de samenwerkingsovereenkomst aanleveren.

2 Zicht gekregen op belemmerende factoren in het ontwikkelen van duurzame informele netwerken rondom gezinnen met een structurele steunbehoefte Een leergemeenschap ontstaan van onderzoekers, professionals, ouders, jongeren en het informele netwerk Het zicht dat met bovenstaande doelen wordt gegenereerd wordt vertaald in: 1. Innovatie van onderwijs en praktijk 2. Ontwikkeling van beleid 3. Ontwikkelen van praktijktheorie 4. Ontwikkelen van methodieken en/of tools 5. Ontwikkelen van richtlijnen voor het bevorderen van dialoog II. Rollen, taken en verantwoordelijkheden samenwerkende partners: De AWTJ-FV betreft een voorzetting, versteviging en uitbreiding van de samenwerking in de regio Food Valley. De partijen kennen elkaar vanuit de praktijk, klankbordgroep Transitie Jeugdzorg Food Valley en de CHE werkt met alle organisaties in meer of minder mate samen door inzet van studenten binnen de organisaties, gezamenlijke leerwerkplaatsen, onderzoeksopdrachten, medewerkers die doceren binnen de CHE etc. Binnen de AWTJ-FV krijgen alle samenwerkende partners een plek. De rollen en taken zijn als volgt georganiseerd: 2

3 III. Participatie van ouders en jongeren (maximaal 5000 tekens) Oprichtingsfase/Planvorming De behoeften van ouders en jongeren ten aanzien van de inrichting van een duurzaam netwerk zijn in dit project leidend. Daarom zijn ze rechtstreeks betrokken bij de oprichting en planvorming van de AWTJ-FV: Het oudernetwerk Jeugdzorg Gelderland heeft geparticipeerd in een werkbijeenkomst Er zijn verschillende individuele ouders en jongeren bevraagd door de partners op behoeftenen wensen (zie quotes in bijlage 2). Er zijn ervaringsdeskundigen en sleutelfiguren uit gesloten gemeenschappen in de regio Food Valley bevraagd over hun gedachten over de inzet van het informele netwerk in het gezin en over de mate waarin en de wijze waarop zij zouden willen participeren in de AWTJ-FV (voor een verslag van deze avond zie bijlage 3) Er zijn jongeren bevraagd over hun gedachten over de inzet van het informele netwerk in het gezin en over de mate waarin en de wijze waarop zij zouden willen participeren in de AWTJ- 3

4 FV (voor een verslag van deze avond zie bijlage 4) Er is input gebruikt van overlegorganen waar ouders en jongeren aan deelnemen zoals het netwerk Samen Sterk Food Valley dat door Zorgbelang Gelderland wordt begeleid (zie quotes in bijlage 2) Er is kennis over behoeften en wensen van ouders ingebracht door het Lectoraat Jeugd en Gezin en de diverse betrokken partijen. Uitvoeringsfase In de projetctgroep nemen drie ervaringsdeskundigen zitting: In de deelprojecten wordt via verschillende methoden participatie gerealiseerd. In B1 en C wordt bijvoorbeeld gewerkt met een dialoog-café waarin jongeren en volwassen vertegenwoordigers van de doelgroep reflecteren op de uitkomsten van het onderzoek. In het leerwerkteam uit project B2 wordt actief geleerd over de inzet van ervaringsdeskundigen en sleutelfiguren in het formeren van een duurzaam netwerk rondom gezinnen uit gesloten gemeenschappen. De wens van het gezin is hierin leidend. In het leerwerkteam uit project B2 worden in een aantal gezinnen (die dat wensen) ervaringsdeskundigen ingezet als co-onderzoekers. Evaluatiefase Ervaringsdeskundigen zijn onderdeel van de drie leergemeenschappen naast professionals en onderzoekers. Daar kunnen ze hun ervaringskennis, perspectief, wensen en behoeften inbrengen evenals casuïstiek. Ze zijn samen met de andere leden van de leergemeenschap verantwoordelijk voor het vinden van passende antwoorden, oplossingen en aanpakken. Gezinnen uit de doelgroepen werven we via de organisaties uit de projectgroep maar ook rechtstreeks (via o.a. huisartsen, onderwijs, kerken en moskeeën) en via Zorgbelang Gelderland. Binnen de leerwerkteams zullen we ook evalueren wat wel en niet werkt en conclusies trekken voor implementatie. IV. Diversiteit We houden rekening met de verschillen door aandacht te hebben in het onderzoek voor zowel de culturele herkomst van de doelgroep als hun religieuze overtuiging en waar nodig ook hun sociaaleconomische status. Uit de literatuur en uit de praktijk weten we dat dit variabelen zijn die meespelen bij gesloten gemeenschappen. Echter we willen voorkomen dat er stereotype beelden ontstaan omdat het om unieke gezinnen gaat en de context van dergelijke gezinnen niet homogeen is. Bij bijvoorbeeld christelijke orthodoxe gezinnen maakt het niet alleen van welke kerkelijke gezindte iemand is, maar spelen net als bij anderen ook variabelen als opleiding, leeftijd en sociaal economische status een rol etc. Dergelijke variabelen zullen we meenemen in ons onderzoek om te voorkomen dat we algemeenheden beschrijven of beperkte kennis genereren. We willen juist rijk materiaal verwerven. Daarnaast zullen we passende onderzoeksinstrumenten inzetten die rekening houden met diversiteit. Zo is uit onderzoek van Stevens e.a. (2009) bekend dat allochtone ouders in achterstandsituaties het beste bereikt worden als onderzoekers outreachend te werk gaan (aanbellen aan de deur i.p.v. een uitnodiging sturen) en vindplaats gericht werken 2. Waar nodig zullen we gebruik maken van tolken. In bijlage 2 is de omschrijving van de doelgroep verder uitgewerkt. V. Plan van aanpak Het hart van de kennisinfrastructuur van de AWTJ-FV is gelegen in de projectgroep. Van hieruit wordt verbinding gelegd naar zowel de stuurgroep, de deelprojecten en de leergemeenschappen. De 2 Stevens, G. W. J. M., Veen, V. C., Vollebergh, W. A. M., Berkers, M., & Hendriks, Y. (2009). Marokkaanse jeugddelinquenten: een klasse apart?: onderzoek naar jongens in preventieve hechtenis met een Marokkaanse en Nederlandse achtergrond. Nicis institute. 4

5 te werven associate lector is (onder supervisie van lector dr. Martine Noordegraaf) inhoudelijk eindverantwoordelijk voor de werkplaats en zal zich met name verantwoordelijk maken voor het academisch gehalte van de werkplaats. Dit gehalte komt tot uiting in: een grondig methodisch onderzoeksdesign, (vak-)wetenschappelijke publicaties en door structurele samenwerking met de Radboud Universiteit en Vrije Universiteit. Het karakter van het onderzoek is participatief en exploratief, dit vraagt om zorgvuldige aandacht voor de validiteit en betrouwbaarheid. Het onderzoek is daarbij kennisontlokkend van aard. De AWTJ-FV wil nadrukkelijk niet voorschrijvend van aard zijn, maar kennis ontlokken aan de werkveld- en cliëntorganisaties. Expertise In de AWTJ-FV vormen de volgende partners een leergmeenschap: CHE = penvoerder en bestuurlijk verantwoordelijke De CHE is penvoerder en bestuurlijk verantwoordelijke. Vanuit het lectoraat Jeugd en Gezin worden onderzoekers ingezet in de werkplaats. Ook zal de academiedirecteur, docenten en studenten deelnemen. De CHE neemt ook de verantwoordelijk voor de projectadministratie op zich. De aanvraag is tot stand gekomen onder verantwoordelijkheid van dr. Martine Noordegraaf: Hoofdaanvrager en lector Jeugd en Gezin. Zij is pedagoog en heeft als specialisme systeemgericht werken met gezinnen met adolescenten, de analyse van hulpverleningsgesprekken en onderzoeksmethodologie. Onder verantwoordelijkheid van Martine Noordegraaf zal, samen met de academiedirecteur en een werkveldpartner voor de AWTJ-FV een associate lector worden geworven die als projectleider zal functioneren en als hoofdonderzoeker zal functioneren. Voor deze functie zijn al een aantal interne kandidaten bekend. Werkveldpartners Agathos biedt ondersteuning aan mensen met psychische, psychiatrische, sociale dan wel verstandelijke beperking. Vanuit Agathos wordt deelgenomen aan de stuurgroep, projectgroep en aan de deelprojecten. Welstede is een welzijnsinstelling met als doel om preventief de sociale samenhang en onderlinge betrokkenheid te vergoten. Vanuit Welstede wordt deelgenomen aan de stuurgroep, projectgroep en aan de deelprojecten. Mee Samen 3 : Er is binnen Mee veel ervaring en expertise op het gebied van netwerkondersteuning. Vanuit Mee Samen wordt deelgenomen aan de stuurgroep, projectgroep en aan de deelprojecten. Leger des Heils (LdH) Gelderland, Het Leger is er voor wie elders nier meer terechtkan. Vanuit het LdH wordt deelgenomen aan de stuurgroep, projectgroep en aan de deelprojecten. Timon is een organisatie voor Jeugdzorg met een expertise op werken met het gezin en het netwerk vanuit een contextuele benadering. Vanuit Timon wordt deelgenomen aan de stuurgroep, projectgroep en aan de deelprojecten. Adviseurs en ervaringsdeskundigen Zorgbelang Gelderland is een koepel van clientenorganisaties en een adviseur voor overheden en zorgaanbieders wanneer het gaat om de behoefte van mensen bij zorg en welzijn. Spectrum, partner met élan, een ondernemende adviesorganisatie gericht op het brede sociale domein met als missie: Ondernemend partner voor beter samenleven. Specialisme 3 Vanuit Mee Samen zal Dhr. Jan Peter Stolte MSW meewerken in de projectgroep. Hij heeft een dubbelaanstelling. Behalve bij MEE Samen is hij ook in dienst van de CHE als docent binnen Academie voor Sociale Studies. 5

6 op het verbinden van onderzoek aan praktijk en oplossingsgerichte benadering. SpectrumElan is ook expert in diversiteitsvraagstukken. Stichting Sabiel is een multiculturele stichting in Ede. Sabiel betekent bruggenbouwer. Sabiel heeft een brugfunctie tussen de jeugd en gezinnen in Ede en omgeving Diaconaal platform Ede. Een diaconaal platform ziet om naar de naaste in nood in de kerk maar ook daarbuiten. Ze helpen waar geen helper is. Gelders JongerenNetwerk wil bereiken dat alle Gelderse jongeren een plek krijgen waar ze met hun vragen terecht kunnen. Kennispartners Radboud Universiteit, Faculteit der Managmentwetenschappen, Politicologie. Specialisme op sociale professionals, discoursanalyse en culturele diversiteit Vrije Universiteit, Faculteit der sociale wetenschappen, Bestuurswetenschap en Politicologie. Specialisme op uitvoering, aansturing en hervorming van beleid in een veranderende samenleving. b. De partijen kennen elkaar vanuit de praktijk, klankbordgroep Transitie Jeugdzorg Food Valley en de CHE werkt met alle organisaties in meer of minder mate samen door inzet van studenten binnen de organisaties, gezamenlijke leerwerkplaatsen, onderzoeksopdrachten, medewerkers die doceren binnen de CHE etc. Voorbeelden van samenwerking zijn: Monitoring en evaluatie pilots AWBZ: CHE, gemeente Ede (centrumgemeente Food Valley), Agathos, Welstede Monitoring en evaluatie proeftuinen Jeugd: CHE, gemeente Ede (centrumgemeente Food Valley), st. Timon, Welstede Onderzoek inzet informele netwerken bij J-LVB en J-GGZ: CHE, regio Food Valley, MEE Samen Kamers met Kansen: CHE, gemeente Ede (centrumgemeente Food Valley), Welstede Promotieonderzoek rituelen in de intramurale jeugdzorg: CHE, Leger des Heils Onderzoek naar uitval jonge professionals: CHE, Leger des Heils. Wijcafé: CHE, gemeente Ede (centrumgemeente Food Valley),Welstede Ontwikkelen module versterken van verbindingen: CHE, st.timon Minor Samenlevingsopbouw bachelor CHE: Zorgbelang Gelderland, CHE Afstudeeronderzoek studenten bachelor: Zorgbelang Gelderland, Welstede MEE Samen, st. Timon, Leger des Heils, Agathos, CHE c. Taken en verantwoordelijkheden van de afzonderlijke partijen. Activiteiten en beoogd resultaat vorming van AWTJ De AWTJ-FV faciliteert kruisbestuiving van samenwerkende partijen. Activiteiten tot het komen tot collectief leren: 1. Leerwerkplaatsen 2. Werkconferenties 3. Bijeenkomsten met projectgroep 4. Gezamenlijke werkbezoeken aan goede praktijken 5. Actief communicatie-beleid We willen een florerende gemeenschap zijn waar alle leden actuele vraagstukken inbrengen (inclusief gemeenten uit de regio), oplossingen aandragen en passend aanbod ontwikkelen. Samen met alle betrokkenen werken we vanuit gelijkwaardige bijdrage toe naar praktijkverbetering. Verantwoordelijkheden ten aanzien van aanleveren en verwerken van kennis De leerwerkplaatsen zijn de toeleverancier van praktijkvragen. Hier worden gezinnen 6

7 geworven en gesproken. De associate lector is samen met de kenniskring verantwoordelijk voor de methodische doordenking van de onderzoeksaanpak. Voor alle verworven informatie wordt gewerkt met audio-opnames van gesprekken en met informed consent. Resultaten worden teruggekoppeld via nieuwsbrieven, factsheets, rapportages en deelsessies en met een website en filmpjes. Uitkomsten van de AWTJ-FV zijn voor alle deelnemende partijen vrij inzetbaar. d. Toepassing van kennis en resultaten in de praktijk gerealiseerd wordt Factsheets Infographic Aandachtslijst Verhalenglossy Contextkaart Onderzoeksrapportages, (vak-)wetenschappelijke en artikelen Toolkit werken met informeel netwerk in gesloten gemeenschappen Scripties van studenten CHE/ VU Inspiratiebijeenkomst Presentaties op congressen Filmpjes, website, nieuwsbrieven, nieuwsberichten Training voor professionals Training voor informele netwerkleden App over het formeren van een duurzaam netwerk voor de doelgroep Onderwijsmodule voor studenten Slotsymposium VI. Evaluatie In een startbijeenkomst zal het doel van de AWTJ-FV met alle betrokkenen worden afgestemd. Ook zal daar de bijdrage van alle partners helder worden gecommuniceerd. De hoofddoelstelling valt onder het eigenaarschap van alle betrokkenen. De subdoelen zullen worden toegewezen aan leden van de projectgroep. Jaarlijks wordt op de subdoelen van de werkplaats geëvalueerd en wordt waar nodig het doeldragerschap overgedragen. De deelvragen worden op eenzelfde manier van eigenaarschap voorzien. Hierin wordt gewerkt met gedeeld eigenaarschap tussen een onderzoeker en werkveldpartner. De ontwikkelingen binnen de AWTJ-FV zullen worden bijgehouden middels monitoring en evaluatie waarbij de betrokkenen bij iedere stap in het onderzoek worden bevraagd op de voortgang. Hiervoor zullen ook studenten worden ingezet. Bij de monitoring en evaluatie zal ook steeds worden gekeken naar: participatie van ouders en jongeren (is deze daadwerkelijk gerealiseerd) en naar de diversiteit van de onderzochte gezinnen (is deze overeenkomstig te verwachten variabelen binnen de doelgroep). Er wordt gestreefd naar voortzetting van de leergemeenschap die is gevormd door de AWTJ-FV. Van alle betrokkenen wordt gevraagd naar een structurele inzet van de uren die nu als eigen bijdrage wordt ingezet. Ook zal met de Food Valley regio worden gezocht naar subsidiemogelijkheden ter behoud van de werkplaats. Eventuele vormen van additionele subsidies ter verlening van de AWTJ-FV van ZonMw zullen worden aangevraagd. 7

8