VTI KORTRIJK - HARELBEKE 1 EERSTE GRAAD INFOFICHE RTH steekkaarten cd-rek 1.2 De toffelzaag:

Transcriptie

1 VTI KORTRIJK HARELBEKE 1 EERSTE GRAAD INFOFICHE RTH steekkaarten cdrek 1.2 De toffelzaag: Kenmerken: De toffelzaag bestaat uit een stalen blad met verstevigde stalen rug en een recht handvat in hout of kunststof. Ze heeft een rechte tandlijn met 13 tanden per duim. Ze is verkrijgbaar in een lengte van 250 tot 300 mm. Er is zelfs een optie mogelijk voor een verharde vertanding. Er bestaat ook een toffelzaagje met omkeerhandvat. Gebruik: Zagen van nauwkeurig en fijn werk zoals lijstjes, kleine inkepingen, inzagen van kleine inkepingen, inzagen van zwaluwstaarten, afzagen van deugels Het fineerzaagje: Kenmerken: Het fineerzaagje bestaat uit een gebogen stalen zaagblad met zeer fijne tandjes aan beide kanten die niet getrokken zijn. Het zaagblad is bevestigd op de versterking met verzonken schroeven. De versterking is doorverbonden met een houten handvat. De zaaglijn wordt puntig aangeslepen omdat er nagenoeg geen hout mag weggenom worden door de zaagsnede. Gebruik: Het fineerzaagje wordt gebruikt voor het afkorten en recht snijden van de voegen van vellen fineer. Het wordt steeds gebruikt samen met een rechte lat.

2 VTI KORTRIJK HARELBEKE 2 EERSTE GRAAD INFOFICHE RTH steekkaarten cdrek De beitels naar naam kunnen benoemen. De beitels methodisch juist kunnen gebruiken. De juiste beitel kunnen kiezen in functie van de opdracht. Drie veiligheidsvoorschriften kunnen opgeven voor een steekbeitel. Drie onderhoudspunten kunnen opgeven voor een steekbeitel. De onderdelen van een steekbeitel kunnen aanduiden. Kunnen verklaren wat een sculpteerbeitel is. Het begrip met draadrichting tegen draadrichting kunnen verklaren. BEITELS 1 De beitels De steekbeitel: Kenmerken: Het blad is van chroomnikkelstaal. Het handvat is van hout of kunststof ( polypropyleen ). Breedte varieert van 6 tot 40 mm, opgaande per 2 mm. De snede vormt een hoek met de rugkant van 25 à 30. Gebruik: Alhoewel het gebruik in de praktijk fel verminderd is blijven steekbeitels belangrijke gereedschappen om in verschillende omstandigheden nauwkeurige aanpassingen en/of perfecte afwerkingen uit te voeren. Je kan er vooral mee: o Snijden en hakken in de richting van de vezels.

3 VTI KORTRIJK HARELBEKE 3 EERSTE GRAAD INFOFICHE RTH steekkaarten cdrek o Snijden en hakken dwars ten opzichte van de vezelrichting. o Inhakken haaks op de vezels. 4 o Kloven Onderdelen van een steekbeitel bovenring hecht snede vouw blad hals onderring Hoe gebruik je veilig een steekbeitel? De linkerhand omsluit het beitelblad, de rechterhand omsluit het handvat. ( Voor rechtshandigen ) Met een stekende beweging wordt het hout weggesneden. In ieder geval moeten beide handen zich altijd achter de snede bevinden.

4 VTI KORTRIJK HARELBEKE 4 EERSTE GRAAD INFOFICHE RTH steekkaarten cdrek

5 VTI KORTRIJK HARELBEKE 5 EERSTE GRAAD INFOFICHE RTH steekkaarten cdrek DE FIGUURZAAGMACHINE IN GEBRUIKNAME VEILIGHEID EINDE WERKZAAMHEDEN Instellen en controle van: figuurzaagtafel vrij van houtrestanten machine vast op de werktafel zaagje onder voldoende spanning 1 mm speling machine inschakelen Persoonlijke veiligheid je handen komen steeds buiten het bereik van het zaagblad het uit te zagen plankje vlak laten rusten op de figuurzaagtafel hoe dikker de plank hoe trager de aanvoer nooit bruuske draaibewegingen maken tijdens het zagen wanneer het zaagje breekt DIRECT machine uitschakelen en de leerkracht verwittigen. Uitschakelen machine vrij maken van de figuurzaagtafel houtrestanten verwijderen Houtafval GEBRUIKEN VOOR BIJZONDERHEDEN vooral om gebogen vormen te zagen je zaagt juist aan de buitenzijde van de lijn om dunne plankjes te zagen wanneer je binnenruimten moet uitzagen maximumdikte ± 30 mm een gaatje voorboren in de uit te zagen opening Afdeling hout VTI Kortrijk Harelbeke externe preventieadviseur arbeidsgeneesheer preventiedienst 52

6 VTI KORTRIJK HARELBEKE 6 EERSTE GRAAD INFOFICHE RTH steekkaarten cdrek DE FREESMACHINE IN GEBRUIKNAME VEILIGHEID EINDE WERKZAAMHEDEN Instellen en controle van: tafel freesmachine zuiver en vrij maken frees plaatsen, blokkeersysteem ontkoppelen en controleren of de frees vrije doorgang heeft ten opzichte van de geleiders de te wensen veiligheidsmaatregelen nemen ( kalibers / snelspanners ) hoogte instelling frees regelen machine inschakelen proefstuk maken Persoonlijke veiligheid nooit frezen zonder begeleiding van de leerkracht beveilig de machine dat je nooit bij snijdende onderdelen kan schakel altijd de stroom uit bij het omwisselen van een frees geen loshangende kledij dragen het te frezen werkstuk bij voorkeur opspannen op een kaliber voorzien van een snelspanner bij het horen van een abnormaal geluid de machine DIRECT uitschakelen Uitschakelen van de machine frees verwijderen zuiver en vrij maken tafel freesmachine freeskrullen opscheppen en in afvalcontainer deponeren gebruikte kaliber opbergen Veegvuil GEBRUIKEN VOOR BIJZONDERHEDEN frezen van een groef, sponning of lijst Methodische uitvoering frezen groef 1 de regel op de kaliber vastzetten met de snelspanner 2 de kaliber tegen de aanslag achteraan plaatsen 3 de machine inschakelen 4 de kaliber tegen de geleider duwen 5 de voorwaartse beweging inzetten 6 doorfrezen tot tegen de aanslag 7 machine uitschakelen 8 de regel uit de kaliber verwijderen Afdeling hout VTI Kortrijk Harelbeke externe preventieadviseur arbeidsgeneesheer preventiedienst 60

7 VTI KORTRIJK HARELBEKE 7 EERSTE GRAAD INFOFICHE RTH steekkaarten cdrek Beuk Foto Boom Blad + twijg + vrucht schors 16 Beuken Doeleinden Fotomateriaal LANGSHOUT KWARTIER HALFKWARTIER DOSSE KOPSHOUT Wetenschappelijke naam: Fagus sylvatica Duurzaamheidsklasse: V Bewerken: Harde houtsoort Bewerkt vrij gemakkelijk Oppervlakafwerking: Gemakkelijk te vernissen Toepassingen : Buiten: 1 Eik mits verduurzaming Binnen: landbouwgereedschap meubilair trappen deuren dwarsliggers wagenmakerij plaatmateriaal parketvloeren

8 VTI KORTRIJK HARELBEKE 8 EERSTE GRAAD INFOFICHE RTH steekkaarten cdrek INKEPING UITWERKEN 1 Inkepingen 1.1 De stappen die je neemt bij het uitwerken van een inkeping door de breedte van de plank: 35 1 De inkeping wordt ingezaagd. ( verlies zaagsnede in het uit te werken gedeelte ) 2 De beitel inzetten op de zijkant. 3 De inkeping schuin naar boven wegsnijden in verschillende fasen tot aan de kruishoutlijn. 4 Het werkstuk omdraaien en weer schuin naar boven snijden tot aan de kruishoutlijn. 5 De top van de schuine helling geleidelijk wegsnijden. 6 Naarmate we dichter bij de kruishoutlijn komen snijden we nog tot ongeveer in de helft van de breedte van het hout. 7 Zo gaan we verder tot aan de kruishoutlijn. 8 Het stuk omdraaien en op dezelfde wijze de inkeping verder uitsnijden tot de inkeping vlak is. 9 De inkeping op vlakheid controleren. 1.2 De stappen die je neemt bij het uitwerken van een inkeping door de dikte van de plank:

9 VTI KORTRIJK HARELBEKE 9 EERSTE GRAAD INFOFICHE RTH steekkaarten cdrek 35 1 De inkeping wordt ingezaagd. ( verlies zaagsnede in het uit te werken gedeelte ) 2 De beitel 1mm. Voor de lijn plaatsen. 3 De beitel loodrecht inhakken. 4 De beitel achteruit schuiven, wentelen, inhakken en het losgekomen houtdeeltje naar boven verwijderen. 5 Opnieuw loodrecht inhakken, de beitel achteruitschuiven, wentelen + inhakken en de losgekomen houtdeeltjes naar boven verwijderen, tot we ongeveer op de helft van de dikte van de plank komen. 6 De beitel juist plaatsen aan de lijn en recht inhakken tot op de helft van de dikte van het hout. 7 Het werkstuk omdraaien en de bewerkingen vanaf punt 2 tot en met punt 6 herhalen. 8 De inkeping op vlakheid controleren. Tips voor de werkplaats: Werk alleen met goed snijdend gereedschap. De hoeveelheid kracht die we uitoefenen op de beitel is afhankelijk van de snijbeweging en het te verwerken materiaal. Kies de goede plaats voor je handen. Het te bewerken werkstuk altijd goed vastzetten. Riskeer nooit om het werkstuk met de ene hand vast te houden en de beitel te bedienen met de andere hand. Het spanblokje moet van een zachtere houtsoort zijn ten opzichte van de houtsoort die we bewerken. Geef de beitels een vaste plaats zodat ze niet nodeloos op de grond vallen. Bij het kappen altijd een houten of een kunststofhamer gebruiken.