Tweede Kamer der Staten-Generaal

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar Raad voor Concurrentievermogen Nr. 179 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 25 maart 2008 Mede namens de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap wordt u hierbij het verslag aangeboden van de Raad voor Concurrentievermogen van 25 februari jongstleden. Nederland werd tijdens het ochtendgedeelte van de Raad vertegenwoordigd door de minister van Economische Zaken. Tijdens het middaggedeelte van de Raad werd Nederland vertegenwoordigd door de plaatsvervangend Permanent Vertegenwoordiger bij de Europese Unie. De Raad nam het zogenaamde Key Issues Paper aan met daarin de belangrijkste boodschappen van de Raad aan de Europese Voorjaarsraad in het kader van de Lissabonstrategie. Tijdens de discussie hierover heb ik, zoals door u verzocht, aandacht gevraagd voor de ervaringen uit andere landen ten aanzien van de toegang van MKB tot (Europese) aanbestedingen. Uit navraag bleek dat de Commissie eerder al een inventarisatie van de ervaringen en best-practices heeft gehouden. Ik heb de Commissie dan ook verzocht de resultaten van deze inventarisatie zo spoedig mogelijk bekend te maken. Tevens nam de Raad conclusies aan over de interne markt review. Deze conclusies zullen, net als het Key Issues Paper, eveneens aan de Europese Voorjaarsraad worden aangeboden. Tijdens het middaggedeelte werd een gemeenschappelijke aanpak bereikt voor het gezamenlijk technologie initiatief voor brandstofcellen en waterstof. Daarnaast wisselde de Raad van gedachten over het strategisch plan voor energietechnologie. Een uitgebreid verslag van de Raad vindt u in de bijlage bij deze brief. De eerstvolgende bijeenkomst is een informele Raad voor Concurrentievermogen op april in Brdo, Slovenië. De eerstvolgende formele Raad vindt plaats op 29 en 30 mei in Brussel. De minister van Economische Zaken, M. J. A. van der Hoeven KST tkkst ISSN Sdu Uitgevers s-gravenhage 2008 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

2 VERSLAG RAAD VOOR CONCURRENTIEVERMOGEN 25 FEB Lissabonstrategie bijdrage aan Europese Voorjaarsraad (Key Issues Paper) Beleidsdebat/vaststelling Key Issues Paper Tijdens de Raad werd gesproken over de Lissabonstrategie en werd het zogenaamde Key Issues Paper aangenomen met daarin de belangrijkste boodschappen van de Raad voor Concurrentievermogen aan de Europese Voorjaarsraad. Tijdens de Raad werd een brede discussie gevoerd met onder andere aandacht voor de rol van de Raad van Concurrentievermogen bij de Lissabonstrategie, het Europese innovatiebeleid en voorstellen die noodzakelijk zijn ter stimulering van het MKB. In zijn inleiding gaf Commissaris Verheugen aan dat zijns inziens de hernieuwde Lissabonstrategie een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de positieve economische groei in de afgelopen jaren. Europa moet gebruik maken van dit momentum en doorgaan met de implementatie van hervormingen om de groei en het concurrentievermogen van de Europese economie verder te vergroten. Ten aanzien van de mededeling over «Broad-based Innovation Strategy» gaf Verheugen aan blij te zijn met de lange termijn doelen die daarin zijn opgenomen. Een groot aantal van de ideeën uit die strategie zijn al uitgewerkt en geïmplementeerd zoals de gemeenschappelijke technologie initiatieven, de artikel 169-initiatieven en het Europees Instituut voor Technologie. Andere voorstellen zijn nu in behandeling waaronder het lead markets initiatief en de Europese octrooistrategie. Tevens is er een consultatie gestart over een zogenaamde Small Business Act (SBA). Commissaris Verheugen verwacht met de SBA een geïntegreerde visie te kunnen presenteren over het MKB-beleid met concrete voorstellen voor het aanpakken van de problemen waar het MKB mee kampt. De aanpak van betere regelgeving kan bijdragen aan het verbeteren van de concurrentiepositie van het MKB. Commissaris Verheugen was dan ook verheugd te kunnen aangeven dat de Commissie zijns inziens op koers ligt met het vereenvoudigingprogramma. Alle lidstaten gaven aan de tekst van het Key Issues Paper te ondersteunen. Een groot deel van de lidstaten, waaronder Nederland, zag een centrale rol voor de Raad van Concurrentievermogen bij de aansturing van de Lissabonstrategie. Deze rol zou beter ontwikkeld moeten worden bijvoorbeeld door de Commissie vaker een overzicht te laten geven in de Raad over de voortgang ten aanzien van het communautaire programma en de nationale hervormingen. Net als Nederland wezen veel lidstaten op het belang van een verbeterde werking van de interne markt in de praktijk voor de concurrentiekracht van Europa. De meeste lidstaten onderstreepten het belang van MKB voor de concurrentiekracht van Europa en gingen tijdens hun interventies vooral in op de verwachtingen ten aanzien van de SBA. De aangekondigde integrale benadering in een Europese SBA werd breed gesteund. In haar SBA zou de Europese Commissie met name aandacht moeten besteden aan de verlaging van administratieve lasten, de problematiek van financiering, toegang tot Europese fondsen en intellectueel eigendom. Net als Nederland gaven ook veel lidstaten aan dat toegang tot (Europese) aanbestedingen voor het MKB een duidelijk probleem vormt. Geen van de lidstaten gaf aan een voorkeurspositie voor het MKB bij aanbestedingen een goede aanpak te vinden. Een belangrijk deel van de lidstaten achtte dit zelfs onwenselijk. In haar interventie gaf Nederland aan grote waarde te hechten aan de Lissabonstrategie. De eerste resultaten van de hernieuwde strategie zijn bemoedigend. De lidstaten moeten elkaar blijven motiveren de nationale Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

3 economieën te hervormen. Ook op communautair terrein moet voortgang worden geboekt met het versterken van de Europese economie. Het Communautaire Lissabon programma van de Commissie vormt daarvoor een goede basis. Nederland legde tijdens haar interventie de nadruk op het boeken van voortgang bij het verbeteren van de interne markt. Naast de meer pragmatische en op feiten gebaseerde aanpak zijn nog grote baten te behalen voor burgers en bedrijven door verdere ontwikkelingen van de interne markt op een aantal specifieke terreinen. Bijvoorbeeld in sectoren als energie, post, en financiële diensten en op het terrein van intellectueel eigendom en implementatie van de dienstenrichtlijn. Ook moet snel in kaart worden gebracht op welke andere gebieden nog grote winst te behalen valt voor burgers en bedrijven. Daarnaast vroeg Nederland aandacht voor het belang van een goede toegang van het MKB bij overheidsaanbestedingen. De Commissie heeft een inventarisatie gemaakt van de aanpak hiervan in de verschillende lidstaten. Nederland verzocht om het snel bekend maken van deze inventarisatie. Nederland wees tenslotte op het belang om in de Small Business Act alleen daar Europese initiatieven te ontwikkelen waar een Europese aanpak daadwerkelijk toegevoegde waarde heeft naast nationale initiatieven. Uitgangspunt van de SBA moeten de ervaringen van het MKB in de praktijk zijn. Interne markt review én defensiepakket, goederenpakket, scorebord interne markt en scorebord consumentenmarkt Raadsconclusies en presentatie van diverse punten De Commissie gaf een toelichting op de mededeling «een interne markt voor het Europa van de 21ste eeuw». Commissaris McCreevy wees op het onbenut economisch potentieel van de interne markt. Voor de verdere verbetering van de interne markt staat de Commissie een meer pragmatische en op feiten gebaseerde aanpak voor. Deze aanpak is gericht op het concreet verbeteren van de werking van markten voor burgers en bedrijven. McCreevy benadrukte het belang van gedeelde verantwoordelijkheid van de Commissie en de lidstaten voor het succes van de interne markt. Vervolgens gaven Commissaris McCreevy en Commissaris Verheugen een toelichting op een aantal onderwerpen die onder «diversen» stonden geagendeerd. Dit betrof de onderwerpen die gerelateerd zijn aan de interne markt, te weten: het defensiepakket, het pakket voorstellen ter verbetering van de werking van het vrij verkeer van goederen, het interne markt scoreboard en het consumenten scoreboard. Commissaris Verheugen gaf informatie over het goederenpakket. Commissaris Verheugen noemde het pakket van groot belang voor een betere werking van de interne markt. Vooral voor het MKB zal grensoverschrijdende handel worden vergemakkelijkt. Het goederenpakket bestaat uit drie voorstellen, namelijk: een verordening en een besluit over het geharmoniseerde goederenverkeer en een verordening over het nietgeharmoniseerde goederenverkeer. Over het pakket besluiten Raad en Europees Parlement in codecisie. Het Europees Parlement heeft op 21 februari jl. zich plenair in eerste lezing over de voorstellen uitgesproken en amendementen aangenomen. Gezien het huidig krachtenveld lijkt een politiek akkoord in eerste lezing tijdens de Raad in mei binnen bereik. Vervolgens zette Commissaris Verheugen de hoofdpunten van het defensiepakket uiteen. Commissaris Verheugen wees op het belang van het defensiepakket voor de ontwikkeling en efficiëntie van de Europese defensie-industrie. Het defensiepakket bestaat uit een mededeling gericht op een sterke en concurrerende Europese defensie-industrie, een richtlijn over aanbestedingen van defensiematerieel en een richtlijn ter stroomlijning van de vergunningprocedures voor de overdracht van militaire Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

4 goederen. De richtlijn ter stroomlijning van de vergunningprocedures heeft vooral tot doel de administratieve lasten te verminderen. Commissaris McCreevy gaf vervolgens een toelichting op de richtlijn over aanbesteding van defensiematerieel, waar hij verantwoordelijkheid voor draagt. Deze richtlijn tot doel heeft de marktopening en mededinging te vergroten. De richtlijn is niet bedoeld om de mogelijkheid van lidstaten om hun beroep op de nationale veiligheid in te perken, maar om marktafschermende maatregelen aan te pakken. Vervolgens gaf Commissaris McCreevy informatie over het op 14 februari jl. gepubliceerde scorebord interne markt. Het scorebord interne markt geeft een overzicht van de implementatieachterstanden van lidstaten. Commissaris McCreevy wees er op dat lidstaten een grote stap voorwaarts hebben gemaakt ten aanzien van de implementatietekorten. In 1997 was het gemiddelde implementatietekort nog 6.9% in Inmiddels is het gemiddelde implementatietekort 1.2% in lidstaten zitten onder de doelstelling van een maximaal implementatietekort van 1,5%. Commissaris McCreevy riep de lidstaten op om extra inzet te plegen om de doelstelling van een maximaal implementatietekort van 1% vanaf 1 januari 2009, zoals afgesproken door de Europese Raad van maart 2007, te kunnen halen. Nederland scoort goed met een implementatie achterstand van 0,7%. Tot slot lichtte Commissaris McCreevy de op 29 januari jl. gepubliceerde mededeling over het scorebord consumentenmarkten toe. Commissaris McCreevy ziet dit scoreboard als het eerste concrete resultaat van de interne markt review. Er is voor consumenten nog winst te behalen door verdere integratie en efficiencywinst op de interne markt. Er zouden meer grensoverschrijdende consumentenmarkten moeten ontstaan. Het doel van het scorebord is om een beter inzicht te krijgen in het functioneren van de consumentenmarkten op basis van jaarlijkse gegevens en indicatoren. Commissaris McCreevy riep de lidstaten op nauw samen te werken met de Commissie om hiervoor vergelijkbare informatie aan te leveren. De Raad sprak steun uit voor de interne markt review en nam vervolgens de Raadsconclusies daarover aan. Strategisch Plan voor Energie Technologie Gedachtewisseling Het voorzitterschap en Commissaris Potoènik gaven een toelichting op het Strategic Energy Technology Plan (SET-plan). Ze benadrukten het belang om te komen tot een betere coördinatie van programma s en meer middelen en een efficiëntere besteding van middelen voor schone energietechnologieën. Dit is nodig om de klimaat- en energiedoelstellingen van de Voorjaarsraad van 2007 te halen. Bovendien kan vooruitstrevend onderzoek op het gebied van energietechnologie het Europese bedrijfsleven grote competitieve voordelen verschaffen. Zo zullen er meer gezamenlijke (onderzoeks)programma s moeten komen op het terrein van schone energietechnologieën. Commissaris Potoènik gaf aan medio 2008 met een financieringsvoorstel te zullen komen. De Raad hield vervolgens een gedachtewisseling over het SET-plan, waarbij het merendeel van de lidstaten aan het woord kwam. Uit deze gedachtewisseling bleek dat de lidstaten het doel van het SET-plan steunen. De noodzaak om te komen tot een betere onderlinge samenwerking en benutting van bestaande (onderzoeks)programma s op EU-niveau op het terrein van schone energietechnologieën werd onderkend. Tegelijkertijd brachten diverse lidstaten, net als Nederland, ook een aantal kriti- Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

5 sche kanttekeningen over de verdere uitwerking van het SET-plan naar voren. Belangrijke aandachtspunten zijn het voorkomen van onnodige bureaucratie en onnodige overlegstructuren. Bij de verdere uitwerking van het SET-plan moet bovenal sprake zijn van een duidelijke Europese meerwaarde. Het voorstel voor oprichting van een Europese Stuurgroep voor het monitoren van het SET-plan werd als nuttig gezien, mits er overlap met bestaande gremia wordt voorkomen. Daarnaast drong een aanzienlijk aantal lidstaten, waaronder Nederland, aan op een spoedige financiële onderbouwing van het SET-plan. De financiering moet een mix zijn van zowel publieke als private middelen. Ook behoeft de relatie tussen de ambities uit het SET-plan en het onderzoeksprogramma Energie van het Zevende kaderprogramma (KP7) verduidelijking. Een aantal lidstaten wees er ten slotte op dat het SET-plan niet alle mogelijke technologieën en onderwerpen omvat. Op dit punt dient het plan flexibel te zijn. Naast de hierboven beschreven aandachtspunten wees Nederland op het belang dat lidstaten hun eigen sterktes kunnen blijven benutten. Ieder land moet doen waar het goed in is. Het voorzitterschap sloot af met verwijzing naar agendering voor de Energieraad van 28 februari jl. Tijdens die Raad zijn conclusies over het SET-plan aangenomen. JTI Brandstofcellen en Waterstof Gemeenschappelijke aanpak De Raad nam zonder verdere discussie de gemeenschappelijke aanpak aan voor het gezamenlijk technologie instituut (JTI) Brandstofcellen en Waterstof. De Commissie gaf aan dat, op basis van het goede voorwerk bij andere JTI s, snel tot overeenstemming kon worden gekomen. Het Europees Parlement heeft aangekondigd in april 2008 plenair haar advies te zullen geven. Het Voorzitterschap gaf aan te verwachten tijdens de Raad in mei 2008 de besluitvorming te kunnen afronden. Diversen CO 2 uitstoot personenauto s Informatie van de Commissie De Commissie zette, bij monde van Commissaris Dimas, de belangrijkste elementen uiteen van het Commissievoorstel voor de reductie van CO 2 -uitstoot door personenauto s (TK nr. 609, Fiche 3). Commissaris Dimas benadrukte het belang van dit voorstel voor de klimaatdoelstellingen. Hij gaf daarbij aan dat de voorgestelde doelen en criteria helder zijn, en dat de noodzakelijke technologie grotendeels al beschikbaar is. De reductiedoelstelling van 120 gr CO 2 /km in 2012 is haalbaar. Commissaris Dimas meldde tevens bereid te zijn flexibele oplossingen te overwegen. Het voorzitterschap had geen discussie voorzien. Toch uitte een aantal lidstaten hun uiteenlopende zorgen over de mogelijk ingrijpende gevolgen van het voorstel voor de concurrentiepositie van de autoindustrie en de toeleverende bedrijven in hun landen. Hoewel er brede steun was voor de doelstelling, pleitte een aantal lidstaten ervoor verschuivingen in de concurrentiepositie van de auto-industrie te beperken. Het voorzitterschap sloot af met verwijzing naar agendering van dit onderwerp in de Milieuraad van 3 maart. Het voorzitterschap heeft tevens agen- Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

6 dering van dit voorstel voorzien voor de Raad voor Concurrentievermogen van 29 en 30 mei. Diversen Artikel 169-initiatief Ambient Assisted Living Het voorzitterschap gaf aan dat er informeel overeenstemming lijkt te zijn tussen de Raad, de Commissie en het Europees Parlement over het voorstel. Het Europees Parlement zal in maart a.s. plenair stemmen over dit compromis. De verwachting is dat tijdens de Raad in mei een politiek akkoord kan worden aangenomen. Diversen Artikel 169-initiatief Eurostars Ook ten aanzien van Eurostars lijkt, aldus het voorzitterschap, in grote mate overeenstemming te zijn tussen de Raad, de Commissie en het Europees Parlement. De plenaire stemming van het Europees Parlement vindt hoogstwaarschijnlijk in april a.s. plaats. Tijdens de Raad in mei zou daarmee de definitieve besluitvorming kunnen plaatsvinden. Diversen Europese cluster conferentie, januari jl. te Stockholm Het voorzitterschap gaf de Zweedse delegatie het woord om een terugkoppeling te geven van de gezamenlijk georganiseerde cluster conferentie van 22 en 23 januari jl. Tijdens de conferentie werd door verschillende belanghebbenden gesproken over de positie van clusters in het innovatiebeleid en werden best practises van clustersamenwerking uitgewisseld. Nadruk lag daarbij op het belang van samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen. Diversen Betere regelgeving Informatie van de Commissie Commissaris Verheugen gaf een kort de stand van zaken weer van de strategische herziening van betere regelgeving. Deze herziening is op 30 januari jl. verschenen. Commissaris Verheugen gaf aan dat daarnaast in maart de zogenaamde fast track acties van de Commissie zullen worden gepubliceerd. Het voorzitterschap heeft agendering van de herziening voorzien voor de Raad voor Concurrentievermogen van 29 en 30 mei. Het accent zal daarbij liggen op het actieprogramma van de reductie van administratieve lastendruk. Diversen Klimaat-en energie pakket Het Voorzitterschap gaf informatie over het klimaat- en energiepakket dat de Commissie op 23 januari jl. heeft gepresenteerd (TK , nr. 10). Het voorzitterschap gaf daarbij aan dat van belang is dat de EU de klimaat- en energiedoelstellingen kan verwezenlijken. Dit stelt een voorbeeld voor andere landen. Het is daarbij belangrijk dat de emissiereducties met zo min mogelijk kosten worden bereikt. Voorkomen moet worden dat bedrijven wegtrekken uit de EU naar landen waar minder stringente regel- Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr

7 geving geldt. Het voorzitterschap verwees naar de gedachtewisseling over het pakket tijdens de informele lunch van de raad. Tijdens de lunch is stilgestaan bij de gevolgen van het pakket voor de concurrentiepositie van het Europese bedrijfsleven, in het bijzonder ten aanzien van het voorstel ter herziening van de richtlijn emissiehandel. Het voorzitterschap sloot af met een verwijzing naar agendering van dit onderwerp voor de Energieraad van 28 februari jl. en Milieuraad van 3 maart jl. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr