Verbeteren bij de Belastingdienst: Niet in de cloud maar beide benen op de grond

Transcriptie

1 Verbeteren bij de Belastingdienst: Niet in de cloud maar beide benen op de grond Mieke van Tongeren Bart Broekman Belastingdienst - Cluster IV 1 Mieke van Tongeren mj.van.tongeren@belastingdienst.nl Bart Broekman info@bartbroekman.nl

2 Aanleiding en gewenste effecten..damage welke leidt tot imago schade De diensten die de Belastingdienst oplevert (bedrijfsprocesreleases) hebben een hogere kwaliteit; er zullen minder damages in productie optreden. Het management krijgt betere bestuurlijke informatie ter beschikking over de kwaliteit van tussen- en eindproducten en kan zodoende tijdig bijsturen. Het voortbrengingsproces verbetert doordat het testproces als integraal onderdeel daarvan meer volwassen wordt. 3 Veranderingen op hoofdlijnen Risicogericht voortbrengen en testen Bedrijfsproces-niveau, meer dan alleen ICT Vanaf begin aandacht voor kwaliteit, toetsen en testen Toetsen, gefocused reviewen + toetsadvies Fase-overgangen, bewust besluiten op basis van risico s en maatregelen uit toetsadvies of testadvies Werkwijze om dit te concretiseren gebaseerd op Business Driven TestManagement (BDTM) volgens TMap Next TMap is een geregistreerd merk van Sogeti Nederland B.V. 4 2

3 Impuls Voortbrengingsproces Oplossing ontwerpen testen realiseren Bedrijfsproces IV-vraag IV-aanbod IT 5 Organisatieplaat IV-vraag Directeur Generaal DGBel CIO CIO Cluster IV Toeslagen Douane FIOD B/CA Belastingregio s Dienstverlening IM IM IM IM IM IM IV-aanbod B/CAO B/CIE 6 3

4 BDTM toegepast 7 business driven test mgt op hoofdlijnen Formuleren opdracht en releasedoelen Release-opdracht Bepalen risicoklassen (prioriteiten) PRA opdrachtgever Bepalen diepgang van testen Toewijzen testtechnieken Maken van testgevallen MTP (strategietabel) DTP (testontwerptabel) Testontwerp Tests uitvoeren en rapporteren Testrapport 8 4

5 BDTM-producten in de voortbrenging Rel.- opdracht PRA-B MTP-B -B = Bedrijfsprocesniveau Implementatie Testplanning Testvoorbereiding Pre-productietest Test-Testspecificationtwerp Testrapport Testuitvoering DTP Integreren & testen bedr. proces rel. IV-vraag Testrapport Rel.- opdracht PRA-I MTP-I DTP Testontwerp IV-aanbod -I = ICT-niveau 9 Prioriteren (PRA) en coördineren (MTP) PRA-B MTP-B EN IV-vraag PRA-I MTP-I EN EN IV-aanbod 10 5

6 PRA 11 Resultaat PRA: Risicotabel PRA Deelobjecten Functionaliteit aangifte stap-1 stap-2 omschrijving van bedrijfsproces-stap Frequentie H H H H H L H L M M H L H H L M L H L H L M H Foutkans L M M M L L M L L M H L H H L L L H M M M H M Faalkans M H H H M L H L L M H L H H L L L H L H L H H Nr. Releasedoel Schade 1 heffingsrente H A B A A B - - A B A B lijfrente H A B A A B - - A B A B loon in winst H A B A A B - - A B A B zelfstandigen-aftrek M B C B B C - - B C B C L B C B B C B 5 L C B B - - C B C B B C B B 6 M B B B B - C B C C C B B 7 L C C B C C C M B H L - B L C jaaraanpassingen M B B B B B C B C C B B C B B C C C B C B C B B RK-totaal B B B B B C B C C B A C A A C C C A B A B B B 12 6

7 Verzamelen / analyseren productrisico s 1. Bepalen testdoelen 2. Vaststellen relevante kenmerken per releasedoel 3. Onderscheiden deelobjecten per kenmerk 4. Per kenmerk invullen van de risicotabel 5. Samenvoegen in totaaloverzicht 13 BD-specifieke invulling Eigenaar van bedrijfsproces = eigenaar van PRA Vervang testdoelen door releasedoelen Bepalen relevante kenmerken en Schade in 1 totaaloverzicht Voor bedrijfsprocesniveau (PRA-B): Releasedoelen 1-op-1 benoemd in release-opdracht Deelobjecten zijn stappen van bedrijfsproces, geen SW-applicaties Deelobjecten traceable naar bedrijfsproces-architectuur Voor IT-niveau (PRA-I): Releasedoelen en Schade overnemen uit PRA-B Deelobjecten zijn ICT-services Deelobjecten traceable naar IT-architectuur Standaard sjabloon voor eenvoudige onderlinge uitwisseling 14 7

8 Totaaloverzicht releasedoelen-kenmerk-schade Nr. Releasedoelen Kenmerken Schade Opmerking 1 heffingsrente F H 2 lijfrente F H 3 loon in winst F H 4 zelfstandigen-aftrek F M 5 F G H M 6 7 F G C F G C F P L L M L L M H M G=het lampje moet er wel 'uitspringen' 8 9 F H 10 F L Voor Component-X wel van belang F L 11 G L 12 jaaraanpassingen F M 15 Plaats in de risicotabel PRA Functionaliteit Deelobjecten Frequentie Foutkans Faalkans Nr. Releasedoel Schade aangifte stap-1 stap-2 omschrijving van bedrijfsproces-stap Frequentie H H H H H L H L M M H L H H L M L H L H L M H Foutkans L M M M L L M L L M H L H H L L L H M M M H M Faalkans M H H H M L H L L M H L H H L L L H L H L H H 1 heffingsrente H A B A A B - - A B A B - - Release-doelen Deelobjecten 2 lijfrente H A B A A B - - A B A B loon in winst H A B A A B - - A B A B zelfstandigen-aftrek M B C B B C - - B C B C L B C B B C B 5 L C B B - - C B C B B C B B 6 M B B B B - C B C C C B B 7 L C C B C C C M B H L - B L C jaaraanpassingen M B B B B B C B C C B B C B B C C C B C B C B B RK-totaal B B B B B C B C C B A C A A C C C A B A B B B Schade 16 8

9 Releasedoelen, Objecten en Componenten kenmerk-x Samenhang bedrijfsproces- en IT-niveau Releasedoel (RD 1) Business Object (BO 1) IV-Vraag Business Object (BO 2) Releasedoel (RD 1.1) (C 1) ICT Component IV-Aanbod (C 2) ICT Component Releasedoel (RD 1.2) (C 3) ICT Component Schade (releasedoel) (C 4) ICT Component Faalkans (deelobject) 17 Mastertestplanning & Testregie 18 9

10 PRA-B De primaire testrollen MTP-B Testregisseur & testers & testers & testers IV-vraag & testers & testers PRA-I MTP-I & testers Testmanager IV-aanbod 19 Impuls Complexiteit opdrachtverstrekking Opdrachten Bedrijfsonderdelen Voortbrengen generieke bedrijfsfunctie O&M Voortbrengen generieke bedrijfsfunctie Prod. besturing Voortbrengen Infra Bedrijfsonderdelen Voortbrengen bedrijfsprocesrelease Aanslag Voortbrengen bedrijfsprocesrelease Toeslagen Voortbrengen bedrijfsprocesrelease Douane 20 10

11 BD-specifieke invulling 1 Bedrijfsproces is in the LEAD Ander bedrijfsproces geraakt wordt door releasedoel: releasedoel letterlijk overnemen in PRA (en MTP) LEAD verantwoordelijk voor opdrachtverstrekking en afstemming naar andere bedrijfsprocessen Testregisseur overall verantwoordelijk voor testen => Testregisseur is kaderstellend aan Testmanager => MTP-B is kaderstellend voor MTP-I Afstemming zowel horizontaal als verticaal => Testregie-vierkant 21 Afstemming testaanpak: testregie-vierkant Bedrijfsproces-X Testregisseur Bedrijfsproces-Y Testregisseur Afstemming Aansturing Testmanager Testmanager 22 11

12 Toetsen & Faseovergangen 23 Randvoorwaarden voor een beter testproces Input voor het testproces moet van voldoende kwaliteit zijn. Het verschil in graad van volwassenheid van de afhankelijke processen mag niet te groot zijn. Met de output moet op de juiste manier om gegaan worden. Betere bestuurlijke informatie over kwaliteit begint aan de linkerkant van de V. Toetsen Faseovergangen 24 12

13 BD-specifieke toetsen Op basis van geïnventariseerde risico s uit de PRA Toetsen gepland hoe en wanneer het tussenproduct door wie op welke aspecten getoetst wordt Toetstechniek passend bij de benodigde zwaarte Algemene toetsopdrachten en specifieke toetsopdrachten Toetsrapport Input voor de faseovergangen 25 PRA - toets strategie - toets rapport PRA MTP (strategietabel) ONTWERP TOETSPLAN (STRATEGIE) TOETSEN TOETS RAPPORT Risico gebaseerd toetsen GO/NO GO 26 13

14 Momentum van de toetstechnieken Start maken/aanpassen tussenproduct Einde Walkthrough (informatief) Reviews - informele - technische - deelaspect Walkthrough (consensus) Inspectie 27 BD-specifiek faseovergangen Op basis van de marktstandaard prince-2 Proces bij faseovergang.. Proces bij faseovergang Besturing Opdracht, Projectplan, Offerte, Uitnuttingsinformatie, Voortgangsinformatie, enz. Voortbrengen Opstellen / Realiseren Toetsen/ inhoudelijk product Testen Bevindingen - prioriteit - zwaarte - maatregelen Faseovergang 1. Volledige input Facts beschikbaar? 2. Oordeel over Feeling resultaten? Risico s - prioriteit - kans - maatregelen 3. Welk besluit? Future Kaders MTHV s, Normen & Standaards, Kwaliteitscriteria, Kaders transformatie, enz

15 Plaats van fase-overgangen EN IV-vraag EN EN IV-aanbod 29 Succesfactoren bij implementeren VTA Gedegen nadenken over wat je nodig hebt. Faciliteer de lijnorganisatie zo goed dat 90% van de excuses niet op gaan. Laat de lijn zelf verantwoordelijk zijn voor de implementatie. Houd vast aan bestaande besturingslijnen en creëer geen apart project voor het verbeteren van het primaire werk. Neem het primaire werk niet over van de lijn. Laat het wat ontstaan vanuit de werkvloer uit de organisatie. Zorg dat het wat vast te pakken is. Creëer noodzaak. Sluit aan bij het volwassenheidniveau van de organisatie. Op strategisch niveau één verantwoordelijke. Werk opdracht gestuurd en laat verantwoording afleggen tegen een meetlat. Denk goed na of randvoorwaarden voor het bereiken van de effecten in scope genomen moeten worden