Financiële markten: korte- en langetermijnverwachtingen

Transcriptie

1 Financiële markten: korte- en langetermijnverwachtingen En de invloed van techniek Bob Homan Hoofd ING Investment Office Utrecht, 24 april 2015

2 Economisch momentum trekt aan Wereldwijde inkoopmanagersindex op hoogste niveau sinds september 2014 Regio Groei 2014 Groei 2015 Wereld 3,3% 3,5% Ontwikkelde landen 1,8% 2,4% Opkomende markten 4,4% 4,3% VS 2,2% 3,6% Eurozone 0,8% 1,2% Japan 0,1% 0,6%

3 Zwakkere euro en goedkopere olie positief voor Europa

4 Zwakke euro en goedkope olie leiden tot lagere rentes

5 Aandelen zijn niet goedkoop Bovengemiddelde waardering aandelen, zowel in Europa als in de Verenigde Staten

6 maar zijn relatief aantrekkelijk

7 Bron: Thomson Reuters Datastream

8 Fed maakt zich klaar voor renteverhoging Minder ruim beleid in VS en meer stimulering in eurozone en Japan Considerable time Patient Nog een klein beetje? Whatever it takes Maintain prudential monetary policies Bron: Bloomberg

9 daarom gaat de kapitaalmarktrente omhoog maar niet veel

10 of toch niet? Economische cijfers over Amerikaanse economie vallen tegen

11 en dan gaan emoties een belangrijke rol spelen Maar die zijn vaak een slechte raadgever De emotiecyclus van beleggers Euforie Markten dure markt Neerwaarts risico is hoog Sensatie Bezorgdheid Ontkenning Neiging tot kopen Opwinding Angst Neiging tot kopen Vertwijfeling Optimisme Optimisme Neiging tot verkopen Paniek Overgave Hoop Opluchting Markten goedkope markt Opwaarts potentieel is hoog Wanhoop Depressie Bron: ING Bron: ING Investment Office

12 Wat doen de centrale banken? VK Japan VS eurozone Bedrag 375 miljard pond 125 triljoen yen miljard dollar miljard euro % van bbp % van uitstaande obligaties Bron: Thomson Reuters Datastream Bron: Bloomberg, ING Investment Office

13 Rente praktisch nul procent Bron: Thomson Reuters Datastream

14 Invloed van de rente op de aandelenkoersen Winst jaar 1/ (1 +rente +risico-opslag) + Winst jaar 2/ (rente +risico-opslag)^2 + Winst jaar n/ (rente +risico-opslag)^n.. + eindwaarde/ (rente +risico-opslag)^n 65/1,04+0, /(1,04+0,045)^2 + 65/(1,04+0,045 )^n /(1,04+0,045)^n = 860 Waarvan eindwaarde 47% 65/1,00+0, /(1,00+0,045)^2 + 65/(1,00+0,045 )^n /(1,00+0,045)^n = Waarvan eindwaarde 58% Conclusie: aandelen meer waard door lagere rente en in de toekomst relatief meer waard

15 Groeiaandelen relatief aantrekkelijk ten opzichte van waardeaandelen

16 Rentes langer laag einvesteringen als percentage van bruto binnenlands product

17 Koersbepalen factoren Veranderingen zijn de moeite waard 1. Zijn de winstmarges de moeite waard? 2. Zijn er nieuwe producten als de huidige productverkopen aan de grenzen van hun groei komen? 3. Hoe effectief zijn de investeringen in de strategische vernieuwing van producten? 4. Is het bedrijf succesvol in marketing, verkoop en distributie? 5. Wat doet het bedrijf om de winstmarges op peil te houden of te vergroten? 6. Heeft het bedrijf een lange- of kortetermijnvisie en -planning? 7. Heeft het bedrijf de best mogelijke kostenstructuur? Wat is het kostenrisico? Plus waardering: koers-winstverhouding ten opzichte van groei Bron: ING Investment Office

18 3D-printing gaat de wereld veranderen Boeing maakt nu al gebruik van 3D-printing bij bepaalde vliegtuigonderdelen. General Electric (GE) wil dit jaar vliegtuigmotoren gaan leveren waarbij bepaalde onderdelen gemaakt zijn door 3D-printing. De kosten voor deze producten worden verlaagd, de snelheid waarmee de producten gemaakt worden wordt verhoogd. Kinderen kunnen nu ook speelgoed zelf ontwerpen en dit daarna met de 3D-printer maken. Nadelen van 3D-printing: banen in de fabrieken kunnen verdwijnen, vooral China zou hier last van kunnen ondervinden. Hoe dient er omgegaan te worden met producten met copyright? Bronnen: MakieLab, Boeing

19 Robotisering Robots krijgen in samenleving steeds grotere rol Meer intelligente robots in fabrieken, grotere rol bij complexe operaties en in huishoudens consumenten (robotstofzuiger) Jeff Bezos (ceo Amazon): pakketten per drone bezorgen Robotmaker Kuka werkt samen met Siemens op het gebied van industriële robots Nadeel : banen in de fabrieken kunnen verdwijnen. Bronnen: Rajasthan Electronics and Instruments Ltd (REIL), Amazon, ING Investment Office

20 Schalieolie en -gas Toename van aardgas in het opwekken van elektriciteit (VS) Kansen voor aardgas in de transport- en industriële sectoren Door lage gasprijs minder kosten voor consumenten en bedrijven. Amerikaanse bedrijven krijgen zo sterkere concurrentiepositie t.o.v. rest van de wereld Groei productie schalieolie maakt VS minder afhankelijk van Midden-Oosten Nadelen: milieubelasting. Bron: ING Investment Office

21 Banken & technologie Banken worden deels IT-bedrijven: software wordt dominante concurrentiefactor - Nieuwe kernsystemen: integreren internationale divisies op één wereldwijd systeem - Omnichannel: op elk moment, overal en via elk gewenst medium bankieren Apple Pay en Google Wallet: straks het gezicht van betalingstransacties? - Potentie om een gateway te worden voor betalingstransacties - Combinatie van IT-bedrijven, winkels, telecom, banken, betalingsnetwerken Bronnen: Apple, ING Investment Office

22 Vervanging staal door lichtgewicht materialen Bron: Alcoa

23 Groei elektriciteitsaanbod door duurzame capaciteit Bron: Dreamstime.com

24 Groei biotech tegenover krimp farmacie Bronnen: aboutpharma.com, parkinsons.org.uk

25 Apple of Kodak? Bron: Apple, Pinterest.com

26 Online educatie neemt grote vlucht Bron: Pearson

27 Visie ING Waar zien we kansen en risico s? As s eta lloca tie Aand elen Vastg oed Grond stoffen Alternatieve beleggingen Obligaties Regioa lloca tie Noord-Amerika Europ a Japan Op komend e markten Pacific (exclusief Jap an) februari maart + Sector a lloca tie a a ndelen Energ ie Basismaterialen Ind ustrieg oed eren Duurzame consumenteng oed eren Dag elijkse consumenteng oed eren Gezond heid szorg Financiële waard en Informatietechnolog ie Telecommunicatie Nutsb ed rijven Alloca tie obliga ties Staatsob lig aties Bed rijfsob lig aties Hoogrentende bedrijfsobligaties Op komend e markten + Bron: ING Investment Office

28 Tot slot: Een nieuw tijdperk van productie is begonnen, met nieuwe organisatorische principes die net zo verschillend zijn, als het industriële tijdperk verschilde van het agrarische. De combinatie van de computer en de automatische, zelfregulerende machine, zal resulteren in een systeem met vrijwel oneindige productiecapaciteit, waarvoor steeds minder menselijke arbeid nodig is terwijl de overbodige mensen afhankelijk worden van minimale sociale zekerheid. Citaat uit open brief van 35 vooraanstaande wetenschappers, journalisten en vakbondsmensen aan toenmalige president van de VS, Lyndon B. Johnson in april Bron: Liberation, april 1964, geciteerd door Mathijs Bouman

29 Dank voor uw aandacht Disclaimer Deze presentatie van ING Bank N.V. is uitsluitend bedoeld om u informatie te geven over de visie van het ING Investment Office op de financiële markten. Deze presentatie is geen beleggingsaanbeveling, geen beleggingsadvies noch een aanbieding of uitnodiging tot koop of verkoop van enig financieel instrument. ING Bank N.V. betrekt haar informatie van betrouwbaar geachte bronnen en heeft alle mogelijke zorg betracht om er voor te zorgen dat ten tijde van deze presentatie de informatie waarop zij haar visie in deze presentatie heeft gebaseerd niet onjuist of misleidend is. ING Bank N.V. geeft geen garantie dat de door haar gebruikte informatie accuraat of compleet is. De informatie in deze presentatie kan gewijzigd worden zonder enige vorm van aankondiging. Auteursrecht en rechten ter bescherming van gegevensbestanden zijn van toepassing op deze presentatie. Beleggen brengt risico's met zich mee, u kunt uw inleg verliezen. De waarde van uw beleggingen is mede afhankelijk van de ontwikkelingen op de financiële markten. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Loop geen onnodige financiële risico's. Lees de beschikbaar gestelde informatie over het aangeboden beleggingsproduct. ING Bank N.V. is statutair gevestigd te Amsterdam, handelsregister nr Amsterdam en staat onder toezicht van De Nederlandsche Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM). ING Bank N.V. is onderdeel van ING Groep N.V.