High Tech Campus Eindhoven open voor MKB bedrijven en kennisinstellingen in de high tech sector

Transcriptie

1

2 FORUM High Tech Campus Eindhoven open voor MKB bedrijven en kennisinstellingen in de high tech sector Jérôme Verhagen en Rob van Gijzel GoeieZaken

3 We zitten aan een hoektafel in het prachtige nieuwe Grand-Café en kijken uit over het water waarin de zon wordt werkaatst. Je waant je buiten, maar we zitten in Het Grand Café op de High Tech Campus. Ben je hier al eerder geweest, vraagt directeur Jérôme Verhagen aan Rob van Gijzel. Deze schudt het hoofd. Vroeger had hij wel eens het Philips Natuurkundig Laboratorium bezocht, maar alleen op uitnodiging. Zo de campus oplopen doe je niet. Dat lijkt mij ook niet de bedoeling, gezien de strenge bewaking stelt Van Gijzel. Verhagen: Veel mensen hebben dat gevoel en dat zullen we moeten veranderen. We willen juist wel dat mensen hier binnenlopen. Als het aan ons ligt wordt de Eindhovense High Tech Campus, met de steun van overheid, bedrijfsleven en onderwijsinstellingen, hét centrum voor toepassingsgerichte kennisontwikkeling van Nederland. Dit centrum mag geen eiland worden waar onderzoekers, afgesloten van de buitenwereld, in hun eigen wereld opgaan. Wat wij hier bedenken moet ook naar buiten kunnen en andersom moeten ook nieuwe inspiraties en impulsen hier binnendringen. Begin volgend jaar gaat de campus ook fysiek open en wordt zo nog meer toegankelijk. Zeker zo belangrijk is dat het bedrijfsleven en de kennisinstellingen uit de hele regio kunnen profiteren van de geavanceerde faciliteiten die op de campus voorhanden zijn. Kwaliteit en samenhang zijn de sleutelwoorden. De High Tech Campus Eindhoven is ook open voor MKB bedrijven en instellingen die passen in deze technologie omgeving, aldus Verhagen in gesprek met Rob van Gijzel. Philips realiseert zich dat ze in de global economy niet zonder sterke partners kan. Daarom zorgen we er op allerlei manieren voor dat de High Tech Campus Eindhoven ook de broedplaats is en blijft voor zowel beginnende als reeds bestaande technologische bedrijven, vervolgt Verhagen. Vaak activiteiten die, geïsoleerd, binnen afzonderlijke grote concerns onvoldoende ontwikkelingsruimte hebben. Hier kunnen ze elkaar versterken, maken ze gebruik van elkaars kennis, dure apparatuur en andere faciliteiten. Deze vorm, van een gemeenschap, is uniek in de wereld. Het is dus niet alleen nieuw in business termen maar ook in de vorm die we hier op de campus hebben gekozen. Dat innovatieve aspect speelt een belangrijke rol, omdat het sterk bijdraagt aan de profilering van de regio Eindhoven als toptechnologische regio. Als concrete voorbeeld van samenwerking met bedrijven uit de omgeving noemt Verhagen de oprichting van de Stichting Technology Liaison Eindhoven Region (Stichting TeLER). Deze stichting heeft onder andere als taak om technologische bedrijven van buiten, die een bijzondere vraag hebben, in contact te brengen met die bedrijven hier op de campus die daar mogelijk ondersteuning in kunnen bieden. Daarbij behoort ook het kunnen gebruik maken van specifieke faciliteiten die hier beschikbaar zijn. Verhagen: Door het delen van de faciliteiten, krijgen bedrijven toegang tot de op de campus aanwezige technologie, expertise en infrastructuur. De bedrijven op de campus profiteren op hun beurt van de kennis en expertise van de externe partijen. Daarnaast lopen een aantal andere initiatieven zoals het Holst Centrum, genoemd naar professor Gilles Holst, de eerste directeur van het Philips NatLab, waar wetenschappers en ondernemers samen werken aan nieuwe, technisch hoogwaardige producten op het terrein van microsystemen. Of wat te denken van de realisatie van de Eindhoven High Tech Accelerator (EHTA). Dit unieke technobedrijvencentrum, is ontstaan op initiatief van NV Rede, waar Philips en de High Tech Campus Eindhoven steun aan hebben gegeven. Het zal plaats gaan bieden aan kleine technobedrijven die baat zullen hebben bij de campus. Bedrijven die het in zich hebben om snel door te kunnen groeien en zich zelfstandig elders bij voorkeur op de campus te vestigen. Deze categorie van bedrijven is van groot belang voor onze economie als het gaat om het ontwikkelen van nieuwe bedrijvigheid en werkgelegenheid. Eenvoudig gesteld, wat hier bedacht wordt, moet natuurlijk ook, liefst hier, gemaakt gaan worden. Het uiteindelijke doel van al deze initiatieven is het bevorderen van de technologischeconomische ontwikkeling, en dus ook versterking van de werkgelegenheid in de regio. Daarvoor zorgen dus niet alleen de bedrijven die op de campus zijn gevestigd, zoals recent IBM, ASML, FEI en Sun Microsystems en binnenkort ATOS Origin.. Maar ook door nieuwe bedrijven die ontstaan als spin-off van de hier ontwikkelde technologische kennis. Arbeidsmarkt Van Gijzel: Dit vraagt om technisch geschoold personeel. Uit vrijwel alle Magazine voor succesvol ondernemen

4 FORUM beleidsstukken blijkt dat het vrijwel onmogelijk is om op korte termijn voldoende gekwalificeerde brains and hands ter beschikking te hebben om de Brainportambities waar te kunnen maken. Ligt daar niet een mooie taak voor de High Tech Campus om, met name de middelbare scholieren, te bewegen te kiezen voor techniek in de meest brede zin des woords? Verhagen: Jazeker, wij beseffen als geen ander dat we een brede basis van gekwalificeerde mensen nodig hebben om, dat wat in de top van de kennispiramide wordt ontwikkeld, te vertalen naar tastbare producten. Daarom hebben wij regelmatig leerlingen van diverse middelbare onderwijsinstellingen te gast. Dit doen we ondermeer in het kader van het project Jet Net, een samenwerkingsverband tussen bedrijfsleven, onderwijs, intermediaire organisaties en de ministeries van OCW en EZ met het doel het onderwijs in de bèta en technische vakken interessanter te maken voor leerlingen én docenten in het voortgezet onderwijs. De High Tech Campus Eindhoven is een inspirerende omgeving dus werken we daar graag aan mee. Van Gijzel: Wordt er dan ook aandacht besteed aan de mogelijkheden om een carrière op te bouwen in de hoogwaardige maakindustrie. Of is het alleen gericht op Research en Development? Wim van der Leegte, VDL, zei daar eens over dat hij niet alleen zit te wachten op elitaire kennisinstellingen maar vooral op goedopgeleide lassers! Verhagen: We besteden zeker ook veel aandacht aan de mogelijkheden die de techniek biedt voor mensen die de gave hebben van een technisch inzicht. Want ik deel de mening van Wim van der Leegte dat we moeten blijven investeren in gekwalificeerd productiepersoneel. De top van de piramide, zeg maar het hoogwetenschappelijke werk, kunnen we ook completeren met buitenlandse onderzoekers en ontwikkelaars, dat gaat om een relatief kleine groep. De brede basis moet echter ingevuld worden met goed opgeleide Nederlandse werknemers. Daarom doen we er van alles aan om techniek aantrekkelijker te maken voor de jeugd. Onder meer door begrijpelijke en aansprekende projecten. Van Gijzel: Geven we kinderen wel genoeg kansen, kijken we wel voldoende naar hun mogelijkheden. Waarom moet een kind dat gevoel heeft voor techniek en een vakman wil worden, ook slagen voor Frans of Duits om een diploma te kunnen halen? Daar zouden we mijn inziens eens met elkaar over van gedachte moeten wisselen. En we zijn in mijn optiek overheid, onderwijsinstellingen en bedrijfsleven. Verhagen: Het is inderdaad goed om erover na te denken hoe we weer echte vaklieden opleiden en dat meer in ons onderwijssysteem terugbrengen. Positie Brainport Van Gijzel confronteert Verhagen vervolgens met de stelling dat de regio Eindhoven wel het etiket Brainport heeft gekregen maar niet de status van een gebied van nationaal economisch belang zoals de Rotterdamse Haven of de regio Amsterdam. Zolang we die status niet hebben blijft het Rijk beleidsmatig- en financieel langs de kant staan. Dan blijft de Tweede Maasvlakte belangrijker dan de Brainport. Verhagen deelt die mening echter niet en wijst op de zaken die tot nu toe wel bereikt zijn. Verhagen: Naast de komst van het Holst centrum, waar de overheid ook aan bijdragt, is onlangs bekend geworden dat TNO Automotive naar deze regio komt. Daarnast zijn de coalitiepartijen in het Paasaccoord overeengekomen dat nog eens één miljard euro extra beschikbaar komt voor onderwijs en innovatie. Een half miljard daarvan is e- nmalig, maar omdat de onderwijsbegroting ook structureel met 250 miljoen euro per jaar wordt opgehoogd leidt dat in deze kabinetsperiode tot een extra investering van één miljard. Dit bedrag komt bovenop de 800 miljoen die de regering eerder extra uittrok. In totaal investeert het kabinet Balkenende II daarmee 1,8 miljard extra in onderwijs en kennis. Van Gijzel: Een investering die in mijn ogen nog altijd niet in verhouding staat met de extra inkomsten die dit kabinet ondermeer genereert uit de hoge aardgasopbrengsten. Desalniettemin ben ik wel benieuwd hoe deze regio er vervolgens voor zorgt dat het geld ook daadwerkelijk hier terecht komt. Wordt daar actief voor gelobbyd? Verhagen: Ik ben het wel met je eens dat de investeringen van de rijksoverheid op dit moment nog niet in verhouding staan tot de private investeringen door bedrijven als ASML en Philips en de lokale overheden. Maar daar wijzen we de overheid dan ook fijntjes op. Door de aanstelling van Staatssecretaris Van Gennip van Economische Zaken GoeieZaken

5 als coördinerendbewindspersoon voor de regio Zuidoost Brabant binnen het kabinet hebben we in ieder geval de aandacht van het kabinet voor deze regio. Van Gijzel: Dat is een beloning en die mag je incasseren. Toch blijft het me een doorn in het oog dat de high tech-industrie, zeg maar de Brainport niet gelijk wordt gesteld met de Mainports. We worden aangeduid als een van de vier sleutelprojecten die het kabinet de komende jaren bijzonder aandacht wil geven. We worden vergeleken met de sectoren bloemen en voedsel, water en creatieve industrie. Dat is toch te mager. De kenniseconomie is, naast financieel- en dienstencentrum Amsterdam, wel één van de twee kurken waar de Nederlandse economie de komende jaren op zal moeten drijven. Ik mis de medeverantwoordelijkheid van de Rijksoverheid. Verhagen: Waar we echter voor willen waken is om in Den Haag over te komen als een jammerend kind. We trachten op een positieve manier de aandacht op ons te vestigen en daar slagen we steeds beter in getuige bovenstaande ontwikkelingen. Daarnaast zijn we vertegenwoordigd in het innovatieplatform dat als opdracht heeft om voorstellen te ontwikkelen om de innovatiekracht van Nederland te versterken. Van Gijzel: Maar ook dat platform opereer me te vrijblijvend en werkt, als je Kleisterlee mag geloven, eerder remmend dan stimulerend. Het is een typisch uitvloeisel van het poldermodel. Deze regio is zwaar ondervertegenwoordigd. Dat is eigenlijk onacceptabel gelet op het feit dat het innovatieve hart van Nederland in Zuidoost Brabant ligt. We hoeven niet te jammeren maar wat duidelijk moet worden, is dat de ontwikkeling van de technologische kracht van deze regio voor de toekomst van heel Nederland van belang is. Waar ik me sterk voor zou willen maken is een conferentie waar de diverse bewindslieden in debat gaan over de economische betekenis van deze Brainport, zodat men beter doordrongen raakt van de waarde die de regio Zuidoost Brabant heeft voor Nederland. Verhagen: Dan ben ik bij deze gastheer van dat symposium. Het lijkt me een prima idee, omdat het getuigt van gezonde daadkracht. Wat betreft het innovatieplatform: het dwingt ons in ieder geval wel om over bepaalde zaken na te denken en keuzes te maken. Van Gijzel: Nu moeten we alleen nog iemand op zijn verantwoordelijkheid durven wijzen. Zo had de ontsluiting van de campus op de A67 allang gerealiseerd moeten en kunnen zijn. Daar mag je de overheid best op wijzen, omdat het in het belang is voor de verdere ontwikkeling van deze regio. Driehoek Zuidoost-Brabant is de Brainport van Nederland. Daar zijn beide heren het over eens. Samen met de driehoek Aken-Eindhoven- Leuven heeft de regio een hoog technologiepotentieel, maar in deze economische zware tijden moet dit desondanks worden bevochten. Zeker als de positie van Zuidoost Brabant op Europese schaal wordt bekeken. Van Gijzel legt de veel gehoorde twijfel over de samenwerking tussen Eindhoven, Aken en Leuven op tafel. Vaak hoor je het geluid dat er geen binding, anders dan de aanduiding High Tech, bestaat tussen deze gebieden en het slechts en gelegenheidsamenwerking betreft. Verhagen: Internationale samenwerking belijden is een, toepassen is echter een heel ander verhaal. Hoewel het in het Holst Centrum, waar ook Leuven in participeert, wel is gelukt. Maar wellicht moet je het ook niet alleen maar in concrete samenwerking willen zoeken. Ik zie de samenwerking met Aken en Leuven ook graag wat breder. Samen kunnen we een krachtig blok vormen ten opzichte van strategische partners elders Europa. Op dit moment behoren we tot de top tien van technologische regio s. We willen graag minimaal tot de top 3 gaan behoren. In dat proces kan de samenwerking zeer zeker zijn vruchten afwerpen. Vergelijk het met Brabantstad waar Hanja May Weggen zich sterk voor maakt. Het is ook niet de allesoverheersende taak van de driehoek Aken- Leuven-Eindhoven om de regio s wat betreft activiteiten dichter bij elkaar te brengen. Waar het lukt bedrijvigheid te clusteren prima, maar tegelijkertijd willen we middels schalvergroting ook in Europees verband een sterke partij zijn. Om je een voorbeeld te geven, we zijn elkaars partners in de lobby naar Europa als het gaat om het creëren van een zo gezond mogelijk innovatie- en ondernemersklimaat. Van Gijzel: Maar juist op dat gebied wordt het niet manifest. Je hebt wel gelijk dat we partnerships moeten ontwikkelen. We doen misschien teveel op ons eigen houtje. Zo n driehoek is een interessant partnerschap op Europees niveau. Op nationaal niveau zou juist samenwerking binnen een A2-overleg erg interessant zijn, zowel op bestuurlijk als op het niveau van het bedrijfsleven. De as Amsterdam, Utrecht, Den Bosch, Eindhoven en Maastricht (steden liggend aan de A2) als economische slagader van Nederland. Verhagen: Het zou de tegenstelling Randstad versus Brabant in ieder geval doorbreken. Met als gevolg dat we elkaar niet langer hoeven te beconcurreren. Wat echter de concrete agendapunten binnen het overleg zouden moeten zijn, kan ik niet zeggen. Wellicht dat daar een eerste overleg helderheid in zou kunnen verschaffen. Voor mij staat echter wel vast dat we regio-overschrijdend en grensoverschrijdend moeten kunnen en durven denken. Dat is noodzakelijk om je ambities waar te kunnen blijven maken en je concurrentiepositie te kunnen blijven behouden. Van Gijzel stelt Verhagen tot slot nog een gewetensvraag. De ontwikkeling van de High Tech Campus Eindhoven wordt door veel mensen gezien als wisselgeld voor het feit dat het hoofdkantoor van Philips naar Amsterdam is gegaan, is de regio echter niet beter af met de campus? Verhagen: Het zou raar zijn als ik nee zou zeggen. Maar ik denk serieus dat de regio met de komst van de campus beter af is. Zeker door het open karakter zorgt de campus voor een economische spin off die ongekend is. Daar komt nog bij dat iedereen Philips nog altijd associeert met Eindhoven en vice versa. Als er dus al sprake zou zijn geweest van wisselgeld, denk ik dat de regio een prima wisselkoers heeft gekregen. Magazine voor succesvol ondernemen