Leren implementeren met ict Jaarverslag 2007

Transcriptie

1 Leren implementeren met ict Jaarverslag 2007 Leren vernieuwen met Kennisnet Ict op school

2 Inhoudsopgave Leren implementeren met ict 3 1 Belangenbehartiging 5 2 Dienstverlening 6 3 Strategie en Beleid 12 4 Financiën 13 5 De toekomst: 2008 en verder 14 Hoogtepunten van Colofon Dit is een uitgave van stichting Kennisnet Coördinatie en eindredactie: Bas Jonkers en Mariëtte Siemons Redactie en vormgeving: Inc. Communicatie & design Fotografie: DGO, Utrecht, André Ruigrok, Stichting Kennisnet Druk: Koninklijke de Swart, Den Haag 2

3 Leren implementeren met ict Dit is de publieksversie van het jaarverslag 2007 van Stichting Kennisnet Ict op school. Hierin leest u kort samengevat wat er in 2007 is bereikt heeft in het teken gestaan van de herijking door OCW. Daarnaast is veel aandacht besteed aan de reorganisatie en de nieuwe structuur in Sinds 1 januari 2008 heten we Stichting Kennisnet. Omdat het hier het jaarverslag 2007 betreft wordt in dit verslag gesproken over stichting Kennisnet Ict op school. Wie zijn we? Stichting Kennisnet Ict op school is de publieke ictondersteuningsorganisatie van, voor en door het onderwijs. We behartigen de belangen van de Nederlandse onderwijssectoren op ict-gebied. We bieden hulpmiddelen om geschikte ict-producten en -diensten te selecteren én leveren zelf educatieve diensten en producten om het leren te vernieuwen. Kortom, Kennisnet Ict op school is het expertisecentrum als het gaat om ict en onderwijs. We zijn gericht op de sectoren basisonderwijs (po), voortgezet onderwijs (vo) en middelbaar beroepsonderwijs (mbo). De stichting wordt gefinancierd door het ministerie van OCW en projectgebonden subsidies. Na de formulering van de vraag kijkt Kennisnet Ict op school of er doorverwezen kan worden naar de markt. Ook kijken we of de markt uitgedaagd kan worden om het gevraagde aanbod te ontwikkelen. Is dit niet mogelijk of is er sprake van een publiek belang, dan komt Kennisnet Ict op school in actie. Om ict-toepassingen beter af te stemmen op de behoefte van het onderwijsveld werken we met een aantal speerpunten. Voor 2007 zijn de speerpunten: n aantrekkelijker onderwijs; n professionalisering; n leven lang leren. Waar staan we voor? Kennisnet Ict op school heeft het motto Leren vernieuwen met ict. De nadruk ligt in 2007 op Leren implementeren met ict. Ons doel: de toepassing van ict verbinden aan de visie van de school. De uitwerking van deze onderwerpen kunnen we niet alleen. Daarom zoeken we samenwerking met strategische partners als Stichting Surf of Teleac/NOT. Daarnaast werken we in grotere verbanden zoals in Teleblik en het Surfnet/Kennisnetprogramma. Hoe werken we? In 2007 bestaat Stichting Kennisnet Ict op school uit twee elkaar aanvullende en versterkende clusters: Belangenbehartiging en Dienstverlening. Deze clusters werken vraaggericht. Dit betekent dat het onderwijsveld wordt betrokken bij de inrichting en uitvoering van de activiteiten. Het onderstaande schema beschrijft hoe we hierbij te werk gaan. Kwaliteitsindex In 2007 is voor de eerste keer de kwaliteitsindex voor de Stichting Kennisnet Ict op school berekend. Met deze index verantwoordt de stichting zich bij het ministerie van OCW. De index is gebaseerd op bekendheid bij de doelgroepen en relevantie van een aantal diensten en activiteiten. In 2007 is deze index 131. Dit is aanzienlijk boven de norm van 100 die samen met het ministerie van OCW gesteld is als ondergrens. Ja Ja Is er een publieke legitimatie? Nee Zelf actie ondernemen opties: n kennisontwikkeling n ontwikkelen prototypes n ontwikkelen/exploiteren diensten Niets doen, overlaten aan het publieke of commerciële aanbod Bewustwording Inspiratie Vraagarticulatie Makelen Bestaat het aanbod in markt? Nee Zelf actie ondernemen opties: n markt uitdagen n kennisontwikkeling n ontwikkelen prototypes 3

4 De mensen van Kennisnet Ict op school Per 1 januari 2007 zijn er hoofdelijk 127 medewerkers in dienst; eind 2007 zijn dit er 131. Het aantal fte s bedraagt respectievelijk 116,4 en 119,7. In vergelijking met de situatie december 2006 is er sprake van een lichte stijging. Kennisnet Ict op school maakt daarnaast voor projecten ook gebruik van inhuurcontracten. Eind december komt dat neer op circa 30 fte. De verdeling tussen het aantal mannen en vrouwen is 53% - 47%, exact gelijk aan de verdeling mannen/ vrouwen in De gemiddelde leeftijd is licht gestegen van 35 jaar naar 36 jaar. Kennisnet Ict op school blijft een jonge organisatie van hoogopgeleide mensen. Reorganisatie & herijking In 2007 is gewerkt aan een reorganisatievoorstel. In juli is dit rapport aangeboden aan de Ondernemingsraad. Het voorstel komt voort uit gesprekken binnen en buiten Stichting Kennisnet Ict op school. Conclusie is dat er een verschuiving in rollen heeft plaatsgevonden: van uitvoerder van producten en diensten naar makelaar/expert op dit gebied. In de tweede helft van 2007 is de reorganisatie verder uitgewerkt. Deze is per 1 januari 2008 van start gegaan. Door projectmatiger te werken en door een duidelijke loketfunctie te vervullen past de organisatie beter bij toekomstige uitdagingen. Bovendien kan zo efficiënter worden ingespeeld op de behoeften van het onderwijsveld. 4

5 1 Belangenbehartiging Het cluster Belangenbehartiging is spreekbuis voor het onderwijs richting commerciële markt en politiek. Dit cluster zorgt ervoor dat scholen sterk staan als het gaat om ict. Het cluster stimuleert bijvoorbeeld scherpe prijzen en een hoge kwaliteit van diensten en producten die marktpartijen aan scholen bieden. Ook het begeleiden van scholen in het proces van vraag(articulatie) naar aanbod behoort tot onze taak. Naast collectieve belangenbehartiging houdt het cluster zich ook bezig met onderzoek en monitoring. Onderzoek en monitoring In 2007 maakt de afdeling Onderzoek en monitoring voor het eerst integraal onderdeel uit van de organisatie. Er is een meerjaren onderzoeksprogramma ontwikkeld genaamd Kennis van Waarde maken. Dit programma richt zich op toename van kennis over het effectief en efficiënt inzetten van ict in het onderwijs. Ook is het programma gericht op het effect van ict op leerprocessen. Daarnaast heeft deze afdeling de jaarlijkse Vier in Balans Monitor uitgegeven. Hierin staan de onderzoeksresultaten op gebied van ict in het onderwijs. Samen Deskundiger in de regio Na het initiatief Samen Deskundiger uit 2006, is in 2007 nadrukkelijk gewerkt aan regionale netwerken. Daar zijn vijf regionale netwerken uit ontstaan. Deze regionale aanpak zorgt ervoor dat activiteiten beter afgestemd worden op actuele behoeftes van scholen. Onderwijstools Onderwijstools helpen scholen om beter gebruik te maken van ict. Dit zijn online testen die scholen laten zien waar ze staan en hoe zij verder kunnen met ict. De onderwijstools zijn in 2007 kwalitatief verbeterd; de vormgeving is geactualiseerd en omgezet naar de nieuwe huisstijl. Bovendien is de samenhang tussen de tools vergroot en zijn teamversies van de tools ontwikkeld. Deze verbeteringen zijn uitgevoerd op basis van aangedragen verbeterpunten uit het onderwijsveld. Om het onderwijsveld te informeren over de precieze werking van de onderwijstools, is in het najaar 2007 een aantal regionale Tooling Days georganiseerd. Vanuit het Samen Deskundiger pabo-traject is een pabotool ontwikkeld. Deze tool meet en verbetert ict-competenties van studenten. De tool is zeer goed bij de pabo s ontvangen en wordt succesvol ingezet. Kennisrotonde Het programma Kennisrotonde is in 2007 afgerond. Sinds de start van het programma in 2005 zijn 70 projecten ondersteund, waarvan 30 projecten in In totaal zijn 184 vraagstukken ingediend: scholen brengen ictvraagstukken in waar kennisinstellingen en experts hun expertise leveren. De Kennisrotonde heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de kennisuitwisseling tussen scholen. Tijdens het feestelijk slotevenement is ter afsluiting van de Kennisrotonde het boek De school op digitale ontdekkingsreis officieel gepresenteerd. In dit boek zijn alle projecten op een rij gezet. Op basis van de ervaringen is besloten om de belangrijkste principes (waaronder procesbegeleiding, makelen, vraagarticulatie) te behouden voor de organisatie. Dit betekent dat de formule van de Kennisrotonde blijft bestaan. De virtuele rotonde van mensen en netwerken neemt een centrale plaats binnen de organisatie in. Collectieve belangenbehartiging Inspanningen op gebied van collectieve belangenbehartiging richten zich in 2007 op externe profilering richting de bestuurlijke omgeving. Hiervoor zijn Di-beters georganiseerd, debatbijeenkomsten waar het onderwijs kan discussiëren over ict-onderwerpen. In 2007 zijn er verschillende (digitale) dossiers gevormd en onderhouden over maatschappelijk en politiek relevante onderwerpen. Onderwerpen zijn: digitale leermiddelen, digitaal examen en toetsen en ict-geletterdheid/mediawijsheid. KOOPwijzer In 2007 heeft Kennisnet Ict op school vijf speciaal voor het onderwijs ontwikkelde KOOPwijzers uitgegeven. In de KOOPwijzer worden ict-producten vergeleken. In 2007 zijn onder andere vergelijkingen gemaakt van digitale schoolborden en leerlingvolgsystemen. De tests zijn uitgevoerd door enthousiaste docenten en ict-coördinatoren. De ervaringen en meningen zijn gericht op de onderwijspraktijk en geven daarom een onafhankelijk beeld van de producten.

6 2 Dienstverlening Het cluster Dienstverlening biedt concrete publieke producten en diensten aan. Deze producten en diensten sluiten nauw aan bij de dagelijkse onderwijspraktijk. Het cluster richt zich op de sectoren po, vo en mbo; de sectorteams zijn leidend in de contacten met scholen. Zij kennen de vragen die in hun sector leven en spelen daar actief op in. Ook in 2007 is begeleiding, advies en praktische ondersteuning aangeboden. Het ambassadeursprogramma is een van de sprekende voorbeelden. Dit programma heeft door alle lagen van het werkveld van Kennisnet Ict op school aandacht gekregen en is zeer succesvol. Daarnaast verzorgt het cluster voorlichtingsbijeenkomsten over ict-diensten van Kennisnet Ict op school. Ook ontwikkelt het cluster nieuwe internettoepassingen. Ten slotte houdt Dienstverlening zich bezig met innovatie en ontwikkeling, bijvoorbeeld op gebied van standaardisatie. Sectorteam PO Het jaar 2007 staat in het teken van verandering. Vanaf januari is het sectorteam PO geheel vernieuwd. Belangrijkste thema is het nauwer aanhalen van de banden op bestuurlijk en bovenschools niveau. De belangrijkste resultaten in 2007: n Er zijn drie onderwijssalons georganiseerd. In deze salons zijn bestuur, ict-coördinator en schoolleider in gesprek geraakt over de veranderende maatschappij en de gevolgen hiervan voor de school. De onderwijssalon wordt voortaan als regulier instrument ingezet. n Door het grote succes van het ambassadeursprogramma binnen de sector VO, is gestart met een pilot met twee ambassadeursgroepen in het po. Inmiddels zijn er 60 ambassadeurs actief. n In 2007 hebben de kinderwebsites minder bezoekers gegenereerd. Dit is veroorzaakt door een ruimer aanbod van sites door de markt, en mogelijk door een wijziging in de vormgeving en inhoud van de site. In 2008 is een onderzoek gestart naar de exacte oorzaak en de wensen van de sector. n Samen met Belangenbehartiging is er gewerkt aan het project Samen Deskundiger. In 2007 zijn de resultaten en effecten van de pilots onderzocht. Vervolgens is een opschaling naar landelijk niveau gerealiseerd. Basisscholen en pabo s hebben hierbij een fundament gelegd voor een duurzame samenwerking. n De populariteit van digitale schoolborden blijft stijgen, vooral in het po. Om scholen een weloverwogen keuze te laten maken heeft Kennisnet Ict op school een KOOPwijzer uitgegeven. In de KOOPwijzer worden verschillende digitale schoolborden getest. Sectorteam VO Ook bij de sector VO komen de algemene speerpunten aantrekkelijk onderwijs, professionalisering en leven lang leren duidelijk naar voren. In totaal zijn er in scholen bezocht en 41 bijeenkomsten georganiseerd. Tijdens de bijeenkomsten is de invulling van het programma besproken. Ook wordt duidelijk wat de effecten zijn voor scholen. In 2007 is het aantal projecten van (groepen) vo-scholen die (deels) zelf lesmaterialen ontwikkelen/arrangeren weer toegenomen. In dergelijke projecten is het onderscheid tussen maker en gebruiker minder duidelijk dan in de traditionele relatie. Binnen de uitgeverswereld en de verspreidersorganisaties wordt op deze trend ingespeeld. Dit wordt bereikt door scholen te stimuleren om actief bezig te zijn met de ontwikkeling van lesmateriaal. Andere resultaten van 2007 zijn: n Het succes van het ambassadeursprogramma. Inmiddels zijn er binnen het vo 320 ambassadeurs actief. n Bij 80 % van de community s en vaklokalen is er een groei in het aantal leden. Community s en vaklokalen bieden een platform om kennis en content uit te wisselen met collega s. n De website professionalisering.kennisnet.nl is opgezet. Op deze site presenteren aanbieders hun training- en cursusaanbod voor docenten en schoolleiders die zich willen professionaliseren op het gebied van ict. Voor deze zogenaamde professionaliseringsregeling is voor 215 projecten een maximaal bedrag van 5000 aan onderwijsinstellingen beschikbaar gesteld. n Via Samen Deskundiger, Lero s en GrassRoots programma s is een intensieve relatie gelegd met twaalf lerarenopleidingen. Studenten zijn door Kennisnet Ict op school gefaciliteerd om op hun stageschool in het vo lessen te ontwikkelen met een groot ict-component. 6

7 Sectorteam MBO In het mbo is over de hele linie goed gebruik gemaakt van de producten en diensten van Kennisnet Ict op school. Door samen te werken met organisaties als roc-i partners wordt het bereik vergroot. Het ambassadeursprogramma is voor de eerste keer uitgevoerd en blijkt ook in het mbo meerwaarde te hebben. Eind 2007 is er een tweede ambassadeursgroep van start gegaan. In 2008 wordt het ambassadeursprogramma structureel in het aanbod meegenomen. De belangrijkste resultaten in 2007: n Er is veel belangstelling voor themabijeenkomsten en masterclasses. Vooral de masterclasses over de inzet van games, video s en repositories (digitaal archief) zijn populair. In totaal zijn vier series van elk negen bijeenkomsten georganiseerd. n Het gebruik van de mbo-portals is gegroeid met 30%. De community s voor docenten in de verschillende branches van het mbo groeien nog steeds met ruim 20%. n De studentensite voor mbo is gelanceerd en heeft met medewerking van studenten een nieuw uiterlijk gekregen. De site is interactief en biedt toegang tot informatie die voor mbo-leerlingen bruikbaar is. n Vanuit het programma Verbonden met Ict is veel belangstelling onder scholen voor de inzet van streaming video, games en web 2.0 toepassingen in het onderwijs. n Er is een enorme groei van sites in Websitemaker. Sector Groen In het sectorprogramma Groen Onderwijs zijn de meeste activiteiten in 2007 succesvol afgerond. Doelstellingen zijn grotendeels behaald. Er is sprake van nauwe samenhang met het mbo-programma van Stichting Kennisnet Ict op school. Veel activiteiten worden integraal uitgevoerd op roc s en aoc s. Binnen het groene onderwijs wordt ook deelgenomen aan het ambassadeursprogramma. Op tien van de twaalf aoc s zijn ambassadeurs actief. In sommige instellingen zijn zelfs twee ambassadeurs actief: een voor het mbo en een voor het vmbo. Andere resultaten van 2007 binnen de sector Groen zijn: n Het groene portaal is bekend bij de doelgroep en trekt rond de 900 bezoekers per week. Het streven is om dit aantal komende jaren te verbeteren. n De groene themasites over smaaklessen, duurzaamheid en natuureducatie zijn populair en worden veel bezocht. n Naast de themasites zijn er ook veel groene bronnen te vinden in Edurep, een centrale voorziening die (digitaal) leermateriaal op internet vindbaar maakt. Inmiddels zijn er tal van groene video s, groene webquests en digitale groene opdrachten te vinden. n Om onderwijsmanagers te professionaliseren is binnen de sector Groen een aantal masterclasses georganiseerd. Zij kregen nieuwe inzichten op gebied van ict-toepassingen in het groene onderwijs. Daarnaast kregen de managers inzichten voor bijgestelde of nieuwe ict-beleidsplannen voor hun opleidingen. 7

8 Producten en Diensten De unit Producten en Diensten is in 2007 onderdeel van het cluster Dienstverlening. Onderstaand overzicht laat zien welke praktische toepassingen en diensten Kennisnet samen met haar partners en het onderwijs heeft ontwikkeld. Portal In 2007 wordt de Kennisportal gemiddeld 5,2 miljoen per maand bezocht. Het aantal bezoekers is in de laatste maanden van 2007 vergeleken met 2006 gedaald. Toch is er in 2007 vergeleken met 2006 een groei van gemiddeld bezoekers per maand. Verder zijn in 2007 drie nieuwe diensten in Webmaker gelanceerd: de Webquestengine, Leerlinglog en de Lessenmaker. Daarnaast is de zoekmogelijkheid op de kennisportal verbeterd, waardoor bezoekers sneller beschikken over de gevraagde informatie. Toegangsdienst Entree De toegangsdienst Entree werkt sinds de zomer van 2007 met groepsdigicodes. Hierdoor is het activeren en gebruik van digicodes eenvoudiger geworden. In totaal zijn ruim Entree-accounts aangemaakt, waardoor het totaal aantal op circa staat. Belangrijk onderdeel in 2007 is de ontwikkeling van Entree in de ondersteuning van Federated Identity Management (identiteitsgegevens van leerlingen en medewerkers worden gedeeld voor authenticiteit en autorisatie op webgebaseerde diensten. De identiteit van de gebruiker wordt zelf echter niet verstrekt). Kennisnet Ict op school is in 2007 twee federatieve pilots gestart. Deze lopen door tot zomer Bijzondere Projecten Leren met meer effect In 2007 is het project Leren met meer effect gestart. Dit project moet antwoord geven op de vraag of ict kan bijdragen aan aantrekkelijker en effectiever onderwijs. Hiervoor zijn tien vo-scholen geselecteerd die in het schooljaar een experiment met ict uitvoeren. Voorbeelden hiervan zijn: Digitale schoolborden (Vergroot het gebruik van een digibord de effectiviteit van het onderwijs?), Wiskunde zonder boek (Leidt het gebruik van computers bij het leren van algebra tot betere prestaties en een sterkere motivatie voor het vak wiskunde?) en Taaltuin (Wat is het effect van remediërende leermiddelen op prestaties bij spellen en begrijpend lezen?). De resultaten verschijnen in het najaar van 2008 in de Kennisnet Onderzoeksreeks. Leren & Werken Het project Leren & Werken wil werkgevers, werknemers, burgers, bedrijfsleven, scholen, Centra voor Werk en Inkomen, gemeenten en andere betrokken partijen in de regio stimuleren en ondersteunen bij een leven lang leren. Het project rust in belangrijke mate op de portal Opleiding en Beroep die door Kennisnet Ict op school wordt gerealiseerd en beheerd. De portal is bedoeld om gebruikers te helpen om levenslang te leren. Daarom is er een zoekmachine voor mensen die al precies weten wat ze zoeken. Er zijn ook oriëntatie-instrumenten voor mensen die eerst willen rondneuzen. Daarnaast kunnen mensen een eigen profiel aanmaken zodat juist díe informatie wordt geselecteerd die van belang is. Zo vindt iedereen makkelijk de weg in de wereld van Leren en Werken. Flexibel Leren Hoe moet de onderwijsorganisatie ingericht worden om competentiegericht onderwijs te realiseren? Hoe moet keuzevrijheid en flexibiliteit voor studenten gecreëerd worden? En hoe kan ict daarbij ondersteunen? Dat zijn vragen waar het project Flexibel Leren, een samenwerking tussen Kennisnet Ict op School en de Kenniskring Onderwijslogistiek, zich mee bezighoudt. In 2007 is de basis gelegd. In schooljaar gaat Kennisnet Ict op school aan de slag met een computersimulatie van de onderwijslogistiek in roc s. 8

9 Kennisnet Ict op school in de prijzen! Teleblik Met de ontwikkeling van Teleblik, het initiatief van het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, TeleacNOT en Kennisnet Ict op school, wint Kennisnet Ict op school de Prix d Italia voor de beste educatieve webtoepassing van De jury roemt Teleblik onder meer om de diepte en de breedte van de content, de mogelijkheid om het materiaal te monteren en de educatieve waarde. Met Teleblik-bronnen kunnen docenten en leerlingen hun activiteiten ondersteunen en een impuls geven aan aantrekkelijk en effectief onderwijs. Actuele en historische bronnen uit de archieven van de publieke omroepen en het Polygoon Journaal zijn door Teleblik online beschikbaar voor het onderwijs. Ook sleept Teleblik de tweede prijs in de wacht op het Prix Europa festival in de categorie Internet Exploration Award. Make-a-Game De wedstrijd Make-a-Game, georganiseerd door Kennisnet Ict op school en SURFnet, wint in 2007 de NOT Innovatieprijs in de categorie Onderwijs en leren met ICT. Deze prijs wordt voor het eerst uitgereikt door de grootste onderwijsvakbeurs NOT. In Makea-Game worden leerlingen uit het vmbo, havo en vwo uitgedaagd om in teamverband een educatieve game te ontwerpen en te bouwen. Volgens de jury is Makea-Game innovatief, maar vooral een wedstrijd die nauw aansluit bij de leefwereld van leerlingen. Zoeken & vinden Teleblik is in 2007 functioneel verbeterd. In dit project worden duizenden uren radio- en televisiemateriaal uit de archieven van onder andere de publieke omroepen via internet toegankelijk gemaakt voor het onderwijs. De zoekfunctie is overzichtelijker geworden en de filtermogelijkheden zijn vereenvoudigd. Met Teleblik is Kennisnet Ict op school in 2007 tweemaal in de prijzen gevallen. Het in 2006 gelanceerde Edurep, een centrale voorziening die (digitaal) leermateriaal op internet vindbaar maakt, groeit sterk. Tal van nieuwe aanbieders en implementatoren hebben zich in 2007 aangesloten. De zoekmachine DaVindi heeft in 2007 bij leerlingen uit het po een sterkere positie ingenomen. Door forse concurrentie van andere zoekmachines is het aantal gebruikers in het mbo en de hogere klassen van het vo enigszins afgenomen. De komende tijd wordt onderzocht op welke wijze DaVindi nog beter afgestemd kan worden op de verschillende doelgroepen en ontwikkelingen binnen de sectoren. 9

10 Veilig internet Het internet is zeer boeiend maar niet altijd zonder gevaren. Kinderen kunnen zich wapenen tegen de risico s van het internet. Als ze een aantal tips en hints volgen, wordt de kans op nare ervaringen kleiner. Om deze tips op een leuke manier aan kinderen te geven, is er in 2007 een Suske en Wiske album ontwikkeld. De sinistere site vertelt hoe Wiske door onvoorzichtig om te springen met het internet in de problemen komt. Het album eindigt met vier overzichtelijke pagina s met praktische tips over veilig internet. Wedstrijden De populariteit en de waardering van wedstrijden is groot. De wedstrijdformats zijn met een ruime 7 beoordeeld. Daarom is het aanbod van wedstrijden van Kennisnet Ict op school uitgebreid met drie wedstrijdformats: Make-a-game voor het mbo en Expose your talent voor het po en mbo. Het aantal inzendingen uit het mbo is voor Thinkquest zelfs verdubbeld. De uitval tussen inschrijving en inlevering is in het wedstrijdjaar afgenomen. Reden is dat wedstrijden meer geïntegreerd zijn in de lessen waardoor inzendingen serieuzer worden opgepakt. Online samenwerken Expert op afstand, de interactieve leervorm waarbij deskundigen hun kennis delen via de computer in de klas, wordt als los product van Kennisnet Ict op school neergezet. Een eerste stap hierin is een eigen website. Kennisnet Groepen is een toepassing om online samen te werken met een (project) groep. Naar aanleiding van een onderzoek in 2007 is besloten om de dienst te blijven aanbieden in zijn huidige vorm. Het totaal aantal groepsleden groeit in 2007 gemiddeld met ruim 413 personen per maand. Video Kennisnet Ict op school heeft in 2007 acht goed bezochte workshops over het gebruik van video georganiseerd. Ook het aantal bezoeken aan de videoportal is enorm gestegen. Dit komt onder andere door de toename van de hoeveelheid content en gebruikerservaring met video in het onderwijs. Wat video betreft verlegt Kennisnet Ict op school de focus: er wordt meer ingezet op ondersteuning en gebruik van video. De stichting blijft zich richten op een krachtig platform. Advies en ondersteuning Op gebied van advies en ondersteuning verschuift de vraag van basisvoorlichting en -training naar specifieke training. Ook is er meer interesse in ambassadeursprogramma s, waardoor de inzet van voorlichters anders wordt. Ook wordt de dienst Advies en ondersteuning steeds meer gevraagd voor studiedagen. Standaarden en Architectuur Per 1 november 2006 is de afdeling Standaarden & Architectuur opgezet. Gedurende het hele jaar 2007 is hard gewerkt om schoolleiders bewust te maken van de rol van standaarden bij de realisatie van beleidsdoelstellingen. Daarnaast zijn de sectoren po, vo en mbo gestimuleerd en ondersteund bij het gebruik van standaarden. Daardoor is de uitwisseling van content tussen scholen en systemen vergroot. Vanuit deze nieuwe afdeling is eind 2007 het evenement EduExchange georganiseerd. Ondanks de gevraagde financiële toegangsbijdrage hebben ruim 400 bezoekers het evenement bezocht. Bezoekers en sprekers zijn erg enthousiast over de inhoud en mogelijkheid tot netwerken. In 2007 is een afspraak gemaakt over de vocabulaire voor de eindtermen in het voortgezet onderwijs. Vocabulaires zijn essentieel voor probleemloze informatie-uitwisseling in elektronische communicatie. Er zijn vijf lijsten ontwikkeld die zijn getest op bruikbaarheid. Na goedkeuring zijn ze geregistreerd bij EduStandaard. Verder heeft de afdeling, in samenwerking met roc-i partners, op gebied van architectuur in het mbo veertig en in het vo twee personen opgeleid. Binnen het po blijkt het lastig om de juiste mensen te vinden die veel met standaarden werken. 10

11 Innovatie en Ontwikkeling De afdeling Innovatie & Ontwikkeling houdt zich in 2007 bezig met twee grote projecten: het SURFnet/Kennisnet innovatieprogramma en het programma E-portfolio. In 2007 richt het programma E-portfolio zich op verdere verbreding van het draagvlak van de afspraak in de domeinen Onderwijs, Arbeidsmarkt en Arbeidsbemiddeling. Daarnaast is het programma gericht op uitwisseling van e-portfoliogegevens tussen deze domeinen. Binnen het SURFnet/Kennisnet-programma zijn diverse innovatieve projecten uitgevoerd. Ook is een netwerk ontstaan van meer dan duizend innovatiescholen. Daarnaast is een reeks nieuw- en uitbouwprojecten voor Kennisnetdiensten uitgevoerd waaronder een Copacabanamigratie, Webmaker 2, Teleblik, Wedstrijdmanagementsysteem 2.0 en Entree 1.2. Een aantal projecten zoals Webmaker 3.0 en portal Leren & Werken loopt door in Techniek en Beheer De afdeling Techniek en Beheer ondersteunt de strategie van Kennisnet Ict op school. Dat doet zij door kwalitatief hoogwaardige technische diensten te leveren en te beheren. De belangrijkste aandachtspunten in 2007: n In de nieuwe omgeving is een start gemaakt met de thematische uitwerking van architectuuronderwerpen. Daarnaast zijn kaders gesteld om uitbesteding van ontwikkeling en functioneel beheer eenvoudiger te maken. n In het najaar 2007 heeft een audit plaatsgevonden op alle Kennisnet-diensten. Het rapport verschijnt in Hieruit moet blijken of het veiligheidsbeleid juist wordt ingevoerd en gevolgd. n Kennisnet Ict op school heeft in 2007 een grote rol gespeeld in de organisatie van de Holland Open Software Conferentie in juni. De 300 deelnemers hebben actief meegediscussieerd over het belang van open technologie in onderwijs en samenleving. In het najaar van 2007 is intensief afgestemd met het ministerie van Economische Zaken over het Actieplan Nederland Open in Verbinding. 11

12 3 Strategie en Beleid De afdeling Strategie en Beleid is verantwoordelijk voor de strategische beleidsvoorbereiding en verkenning. Daarnaast vervult zij een accountfunctie richting de subsidieverstrekker en andere overheden. Zij onderhoudt strategische partnerships, is verantwoordelijk voor de contacten en kennisuitwisseling op internationaal niveau, en houdt zich bezig met het thema Internationalisering. Strategie en Beleid vertaalt beleidsmatige thema s naar de inbreng die ict kan hebben bij zo n thema. Daarnaast is zij verantwoordelijk voor de bestuurs- en beleidsondersteuning. Ook begeleidt zij het aangaan van samenwerkingsverbanden op organisatieniveau (voorbeelden hiervan zijn Teleblik en de Pilot Onderwijs Media Platform). Ten slotte heeft Strategie en Beleid in 2007 een belangrijke ondersteunende rol in de reorganisatie. Dit heeft ertoe geleid dat er per 1 januari 2008 een nieuwe, slagvaardige organisatie staat. Internationale betrekkingen Kennisnet Ict op school vertegenwoordigt Nederland namens OCW op internationaal niveau in verschillende internationale netwerken waaronder European Schoolnet en Edrene (gericht op kennisdeling over distributieprocessen van onderwijscontent). Daarnaast doet zij mee aan internationale conferenties. In 2007 verwelkomt Kennisnet Ict op school internationale delegaties uit onder andere Korea, China, Suriname, Antillen, Engeland, Canada, Libanon, Azerbeidjaan en de VS. Tot slot ondersteunt zij de inzet van ict bij internationalisering. De uitwisseldag Internationaliseren met ict in april 2007 is met ruim driehonderd bezoekers succesvol. Beleidsmatige thema s n maatschappelijke stage n Samen Deskundiger vmbo: bevorderen van ict-deskundigheid bij lerarenopleidingen om de innovatieve kracht te stimuleren, specifiek gericht op vmbo-scholen n lerarentekort n mediawijsheid n Teleblik n Internationalisering 12

13 4 Financiën In 2007 ontving Kennisnet Ict op scool ruim 35 miljoen subsidie. Ten opzichte van de begroting is dit 5 miljoen minder dan gepland. Er is in totaal 37 miljoen uit gegeven; 5% meer dan in Hiermee blijft Kennisnet Ict op school 4,5 miljoen onder de voor 2007 begrote uitgaven. Belangrijkste oorzaken van dit begrotingsverschil zijn de lagere afschrijvingslasten (0,4 miljoen), lagere automatiseringslasten (0,6 miljoen) en vertraging in termijnbetalingen op stimuleringsgelden (3,7 miljoen). 13

14 5 De toekomst: 2008 en verder Een jaarverslag staat niet op zichzelf. Daarom wordt ook beschreven wat de koers voor 2008 is. Na de herijking is de basissubsidie gegarandeerd voor de periode Dit geeft Kennisnet de ruimte om volop verder te werken aan de missie Leren vernieuwen met ict. Voor 2008 ligt de focus op Leren flexibiliseren met ict. We doen dat met een nieuwe organisatie en onder een nieuwe naam. Voor het komend jaar zijn de programmalijnen: Professionalisering Kennisnet wil bewerkstelligen dat gebruikers in onderwijsinstellingen beter in staat zijn om ict-toepassingen op een waardevolle manier in te zetten. Zij doet dit door deze gebruikers te ondersteunen bij het aanscherpen van de benodigde kennis, inzicht en vaardigheden op dit vlak. Beschikbaar en (her)bruikbaar Kennisnet wil bijdragen aan het vergroten van de beschikbaarheid en (her)bruikbaarheid van digitale leermiddelen in de onderwijspraktijk. Zij doet dit door onderwijsinstellingen (en waar relevant overige partijen) te ondersteunen bij het vindbaar, transparant en uitwisselbaar maken van digitale leermiddelen en de relatie tussen digitaal leermateriaal en leerdoelen/competenties inzichtelijk te maken. Flexibele organisatie Kennisnet wil bijdragen aan de inrichting en organisatie van leerprocessen die flexibel zijn en tegemoet komen aan de individuele leerbehoefte. Zij doet dit door de onderwijsinstelling, op basis van de specifieke situatie en het gewenste tempo van verandering, te ondersteunen en te stimuleren met ict. 14

15 Hoogtepunten van 2007 n Samen Deskundiger Er zijn vijf regionale netwerken ontstaan waardoor activiteiten op scholen beter afgestemd worden op actuele behoeftes. n Ambassadeursprogramma In alle sectoren is het programma actief. Het aantal ambassadeurs blijft groeien. n Prijzen Kennisnet Ict op school is driemaal in de prijzen gevallen; de Prix d Italia* met Teleblik, 2e prijs tijdens het Prix Europa festival en de NOT Innovatieprijs met Make-a-Game. n E- portfolioprogramma Het programma E-portfolio richt zich op verdere verbreding van het draagvlak van de afspraak in de domeinen Onderwijs, Arbeidsmarkt en Arbeidsbemiddeling. Daarnaast is het programma gericht op uitwisseling van e-portfoliogegevens tussen deze domeinen. n Kennisrotonde Met scholen aan het stuur is de Kennisrotonde aan de slag gegaan met ruim 150 ict-vraagstukken. Circa vierhonderd scholen waren hierbij direct betrokken. Het programma is in december 2007 succesvol afgesloten. n Vier in Balans Monitor 2007 Ook in 2007 heeft Kennisnet Ict op school de Vier in Balans monitor uitgebracht. Deze rapportage biedt een actueel overzicht van de ict-ontwikkelingen in het basis- en voortgezet onderwijs. n Expert op Afstand Door het grote succes is Expert op Afstand opgenomen als dienst. Hiermee is het mogelijk in de klas live via video- of webconferencing te praten met experts die op dat moment ergens anders zijn. n Webmaker In 2007 zijn drie nieuwe diensten in Webmaker gelanceerd: de Webquestengine, Leerlinglog en de Lessenmaker. n NOT 2007 Op dé vakbeurs voor onderwijsprofessionals heeft Kennisnet Ict op school een grote bijdrage geleverd met haar diensten en producten. * In samenwerking met het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en TeleacNOT. 15

16 Stichting Kennisnet bezoekadres Paletsingel NT Zoetermeer Postadres Postbus AT Zoetermeer T (079) F (079) Kennisnet. Leren vernieuwen. kennisnet.nl