n Klap van de meul (Der Boxmeister) Bliedspul in drie bedrieven deur Otto Schwartz en Caspern Mathern

Transcriptie

1 7422 n Klap van de meul (Der Boxmeister) Bliedspul in drie bedrieven deur Otto Schwartz en Caspern Mathern overzet en bewarkt in algemien dialect deur Ben ten Velde

2

3 n Klap van de meul (Der Boxmeister) Bliedspul in drie bedrieven deur Otto Schwartz en Caspern Mathern overzet en bewarkt in algemien dialect deur Ben ten Velde TONEELUITGEVERIJ VINK B.V. Tel: Fax: Website:

4 WAARSCHUWING Alle amateurverenigingen die het stuk: N KLAP VAN DE MEUL (DER BOXMEISTER) gaan opvoeren, dienen in alle programmaboekjes, posters, advertenties en eventuele andere publicaties de volledige naam van de oorspronkelijke auteur: OTTO SCHWARTZ EN CASPERN MATHERN te vermelden. De naam van de auteur moet verschijnen op een aparte regel, waar geen andere naam wordt genoemd. Direct daarop volgend de titel van het stuk. De naam van de auteur mag niet minder groot zijn dan 50% van de lettergrootte van de titel. U dient tevens te vermelden dat u deze opvoering mag geven met speciale toestemming van het I.B.V.A. "Holland" B.V. te Alkmaar. Copyright: 2011 Anco Entertainment bv en Toneeluitgeverij Vink bv Nu ook op internet: info@toneeluitgeverijvink.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigden/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, beeldband, videotape, of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van I.B.V.A. "HOLLAND" B.V. te Alkmaar, welk bureau in deze namens de Uitgever optreedt.

5 OPVOERINGSVOORWAARDEN Vergunning tot opvoering van dit toneelwerk moet worden aangevraagd bij het Auteursrechtenbureau I.B.V.A. "HOLLAND" B.V. - Alkmaar Telefoon Website: info@ibva.nl Frieslandbank rekeningnummer: Om in het bezit te komen van deze vergunning dient u zich aan de volgende voorwaarden te houden: a. de aankoop van minimaal 9 tekstboekjes bij de uitgever; alsmede b. betaling van een bedrag aan auteursrechten aan bovengenoemd bureau. Let wel! Auteursrechten betekenen het honorarium (loon!) voor de schrijver van het toneelwerk, van wiens werk door u gebruik wordt gemaakt! Hoe moet een vergunning voor opvoering worden aangevraagd? - U zendt de aanvraagkaart/tevens bewijs van aankoop, u bij de leverantie verstrekt - ingevuld met de nodige gegevens - in aan bovengenoemd bureau. - U ontvangt daarop bericht welk bedrag aan auteursrechten moet worden betaald. Na uw betaling wordt u de vereiste opvoeringvergunning toegestuurd. Denkt u erom dat u de betaling op tijd doet, zodat u op de dag van opvoering in het bezit bent van de vereiste vergunning. Vergunning tot HER-opvoering(en): - Schriftelijk of telefonisch aan te vragen bij bovengenoemd bureau. Opvoeringen zonder vergunning zijn niet toegestaan en strafbaar op grond van de Auteurswet. Zij worden gerechtelijk vervolgd, terwijl de geldende rechten met 100% worden verhoogd. Het is verboden gebruik te maken van gekregen, geleende, gehuurde of van anderen dan de uitgever gekochte tekstboekjes. Het tarief wordt met 20% verhoogd voor opvoeringen waarvoor geen toestemming werd aangevraagd binnen twee weken voorafgaand aan de voorstelling. (zie ook de website) Voor BELGIË wende men zich ALLEEN tot Toneelfonds JANSSENS afd. Auteursrechten, Te Boelaerlei Bght ANTWERPEN Telefoon (03) Geen enkele andere instantie heeft de bevoegdheid rechten van u te claimen, noch te innen.

6 ROLVERDELING: Bertus Lubbers Caféholder Bert Lubbers zien zeun Bart Lubbers de bokser Sien Bertus zien vrouw Ginie Bertus zien dochter Zwaantinus Schaopekamp Bertus zien zwaoger Mina zien vrouw Gerda Brands een pittige vriendin Evert Weuring rechterhand van Bertus DECOR: Het stuk speelt zich af voor het café De Beuk van Bertus Lubbers in Kloetenbarg. Het speelt in de zomer, op het pleintje voor het café staat een zitje. Voor het café bevindt zich een bank. Tegenover het café staat een schuur met deur en bovenin een luik. In het café een deur en een raam. Op de achtergrond hangt een doek (landschap). Het toneel is verder aan te vullen met groen. Om het stuk een wat nostalgisch tintje te geven wordt er betaald in guldens; dat is naar eigen inzicht te veranderen in euro s. Het stuk is gesitueerd in Drenthe, dat kan in een andere provincie en hoofdstad worden veranderd. 6

7 EERSTE BEDRIEF Eerste toneel (Mina, Evert, Zwaantinus) Het is s morgens, een uur of negen. Evert is aan het vegen of opruimen op het terras en fluit er wat bij. Na een tijdje komen Zwaantinus en Mina achter op. Mina heeft een bosje bloemen bij haar. Zwaantinus zit onder de plak. Evert hoort ze aan komen. Mina: Goejemörgen, Evert Zwaantinus: Goejemörgen, Evert Evert: Mina Zwaantinus Zwaantinus: Moet jij vandaag al weer veur caféholder speulen? Evert: Jao. Bertus möt t er vandaag weer op oet. Mina: Op zien verjoardag nog? Evert: Jao, daor wordt niet naor keken. Aj an de top wilt blieven, moej der wat veur over hebben. Mina: Is Bertus al vort? Evert: Nee, hij is der nog wal. Mina: Gelukkig, want wij wolden hum even komen fielsteren met zien verjaordag. Evert: Ik zal wel even zeggen daj der bint. Ik zul zeggen, gao der maor zo lang bij zitten. (af in het café; Zwaantinus gaat op de bank zitten; Mina op een stoel; Zwaantinus haalt een zakje met droge pruimen uit de jaszak en stopt een in de mond) Mina: (ziet dat) Ben jij nou al weer an t eten? Denk er um, daj goed kauwt; wel t eten goed kauwt, hef maor de helft neudig en wordt niet dik. Zwaantinus: Niet dik? Niet dik? Mèens, as ik niet meer eten krieg as de leste tied, kan k binnenkört wel achter n lanteernpaol vort krupen. Mina: Dat komp, umdaj niet met lust en liefde eet. Oeze hoesarts zee toch: De mens moet met lust en liefde eten Zwaantinus: Hoe kuj nou dreuge proemen met lust en liefde eten. Mina: Kiek maor ies naor Bertus. Hoe zag die der vrogger oet. En moej nou ies zien, nou zien vrouw hum allen maor rauwkost gef. Maor Bertus is ook veul meer in beweging as jij. Die döt an sport, die bokst, maor jij 7

8 Tweede toneel (Mina, Zwaantinus, Evert, Sien) Sien: (uit café; met ingelijste oorkonde in papier) Goejemörgen. Of bin ij der al? (tegen Evert, die een paar pakjes draagt) Leg ze maor op de taofel. En dan moej achter t hoes de boel ok nog maor wat oprumen. Evert: Goed. (achter af) Mina: (naar Sien; geeft hand) Hartelijk fielsteerd met de verjaordag van je man. Zwaantinus: (geeft Sien ook hand) Jao, hartelijk fielsteerd met de verjaordag van je man. Waor is de grote bokser? Sien: Hie hef binnen nog wat te doen, maor hie zal zo wel kommen. Mina: (wijst op de pakjes) Heb jij hum de kado s nog niet geven? Sien: Nee, daor wilt wij eigenlijk met wachten tot Ginie der is. Mina: (nieuwsgierig; wijst op de cadeaus) Nou, nou Bertus kreg nog al t ien en aander. Sien: Jao, dat hef e wal verdiend. En allemaol dingen veur zien sport. Jao, die sport beschref wat. Zal ik jullie ies n neigie vertellen? Hij is gisteraovend benuumd tot vice-veurzitter van de boksclub. Vannacht hef e mij speciaol wakker maakt om mij dat te vertellen. Mina: (verwijtend tegen Zwaantinus) Zulks wat vertel jij mij s nachts nooit. Zwaantinus: (tot zaal) As ik t woord vieze ies n maol in de mond neem, kan k drie weken op de zolder slaopen. Sien: (heeft oorkonde uitgepakt) Dizze oorkonde hef e lest ok kregen. Die heb ik veur hum laoten inliesten. (leest trots voor:) Uitgereikt aan Bertus Lubbers voor het behalen van het kampioenschap boksen middengewicht van de provincie Zeeland. Mina: (tegen Sien) Jij mag je zölf wel fielsteren met zo n man. Jij hebt n lot oet de loterij. (tegen Zwaantinus) Jij had toch ok al lang argens kampioen in kunnen wezen. Zwaantinus: Maor Mina toch. Bij oes thoes is jao al n kampioen, dat ben jij jao. (tot zaal) Kampioen in t raozen en tieren en praoties verkopen; in alle klassen, maoten en gewichten. 8

9 Sien: Bertus is ok n hiel ander mèens worden. Zo vrolijk, zo wilskrachtig, zo undernemend. Mina: Ben jij al ies met west, um naor zien boksen te kieken? Sien: Nee, jammer genog niet. Mina: (ziet Zwaantinus in een blad kijken met een blote voorkant; Zwaantinus houdt de voorkant naar de zaal en grijnst) Waor zit jij naor te loeren? Zwaantinus: Ikke? Ik kiek naor een kruus kruuswoordpuzzel Mina: Leg onmiddellijk dat blad weg. (Zwaantinus doet dat; voorkant naar boven; loert nog stiekem) Sien: (trots) En Bertus hef nou ok al n boek over t boksen schreven. Ik zag t toevallig in de boekhandel in Assen liggen en heb t veur zien verjaordag veur hum kocht. (kijkt op tafel) Oh, heb ik zeker binnen laoten liggen. (tegen Mina) Gao jij even met naor binnen? (wil met Mina af, als Evert achter op komt) Evert: De drankenhandel is hier. De chauffeur vreug of jij ok nog n paar kratties bronwater mussen hebben. Dat hej altied neudig zee e, veur eigen gebroek. Sien: Jao, neem maor twie kratties Evert: Goed, ik zal t zeggen. (achter af) Mina: (tegen Sien) Drink jij bronwater? Sien: Nee, dat moet Bertus drinken. Dat zuvert t bloed en starkt de spieren. Mina: Zwaantinus, van nou of an krieg jij ok bronwater. (met Sien of) Zwaantinus: Wat? Ok nog bronwater? Het vleis valt mij nou al van de botten. 9

10 Derde Toneel (Bertus, Zwaantinus) Bertus: (ziet Zwaantinus) Ha, Zwaantinus, ben jij der nou al jong? Zwaantinus: ( geeft Bertus hand) Bertus, laot mij de eerste wezen die je op dizze heugelijke dag de hand mag schudden. Zwaantinus: (bekijkt Bertus en schudt zijn hoofd) Bertus: Wat is t r? Jij kiekt zo onneuzel.? Zwaantinus: Ik snap er niks van. Hoe kuj der nou zo goed oet.. oetzien, aj allen maor koolraopkroketten, wortelpudding, komkommers en andere rauwkost kriegt. Daor kan ik met gien meugelijkheid zat van worden. (Bertus lacht) Bertus: Nou t bevalt mij goed. Zwaantinus: Ik snap niet hoej dat vol kunt holden. Bertus: As jij t niet verder vertelt, zal ik je mien recept verraoden. (gaat naast Zwaantinus zitten; geheimzinnig) Dat gedoe met dat boksen hè? Dat is allemaol flauwekul. Zwaantinus: En dat kampioenschap dan? Bertus: Ok flauwekul. Zwaantinus: En al die priezen dan? Bertus: Ok flauwekul. Zwaantinus: Daor stiet mien verstand jao bij stil. Bertus: Dat had jij niet dacht, hè? Man, zulkse kuren as joen en mien vrouw veur oes oetdokterd hebt. Dat holdt jao gien zwien vol. Dag in dag oet allen maor gruunvoer. Ik ben toch gien knien. En toen kreeg ik plotseling n idee. Ik dacht Bertus, jij moet het aans an pakken. Jij eet de rauwkost in hoes, en de karbonade en de biefstuk boetenshoes. Zwaantinus: Karbonade en biefstuk. Hol op, a k er an denk kan k wel schreien. Bertus: En daorum moe k er op oet. En dus he k tegen mien Sien zegd: Ik gao bij n boksclub in Assen, snap jij t nou? Zwaantinus: En geleuft joen vrouw dat? Bertus: (leep) Natuurlijk. Evert stuurt mij de oetneudigings van de boksclub. Zwaantinus: Hoe hej t zo oetdacht. Kerel, wat n idee. 10

11 Bertus: Ik kan nog wel even veuroet. Zodoende kunt wij der op tied even de bloempies boeten zetten, want of en toe giet Evert ok met. (Bertus laat een stapeltje kaarten zien) Zwaantinus: Hoe koj der op; hoe koj der op. Maor hoe kwam jij nou juust op boksen? Bertus: Kiek, daor dreit nou net alles um. Der is in oes laand namelijk n echte bokser, die ok Lubbers het, en je zult t geleuven of niet, ok nog Bertus Lubbers. Zwaantinus: T is niet waor. Bertus: En over die Lubbers stiet geregeld wat in de kraant. Ik nuum maor wat: Overmörgen bokst in Eindhoven de bekende bokser Bertus Lubbers tegen de kampioen van Brussel. Nou, dan pak ik mien koffers en gao k naor Eindhoven. Zwaantinus: (onnozel) Naor Eindhoven? Heb jij daor dan familie wonen? Bertus: Welnee, man. Snap ij t dan nog niet? Ik zeg, dat ik naor Eindhoven gao, maor in werkelijkheid gao ik daor naor toe, waor t mij oet komp. Ik eet en drink, waor ik zin an heb, en nao de wedstried kom ik weer thoes. Zwaantinus: Um zulks wat te bedenken, man, man, daor ben ik veul te dom veur. Ik zit thoes maor te verpieteren. Bertus: (denkt na) Jij moet ok bij de ien of andere club. Waor zul jij nou bij kunnen. (tegen Zwaantinus) Gao ies staon. (Zwaantinus staat als een zoutzak op het toneel; Bertus bekijkt hem aandachtig; loopt om hem heen, tot zaal) Zo as e der nou bij stiet, is e allent geschikt veur klootschieten Zwaantinus: Wat ben jij toch met mij van plan? (strekt de armen met platte handen naar voren) Bertus: Ik heb t. Jij hebt van die lange arms, jij moet t water in (slaat Zwaantinus op de schouder, zodat hij omrolt) Zwaantinus: (krabbelt overeind) Neem mij niet kwaolijk, maor Bertus: Jij moet bij t zwemmen. Zwaantinus: Jao, ik ben mij daor gek. In dat kolde water zeker. Bertus: Man, wat ben jij toch ok n ezel. Jij gaot toch hielemaol niet zwemmen. Jij doet net as of. Zwaantinus: Zul dat kunnen, denk jij? Bertus: Natuurlijk kan dat. Jij loopt gewoon an t zwembad in Assen veurbij en jij gaot mooi an de stamtoafel in de Hertekamp zitten. 11

12 Zwaantinus: Geweldig, in ien woord geweldig. Jongens, dat wordt n feest. Mörgen is t dinsdag, hè? Dan gao k mörgen een beetie van t heerlijke nat genieten. (maakt drinkbeweging; slaat Bertus enthousiast op de scholder) Bertus: Nee, dat kan niet. Ik moet mörgen weer boksen. (in de houding) Mörgen heb ik n wedstried in Arnhem. Zwaantinus: Dat spiet mij. Bertus: Jao, ik stao weer in de kraant. (laat krant zien, leest) De bekende bokskampioen Bertus Lubbers zal morgen in Arnhem als tegenstander Jochem Haverkamp ontmoeten. Je zult ies zien, hoe gauw ik die klein krieg. Ien klap en hij is knock out. (slaat en rolt om) Zo lig e daor dan. (Zwaantinus lacht) Ik heb de erepries ok al klaor. (snel in het café en terug) Ik koop ze bij t dozien. ( geeft beker aan Zwaantinus) Kiek, dit is hum, ik heb hum ok al laoten graveren. (leest) Kampioen van de provincie Gelderland Middengewicht 19 (of 20 ) Die komp in de medaillekast bij de aandern. Zwaantinus: (lacht) Hoe kriej t veur mekaar, wat ben ij toch ok n lepe schieterd. Maor waor gaoj nou echt hen? Bertus: Ik gao dizze keer naor Zwolle, wel naor n club, maor gien boksclub. (lacht) 12

13 Vierde toneel (Evert, Zwaantinus, Bertus) Evert: (uit café met fles bronwater en glazen) Je vrouw dacht dat t haost al weer tied is veur je dagelijkse drankie. (zet alles op de taofel) Bertus: Dank je, Evert. Jij komt net op tied. Wij hadden t der net over. (pakt fles) Wil jij ok n glas, Zwaantinus? Zwaantinus: Ik dank je feestelijk. Dat spul smaokt jao nargens naor. Bertus: Nou, dat valt best met, heur! Evert: Dat smaakt lekker, man. (gaat af; bij de deur) T zölfde as aans? Bertus: Jao prima. Zwaantinus: (pakt Bertus de fles af en bekijkt hem) Dit spul is jao niet te drinken, met al die bubbelties. Daor moet ik altied geweldig van bulken. Bertus: (pakt hem de fles af) Dat ben ik met je iens, maor t is goed veur de bloemen. (giet het op de bloemen) Evert: (uit café met fles jonge jenever en trechter ; geeft die aan Bertus) Alsjeblieft. Bertus: En let nou ies op, Zwaantinus nou pak ik die aandere fles en giet die over. (schenkt de jenever. met trechter in de andere fles) Ik zeg ien keer: Hokus Pokus Pilatus Pas! en de fles bronwater is n fles jonge jenever worden. ( houdt fles omhoog) Hiervan drink ik veer keer daags n glas veur mien gezondheid. Waoter oet Schiedam! (pakt glas van tafel) En ik zeg net as mien vrouw: Dit zuvert het bloed en starkt de spieren. Evert: Moet jij ies opletten Zwaantinus, hoe hij zich nao t drinken schudt, zo vies vindt e dat. t Is net aanders um as bij n medicienenflessie: dat moej schudden veur t gebroek, maor Bertus schudt nao t gebroek. (terwijl Bertus drinkt, hoort men Mina en Sien aan komen; Mina praat het hardst) Bertus: Daor zaten wij nou net op te wachten. (probeert de lege fles in de zak te stoppen wat hem niet lukt) 13

14 Vijfde toneel (Mina, Sien, Bertus, Evert, Zwaantinus) Mina: (met Sien uit t café op; ziet Bertus; pakt haar bloemen; naar Bertus) Daor is de jaorige jao. (steekt hand uit) Van harte fielsteerd. Bertus: (staat met glas en fles in de handen) Ien ogenblikie, Mina. Hol ies even vast Evert Evert: (heeft trechter op de rug) Man, hoe kan ik nou? Zwaantinus: (van nou of aan is hij uitgeslapen) Geef maor hier, Bertus. Ik zal t wel even vast holden. (neemt glas en fles) Mina: (geeft Bertus een hand en een zoen) Van harte fielsteerd, beste zwaoger. En hier heb jij n bossie bloemen. Sien: Bertus, jij vergeet toch niet te drinken, hè? Bertus: Nee, nee, maok je maor gien zörgen. Dat zit wel goed. (pakt Zwaantinus het glas af) Kom maor op met dat goed. (drinkt; schudt zich) Brrrr.. Zwaantinus: (tot zaal) Hoe hij dat döt, hè? Geweldig; of niet dan soms. Mina: (vastberaden) Zwaantinus, drink jij ok ies n glas. Zwaantinus: Nee, nee, Mina. Dat kuj mij niet an doen. Evert: Of duur jij soms niet? Zwaantinus: Niet duren, zeg jij? Niet duren? Dat laot ik mij niet zeggen! Evert, geef mij t grootste glas. Evert: (tot zaal) Wat is t toch ok n slimme vogel. (pakt het grootste glas of bloemvaas; pakt Zwaantinus de fles af en schenkt het glas boordevol) Zwaantinus: Mina, ze zult niet kunnen zeggen, dat jij n bange schieterd van een kerel hebt. Geef op dat glas. (pakt Evert het glas af en drinkt het vlot leeg) Evert: (geeft Zwaantinus een por) Schudden! Zwaantinus: (schudt zich nu pas) Brrrr Wat n bocht. Dat spul is jao niet te drinken. Harregat! Mina: Zo mag ik t graag zien, Zwaantinus. Zwaantinus: (tot zaal) Ik ok. Mina: Mörgen bestel ik je 12 flessen bronwater. (Bertus en Evert lachen) Bertus: Daor zal e van opknappen. Zwaantinus: Maor Mina 14

15 Mina: Gien praoties, jij moet um je gezondheid denken. Bertus: Jao Zwaantinus; daor hef Mina geliek in. Je gezondheid is wel n offer weerd (maakt zwembewegingen) Zwaantinus: (begrijpt het) Oh jao. Zeg Mina, heur ies Ik denk dat het veur mien gestel wel goed is, as ik bij de zwemclub gao. Mina: (blij) Mien jij dat, Zwaantinus? (tegen Bertus) Oh Bertus, daor heb jij veur zörgd. Bertus: Jao zeker, daor heb ik veur zörgd. Evert: Ik zal hum wel even as lid van de zwemclub in Assen anmelden. Mina: Dat vin ik mooi van je, Evert, maor ik doe dat liever zölf. Zwaantinus: Hè? (kijkt Bertus en Evert benauwd aan) Evert: Och Mina, die muite kuj je bespaoren. Ik moet vandaag of mörgen toch naor Assen. Mina: Veur de gezondheid van mien man is gien muite mij te veul. Nee, dat regel ik zölf wal. Zwaantinus: (wanhopig tegen Bertus en Evert) Wat doen wij nou? Mina: (hoort het) Nou, wij gaot weer vort. Kom, Zwaantinus, wij wèenst jullie nog n gezellige dag. Sien: (tegen Mina) Ziew mekaar dinsdag nog? Mina: Nee, dinsdag moet Zwaantinus naor de zwemles en dat giet veur. (met Zwaantinus af; Sien gaat in t café) 15

16 Zesde toneel (Bertus, Bert, Evert, Sien) Bert: (op uit café) Goejemörgen va. (geeft hand) Hartelijk fielsteerd met je verjaordag. En nog veule jaoren. Bertus: T zal an mij niet liggen. Bert: Dag Evert Evert: Bert. Bertus: (tegen Bert) Ik dacht al, waor blef e toch. T is jao zowat 10 uur. Bert: Ik heb tot een uur of vief vanmörgen an t leren west. Bertus: IJ moet niet de hiele nacht met de neus in de boeken zitten. Kalm an, dan brek t lientie niet. Bert: Jij hebt makkelijk praoten. Maor as ik laoter gien papieren heb, kan ik de zaak niet over nemen en groter worden. Ik heb grootse plannen met dit café. Bertus: (tegen Evert) Wat een prachtzeun hè? Denkt allen an de zaak. Mien zeun is de degelijkheid zölve. Hij drinkt niet, hij rookt niet, hij steurt zuch niet an vrouwen. (met een knipoog) T is net zien va. Evert: Volgens mij is de appel hier n beste einde van de stam vallen. Sien: (uit café) Je moet hier nou even vort gaon, Bertus. Ik wil nou eerst je kedogies klaorzetten. Aans wordt t jao niet meer. (drukt Bertus zachtjes naar deur) Bertus: Ik gao al. Kom met, Evert. Dan za k je nog n borrel veur mien verjaordag intappen. Ik zölf kom der met gien vinger an, natuurlijk, maor (af met Evert) Sien: (tegen Bert) En jij, luiwammes. Jij helpt mij met de kadoos oetpakken. Bert: t Is mij hier wel wat moois, moet ik zeggen. Veur mien va ben ik n prachtzeun en veur jou bin ik n luiwammes. (ze beginnen alles uit te pakken) Sien: (overziet de boel) Zo, dat is dat. Nou wil ik nog even een bossie bloemen oet de tuun plukken. (achter af) Bert: (bekijkt de cadeaus) N hiele oetrusting veur mien va zien boksen. (trekt een paar keer aan de trekveer) En bokshandschoenen (trekt ze aan; doet een paar uitvallen naar een denkbeeldige tegenstander) En hier en zo en hier en jao pak an die klap, klabats, hopla en nog iene. 16

17 Zevende toneel (Bert, Gerda) Gerda: (pittige meid; achter op) Hé, nou heb ik je te pakken. Bert: (schrikt) Gerda, jij, Hoe kom jij hier? Gerda: Ik was op weg naor Gröningen en ik dacht: Laot ik ies even bij Bert langes gaon. Dat vindt e vast mooi. Bert: Wij hebt toch ofspreuken dat jij voorlopig hier nog niet bij mij komt. De aole lu weten nog van niks. Gerda: Heb jij ze dan nog niks verteld van oeze verkering? Bert: Nee, zie bint in de waan dat ik drie keer in de week s aovends naor Emmen gao um te leren, maor over jou heb niks verteld. Gerda: Je komt toch ok naor Emmen um wat te leren? Bert: Ik ben nog lang niet uut leerd met jou, maor jij moet drekt weer weg. As hier iene komp bin k verloren. Gerda: As hier iene komp? Of is der soms n aander in t spel? Bert: Nee, natuurlijk niet. Ik heb je toch verteld Gerda: Nou, dan loop ik jao ok niet in de weg. Dan kan ik toch rustig hier blieven. Jij doet hiel aans as gisteraovend. Bert: Jao, gisteraovend; dat was wat aans. Maor nou moet jij vort. Gerda: (steeds harder) Nee, dat doe k niet. Nou moet jij ies goed luusteren, mannegie. Wie is op t idee kommen, um met mij n daanspaar te vormen? Jij! Wie wol met mij alle danswedstrieden bij langes? Jij! Wie wol mij de zeuvende hemel in daansen? Jij! Bert: (benauwd) Alsjeblieft, roep niet zo hard. Gerda: (gaat door) Wie hef mij achthonderd gulden beloofd veur n neie dansjurk? Jij! En wie hef mij nog gien halve rooie cent betaold? Jij! En wie hef mij al die tied maor wat veur logen? Jij! Bert: Maor ik wil je de hiele tied jao al vertellen, dat ik Gerda: (ziet nu pas dat Bert bokshandschoenen aan heeft) Waorum heb jij bokshandschoenen an? (kijkt op tafel) Oh, hier lig jao nog veul meer. En hier n oorkonde. (leest) Uitgereikt aan Bertus Lubbers voor het behalen van het kampioenschap boksen, middengewicht. Oh, nou heb ik t deur. (enthousiast) Oh Bert. Jij bint ok nog bokser Bert: Ik bokser (in de hoop haar niet kwijt te raken) Jao, natuurlijk. Dat kan n blind peerd wal zien. (doet een paar stoten) 17

18 Hop hop en hier Maor nou moet jij vort gaon, Gerda. Ik moet trainen. Gerda: Waorum hej dat niet zegd, daj niet meer iedere keer met mij naor danswedstrieden kunt? Bert: (zenuwachtig) Jao, nou, eh, kiek, t zit zo. Je kunt niet tegeliek met de handen daansen en met de bienen boksen. (verbeterd) Ik bedoel eh met de handen boksen en met de bienen daansen. Jao, zo zit t. Gerda: (laat hem los) As t oet is met daansen, is t zeker ok oet met de liefde. Bert: Nee heur. Die sport giet gewoon deur. (pakt haar) Gerda: (verliefd) Dus jij laot mij niet hielemaol in de steek? Bert: (kust haar) Natuurlijk niet, maar nou moej echt vort heur. Gerda: Koj dan vanmiddag bij mij in Emmen en neem ij dan vierhonderd gulden met veur die neie jurk? Dan betaal ik de aandere helft zölf wal. Bert: (gauw) Dat beloof ik je. Um n uur of vief bin ik bij je. Maor allent aj nou weg gaot. Gerda: (lief) Goed, nog ien smok dan. Bert: Nou, gauw dan. (smok) Gerda: (loopt af) Nou, tot vanmiddag dan. Bert: Jao, tot vief uur. (zwaait haar na; wist zich het zweet van het voorhoofd opgelucht) Gelukkig, die is vort. Vanmiddag um vief uur met veerhonderd gulden in Emmen. Waor krieg ik dat geld vort? (legt de bokshandschoenen op tafel) Weej wat? Ik zeg, da k met een studiereis met moet. Nee, daor trapt mien va niet in. (denkt) Wacht ies. Ik heb t. Ik word ziek, dat is n idee. Dan bel ik Gerda op, dat ik vanmiddag niet kan kommen. Ik zeg dat ik de messels, of rooie hond kregen heb. Dat is nog niet zo gek. (af in t café) 18

19 Achtste toneel (Ginie, Bart) (Even is het toneel leeg; dan komt van achteren Ginie op; draagt tas; ze kijkt voorzichtig, of er iemand is; dan wenkt ze) Ginie: Kom maor, heur, maor zachies, hiel zachies, hiel zachies. Bart: (echt bokserfiguur; met grote koffer op; ze lachen zachtjes) Ginie: Ssssttt. Gien iene mag oes heuren. Ik kom namelijk as verjaordagsverrassing veur mie va. Bart: Nou, dat is je gelukt. Ginie: Jao, tot nou toe wal. (kleine pauze) Hartelijk bedankt daj mij hier naor toe bracht hebt. (steekt de hand uit) Bart: Gien dank. (geeft haar de hand; maar blijft staan) Ginie: En ok bedankt, daj mien koffer dragen hebt. (steekt hand weer uit) Bart: Oh, gien dank. (geeft haar hand; maar blijft weer staan; kleine verlegenheidspauze) Ginie: Nou, dan zul ik zeggen, bedankt veur alles he? (geeft weer hand) Bart: Gien dank, heur. (geeft hand; pauze) Ginie: (schudt hem de hand vier keer op de maat van het praten) Hartelijk, hiel hartelijk bedankt. Bart: (schudt haar hand ook vier keer) Oh, gien dank, heur. (pauze) Ginie: (in zichzelf) Die is jao niet weg te branden. (tegen Bart) Moej niet vort? Bart: Nee. (gaat op koffer zitten) Ginie: (in zichzelf) Nou giet e der ok nog bij zitten. (tegen Bart) Wat wil jij dan nog? Bart: Nou, as ik t veur t zeggen heb joe. Ginie: (lacht) Jij duurt wal, moe k zeggen. Wij hebt samen nog gien uur in de bus zeten. Ik weet niet iens wie aj bint. Jij weet niet iens wie ik bin. En nou wi j al met mij trouwen, dunkt mij. Bart: As dat zul kunnen. Ginie: Dan moew mekaar toch eerst ies wat beter leren kennen dacht ik. Bart: Oh, dat kan later nog wel. Aj trouwt bint, hej tied genog om mekaar te leren kennen. (Ginie lacht) Toen ik zo naost je in de bus zat en jij mij zo ankeken, toen dacht ik: Dizze of gien iene. 19

20 Ginie: (lacht) Dan heb jij niet veul keus, want as dizze niet wil, zul jij wel gien iene moeten nimmen. Bart: Oh maor, ik heb zo n gevuul dat dizze wel wil. Ginie: (lacht) Maor nou moej toch echt vort gaon, heur. As mien va je hier antreft, dan kuj nog wat beleven. Bart: (staat op) Ik bin niet zo gauw benauwd heur. Dat kan k in mien beroep niet gebroeken. Ginie: Wat doej dan veur de kost? Bart: Ik bin n beroemdheid. As ik argens kom, stiet mien naam in alle kraanten. Ginie: (kijkt hem aan) Bi j tonielspeuler? Bart: Nee, dat niet. Ik moet t hebben van mien kracht. Denk maor ies an raambiljetten. Met mien kracht probeer ik mien concurrenten te verslaon. (maakt spierballen) Ginie: Met joen kràcht? Wark jij soms in n circus? Bart: (lachend) Nee, dat ok niet. (wijst op boksspullen) Raor daj dat niet raoden kunt. Tot ziens. Ginie: Tot ziens? Maor dat kan toch niet? Bart: Dat kan hiel goed. Ik moet toch weer kommen om met je va te praoten? Ginie: (draait hem de rug toe) En mij wordt hielemaol niks vraogd? Bart: Oh, dat is niet neudig. Je antwoord heb ik, denk ik al. Ginie: Daor zul ik nog maor niet zo zeker van wezen. En pas maor op mannegie. Mien va is niet ien van de gemakkelijksten. Bart: (lacht, dan een hand in bokshouding omhoog) Ik bin op elke slag verdacht. Nou, dan gao ik. (pakt haar hand en kust die) Tot ziens hè (achter af) Ginie: (kijkt hem na) Wat n verschrikkelijk aordige vent Wat zöl t veur iene wezen? (stemmen uit het café) Wacht ies, ik heur wat. (met koffer en tas achter de schuur) 20

21 Negende toneel (Bertus, Bert, Sien, Ginie, Evert) Sien: (uit café met vaas bloemen en boek; zet alles op tafel; rangschikt de boel nog een beetje) Zo, nou kan t feest begunnen. Bert: (uit het café; handdoek om het hoofd; slaphangende armen) Sien: (schrikt) Wat heb jij? Bert: (zielig) Ik bin ziek, ik heb de mezzels. Sien: Praot gien onzin. Die heb jij as kind al had. Bert: Kan wel wezen, maor ik heb t verschrikkelijk in t lief. Sien: Daorum heb jij zeker n handdoek um de kop bunden. Bert: Jao, want ik heb ok pien in de kop. Sien: (nog bij tafel) Doe dat ding maor gauw van de kop. As je va je zo zöt, schrikt e zich n ongeluk. Bert: (tot zaal) Dat ongeluk kan e zich zunder handdoek ok nog wel ies schrikken. Sien: Haal je va maor even op. Bert: (gaat af, bij deur) En mien mezzels en kopzeerte dan. Hoe moe k daor met an? Sien: Steek je kop maor in n emmer ieskold waoter, dan is t wel over. Bert: (moppert) Ze nemen mij hier in hoes ok hielemaol niet serieus; ik ben hartstikke ziek. (af; even is het toneel verder leeg; dan komen Bertus en Evert op) Sien: (op Bertus af) Lieve Bertus wij bint allemaol hiel bliede daj vandaage jaorig bint. Ik as je vrouw zijnde, wil je met dit heugelijke feit (het wordt haar te machtig; pakt zakdoek en snöttert) Bertus: (kijkt haar aan) Daor huuj toch niet um te schreien, Sien. (Sien zegt niks) Nog n geluk dat Ginie der niet bij is. Aans gung t dubbel op met dat gesnötter. Ik snap trouwens niet waor Ginie blef. Ze haar der toch al lang kunnen wezen. Waor zul die onderdeur weer zitten. Ginie: (komt achter schuur vandaan) Hier zit die onderdeur (valt haar vader om de hals) Van harte fielsteerd, va. Bertus: (houdt haar vast) Ik bin bliede, daj der bint, wicht. Ginie: Ik bin nog veul blieder. Bertus: Umdat jij weer thoes bint? 21

22 Ginie: Dat ok va, maor nog meer, umdat ik zo verliefd bin. (naar haar moeder; kust die ook) Bertus: Mag ik ok vraogen op wie? Ginie: As ik dat maor wus. Ik weet allen dat hij een beroemdheid is. Ik wil mij nou eerst wat opknappen. (af in woning) Sien: Nou moej eerst je kadoos maor ies bekieken, Bertus. Je zult grote ogen opzetten. (allemaal om de tafel; Evert naast Bertus) Bertus: (verbaasd) Nee, maor maor dat is jao dat is jao niet te geleuven (pakt oorkonde) Heb jij die speciaal veur dizze dag laoten inliesten, Sien? Sien: Jao. Bertus: Moej toch ies kieken, Evert. (pakt de bokshandschoenen) En hier. Kiek nou ies an. Een paar handmoffen. Die haar mien va vrogger ok an de fiets bij kold weer. Sien: Maor dat bint toch bokshandschoenen. Bertus: (tot zaal) Oh, zien die dinger der zo oet? Sien: Wat zee jij? Bertus: Ik zee: Kiek ies Evert, zo zien bokshandschoenen der oet. Evert hef van zien leven nog gien bokshandschoenen zien. (legt ze neer) Sien: En wat zeg ij mij hier van? (geeft hem trekveer) Bertus: (houdt hem verkeerd vast) Dit komp mooi van pas. Mien olden waren hielemaol of. (tot zaal) Veur op de bagagedrager, neie snelbinders. Evert: (fluistert) n Spierenstrekker. Bertus: (hoort het niet goed) Jao, natuurlijk Spierenbinders. Evert: (fluistert) Strekker Bertus: (hoort het nog niet goed) Zo as ik dus al zee: n snelstrekker Veur de snelle trek natuurlijk. Evert: (fluistert) Spierenstrekker. Bertus: (hoort het nu wel ) Of dacht jij soms, dat ik dat niet wus Dit is jao een spierenstrekker (bekijkt het ding) Dit liekt mij nog niet zunder gevaor. Evert:probeer m maor ies. Bertus: (zachtjes tegen Evert) Smeerlap. (zet de ene voet in de handgreep; trekt de veer omhoog en laat hem dan weer zakken) En op en neer, en op en neer, en op (doet per ongeluk voet uit de handgreep; de veer vliegt met een rotgang omhoog; bijna 22

23 tegen het hoofd van Bertus) Dat overkomp mij nou altied met dat ding, hè Sien: (geeft verbanddoos) En dan hier n hiel nuttig kado.veur as jij ies n ongeluk kriegt bij t boksen. Een verbanddeus. As jij ies een keer een rechtse directe kriegt of een linker hoek. Bertus: Wat? Oh, jao zeker. (tegen Evert) Waor haolt dat mens die wiesheid vandaon? Sien: Of n uppercut. Of as ze je neusbien an flarden slaot, of Bertus: Oh Sien, wat zeg jij dat mooi. Maor vertel mij ies: Hoe kom jij an al die geleerdheid over boksen? Sien: Vertel mij ies, Bertus. Wat heb jij veur mij verzwegen? Bertus: Verzwegen? (tegen Evert) Verzwegen? Wat hef ze toch? Wat heb ik dan verzwegen? Evert: Jao, wat hef hij verzwegen; ik zul t niet weten. Sien: Om dat gewaar te worden, hè, mus ik naor Assen. Denk maor ies an die grote boekhandel van Van Peer daor. Bertus: (tegen Sien) Boekhandelaar Van Peer?? (tegen Evert) Die zit jao ok altied bij oes an de stamtaofel in de Hertekamp. Nou is t mis. Sien: Hiel toevallig stao ik daor veur de etalage en wat zie ik daor? (pauze) Nou, wat zie ik daor? Bertus: Nou? Sien: (pakt boek van tafel; houdt het omhoog) Joen boek. Bertus: Mien boek? Sien: Dat jij ok nog boeken schrieft, dat heb jij veur je vrouw verzwegen. Bertus: (vinger in het oor) Zeg dat nog ies. Sien: (geeft hem een boek) Hier lees moar ies. Bertus: (leest de titel) Hoe word ik bokser door B. Lubbers. (tegen Evert) Schref die kerel ok al boeken? Daor wus ik jao niks van. t Liekt jao wel n duvel, zo as die te keer giet. (tegen Sien) Jao, kiek ies Sien. Ik heb dat veur je verzwegen, umdat een verrassing mus blieven veur oeze 25-jaorige bruiloft. Sien: (kust hem) Dat vin ik mooi van je, Bertus. Maor wordt het zo zachiesan gien tied dat jij vort komt? Je moet je spullen ok nog inpakken. Bertus: (kijkt op horloge) Jao zeker, t wordt tied. Sien: Je moet je kadoos maor metnemen. Dan kuj ze metien inwijden. 23

24 Bertus: Moe k dat allemaol met nemen? Sien: Jao, natuurlijk. Dan kuj vast en zeker nog veul beter boksen. Of wi j soms verliezen? Bertus: Ik verliezen? Daor is gien sprake van. Kop op, op naor Apeldoorn. Sien: Apeldoorn? Bertus: Ik bedoel, op naor Arnhem, over Apeldoorn. Evert: Wij moet wal opschieten, heur. Sien: Evert, pak jij de spullen dan even in de koffer. De koffer stiet al binnen. Evert: (loopt af; tegen Bertus) Moe k de verbanddeus der ok instoppen? Bertus: Jao zeker man, veur t neusbien hè, as ik ies n seven up krieg. (Evert of) Sien: Ik wol toch zo geern ies met je naor zo n bokswedstried, al was t maor ienmaol. Bertus: Dat ok nog. (verbetert Sien) Dat komp ok nog. Sien: (pakt hem bij beide handen) Bertus, doe je best, jong. Denk maor an mij. Bertus: (doet net of hij ontroerd is) Dat za k doen, Sien. (kust haar) Druk mij de doemen, wicht, dat alles goed giet. Dan bin ik in Arnhem de grote winnaor en kom ik as held terug. (staat breed uit) 24

25 . vindt u dit een leuk stuk? En wilt u het hele stuk lezen? Voeg deze titel toe aan uw zichtzending en wij sturen u per omgaande een gedrukt exemplaar toe.