Turbo s & Trading. Bolero Turbo-actie pagina 5

Transcriptie

1 RBS Markets Nummer 367, 22 mei 2013 Turbo s & Trading seminar Bolero Turbo-actie pagina 5 Technische Analyse Dow Jones Overdreven sentiment... P2 Grondstoffenweekoverzicht P3 Tradesuggestie: Marktfocus Rentes, risico s, rendementen P4 De week in Turbo Ontmoet RBS Tesla Turbo s: beleggen onder spanning De komst van electrische auto s is al lang voorspeld, maar het was nog geen fabrikant gelukt om een electrische auto te produceren waar autoliefhebbers enthousiast van werden. Tot Tesla. RBS biedt u nu als eerste in Nederland ook Tesla Turbo s Long. Begin mei publiceerde Tesla beter dan verwachte kwartaalcijfers; de (eerste) winst en omzet waren hoger dan verwacht en het bedrijf verhoogde de verkoopprognose naar voor geheel Daarnaast bracht het magazine Consumer Reports een lovend testrapport uit over het Tesla Model S ( best car ever tested )* en lossen ze negen jaar voor tijd een lening af aan de Amerikaanse regering. Al dit positieve nieuws is beleggers natuurlijk niet ontgaan en het aandeel is dan ook al enorm gestegen. Dit jaar alleen al is het aandeel 165% gestegen (Bloomberg ), dus het bedrijf zal de komende jaren veel auto s moeten verkopen om deze koersen te rechtvaardigen Deze shortposities hebben mogelijk ook bijgedragen aan de snelle stijging; als shortposities gesloten worden gebeurt dit door aandelen terug te kopen. Door dit grote aantal shortposities zijn de kosten om aandelen te lenen zo hoog dat RBS in eerste instantie geen Turbo s Short op Tesla uitbrengt, mogelijk doen we dit wel in de toekomst. Klik hier voor een overzicht van de op dit moment beschikbare Tesla Turbo s (of ga naar en zoek op Tesla ). Mocht u interesse hebben in Tesla Turbo s, houdt er dan rekening mee dat de spread (verschil tussen bied- en laatprijs) kleiner is als de Amerikaanse beurs open is, en dat u wisselkoersrisico loopt. P5 P Mei 12 Aug 12 Nov 12 Feb 13 May 13 Koers Tesla in US dollar, 21/5/2012 t/m 20/5/2013, Bloomberg, 21/5/2013 De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Sommige beleggers twijfelen of het Tesla lukt om aan de hooggespannen verwachtingen te voldoen, en het aandeel is daarom ook een van de meest geshorte aandelen op de Amerikaanse beurs**. Meer informatie over de kosten en risico s van Tesla Turbo s vindt u in het prospectus en de algemene Turbobrochure op Meer informatie over Tesla vindt u onder andere op Bloomberg: * Tesla : Consumer Reports' best car ever tested ** Heeft u een vraag over dit onderwerp dan hoor ik graag van u. U kunt mailen naar beleggen@rbs.com of een bericht sturen op Twitter (twitter.com/erikmauritz). 1

2 Technische Analyse Dow Jones Overdreven sentiment... Turbo s & Trading 367, 22 mei 2013 De wekelijkse TA van Nico Bakker Nico Bakker is hofleverancier van technische analyse binnen RBS Markets. Hij publiceert regelmatig artikelen in allerlei media. Ook verzorgt hij diverse trainingen en workshops en is hij een graag geziene spreker tijdens beleggingsevenementen. Voor de uitleg van technische analyse termen verwijzen wij u naar Wereldwijd is er op de aandelenvelden sprake van een positieve ondertoon. U mag het ook een stijgende trend noemen. Maar toch is een waarschuwende vinger op zijn plaats. De weekgrafiek van de Dow Jones laat namelijk zien dat er sprake is van overdreven sentiment boven in het veld. Euforie viert hoogtij en dat is veelal een prelude voor een gezonde maar stevige countertrendbeweging. Er moet wat lucht uit de ballon, om daarna de uptrend weer netjes te vervolgen. Ik zal de grafiek van de Dow Jones nader voor u Dow Jones duiden en aangeven waar thans de kansen en bedreigingen liggen. De ingrediënten voor een stijgende trendfase zijn kristalhelder. Hogere toppen en hogere bodems, een fier opkrullende gemiddelde lijn en een RSI die ruim boven het 50-niveau beweegt. Maar waarom dan die waarschuwende vinger? Welnu, er zijn drie indicaties op de weekgrafiek die aansturen op topvorming met aansluitend een correctie van 10 tot 15%. De eerste aanwijzing is koersvorming boven het stijgingskanaal. De rode lijn fungeert als krijtlijn boven in het veld. Koersvorming er boven duidt op toenemende spanning, de kans groeit daardoor dat de index terug gedrukt zal worden in het kanaal. De tweede aanwijzing is heel prematuur, te weten de zwarte candle die deze week is gestart. Zetten de beren door en zien we aan het einde van de week een forse lange zwarte candle? De derde en mijns inziens sterkste aanwijzing voor toenemende berendruk is de zogenaamde negatieve divergentie op de RSI. De index zelf zet een hogere top neer, maar de spanningsmeter blijft achter en wil juist een lagere top plaatsen. Dit is een onderhuidse spanning die er voor kan zorgen dat in de komende weken de beren de touwtjes in handen nemen. Terug naar 1444 en zelfs is mogelijk, zonder dat overigens de trend in gevaar komt. Trendvolgende beleggers staken thans hun koopacties, zij romen wellicht wat winsten af en wachten geduldig aan de zijlijn op een nieuw signaal van de bulls om vervolgens weer (additionele) aankopen te doen. Figuur 1. Weekgrafiek Dow Jones. Bron: BTAC Visuele Analyse, 22 mei Selectie aanbod Dow Jones Turbo's Met Turbo's kunt u inspelen op een stijging en/of daling van de Dow Jones. Voor een compleet overzicht van het aanbod kijkt u op Vul in het scherm linksboven de zoekterm DOW in. Naam ISIN code Hefboom Dow Jones Turbo Long NL ,9 Dow Jones Turbo Long NL ,8 Dow Jones Turbo Short NL ,1 Dow Jones Turbo Short NL ,6 Figuur 2. Een selectie van het aanbod Dow Jones Turbo's. Bron: RBS, 22 mei

3 Tradesuggestie week 20 Inspelen op een hogere platinaprijs Turbo s & Trading 367, 22 mei 2013 Wie is Koen Lauwers: Koen Lauwers heeft een Master in de Handelswetenschappen afgerond aan de Hogeschool- Universiteit Brussel en is sinds 1999 actief als onafhankelijk financieel analist. Koen doet research voor de beleggingssector en is met name gespecialiseerd in de grondstoffenmarkten. Hij werkt op zelfstandige basis voor verschillende opdrachtgevers in de Benelux. Update week 16: De timing kon moeilijk beter om een shortpositie op aardgas te initiëren. De aardgasprijs viel de voorbije weken terug onder de grens van 4 dollar per miljoen British Thermal Units (Btu), een daling met 9 procent sinds de publicatie van de vorige tradesuggestie. Door het warmere weer in de Verenigde Staten namen de voorraden sterker dan verwacht toe terwijl ook de aardgasproductie opnieuw steeg. De prijsdaling zette de Turbo short met de laagste hefboom (NL ) 22 procent hoger. Bij de andere voorgestelde Turbo short (NL ) loopt de winst op naar 32 procent. De onderliggende waarde is intussen doorgerold waardoor juli nu het nieuwe referentiecontract is. Door de prijsdaling bij aardgas is ook de hefboom verder afgenomen. Op korte termijn is een verdere correctie van de aardgasprijs zeker niet uitgesloten al is winstnemen uiteraard een nog veiliger optie. In deze nieuwe tradesuggestie bekijken we de fundamentele situatie bij platina ging goed van start voor platina maar daarna ging het samen met de andere edelmetalen bergaf. Op 16 april, de dag dat ook goud en zilver een mokerslag kregen toegediend, dook de prijs van een troy ounce platina zelfs even onder de grens van 1400 dollar. Daarmee werd het voorlopig laagste punt van 2013 bereikt. In 2012 was de mondiale platinamarkt in deficit en dit zal volgens de prognoses ook dit jaar opnieuw het geval zijn. De oorzaak van het tekort ligt niet bij de hoge vraag maar wel aan de aanbodzijde van de markt. Door de talrijke mijnstakingen en aanhoudende sociale onrust in Zuid-Afrika daalde de mijnproductie vorig jaar met 10 procent. Johnson Matthey schat de verloren productie op troy ounce. Zuid-Afrika staat in voor ongeveer 80 procent van het globale aanbod uit mijnproductie zodat onderbrekingen een grote impact hebben op het globale marktevenwicht. Naast de lagere mijnproductie daalde ook het zogenaamd secundaire aanbod. Daarmee wordt de recyclage of scrap recovery uit autokatalysatoren en juwelen bedoeld. Anglo American Platinum of Amplats is veruit de grootste platinaproducent met een aandeel van bijna 40 procent in de globale mijnproductie. Na een strategische herziening van de activa besliste Amplats eerder dit jaar om het aanbod met troy ounce of 7 procent van de globale productie terug te schroeven en arbeiders aan de deur te zetten. De resultaten van Amplats staan net als die van de andere Zuid-Afrikaanse platinaproducenten als Lonmin en Impala Platinum onder druk door de lagere prijzen en de hogere productiekosten. Daardoor zijn de winstmarges flinterdun geworden en bij bepaalde mijnen zelfs negatief. Onder druk van de regering en vooral van de vakbonden besliste Amplats om de geplande productieverminderingen en ontslagen gedeeltelijk terug te schroeven. Ontslagen zijn zowel sociaal als politiek moeilijk verkoopbaar omdat in Zuid-Afrika 1 mijnwerker gemiddeld in het levensonderhoud van 9 mensen voorziet. Een en ander heeft er ook toe geleid dat de aanhang van de activistische vakbond Association of Mineworkers and Construction Union (AMCU) de voorbije maanden sterk is toegenomen. Deze is veel kleiner dan de gematigde National Union of Mineworkers (NuM) maar wel een stuk radicaler. Bij Lonmin bijvoorbeeld is 74 procent van de werknemers lid van AMCU tegenover amper 10 procent begin dit jaar. De vakbond is intussen ook bij Amplats (45 procent) en Impala (60 procent) dominant. AMCU wordt door Amplats ook verantwoordelijk geacht voor het volledig uit de hand lopen van de staking bij Rustenburg vorig jaar waarbij meer dan 40 mensen het leven lieten. De huidige arbeidsovereenkomsten tussen werkgevers en arbeiders lopen af op 30 juni bij Amplats en Impala en op 30 september bij Lonmin. De komende weken moet dus onderhandeld worden over nieuwe loon- en arbeidsvoorwaarden en dit belooft met de dominantie van AMCU alweer een bijzonder moeilijke oefening te zullen worden. Zowel bij Lonmin als bij Amplats waren er vorige week al spontane werkonderbrekingen. Aan de vraagzijde laat de auto-industrie (katalysatoren) een gemengd beeld zien. Lagere verkoopsvolumes in Europa worden gecompenseerd door strengere milieuregels en de invoering van de Euro VI emissienorm die volgend jaar van kracht wordt. Op jaarbasis worden wat de industriële vraag (o.a. chemie, glas en oliesector) betreft weinig schommelingen verwacht. De investeringsvraag heeft meer impact op het marktevenwicht. In tegenstelling tot goud kan platina wel op voldoende belangstelling rekenen. De hoeveelheid platina onder beheer van de ETF s of trackers die in fysiek metaal investeren, steeg eerder deze maand naar een recordniveau van 2 miljoen troy ounce. Lees verder op pagina 6 3

4 Marktfocus Rentes, risico s, rendementen Turbo s & Trading 367, 22 mei 2013 Active Hedge Group: De Active Hedge groep bestaat uit een aantal ervaren beroepshandelaren die gedurende beursuren in contact zijn met vele beleggers over de ontwikkelingen op de (Nederlandse) beurs. Op basis van het laatste nieuws, (kwartaal)cijfers, volatiliteit en Technische Analyse selecteert Active Hedge wekelijks een trending topic uit de beleggerswereld. De big ease, het stimuleren van de economie door de centrale banken middels een ruimer monetair beleid, brengt met zich mee dat de rentes vrijwel overal in de wereld onder druk staan. Volgens veel economen zullen de rentes ook de komende jaren nog laag blijven. Dat raakt vooral de verzekeringssector. Verzekeraars worstelen met door de lage rentestanden met hun verdienmodel. Zij hebben over het algemeen weinig flexibiliteit om hun portfolio s aan te passen. Bij Aegon bestaat het merendeel van de inkomsten uit premies op levens- en pensioenverzekeringen. Hoe werkte het spelletje? Rendementen op (staats-)obligaties waren zonder twijfel de belangrijkste bepalende factor voor de winst van verzekeraars. De premie-inkomsten werden namelijk massaal geïnvesteerd in staatsobligaties en andere vastrentende producten. In het verleden maakten verzekeraars daarop vrijwel risicoloos rendement. Het gaf ze de kans om uitkeringen te doen en toch een mooi rendement te maken op de premie-inkomsten. Het verschil tussen rendement op geïnvesteerd vermogen en de verplichte uitkering is de winst. Zo makkelijk is dat. Maar de rendementen op premie-inkomsten zijn door de lage rentes steeds minder geworden. En dan toch hogere koersen bij de verzekeraars De rentes werden overal lager. Toch was er vorig jaar sprake van forse koerswinsten bij de verzekeraars. De aandelenkoersen van de grote verzekeraars liepen het afgelopen jaar met gemiddeld 30% op. Meer dan de indices waarin ze noteren. De koers van Aegon ging zelfs 40% hoger. De belangrijkste reden hiervoor was dat de obligaties die de verzekeraars van voor de crisis in de portefeuille hadden minder risicovol werden. De ECB heeft immers beloofd dat het alles zal doen om te voorkomen dat er op overheidsschulden uit probleemlanden afgeboekt moet worden. Dat deed de koersen van die obligaties en daarmee de balans van verzekeraars veel goed. Een blik in het verleden Aegon werd na een woeste periode van expansie hard geraakt door de financiële crisis en moest gered worden met staatssteun. Verder heeft het de reputatie ernstig te grabbel gegooid door de verkoop van woekerpolissen. Nog steeds heeft Aegon te maken met de naweeën van die periode. Niet in het minst door een claimprocedure die nog steeds loopt in verband met de verkochte Spaarbelegpolissen. Het nieuwe management heeft inmiddels wel harde maatregelen genomen om risico s te verkleinen. De producten die weinig rendeerden werden afgestoten. Verder is de onderneming met een grootschalige herstructurering bezig in Engeland en Nederland om de kosten te verlagen. De woekerpolis claim loopt nog wel, men wacht daar de uitspraak van 14 juni af. Daar heeft Aegon 150 miljoen voor gereserveerd. Of dat genoeg is moet nog blijken, maar anders is er nog wel voldoende cash in reserve. Veiliger, maar minder winstgevend Voor de toekomst zal het moeilijk worden om de winstgevendheid op peil te houden. Aegon topman Alex Weynaendts heeft in de Financial Times zijn angst uitgesproken voor de hoge gegarandeerde rendementen die concurrenten geven op beleggingsproducten. Dat kan de competitie nog duur komen te staan. Aegon doet dan ook niet mee in dat spelletje. Daardoor mist de Nederlandse verzekeraar wel inkomsten, maar controleert risico s beter dan de concurrentie. Ook daar blijkt opnieuw de nieuwe weg die men is ingeslagen. Een andere ontwikkeling is dat pensioenen van ambtenaren onder druk liggen. Vooral in de Verenigde Staten. Dat zorgt ervoor dat de markt voor individuele pensioenaanvullingen groeiende is. Helemaal lekker voelt het toch niet. Toegegeven, de cijfers over het afgelopen kwartaal lieten in de basis prima prestaties zien. Helaas is er wel sprake van een eenmalige verliespost van honderden miljoenen door een verkeerde hedge tegen dalende aandelenkoersen. De koersen van aandelen gingen afgelopen kwartaal echter niet lager, maar juist hoger. Dat zorgde voor forse beleggingsverliezen. Risicomanagement kan een dure grap zijn. Verder zorgt de kwakkelende huizenmarkt voor minder inkomsten uit (o.a.) overlijdensrisicoverzekeringen. Als ze die nu verkopen zijn ze stukken minder winstgevend dan de vroegere woekerpolissen. Gelukkig voor ons als particulieren. Dat wel. Het is een afweging die je als belegger zult moeten maken. Hoe weegt het kleinere risico op tegen de mindere winstgevendheid? Uiteindelijk staat Aegon bij de huidige koers op een marktwaarde die slechts 50% van de boekwaarde vertegenwoordigt. Het vertrouwen in Aegon is om begrijpelijke redenen nog niet helemaal terug, maar zodra dat terugkomt, zal het de koers naar hogere niveaus kunnen tillen. 4

5 Turbo s & Trading 367, 22 mei 2013 De week in Turbo Beleggers verruilen goud voor platina en palladium Turbobeleggers verwachten daling AEX In de Turbo s & Boosters Top 5 zijn deze week twee Goud Boosters Short en twee Zilver Boosters Short terug te vinden. Speculaties over een mogelijke afbouw van het aankoopprogramma voor obligaties door de Amerikaanse Federal Reserve zorgen voor neerwaartse druk op de goud en- zilverprijs. Momenteel wordt door de Fed nog maandelijks voor 85 miljard Amerikaanse dollar aan obligaties en hypotheekleningen opgekocht. Wanneer dit programma wordt beperkt, vermindert de interesse voor goud en zilver als vluchthaven voor beleggers. Volgens Bloomberg zouden de beleggingen in goud via beursgenoteerde beleggingsproducten sinds begin dit jaar met 17% zijn afgenomen. Opvallend is dat de investeringen in platina en palladium via beursgenoteerde beleggingsproducten sinds begin dit jaar juist zijn gestegen met respectievelijk 31 en 17 procent. Wanneer wordt gekeken naar Turbo s op individuele aandelen zijn de afgelopen week de hoogste rendementen behaald met een Turbo Long op Peugeot en een Turbo Long op Cisco. Peugeot steeg fors in waarde nadat het bedrijf een overeenkomst wist te sluiten met de vakbanden over de voorwaarden voor het ontslag van Franse werknemers. Cisco verraste de markt met beter dan verwachte cijfers over het eerste kwartaal. De aandelenindices bleven ook afgelopen week wereldwijd stijgen. Het consumentenvertrouwen in de VS steeg in mei naar het hoogste niveau in 6 jaar. De Long/Short ratio voor de AEX geeft aan dat de meeste Turbobeleggers na de forse koersstijgingen van de afgelopen weken een van de index verwachten. De ratio daalde verder naar -2,46. Ook voor goud is de Long/Short ratio fors afgenomen (2,71), maar het aantal Turbobeleggers met een Long positie blijft groter dan het aantal beleggers met een short positie. Meer informatie over de genoemde producten, waaronder het prospectus en de definitieve voorwaarden, vindt u op de productpagina op markets. Overzicht markten AEX 1,9% 368, mei 17 mei Bund Future 0,5% 145,45 145,6 145,4 145,2 145,0 144,8 144,6 144,4 144,2 10 mei 17 mei EUR/USD 1,2% 1,2839 1,310 1,305 1,300 1,295 1,290 1,285 Top 5 Stijgers Turbo s en Boosters ISIN code Rendement Rendement sinds introductie Zilver Booster Short NL ,43% 285,30% Sinds 13 mei 2013 Goud Booster Short NL ,69% 196,30% Sinds 13 mei 2013 Zilver Booster Short NL ,22% 123,30% Sinds 13 mei 2013 Goud Booster Short NL ,71% 119,00% Sinds 13 mei 2013 AEX Booster Long NL ,17% 270,60% Sinds 10 mei 2013 Certificaten ISIN code Rendement Rendement sinds introductie Zonne-energie Certificaat NL ,05% -85,73% Sinds 24 apr 2007 Vietnam Certificaat NL ,06% -67,00% Sinds 18 jun 2007 RICI Enhanced Natural Gas Certificaat NL ,02% -68,90% Sinds 19 jun 2009 Vietnam II Certificaat NL ,42% 4,80% Sinds 2 jun 2008 Pakistan Certificaat NL ,30% -6,80% Sinds 18 jun 2007 Figuur 4. Top 5 stijgers periode 10 mei t/m 17 mei Deze tabel is gebaseerd op het gemiddelde van de bieden laatkoers van RBS. Een actueel overzicht vindt u op de website: Bron: RBS, 22 mei ,280 1, mei 17 mei Brent Crude Olie Future 1,0% 104,64 105,0 104,5 104,0 103,5 103,0 102,5 102,0 101,5 10 mei 17 mei Figuur 5. De prestaties van belangrijke markten van 10 mei t/m 17 mei Bron: Bloomberg, 22 mei

6 Turbo s & Trading 367, 22 mei 2013 Ontmoet RBS Seminars en Webinars in 2013 In de voorgaande jaren hebben wij vele duizenden kijkers gehad tijdens onze online webinars. Vanaf 2013 zullen de webinars voortaan op elke eerste drie maandagen van de maand worden verzorgd. Let op: om live webinars of gearchiveerde webinars te bekijken dient u zich eenmaal in het nieuwe systeem te registreren. Klik hier om te registreren of ga naar In juni bieden wij de volgende seminars en webinars aan: INSCHRIJVEN RBS WEBINARS Seminar en webinar agenda Datum Type Titel Spreker Aanvang 3 juni 2013 Online webinar De Gouden 6 van Koen Bender Erik Mauritz + Koen Bender 20 uur 10 juni 2013 Online webinar De Slimste Belegger: Turbo's in de praktijk Erik Mauritz 20 uur 17 juni 2013 Online webinar Bakker's Bull/Bear van de maand juni Nico Bakker 20 uur Bolero en RBS leren u nu beleggen in Turbo s Betaal 8 weken lang geen makelaarsloon Bent u nog onbekend met Turbo s? Heeft u interesse in het handelsplatform van de Belgische online broker Bolero? Bolero en RBS zijn een educatieve samenwerking aangegaan. Bekijk hier ons gezamenlijke webinar van 14 mei. Speciaal voor beleggers bij Bolero loopt er momenteel een actie waarbij het makelaarsloon wordt terugbetaald. Deze actie duurt tot 30 juni Meer weten? Kijk voor de actievoorwaarden op turbo.bolero.be of neem contact op met Bolero via (of als u vanuit het buitenland naar België belt). Beleggen bij Bolero is alleen mogelijk indien u een tegenrekening heeft in België. Vervolg tradesuggestie Inspelen op een hogere platinaprijs RBS Markets biedt op Euronext Amsterdam momenteel 9 Platina Turbo's Long aan. We merken op dat bij Turbo s met edelmetalen als onderliggende waarde de spot price (prijs voor onmiddellijke levering) als referentie geldt en niet die van de termijncontracten. De prijsstructuur van de futures (contango of backwardation) is in dit geval dus niet relevant. Platina Turbo Long* Isin-code : NL Munt : EUR Financieringsniveau : 1071,19 Referentieprijs : 1452,25 Stop-loss : 1125 Hefboom : 3,75 Koers : 2,98/3,02 Bij deze Turbo is er een marge van 29 procent tussen de platinaprijs en de stop-loss. Dit niveau werd sinds juli 2009 niet meer bereikt. Er noteren 3 Turbo's Long met een nog hogere hefboom voor wie bereid is om meer risico s te nemen. Platina Turbo Long* Isin-code : NL Munt : EUR Financieringsniveau : 941,52 Referentieprijs : 1452,25 Stop-loss : 989 Hefboom : 2,8 Koers : 4,01/4,05 Om een platinaprijs beneden de 1000 dollar terug te vinden, moeten we al terug naar begin De veiligheidsmarge tussen stop-loss en referentieprijs is bij deze Turbo met bijna 47 procent nog groter maar daar staat wel een lagere hefboom tegenover. *(cijfers 17 mei) Bronnen: Bloomberg, Reuters (Strikes, closures cost South Africa 750,000 PGM oz in mei 2013) 6

7 Tijdelijke spreadverlaging bij Turbo s op Nederlandse aandelen! Actie verlengd! Turbo s & Trading 367, 22 mei 2013 Bij de volgende Turbo s zal de minimale spread (het verschil tussen bied- en laatprijs) worden verlaagd. Deze spreads gelden in principe onder normale marktomstandigheden. RBS behoudt zich het recht voor om deze spreads te allen tijde te wijzigen (bijvoorbeeld bij cijfers). De actie loopt tot 31 mei Aan dit bericht kunnen geen rechten worden ontleend. De spreadverlaging betreft de volgende Turbo s: Akzo van 8 naar 6 cent Philips van 5 naar 2 cent ASMI van 8 naar 6 cent Randstad van 10 naar 4 cent Corio van 12 naar 4 cent SBM van 6 naar 2 cent DE Masterblend van 5 naar 1 cent PostNL van 3 naar 1 cent Deltalloyd van 12 naar 3 cent TNT van 7 naar 1 cent DSM van 9 naar 4 cent TomTom van 3 naar 1 cent Reed Elsevier van 4 naar 2 cent Unilever van 5 naar 3 cent Fugro van 9 naar 4 cent USG van 10 naar 3 cent Heineken van 8 naar 5 cent Wereldhave van 18 naar 8 cent KPN van 4 naar 1 cent Wolters Kluwer van 6 naar 2 cent Overzichten Overzicht Volume/Omzet Onderliggende waarde Long Short Omzet(EUR) AEX Brent Crude Oil Future Bund Future EUR/USD Goud Figuur 5. Overzicht Volume/Omzet, periode 10 mei t/m 17 mei Bron: RBS, 22 mei Long/Short-Ratio Turbo Ratio AEX -2,46 Brent Crude Oil Future 1,73 Bund Future -12,49 EUR/USD -4,61 Goud 2,71 Figuur 6. Long/Short-Ratio van uitstaande posities per 22 mei Bron: RBS, 22 mei Op de hoogte blijven Alle seminars & webinars zullen altijd aangekondigd worden op en in deze nieuwsbrief. Wilt u op de hoogte blijven van onze webinars? Klik dan hier voor een actueel overzicht van de webinars, en vink bij het inschrijven aan dat u op de hoogte gehouden wilt worden. Top 10 meest verhandelde Certificaten: vorige week en All-Time Vorig week ISIN code All-Time ISIN code 1 Emerging Markets SRI Certificaat NL Water Certificaat NL Zilver Quanto Certificaat NL Agribusiness Certificaat NL AEX Total Return Certificaat NL Goud Quanto Certificaat NL BRIC II Certificaat NL BRIC II Certificaat NL Agribusiness Certificaat NL Emerging 11 Certificaat NL Goud Certificaat NL AEX Certificaat NL Vietnam Certificaat NL RICI Enhanced Quanto Certificaat NL RICI Enhanced Natural Gas Certificaat NL Emerging Markets SRI Certificaat NL Zonne-energie Certificaat NL India Certificaat NL Emerging 11 Certificaat NL BRIC Certificaat NL Figuur 6. Top 10 bestsellers Certificaten, periode 10 mei t/m 17 mei 2013 en All Time. Bron: RBS, 22 mei

8 Turbo s & Trading 367, 22 mei 2013 Risico s De aanschaf van Turbo s en Certificaten brengen bepaalde risico s met zich mee, zoals prijsrisico, kredietrisico en liquiditeitsrisico. Turbo s en Certificaten zijn daarom niet geschikt voor iedere belegger. Het is van belang dat u de kenmerken en risico s van deze producten begrijpt voordat u een beleggingsbeslissing neemt. Tevens dient u zorgvuldig af te wegen of de Turbo s en Certificaten geschikt zijn voor u gezien uw ervaring, beleggingshorizon, overige beleggingen, financiële positie, risico-bereidheid en andere relevante omstandigheden. In geval van twijfel, dient u professioneel advies in te winnen. Deze nieuwsbrief dient slechts ter informatie en is geen aanbieding of een uitnodiging tot het doen van een aanbieding van Turbo s of Certificaten. Het aanbod van Turbo s en Certificaten vindt uitsluitend plaats op basis van het respectievelijke basisprospectus, eventuele bijbehorende supplementen en de definitieve voorwaarden. De beslissing om Turbo s en Certificaten te kopen moet dan ook op basis van deze documenten worden gemaakt. Deze documenten zijn kosteloos verkrijgbaar via markets. Deze paragraaf bevat slechts een overzicht van de belangrijkste risico s. Lees voor een volledig overzicht het respectievelijke basisprospectus. Turbo s en Warrants zijn beleggingsinstrumenten voor actieve en ervaren beleggers. Door de hefboom is een belegging in Turbo s en Warrants risicovoller dan een directe belegging in de onderliggende waarde. Hoe hoger de hefboom die men kiest, hoe sneller een beweging van de onderliggende waarde doorwerkt in de waarde van de Turbo en de Warrant. Het stop loss-niveau van een Turbo kan wijzigen, waardoor bij een wijziging het stop loss-niveau dichter bij de koers van de onderliggende waarde kan komen. Bij indices zullen deze wijzigingen in periodes waarin veel dividend wordt uitgekeerd, groter zijn. De koers van een Certificaat volgt in principe één-op-één de prestaties van de onderliggende waarde, maar kan hiervan afwijken doordat de beheerkosten (jaarlijks) in rekening worden gebracht en door de marktbeweging van vraag en aanbod. Bij alle beleggingsinstrumenten kan gedurende zowel de looptijd als op de afloopdatum de volledige inleg verloren gaan. Veranderingen van de wisselkoersen van onderliggende waarden die niet in euro zijn genoteerd, beïnvloeden de waarde van de in euro genoteerde producten. Een stijging van de lokale valuta ten opzichte van de euro zal een positief effect hebben, een daling een negatief effect. Beleggen in aandelenmarkten van opkomende markten gaan gepaard met extra risico s op politiek, economisch, de sociaal en juridisch gebied. Daarnaast ontbreekt door gebrekkige beschikbaarheid van financiële verslaggeving en andere data in sommige markten transparantie. Ongunstige ontwikkelingen hebben hierdoor vaak een sterk negatieve invloed hebben op de waarde van beleggingen in opkomende markten. Beleggen in grondstoffen gebeurt meestal door middel van termijncontracten Door te beleggen in termijncontracten en deze op tijd te verkopen kan fysieke levering van een grondstof worden voorkomen. Wanneer een belegger voor lange termijn in een bepaalde grondstof belegt, dient hij/zij het termijncontract voor het aflopen door te rollen naar een termijncontract met een langere looptijd. Het doorrollen van termijncontracten kan rendement opleveren of juist rendement kosten. Dit is afhankelijk van de termijnmarkt en staat los van veranderingen van de spotprijs van de desbetreffende grondstof. Wanneer een termijncontract afloopt, zal de prijs daarvan de actuele spotprijs benaderen. Bij het doorrollen wordt het aflopende contract verkocht en het volgende contract gekocht. Het verschil tussen opeenvolgende termijnprijzen kan een negatief rendement opleveren voor de belegger. Turbo s en Certificaten worden uitgegeven door The Royal Bank of Scotland [plc. Beleggers lopen kredietrisico op deze bank. Dit betekent dat in geval van insolventie van de uitgevende instelling beleggers in Turbo s en Certificaten mogelijk minder terugkrijgen dan hun initiële belegging en in het slechtste geval zelfs hun gehele belegging verliezen. Turbo s en Certificaten worden gehouden via het bewaringssysteem van Euroclear Nederland en zijn daardoor afgescheiden van het vermogen van de uitgevende instelling. Het Nederlandse depositiogarantiestelsel is niet op Turbo s en Certificaten van toepassing. Beleggers krijgen met een belegging in Turbo s en Certificaten geen eigendom in onderliggende waarde daarvan. Turbo s en Certificaten worden genoteerd op Euronext Amsterdam met RBS als market maker. Dat wil zeggen dat RBS onder normale marktomstandigheden tijdens beursuren van Euronext Amsterdam, van 9:05 uur tot 17:30 uur bereid is om Turbo s en Certificaten te kopen en te verkopen. Hierdoor is het mogelijk om onder normale marktomstandigheden tijdens genoemde beursuren de Turbo s en Certificaten te kopen of verkopen. De prijs waarvoor RBS bereid is een Turbo of een Certificaat te kopen wordt de biedprijs genoemd en de prijs waarvoor RBS bereid is een Turbo of een Certificaat te verkopen wordt de laatprijs genoemd. Het verschil tussen de bied- en laatprijzen wordt de spread genoemd. Gedurende de looptijd van een Turbo of een Certificaat kan de spread aan wijziging onderhevig zijn. Bijvoorbeeld, indien er belangrijke cijfers worden gepubliceerd zoals jaarcijfers of macroeconomische cijfers kan de spread (tijdelijk) wordt vergroot. Actuele informatie over de bied- en laatprijzen gehanteerd durende de looptijd van Turbo s en Certificaten treft u aan op de relevante product pagina van de website nl. Door bijzondere omstandigheden kan het voorkomen dat RBS geen prijzen afgeeft. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren indien de handel in de onderliggende waarde wordt stilgelegd, een Turbo of een Certificaat is uitverkocht, indien in korte tijd een groot aantal orders wordt geplaatst, er een storing in het handelssysteem van RBS is opgetreden, er een storing is opgetreden in het handelssysteem van Euronext Amsterdam of de beurs waarop de onderliggende waarde wordt verhandeld of indien er extreme marktomstandigheden zijn. Indien RBS geen prijzen afgeeft kan het zijn dat het niet mogelijk is om een Turbo of een Certificaat te kopen of te verkopen of niet tegen de door u gewenste prijs. Dit laatste kan zich voordoen omdat u in dergelijke situaties voor koop en verkoop afhankelijk bent van andere beleggers die willen kopen of verkopen. Disclaimer RBS Dit document is opgesteld door The Royal Bank of Scotland plc of haar dochtervennootschappen of groepsondernemingen ( RBS ). Alle informatie in dit document is gebaseerd op informatie afkomstig van RBS en van andere instellingen die als betrouwbaar gelden. RBS geeft in dit document een getrouwe reproductie van dergelijke informatie, echter RBS biedt geen garantie voor de juistheid van de getoonde gegevens verkregen van derden. Geen garantie of zekerheid in welke vorm ook, expliciet of impliciet, wordt gegeven met betrekking tot de volledigheid en juistheid van de informatie opgenomen in dit document. RBS accepteert geen enkele verplichting om enige informatie opgenomen in dit document te herzien of te corrigeren. Geen handelen of nalaten van RBS of haar directeuren, werknemers, agenten of andere vertegenwoordigers met betrekking tot de informatie opgenomen in dit document vormt, of wordt geacht te vormen, een verplichting of garantie van RBS of enig ander persoon. Indicatieve prijzen of analyses in dit document zijn ter goede trouw opgesteld, uitgekozen en beoordeeld en derhalve wordt geen garantie gegeven ten aanzien van de juistheid, volledigheid en redelijkheid van deze prijsopgaven of analyses. Onverminderd de juridische verantwoordelijkheid voor informatievoorziening, accepteert RBS geen enkele vorm van aansprakelijkheid voor kosten, schade en claims ontstaan uit, of in verband met, een belegging in effecten beschreven in dit document. RBS en/of haar dochtervennootschappen of groepsvennootschappen, verbonden vennootschappen, werknemers of klanten kunnen een belang in financiële instrumenten hebben zoals de effecten beschreven in dit document of daaraan gerelateerde financiële instrumenten. Een dergelijk belang kan omvatten het handelen, aanhouden, onderhouden van een markt in zulke instrumenten als ook het verschaffen van bank-, krediet- en andere financiële diensten aan een vennootschap of de uitgevende instelling van de effecten en financiële instrumenten beschreven in dit document. RBS treedt met betrekking tot een transactie, de effecten of andere verplichtingen beschreven in dit document, niet op als financiële adviseur of in een fiduciaire rol. RBS geeft met betrekking tot geen enkele jurisdictie een garantie of advies over fiscale, juridische en boekhoudkundige zaken. Dit document is niet bedoeld voor de distributie of het gebruik door enig persoon of enititeit in een jurisidictie of land waarin een dergelijke distributie of gebruik in strijd is met locale wet- en regelgeving. De informatie opgenomen in dit document is eigendom van RBS en is verstrekt op verzoek van een geselecteerd aantal ontvangers en mag niet (geheel of gedeeltelijk) worden verstrekt of anderszins gedistributeerd aan een andere derde partij zonder de schriftelijke toestemming van RBS. Verenigde Staten van Amerika: Dit document is uitsluitend bestemd voor verstrekking aan major institutional investors zoals gedefinieerd in Rule 15a-6 van de Amerikaanse Exchange Act van 1934, zoals van tijd tot tijd gewijzigd (de Exchange Act ) en mag niet worden verstrekt aan andere Amerikaanse ingezetenen. Elke Amerikaanse major institutional investor die deze informatie ontvangt en komt door het ontvangst ervan overeen dat hij de informatie in dit document niet zal verstrekken of anderszins distributeren aan anderen. De effecten zoals hierin beschreven zijn en zullen niet worden geregistreerd zoals bedoeld in de de Amerikaanse Securities Act van 1933, zoals van tijd tot tijd gewijzigd (de Securities Act ) en mogen niet worden aangeboden of verkocht in de Verenigde Staten van Amerika, tenzij aan qualified institutional buyers (gekwalificeerde institutionele beleggers) in lijn met Rule 144A of op grond van een andere vrijstelling van of het niet van toepassing zijn van de registratieverplichting van de Securities Act. De aanbieding of verkoop van de effecten of transacties in de effecten kunnen verder beperkt worden door toepasselijke wet- en regelgeving van de Verenigde Staten of van haar afzonderlijke staten. Potentiële beleggers dienen zichzelf daarom op de hoogte te stellen van en juridische beperkingen bij het aangaan van transacties na te leven. Potentiële beleggers dienen zich te realiseren dat de effecten mogelijk niet geschikt zijn voor alle beleggers. The Royal Bank of Scotland plc staat in het Verenigd Koninkrijk onder toezicht van de Financial Services Authority. Behalve in landen waarin dit wettelijk is vereist is de inhoud van dit document is niet beoordeeld door toezichthouders in de landen waarin dit document wordt verstrekt. In geval van twijfel over de inhoud van dit document dient onafhankelijk professioneel advies te worden ingewonnen. The Royal Bank of Scotland plc. Alle rechten, behalve indien expliciet toegekend, worden voorbehouden. Reproductie in welke vorm ook van de inhoud van deze nieuwsbrief is zonder voorafgaande schriftelijke toestemming verboden tenzij voor persoonlijk gebruik. De nieuwsletter bevat merken van The Royal Bank of Scotland Group plc en andere vennootschappen binnen de RBS groep. De merken omvatten onder andere het logo van The Royal Bank of Scotland en de merknamen The Royal Bank of Scotland en RBS. Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot de indices genoemd in dit document behoren toe aan de relevante Index sponsoren (de Index Sponsoren ). De relevante Index Sponsoren zijn op generlei wijze betrokken bij de totstandkoming of verkoop van de producten genoemd in dit document, noch wordt door hen enig advies tot aankoop van deze producten gegeven. TURBO en BOOSTER zijn merknamen van The Royal Bank of Scotland Group plc. Disclaimer Technische Analyse & Turbo Tip / Grondstoffen Weekoverzicht / Marktfocus Het onderdeel technische analyse wordt verzorgd door Bakker Technische Analyse Consultancy B.V. ("BTAC") en uitgebracht door RBS. Nico Bakker is bestuurder van BTAC en is een onafhankelijk analist. RBS en BTAC zijn een samenwerkingsverband aangegaan waarin Bakker TAC in ruil voor een financiële vergoeding technische analyse verzorgd en bepaalde promotionele activiteiten verricht. De technische analyses van BTAC zijn niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Het onderdeel Grondstoffenweekoverzicht wordt verzorgd door Falesia bvba ("Falesia") en uitgebracht door RBS. Koen Lauwers is bestuurder van Falesia en is een onafhankelijk analist. RBS en Falesia zijn een samenwerkingsverband aangegaan waarin Falesia in ruil voor een financiële vergoeding de grondstoffen weekoverzichten verzorgd. De grondstoffen weekoverzichten van Falesia zijn niet bedoeld als individueel beleggingsadvies (de grondstoffen weekoverzichten en de technische analyses worden hierna gezamelijk de "artikelen" genoemd). Het onderdeel Marktfocus wordt verzorgd door Active Hedge Group B.V. en uitgebracht door RBS. De in dit document opgenomen standpunten en vooruitzichten zijn door Active Hedge Group B.V. gegeven in haar hoedanigheid van onafhankelijk analist. RBS en Active Hedge Group B.V. zijn een samenwerkingsverband aangegaan waarin Active Hedge Group B.V. in ruil voor een financiële vergoeding analyses verzorgd en bepaalde promotionele activiteiten verricht. De analyses van Active Hedge Group B.V. zijn niet bedoeld als individueel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. Iedere (potentiële) investering dienen beleggers te toetsen aan hun persoonlijke beleggersprofiel en te bespreken met hun adviseur. De in de artikelen genoemde standpunten en vooruitzichten zijn door respectievelijk BTAC gegeven in zijn hoedanigheid als technisch analist, door Koen Lauwers gegeven in zijn hoedanigheid als intermarket analist en door Active Hedge in hun hoedanigheid als onafhankelijk analist. RBS kan van tijd tot tijd producten uitgeven die dezelfde onderliggende waarden kunnen hebben als de financiële instrumenten besproken in de artikelen. RBS heeft echter geen enkele betrokkenheid bij, op welke manier dan ook, invloed op, zeggenschap over of inspraak in van de totstandkoming van de artikelen van of namens respectievelijk BTAC, Falesia of Active Hedge of een aan BTAC, Falesia of Active Hedge gelieerde onderneming of persoon. RBS is niet verantwoordelijk voor de volledigheid, juistheid en geschiktheid voor welke doeleinden dan ook en aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid in verband met de artikelen van BTAC, Falesia of Active Hedge of een aan BTAC, Falesia of Active Hedge gelieerde onderneming of persoon.". rbs.nl/markets 8