ZORGBELEID. GBS De Kouter Tel Wortegem-Petegem

Transcriptie

1 ZORGBELEID

2 INHOUD Waarom een zorgbeleid? Hoe werkt zorg op onze school? - Brede basiszorg (fase 0) - Verhoogde zorg (fase 1) - Uitbreiding van zorg (fase 2) - Overstap naar school op maat (fase 3) Wie werkt er aan zorg in onze school? Wie werkt er aan zorg buiten de school? De ouders als partner een vertrouwensrelatie

3 Waarom een zorgbeleid? Een degelijk zorgbeleid wordt gestimuleerd vanuit de overheid en meer bepaald vanuit volgende tekst gepubliceerd door het Ministerie van Onderwijs: Wanneer men aanneemt dat kinderen mogen verschillen, aanvaardt men dat zowel het leertraject als het begin- en eindpunt mogen verschillen. Niet alle kinderen moeten op hetzelfde ogenblik en op dezelfde leeftijd hetzelfde kunnen. En niet alle leerlingen moeten op het einde van het schooljaar op dezelfde wijze geëvalueerd worden. DIFFERENTIATIE is hier het sleutelwoord Toch willen we proberen onze kinderen op te tillen naar een hoger ontwikkelingsniveau en hen vaardig maken voor een goede toekomst. De kinderen die anders functioneren (langzamer, sneller, ) moeten we tijdig kunnen opsporen. Onze school beschikt in dit proces over toetsen, overlegorganen en samenwerkingsverbanden met externen. Aan de hand hiervan proberen wij de leerlingen een aangepaste begeleiding te bieden. Het geheel van deze maatregelen en het functioneren ervan in een systeem, wordt aangeduid met het begrip zorgbeleid.

4 Hoe werkt de zorg op onze school? Wij baseren onze zorg op het zorgcontinuüm vastgesteld door onze scholenkoepel. Hierin zijn 4 duidelijke fases te onderscheiden: BREDE (PREVENTIEVE) BASISZORG (fase 0) - Voor wie? Maximale ontwikkeling van elke leerling stimuleren. De leerkracht bouwt voort op de aanwezige kennis (beginsituatie). Klassenoverdracht bij het begin van het schooljaar is hierbij belangrijk. - Door wie? Klasleerkracht = spilfiguur (of klasleerkrachten) Het is belangrijk dat de klasleerkracht over de basisvaardigheden beschikt om te signaleren, te diagnosticeren en te begeleiden. Nadat een klasleerkracht een probleem heeft vastgesteld (bv. moeilijkheden met rekenen of een gebrek aan sociale vaardigheden), gaat hij of zij het probleem observeren en onderzoeken en probeert klasintern hulp te bieden (klasinterne remediëring).

5 - Hoe? Veilig klasklimaat aanbieden. Een goede instructie (gebaseerd op het EDI-model) is de basis voor preventief handelen. Wij hechten er als zorgteam veel belang aan dat er zo veel als mogelijk gewerkt wordt in 3 groepen: de groep die zelfstandig aan de slag kan (zelfs soms zonder klassikale instructie) de middengroep die na de instructie aan de slag kan de groep die een verlengde instructie nodig heeft. Leerlingvolgsysteem opvolgen: In het leerlingvolgsysteem, dat wij digitaal bijhouden in VOLG ( zitten de identificatiegegevens van het kind, medische gegevens, MDO-verslagen, andere verslagen, observaties, handelingsplannen en output gegevens. Aandacht voor welbevinden en socio-emotionele ontwikkeling Kindobservaties bijhouden in het digitaal zorgsysteem VOLG. VERHOOGDE ZORG (fase 1) - Voor wie? Gericht op bepaalde leerlingen die op één of meerdere gebieden van ontwikkeling ondersteuning of uitdaging nodig hebben. - Door wie?: klasleerkracht(en) zorgcoördinator en zorgleerkracht - Hoe? Hiervoor zullen we de SES-uren die de school ter beschikking heeft aanwenden. Het zorgteam ondersteunt hierbij de klasleerkracht in het hanteren van een flexibele klasorganisatie en het functioneren als eerste hulplijn. Flexibele klasorganisatie: Werken met homogene EN heterogene groepen Differentiatie: tempo en niveau (wie over differentiatie in het onderwijs denkt, moet oog hebben voor de tweevoudige opdracht van het onderwijs: enerzijds moeten alle leerlingen het minimumprogramma afwerken (zie eindtermen), anderzijds moeten alle leerlingen maximaal hun mogelijkheden ontwikkelen.) Gebruik maken van ondersteunende materialen Hoekenwerk en contractwerk Functioneren als eerste hulplijn: Kleuter: ouders informeren zodat er thuis kan ondersteund worden extra oefeningen individueel begeleiden contractwerk aanbieden - Lager: verlengde instructie - tussenstappen voorzien - materiële ondersteuning (bv. voorleessoftware) - ondersteuningsmomenten door de SES-leerkracht ouders informeren - Gedragsproblemen: steeds opnieuw luisteren motiveren tot positieve houding beloningssysteem sanctionerend indien belonend niet werkt gesprek met ouders. - Begeleidingsfiche Het noteren van de ondersteuning door het zorgteam gebeurt in de agenda van de SES-leerkracht en op de begeleidingsfiche (=SAMEN-kaart) van het kind (dat ter info meegaat naar de ouders).

6 Aan de kinderen wordt uitgelegd waarom ze ondersteund worden. Zij kunnen het gevoel dat ze daarbij hebben aanduiden op de begeleidingsfiche. De begeleidingsfiche wordt meegegeven naar huis zodat de ouders steeds zien om welke reden het kind begeleid werd (dit kan ook een uitdagende opdracht zijn voor een kind dat zeer goed begaafd is). De hulp die geboden wordt in deze fase, kan van heel korte duur zijn (het bijwerken na een periode van ziekte bv.) UITBREIDING VAN ZORG (fase 2) - Voor wie? Voor die leerlingen waarbij de verhoogde zorg onvoldoende baat. - Door wie?: klasleerkracht(en) zorgcoördinator en CLB - Hoe? Gezamenlijk overleg (CLB ouders - school) over begeleidingsaanbod en zorgtraject. Verder zetten van ondersteuning uit fase 1. Optimaliseren van onderwijs- en opvoedingsaanbod. - Begeleidingsdossier: HGD (handelingsgericht diagnostisch traject) INDIVIDUEEL AANGEPAST CURRICULUM (fase 3) - Voor wie? Voor die specifieke leerlingen waarbij de uitbreiding van zorg niet meer voldoet. - Door wie?: CLB draagt verantwoordelijkheid over attestering. - Hoe? Inschatten van onderwijsbehoeften van het kind, inschatten van draagkracht van actoren (leerling, ouders, school) en uitschrijven van verslag of gemotiveerd verslag. - Begeleidingsdossier: Inschalen van zorgnoden door CLB en aftoetsen op BuO-criteria en uitschrijven van verslag of gemotiveerd verslag.

7 Hoe houden we dit bij in ons Volgsysteem? TIJD VOOR Elke week is er zorgoverleg tussen de zoco en de SES-leerkracht. Elke maand voorziet de zoco TIJD VOOR de titularis. PRE-MDO In december / januari / juni komt het zorgteam samen om het MDO voor te bereiden (behalve voor het eerste leerjaar is dit in oktober). Elke titularis komt dan tijdens een klasvrij uur bij zoco (eventueel zorgleerkracht) en directie om die leerlingen te bespreken die binnen basiszorg of verhoogde zorg ondersteuning gekregen hebben. We hechten er heel veel belang aan dat er niet alleen met de zwaktes, maar ook met de sterktes rekening gehouden wordt. Hierbij wordt het MDO voorbereid en krijgt de leerkracht tips en hulp om het MDO-formulier zo volledig mogelijk op te maken. Op dit moment worden er nog geen acties besproken, dat gebeurt tijdens het MDO, waarbij het CLB dan ook aanwezig is (school ondersteunend, leerkracht ondersteunend of leerling ondersteunend). MDO = samen met CLB - Wanneer? (=gekoppeld aan de oudercontacten) Vlak voor de kerstvakantie voor kleuters L2 en L3 Eind januari / begin februari voor L1 + L4-L5 en L6 Midden tot eind juni voor alle klassen - Structuur? Signaleren van het probleem (actuele sterktes + behoeften cognitief en emotioneel) Welke maatregelen zijn al genomen? Wat wil je met het kind bereiken (korte termijn en lange termijn)? Wat is uw concrete hulpvraag voor dit MDO? Acties vastleggen + wie doet wat Communicatie naar ouders en kind + evaluatie - Status? GROEN: fase 0: basiszorg ORANJE: fase 1: verhoogde zorg ROOD: fase 2: uitbreiding van zorg

8 - Plan van aanpak (binnen de uitbreiding van zorg) Voor sommige leerlingen zal het noodzakelijk zijn om een plan van aanpak op te stellen en in uitzonderlijke gevallen soms ook een individueel aangepast traject (fase 3). De term handelingsplan gebruiken wij niet meer binnen het basisonderwijs omdat dit een term is uit het buitengewoon onderwijs. Plan van aanpak: - indien er (een heel sterk vermoeden van) een diagnose is van een leerstoornis of als de leerachterstand over bepaalde leerstofonderdelen niet meer kan ingehaald worden. - wordt enkel opgesteld in overleg met betrokken ouders, het CLB en indien mogelijk ook het kind. - Bij het opstellen van een plan van aanpak met ver doorgedreven STICORDI S, wordt de mogelijkheid overwogen om hetzelfde jaar te dubbelen, zodat de leerachterstand kan ingehaald worden. Dubbelen wordt steeds mondeling met de ouders besproken en wordt ook schriftelijk bevestigd. We trachten dit echter omwille van het welbevinden enkel toe te passen indien wij erin geloven dat het dat kind ten goede zal komen. - het kind blijft het gewone leertraject volgen, ook al wordt er gecompenseerd en gedispenseerd. - Bij bepaalde leerlingen is het doel het behalen van de vereisten om naar een 1Brichting te kunnen doorschuiven. Als de leerachterstand over meerdere leerstofonderdelen niet meer kan ingehaald worden, dan kunnen de eindtermen van het basisonderwijs niet behaald worden en kan er dus ook geen getuigschrift uitgereikt worden. Dit wordt vooraf mondeling en schriftelijk aan de ouders meegedeeld. Op het rapport komt ook steeds een mededeling dat het om een individueel plan van aanpak gaat. -

9 Wie werkt er aan zorg in de school? KLASLEERKRACHT als spilfiguur Zoals uitgebreid beschreven werd in het hoofdstuk over de preventieve basiszorg (fase 0), is de klasleerkracht verantwoordelijk voor de eerstelijnszorg in de klas. Zij zijn de onderwijsdeskundigen en hebben een signaalfunctie. ZORGCOÖRDINATOR De zorgcoördinator organiseert het zorgbeleid op school en is de zorgdeskundige. ZORGLEERKRACHT / SES-LEERKRACHT De taak van de zorgleerkracht bestaat er vooral uit om leerkrachten te ondersteunen in hun vragen rond kinderen en problematieken. De zorgleerkracht kan zorgen voor extra materiaal of kan kinderen begeleiden (individueel of in groep). Wie werkt aan zorg buiten de school? OUDERS Zie hoofdstuk de ouders als partners. CLB CLB staat voor Centrum voor LeerlingBegeleiding. Deze centra werken gratis en onafhankelijk van de school. Zij zijn actief op vier domeinen. 1. Leren en studeren (leermoeilijkheden, verwijzing naar buitengewoon onderwijs, studiehouding, ). 2. Schoolloopbaanbegeleiding (studie- en beroepskeuze, spijbelen, ). 3. Psychisch en sociaal functioneren (welbevinden, gedragsproblemen, ). 4. Preventieve gezondheidszorg (vaccinatieprogramma s, gezondheidsvoorlichting, medische onderzoeken, ). Opvolging van de leerplicht en medische onderzoeken door het CLB zijn verplicht. Het CLB werkt eveneens op vraag van de ouders, de school of de leerling. De informatie wordt op een vertrouwelijke manier behandeld. G.ON-BEGELEIDERS G.on staat voor GEINTEGREERD ONDERWIJS. Een G.on-begeleider is een leerkracht die vanuit het Buitengewoon Onderwijs kinderen komt ondersteunen die een inschrijvingsverslag van het CLB hebben en die ondersteuning nodig hebben vanuit een BO-type om de ontwikkelingskansen te maximaliseren.

10 LOGOPEDISTEN Voor die kinderen waarvoor de zorgpistes binnen de school niet volstaan, kunnen wij ouders aanraden om contact op te nemen met een logopedist. Deze mensen kunnen kinderen gedurende een bepaalde periode begeleiden om een achterstand in lezen, spelling of rekenen te proberen wegwerken. In de lagere school wordt dit niet toegestaan binnen de klasuren. REVALIDATIECENTRUM Als kinderen over verschillende ontwikkelingsgebieden moeilijkheden ondervinden, kan aangeraden worden om het kind multidisciplinair te laten onderzoeken en eventueel begeleiden. De ouders als partner een vertrouwensrelatie De ouders zijn de opvoedingsdeskundigen en communicatie met ouders is dan ook een hele belangrijke schakel in de zorgwerking! Ouders kunnen via verschillende kanalen (de ouderraad, de schoolraad en tijdens gesprekken met leden van het schoolteam) adviezen geven i.v.m. het gevoerde beleid. A. De infoavond (begin september) Tijdens de eerste of tweede week van september vindt er een gezamenlijk infomoment plaats voor alle ouders. Aansluitend kunnen de ouders terecht in de klas(sen) van hun kind(eren) waar ze van de klasleerkracht(en) uitleg krijgen over de klaswerking. De ouders worden op de hoogte gebracht van de klasafspraken m.b.t. de schoolagenda, huistaken, toetsen, evaluatie, B. Informele communicatie Informele contacten met ouders aan de schoolpoort, op de speelplaats of aan de klasdeur, bieden mogelijkheden om met ouders van gedachten te wisselen over ervaringen en zorgen i.v.m. de ontwikkeling van hun kind. We hechten er belang aan dat dit buiten de lesuren gebeurt en dat de klaswerking hierdoor niet gestoord wordt. Ouders kunnen altijd een afspraak vastleggen met een leerkracht. De klasleerkracht zal, indien nodig, een kort verslag hiervan opmaken in ons digitaal volgsysteem.

11 C. Formele communicatie OUDERCONTACTEN Er worden twee keer per jaar oudercontacten georganiseerd voor alle kinderen, maar het spreekt voor zich dat iedere ouder welkom is om buiten deze periodes ook gesprekken aan te vragen met de klasleerkracht of het zorgteam. Voor de kleuters en de onderbouw vinden deze contacten plaats in december en juni. Voor de bovenbouw worden deze contacten gekoppeld aan de semestertoetsen, wat wil zeggen dat de ouders in januari en juni uitgenodigd worden. De ouders van de leerlingen van het eerste leerjaar en de nieuwe leerlingen op onze school, worden begin oktober uitgenodigd, omdat voor hen een eerste oudercontact in december te laat is. DE SCHOOLAGENDA De schoolagenda is een belangrijk instrument i.v.m. informatiedoorstroming tussen ouders en de school. De kleuters hebben een heen-en weerschriftje, in het lager onderwijs werken we met een schoolagenda. DE SCHOOLWEBSITE / GIMME Onze website geeft een duidelijk beeld van onze school. Je vindt er allerlei nuttige informatie en verslagen + foto s van activiteiten. Alle informatie wordt naar de ouders gecommuniceerd via een digitaal communicatiekanaal. Ouders kunnen er bij het begin van het schooljaar echter ook voor kiezen om alle info nog op papier te ontvangen. Maandelijks verschijnt er een nieuwsbrief, die zowel digitaal als op papier aan iedereen wordt bezorgd. Daarin worden alle activiteiten + hun kostprijs meegedeeld.