23 april Roepnaam 1. Diaconaal Netwerk Bisdom Antwerpen

Transcriptie

1 23 april 2014 Roepnaam 1 Diaconaal Netwerk Bisdom Antwerpen Als dienst aan de wereld is een Diaconaal Netwerk van het Bisdom Antwerpen essentieel. Op basis van degelijk en omvattend denkwerk én een goede communicatie wil het Netwerk deelnemen aan het publieke en politieke forum op het niveau van het Bisdom Antwerpen. Daarbij gaat het vooreerst om thema s die vooral de eigen samenleving beroeren, maar tevens gaat de aandacht naar de buitenlandse gebeurtenissen die een impact hebben op mens en maatschappij. Waarom is er nood aan een Diaconaal Netwerk voor het Bisdom Antwerpen? 1. Als kerkgemeenschap willen wij profetisch en diaconaal aanwezig zijn in de samenleving vandaag. Profetisch zijn betekent evangelische radicaliteit in herinnering en praktijk brengen. Als kerkgemeenschap willen we op de wereld gericht zijn en ook naar de marges van de samenleving gaan. 2. Vanuit haar Christelijk perspectief wil het Netwerk mee richting geven aan het maatschappelijk debat. Het Netwerk zal de Christelijke gemeenschap met regelmaat aansporen tot actieve deelname aan de noodzakelijke transformatie van de samenleving. Hiermee wil het Netwerk ook een alternatief bieden voor de voortschrijdende individualisering van onze maatschappij en het al te dominante neoliberale economische systeem in Vlaanderen, de Europese Unie en wereldwijd. Het algemeen welzijn en de gekwetste mens in het bijzonder staan centraal. 3. Vanuit de Bijbelse inspiratie betreffende rechtvaardigheid, vrede en heelheid van de schepping en het regelmatig lezen van de tekenen van de tijd zal het Netwerk zich aan de kant scharen 1 Er zal gezocht worden naar een roepnaam dat de spiritualiteit en de werking van het Diaconaal Netwerk kan kenmerken. Als subtitel kiezen we voor Diaconaal Netwerk Bisdom Antwerpen. 1

2 van de gekwetste mens en de slachtoffers van verschillende vormen van geweld en onrechtvaardigheid. Samenhangende analyses en (Christelijke) inspiratie/voeding zijn hiervoor noodzakelijk. 4. Het Netwerk wil niet bij de pakken blijven zitten en hoopvol naar de toekomst kijken om zo profetisch te kunnen spreken en ageren. Het wil ten volle gebruik maken van de positieve tekenen van deze tijd o.m. een groeiende netwerksamenleving, internationale solidariteit en nieuwe sociale bewegingen. Het Netwerk adviseert het bisdom: voor maatschappelijke vraagstukken wijst het sporen van antwoorden aan en stelt het concrete oplossingen voor. 5. Politieke diaconie is een kernwoord van het Netwerk. Het vormt een fundamenteel onderdeel van het dagelijks kerk-zijn en inspireert het gemeenschapsvormend karakter van de christelijke gemeenschappen. De focus is niet enkel op de noodzakelijke caritas gericht maar tevens op het onafgebroken ijveren naar rechtvaardigheid. Als Christenen staan we dus in de wereld. Het Netwerk wordt gevoed door omgevingsanalyses, Christelijke inspiratie én communicatie om zo mee gestalte te geven aan politieke diaconie als integraal deel van het kerkzijn. 6. Maar het Netwerk is geen eilandje en zal met andere bondgenoten ook niet christelijke - samen op zoek gaan naar oplossingen voor de maatschappelijke uitdagingen. Wat willen we bereiken? 1. Het Netwerk zal concrete inhoudelijke en motiverende voeding geven aan leidinggevende figuren en beleidsmensen van organisaties, bewegingen, politieke en kerkelijke overheden; hiervoor zijn onderbouwde analyses en specifieke voorstellen voor verandering i.v.m. een aantal maatschappelijke vraagstukken onontbeerlijk. Dit veronderstelt het opzetten van een dialoog (en netwerking) met verschillende beleidsmakers. Dat zal gebeuren op basis van een goed uitgebouwd platform van experten uit eigen kring, maar ook vanuit diverse disciplines en milieus; zo kan in de geest van het evangelie voor bepaalde 2

3 maatschappelijke vragen gezocht worden naar oplossingen, onderbouwd met een kwalitatief dossier. Op die basis kan ook de pers en bredere media worden benaderd. 2. Een Netwerk veronderstelt een kwaliteitsvolle communicatie tussen de partners. Daarin zijn verschillende aspecten van belang. Vele ongebonden initiatieven/werkingen/organisaties kunnen door onderlinge communicatie tot meer verbondenheid groeien. Gezamenlijke communicatie naar derden leidt tot meer betrokkenheid van alle actoren. Via communicatie komen de maatschappelijke vraagstukken en mogelijke oplossingen beter in het zicht. Burgers zien dat maatschappelijke betrokkenheid en engagement bestaat en dat aan reële problemen tegemoet kan worden gekomen. 3. Enerzijds onderstrepen we het belang van een goede interne communicatie tussen de partners van het netwerk. Die actoren kunnen via die communicatie: (1) gemakkelijker informatie vinden over eigen en andere initiatieven; en (2) tot concrete netwerking komen. 4. Anderzijds is communicatie naar buiten toe belangrijk: (1) om bereikbaar en zichtbaar te zijn voor derden; en (2) om een profetische stem te laten horen in de media naar de politieke en publieke opinie. 5. Concreet kan de communicatie vorm krijgen door een (elektronische) nieuwsbrief met actuele standpunten en informatie over de activiteiten van de groepen die actief zijn rond diaconie. Op facebook kan een forum aangemaakt worden waar activiteiten kunnen aangekondigd worden, waar mensen kunnen reageren. Op kan op de bisdom pagina de link diaconie ten volle benut worden. De kerkelijke en andere media krijgen informatie en berichten van de diaconie. 6. Het Netwerk wil de krachten versterken en verbinding maken. Netwerk Diaconie Bisdom Antwerpen blijft vooral lokaal actief. Het Netwerk bevestigt het Netwerk Rechtvaardigheid en Vrede (NRV) in haar aanpak van de Vlaamse en bredere uitdagingen. Het Antwerpse Netwerk zal ook geen kernthema s overnemen van 3

4 bestaande diaconale initiatieven zoals Welzijnszorg of Kerkwerk Multicultureel Samenleven bijvoorbeeld, tenzij op hun vraag. 7. Het Netwerk zal werken met een gevarieerde benadering van woordvoerderschap. In het naar buiten treden kan dit vooreerst door het Netwerk als zodanig (via haar voorzitter/moderator of stafmedewerker); het kan ook in de naam van het bisdom Antwerpen gebeuren (via de bisschop of de bevoegde vicaris); via betrokken experten; leidinggevende personen van betrokken organisaties kunnen eveneens namens het Netwerk bepaalde thema s in de media brengen; of via vrije tribunes en reacties in de media, enz. Het uitgangspunt is dat het Netwerk ten dienste staat van het bisdom; het laatste wat het wil is als een eilandje functioneren binnen het bisdom. 8. Via één of twee goed voorbereide specifieke acties per jaar rond een gemeenschappelijk thema (zie annex) kan het Netwerk eveneens een signaal geven naar de bredere omgeving. 9. Het Netwerk zal verbindend en ontmoetend werken om zo de fragmentatie van het diaconale werken in het bisdom te voorkomen. Een jaarlijkse tref- of studiedag kan een stimulans zijn voor een integrale benadering van diaconie. 10. Vorming organiseren rond diaconie is ook een taak van het Netwerk. Wie kan betrokken zijn bij het Netwerk? Het zal een Netwerk zijn met diverse spelers, heterogeen samengesteld. We denken aan de grote groep van vrijwilligers ter plaatse en hun dagelijkse ervaringsdeskundigheid. Er zijn de sleutelfiguren actief in de verschillende organisaties en bewegingen of werkgroepen in het bisdom. Voorts komen specialisten met een academische achtergrond in aanmerking, al naargelang het thema dat centraal staat. Er zijn de bestaande onderzoeksinstellingen zoals UCSIA, Lucas, Hiva. Ook expertisecentra en studiediensten kunnen in aanmerking komen. Naast de inhoudelijke experten zijn er de contacten met de (kerkelijke) media en met publieke figuren die de boodschap van het Netwerk mee kunnen uitdragen. 4

5 Sleutelfiguren bij de communicatie: 1. In de eerste plaats zijn de sleutelfiguren in het tot stand brengen van een goede communicatie de deelnemers zelf. Hun input is nodig om te kunnen communiceren. 2. Daarnaast is het nodig om met sleutelfiguren in het domein van de diocesane en interdiocesane media te gaan spreken. Deze redacties moeten overtuigd worden van het belang aan een structurele communicatie over diaconie. 3. Het is ook nodig in de brede media personen te identificeren die interesse hebben voor sociale dimensie van de kerkgemeenschap. Wat zijn de mogelijke voorwaarden? 1. Het Netwerk wil verbinding zoeken met alle maatschappelijke en kerkelijke diaconale initiatieven van het bisdom. Deze in kaart brengen is een eerste taak: Wat doen we? Wie doet wat? Voor wie? Welke noden blijven onbeantwoord? 2. Het Netwerk moet van bij het moment van haar lancering stevig gegrond zijn en een voldoende basis of draagvlak hebben om te slagen. Daarvoor is het tijdig uitzetten van het initiatief en communiceren hierover van groot belang. Het Netwerk zal eigendom zijn van diegenen die mee hun schouders onder dit initiatief zetten. Wij zien diaconie als volwaardig voor de gemeenschapsopbouw van de kerkgemeenschap. 3. Het Netwerk heeft een gewortelde spiritualiteit nodig. Er zal op een alerte wijze gewerkt worden vanuit wat de leden van het Netwerk in beweging zet door o.m. diaconale vormingsinitiatieven te stimuleren. 4. Er wordt actief gezocht naar mensen die thema s willen uitspitten en uitschrijven als teken van waardering en ondersteuning van mensen om zo ook aan zelfreflectie te doen. 5. We pleiten voor een participatieve en interactieve communicatie. Dit betekent dat er plaats moet zijn voor actie, reactie en communicatie over en weer vanuit alle actoren die betrokken zijn bij het Netwerk Diaconie. 5

6 6. Een jaarlijkse ontmoetingsdag (denk-, netwerk- of trefdag) kan vlees en bloed geven aan het Netwerk. 7. Er zullen netwerkmomenten georganiseerd worden waarbij bepaalde thema s onder de aandacht worden gebracht en waarbij mensen face to face met elkaar kunnen communiceren en elkaar beter leren kennen. 8. Dat dit Netwerk een naam nodig heeft is vanzelfsprekend. Wat zegt ons Diaconaal Netwerk Bisdom Antwerpen? Door gebruik te maken van deze benaming engageert het bisdom zich Diaconie moet tevens een plaats krijgen in de pastorale eenheden van het bisdom. Praktische suggesties: Er zal gezocht worden naar een flexibele en lichte structuur. Naast de bredere groep (denk/tref dag), is er een Commissie 2 die verscheidene keren per jaar samenkomt en die oriëntatie geeft aan het Netwerk. Het dagelijks reilen en zeilen zal gecoördineerd worden door een beperkte kerngroep (bureau) met een voorzitter. Diezelfde kerngroep zal tevens de stafmedewerker begeleiden en dit op maandelijkse basis, naast de noodzakelijke elektronische communicatie. De financiering van de werking en van de stafmedewerker in het bijzonder is een gedragen verantwoordelijkheid van het Netwerk. De juridische basis van het Netwerk en haar stafmedewerker dient ingebed te zijn ofwel binnen het kader van het bisdom, ofwel via bepaalde organisaties of bewegingen die die capaciteit kunnen opleveren.. De huisvesting hangt samen met het juridische kader. Voorkeur gaat naar een vaste stek op het Theologisch en Pastoraal Centrum waar het 2 De naam Commissie verwijst naar de bestaande Commissie Rechtvaardigheid en Vrede en Heelheid van de Schepping van het Bisdom Antwerpen (CRVHS). Het voorstel is dat de CRVHS samen met de bestaande werkgroep diaconie - eventueel verder aangevuld met enkele andere sleutelfiguren - de nieuwe Commissie vormen in het op te richten Diaconaal Netwerk. Die Commissie zal nog bepalen hoeveel keren per jaar, waar en wanneer ze samenkomt. De aangewezen plaats van bijeenkomst is het Bisdom Antwerpen. 6

7 Netwerk ook deel kan vormen met andere diensten zoals het Centrum voor Christelijk Vormingswerk (CCV) en anderen. De Commissie van het Diaconaal Netwerk kan de volgende thema s en aandachtspunten behandelen en keuzes maken: Betaalbaar wonen (zie annex) Spiritualiteit van Diaconaal Netwerk. Verbinding spiritualiteit met sociaal engagement. Verbinding maken tussen liturgie en diaconie (diaconie van de stilte) plannen van sterke symbolische momenten/acties Gevangenispastoraal Eco-kerken Armoede Globalisering en lokalisering. Globalisering van de solidariteit Migratie en vluchtelingen Multicultureel samenleven Vrede, dialoog en andere godsdiensten Zelfdodingen Financiële crisis Leren anders omgaan met geld; bruggen bouwen met initiatieven van sociale economie Buitenlandse conflicten met impact op eigen samenleving (meerdere thema s aan te vullen) Besluit: geen angst! Christen zijn is solidair zijn. Bouwen aan de toekomst. Wij zijn de tijden

8 Bedoeling: Annex Gemeenschappelijk thema/focus Betaalbaar wonen Wonen: Sociaal en betaalbaar als één van de mogelijke actieterreinen voor Diaconaal Netwerk Bisdom Antwerpen Diaconie krijgt vorm in vele gezichten Er zijn een hele reeks kleine en grotere lokale initiatieven die mensen in nood bijstaan in heel concrete noden: voedselbedeling, ontmoeting, begeleiding,... Er zijn de grote (inter-)nationale campagnes die ons sensibiliseren, oproepen tot (financiële) solidariteit en (politieke) actie Met het groeiende diocesane netwerk van mensen en groepen die diaconaal actief zijn, willen we naast analyse en netwerking ook hulpmiddelen aanreiken. We willen groepen gelovigen (parochies, kerkbesturen, dekenale vzw s, congregaties,...) stimuleren om in hun werk een bijdrage te leveren. En diaconie een prominentere plaats te geven. Om zo van het denken naar het doen te evolueren. Concreet Kerkelijke instellingen beheren heel wat patrimonium, in eigendom van diverse beheersorganen: kerkbesturen, parochies, dekenale vzw s, bisdommen, congregaties,... De invulling (gebruik) en de instandhouding (kosten) staan onder druk: geen pastoor, andere functies dan oorspronkelijk, leegstand, onderbenutting. Daarnaast ervaren we dat wonen één van de prangende maatschappelijke uitdagingen is, in bet bijzonder voor kwetsbare groepen in onze samenleving. Verschillende campagnes en groepen zetten het woonprobleem regelmatig in de kijker of organiseren opvanginitiatieven. Opzet: Leidraad voor Juist handelen 8

9 Op dit moment denken we (vanuit de kerngroep) aan een leidraad voor juist handelen. Deze bundeling kan enerzijds uit een publicatie bestaan, anderzijds uit een vorm van begeleiding en bevraging. Inhoudelijk moeten volgende elementen hier deel van uitmaken: De geest van ons denken (visie) Bevraging van ons beleidsdenken Blikopener: hoe stelt de nood zich in onze parochie Leidraad gesprek Richtlijnen, Tips, Houvast, Goede voorbeelden Begeleidingsmogelijkheden Een netwerk in beeld: waar kan ik nog terecht... Zoeken naar samenwerking en bredere verbanden (mogelijke) - Vanzelfsprekend vanuit de partners van nationaal Netwerk Rechtvaardigheid en Vrede (NRV) - Welzijnszorg, KMS, anderen. - Woonproject Bethlehem (in Vicariaat Brussel en Bisdom Brugge) - VZW Samenhuizen - Caritas - Sociale Huisvestingsmaatschappijen - Sociale Verhuurkantoren K - Huurdersgroeperingen 9