Schoolondersteuningsprofiel. cbs de Spreng-El

Transcriptie

1 Schoolondersteuningsprofiel cbs de Spreng-El

2 1. Inleiding Algemene gegevens:... 4 Onderwijsvisie / schoolconcept Pedagogische huisstijl... 6 Didactisch ontwerp... 6 Onderwijstijd Kengetallen leerling-populatie Leerlingen met indicatie en/of specifieke onderwijsbehoefte over huidig schooljaar : 2014/ Kengetallen leerlingpopulatie en verwijzing over laatste 4 schooljaren (steeds op basis oktober-telling):... 8 Inzet van extra handen... 9 Groepsindeling en inzet van extra handen in de klas (buiten de handen van de aanwezige groepsleerkracht )... 9 Inzet externen Basisondersteuning...11 Zorgverbreding binnen onze Stichting...11 Zorgteam...11 Zorg Advies Team...12 Bevordering gezond gedrag...12 Orthotheek Meerbegaafden...12 Doubleren...12 Preventieve en licht curatieve interventies...12 Dyslexie...12 Sociale veiligheid...14 Planmatig werken...15 Volgen van leerlingen Toetskalender...15 Becijfering...16 Kwaliteitszorg Extra ondersteuning...17 Individueel ontwikkelingsperspectief /profiel...17 Het leerrendement...17 Minder begaafden...19 Meerbegaafden...19 Sociaal onhandige kinderen...19 Deskundigheid...19 Voorzieningen...19 Methodieken...20 Gebouw...20 Samenwerking met partners...20 Positie ouders...20 Handen in de klas...21 Relatie ondersteuningsplan...21 Referentiekader Passend Onderwijs Toezichtskader inspectie Grenzen aan onderwijs...23 Schoolconcept en mogelijkheden voor differentiatie...23 Expertise en draagvlak bij team...23 De beschikbaarheid van expertise (gecertificeerd) op specifieke gebieden is binnen onze school als volgt: Conclusies en ambities

3 1. Inleiding Voor u ligt het Schoolondersteuningsprofiel van de christelijke basisschool De Spreng-El te Ane versie september In dit document staan de gegevens en de zorgverbredingfaciliteiten van onze school. Het team van De Spreng-El vindt het belangrijk dat er wordt uitgegaan van de behoefte van het kind. Daarom trachten we ook de zorg voor leerlingen op een zo verantwoord mogelijke wijze te bewerkstelligen. Onze zorgstructuur wordt gerealiseerd door het team van onze school, waarbij soms de expertise van externe deskundigen wordt ingewonnen. Middelen voor het uitvoeren van de coördinatie van de interne begeleiding worden gedeeltelijk ontvangen van het Samenwerkingsverband Veld, Vaart en Vecht afd. Hardenberg. Hiervoor zijn met alle scholen afspraken gemaakt, die zijn vastgelegd binnen het Samenwerkingsverband. 3

4 2. Algemene gegevens: Naam; cbs de Spreng-El Adres: De Steeghe 7 Postcode: 7784 CG Plaats: Ane Brinnummer: 05LY Telefoon: Website: Directie: mevr.d.houweling d.houweling@cbsdespreng-el.nl Bevoegd gezag: Stichting voor Prot.Chr.Primair Onderwijs te Noord Oost Overijssel (Chrono) Adres; Erve Odinck 7c Postcode: 7773 DE Plaats; Hardenberg Telefoon: Website: Leerkrachten: Groep 1,2: Groep 3,4: Groep 5,6: Groep 7,8: RT-er: IB-er ICT: Directeur: mevr.j.mink / mevr. A.Hamberg mevr.a.rensink mevr.h.laarman / mevr. M.ten Zijthoff mevr. R.de Wilde / mevr.m.ten Zijthoff dhr.h.martens mevr.r.martens mevr. D. Houweling 4

5 Onderwijsvisie / schoolconcept. In het SWV hebben we de typologie van scholen van Jan Hooiveld als uitgangspunt gekozen voor de beschrijving van het schoolconcept van de scholen in ons SWV. Bij deze typologie van scholen worden globaal vier prototypes onderscheiden: de neo-klassikale school, de geïndividualiseerde school, de gemeenschapsschool en de ontwikkelingsschool. Bij dat onderscheid van schooltypes wordt gelet op: Het denken van de school over het curriculum: lineair (stap voor stap leren) of concentrisch ( leren door herhaalde confrontatie). Het denken van de school over de organisatie: de groep als uitgangspunt versus het individu als uitgangspunt. Het denken over opvoeding: conformistisch (normen en regels als leidraad) versus non-conformistisch (gericht op individuele ontplooiing en groei. We beschrijven hieronder kort de kenmerken van de neo-klassikale school omdat we in dit type het meest van het onderwijsconcept van cbs de Spreng-El herkennen. Neo-klassikale scholen zijn gebaseerd op een lineair curriculum en zijn klassikaal georganiseerd. Het standaard aanbod is bepalend en de differentiatie is vooral van het type basisstof -extrastof-verrijkingsstof. Hooiveld noemt dit type school de neo-klassikale school omdat hierin het oorspronkelijke leerstof jaarklassensysteem herkenbaar is, maar tegelijkertijd binnen dit type scholen in Nederland de afgelopen jaren veel afstemming van het onderwijs op individuele verschillen (onderwijsbehoeften) is gerealiseerd. Ook onze school is volop in ontwikkeling gericht op afstemming. De centrale vragen als het om afstemming gaat binnen onze school zijn: Wat heeft deze leerling nodig om te profiteren van het onderwijsaanbod in deze klas? Wat heeft de leerling nodig om de gestelde onderwijsdoelen te halen? Wij gaan uit van verschillen tussen kinderen. Wij zullen als leerkrachten ons onderwijs moeten aanpassen aan het leervermogen, het leertempo en de leerstijl van de leerling en moeten zorgen voor een ononderbroken ontwikkeling. Kinderen zitten ongeveer 2 jaar in een kleutergroep. Het is afhankelijk van hun geboortedatum en hun aard en aanleg. We voeren regelmatig observaties uit om vroegtijdig eventuele problemen met leren op te sporen. We vinden het belangrijk dat een kind lang genoeg in een kleutergroep zit. Succesvol groep 3 doorlopen lukt pas als een kind daaraan toe is. We zien een kind liever een jaar langer in een bepaalde groep, dan dat het jarenlang op de tenen de school moet doorlopen. In overleg met de ouders kan ook besloten worden dat groep 3 in twee jaar wordt doorlopen. Het programma wordt dan aangepast zodat in twee jaar de stof van de groep 3 doorgewerkt wordt. We werken volgens het leerstofjaarklassensysteem binnen combinatieklassen. Dat stelt op zich al hoge eisen aan klassenmanagement, maar ook ons didactisch concept vereist effectief klassenmanagement. Onze leerlingen leren zelfstandig werken. We gebruiken dagtaken en waar mogelijk weektaken. We maken daarbij, gebruik van het principe grote groep, kleine groep. Door ons te houden aan gemeenschappelijk afspraken ontstaat duidelijkheid voor de leerlingen waardoor zij weten binnen welke grenzen ze kunnen werken. Ook ten aanzien van lezen, spelling en rekenen zijn afspraken gemaakt die de doorgaande lijn herkenbaar maken (o.a. werken met dagritmekaarten). Deze gestructureerde en gelijksoortige aanpak wordt in de laatste leerjaren vaak vervangen door eigen leerstrategieën. We willen de kinderen een zodanige scholing en vorming geven, dat zij na acht jaar probleemloos kunnen aansluiten bij het voortgezet onderwijs (Hoofdstuk 6.1 schoolplan). 5

6 Pedagogische huisstijl Opbrengstgericht werken, scherp en tijdig gebruik maken van datafeedback. Preventieve en contextgerichte aanpak van het pedagogisch klimaat. Bewustzijn van onderwijsbehoeften door tijdig observeren. Leerlingen betrekken bij het feit dat iedereen anders is en elkaar vanuit dat oogpunt helpen. Vergroten van de mogelijkheden van leerkrachten tot didactische differentiatie en klassenmanagement. Teamleren: leerkrachtcoaching door IB-er en teamoverleg. Leerkracht hebben certificaat behaald. Rugzak- en/of afstemmingsgelden worden zoveel mogelijk specifiek ingezet voor de desbetreffende zorgleerlingen. Externe experts worden bij de school betrokken (integratie schoolmaatschappelijk werk, schoolspecifieke aanpak zorgteam e.d.) Speciale aandacht is er voor de kwaliteit van de handelingsplanning. Indien noodzakelijk en relevant wordt de ambulante begeleiding geclusterd en afgestemd op het schoolconcept en de interne organisatie. Borging extra aanbod meerbegaafden, gebruik maken van compacten / verrijken en daarnaast de levelboxen + de slimme kleuterkist. Leerkrachten verdiepen zich in afzonderlijke leergebieden, mogelijk in samenhang met de groep en leerling-populatie van de desbetreffende leerkracht. De IB-er houdt het team op de hoogte van relevante protocollen t.a.v. dyslexie en dyscalculie, autisme, AD(H)D en andere relevante stoornissen. Er worden specifieke afspraken gemaakt met externe partners (bij zwemles, schoolreisje, therapie op school etc.) t.b.v. goede hulp en bejegening van zorgleerlingen (Hoofdstuk 6.2 schoolplan). Naast SOVA training in het Samenwerkingsverband wordt op school een training in groepsverband gegeven waarin de methode A en B aan de orde komt. Didactisch ontwerp Wij geven les volgens het directe instructiemodel les. Hierbij hebben wij de individuele leerlingenzorg centraal gezet in ons didactiek, leerstof en organisatie. Onze voortdurende inspanningen zijn erop gericht de leerstof op niveau bij de leerling te krijgen door middel van diverse (samen)werkvormen. Daarbij verliezen wij de grenzen van het kunnen (bij zowel leerlingen als leerkrachten) niet uit het oog. Aansluitend op de visie van Chrono streven wij ernaar, een lerende organisatie te zijn waarbij het maken van fouten gezien wordt als een uitdaging tot verbetering van de kwaliteit. De jongste kinderen dienen (met goed materiaal) uitgedaagd te worden om spelend te leren! In de kleutergroepen werken we thematisch. De leerkracht speelt hierbij een duidelijk begeleidende rol. In de kleutergroepen werken we met meerdere taken, d.w.z. aan het begin van een thema worden de werkjes uitgelegd. In de loop van de periode moeten de werkjes gedaan worden, opbouwend in aantal. De kinderen mogen (meestal) zelf weten wanneer ze deze werkjes maken. Bij deze manier van werken zijn de kinderen wat vrijer, maar tegelijk hebben ze ook een stukje eigen verantwoordelijkheid: alle werkjes moeten af in een bepaalde periode. De kinderen houden zelf op het "planbord" bij of hun werk af is. In de hogere groepen werken we volgens de methoden. Zelfstandig werken, onderlinge hulp, uitgestelde aandacht, werken met leerstrategieën, de instructietafel, zijn differentiatievormen in de leerstofaanbieding die gemeengoed zijn geworden in ons onderwijs. Natuurlijk wordt er daarnaast volop gewerkt met basis- herhaling- en 6

7 verdiepingsstof. In groep 7/8 wordt gewerkt met een tablet. Elk kind heeft een eigen tablet en werkt hiermee aan zijn/haar eigen lessen passend bij de methode. De volgende kenmerken geven een duidelijk beeld van waar we met het onderwijs op onze school naar toe willen: 1. De leraren geven gestructureerd les (heldere opbouw, duidelijke uitleg, navragen) 2. De leraren laten de kinderen actief meedenken en meedoen (interactie) 3. De leraren bevorderen de zelfstandigheid en het samenwerken van de kinderen 4. De kinderen krijgen zo veel mogelijk toepassingsgerichte opdrachten 5. Er wordt expliciet lesgegeven in strategieën 6. Bij de instructie houden we steeds meer rekening met niveauverschillen 7. Bij de verwerking houden we rekening met niveauverschillen 8. De klassenorganisatie is doelmatig 9. De leraren gebruiken de leertijd optimaal 10. De leraren hanteren het systeem van leerlingenzorg (Hoofdstuk 6.3 schoolplan). Onderwijstijd. We gaan uit van een lessentabel van 25,75 uur per week, dat is minimaal 1000 lesuren per jaar. (Groep 3 en 4 maakt 23 ½ uur, wat neerkomt op minimaal 880 lesuren per schooljaar.) We proberen een goed evenwicht te vinden in het aanleren van kennis, het stimuleren van de persoonlijke ontwikkeling en het aanleren van praktische vaardigheden. De vakken rekenen en vooral taal en lezen vormen de kern van ons onderwijs. Rekenen, taal en lezen krijgen veel nadruk. De exacte lesurenverdeling is na te lezen in de documenten lesroosters (Hoofdstuk 6.4 schoolplan). De invulling van het onderwijs is verder uitgewerkt in het schoolplan hoofdstuk

8 Kengetallen leerling-populatie. Schoolondersteuningsprofiel cbs de Spreng-El Teldatum: per 1 oktober 2014; bijstelling maart 2015 Totaal aantal leerlingen 82 Leerlingen met een gewicht 0,3 6 Leerlingen met indicatie en/of specifieke onderwijsbehoefte over huidig schooljaar : 2013/2014 Aantal leerlingen Start schooljaar Gp 1 Gp 2 Gp 3 Gp 4 Gp 5 Gp Maart 2015: 8 Geïndiceerd: Cluster 1 Cluster 2 Cluster 3 1 Cluster 4 Afstemmings Beschikking Gp 7 Gp Totaal 1 Niet geïndiceerd, maar met extra aandacht en/of.individueel ontwikkelingsperspectief i.v.m.: Leervordering (Onder/boven kant) gedrag anders 2 (zindelijkheid) 1 (gezin) 1 (gezin) 1 (dyslexie) Kengetallen leerlingpopulatie en verwijzing over laatste 4 schooljaren (steeds op basis oktober-telling): Schooljaar Aantal zittenblijvers 1 Verwijzingen 1 1 sbo Verwijzingen cl 1 Verwijzingen cl 2 Verwijzingen cl 3 Verwijzingen cl 4 1 Inclusief de zittenblijvers in de kleutergroepen 8

9 Inzet van extra handen Schoolondersteuningsprofiel cbs de Spreng-El Groepsindeling en inzet van extra handen in de klas (buiten de handen van de aanwezige groepsleerkracht ) 2 Geld uit basiszorg. Groep Aantal leerlingen Extra handen 3 Aantal uren per week 3,4 20 Rugzak begeleiding 1.ll: * Groep 3/4 evt. thuisbegeleiding bij afwezigheid. * gym begeleiding. (rugzakll.) Alle groepen 29 RT-er Buiten de groep Inzet extra leerkracht. (uit rugzakgeld) Inzet onderwijsassistent ( stag. -1 uur p.wk.) Begeleiding uit rugzak gymdocent (advies,observatie etc.) 1 dag (donderdag) per week (basiszorg geld) Alle groepen groepsgebeuren Ib-er 2 uur per 6 week. Sova training (basiszorg geld) meth.a.b 3 1 AB-er 1x per 3 maand en/of op afroep. 1,2 20 Ouders 2 uur (computerwerk) 3 9 Ouders (veilig leren 1 uur lezen spelletjes) 5,6 21 OA stag. Maandag - Dyslexie ll. extra woensdag. begeleiden Groep 1/2: 1 uur per week hulp door 2 ouders i.v.m. ict-begeleiding. Groep 3/4: 1 middag inzet ouders met leesspelletjes. Groep 5/8: ma.- wo. Stag. Onderwijsassistent. IB-er: 2 dagen per week t.b.v. SOVA-training, coaching, ondersteuning (beginnende) leerkrachten, zorgteam overleg etc. Sova training groepsverband, begeleiding t.b.v. levelboxen, zorgtrajecten, gesprekken kinderen gescheiden ouders, leerling vanuit BJZ verder helpen met gesprekken. RT-er: 1 dag per week t.b.v. pre-teaching en RT. (donderdag) Betaling uit basiszorg o.a.: RT uren IB begeleiding: Sovalessen Middelen; daisyspeler, programma L2S+implementatie cursus,materialen Dedicon Inzet orthopedagoge bij groeps/leerlingbespreking en ZAT 2 In uren per week vanuit eigen formatie inclusief WSNS-middelen. 3 Bijvoorbeeld onderwijsass. / remedial teacher / ab-er / stagiaire / leerkracht in opleiding / ouder (dus ook nietbetaalde, maar wel structurele ondersteuning van de leerkracht hier vermelden. 9

10 Inzet externen Ambulant begeleider: Ondersteuning ab-er (de Twijn) i.v.m. een geïndiceerde leerling (1x per 3 maand en op afroep) +gymbegeleider m.b.t. advisering. Tijdens de leerlingbespreking/ groepsbespreking worden wij ondersteund door de orthopedagoge van de IJsselgroep en de IB-er van de Professor Waterinkschool (SWV). We werken samen met de jeugdgezondheidszorg van de GGD Regio IJssel-Vecht (zie bijv. signaleringslijst GGD) en wijkverpleegkundige vanuit Carinova in t kader van Jeugd en Gezin + schoolmaatschappelijk werker. In de schoolgids wordt uitgelegd wat de jeugdgezondheidszorg in het algemeen en op school doet. Uit basisgeld zit bij het zorgteam de orthopedagoge. Kleuters worden eenmalig gescreend door een logopedist. Voor buitenschoolse opvang heeft het bestuur van Chrono gekozen voor het zogenaamde makelaarsmodel. Dit houdt in dat de buitenschoolse opvang is uitbesteed aan de stichting ProKind en de Stichting Kinderopvang Hardenberg. De afspraken zijn na te lezen in het convenant met deze stichtingen. Kinderopvang en tussenschoolse opvang worden ook verzorgd door de Dassenburcht in Ane. De afspraken zijn vastgelegd in een TSO-protocol. De peuters kunnen terecht bij de peuterspeelzaalte Gramsbergen en/of in Ane. We werken samen met de schoolbegeleidingsdienst IJsselgroep. De schoolbegeleiding is met zowel een leerlingbegeleider als een systeembegeleider regelmatig in de school te vinden. Van de beschikbare uren gaat echter het overgrote deel naar de leerlingbegeleider. De systeembegeleider heeft een ondersteunende rol (zie hoofdstuk 4.5 schoolplan). 10

11 3. Basisondersteuning We hebben in ons team 1 interne begeleider die coördineert in onze school de zorg voor leerlingen door toezicht te houden op het functioneren van het leerlingvolgsysteem, het leerlingenoverleg, het groepsoverleg en de extra zorg voor leerlingen. We beschikken over een Remedial Teacher die leerlingen individueel en in groepjes extra ondersteuning geeft. We hebben een teamlid dat de SOVA cursus mag geven. Dit wordt binnen de eigen school aangeboden en vanuit het Samenwerkingsverband. De zorg is duidelijk gestructureerd en er vindt veel overleg plaats tussen de zorgleerkrachten en de groepsleerkrachten. Zorgkinderen moeten een teamzorg zijn! We werken met SMART-geformeerde handelingsplannen waarin we aangeven wat we als school denken te kunnen bereiken. De extra zorg wordt zowel in als buiten de groep gegeven. De handelingsplannen worden regelmatig geëvalueerd om na te gaan of de leerling voldoende van de extra hulp heeft geprofiteerd. Zorgleerlingen worden twee keer per jaar besproken tijdens consultatiebijeenkomsten van het team, de leerlingbegeleider van de IJsselgroep en de IB er van de Prof.Waterinkschool (groeps/leerlingbespreking). IB er en de directeur houden onderling contact over diverse zorgbesprekingen. Voor details van onze leerlingenzorg verwijzen we naar het zorgplan en naar de schoolgids. Zorgverbreding binnen onze Stichting Onze school maakt deel uit van het Samenwerkingsverband " Professor Waterinkschool" te Hardenberg. Binnen het samenwerkingsverband zijn we bezig de zorg rondom de risicoleerlingen te intensiveren. De plannen op korte en lange termijn zijn neergelegd in het voorlopig zorgplan rond de Professor Waterinkschool. Dit bouwt voort op het handboek voor kwaliteitszorg. Binnen de scholen van het SWV is een gezamenlijke zorglijn voor risicoleerlingen afgesproken (zie ook bijlage 5), wat inhoudt dat er binnen onze school regelmatig aan screening wordt gedaan met behulp van methodeonafhankelijke toetsen waaronder de Cito-toetsen. Risicoleerlingen kunnen vroegtijdig worden opgespoord. De resultaten worden ook op schoolniveau besproken, zodat we de doelstellingen per vakgebied en per groep kunnen bewaken. We hebben een IB er en een RT er om de zorgverbreding vorm te geven. Verder biedt het samenwerkingsverband extra steun. Zorgteam Om leerlingen, ten aanzien waarvan zorg in de sociale, motorische en cognitieve sfeer bestaat, beter te kunnen helpen, is op school het zorgteam ingesteld. In het zorgteam zitten de IB-er, iemand namens Centrum jeugd en Gezin, een sociaal verpleegkundige van de GGD en de schoolmaatschappelijk werker, orthopedagoog. Indien nodig kunnen andere externe instanties hierbij aanwezig zijn en kunnen ouders worden uitgenodigd. Kinderen die ergens anders al een traject hebben lopen volgen we via de groeps/leerlingbesprekingen. Het team zorgt ervoor dat de hulpverlening rond het kind gecentraliseerd wordt en er overleg plaatsvindt met de verschillende betrokken hulpverleningsinstanties. De leerlingen die besproken worden, zijn in de meeste gevallen aangemeld via de leerlingbesprekingen. Drie keer per jaar komt het zorgteam bij elkaar. Wanneer de school een kind wil bespreken in het zorgteam, wordt hiervoor altijd vooraf schriftelijk toestemming gevraagd aan de ouders. 11

12 Zorg Advies Team/CAT (commissie arrangementen toewijzing) Met ingang van 1 augustus 2010 is de adviesfunctie van de Permanente Commissie Leerlingenzorg (PCL) uitgebreid. Daartoe wordt de PCL aangevuld met medewerkers van het Centrum voor Jeugd en Gezin en Bureau Jeugdzorg. Vanaf aug.2014 is het ZAT is overgegaan in de CAT. Vragen van school en ouders waarbij een gezamenlijke inzet van onderwijszorg en jeugdzorg van belang is, kunnen aan dit team voorgelegd worden. De CAT sluit aan op de zorgteams. De aanvragen voor een indicatiestelling voor het speciaal onderwijs zullen via de CAT gaan lopen. Bevordering gezond gedrag Zorg betekent voor ons letten op het welbevinden van het kind en daarom ook het bevorderen van gezond gedrag. Dit onderwerp komt jaarlijks aan de orde in teamvergaderingen en leerling-besprekingen als het gaat over een totaalbeeld van het kind. Orthotheek. In de orthotheek bevinden zich allerlei remediërende methodes en zorgverbredingmaterialen. Meerbegaafden Het beleid voor de minder goed presterende leerling is ook van toepassing op de beter presterende leerling. Ten aanzien hiervan is er op school een protocol meerbegaafden aanwezig. Doubleren In het overgangsprotocol staat beschreven aan welke voorwaarden/verwachtingen een kind moet voldoen, om te kunnen doorstromen naar de volgende groep. Het laten doubleren van een kind is echter niet een beslissing van het team, maar het einde van een heel proces, waarbij ouders vroegtijdig worden betrokken (Hoofdstuk 6.7 schoolplan). Preventieve en licht curatieve interventies Dyslexie Aanpassingen i.v.m. dyslexie bij lezen en schrijven De leerling kan op school gebruik maken van hulpmiddelen (compensatie), of ontheffing krijgen van bepaalde opdrachten (dispensatie). Hieronder vindt u een lijst met mogelijke aanpassingen bij lezen en schrijven, gebaseerd op de lijst uit het Protocol Leesproblemen en Dyslexie Basisonderwijs groep 5-8. Deze aanpassingen zijn ook toepasbaar in het voortgezet onderwijs. Naast deze aanpassingen worden bij lezen en schrijven vaak digitale hulpmiddelen ingezet. Het programma L2S is aangeschaft en wordt dit jaar ingezet evt. met materialen van Dedicon en daisyspeler. Leerkrachten volgen een implementatie cursus. 12

13 Aanpassingen bij het lezen Mogelijke aanpassingen bij oefeningen en taken waarbij gelezen moet worden: Boeken lezen die qua inhoud aansluiten bij de leeftijd en interesses van de leerling, maar die qua technisch niveau vereenvoudigd zijn De luisterversie gebruiken van kinderboeken waarin de leerling geïnteresseerd is Leerlingen met een dyslexieverklaring mogen in de klas gebruikmaken van een daisyspeler¹ De leerling extra leestijd geven bij bijvoorbeeld zaakvakteksten De leestaken voor zaakvakken verlichten, bijvoorbeeld minder pagina's of laten lezen of teksten van een makkelijker technisch niveau Verwerkingsopdrachten op band of (daisy)-cd beschikbaar stellen en L2S programma. Begrijpend leestoetsen en de Entree- en Eindtoets op cd beschikbaar stellen Aanpassingen bij het schrijven Mogelijke aanpassingen bij oefeningen en taken waarbij geschreven moet worden: Extra hulp in de klas geven bij het schrijven van verhalen, verslagen en werkstukken Het werk van de leerling door een klasgenoot laten corrigeren Spellingfouten zoveel mogelijk negeren, onder voorwaarde dat de leerling woorden waarvan hij de spelling niet kent zoveel mogelijk klankzuiver schrijft Een gedifferentieerde beoordeling van dictees (bijvoorbeeld alleen fouten met een bepaalde spellingsregel meetellen) De schrijftaak verlichten (minder pagina's) Het aantal oefeningen beperken (ook minder oefeningen als huiswerk meegeven) Extra tijd geven voor schrijftaken Gebruik laten maken van hulpmiddelen zoals een woordenboek, regelkaart en tekstverwerker met spellingcontrole. Inzet laptop. Waar mogelijk mondeling overhoren in plaats van schriftelijk, bijvoorbeeld bij topografie Geen dictees laten maken waarbij van te voren al vaststaat dat de leerling veel fouten gaat maken. Eventueel krijgt de leerling daarvoor in de plaats een dictee dat is afgestemd op zijn niveau. We proberen zoveel mogelijk de leerling mee te laten doen met de groep en waar nodig passen wij de leerstof aan. We geven extra hulp d.m.v. RT met de methode Spelling in de lift. Toetsafname bij dyslexie Voor de vergelijkbaarheid van de resultaten adviseert Cito om de toetsen van het Cito Volgsysteem primair onderwijs af te nemen volgens de voorgeschreven richtlijnen. Alleen dan heeft u een goed inzicht in de vaardigheid van de leerlingen en kunt u betrouwbare interpretaties doen. Er kunnen echter omstandigheden zijn die het noodzakelijk maken om toch bepaalde aanpassingen te doen. In deze flyer geven we aan welke hulpmiddelen en aanpassingen toegestaan zijn bij leerlingen met dyslexie, zonder dat de resultaten te sterk beïnvloed worden. Hulpmiddelen Bij de papieren varianten van de LVS-toetsen zijn geen hulpmiddelen beschikbaar. De digitale varianten van de toetsen Rekenen-Wiskunde, Studievaardigheden, Woordenschat, Spelling en Viseon beschikken over auditieve ondersteuning. Begrijpend lezen is niet auditief ondersteund. Aanpassingen Algemeen Voor de LVS-toetsen - met uitzondering van de toetsen op het gebied van technisch lezen - zijn de volgende aanpassingen mogelijk: - Extra afnametijd - Toets in meerdere delen afnemen (bijvoorbeeld in drie of vier keer, in plaats van twee keer) 13

14 - Vergroten van de teksten van A4 naar A3 Schoolondersteuningsprofiel cbs de Spreng-El Spelling Bij de toetsen Spelling is naast de algemene aanpassingen nog de volgende aanpassing mogelijk: - In groep 4 en 5 kan ervoor gekozen worden om standaard dus ongeacht de toetsscore op de startmodule vervolgmodule 1 (dictee) af te nemen bij leerlingen met dyslexie in plaats van vervolgmodule 2 (meerkeuze). Rekenen-Wiskunde Bij de toetsen Rekenen-Wiskunde is naast de algemene aanpassingen nog de volgende aanpassing mogelijk: - Ook in de hogere groepen kunt u de teksten voorlezen aan leerlingen met dyslexie, zoals dit standaard gebeurt bij de toetsen voor groep 3 en 4. Het heeft de voorkeur om bij deze leerlingen de toetsen digitaal af te nemen om te voorkomen dat u bijvoorbeeld door uw stemgebruik de leerlingen onbewust hints geeft. Hulpmiddelen Gesproken versie: bij de Entreetoets en Eindtoets is voor leerlingen met een dyslexieverklaring een gesproken versie van de opgavenboekjes op cd of daisy-cd beschikbaar. De cd s worden door de leerlingen individueel gebruikt. Om de rest van de klas niet te storen, dient de leerling een koptelefoon te gebruiken of de toets afgezonderd van de overige leerlingen te maken. Vergrote versie van de opgavenboekjes - op A3 formaat - en in zwart-wit uitvoering. De vergrote versie bevordert de woordherkenning en de leerlingen worden niet door de kleuren afgeleid. Aanpassingen Extra tijd om de toets te maken Gebruikmaken van markeerstift om bijvoorbeeld een woord of bij een regelverwijzing, enkele regels te markeren. Sociale veiligheid De Spreng-El is een school waar de kinderen naar toe komen om zich een aantal vaardigheden en houdingen eigen te maken en kennis en inzicht op te doen. Samen als school activiteiten ontplooien door middel van projecten en vieringen vinden we belangrijk (samen school zijn). Het kind moet waardering leren opbrengen voor andermans mening en zal ook aangemoedigd worden een standpunt te bepalen. Gelijkwaardigheid tussen mensen is een belangrijk uitgangspunt. Onze kinderen moeten respect op kunnen brengen voor waarden en normen van anderen, die zich onderscheiden in kleur, status, beperking, cultuur of geloof. Het is ons streven om ieder kind zich prettig en veilig te laten voelen en zich ook op sociaal emotioneel gebied zo volledig mogelijk te laten ontplooien. We zijn alert op discriminatie en pesten en werken vooral aan het voorkomen ervan. En als het toch gebeurt, grijpen we direct in (Hoofdstuk 4.1 schoolplan). 14

15 Groeiende vrijheid is gerelateerd aan groeiende verantwoordelijkheid ten opzichte van jezelf en de ander, waarbij het grote gebod de liefde centraal staat. Dit houdt in dat we elkaars sterke en zwakke kanten respecteren, waarbij de positieve waardering voorop staat en faalangst wordt tegengegaan. Ieder mens is uniek. Ouders, kinderen en leerkrachten werken samen aan die dagelijkse ontwikkeling. Goed overleg, hulp waar nodig en een sterke betrokkenheid (van zowel ouders als leerkrachten) helpen bij de optimale ontwikkeling van de kinderen. Dit alles binnen de capaciteitsgrenzen van zowel kind als school teneinde een voor het kind zo optimaal mogelijke situatie te creëren vanuit onderwijskundig perspectief in de wetenschap dat overschrijding van deze grenzen afbreuk doet aan het welbevinden van de (mede)leerling (Hoofdstuk 6.2 schoolplan). Toelating van leerlingen van andere scholen (ook bij verhuizingen) vindt slechts plaats nadat er contact is geweest met de verwijzende school. Uit dit contact dient te blijken dat de leerling past binnen het pedagogisch klimaat van de school en zowel cognitief als sociaal-emotioneel in staat is goed te functioneren op onze scholen zoals hierboven omschreven (schoolplan, bijlage 1 Toelatingsbeleid). Planmatig werken (zoals in toezichtskader inspectie, 1-zorgroute, afstemming) Volgen van leerlingen. Binnen onze school werken we met het leerlingvolgsysteem van Parnassys. Ouders van de kinderen van groep 1 vullen bij aanvang van de school een intakeformulier in zodat wij weten hoe een kind in de thuissituatie heeft ontwikkeld. We volgen de kinderen volgens een vaste toetskalender(zie schoolgids) en via eigen observatiemomenten. De gegevens worden gezamenlijk doorgesproken en waar nodig wordt een handelingsplan gemaakt voor een leerling. Dit alles wordt besproken met de ouders. Gegevens worden opgeschreven in het dossier van de leerlingen en in het LVS programma van Parnassys. We proberen zo vroeg mogelijk hulp te bieden maar geven onze grenzen ook aan. We werken met de programma s binnen de grenzen van onze school. Wij kunnen veel, maar zijn geen speciale school voor hoogbegaafden of een speciale basisschool. Toetskalender Ieder jaar wordt een toetskalender vastgesteld. De kennis en vaardigheden worden globaal in beeld gebracht met behulp van zogenaamde signaleringstoetsen. Tijdens groepsbesprekingen worden deze resultaten besproken. Daarnaast worden de vakken rekenen, lezen en taal op verschillende onderdelen getoetst door gebruik te maken van de toetsen uit de methode. 15

16 Becijfering Becijfering van het leerlingenwerk wordt zoveel mogelijk op elkaar afgestemd. Cijfers worden naast de beoordelende functie ook pedagogisch toegepast. Toetsing vinden wij belangrijk wanneer de toets in dienst van de kinderen wordt gebruikt en het kind niet in dienst van de toets staat. Hoewel er uiteraard altijd sprake is van een momentopname, geeft de toets een beeld van de behaalde resultaten ten opzichte van de gestelde doelen en afspraken. De resultaten van alle afgenomen toetsen blijven op school aanwezig in het digitale leerlingvolgsysteem en zullen jaarlijks gebruikt worden om een vergelijking met voorgaande jaren te maken. De CITO-eindtoets kan gebruikt worden om onze resultaten te vergelijken met voorgaande jaren, maar ook met scholen die met onze school te vergelijken zijn en met het landelijk gemiddelde. Ook wordt in groep 8 de NIO-toets afgenomen, die mede richtinggevend is voor de te maken schoolkeuze. Kwaliteitszorg Voor het realiseren en borgen van een goede kwaliteitszorg is binnen de scholen van CHRONO gekozen voor het INK-model. In het INK-managementmodel staat de zogenaamde plan-do-check-act -cirkel centraal. Dit cyclische model wordt zowel vierjaarlijks als wel jaarlijks doorlopen. Een uitgewerkte handleiding kwaliteitszorg staat beschreven in Handleiding Kwaliteitszorg Chrono (Hoofdstuk 6.8 en 6.9 schoolplan). 16

17 4. Extra ondersteuning Arrangementen voor leerlingen met een specifieke onderwijsbehoefte In onze school is ten behoeve van een aantal leerlingen die daarop aangewezen zijn in nauw overleg met de betreffende ouders extra-ondersteuning gerealiseerd om het onderwijs in de school af te stemmen op hun onderwijsbehoeften Individueel ontwikkelingsperspectief /profiel Enkele leerlingen hebben een eigen ontwikkelingsperspectief. De nieuwe OPP s worden ingevuld naar het format van het Samenwerkingsverband. Kinderen die niet in het groepsverband mee kunnen komen met de extra verlengde instructie en een V scoren, komen in aanmerking voor een OPP. Het leerrendement Leerrendement = didactische leeftijd equivalent : didactische leeftijd x 100 % (dle : dl) x 100% dl => didactische leeftijd: Dit is het aantal maanden onderwijs dat een leerling heeft genoten. We beginnen vanaf groep 3 te tellen en we rekenen dat elk schooljaar uit 10 maanden genoten onderwijs bestaat. dle => didactische leeftijdsequivalent: Dit is het niveau wat een gemiddelde leerling behaald na een bepaald aantal maanden onderwijs. ( de resultaten van de meeste methode onafhankelijke toetsen zijn via een tabel (Melis) om te zetten in een dle. Leerrendement: Met het leerrendement worden de vorderingen van een leerling uitgedrukt. De werkelijke leeftijd (dl) wordt vergeleken met de leeftijd waarop het kind presteert (dle). In het SBO zullen de kinderen op didactisch gebied bijna altijd lager functioneren dan hun theoretisch verwachting, want ze zitten natuurlijk op het SBO omdat er vaak sprake is van een specifieke stoornis, werkhoudingproblemen of sociaal-emotionele problemen. Daarom wordt er naast het theoretische leerrendement een reële leerrendementsverwachting bepaald. De reële leerrendementsverwachting wordt bepaald op basis van: Beschermende of belemmerende factoren vanuit het kind, bijvoorbeeld het zelfbeeld van het kind (het zelfbeeld is natuurlijk van invloed hoe het kind functioneert in de klas. Een kind met een positief zelfbeeld zal beter functioneren dan een kind met een negatief zelfbeeld), maar ook de taakwerkhouding kan een beschermende of een belemmerende factor zijn (kinderen met een goede taakwerkhouding zullen natuurlijk beter presteren dan kinderen die snel afgeleid zijn en moeite hebben om zich op een taak te concentreren), aan- of afwezigheid van sociaal-emotionele problemen, aan- of afwezigheid van een specifieke leerstoornis (kinderen met dyslexie zullen laag presteren op technisch lezen en spelling, maar kunnen wel hoog presteren op rekenen), aan- of afwezigheid van een traumatische ervaring of aan- of afwezigheid van een medische problematiek. 17

18 Beschermende of belemmerende factoren vanuit het gezin of de omgeving, bijvoorbeeld de opvoedingsstijl van de ouders, het gezinsklimaat (de sfeer binnen het gezin), eenoudergezin, wel of geen betrokkenheid bij school, aan- of afwezigheid van een psychiatrische stoornis bij ouders Bij de nieuwe leerlingen worden de beschermende of belemmerende factoren vanuit de onderwijsleeromgeving niet meegenomen omdat dit van invloed op het kind was op de vorige school. Bij de evaluatie wordt er natuurlijk wel gekeken naar de onderwijsleeromgeving. Het wel of niet goed presteren van een leerling kan natuurlijk ook afhankelijk zijn van het aantal risicoleerlingen in de groep, de aard en de ernst van die risicoleerlingen, de vaardigheden van de leerkracht en bv. het schoolklimaat (de sfeer in de klas). Op basis van alle beschermende en belemmerende factoren wordt de reële leerrendementsverwachting bepaald. Er worden in de samenvatting tenslotte nog enkele adviezen gegeven hoe het beste omgegaan kan worden met de verschillende problemen van de leerling. Het is belangrijk dat na enkele maanden een evaluatie plaatsvindt wat het werkelijke leerrendement van de desbetreffende leerling is. Als de afwijkt van de reële leerrendementsverwachting zal gekeken moeten worden waaraan dit kan liggen, hierbij kun je dan terugkoppelen naar de beschermende en belemmerende factoren. Is de taakwerkhouding bijvoorbeeld verbeterd of is de diagnose ADHD gesteld en krijgt het kind hiervoor medicatie waardoor het beter tot leren komt enz. Intelligentie versus leerrendement Aannames: Cito niveau A: IQ> 110 leerrendement >150% Cito niveau B: IQ leerrendement % Cito niveau C: IQ leerrendement % Cito niveau D: IQ: leerrendement % Cito niveau E: IQ< 80 leerrendement <50% Bij de analyse van het leerrendement is het belangrijk dat niet alleen gekeken wordt naar de totale intelligentie, maar ook naar de factoren. IQ 110 LR 125% - 175% => 150% IQ 107/108 LR 120% - 140% IQ 104/105/106 LR 110% - 130% IQ 102/103 LR 100% - 120% IQ 99/100/101 LR 90% - 110% => 100% IQ 97/98 LR 85% - 105% IQ 94/95/96 LR 80% - 100% => (87,5%) IQ 92/93 LR 70% - 90% IQ 89/90/91 LR 65% - 85% => 75% IQ 87/88 LR 60% - 80% IQ 84/85/86 LR 55% - 75% => (62,5%) IQ 82/83 LR 45% - 65% IQ 78/79/80/81 LR 40% - 60% => 50% IQ 74/75/76/77 LR 35% - 55% => 45% IQ 70/71/72/73 LR 30% - 50% => 40% IQ 66/67/68/69 LR 25% - 45% => 35% IQ 62/63/64/65 LR 20% - 40% => 30% IQ 58/59/60/61 LR 15% - 35% => 25% 18

19 Minder begaafden Schoolondersteuningsprofiel cbs de Spreng-El Voor kinderen met een mindere begaafdheid is er de mogelijkheid een Tweede Leerweg te volgen. Deze Leerweg is vanuit het Samenwerkingsverband opgesteld en binnen de school ingevoerd. De RT-er kan hierbij ondersteunen. We gaan er wel van uit dat deze kinderen sociaal/emotioneel binnen de groep zich goed kunnen ontwikkelen. Lukt dit niet dan geven wij dit aan aan de ouders en zal er gezocht worden naar een andere oplossing, evt. een andere school (sbo).voor deze kinderen wordt een OPP opgesteld. Meerbegaafden Binnen school wordt gewerkt met de levelboxen en de slimme kleuterkist. Dit materiaal wordt aangeboden aan de meerbegaafden. Hierbij krijgen leerlingen ondersteuning van de eigen leerkracht, de IB-er en evt. de RT-er. Het basisprogramma van de klas wordt aangepast (compacten, verrijken). Binnen het SWV is er de mogelijkheid tot het volgen van de plusklas( Manifesto). In groep 8 kunnen kinderen evt. in aanmerking komen voor de talentenklas van het Vechtdalcollege. Dit jaar volgen 2 leerlingen de Manifesto klas en worden 2 leerlingen aangemeld voor de talentenklas. Sociaal onhandige kinderen Wanneer de problematiek niet te groot is, kunnen wij kinderen helpen met een sociaal vaardigheidstraining. Er kan een training vanuit het Samenwerkingsverband worden gevolgd voor leerlingen van de groep 7 en 8 (evt. gr.6). Deze training vindt onder schooltijd plaats op één van de basisscholen binnen het Samenwerkingsverband. Hiernaast kunnen wij kinderen met een speciale gedragsstoornis (bijv. PDD-NOS etc.) individueel handvatten aanbieden met het programma Handleiding voor jezelf. Onze IBer kan deze leerlingen begeleiden. In groepsverband werken we met de training van methode A en B. Deskundigheid Jaarlijks kunnen de leerkrachten gebruik maken van het nascholingsaanbod van de diverse nascholingsinstituten. De aanvragen worden gehonoreerd mits het in het scholingsplan van de school past. Het afgelopen jaar en de komende jaren zal er met name geïnvesteerd worden in teamgerichte nascholing ter ondersteuning van de nieuwe taalmethode (zie actieplan Taal). T.a.v. Deskundigheidsbevordering op het gebied van extra ondersteuning van leerlingen en professionalisering t.a.v. werkwijzen zijn en worden diverse cursussen gevolgd m.b.t.: Dyscalculie Leesproblemen Rekenen ( Met sprongen vooruit ) Klassenorganisatie t.a.v. grote groep-kleine groep. Begrijpend lezen. Digibord. Taal in Beeld. Leerlingvolgsysteem (Parnassys) Groepsplannen maken L2S implementatie Coaching Voorzieningen Materialen etc. die specifiek worden gebruikt t.b.v. extra ondersteuning zijn: 19

20 Levelboxen Logopediemap Handleiding voor jezelf, methode A en B. Daisyspeler L2S programma Materiaal bij Met sprongen vooruit Methodieken Schoolondersteuningsprofiel cbs de Spreng-El Spelling in de lift Klipper (te gebruiken voor begr. lezen in RT) Gebouw Het gebouw biedt verschillende ruimtes voor extra ondersteuning. De IB-ruimte wordt tevens gebruikt als RT-ruimte. Ook de personeelskamer wordt gebruikt voor het extra leerhulp en het afnemen van toetsen. Tevens kunnen kinderen in deze ruimte werken met de levelboxen. Op de bovenverdieping wordt regelmatig in kleinere groepen gewerkt aan bijvoorbeeld leesopdrachten. Ook de Chrono-brede SOVA-bijeenkomsten vinden hier plaats. Samenwerking met partners We werken samen met de jeugdgezondheidszorg van de GGD Regio IJssel-Vecht (zie bijv. signaleringslijst GGD). In de schoolgids wordt uitgelegd wat de jeugdgezondheidszorg in het algemeen en op school doet. Kleuters worden eenmalig gescreend door een logopedist. Voor buitenschoolse opvang heeft het bestuur van Chrono gekozen voor het zogenaamde makelaarsmodel. Dit houdt in dat de buitenschoolse opvang is uitbesteed aan de stichting ProKind en de Stichting Kinderopvang Hardenberg. De afspraken zijn na te lezen in het convenant met deze stichtingen. Kinderopvang en tussenschoolse opvang worden ook verzorgd door de Dassenburcht in Ane. De afspraken zijn vastgelegd in een TSO-protocol. De peuters kunnen terecht bij de peuterspeelzaal te Gramsbergen en in Ane. We werken samen met de schoolbegeleidingsdienst IJsselgroep. De schoolbegeleiding is met zowel een leerlingbegeleider als een systeembegeleider regelmatig in de school te vinden. Van de beschikbare uren gaat echter het overgrote deel naar de leerlingbegeleider. De systeembegeleider heeft een ondersteunende rol (Hoofdstuk 4.5 schoolplan). Positie ouders Twee keer per jaar krijgen de leerlingen een rapport mee. Hieraan voorafgaand worden de ouders in de gelegenheid gesteld om daarover met de leerkracht te spreken. In november is er een extra 10-minutengesprek ingelast voor alle ouders. Uiteraard kunnen ouders ook tussendoor een afspraak met de leerkracht maken om te informeren naar de ontwikkelingen van hun kind. Elke leerling heeft een dossier waarin alle relevante individuele gegevens zijn vermeld van de hele basisschoolperiode. Dit dossier is vertrouwelijk. Ook voor ouders is een taak weggelegd t.a.v. extra leerhulp. Indien gewenst wordt extra oefenstof meegegeven naar huis. 20