Gedeelde Besluitvorming in de spreekkamer: hoe pak je dat aan bij mensen met een chronische aandoening? Frederik Vogelzang Sandra Beurskens.

Transcriptie

1 Gedeelde Besluitvorming in de spreekkamer: hoe pak je dat aan bij mensen met een chronische aandoening? Frederik Vogelzang Sandra Beurskens Inhoud Individueel zorgplan en doelen stellen Project: gedeelde besluitvorming en doelen stellen Handreiking en eerste ervaringen Hoe verder 1

2 Van Zorgstandaard tot Individueel Zorgplan Raamwerk Individueel Zorgplan, Zorginstituut Nederland, maart 2012 Project: gezamenlijke besluitvorming op basis van persoonlijke doelen 2

3 Project: gezamenlijke besluitvorming op basis van persoonlijke doelen Idee Project gezamenlijke besluitvorming InEen NHG Raak Pro Project: doelen stellen Zuyd Hogeschool Universiteit Maastricht Persoonlijke doelen en interprofessionele samenwerking. Raak Pro Haar suikerwaarden moeten toch echt omlaag. Wat zou ik graag weer eens willen winkelen Stephie Lenzen Jerome van Dongen Begeleidingsteam: Dr. Ramon Daniëls, Dr. Loes van Bokhoven Prof. Dr. Sandra Beurskens, Prof. Dr. Trudy van der Weijden 3

4 Doel project Ontwikkelen van een generiek gespreksmodel voor gedeelde besluitvorming dat zorgverleners en patiënten met een chronische aandoening helpt om tot echte persoonsgerichte behandeldoelenen afspraken te komen. Om te komen tot een Individueel Zorgplan Taal en ordening klassieke SDM Keuze Er is iets te kiezen Opties Wat zijn de opties? Voorkeur van patiënt Besluit Integreer voorkeuren van patiënt en arts Elwynet al. J Gen Int Med 2012 Elwynet al. Pat EducCouns

5 Taal en ordening complexe SDM Doelen stellen Keuze Er is iets te kiezen Opties Wat zijn de opties? Voorkeur van patiënt Besluit Integreer voorkeuren van patiënt en arts Hoe gaat het nu? Belangrijkste uitkomsten Doelen worden nauwelijks gesteld Focus op medische aspecten Patiënten: niet bewust van doelen en kunnen deze niet herinneren Professionals: niet bewust van eigen werkwijze, tijd, structuur en taal Interventiedoelen Kiezen en toepasbaar maken van een gemeenschappelijk inhoudelijk raamwerk/gespreksmodel voor doelen stellen Exploreren huidige en gewenste situatie cliënt Gespreksvaardigheden professional Reflectie vaardigheden professional 5

6 Handreiking Doelen stellen Keuze Opties Voorkeur Besluit Elwynet al, 2012; Bodenheimer& Handley, 2005 Eenvoudige tool voor gesprek tussen patiënt en professional: 4-bollen model 6

7 Voorbeeld Minder pijn + beter conditie hebben Werk blijven doen, met kleinkinderen naar speeltuin gaan Bewegen is belangrijk voor mij, leren omgaan met gevoel van verlies Kinderen mogen meer begrip hebben voor mij, trap in huis vormt belemmering 7

8 Eerste ervaringen professionals Gevoel dat het niet nieuw is Fijn om een structuur voor IZP aangeboden te krijgen Wel nog vragen over timing en duur gesprekken Ik gebruik nu niets om samen met de patiënt een gesprek aan te gaan Je kunt zo laten zien dat dingen met elkaar samenhangen Gelukkig geen afvinkgebeuren Eerste ervaringen patiënten Manier van vraagstelling is prettig, voelt je uitgenodigd om te vertellen en getriggerd om actie te ondernemen Belangrijk dat in een volgende gesprek de bollen terug worden gepakt Eén gesprek is te kort om alles te bespreken Het is meer dan vragen: Wat is uw hulpvraag? Het is een echt gesprek Schrijven op bollen geeft inzicht Als je zelf niet hoeft te schrijven ben je meer betrokken Mijn eigen manier is een belangrijke bol in het gesprek 8

9 Samenvattend Stellen van doelen centrale plaats binnen Individueel Zorgplan Aandacht nodig voor stellen van doelen én SDM Geen dogma maar handreiking Gemeenschappelijke taal Hoe verder? Gezamenlijke Besluitvorming: het woord van 2015? Veel initiatieven: bundelen en leren van elkaar!! 9

10 Hoe krijgen we gezamenlijke besluitvorming aan de praat? Ruim baan voor het gesprek tussen patiënt en zorgverlener 10

11 Wat hebben we nodig? Gedragsverandering bij patiënten Gedragsverandering bij zorgverleners Organisatie en randvoorwaarden Hoe krijgen we gewenste resultaat? Kennis Attitude Vaardigheden Combinatie leidt tot een geslaagd gesprek en succesvolle besluitvorming 11

12 Kennis Zorgverlener heeft inzicht in: Opbouw van het gesprekmodel Achtergrond van gezamenlijke besluitvorming Beschikbare instrumenten en hulpmiddelen Mogelijkheden en beperkingen gezamenlijke besluitvorming Aandachtspunten: Sluit aan bij bestaande consultvoering en communicatievaardigheden (gezamenlijke) training van huisarts en POH Gebruik bestaande keuzehulpen Start met chronische patiënten in bestaande ketenzorgprogramma s Attitude Zorgverlener ontwikkelt positieve houding t.o.v.: Waarde van persoonlijke doelen Actieve inbreng van patiënt Uitleg en voorlichting aan patiënt Ondersteuning bij gezamenlijke besluitvorming Aandachtspunten: Wat vinden zorgverleners er zelf van Verwachtingen van de inbreng van patiënten Omgaan met en respecteren van afwijkende keuzes 12

13 Vaardigheden Zorgverlener kan bij gezamenlijke besluitvorming: De werkwijze inpassen in de bestaande praktijkvoering Principes op zijn of haar eigen manier toepassen Maatwerk leveren passend bij de patiënt Uitvoering geven aan permanente verbetercyclus Aandachtspunten: Adviesgesprek en zorgvraagverheldering uitbouwen naar gezamenlijke besluitvorming Ontwikkelen van een eigen taal Uitgaan van aanwezige vakmanschap bij zorgverleners Continue verbetering door feedback van collega s en patiënten Organisatie & Randvoorwaarden Wat is er nodig om gezamenlijke besluitvorming de ruimte te geven: Vertrouwen in vakmanschap zorgverleners Einde aan de vinkjescultuur Aandacht voor scholing Opleiding en bij- en nascholing huisarts en POH Uitbreiding van instrumentarium Ontwikkeling keuzehulpen gekoppeld aan richtlijnen Gedragsverandering bij patiënten Werken aan kennis, attitude en vaardigheden Betalen van kijk- en luistergeld Investeren in de toegevoegde waarde van het gesprek Een beetje geduld met elkaar 13

14 Vragen? Contact Sandra Beurskens FrederikVogelzang 14