Stereotactische radiochirurgie bij hersenmetastasen in het ARTI De resultaten met betrekking tot de overleving en de mate van lokale controle

Transcriptie

1 Stereotactische radiochirurgie bij hersenmetastasen in het ARTI De resultaten met betrekking tot de overleving en de mate van lokale controle Nurer Gergin Radiotherapeutisch Laborant, UMC Utrecht Cancer Center

2 Inhoud Inleiding Probleemstelling Methoden, resultaten & conclusies Aanbevelingen Afsluiting

3 Inleiding Stereotaxie - Stereotactic RadioTherapy (SRT) - Stereotactic RadioSurgery (SRS) Intracraniële SRS in het ARTI - Sinds Tot op heden de resultaten niet duidelijk in kaart gebracht

4 Probleemstelling Probleemstelling: Wat zijn de resultaten met betrekking tot de overleving en de mate van lokale controle na stereotactische radiochirurgie van patiënten met hersenmetastasen in het ARTI en hoe verhoudt de overleving zich tot de resultaten van andere radiotherapeutische centra? Zes onderzoeksvragen 4 onderzoeksvragen n.a.v. de probleemstelling 2 (extra) onderzoeksvragen in opdracht van de radiotherapeuten

5 1) Wat is de gemiddelde en mediane overleving van patiënten met hersenmetastasen na stereotactische radiochirurgie in het ARTI? Overleving: Het aantal maanden tussen de eerste bestraling en het overlijden van de patiënt Patiëntenpopulatie: 109 patiënten, waarvan 19 gecensureerd Gecensureerde patiënten: Patiënten waarbij de overleving niet bekend is De patiënt is nog niet overleden De patiënt is wel overleden, maar er is geen overlijdensdatum bekend

6 1) Wat is de gemiddelde en mediane overleving van patiënten met hersenmetastasen na stereotactische radiochirurgie in het ARTI? Kaplan-Meier analyse Gemiddelde overleving: 11.8 maanden (95% BI ) Mediane overleving: 8.4 maanden (95% BI )

7 2) Wat is de mate van lokale controle van patiënten met hersenmetastasen na stereotactische radiochirurgie in het ARTI? RECIST (Response Evaluation Criteria in Solid Tumors): Complete Response (CR) Partial Response (PR) Stable Disease (SD) Progressive Disease (PD) Lokale controle: De beste algehele respons De periode van stabiele ziekte

8 2) Wat is de mate van lokale controle van patiënten met hersenmetastasen na stereotactische radiochirurgie in het ARTI? Definitie beste algehele respons: De best behaalde respons volgens RECIST Patiëntenpopulatie: 74 patiënten hadden minstens één followup MRI, 35 patiënten zonder follow-up MRI s zijn geëxcludeerd Beste algehele respons Aantal (%) CR 5 (6.8%) PR 28 (37.8%) SD 28 (37.8%) PD 13 (17.6%)

9 2) Wat is de mate van lokale controle van patiënten met hersenmetastasen na stereotactische radiochirurgie in het ARTI? Verband tussen de grootte van de behandelde laesies en CR als beste algehele respons Ø Laesies Beste algehele respons CR PR, SD of PD < 10mm 4 (33.3%) 8 (66.7%) 10mm 1 (1.6%) 61 (98.4%) Fisher s exacte toets (p = ) Significant verschil

10 2) Wat is de mate van lokale controle van patiënten met hersenmetastasen na stereotactische radiochirurgie in het ARTI? Definitie periode van stabiele ziekte: De tijd tussen eerste bestraling en het optreden van PD Patiëntenpopulatie: 74 patiënten (27 gecensureerd) hadden minstens één follow-up MRI, 35 patiënten zonder follow-up MRI s zijn geëxcludeerd Gecensureerde patiënten: Patiënten waarbij het niet bekend is of er PD is opgetreden Er is (nog) geen PD opgetreden Er is wel PD opgetreden, maar dit is niet bekend

11 2) Wat is de mate van lokale controle van patiënten met hersenmetastasen na stereotactische radiochirurgie in het ARTI? Kaplan-Meier analyse Gemiddelde periode van stabiele ziekte: 7.9 maanden (95% BI ) Mediane periode van stabiele ziekte: 6.2 maanden (95% BI )

12 3) Is de oorsprong van de primaire tumor van invloed op de overleving en de mate van lokale controle? Invloed op overleving van: 78 patiënten met een longcarcinoom, waarvan 13 gecensureerd 31 patiënten met overige tumoren, waarvan 6 gecensureerd Overleving patiënten met een longcarcinoom: Gemiddelde overleving van 12.3 maanden (95% BI ) Mediane overleving van 9.0 maanden (95% BI ) Overleving patiënten met overige tumoren: Gemiddelde overleving van 11.0 maanden (95% BI ) Mediane overleving van 6.3 maanden (95% BI ) Geen significant verschil

13 3) Is de oorsprong van de primaire tumor van invloed op de overleving en de mate van lokale controle?

14 3) Is de oorsprong van de primaire tumor van invloed op de overleving en de mate van lokale controle? Invloed op beste algehele respons van: 60 patiënten met een longcarcinoom 14 patiënten met overige tumoren Primaire tumor Beste algehele respons CR PR SD PD Totaal Long 4 (6.7%) 22 (36.7%) 24 (40.0%) 10 (16.7%) 60 (100%) Overig 1 (7.1%) 6 (42.9%) 4 (28.6%) 3 (21.4%) 14 (100%) Fisher s exacte toets (p=0.882) Geen significant verschil

15 3) Is de oorsprong van de primaire tumor van invloed op de overleving en de mate van lokale controle? Invloed op periode van stabiele ziekte van: 60 patiënten met een longcarcinoom, waarvan 22 gecensureerd 14 patiënten met overige tumoren, waarvan 5 gecensureerd Periode van stabiele ziekte van patiënten met een longcarcinoom: Gemiddelde periode van stabiele ziekte van 7.3 maanden (95% BI ) Mediane periode van stabiele ziekte van 6.2 maanden (95% BI ) Periode van stabiele ziekte van patiënten met overige tumoren: Gemiddelde periode van stabiele ziekte van 9.8 maanden (95% BI ) Mediane periode van stabiele ziekte van 9.5 maanden (95% BI ) Geen significant verschil

16 3) Is de oorsprong van de primaire tumor van invloed op de overleving en de mate van lokale controle?

17 4) Zijn de resultaten met betrekking tot de mediane overleving na stereotactische radiochirurgie van patiënten met hersenmetastasen in het ARTI vergelijkbaar met de resultaten van andere radiotherapeutische centra? Resultaten van dit onderzoek vergeleken met 6 relevante publicaties: ARTI Aoyama, 2006 Chidel, 2000 Cho, 1998 Regine, 2002 Sia, 2015 Sneed, 2002 Aantal patiënten behandeld met SRS Leeftijd in jaren (mediaan) * 65 ** Primaire tumor (aantal patiënten, %) Long Overig 78 (71.6%) 31 (28.4%) 45 (67.2%) 22 (32.8%) 34 (44%) 44 (56%) 34 (46.6%) 39 (53.4%) 20 (55.6%) 16 (44.4%) 43 (27.0%) 119 (73%) Maximaal aantal hersenmetastasen 4 4 > 4 > 4 > 4 > 4 > 4 RPA-klasse Overleving in maanden (mediaan) (42.9%) 153 (57.1%) * Gemiddelde leeftijd, mediaan onbekend. ** 67% van de patiënten was < 65, mediaan of gemiddelde onbekend.

18 5) Is de aanwezigheid van een cysteuze hersenmetastase van invloed op de overleving en de mate van lokale controle? Invloed op overleving van: 59 patiënten met 1 cysteuze hersenmetastasen, waarvan 9 gecensureerd 50 patiënten zonder cysteuze hersenmetastasen, waarvan 10 gecensureerd Overleving patiënten met 1 cysteuze hersenmetastasen: Gemiddelde overleving van 11.3 maanden (95% BI ) Mediane overleving van 7.9 maanden (95% BI ) Overleving patiënten zonder cysteuze hersenmetastasen: Gemiddelde overleving van 12.3 maanden (95% BI ) Mediane overleving van 9.0 maanden (95% BI ) Geen significant verschil

19 5) Is de aanwezigheid van een cysteuze hersenmetastase van invloed op de overleving en de mate van lokale controle?

20 5) Is de aanwezigheid van een cysteuze hersenmetastase van invloed op de overleving en de mate van lokale controle? Invloed op beste algehele respons van: 41 patiënten met minstens één cysteuze hersenmetastase 33 patiënten zonder cysteuze hersenmetastasen Hersenmetastase Beste algehele respons CR PR SD PD Totaal 1 Cysteuze 2 (4.9%) 16 (39.0%) 17 (41.5%) 6 (14.6%) 41 (100%) 0 Cysteuze 3 (9.1%) 12 (36.4%) 11 (33.3%) 7 (21.2%) 33 (100%) Fisher s exacte toets (p=0.794) Geen significant verschil

21 5) Is de aanwezigheid van een cysteuze hersenmetastase van invloed op de overleving en de mate van lokale controle? Invloed op periode van stabiele ziekte van: 41 patiënten met een longcarcinoom, waarvan 13 gecensureerd 33 patiënten met overige tumoren, waarvan 14 gecensureerd Periode van stabiele ziekte van patiënten met 1 cysteuze hersenmetastasen: Gemiddelde periode van stabiele ziekte van 7.8 maanden (95% BI ) Mediane periode van stabiele ziekte van 6.2 maanden (95% BI ) Periode van stabiele ziekte van patiënten zonder cysteuze hersenmetastasen: Gemiddelde periode van stabiele ziekte van 7.8 maanden (95% BI ) Mediane periode van stabiele ziekte van 6.5 maanden (95% BI ) Geen significant verschil

22 5) Is de aanwezigheid van een cysteuze hersenmetastase van invloed op de overleving en de mate van lokale controle?

23 6) Is er een verband tussen het aantal hersenmetastasen dat in eerste instantie met stereotactische radiochirurgie behandeld is, en het ondergaan van een salvage behandeling? Patiëntenpopulatie: 62 patiënten met één hersenmetastase 47 patiënten met 2 tot 4 hersenmetastasen Aantal hersenmetastasen Salvage behandeling Ja Nee 1 18 (29.0%) 44 (71.0%) (31.9%) 32 (68.1%) Fisher s exacte toets (p=0.834) Geen significant verschil

24 Aanbevelingen In individuele gevallen wordt er besloten om een patiënt met SRS te behandelen ondanks het feit dat deze patiënt RPA-klasse 3 heeft. De gegevens van de andere centra bieden ondersteuning voor dit beleid. Het is te overwegen dit beleid voort te zetten. De grootte van de hersenmetastasen kan in deze afweging worden meegenomen, gelet op de grotere mate van lokale controle bij een maximale diameter van < 10 mm. Om de vraag te beantwoorden of cysteuze hersenmetastasen minder respons vertonen op SRS dan niet-cysteuze hersenmetastasen is een andere methode dan RECIST aan te bevelen, waardoor iedere laesie individueel kan worden beoordeeld. Om de oorsprong van de primaire tumor te kunnen onderzoeken als mogelijke factor van invloed op de overleving en de mate van lokale controle zijn grotere aantallen patiënten per tumorsoort nodig. Het is aan te bevelen om samen te werken met andere radiotherapeutische centra zodat deze aantallen eerder kunnen worden bereikt. Op basis van dit onderzoek bestaan geen aanwijzingen voor een verband tussen het aantal hersenmetastasen dat in eerste instantie met stereotactische radiochirurgie behandeld is, en het ondergaan van een salvage behandeling. Om deze bevinding te kunnen bevestigen of ontkrachten is het aan te bevelen om deze analyse te herhalen met grotere aantallen patiënten, eventueel in samenwerking met andere radiotherapeutische centra.

25 Afsluiting Vragen?