Pastorale. Plus en min. Pastoor Alexander J. van Deelen

Transcriptie

1 Pastorale Informatieblad voor de Bonifatiusparochie Jaargang 10 - nummer 4 Mei 2010 Plus en min Wat kijken wij terug op een prachtige viering bij de heropening van de Benedictus en Bernadettekerk! Nu ik dit schrijf is het daags erna. Met grote voldoening denk ik aan de dag van gisteren. Vrolijk wapperende vlaggen in een koude wind, een warm welkom in een schitterend nieuw gebouw, de overvolle kerkzaal, onze bisschop met inspirerende woorden voor onze gemeenschap, en de grote belangstelling voor het open huis tot diep in de middag. Ik denk ook met heel veel dankbaarheid aan de dagen daarvoor, hoe er met man en vrouw en macht is gewerkt om alles zo goed mogelijk klaar te krijgen. Er is geweldig veel werk verzet. Dat begon met een klein groepje ruim tien jaar geleden. Hoe gaan wij verder met de gemeenschappen van de Benedictuskerk en de Bernadettekerk? Eindeloze discussies, plannen, overleg, nieuwe plannen, weer overleg, praten met de bisschop, je kon er moedeloos van worden. Maar de bouwcommissie is stug door gegaan en op 11 april 2010 stond er een resultaat om erg trots op te zijn. Een resultaat dat ons nieuwe mogelijkheden geeft, en keus uit een divers aanbod: de klassieke Bonifatiuskerk uit 1897 en de moderne flexibel in te richten Benedictus en Bernadettekerk uit Nu zal het de kunst zijn om onze activiteiten in beide gebouwen op een inspirerende en aansprekende manier vorm te geven. Op deze plaats wil ik namens het bestuur en de pastores mijn grote dank en waardering uitspreken voor het vele werk dat door zovelen is verzet. Ook daar mogen wij trots op zijn! Naast al dit moois is de Rooms-katholieke kerk de laatste tijd ook nogal negatief in het nieuws. Het begon met de hostie kwestie, toen kwamen als een sneeuwbal de meldingen over misbruik in het verleden door kerkelijke bedienaren, en als klap op de vuurpijl verschenen er berichten in de pers over verboden liederen. Veel mensen raakt dit, mij als priester natuurlijk heel bijzonder. Er zijn veel vragen over. Ik wil er wel wat over zeggen, alhoewel met enige H. B Pa r o c h o n i a f i e t i u s Foto: Tino van Dam Pastoor Alexander J. van Deelen beperking omdat ook ik niet over alle informatie beschik. Ten eerste de hostie kwestie. Het valt erg te betreuren dat de Eucharistie tot een podium voor protest werd. Alsof een hostie halen - zo werd erover gesproken - een recht is dat kan en moet worden afgedwongen. Zo is het niet. Anderzijds is het niet de priester, maar de Heer die uitnodigt aan Zijn tafel, en slechts in geloof in Zijn woord kan die uitnodiging-van-godswege al of niet worden aangenomen. Dat is een afweging die ieder naar eer en geweten moet en mag maken. Dan de liederen. Hierover ontstond commotie door artikelen in de krant. Maar meer dan dat is er niet. Van officiële zijde van ons bisdom hebben wij hier geen enkele mededeling over gekregen. Het lijkt erop dat het gaat om de missaaltjes van Gooi en Sticht en van de Abdij van Berne. Die hebben wij al lang niet meer. Wij gebruiken de GvL bundel. Onze kerkmusici maken daaruit verantwoorde en goede keuzen. Zo gaan wij verder. Tot slot de afschuwelijke meldingen over seksueel misbruik door kerkelijke bedienaren. Hierover heb ik de mijn paaspreek het volgende gezegd: Pasen vieren. In een tijd waarin de kerk en sommige van haar bedienaren zo vreselijk in het nieuws zijn. Een tijd waarin veel mensen alles weer opnieuw meemaken dat hen werd aangedaan. Diepe spijt past de kerk, past mij als priester van die kerk. vervolg op pagina 3 1

2 DAG EN NACHT Voorheen Raateland / Greeve Uitvaartverzorging De oprichter van ons bedrijf is de heer Jan Raateland ( ). Van 1969 tot 1993 combineerde hij het kosterschap met het verzorgen van uitvaarten. Na zijn pensionering in augustus 1993 werd zijn uitvaart onderneming samengevoegd met Begrafenis onderneming Greeve, waarna Raateland / Greeve Uitvaartverzorging - het huidige RGU UITVAARTZORG - ontstond. In april 1998 openden wij ons nieuwbouw uitvaartcentrum/ kantoor aan de Sammersweg 4 te Rijswijk. Het gebouw is ontworpen en gebouwd als uitvaartcentrum en voldoet aan alle hedendaagse eisen. Zo zijn de eigentijds ingerichte rouw- en ontvangkamers bijvoorbeeld voorzien van airconditioning. Het uitvaart centrum is uitstekend bereikbaar met eigen en openbaar vervoer. Er is een ruim parkeer-terrein en HTM bus 23 stopt voor de deur. Er is optimale ruimte en privacy voor condoléance bezoeken en na de uitvaart kan men er samenkomen voor een tot in de puntjes verzorgde koffietafel of buffetmaaltijd. Indien gewenst kunnen wij de opbaring ook bij een collegauitvaartcentrum of in de woning verzorgen. STIJLVOLLE UITVAARTZORG ONGEACHT WAAR MEN VERZEKERD IS * VOORBESPREKINGEN - DEPOSITOFONDS - VERZEKERINGEN Vraag vrijblijvend onze uitgebreide informatie-brochure aan N(iek) J. van Dam Registeraccountant Oud-partner PricewaterhouseCoopers Financieel adviseur voor zaak en privé, zoals * Second opinions (overname, procedures ) * Oplossen geschillen(met adviseurs, familie, ) * Pensioenen * Selectie van een betrokken bank en adviseur(s) Bel: of fax: of Mail: njvandam@wanadoo.nl Eerste afspraak zonder enige verplichting. SAMMERSWEG 4, 2285 SB RIJSWIJK DAG EN NACHT funeral@rgu.nl - internet: (* UZET verzekerden kunnen wij tot onze spijt niet van dienst zijn) R.M. v.d. Horst tt Glasreinigingsbedrijf O.a.: Hogedruk- en kasonderhoudswerkzaamheden in de agrarische secctor, gevelreinigen, impregneren. W. Marissstraat 43, Rijswijk. tel.: , Fax:

3 vervolg van pagina 1 De menselijke kant van de kerk heeft grote fouten gemaakt. Ruiterlijke erkenning is nodig, openhartigheid, herstel als dat nog mogelijk is, en verzoening. De kerk is mensenwerk. Maar er is ook een andere kant: de kant van God. Daarover vertelt ons het evangelie. Dat vieren wij met vreugde! Want God zelf spreekt tegen ons: Waarom zoeken jullie de Levende onder de doden? Hij is niet hier, Hij is verrezen!. De eeuwen door is de menselijke kant van de kerk tekort geschoten. Dat mag nooit een excuus zijn, maar moet de kerk op alle niveaus aansporen om maatregelen te nemen, uit te zuiveren en recht te zetten. Daartoe zijn in Nederland door de bisschoppen gelukkig stappen gezet. Daarop is nu het wachten. Maar uiteindelijk zijn wij kerk omwille van het evangelie, de goddelijke kant. Mogen wij daarin onze inspiratie vinden, een diepe bron van een steeds weer fris geloof, van hoop en liefde. Mag onze prachtige nieuwe Benedictus en Bernadettekerk voor veel mensen van onze tijd een vindplaats zijn die hen goed doet. Vernieuwbouw Benedictus en Bernadettekerk (slot) Lex Beneken Kolmer We zijn dus weer thuis; enigszins onwennig nog wel: weer moet iedereen zijn vaste plaats zoeken, zoals men die vóór de vernieuwbouw meestal ook had. De kerkzaal lijkt in geen enkel opzicht meer op de oude versie. Even proeven De eerste ker ke lijke activiteit in de nieuwe kerk zaal was de koorrepetitie in de Goede Week. Dat was een een grote stap, van de akoestiek van Stervoorde naar die van de Benedictus en Bernadettekerk, en ook bijzonder om het orgel weer eens te horen. Het was nog wel een beetje kamperen, die avond, de kerkzaal was nog leeg en rommelig, en de ontmoetingruimte had wel tafels, maar nog geen stoelen. De instructie van het koffie-apparaat was blijkbaar goed overgekomen, de koffie-in-de-pauze smaakte prima. De vloer moest nog schoon; dat gebeurde op 1 en 2 april. In twee keer, want een deel van de vloer was bezet met 450 ge stapelde stoelen. Althans dat was aanvankelijk de bedoeling. Maar helaas ging dat niet in één keer goed. Het was pas op tweede paasdag dat het allemaal in orde kwam. En daags erna stonden alle stoelen op hun definitieve (wat heet?) plaats, in de kerkzaal, in de ontmoetingsruimte en in de dagkapel. Tevens werden toen sacristie, bijsacristie, secretariaat, en koorkast verder ingericht. In de kerk liep een bonte mengeling van mensen rond. Vrijwilligers van de Benedictus en Bernadettekerk, maar Foto: John Medenblik ook nog diverse schilders, timmerlieden etc. die de laatste klusjes nog even moesten afmaken. En intussen ging de sloop van de oude pastorie rustig door. Foto: Tino van Dam En weer terug Met Pasen dus weer even terug naar Stervoorde voor de laatste viering aldaar. Een overvolle zaal, pastoor Van den Ende op zijn best. En aan het eind van de viering werd Stervoorde-beheerder Tibor (en in hem zijn collega s) nog even in de bloemetjes, of liever, in de paaseieren gezet. Want geboft hebben we toch eigenlijk wel: zo n vijftig zondagsvieringen en een evenredig aantal koorrepetities in een zaal, recht tegenover onze kerk. Al met al hebben we daar een prima verblijf gehad gedurende dat jaar. En is daar ook niet een speciaal gevoel van saamhorigheid ontstaan? De Grote Dag En dan nog een paar dagen om alles in gereedheid te brengen. Het voorplein nagenoeg gereed, de voorgevel wit. Dan Beloken Pasen, de plechtige heropening, 51 weken na Beloken Pasen 2009, toen we voor het laatst in de oude setting kerkten. Stampvolle kerk. Alle beschikbare stoelen (meer dan 400) waren in de kerkzaal gezet, en nog was het niet genoeg. Een dertigtal mensen moest helaas staan. Maar er waren natuurlijk ook vele genodigden, vanuit het bisdom, de gemeente Rijswijk, het bouwbedrijf en het architectenbureau. Ook diverse oud-pastores van onze parochie zagen we weer eens terug. De liturgie was die van Beloken Pasen, met natuurlijk het verhaal van Thomas. Mgr. Van Luyn maakte in zijn preek de vervolg op pagina 5 3

4 Is tevens mogelijk zonder verwijsbriefje; intake en behandelingen worden vergoed uit uw aanvullende verzekering. Een afspraak maken kan telefonisch, via onze site of u kunt langskomen. Praktijk voor FYSIOTHERAPIE R. Koning J. van Leeuwen Prinses Irenelaan GA Rijswijk Telefoon: informatie@fysiorijswijk.nl Jeu de boule vereniging A.B.A. Rijswijk nodigt u uit: Kom langs & speel mee! Jeu de boule vereniging A.B.A. Rijswijk Prinses Irene Sportpark Lupinepad LL Rijswijk (070)

5 vervolg van pagina 3 overstap naar de symboliek van het altaar: de verwijzing naar Christus en zijn Nieuwe Verbond, de hoeksteen van de kerk die Jezus op aarde heeft gesticht, de vijf kruisjes die Christus (in het midden) en de vier windstreken symboliseren, en als teken van de levende steen die wij christenen toch allen zijn. De wijdingshandeling zelf werd nog voorafgegaan door een gemoderniseerde litanie van alle heiligen, met zelfs een paar waarvan ik het bestaan niet kende. Al met al een plechtigheid die meer dan twee uur duurde, maar zo indrukwekkend dat die lange duur eigenlijk niet opviel. Een dankwoord tot slot van Koen Caminada, voorzitter van de bouwcommissie; hij bedankte eigenlijk allen, keek nog even terug op tien (!) jaar praten, tekenen, overleggen en vechten. Met name bedankte hij Sjaak Hauser die namens de parochie het hele nieuwbouwproces van het begin tot aan het einde heeft gevolgd en bewaakt, en daarbij en passant ook nog de communicatie met de werkgroepen in stand hield. En na afloop? Na afloop was de stemming welhaast euforisch en feliciteerden de parochianen elkaar met zo n prachtig nieuw kerkgebouw. Allen die in het afgelopen jaar hadden meegeholpen, vergaderd, ingepakt, uitgepakt, gesjouwd en verhuisd werden in de avond nog door het parochiebestuur getrakteerd op een uitgebreid buffet, in de feesttent en in de parochiezaal. Een prachtige dag als afsluiting van een bijzonder jaar. (de foto s zijn van Tino van Dam; meer foto s van Tino van Dam en van John Medenblik, vindt u als gebruikelijk op de website Jullie zijn belangrijker. dan jullie denken! kregen de misdienaars en acolieten van de Bonifatiuskerk te horen bij de begroeting tijdens hun jaarlijks uitstapje. Pastoor Van Deelen vond alleen maar lovende worden voor de kinderen en jongeren, die zondag na zondag, feestdag na feestdag zo onopvallend mogelijk ervoor zorgen dat de voorganger alles bij de hand heeft. Dat de kerk in de laatste tijd zo goed bezocht wordt is volgens de pastoor voor een groot gedeelte ook aan de presentatie te danken, waarvan zij een belangrijk deel van uit maken. Het is voor de geloofsbeleving van de kerkbezoekers veel inspirerender als de vieringen soepel verlopen en de handelingen op het altaar goed op elkaar zijn afgestemd. Zo krijgen na de vieringen, bij het schudden van de handen de voorgangers altijd te horen hoe mooi de viering was. De misdienaars zelf staan er niet bij stil, maar de mensen zijn heel blij met hun inzet - een duidelijke blijk hiervan is in elk geval de opbrengst van de inzameling voor dit uitje! Kerk is rijk! Ook hun coördinatrice Charlotte Martis Garcia vindt dat onze kerk ontzettend rijk is met zo een fantastische groep kinderen en jonge mensen, die ook door middel van het misdienen hun geloof inhoud willen geven. Ze noemde ze een goed ingespeeld team, dat alles onderling afstemt en zorgt dat er geen gaten vallen in het rooster. Onder andere is dat natuurlijk voor een groot deel de verdienste van de oudere garde. De ervaren misdienaars nemen de nieuwen onder hun vleugels en begeleiden ze door de spannende begintijd. Iedereen wordt goed opgenomen in de groep, iedereen telt vanzelfsprekend mee. Deze samenwerking en de goede sfeer werpen ook vruchten af en zo hebben wij nu een vrij grote groep van 16 misdienaars. Om ze regelmatig aan de beurt te laten komen, en omdat dit een bijzonder mooi effect geeft hebben wij tegenwoordig bij Metka Dijkstra sommige vieringen tot wel zes misdienaars. Dan heeft misschien niet iedereen altijd iets groots te doen, maar alle taken zijn even belangrijk alleen het geheel telt! Zo hoe leuk het ook is zoveel lof te horen - genoeg gepraat, nu wilden ze bowlen. Ook hier geen problemen met de indeling te bespeuren, de gemixte groepjes vormden zich als vanzelf, de nieuwelingen worden ook nu goed geïnstrueerd. En hoewel Charlotte dreigde met spruitjes, hierna kregen ze echt lekker te eten. Programma voor de komende tijd Binnenkort zal pastoor Van Deelen een oefenbijeenkomst voorbereiden, waarbij ze weer hun taken zullen afstemmen en met name de jongeren hun liturgiekennis zullen verdiepen. En in de herfst staat zoals alweer twee jaar geleden - weer de misdienaarsdag van het hele bisdom op het programma. Dan zullen weer honderden collega s de weg naar onze kerk vinden om elkaar te ontmoeten, samen te bidden, leuke dingen te doen en te ervaren dat ze de onderdeel van een groter geheel zijn. Om nu ook met de woorden van pastoor Van Deelen te sluiten: Wij zijn heel blij met jullie - jongens en meisjes: bedankt! 5

6 Kapsalon J. Eijken Kerklaan 130, Rijswijk Telefoon: Al 75 jaar voor al uw electra Van den Belt Herenstraat 68 Rijswijk Telefoon Tandtechnisch laboratorium M.L. Visser P.C.Boutenslaan GT Rijswijk Telefoon: Kunstgebitten / Reparaties R.K. Begraafplaats H. Bonifatius De R.K. begraafplaats H. Bonifatius is gelegen in Rijswijk achter de H. Bonifatiuskerk. Het is een parochieel kerkhof met een specifieke identiteit. Er is een fraaie natuur die met veel zorg in stand wordt gehouden. Henri Dunantlaan 68 Rijswijk tel % korting De entree is tegenover de Frans Halskade 118. U kunt zich daar oriënteren door een bezoekje te brengen. Familiegraven en urngraven kunnen worden gereserveerd. Informatie en tarievenlijst kunt u verkrijgen bij de pastorie aan de Van Vredenburchweg nr. 67, 2282 SE Rijswijk. Telefoon:

7 Maaltijdprojecten Benedictus en Bernadettekerk In de vernieuwde B&B-kerk bent u m.i.v. mei weer welkom voor een maaltijd! Op de eerste, tweede en vierde woensdag van elke maand bent u in de gelegenheid om aan te schuiven voor een maaltijd in de parochie zaal van de Benedictus en Bernadettekerk. Kom en overtuig u! Kosten 5,- p.p. incl. koffie of thee. Wijn 0,70. Opgave via de volgende telefoon nummers uiterlijk de maandag ervoor: 1e woensdag of of tussen en uur 2e woensdag tussen en uur 4e woensdag of of De Nieuwe Kerk, Steenvoordelaan 364 Ook hier bent u welkom voor een maaltijd en wel op donderdag 6 en 20 mei. Aanvang uur; inlopen vanaf uur. Prijs 5,00 inclusief een drankje, koffie en thee. Opgeven de maandag ervóór tussen en u. bij fam. Van Kassel ( ). B.g.g. fam. Rog ( ) Oproep Een oproep aan de lezers van de Pastorale voor een jonge vrouw die deelneemster is van de voedselbank aan de Ketelstraat. Zij heeft sinds kort een huis, maar heeft verder alles nodig om in te richten. Behalve een matras, fornuis en koelkast heeft ze behoefte aan alles. Bed, meubels, kast, pannen, servies, bestek, linnengoed, beddegoed, lampen, gordijnen, etc. Heeft u iets op zolder staan of iets ongebruikt over, en wilt u deze vrouw helpen, dan kunt u dat melden bij: Leo van Rheenen, telefoon: Hartelijk dank! Van de bestuurstafel Vanwege zeer beperkte ruimte dit keer heel in het kort. De vergadering van 7 april stond vooral in het teken van de heropening van de Benedictus en Bernadettekerk (die, zoals wij inmiddels weten, uitstekend is verlopen). Er moest in de dagen voor 11 april nog heel veel gebeuren, worden geregeld en afgesproken. De herbestemming van de Jeroenkerk en Gerardus Majellakerk is nog altijd niet rond. Er is wel overleg maar de molens malen langzaam. Beide kerken zijn wel vrijwel leeg; diverse voorwerpen konden een mooie nieuwe plek in de parochie krijgen. De terugblik op de Goede Week was positief. Vooral 2e paasdag sprong er dit jaar qua kerkbezoek uit. In veel parochies is op die dagen geen viering meer, maar de prachtige zang van het Gerardus Majellakoor heeft er zeker ook toe bijgedragen. De vele kwesties die in de RK kerk spelen kwamen ook aan de orde. In het hoofdartikel leest u er meer over. Tot slot namen wij afscheid van Hans Koot, de secretaris, wiens termijn erop zit. Hij laat o.a. een uitgebreide nota na over ons archief. Familieberichten Toegetreden tot de RK Kerk Mirjam Houweling Marcel Kartawirja Sayonara Kaslan Lida Stegeman-Del Monte Samantha Onzen Ontving het H.Vormsel Ferdinand Midden Overleden: Uitvaart in de Bonifatiuskerk: Noor Dieterich de Water 94 jaar Piet van der Peet 83 jaar Uitvaartplechtigheid op Begraafplaats/Crematorium Eikelenburg: Jan van Unnik 82 jaar Vervoer naar de kerk Voor vervoer naar de kerk gelieve u te bellen: Voor de Bonifatiuskerk met het parochiesecretariaat ( ). Voor de Benedictus en Bernadettekerk met Theo van Paassen ( Hartelijk dank, Hans, voor je inzet! 7

8 8

9 Parochiële Caritas Instelling giro t.n.v. PCI H.Bonifatius Het hoeft niet altijd veel te kosten. Voor 145 euro konden we hoogzwangere vluchtelinge Nadia helpen aan een bedje, een commode en een tweepersoons bed. Via Marktplaats. Eén van onze cliënten ontving een rekening van een ziekenhuis voor een behandeling in Die moest hij zelf betalen omdat het eigen risico nog niet volledig was voldaan. Wij ontvingen voorts een aanvraag voor reiskostenvergoeding van een minderjarig kind dat in Rotterdam een opleiding wil gaan volgen. Omdat het hier om een langlopende verplichting zou kunnen gaan konden we hierop niet zonder meer ja zeggen. Regelmatig komt in onze vergaderingen het leningenprobleem aan de orde. Dat zit zo: vaak stellen mensen die een verzoek om hulp indienen zelf voor dat hun het bedrag in kwestie wordt voorgeschoten. Zij zeggen dan toe dat bedrag in een aantal termijnen terugbetalen. Duidelijk is dat mensen die tot over hun oren in de financiële narigheid zitten niet altijd (lees: bijna nooit) de mogelijkheid hebben een lening af te lossen. Dat gebeurt dan ook niet. Dan wordt door ons nog eens voorzichtig geïnformeerd hoe het zit. Dan blijkt dat zich inmiddels al weer andere problemen hebben voorgedaan. En daarmee houdt het dan eigenlijk op, want we kunnen als PCI toch moeilijk een deurwaarder inschakelen. Vandaar dat het verstrekken van een gift eigenlijk wel onze voorkeur heeft. In de afgelopen maand ontvingen wij weer diverse giften op de bankrekening. Hartelijk dank! Zaterdagavond Benedictus en Bernadettekerk De vernieuwde Benedictus en Bernadettekerk is, als u dit leest al weer open. Gloednieuw van interieur en sfeer, een ruimte waarin we allemaal weer moeten gaan voelen hoe het bidt, zwijgt, hoort en viert. Zo heel anders dan de monumentale Bonifatiuskerk, het is bijzonder dat we twee zo heel verschillende kerkruimtes in onze parochie hebben. Ze vragen beide om een eigen manier van vieren. Daarover zijn wij aan het denken, want we willen graag met enige regelmaat een wat andere viering op de zaterdagavond in de Benedictus en Bernadettekerk. Hoe anders? Daar denken we nog over. Maar het wordt minder een kopie van de zondagmorgen, dat staat vast. Met minder van de gebruikelijke teksten en meer stilte, en ruimte voor wat creatieve inbreng misschien? Of eens stilstaan bij een bijzondere heilige? Of meer ruimte voor persoonlijk gebed? U gaat het merken. Voor alle duidelijkheid, we zullen wel communie uitreiken en/of eucharistie vieren. Maar vanuit dat uitgangspunt willen wij proberen wat nieuwe accenten te zetten die ons allen goed doen. Dat laatste is een tweede belangrijk uitgangspunt. Wij gaan er enthousiast mee aan de slag en hopen op inspirerende vieringen voor hart en ziel. Ingrid van der Aart, pastoraal werkster Dodenherdenking begraafplaats Kerkhoflaan Op dinsdag 4 mei a.s. vindt op de begraafplaats St.Petrus Banden aan de Kerkhoflaan de jaarlijkse dodenherdenking plaats. Aanvang uur. De eucharistieviering zal door een koor worden opgeluisterd. Voetwassing op Witte Donderdag Pastoor Lex van Deelen is de rotste niet. Donderdagavond waste hij de voeten van een aantal kinderen tijdens de kerkelijke viering op Witte Donderdag. Het sacrament van de voetwassing stelt mensen in staat de ervaring te delen met Jezus. Het dient ook als constante herinnering dat men liefde, heiliging, nederigheid, vergeving en dienstverlening behoeft. Ieder die de doop heeft ondergaan kan zijn of haar voeten laten wassen in de naam van Jezus Christus. Na de voetwassing kon de pastoor er wel om lachen: Toch een beetje gek he? vroeg hij aan de kinderen. Die beaamden dit. Ja, ik doe het maar één keer per jaar, meer hoeft ook niet. Foto en tekst: Tino van Dam 9

10 VAN BINNENUIT VAN BINNENUIT Gesprekken Aanbod van en bibliotheek ontmoetingen en kerken Naar buiten tussen om de hemel ander en te aarde. ontmoeten Naar Een binnen samenwerking om jezelf van te ontmoeten de protestantse Samen worden rooms-katholieke we wijzer en lichter Van kerk binnenuit met de bibliotheek. je leven beleven Je geloven beleven Agenda Doe mee! Wie je ook bent, gelovig of niet. Hier vind je de mogelijkheid tot ontmoeting en gesprek en tot nadenken over wat ieder mens bezighoudt: waarom leef ik? Waar ga ik heen? Waar kom ik vandaan? Als u mee wilt doen met een kring dan is het de bedoeling dat u zich opgeeft bij de gespreksleid(st)er of een ander adres dat u bij het aanbod vindt. Wacht u daarmee niet te lang. Als je een groep leidt is het prettig om te weten wie, en hoeveel mensen er komen. Iedereen is welkom!! En, hebt u soms geen folder (meer) voorjaar 2010, in de kerken en bij de bibliotheek kunt u er nog één meenemen. Ook op de website is de folder te vinden. Mei wo uur. Film: Babette s feast. Het is 1871.In een stormachtige nacht ontvlucht Babette Frankrijk, richting Deense kust. In een klein dorpje klopt ze aan bij twee oude dametjes, Filippa en Martine, waar ze aangenomen wordt als dienster. De jaren gaan voorbij en er is nog maar één ding dat Babette met Frankrijk verbindt: een loterijbiljet. Op en dag wint ze de grote pot en ze wil met dat geld de dorpelingen een enorme maaltijd voorschotelen. En bij dat feestmaal gebeurt er van alles. Waar; Lucaszaal in de pastorie van de Bonifatiuskerk, van Vredenburchweg 67 te Rijswijk. Opgeven: bij parochiesecretariaat, mw. Ina van der Steen, tel of mail; Bonifatiusparochie@freeler.nl do uur. Meditatiegroep voor geoefenden. Waar: Nieuwe Kerk. Informatie: Ds Susan Karreman, ls.karreman@planet.nl of tel. (tussen en uur) of do uur. Meditatiegroep voor geoefenden. Waar: Het Kruispunt, Dr. H-J.van Mooklaan 33. Informatie: Ds Susan Karreman, (Zie hierboven). do uur. Literatuurkring. (Laatste keer dit seizoen). Plaats: Nieuwe Kerk. Eventueel informatie: Ds Susan Karreman (Zie hierboven). vr uur (45 minuten). Oecumenisch avondgebed. Elke laatste vrijdag van de maand wordt in de Benedictus en Bernadettekerk, Sir Winston Churchilllaan 376, een oecumenisch meditatief avondgebed gehouden. De viering is eenvoudig van opzet en voor iedereen toegankelijk. Er wordt gebruik gemaakt van de prachtige, eenvoudige liederen uit Taizé. Na afloop is er gelegenheid voor ontmoeting onder het genot van een kopje koffie of thee. Voor meer informatie, opmerkingen etc. kunt u contact opnemen met: ds. Susan Karreman, meestal bereikbaar maandag t/m donderdag van uur tel.: (Werkgroep Van Binnenuit). Film 5 mei wordt 12 mei! In het programma van Van Binnenuit staat voor 5 mei film kijken gepland in de Lucaszaal van de pastorie van de Bonifatiuskerk. Maar 5 mei is een vrije dag voor iedereen, en dat was dus niet zo handig van mij. Daarom wordt dit een week verzet; op 12 mei om uur, zelfde locatie, zelfde film (Babette s feast) Graag opgeven bij : ivdaart@versatel.nl of tel , Open Huis Bonifatiuskerk. Ingrid van der Aart, pastoraal werkster Muziek in de Bonifatius Op zondag 16 mei concerteert het ensemble Musica Antiqua Delft o.l.v. Karel Smagge. Uitgevoerd worden de Lagrime di San Pietro (tranen van de H.Petrus) van Orlando di Lasso. Aanvang uur. De toegang is gratis, na afloop is er een deurcollecte. De dirigent, Karel Smagge, gaf ons de volgende toelichting: Musica Antiqua Delft is in 1999 door Wim Looyestijn en clavecinist/dirigent Karel Smagge opgericht. Het projectensemble bestaat uit vocalisten en een klein aantal instrumentalisten. De samenstelling wisselt per project zodat werken kunnen worden uitgevoerd die buiten het bereik van vaste koren vallen. Het ensemble legt zich vooral toe op oudere muziek, en voert het uit met de daarbij behorende middelen, zoals de toen gebruikte instrumenten en uitvoeringspraktijk. Uitstapjes naar moderne tijden worden echter niet geschuwd: zo werd in een vorig programma het Ave Maria van Maarten Surtel ten gehore gebracht. Orlando di Lasso ( ) is afkomstig uit Mons (Bergen): zijn naam is daarvan indirect ook afgeleid: de la sus, ofwel van daarginds boven. Al snel wordt zijn talent internationaal erkend. Hij studeerde dan ook al vanaf zijn 12e in Italië en werkte in Napels, Palermo, Milaan en Rome. Na korte tijd naar 10

11 Engeland verblijft hij enige tijd in Antwerpen, waar hij zijn eerste werken publiceert. In 1556 wordt hij geëngageerd voor de hofkapel in München, waar hij de rest van zijn leven doorbrengt. In relatief korte tijd weet hij de hofkapel niet alleen muzikaal, maar ook qua grootte tot een van de belangrijkste in Europa te maken. De kapel bestaat op het hoogtepunt van zijn bestaan uit zo n 80 musici: zangers en instrumentalisten die zinken, trombones, pommers, blok- en dwarsfluiten, violen, violen da gamba, luiten, toetsinstrumenten, dulcianen en nog veel meer bespeelden. Zelf bespeelt hij als dirigent het virginaal, zoals we op een geïllumineerde prent van de hofschilder Hans Mielich kunnen zien. Op een andere van dezelfde hofschilder zien we hem als dirigent van een groep zangers die a cappella zingen. In München componeert hij het grootste deel van zijn enorme oeuvre, dat niet alleen enorm is qua hoeveelheid werken, maar ook in kwaliteit. In München wordt hij zo gewaardeerd dat hij in de adelstand wordt verheven. Zijn financiële situatie is dan ook nog eens uiterst rooskleurig. Ondanks een gelukkig huwelijk en enkele zonen die overigens ook getalenteerde musici waren, wordt hij in zijn laatste jaren door zware depressies geplaagd. De Lagrime di San Pietro zijn de zwanenzang van Orlando di Lasso, het laatst gepubliceerde werk tijdens zijn leven. Deze motetten heeft Orlando di Lasso gecomponeerd als een groot monodrama van geestelijke madrigalen. Het is een indrukwekkend monument van 21 zevenstemmige madrigalen, waarin hij alle in zijn tijd gebruikelijke technieken verenigt: zowel polyfonie als monodie, dialogen in de meerkorigheid, chromatiek, madrigalismen en retoriek. Bovendien komt in dit grootse werk de depressies van de oudere Lassus naar voren. Het thema van dit werk zijn de tranen van Petrus, een thema dat later ook door Vondel is bewerkt. Het werk is theatraal en groots van opzet. De tekst wordt uiterst expressief getoonzet en hier blijkt het meesterschap van di Lasso: 21 grote geestelijke madrigalen, die ondanks de omvang van de eerste tot de laatste maat blijven boeien door de opgeroepen spanning en grote uitdrukkingskracht. De dichter Luigi Tonsillo ( ) gebruikte vroegbarokke stijlkenmerken in zijn gedichten. Hij verwierf bekendheid doordat hij in de gedichtencyclus Il Vendemmiatore, een herdersscène uit 1532, obsceniteiten niet schuwde. De 42-delige gedichtencyclus Lagrime di San Pietro werd voor het eerst in 1585 gepubliceerd als tekst van de geestelijke madrigalencyclus van Orlando di Lasso. Di Lasso gebruikte er 20 coupletten van, en voegde er een laatste deel op Latijnse tekst aan toe. Vandaag voeren wij delen 1 tot 7, en 15 tot 21 uit. 11

12 Estafette interview 1. Wie bent U? Mijn naam is Hans Speetjens, met mijn vrouw Corine Post woon ik in Leeuwendaal. Wij hebben twee jongens en inmiddels twee schoondochters. Geboren ben ik op 22 juli 1948 in het Haagse ziekenhuis Bethlehem en gedoopt in de kerk aan de Boschkant naast het ziekenhuis. Dat is allemaal weg. Mijn ouders woonden in op een zolderetage in Rijswijk op de Geestbrugweg aan de even kant. Ook mijn broer Peter is daar geboren. Toen hoorden we dus tot de Bonifatiusparochie. Ongeveer 1950 zijn wij verhuisd naar de Haagweg 89, eigenlijk ook nog inwonend bij de familie Kempen, de slager. Mijn grootouders Speetjens woonden toen op Haagweg 85, waar mijn opa tot 1955 een verhuisbedrijf had (De Specht) en mijn oma een filiaal van Kledingstomerij Stoeke hield. Mijn andere oma woonde toen in de Pasteurstraat in Den Haag. Mijn ouders, die beiden niet meer leven, zijn dus netjes getrouwd in de Gerardus Majellakerk in En omdat dat stukje Haagweg waar we toen woonden ook onder die parochie hoorde, gingen wij naar de lagere school in de Cylinderstraat en werd ik lid van het jongenskoor in de Wenckebachstraat. Ik heb daar gezongen bij dirigent Winnubst, lid van een oud kerkmuziekgeslacht en organist Vriens. Joop Schouten was toen al verhuisd naar Delft naar de Hippolytuskerk. Pastoor was toen nog de bouwpastoor Ruhe, met kapelaans Metselaar, Nicolaas (de latere bouwpastoor van de Benedictuskerk), Krol (later pastoor in Alphen aan de Rijn) en Remmer. Daar werd de basis gelegd van mijn muzikale opvoeding en mijn belangstelling voor kerkmuziek. Ik weet nog dat we daar de Eerste Vrijdag van de maand, de huwelijksmis en het Requiem alleen met het jongenskoor in het gregoriaans zongen, de eerste en de achtste en de zeventiende mis, een tweestemmig misje van Albert de Klerk, en Palestrina, de Missa Papae Marcelli. We zongen ook iedere zondag met de mannen mee. En wat niet mocht, maar wel deed, je zong zachtjes mee met de tenorstem van het Requiem van Perosi. Voor rouw en trouw werd je met de misdienaars door de koster of de dirigent uit de school gehaald en na een bruiloft kwam je met bruidsuikers terug! Ik herinner me dat ik eens een keer in toog en superplie flauw viel op het priesterkoor en dat toen de koster Van Loenen in de sacristie tegen me zei dat het niet nodig was flauw te vallen, want er was al een lijk in de kerk. Op school zat ik in de klas bij juffrouw Van Zaalen, juffrouw Thoen, en de heren Berkhout, Weijers, Van Elk en Van Mil. Met meester Van Mil, hij was ook lange tijd directeur geweest van het koor, zongen we ook nog wel eens als invaller op het koor. Schoolhoofd was de heer Vroomans, wonend in de Bilderdijklaan. Op vrijdagavonden liepen we met het Vincentiusbusje langs adressen om geld op te halen. Je leverde dat in bij de heer Van Schaijk en kreeg dan een speculaasje. Ik liep de Caen van Necklaan en de Penninglaan. Iedere dag begon om 8.00 uur in de kerk. Over deze hele periode kan ik zo een boek vol schrijven. Na de lagere school ging ik naar de MULO bij de Broeders op het Westeinde en heel logisch naar de Kweekschool aan de Paramaribostraat. Wij verhuisden - ik had inmiddels een tien jaar jonger zusje Annemieke - naar de Colijnlaan. Zo hoorden wij dus onder de Benedictusparochie, waar ik op 17-jarige leeftijd lid werd van het herenkoor Psallite Sapienter. Daar leerde ik in rap tempo echt gregoriaans zingen. Al vrij snel daarna dirigeerde ik daar als invaller voor dirigent Nicolaas. In 1975 mocht ik solliciteren bij pastoor Frans Bank, want de Bernadettekerk had een vacature voor een dirigent. En daar ben ik nog steeds. En wat werd ik geplaagd door de vaste kern van de Benedictus toen ik net weg was, maar nog wel de mis van 12 uur daar kwam orgelspelen of dirigeren. Een paar jaar geleden zijn de parochianen van Benedictus en Bernadette samengegaan. En ik zie nog heel wat mensen uit die beginjaren van de Benedictus weer terug in onze kerk, de Benedictus en Bernadettekerk. Intussen werd ik in 1969 benoemd als onderwijzer in Berkel en Rodenrijs; ik ging muziek studeren en in 1972 werd ik ook docent AMV aan de stedelijke muziekschool in Delft, vanaf 1975 in volledige dienstverband. In 1982 werd ik daar als opvolger van de bekende Pierre van Hauwe Hoofd van de afdeling Muziek en dans. Met Pierre heb ik veel samengewerkt en in heel Europa met zijn muziekmethode Spelen met Muziek en het Orff-Schulwerk. Ook daarover zou ik een boek kunnen schrijven! En mijn periode als ambtenaar kunst en cultuur in de gemeente Delft, dat wordt meteen een hele reeks! 12

13 2. In welke werkgroep bent U actief? Tegenwoordig dirigeer ik de koren Resonet in Laudibus en Barina en af en toe speel ik het orgel. De koren heten nu werkgroepen. Dat is zo gekomen in de loop van de zeventiger jaren. Maar officieel hebben koren een bestuur en zijn een vereniging naar kerkelijk recht. Dirigenten en organisten zijn daar geen lid van. Onze koren zijn bijna nooit verenigingen naar burgerlijk recht. Als dirigent ben ik aangesteld door het parochiebestuur voor Resonet in Laudibus en het Middenkoor Barina. En al in 2000 was ik betrokken bij de Bouwcommissie voor een nieuwe Benedictus en Bernadettekerk. En nu na 10 jaar is dat gerealiseerd - wat een feest! Verder ben ik door de Nederlandse Bisschoppenconferentie aangesteld als Algemeen Secretaris van de Nederlandse Sint-Gregoriusvereniging (NSGV), de organisatie voor de rooms-katholieke Kerkmuziek. Alle kerkkoren en hun leden in Nederland zijn lid van deze vereniging, samen zijn er ongeveer koren. Naar schatting zingen in Nederland mensen in allerlei kerkkoren, jongenskoren, meisjeskoren, kinder- en jeugdkoren, jongerenkoren, middenkoren, gregoriaanse heren- en ook dameskoren (!), gemengde (parochie)-koren, separate dames- en herenkoren die wel geregeld samen optreden, die alleen maar Latijn, of alleen maar Nederlands zingen, of beide, en zo nog allerlei combinaties. Deze activiteit kost me veel dagdelen per maand. 3. De positieve en eventueel minder positieve ervaringen als vrijwilliger? Als dirigent voel ik me geen vrijwilliger. Dat klinkt raar, maar ik ontvang een vergoeding en ik voel me daardoor verplicht het als een werknemer zo goed mogelijk in te vullen. De Bouwcommissie, dat doe ik vrijwillig, maar eigenlijk met dezelfde bevlogenheid als was het mijn baan! In onze kerk is die werkgroep nu bijna klaar. Het was een geweldige uitdaging en ik heb daar als lid van heel veel geleerd. Maar ook ervaren. Het was natuurlijk heel erg om de mooiste nieuwbouwkerk van Rijswijk uit de jaren vijftig, de Benedictus, een kerk in de stijl van de Bossche School (Dom Hans Verlaan, OSB) van architect Jan de Jong te moeten slopen. Eigenlijk hadden de juristen van die monumentenorganisaties die probeerden het te voorkomen, wel gelijk, maar noch overheden noch fondsen hadden er geld voor over. Jammer dat die kerk op de verkeerde plaats stond. Maar met het geld voor de grond konden we nu wel heel mooi verbouwen aan de Bernadettekerk. En ik begrijp heel goed dat er nog medeparochianen zijn die de Benedictus enorm missen. Ik ook! De oude Gerardus Majellakerk uit 1924 van architect Jan Stuyt, afgebroken in 1984, waar ik mijn eerste muziek zong en mijn Eerste Communie deed, vond ik ook heel mooi! 4. Uitdaging voor de komende tijd? De vergrijzing van de kerk bedreigt de kerkmuziek enorm. Veel jonge mensen staan aan de rand van de kerk en voelen er niet meer voor om wekelijks te repeteren of te zingen in de kerk. Het is heel jammer dat jonge mensen niet meer zo de kerkmuziek van de eeuwen willen zingen. Die traditie dreigt binnen enkele decennia verloren te gaan, tenminste in de praktijk van de liturgie. Want er wordt wel volop gezongen in andere soorten koren en ook veel kerkmuziek, maar dan voor de concertzaal. Inmiddels ben ik met vervroegd pensioen als ambtenaar Kunst en Cultuur van de gemeente Delft, maar wil nog jaren blijven dirigeren. Hoe lang? Het gebrek aan dirigenten is de tweede bedreiging. Ik weet dat er op dit moment nauwelijks of geen rooms-katholieke studenten zijn op de conservatoria die kerkmuziek studeren. Wel zijn er amateurs die zich laten opleiden. Maar ook dat zijn er landelijk maar enkele tientallen. Op de lange termijn zijn er geen echt geschoolde vakmensen meer die de kerkmuzikale fakkel doorgeven. En juist amateurs moet je gedegen opleiden en blijven begeleiden. Vooral op het gebied van liturgie, hymnologie en repertoire ontbreekt het dan aan kennis. Trouwens ook een professional moet geregeld bijtanken! In de opleiding van de priesterstudenten en pastorale werkers wordt juist dit vak verwaarloosd. Dat voel ik als een uitdaging, maar het maakt me ook wel moedeloos! Mijn landelijke bestuursfunctie brengt me in contact met de leiding van de rooms-katholieke Kerkprovincie in Nederland. En ook met het werk van de censoren. Wat ik daarvan vind? Laat de Kerk eerst eens andere actuele problemen bespreekbaar maken en echt oplossen! Als het aan mij ligt blijven we het Lied van de Steppe en Licht dat ons aanstoot gewoon zingen. De Kerk zou beter kunnen luisteren naar het kerkvolk in plaats van een hooggeleerde geïsoleerde censor intens geliefde liederen af te laten keuren. 5. Het stokje gaat over naar de tienjarige Sofia van de Bonifatiuskerk omdat ze op de Koorschool zit en dus goed kan zingen! 13

14 Vieringen in Woon- en zorgcentra (onder voorbehoud) Woon- en zorgcentrum Vredenburch Dinsdag 9:30 Viering in de kleine kapel Vrijdag 16:30 Viering in de multifunctionele ruimte Woon- en zorgcentrum Steenvoorde Zondag 10:30 2e zondag van de maand: Communieviering, 4e zondag: Eucharistieviering 1e en 3e zondag van de maand protestantse eredienst Huize Westhoff Op de 1e en 3e zondag van de maand RK eredienst om uur Grenzenloos De Haagse Dominicus, in de Lukaskerk aan het Om en Bij in Den Haag: een oecumenische gemeenschap. We waren daar voor de tweede keer om de Palmpasendienst mee te vieren. Het thema was: Leren Vliegen. De kinderen hadden er vanzelfsprekend een prominente plaats in. Het lied Die mij droeg op adelaarsvleugels van Huub Oosterhuis en Tom Lowenthal was prachtig. De keus was moeilijk. Onze eigen Palmpasenviering in Stervoorde had ook mooie teksten en liederen. Maar onze ervaring is, dat het goed is over eigen (kerk)grenzen heen te kijken en inspiratie en geestelijke verrijking van elders mee te maken. De verstilde oecumenische vesperdiensten van de Goede Week in de Nieuwe Kerk: een op-adem-komen. De Witte Donderdagviering ook daar en ook weer op de kinderen gericht deed me verzuchten, wat zal dat een blijvende indruk op hen maken, zo n aansprekend paasverhaal uit de Kinderbijbel van Joana Kling. Het werd gelezen door een leidster van de kindercatechese en een jongen van ± 11 jaar. Hij mocht de rol van Jezus lezen; hij groeide. Wat missen veel kinderen er toch aan dit niet te horen, dit niet mee te krijgen. Alleen al voor hun algemene ontwikkeling, o.a. in taalgebruik (spreekwoorden op de bijbel gebaseerd), in schilder-, beeldhouw-, en theaterkunst (Rembrandt s schilderijen) in cultuurkennis (oudtestamentische gebruiken en verhalen), en niet te vergeten muziek (Bach en zijn Passionen). Opa s en oma s kunnen vaak goed voorlezen, is hier een taak voor ons weggelegd? Het gebeurt al. We mochten op Goede Vrijdag de a capella-gezongen passie van Mattheus van Heinrich Schütz in de Kloosterkerk in Den Haag meebeleven; zo eenvoudig, zo diep ontroerend. Eergisteren, paaszaterdag, hoorde ik in het bekende klassieke programma van radio vier een goede morgen met... ds. Nico ter Linden spreken over de waarden van het geloof en daarbij alle teksten, verhalen en liederen die we vanaf onze jeugd gehoord hebben en waar we ons hele leven mee vooruit kunnen en houvast aan hebben in soms zeer benarde omstandigheden. Hij en ook pastoor Van den Ende zeggen bovendien: een verhaal hoeft niet waar te zijn, maar het is waar, omdat het een goed verhaal is ; bevrijdende catechese! En dan onze eigen - laatste - gewaardeerde Paasviering in Stervoorde (er kwamen zelfs onkerkelijke paashazen aan te pas). Echt feest, het verhaal vieren van Iemand die opstond uit de dood, Iemand die leefde. Wat mooi! Maar ook boeiend en mooi al die verschillen te mogen meemaken. We zijn rijk. Lenie Pelosi en Joke van der Horst Wil jij van kinderen opvoeden je werk maken? Jeugdformaat is de grootste organisatie voor jeugd- en opvoedhulp in de regio Haaglanden. Wij ondersteunen ouders en kinderen die het (even) niet redden. Ze hebben moeilijkheden thuis, op school of met zichzelf. Per jaar begeleiden we meer dan cliënten. Wanneer kinderen tijdelijk niet thuis kunnen wonen dan streven we naar opvang in een gezinsomgeving. In de komende jaren willen we het aantal gezinshuizen uitbreiden. Daarom zijn wij zijn op zoek naar stevige en betrokken gezinshuisouders die in hun eigen huis twee tot drie jeugdigen in de leeftijd van 0 tot 18 jaar willen opvangen. Je biedt intensieve en deskundige hulp aan kinderen met gedragsproblemen. Je bent verantwoordelijk voor o.a. het aanleren van sociale vaardigheden en het sturen op gedrag. Waar mogelijk begeleid je de ouders van de jeugdigen bij opvoedingsvaardigheden en vragen. Het uiteindelijke doel is dat kinderen weer bij de eigen ouders gaan wonen. Wanneer je interesse hebt en meer wilt weten over deze uitdagende functie, het takenpakket, de benodigde ervaring, opleiding, salaris en aanvullende voorwaarden, dan kun je terecht op onze website nl/werkenbij. Je kunt ook contact opnemen met Sarah Fürst, leidinggevende, via

15 Algemene informatie H. Bonifatiusparochie Adres: Website: Van Vredenburchweg 67, 2282 SE Rijswijk Pastorale Centraal secretariaat Ina van der Steen, parochiecoördinator Tel (In dringende gevallen: ) Fax Rabobank Pastoraal team Lex van Deelen, pastoor Ingrid van der Aart, pastoraal werker Saskia van der Pol-Van Winden, pastoraal werker Allen bereikbaar via het parochiesecretariaat Parochiebestuur Lex van Deelen, voorzitter Hans Koot, secretaris Niek van Dam, penningmeester Tineke Tangel, John Medenblik, Paul Schott, leden Adres: Parochiebestuur H. Bonifatius Van Vredenburchweg 67, 2282 SE Rijswijk PCI (Parochiële Caritas Instelling) Nel Bosch, voorzitter Cis Hertogh, secretaris Lex Beneken Kolmer, penningmeester Ingrid van der Ingrid van der Aart, Inge Brongers, Frans van Agthoven, Roderick Zegers de Beyl, leden. Inf.: via Centraal secretariaat. Giro t.n.v. PCI H. Bonifatius R.K. Begraafplaats H. Bonifatius Flip van der Spek, administrateur Informatieblad voor de H. Bonifatiusparochie * Het blad wordt gratis verspreid onder de ingeschrevenen van de parochie Bezorging: via het parochiesecretariaat * Verschijning: tien keer per jaar * Redactie: Lex Beneken Kolmer, John Medenblik en Metka Dijkstra * Correctie: Flip van der Spek * Redactie-adres: VanVredenburchweg SE Rijswijk pastorale@freeler.nl * Lay out en druk: Koninklijke De Swart, Den Haag * Informatie over advertentiemogelijkheden: tel * Kopij voor het volgende nummer ontvangen wij gaarne uiterlijk 17 mei a.s. Bonifatiuskerk Van Vredenburchweg 69, Rijswijk Secretariaat Van Vredenburchweg 67, 2282 SE Rijswijk Openingstijden: maandag t/m vrijdag uur Tel Fax bonifatiusparochie@freeler.nl Benedictus en Bernadettekerk Sir Winston Churchilllaan 372, 2285 SK Rijswijk Open huis: maandag t/m vrijdag uur Tel Fax secretariaatbonifatius@online.nl Wij bieden individuele uitvaartverzorging en -begeleiding en zijn gespecialiseerd in opbaring in huiselijke kring; tevens hebben wij de mogelijkheid tot gebruik van diverse uitvaartcentra in de regio. Ons kantoor en uitvaart-informatiecentrum is gevestigd aan de Prinses Mariannelaan 286 te Voorburg / grens Rijswijk. Eugène Paanakker en Peter van der Aa Dag en nacht bereikbaar:

16 UW OGEN, ONZE ZORG...bij een overlijden wil je maar twee dingen: steun en zorg... Bij Monuta verzorgen we een uitvaart met alle begrip voor uw verdriet, met gepaste aandacht voor uw zorgen en een open oor voor uw wensen. Dat is het Monuta-onderscheid in uitvaartzorg en -verzekeringen. Vertrouw op Monuta. Persoonlijke zorg én een brede schouder: van mens tot mens. Rijswijk, Monuta Honor Postremus, Emmastraat 11, Tel: (070) Meer informatie? Bel gratis of kijk op 16