VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE DE RAAD

Transcriptie

1 STUK 462 ( ) Nr. 2 VLAAMSE GEMEENSCHAPSCOMMISSIE DE RAAD ZIT TING JANUARI 2012 Ontwerp van verordening houdende het ondersteunen van het vrijetijdsaanbod binnen het jeugdbeleid VERSLAG namens de Commissie voor Cultuur, Jeugd en Sport uitgebracht door de heer René COPPENS 1142

2 2 Stuk 462 ( ) Nr. 2 Dames en Heren, De Commissie voor Cultuur, Jeugd en Sport besprak tijdens haar vergadering van dinsdag 17 januari 2012 het Ontwerp van verordening houdende het ondersteunen van het vrijetijdsaanbod binnen het jeugdbeleid. De heer René Coppens wordt aangeduid als verslaggever. 1. Toelichting Vooreerst wenst collegelid Bruno De Lille zijn nieuwjaarswensen aan de aanwezigen over te maken. Tevens verontschuldigt hij zich ervoor dat de bespreking van de verordening uitgesteld werd tot januari Het collegelid omschrijft deze verordening als een noodzakelijke vernieuwing van de 2 bestaande jeugdverordeningen, enerzijds de verordening houdende het verlenen van toelagen voor jeugdwerkprojecten uit 1992 en anderzijds de verordening houdende de erkenning en subsidiëring van lokale jeugdwerkverenigingen uit De exclusieve benadering van het traditionele, particuliere lokale jeugdwerk beantwoordt namelijk niet langer aan de brede maatschappelijke stromingen zoals die onder meer tot uiting komen in het Kinderrechtenverdrag. Jeugd wordt niet langer beschouwd als de wachtkamer tot volwassenheid. Kinderen en jongeren hebben hun rol als volwaardige burgers in de demo cratische maatschappij. Collegelid Bruno De Lille vindt dit een positieve evolutie. In haar jeugdbeleid behoort de Vlaamse Gemeenschapscommissie deze kentering op te volgen. Het jeugdwerk is er de belangrijkste impulsgever en pleitbezorger van en ook de Vlaamse overheid stelt een geïntegreerd beleid voor de jeugd voorop onder meer in het decreet houdende het voeren van een Vlaams jeugd- en kinder rechtenbeleid. De fundamentele culturele bevoegdheden van onze instelling vormen een geschikte basis om, naast het georganiseerd jeugdwerk, ook een bredere ondersteuning van kinderen en jongeren uit te werken. Artikel 127 van de Grondwet bepaalt de culturele aangelegenheden. Als parafrase hiervan kan gelden: verordeningen hebben kracht van wet ten aanzien van de instellingen gevestigd in het tweetalig gebied Brussel-Hoofdstad die, wegens hun activiteiten moeten worden beschouwd uitsluitend te behoren tot de ene of de andere gemeenschap. Het culturele domein beoordeelt de jeugd niet op wie of wat ze is, of waartoe ze behoort, maar wel op wat ze doet. Hierdoor wordt geen enkele organisatie a priori uitgesloten en krijgen domeinoverschrijdende aspecten meer betekenis. De sterke bevolkingsgroei binnen Brussel, en in het bijzonder de verjonging van Brussel, heeft niet enkel een impact op de nood aan capaciteitsuitbreiding in het onderwijs en de kinderopvang. Ook het vrijetijdsaanbod en het jeugdbeleid moeten deze ontwikkeling bijhouden. Deze verordening wil een kader scheppen om het geheel van de VGCmaatregelen ten behoeve van kinderen en jongeren binnen de vrijetijdscontext en hun organisaties verder te stroomlijnen. Hierbij worden de visies, zoals die onder meer in de jeugdbeleidsplanning verwoord zijn, gerespecteerd en geconcretiseerd. Ook wordt getracht de toekomstige ontwikkelingen zo weinig moge lijk te hypothekeren. Op die manier wor-

3 Stuk 462 ( ) Nr. 2 3 den voldoende ankerpunten aangereikt om het College in staat te stellen reglementaire schikkingen te treffen en de snelle evoluties in de jeugdsector systematisch op te volgen. Kinderen en jongeren en hun organisaties laten zich in hun activiteiten niet beperken door de grenzen van bevoegdheden en beleidsdomeinen. Daarom moet het kader dat deze ver ordening schetst niet gelezen worden als absolute inperking, maar wel als zo breed moge lijke omsluiting van alles waar kinderen en jongeren in hun vrije tijd mee bezig zijn. Deze verordening is het kader waarbinnen ondersteuning binnen de integrale aanpak van jeugdbeleid zich kan ontwikkelen en waarbij optimaal mogelijkheden worden aangereikt zonder valse beloften te creëren. In vergelijking met de verordeningen van 1992 en 1997 haalt de VGC een grote achterstand in. De stap van subsidiëring naar ondersteuning en de sprong van jeugdwerk naar jeugdbeleid in de vrije tijd brengen de realiteit van vandaag, zoals het jeugdbeleidsplan verwoordt, dichterbij. Deze verordening effent de weg voor gemeenten, organisaties buiten het klassieke jeugdwerk en individuele kinderen en jongeren, met een nadruk op een brede ondersteuning. Reeds 2 uitvoeringsbesluiten voor deze verordening worden momenteel voorbereid. Met het reglement houdende de ondersteuning van jeugdwerkprojecten willen we de beoogde doelgroeporganisaties verruimen en ook activiteiten opvangen die niet als structureel jeugdwerk beschouwd worden. Het reglement houdende de ondersteuning van vakantieinitiatieven wil orde brengen in dit sterk groeiende en overbevraagde aanbod door een duidelijk kader met transparante criteria te bieden. Beide uitvoeringsbesluiten zullen tegemoet komen aan prioritaire aandachtspunten in het Jeugdbeleidsplan Bespreking Het voorliggende ontwerp van verordening heeft tot doel 2 bestaande jeugdverordeningen samen te voegen en te vernieuwen. Commissielid René Coppens kan dit, met het oog op een meer doorzichtige regelgeving, alleen maar toejuichen. Deze verordening schept tevens het noodzakelijke kader waarbinnen de integrale aanpak van het jeugdbeleid zich kan ontwikkelen. Hierbij zou voornamelijk gefocust worden op de activiteiten, eerder dan op de verenigingen, instellingen of structuren. Het commissielid blijft echter wat op zijn honger zitten omtrent de mogelijkheid om het debat ten gronde te voeren. Daarvoor dienen immers de uitvoeringsbesluiten te worden afgewacht. Het was meer aangewezen geweest om deze binnen de Raad gezamenlijk onder de loep te kunnen nemen. De spreker wil graag weten wat de gevolgen zullen zijn van het nieuwe subsidiebeleid voor de gemeentelijke speelpleinwerking, bv. in Ganshoren. Zijn er wijzigingen in de bedragen op til en zo ja, wat houden deze in en waarom? Ook met betrekking tot de jeugdwerkprojecten had hij graag vernomen op welke wijze en welke jongeren (individueel of in groep) naar aanleiding van deze verordening in aanmerking zullen komen voor een subsidie. Hoe gaat het collegelid dit communiceren? En, niet onbelangrijk, wat is het kostenplaatje dat hieraan verbonden is?

4 4 Stuk 462 ( ) Nr. 2 De Open Vld-fractie is voorstander van een zo breed mogelijk toepassingsveld zodat ook de niet-typische jongeren aan bod kunnen komen. Commissielid Jef Van Damme sluit zich in grote mate aan bij commissielid René Coppens. De opzet van voorliggende verordening is zeker correct. Wat jaar geleden werd gestemd is vanzelfsprekend op dit moment niet meer zo efficiënt. De spreker meent begrepen te hebben dat de nieuwe regelgeving reeds toegepast wordt in de realiteit. Is dit correct? Daarnaast beaamt het commissielid dat het bespreken van het voorliggende document slechts beperkt kan blijven tot een algemene discussie, aangezien de uitvoeringsbesluiten ontbreken. Het is bovendien evident dat men niet meer strikt binnen de lijnen blijft werken, maar dat men ook andere soorten van initiatieven die losser, minder strikt of tijdelijk zijn, zal ondersteunen. Dit is zeker positief, maar de heer Van Damme vraagt of dit ook nieuw is en of dit al in de praktijk wordt toegepast. De uitvoeringsbesluiten zullen hieromtrent in ieder geval meer duidelijkheid scheppen. De spreker wil ook graag weten wat er concreet verandert voor de gemeenten. Bij het verruimen van de regelgeving riskeert men volgens het commissielid in dezelfde situatie terecht te komen als de sociaal-culturele sector waar er door het opentrekken van de spelers ook meer aanvragen ingediend worden. Wanneer daarbij het voorziene budget niet verhoogd wordt, krijgen de aanvragers ook minder subsidies. Is er naast het opentrekken van de aanvragers ook een verhoging van het budget voorzien? In het voorliggende document staat een paragraaf over taal en communicatie. Er wordt duidelijk gesteld dat communicatie in het Nederlands een indicatief element is bij de voorwaarden tot erkenning. Dit impliceert volgens de heer Van Damme dat men ook in andere talen mag communiceren. Is dit een wijziging of was dit vroeger ook al zo? Commissielid Bianca Debaets is net zoals de vorige sprekers blij dat er inspanningen worden geleverd rond het vrijetijdsaanbod voor de jeugd en dat dit voor een groot stuk beantwoordt aan de wijzigende maatschappelijke context. Het voeren van een geïntegreerd jeugdbeleid is volgens de spreker geen evidentie, gelet op de veelheid aan externe partners die erbij betrokken zijn. Tevens denkt ze dat het jeugdbeleid zich niet in 1 hokje laat plaatsen net zoals jongeren zich ook niet in 1 hokje laten onderbrengen. Uitvoeringsbesluiten omvatten een meer gedetailleerde uitwerking. Mevrouw Bianca Debaets vraagt welke timing voor de finalisering hiervoor voorop gesteld wordt. Heeft collegelid Bruno De Lille al zicht op het budget dat vrijgemaakt zal worden en hoe verhoudt dit zich tot vorig jaar? Daarnaast wil mevrouw Debaets namens de CD&V-fractie het transversale karakter van het jeugdbeleid onderlijnen. Ze benadrukt dat er gestreefd moet worden naar synergieën

5 Stuk 462 ( ) Nr. 2 5 binnen het jeugdbeleid en dat dit gelinkt moet worden aan andere beleidsthema s zoals bv. taalbeleid, Brede School, opvoedingsondersteuning, enz.. Het College heeft hier reeds interessante visieteksten over goedgekeurd en de spreker hoopt dat deze mee gestalte zullen krijgen in de uitvoeringsbesluiten. In de verordening wordt verwezen naar het stimuleren van de Nederlandstalige omgeving voor niet-nederlandstalige kinderen. Dit is positief want niet-nederlandstalige kinderen hebben het vaak moeilijk om Nederlands te leren. Op een positieve, speelse manier in contact komen met het Nederlands is voor hen zeker belangrijk. In artikel 4 van de verordening wordt vermeld dat initiatieven moeten beantwoorden aan de bevoegdheden van de VGC. Het commissielid had graag vernomen wat deze formulering precies inhoudt. Is erkenning noodzakelijk voor het krijgen van ondersteuning of subsidiëring? Punt 2 van artikel 4 bepaalt dat de activiteiten gericht moeten zijn naar de jeugd van het Brussels hoofdstedelijk gewest of tot de jeugd die een aantoonbare band heeft met organisaties waarvoor de VGC bevoegd is. Impliceert dit dat men kan afwijken van het argument dat er een band moet zijn met de VGC of met het Nederlandstalig onderwijs? In artikel 5 wordt vermeld dat ook individuele kinderen en jongeren ondersteund kunnen worden. Hoe ziet collegelid Bruno De Lille dit concreet? Commissielid Greet Van Linter vindt het niet echt nodig dat in artikel 1, 3 nogmaals verwezen wordt naar het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Hierin wordt bepaald dat het verdrag slechts van toepassing is op ieder mens jonger dan 18 jaar, tenzij volgens het op het kind van toepassing zijnde recht de meerderjarigheid eerder wordt bereikt. Dus het verdrag geldt enkel ten overstaan van dat deel van de jeugd dat jonger is dan 18 jaar, hoewel in de verordening echter verwezen wordt naar de leeftijd tot 30 jaar. Misschien is het beter die verwijzing te schrappen aangezien het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind in België toch goedgekeurd is door de 3 gemeenschappen en op federaal vlak. In artikel 2, 1 wordt gesproken over het begrip jeugd, zijnde kinderen en jongeren van 3 tot 30 jaar. Mevrouw Greet Van Linter vraagt waarom de leeftijd opgetrokken werd tot 30 jaar. Zowel de op te heffen verordening 96/006 van 30 april 1997 houdende de erkenning en subsidiëring van lokale jeugdverenigingen als het decreet van 14 februari 2003 houdende de ondersteuning en de stimulering van het gemeentelijk, het intergemeentelijk en het provinciaal jeugd- en jeugdwerkbeleid, beperken de leeftijd tot 25 jaar. Met betrekking tot artikel 5, 2 vraagt de spreker of er eigenlijk nog andere soorten jeugdwerkinitiatieven bestaan, zo niet lijkt de gegeven opsomming haar overbodig. Bovendien ziet de spreker niet goed in hoe, rekening houdend met de criteria voor erkenning, individuele jongeren en spontane groeperingen erkend en ondersteund kunnen worden. Hoe kan men jongeren ondersteunen als ze niet erkend zijn? Staat dit los van een erkenning?

6 6 Stuk 462 ( ) Nr. 2 Ten slotte vraagt mevrouw Greet Van Linter of de subsidiëring enkel voor erkende organisaties is. Ze had graag wat meer uitleg gekregen bij artikel 6. De meeste commissieleden vragen hoe individuen ondersteund en erkend zullen worden en wat het verschil met verenigingen is. Collegelid Bruno De Lille verduidelijkt dat men geen individuen gaat ondersteunen, maar wel de activiteiten die voorgesteld worden. Dit wordt duidelijk vermeld in de voorliggende verordening. Individuen krijgen geen geld om wie ze zijn, maar wel om wat ze doen. Gent en Antwerpen hanteren een gelijkaardige reglementering bij het toekennen van subsidies, net om een antwoord te bieden op de vaststelling dat niet alle jongeren en kinderen georganiseerd zijn, hoewel ze interessante activiteiten kunnen voorstellen. Deze voorstellen zijn vaak niet gestructureerd en zullen ook niet vaker georganiseerd worden. Volgens de spreker kan dit element zelfs voor een nieuwe dynamiek in Brussel zorgen. In het Kinderrechtenverdrag wordt ook meermaals verwezen naar de rechten van niet-verenigde jongeren en kinderen. Hiermee wordt bv. de inspraak in de Jeugdraad, die openstaat voor alle jongeren, bedoeld. Collegelid Bruno De Lille ondervindt dat de huidige reglementering in verband met gemeentelijke speelpleinwerking complex is. Hij heeft de bedoeling deze reglementering te vereenvoudigen. Het basisidee is 2 euro per kind per dagdeel voorzien, waar mogelijk een supplement bijkomt voor bepaalde doelgroepen. Dit moet echter nog verder uitgediept worden in de bespreking van de uitvoeringsbesluiten, maar de spreker benadrukt dat er zeker een overgangsmaatregel wordt voorzien. Deze uitvoeringsbesluiten zullen normaal bij de eerstvolgende collegevergadering aan bod komen. Voor de speelpleinwerking wordt voorlopig een extra budget van euro voorzien. Kinderen of jongeren kunnen enkel reageren op projectoproepen. Bij iedere projectoproep worden duidelijke regels vastgelegd. Het project zal geëvalueerd worden en bij een positief advies kan het project gesubsidieerd worden. Een voorafname op latere projecten is niet mogelijk. Ieder gesubsidieerd project zal uitgevoerd moeten worden. Wat in de verordening wordt voorgesteld met betrekking tot het gebruik van het Nederlands is veel preciezer dan in de vorige regelgeving, die vermeldde dat verenigingen als Nederlandstalig beschouwd moeten worden. De nieuwe verordening is preciezer omdat aan de ene kant onder formele voorwaarden bepaald wordt dat in alle communicatie, inclusief tijdens de activiteiten, het Nederlands wordt gebruikt. Dit betekent niet dat er uitsluitend Nederlands gebruikt mag worden. Nederlands is wel de hoofdtaal van de activiteiten, net zoals in de visietekst rond taalbeleid in VGC-initiatieven is opgenomen. Commissielid Jef Van Damme heeft hierbij bedenkingen. Franstalige initiatieven die in het Nederlands gecommuniceerd worden, zouden dus ook aanvaard kunnen worden. Net om dit te vermijden, wordt volgens collegelid Bruno De Lille verwezen naar de visietekst rond taalbeleid van de VGC.

7 Stuk 462 ( ) Nr. 2 7 Bovendien wordt er veel aandacht besteed aan taal tijdens de speelpleinwerking. Zo werd vorige zomer het gebruik van taalkoffers voor kleuters geïntroduceerd. Veel kinderen verliezen hun vaardigheden Nederlands tijdens de vakantie. De speelpleinanimatoren van de kleuters werkten met deze taalkoffers rond taalverwerving en taalbeheersing. Deze koffers worden reeds gebruikt door scholen en door WMKJ s en positief geëvalueerd door de animatoren. Commissielid Bianca Debaets vraagt wie deze taalkoffers beheert. Volgens collegelid Bruno De Lille worden ze beheerd door de VGC-jeugddienst. Hij benadrukt wel dat het niet de bedoeling is om schooltje te spelen tijdens de vakantie, maar dat men op een speelse manier met het Nederlands omgaat. Samenwerken met de Brede School is volgens de spreker zeker mogelijk. Hij staat hier zelfs heel positief tegenover. In de verordening wordt de maximumleeftijd vastgelegd op 30 jaar omdat dit ook zo is in Vlaamse decreten. Commissielid Greet Van Linter repliceert dat in het decreet van 2003 houdende de ondersteuning en de stimulering van het gemeentelijk, het intergemeentelijk en het provinciaal jeugd- en jeugdwerkbeleid, de leeftijd beperkt is tot 25 jaar. In Vlaanderen werkt men volgens collegelid Bruno De Lille momenteel aan een nieuw decreet en daarin wordt ook de leeftijd van 30 jaar gehanteerd. Commissielid Jef Van Damme vraagt of de voorliggende verordening dan niet te vroeg komt. Misschien zal ze nog bijgestuurd moeten worden naar aanleiding van het nieuwe Vlaamse decreet. De verordening is volgens het collegelid reeds afgestemd op het nieuwe Vlaamse decreet. Met betrekking tot de uitvoeringsbesluiten worden er momenteel 2 reglementen uitgewerkt, de vakantieinitiatieven en de jeugdwerkprojecten. Men ontwikkelt een reglementaire basis voor de ondersteuning van de vakantieintiatieven omdat hiervoor nog geen reglement beschikbaar was. De voorbije jaren werden de criteria gebaseerd op die van het Vlaamse speelse decreet dat inmiddels opgeheven is. Dit nieuwe reglement moet ook meer transparantie bieden inzake de ondersteuning door de VGC en de financiële mogelijkheden, zodat organisaties op voorhand weten of ze in aanmerking komen of niet. Daarnaast wordt de financieringswijze ook vereenvoudigd. De bedoeling is een uitbreiding van het vakantieaanbod te creëren. Met betrekking tot de jeugdwerkprojecten komt er een vereenvoudiging van de indieningsvorm. De bedoeling is 1 systeem van indiening te hanteren waarbij, afhankelijk van de hoogte van het gevraagde budget, ofwel een snelle procedure toegepast wordt ofwel de jeugdraad het project zal goedkeuren.

8 8 Stuk 462 ( ) Nr. 2 Het reglement kadert het volledige gamma van de steunaanvragen. Dus niet alleen de financiële aanvragen. Vaak wordt er in natura gesteund. Er zal ook getracht worden de verschillende aanvragen te harmoniseren, zodat het meteen duidelijk wordt wanneer iemand wel of geen aanspraak kan maken op steun. Ten slotte zegt de spreker dat ook de gemeenten en IBO s subsidies kunnen ontvangen als zij activiteiten ontplooien die te maken hebben met jeugd en vrije tijd. 3. Artikelsgewijze bespreking en stemmingen Artikel 1 wordt aangenomen bij eenparigheid van de 5 aanwezige leden. Artikelen 2 en 3 worden aangenomen met 4 stemmen voor bij 1 onthouding. Artikel 4 wordt aangenomen met 4 stemmen tegen 1. Artikel 5 wordt aangenomen met 4 stemmen voor bij 1 onthouding, Artikel 6 wordt aangenomen met 4 stemmen tegen 1. Artikelen 7 tot en met 10 worden aangenomen bij eenparigheid van de 5 aanwezige leden. 4. Stemming over het geheel Het ontwerp van verordening houdende het ondersteunen van het vrijetijdsaanbod binnen het jeugdbeleid wordt in zijn geheel ter stemming voorgelegd en aangenomen met 4 stemmen bij 1 onthouding. De verslaggever, René COPPENS De voorzitter, Annemie MAES