Hartfalen, nieuw leven voor een oude ziekte?
|
|
- Lodewijk van de Velden
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hartfalen, nieuw leven voor een oude ziekte? Prof. dr. H.P. Brunner-La Rocca Hoofd Divisie Structurele Hartziekte Waarnemend Hoofd Cardiologie Maastricht UMC+ Lid bestuur werkgroep hartfalen NVvC
2 Disclosure potential conflicts of interest Voor presentatie mogelijk relevante relaties: Sponsoring of onderzoeksgeld Bedrijfsnamen Roche Diagnostics, Novartis Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder - Roche Diagnostics, Novartis Andere relatie, namelijk Ontwikkelen van telebegeleiding Sananet, sense.ly
3 Bij hoeveel van uw patiënten met HFrEF zult u Entresto voorschrijven? 1. Bij iedereen welke geen ernstige bijwerkingen krijgt en geen contra-indicatie heeft 2. Ongeveer bij de helft van mijn patiënten 3. Alleen als de standaardtherapie niet meer voldoende werkt 4. Ik zal het niet gebruiken 5. Ik weet niet wat Entresto is
4 McMurray et al. EHJ 2012 Symptomatisch HF en LVEF 45% 1. Diuretica om te compenseren, later zo min mogelijk (nitraat) 2. ACE-remmers (indien niet vertragen ARB) 3. β-blokker (zo snel als klinisch stabiel, indien nodig ook vooraf aan2.) Ja Persisterende symptomen en LVEF 35%? Nee Aldosteron-antagonist erbij Persisterende symptomen en HR 70/? Ja Nee Nee Ivabradine toevoegen Persisterende symptomen en LVEF 35%? LVEF 35% / CAD? Ja Ja QRS 120ms? Nee Ja Nee Overweeg CRT of CRT-D Overweeg digoxine, hydralazin/nitrate, LVAD, HTPL Overweeg ICD Geen verdere therapie
5 Hartfalen, nieuw leven voor een oude ziekte? HFrEF Nieuw therapieconcept bij HFrEF: ARNI β-blokkers bij HFrEF en atriumfibrilleren? Iets verder kijken HFpEF Spironolacton als standard? Hoe verder? Hartfalenzorg optimaal?
6 Nieuw behandelconcept = ARNI
7
8 Criteria voor inclusie en exclusie Patiënten met stabiel hartfalen (NYHA II) met gereduceerde LVEF van 35% (eerst 40%) BNP van 150pg/ml (43pmol/l) of NT-proBNP van 600pg/ml (71pmol/l) Stabiele dosis van β-blokker en ACE-remmer (of ARB) met enalapril equivalent van 10mg/dag Exclusie: hypotensie (<95mmHg syst), egfr<30, afname van egfr >25% van screening tot randomisatie, K >5.4mmol/l, intolerantie van ACEremmer of ARB McMurray et al. N Engl J Med 2014; 371: 993
9 Open-label run-in PARADIGM Fase voor start Duur / randomisatie # patiënten en exclusies Inclusie van patiënten Enalapril Mediaan 15 dagen [14-21] 2D 10mg Entresto Mediaan 29 dagen [26-35] 2 weken 2D 49/51mg, dan naar 2D 97/103mg Randomisatie Entresto: N = 4,187 Enalapril: N = 4,212 N = 10,513 1,102 (10.5%) gestopt met studie (6.2% bijwerkingen / abnormaal lab, 0.5% overleden) N = 9, (10.4%) gestopt met studie (6.4% bijwerkingen / abnormaal lab, 0.5% overleden) N = 8,442 Nog 43 (0.5%) gestopt N = 8,399 (79.9%) McMurray et al. N Engl J Med 2014; 371: 993
10 Patiëntengegevens bij inclusie Entresto (n=4187) Placebo (n=4212) Leeftijd (jaar) 63.8± ±11.3 Vrouwelijk geslacht 879 (21.0%) 953 (22.6%) Syst bloeddruk (mmhg) 122±15 121±15 Creatinine (µmol/l) 100±27 99±27 Ischemische oorzaak 2506 (59.9%) 2530 (60.1%) LVEF (%) 29.6± ±6.3 Median BNP (pmol/l) 74 [45-137] 73 [44-134] Median NT-proBNP (pmol/l) 192 [ ] 188 [ ] NYHA I / II / III / IV 4% / 72% / 23% / 1% 5% / 69% / 25% / 1% Diabetes 1451 (34.7%) 1456 (34.6%) Beroerte 355 (8.5%) 370 (8.8%) β-blokkers 3899 (93.1%) 3912 (92.9%) MRA 2271 (54.2%) 2400 (57.0%) Diuretica 3363 (80.3%) 3375 (80.1%) ICD / CRT 623 (14.9%) / 292 (7.0%) 620 (14.7%) / 282 (6.7%) McMurray et al. N Engl J Med 2014; 371: 993
11 Primaire eindpunt in PARADIGM Geen belangrijke interactie van behandeling in subgroepen McMurray et al. N Engl J Med 2014; 371: 993
12 Primaire en secundaire eindpunten Outcome Entresto (N = 4187) Enalapril (N = 4212) Hazard Ratio or Difference (95% CI) P Value NNT (27 months) Death from cv causes or HF hospitalization Primary composite outcome no. (%) 914 (21.8) 1117 (26.5) 0.80 ( ) < Death from cv causes 558 (13.3) 693 (16.5) 0.80 ( ) < HF hospitalization 537 (12.8) 658 (15.6) 0.79 ( ) < Secondary outcomes no. (%) Death from any cause 711 (17.0) 835 (19.8) 0.84 ( ) < Change in KCCQ at 8 mo 2.99± ± ( ) McMurray et al. N Engl J Med 2014; 371: 993
13 Event Belangrijkste bijwerkingen in PARADIGM Entresto (N = 4187) Enalapril (N = 4212) P Value Hypotension symptomatic 588 (14.0) 388 (9.2) < Symptomatic hypotension with syst BP <90 mm Hg Elevated serum creatinine 3.0 mg/dl Elevated serum potassium >6.0 mmol/l NNH 112 (2.7) 59 (1.4) < (1.5) 83 (2.0) (4.3) 236 (5.6) Cough 474 (11.3) 601 (14.3) < Angioedema 19 (0.5) 10 (0.2) McMurray et al. N Engl J Med 2014; 371: 993
14 Vermoedelijke risico-reductie Entresto t.o.v. Placebo 0% CV death / HF hosp CV death HF hosp All-cause death % risk reduction -10% -20% -30% -40% -50% -60% -70% All p< SOLVD-T CHARM-Alt McMurray et al. Eur Heart J 2015: 36: 434
15 Samenvatting Entresto Entresto heeft een positief effect bij HFrEF van de grote van ACE-remmers maar additioneel Entresto werd goed getolereerd Echter inclusie op basis van goede verdraagzaamheid Te verwachten tweede helft van dit jaar Voor een belangrijke deel standaard therapie bij HFrEF in plaats van ACE-remmers / ARB Als er geen lange termijn veiligheidsprobleem optreden Actueel geen aanwijzingen voor amyloid-β accumulatie* *Langenickel et al. Br J Clin Pharmacol 2016 (pub ahead), doi: /bcp.12861
16 Meta-analyse gebaseerd op individuele gegevens: β-blokker bij HFrEF met AFib Kotecha et al. Lancet 2014: 384: 2235
17 Effect van β-blokkers op overleving bij patiënten met HFrEF en SR of Afib Kotecha et al. Lancet 2014: 384: 2235
18
19 β-blokker therapie bij patiënten met HFrEF en boezemfibrilleren? Waarschijnlijk minder effectief bij patiënten met boezemfibrilleren dan bij patiënten met sinusritme Conclusie van de auteurs: we dispute the preferential use of β-blockers compared with other rate-control medications and emphasise the need for further trials Kotecha et al. Lancet 2014: 384: 2235
20 β-blokker therapie bij patiënten met HFrEF en boezemfibrilleren? Vraag: welke andere medicatie hebben wij? Digoxine voldoende effectief? DIG-trial slechts patiënten met SR Amiodaron? Verbetert uitkomst niet echt voor ratecontrole? Verapamil ev. diltiazem contra-indicatie! Andere antiaritmica (klasse I) contra-indicatie! Daarom blijven β-blokkers een belangrijke rol spelen, maar welke hartfrequentie? Volgens RACE-studie / Retrospectieve analyse TIME-CHF /
21 CRT-D efficiëntie en biventriculair pacing percentage Ruwald et al. Eur Heart J 2015; 36: 440
22 Meta-analyse van (NT-pro)BNP bestuurde therapie: HFrEF vs HFpEF HFrEF HFpEF Interaction p=0.016 Brunner-La Rocca et al. Eur J Heart Fail 2015; 17: 1252
23 TOPCAT: spironolacton verbetert uitkomst bij HFpEF niet significant Patiënten met LVEF 45% Mediaan 56% [51%-62%] HF hosp afgelopen jaar 72% Verhoogd (NT-pro)BNP 28% Gemiddelde leeftijd 69 jaar 52% vrouwen Pitt et al. NEJM 2014; 370: 1383
24 TOPCAT: verschillen tussen region s wat is HFpEF? Pfeffer et al. Circulation 2015; 131: 34
25 TOPCAT: positief effect van spironolacton bij HFpEF? Solomon et al. Eur Heart J 2016; 37: 455
26 HFpEF poli focus op oorzaken en comorbiditeiten Uitgebreid in kaart brengen van zowel cardiale dan wel niet-cardiale (co-)morbiditeiten Echocardiografie Inspanningstest / 6-min wandeltest Holter-ECG Lab Longfunctie / slaaponderzoek Screening coronarialijden / endotheldysfunctie Ergospirometrie / re-cath (inspanning)
27 Hartfalenzorg Wat moet / kan anders? Toegankelijke zorg voor alle hartfalen patiënten op topniveau Zorg moet nog beter dan op dit moment Zorg moet betaalbaar blijven Gezien toename aantallen, zorg moet goedkoper Hartfalenzorg niet geïsoleerd gezien multimorbiditeit Alleen te bereiken als er goede samenwerking is tussen de lijnen Transmurale afspraken (landelijke transmurale afspraak: LTA) ehealth kan een belangrijke rol spelen, ook om zelfzorg te bevorderen
28 nvvc connect hartfalen
29 Knelpunt analyse landelijke transmurale afspraak (LTA) Rollen en taken afstemming van de verschillende zorgverleners Herkennen van hartfalen in de 1 e lijn Verwijzen, rol van de echocardiografie Terugverwijzen Begeleiden en controles
30 Veranderingen over de tijd bepalen prognose bij hartfalen Vazir et al. Eur Heart J 2015; 36: 669
31 Knelpunt analyse landelijke transmurale afspraak (LTA) Rollen en taken afstemming van de verschillende zorgverleners Herkennen van hartfalen in de 1 e lijn Verwijzen, rol van de echocardiografie Terugverwijzen Begeleiden en controles Zelfmanagement van de patiënt Laatste levensfase hartfalen
32 Hartfalen, nieuw leven voor een oude ziekte? Organisatie van zorg belangrijk Bij HFrEF, nieuw therapieconcept wat standaard zal zijn (Entresto) β-blokkers bij HFrEF minder belangrijk bij atriumfibrilleren Optimalisatie van alles belangrijk HFpEF wij zijn er nog niet, maar
Moderne Behandeling van Hartfalen
Epidemiologie hartfalen Moderne Behandeling van Hartfalen Prof. dr. H.P. Brunner La Rocca Hoofd Divisie Structurele Hartziekte Departement Cardiologie Maastricht UMC+ Sterfte daalt, maar lijden neemt toe
Nadere informatieWat zeggen de guidelines 2016 over hartfalen en comorbiditeit
Wat zeggen de guidelines 2016 over hartfalen en comorbiditeit Prof. dr. H.P. Brunner-La Rocca Hoofd Divisie Structurele Hartziekte Waarnemend Hoofd Cardiologie Maastricht UMC+ Changes in Comorbidities
Nadere informatieCHECK-HF: Hartfalenbehandeling in Nederland. Dr. G.C.M. Linssen, cardioloog Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) Almelo en Hengelo
CHECK-HF: Hartfalenbehandeling in Nederland Dr. G.C.M. Linssen, cardioloog Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) Almelo en Hengelo Nationale Hartfalendag 29 september 2017 Dr. Gerard Linssen, cardioloog, ZGT Disclosure
Nadere informatieHartfalen en Nierfunctiestoornissen
Hartfalen en Nierfunctiestoornissen Dr. Kevin Damman Hartfalen Cardioloog, UMCG Groningen k.damman@umcg.nl Disclosures Geen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties:
Nadere informatiePIONEER-HF. Impact van resultaten voor hartfalen behandeling. Mireille Emans Cardioloog Ikazia ZH Maatschap Cardiologen Rijnmond-Zuid
PIONEER-HF Impact van resultaten voor hartfalen behandeling Mireille Emans Cardioloog Ikazia ZH Maatschap Cardiologen Rijnmond-Zuid Disclosure potential conflicts of interest (potentiële) belangenverstrengeling
Nadere informatieAls het hart faalt. Dr. Sofie Moreels Cardiologie-Intensieve geneeskunde
+ Als het hart faalt. Dr. Sofie Moreels Cardiologie-Intensieve geneeskunde + + Wie behandelt hartfalenpatiënten? HF bij cardioloog HF bij huisarts Ongekend HF met symptomen Asymptomatisch HF Inadequate
Nadere informatieCasuistiek Hartfalen en nierfunctiestoornissen
Casuistiek Hartfalen en nierfunctiestoornissen Prof. dr. H.P. Brunner-La Rocca Hoofd Divisie Structurele Hartziekte Directeur Hartfalenkliniek Maastricht UMC+ Geen interesse conflict voor deze presentatie
Nadere informatieHartfalen. Manon van der Meer AIOS cardiologie
Hartfalen Manon van der Meer AIOS cardiologie Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium
Nadere informatieDiureticagebruik bij Hartfalen
Diureticagebruik bij Hartfalen Kevin Damman, Hartfalen Cardioloog UMCG Groningen k.damman@umcg.nl Disclosure belangen spreker Kevin Damman Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties: Bedrijfsnamen Sponsoring
Nadere informatieNationale Hartfalendag 2018
Richtlijn palliatieve zorg 2018 Concrete adviezen tav medicatie in NYHA III-IV hartfalen Louise Bellersen cardioloog, RadboudUMC, Nijmegen Nationale Hartfalendag 2018 Vrijdag 28 september 2018 Disclosure
Nadere informatiechronisch hartfalen Johan Van Cleemput, MD, PhD cardiologie UZL
chronisch hartfalen Johan Van Cleemput, MD, PhD cardiologie UZL echocardio 1. HFrEF versus HFpEF 2. etiologie 3. vullingstoestand HFrEF versus HFpEF (systolisch HF) HFrEF symptomen en tekens van HF + systolische
Nadere informatieCVRM addendum (kwetsbare) ouderen
CVRM addendum (kwetsbare) ouderen Prof. Dr. Majon Muller Internist-OUDGNK Hoofd sectie OUDGNK Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieDe zorg van de toekomst: gaan avatars de zorg overnemen? Prof. dr. H.P. Brunner-La Rocca, Maastricht UMC+
De zorg van de toekomst: gaan avatars de zorg overnemen? Prof. dr. H.P. Brunner-La Rocca, Maastricht UMC+ Disclosures Unrestricted research grants Roche Diagnostics Novartis Vifor Cardiola Advisory Boards
Nadere informatieKlinische implicaties van de EVOLVE studie
ASN Review 2012 Klinische implicaties van de EVOLVE studie Marc Vervloet, internist-nefroloog VU medisch centrum Associatie PTH met mortaliteit Kalantar-Zadeh, Kidney Int 2007 Welke evidence? Associatie
Nadere informatieHartfalen: medicatie in de 1 e lijn en interacties
Hartfalen: medicatie in de 1 e lijn en interacties Disclosure Bart Kremers Werkzaam bij Apotheek Ravenstein en GIC-helpdesk van de KNMP Geen contacten/belangen mbt farmaceutische industrie Hartfalen-medicatie
Nadere informatiePalliatieve zorg bij hartfalen en de nieuwe richtlijn. Nationale Hartfalendag, Zeist, 28 september 2018
Palliatieve zorg bij hartfalen en de nieuwe richtlijn Nationale Hartfalendag, Zeist, 28 september 2018 Disclosure belangen Lia Middeljans (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante
Nadere informatieDe oudere patiënt met comorbiditeit
De oudere patiënt met comorbiditeit Dr. Arend Mosterd cardioloog Meander Medisch Centrum, Amersfoort Dr. Irène Oudejans klinisch geriater Elkerliek ziekenhuis, Helmond Hartfalen Prevalentie 85 plussers
Nadere informatieCARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE
CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE PROF DR MAJON MULLER INTERNIST OUDERENGENEESKUNDE DISCLOSURE POTENTIAL CONFLICTS OF INTEREST GEEN POTENTIËLE BELANGENVERSTRENGELING 1 Myocard Infarct Hart
Nadere informatieChronisch Atriumfibrilleren
Chronisch Atriumfibrilleren Wanneer terugverwijzen naar de huisarts? Dr. C.J.H.J. Kirchhof, cardioloog Alrijne Zorggroep, Leiderdorp Disclosure potential conflicts of interest Geen Atriumfibrilleren 165
Nadere informatiePolyfarmacie in de cardiologie
Polyfarmacie in de cardiologie CarVasZ congres 21 november 2014 Alina Constantinescu cardioloog Indeling Casus 1: - patient met hartfalen - belangrijkste medicatieklassen - introductie medicatie in de
Nadere informatieInstellen van hartfalenmedicatie op het verpleegkundig poliklinisch spreekuur
Instellen van hartfalenmedicatie op het verpleegkundig poliklinisch spreekuur Marjan Aertsen Verpleegkundig specialist hartfalen Diakonessenhuis Utrecht/Zeist 22 januari 2019 Hartfalen Hartfalen is een
Nadere informatieMedische therapie hartfalen m must-knows & novelties
Medische therapie hartfalen m must-knows & novelties P. Debonnaire, MD, PhD Hartcentrum Sint-Jan Brugge Avondsymposium Hartfalen 17-1-2019 50% op hartfalen 5 jaar 2019: Noord-West Vlaanderen Transmuraal
Nadere informatieBehandeling van hypertensie
NECF onderwijsbijeenkomst 19 juni 2014 Farmacotherapie bij 80+ers: Waar zijn we eigenlijk mee bezig? Behandeling van hypertensie Evelien Lutke Schipholt, apotheker externe instellingen, CWZ Gerard Rongen,
Nadere informatieHartfalensymposium
Hartfalensymposium 22-05-2018 Hartfalen: medicatie en meer? Dr. Ward Heggermont Inleiding 3 A bowl a day keeps the doctor (or the HF nurse) away? 4 Explain, explain, explain! 5 Medicatie: deel van het
Nadere informatieConnect Hartfalen Protocol 2: Diagnostiek en medicamenteuze behandeling in 1 e en 2 e lijn
Connect Hartfalen Protocol 2: Diagnostiek en medicamenteuze behandeling in 1 e en 2 e lijn Patiënten met bewezen hartfalen: Patiënten die geen baat hebben bij begeleiding/diagnostiek en/of behandeling
Nadere informatieHF & AF: Antistolling
HF & AF: Antistolling Ron Pisters Cardioloog - Rijnstate ziekenhuis, Arnhem Nationale Hartfalendag 2017, Zeist Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk
Nadere informatieHartfalen : diagnose en definities
Hartfalen : diagnose en definities Dr. Flor Kerkhof Dr. Stefan Verstraete Dr. Filip De Vlieghere Cardiologie AZ Zeno hartfalensymposium Brugge 17/1/2019 Groei van hartfalen in Europa Prevalentie in Europa
Nadere informatieHartfalen: pompen of verzuipen
https://www.artstation.com/artwork/aaj5m Hartfalen: pompen of verzuipen Louis Handoko, cardioloog / fellow hartfalen (HFpEF) Nationale Hartfalendag (Zeist), 28 september 2018 ml.handoko@vumc.nl Disclosures
Nadere informatieLTA Hartfalen, perspectief vanuit de huisarts
LTA Hartfalen, perspectief vanuit de huisarts Mark M. J. Valk, huisarts-onderzoeker Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde Huisarts in Amersfoort 1 Wie wil dat huisartsen
Nadere informatie5-jaars Follow-up van de FAME studie
5-jaars Follow-up van de FAME studie WCN Congres 2015, Amsterdam 20-11-2015 Drs. L.X. van Nunen namens de FAME studiegroep Potential conflicts of interest Ik, Lokien X. van Nunen, heb GEEN conflicts of
Nadere informatieBehandeling na een acuut coronair syndroom
Behandeling na een acuut coronair syndroom Een nieuwe uitdaging in de ketenzorg CVRM Nascholing Stedelijke werkgroep Amsterdam 9 en 14 juni 2010 A.L.M. Bakx, cardioloog, BovenIJ Ziekenhuis SECUNDAIRE PREVENTIE
Nadere informatie# $% &% ' ()))* +, - "./ -.. -, 0 -- % 1.! ', ', +. - % - 2 3, 4 5# 666! " %-
!" # $%&%'()))* +,-"./-.. -,0--%1.!', ', +.-%-2 3, 4 5# 666!"%- 7 $- 1-7,8 " 7 7 %- - - 9 - -: ;())6)))
Nadere informatieCardio-oncologie Hartschade bij/na borstkanker
Cardio-oncologie Hartschade bij/na borstkanker www.hartvoorvrouwen.nl angela.maas@radboudumc.nl Pres Borstkankerver. 26 mei 2018 Radboud Women s Heart Center Opsporing en behandeling hartschade tijdens/na
Nadere informatieDr. Matthias Dupont Ziekenhuis Oost-Limburg Genk Symposium Belgisch Cardiologische Liga 13/05/2017
Dr. Matthias Dupont Ziekenhuis Oost-Limburg Genk Symposium Belgisch Cardiologische Liga 13/05/2017 Verenigde Staten: Zijn er Hartfalen-richtlijnen? American Heart Association (AHA): 2013 met update in
Nadere informatiePrevalentie en impact van symptomen bij patiënten met hartfalen NYHA III/IV in een Zuid Afrikaans ziekenhuis
Prevalentie en impact van symptomen bij patiënten met hartfalen NYHA III/IV in een Zuid Afrikaans ziekenhuis Ineke Lokker Project groep: M.E. Lokker MSc (NL), Dr L. Gwyther (UCT ZA), Professor R. Harding
Nadere informatie(Acute) hypertensiebehandeling bij herseninfarct/bloeding. Bert-Jan van den Born
(Acute) hypertensiebehandeling bij herseninfarct/bloeding Bert-Jan van den Born Leerdoelen Welke behandeling in acute fase infarct/bloeding? - grenswaarden en streefwaarden? - IV middel? Hoe na de acute
Nadere informatieCardiologie De nieuwste ontwikkelingen. Dr. S.A.J. van den Broek Thoraxcentrum/Afdeling Cardiologie UMCG
Cardiologie De nieuwste ontwikkelingen Dr. S.A.J. van den Broek Thoraxcentrum/Afdeling Cardiologie UMCG Dhr. A, 48 jaar taxichauffeur s ochtends 06.20 uur acuut pijn op de borst met een zwaar gevoel in
Nadere informatieMedicatie bij Hartfalen Synchroon/Bernhoven
Medicatie bij Hartfalen 24-11-2016 Synchroon/Bernhoven NHG: Voorlichting en leefstijlinterventies Vermijd het gebruik van NSAID s zoveel mogelijk. Adviseer dagelijks te wegen. Instrueer patiënt met betrekking
Nadere informatieLet s get organized P E J va n Po l C a rd i o l o o g, R i j n l a n d zo rg g ro e p, L e i d e rd o r p
Let s get organized PEJ van Pol Cardioloog, Rijnland zorggroep, Leiderdorp Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring
Nadere informatieBoezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk. Refik Kaplan Cardioloog SXB
Boezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk Refik Kaplan Cardioloog SXB Boezemfibrilleren Ontbreken van relatie tussen sinusknoop activiteit en ventriculaire activiteit Elektrische activatie uit meerdere
Nadere informatieDe medicamenteuze behandeling van VKF. Do s & Don ts. Dr. Guy Lenders, MD Cardioloog Interventiecardioloog Afdelingshoofd cathlab AZ Monica
De medicamenteuze behandeling van VKF Do s & Don ts Dr. Guy Lenders, MD Cardioloog Interventiecardioloog Afdelingshoofd cathlab AZ Monica 1 Voorkamerfibrillatie 2 Meest voorkomende aritmie wereldwijd Immense
Nadere informatieMedicatie Risico bij Nierschade. Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog
Medicatie Risico bij Nierschade Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met
Nadere informatieMedicamanenteuze therapie van CTEPH. Paul Bresser, longarts Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Amsterdam
Medicamanenteuze therapie van CTEPH Paul Bresser, longarts Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Amsterdam CTEPH - definitie Gemiddelde druk in longslagader > 25 mm Hg Normale functie van de linker hartkamer Minstens
Nadere informatieCRT-D versus CRT-P. verschillende behandelingen voor dezelfde patiënt? CarVasZ M.L. Hendriks, MSc Dept. Cardiology VUmc.
CRT-D versus CRT-P verschillende behandelingen voor dezelfde patiënt? CarVasZ 2017 M.L. Hendriks, MSc Dept. Cardiology VUmc Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling Sponsoring of onderzoeksgeld
Nadere informatieConcept Zorgprogramma hartfalen zorggroep Synchroon versie 4
Concept Zorgprogramma hartfalen zorggroep Synchroon versie 4 Inhoud: - 1.Inleiding, hartfalen, regio, zorggroep Synchroon, zkh Bernhoven - 2.Doelstelling, visie - 3. Achtergrond - 4.Ketenzorg hartfalen
Nadere informatieRTA Hartfalen Chronisch hartfalen Regio Bernhoven-Synchroon
RTA Hartfalen Chronisch hartfalen Regio Bernhoven-Synchroon Versie Beheer 1.0 Bernhoven, Synchroon Layout aangepast op 28-03-2017 Distributielijst Huisartspraktijken Synchroon en medewerkers cardiologie
Nadere informatieSamenvattingskaart chronisch hartfalen Huisarts en praktijkondersteuner
Samenvattingskaart chronisch hartfalen Huisarts en praktijkondersteuner Diagnostiek Verdenking hartfalen: Symptomen: moeheid of dyspnoe bij inspanning, orthopnoe, Tekenen: perifeer oedeem, pulmonale crepitaties
Nadere informatieINTERLINE CARDIOLOGIE 2014 februari 2014
INTERLINE CARDIOLOGIE 2014 februari 2014 Inleiding Er zijn al eerder cardiologische Interlineprogramma s gepresenteerd: 1999 2004 Angina pectoris 2003 2006 Hartfalen 2006 2008 Atriumfibrilleren Daarnaast
Nadere informatieCinacalcet versus parathyroidectomie voor phpt na niertransplantatie
Cinacalcet versus parathyroidectomie voor phpt na niertransplantatie Marc Vervloet Amsterdam Papendal 15 december 2016 Head to head: PTx vs Cinacalcet Will there be a winner? Disclosure belangen spreker
Nadere informatieOverbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling. Sterfte en HbA1c. ACCORD-studie. HbA1c en gezondheidstoestand
Overbehandeling Nieuwe behandeling Bloeddrukbehandeling Is de NHG-Standaard nog up-to-date? MONITORING VAN ONDERBEHANDELING! Simon Verhoeven en Daniel Tavenier MAAR HOE ZIT HET MET OVERBEHANDELING? Sterfte
Nadere informatie4 September 2018 Alexandra Kleberger, MSc. Palliatieve zorg bij Patiënten met Hartfalen
4 September 2018 Alexandra Kleberger, MSc Palliatieve zorg bij Patiënten met Hartfalen Deel I Wat is hartfalen Oorzaken van hartfalen Symptomen Compensatiemechanismen Diagnostiek Behandeling Deel II Chronische
Nadere informatieVUmc Basispresentatie
Samenwerking waarover? Richtlijnen en zorgstandaarden Cardiovasculair risicomanagement (zorgstandaard) Samenwerking e en e lijn Prof dr Piet ter Wee Afdeling Nefrologie Hypertensie Diabetes mellitus (zorgstandaard)
Nadere informatieCardio-oncologie. Hartfalen en chemotherapie. dr. M.L. (Louisa) Antoni aios cardiologie LUMC. Geen disclosures
Cardio-oncologie Hartfalen en chemotherapie dr. M.L. (Louisa) Antoni aios cardiologie LUMC Geen disclosures Introducing a new subspecialty of Cardiology.. Doel Preventie, diagnosticering en behandeling
Nadere informatieUpdates in Hartfalen. Dr. Walter Droogne Dr. Gabor Vörös Dr. Miek Smeets Prof. Dr. Bert Vaes
Updates in Hartfalen Dr. Walter Droogne Dr. Gabor Vörös Dr. Miek Smeets Prof. Dr. Bert Vaes Interactieve sessie Smartphone, tablet of laptop Via provider of Wifi Testvraag Wie van deze personen is Walter
Nadere informatieDe nier in het vizier, ook in uw HIS!
De nier in het vizier, ook in uw HIS! Greetje Velema, Johan Velema, Kim Verhagen, Mirjam Timmerman Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieAntistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren. Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG
Antistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG Epidemiologie van atriumfibrilleren (AF) Meest voorkomende ritmestoornis in de westerse wereld Gemiddeld
Nadere informatieZorgzaam Leuven: Zorgpad Hartfalen
Zorgzaam Leuven: Zorgpad Hartfalen Sociale dienst Thuisvpk Psycholoog Geriater Cardioloog Ziekenhuisapotheek Huisarts Apotheek Ergotherapeut Kinesist HF vpk Extramuraal zorgpad HF Transmuraal zorgpad HF
Nadere informatieStaken antihypertensiva bij ouderen. Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie
Staken antihypertensiva bij ouderen Groot Haags Geriatrie Referaat oktober 2016 Marielle Hofman, aios geriatrie 2 Vragen Zou u antihypertensiva staken bij een geriatrische patiënt met hypertensie en een
Nadere informatieVerbetering van therapietrouw. Peter W de Leeuw Afd. Interne Geneeskunde Academisch Ziekenhuis Maastricht
Verbetering van therapietrouw Peter W de Leeuw Afd. Interne Geneeskunde Academisch Ziekenhuis Maastricht Therapietrouw bij hypertensie Vrouw, 47 jaar, bloeddruk 184/102 mm Hg Diagnose: Essentiële hypertensie
Nadere informatieConnect Hartfalen Regionale transmurale afspraak Hartfalen Rotterdam-Rijnmond Mireille Emans Cardioloog Ikazia ZH Maatschap Cardiologen Rijnmond-Zuid
Connect Hartfalen Regionale transmurale afspraak Hartfalen Rotterdam-Rijnmond Mireille Emans Cardioloog Ikazia ZH Maatschap Cardiologen Rijnmond-Zuid Hartfalen The very essence of cardiovascular practice
Nadere informatieCASE REPORT FORM. (1) Bronovo (2) MCH (3) Haga Ziekenhuis (4) LUMC (5) Maasstad zks (6) Lucas Andreas (7) St. Antonius Nieuwegein.
CASE REPORT FORM Patientgegevens Ziekenhuis (1) Bronovo (2) MCH (3) Haga Ziekenhuis (4) LUMC (5) Maasstad zks (6) Lucas Andreas (7) St. Antonius Nieuwegein Studienummer patient Patientidentificatie in
Nadere informatieProgramma. Atriumfibrilleren (AF) Ketenzorg. Welkom en inleiding NHG standaard AF. Hoofdbehandelaar 1 e en 2 e lijn 2014
Atriumfibrilleren (AF) Ketenzorg Programma Welkom en inleiding NHG standaard AF de standaard en ontwikkelingen Hoofdbehandelaar 1 e en 2 e lijn 2014 resultaten van pilot studie Diagnostiek en behandeling
Nadere informatieHartfalen. Lianne van der Leeuw & Joke van Driel
Hartfalen Lianne van der Leeuw & Joke van Driel Programma Hartfalen Wat is hartfalen, oorzaken, diagnostiek, symptomen en behandeling De patiënt centraal; de juiste zorg, op juiste plaats Wat is de rol
Nadere informatieLandelijk Diabetes Congres Diabetes en hart- en vaatziekten
Landelijk Diabetes Congres Diabetes en hart- en vaatziekten Joke Lanphen, kaderhuisarts hart en vaatziekten Inhoud presentatie 1 Voorkomen van HVZ bij DM type 2 2 NHG standaard CVRM en diabetes 3 Metingen
Nadere informatieHypertensiebehandeling bij de alleroudsten. Biology speaks loudest!
Hypertensiebehandeling bij de alleroudsten Biology speaks loudest! 1 VITAAL Versus KWETSBAAR Bevolkingsopbouw Suriname en Nederland verschilt (nu) 20.000 > 65 jaar hebben hypertensie HYPERTENSIE PREVALENTIE
Nadere informatieHARTFALEN BEHANDELRICHTLIJNEN
HRTFLEN BEHNDELRCHTLJNEN Voor meer informatie zie hartfalen.nl 2015 Novartis Pharma, oktober 2015, 1015HF466074 Wat is de definitie van hartfalen? De richtlijn van de European Society of Cardiology (ESC)
Nadere informatieOvergebleven risico op hart-en vaatziekten in patiënten met Familiaire Hypercholesterolemia, wat nu?
Overgebleven risico op hart-en vaatziekten in patiënten met Familiaire Hypercholesterolemia, wat nu? Annette Galema-Boers, MANP 24-11-2017 Clinic for dyslipidemias and inherited cardiovascular diseases
Nadere informatieTrombosezorg in het DOACtijdperk. nationale antistollingsdag 4 oktober 2017 sander van doorn
Trombosezorg in het DOACtijdperk nationale antistollingsdag 4 oktober 2017 sander van doorn Disclosure potential conflicts of interest Geen (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk
Nadere informatieBehandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC
Behandeling van atrium fibrilleren op de IC Mirjam Wikkerink, ANIOS IC AF op IC 15% van de patiënten, meestal in de eerste 72 uur na ontstaan van sepsis Verminderde atriale contractie, hoge ventriculaire
Nadere informatieCVRM kwetsbare ouderen. Rotterdam maart 2015 AJ Arends, klinisch geriater en klinisch farmacoloog io
CVRM kwetsbare ouderen Rotterdam maart 2015 AJ Arends, klinisch geriater en klinisch farmacoloog io Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties
Nadere informatieDosering: geen dosisaanpassing op basis van leeftijd. Een startdosering van 5 mg wordt geadviseerd.
Fosinopril C09AA09, april 2019 Indicatie Behandeling van hypertensie en symptomatisch hartfalen.(1,2) Standpunt Ephor en samenvatting Fosinopril wordt door Ephor niet geadviseerd als behandeling van hypertensie
Nadere informatieIntegrale cardiovasculaire zorg (Comprehensive CV care)
Integrale cardiovasculaire zorg (Comprehensive CV care) Prof. Dr. Frans Rutten, huisarts Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde, afd. Huisartsgeneeskunde Universitair Medisch
Nadere informatieHartfalen voor de huisarts. Dr Katrien Gijsbers Cardioloog-intensivist
Hartfalen voor de huisarts Dr Katrien Gijsbers Cardioloog-intensivist Hartfalen voor de huisarts Hartfalen: een groeiende epidemie Duwen en trekken: 2 types hartfalen Hoe stel ik de diagnose? Behandeling
Nadere informatieINTERLINE CARDIOLOGIE 2014 februari 2014 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN
INTERLINE CARDIOLOGIE 2014 februari 2014 ACHTERGRONDEN BIJ DE CASUSSCHETSEN INCLUSIEF LEERDOELEN EN STELLINGEN Inleiding Er zijn al eerder cardiologische Interlineprogramma s gepresenteerd: 1999 2004 Angina
Nadere informatieHartfalen. Duo-avonden 20-4-2015. Jaco Houtgraaf, cardioloog
Hartfalen Duo-avonden 20-4-2015 Jaco Houtgraaf, cardioloog Opbouw presentatie Inleiding Wat is het? Hoe ziet het eruit? Hoe ontstaat het? Behandeling Waar op te letten? Symptomen / klachten / dieet / vocht
Nadere informatieINTERACT-in-HF. Improving knowldege To Efficaciously RAise level of Contemporary Treatment in Heart Failure. A European Heart Failure Network
INTERACT-in-HF Improving knowldege To Efficaciously RAise level of Contemporary Treatment in Heart Failure A European Heart Failure Network RECAP - Regional Care Portals InterReg IVB, e-ucare, WP2 Inhoudsopgave
Nadere informatieHARTFALEN. Workshop HA opleiding VUMC April 2015. Judith Tjin-A-Ton Kaderhuisarts hart- en vaatziekten
HARTFALEN Workshop HA opleiding VUMC April 2015 Judith Tjin-A-Ton Kaderhuisarts hart- en vaatziekten (Auteurs: Ester Wesseling/Robert Zegers/Judith Tjin-A-Ton) Voorkomen hartfalen 3 Programma cursusdag
Nadere informatieVersie juni
HARTFALEN Apeldoornse/Zutphen TWA Inleiding Hartfalen is een veel voorkomende aandoening. Tussen 20 en 30% van de bevolking krijgt te maken met hartfalen, meestal als zij ouder zijn dan 70 jaar. Momenteel
Nadere informatieWorkshop Connect Hartfalen
Workshop Connect Hartfalen Een goede start van Connect Hartfalen in uw regio: tips en ervaringen P E T R A VA N P O L C A R D I O LO O G P R O J EC T L E I D E R C O N N EC T H A R T FA L E N S A S K I
Nadere informatieDe impact van de telegeneeskunde op de samenwerking tussen huisartsen en cardiologen
De impact van de telegeneeskunde op de samenwerking tussen huisartsen en cardiologen Telegeneeskunde bij ritmestoornissen Dr. Vijgen & Dana Berti Maatschappelijke trend: Digitalisering Digitalisering o
Nadere informatieHoe hartfalen te herkennen. Mark Valk, huisarts onderzoeker
Hoe hartfalen te herkennen Mark Valk, huisarts onderzoeker vroegdiagnostiek hartfalen Leusden 24 april 2012 2 Disclosure Geen belangenverstengeling Komt het vaak voor? 0,8% tussen de 55 en 64 jaar 3% tussen
Nadere informatieAcute behandeling van atriumfibrilleren en atriumflutter. Ad Oomen Cardioloog Amphia Ziekenhuis
Acute behandeling van atriumfibrilleren en atriumflutter Ad Oomen Cardioloog Amphia Ziekenhuis 5-6-2019 Inhoud Introductie Instabiele patiënten Stabiele patiënten Rhythm control vs rate control ECV vs
Nadere informatieAntistollingstherapie. Boezemfibrilleren. Charles Kirchhof Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp
Antistollingstherapie Boezemfibrilleren Charles Kirchhof Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp ESC Guidelines 2010 ESC Guidelines 2010 Do: 1.Preventie van AF gerelateerde complicaties 2.Optimale veiligheid van
Nadere informatieDe nieuwe NHG standaard Diabetes Mellitus type 2
De nieuwe NHG standaard Diabetes Mellitus type 2 F. Holleman Belangenverstrengeling Academisch prestige: AMC Adviesraden: sanofi, Eli Lilly Onderzoekssponsoring: MSD Alle (neven)inkomsten afkomstig van
Nadere informatieCardiovasculaire medicatie: gezondheidswinst versus valrisico
Cardiovasculaire medicatie: gezondheidswinst versus valrisico Geeske Peeters Susan Tett Samantha Hollingworth Danijela Gnijdic Sarah Hilmer Annette Dobson Ruth Hubbard Richtlijn Acuut Coronair Syndroom
Nadere informatieHartfalen. Programma 1-11-2012. UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp
Hartfalen UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp Programma Verschijningsvormen, epidemiologie, diagnostiek Behandeling hoofdlijnen Behandeling in relatie tot pathofysiologie Afzonderlijke middelen bij hartfalen
Nadere informatieAtriumfibrilleren. Ineke Baas-Arends Verpleegkundig Specialist Cardiologie Poli Atriumfibrilleren en Hartfalen Martini Ziekenhuis
Atriumfibrilleren Ineke Baas-Arends Verpleegkundig Specialist Cardiologie Poli Atriumfibrilleren en Hartfalen Martini Ziekenhuis Inhoud Atriumfibrilleren De polikliniek Atriumfibrilleren in het MZH Casuïstiek
Nadere informatieDoel behandeling bij DM: verhinderen/vertragen complicaties. Haffner, NEJM 1998 UKPDS. T2DM, HbA1c, en HVZ 12-7-2011
Doel behandeling bij DM: verhinderen/vertragen complicaties Haffner, NEJM 998 microvasculaire afwijkingen nefropathie retinopathie neuropathie macrovasculaire afwijkingen coronaire hartziekten cerebrovasculaire
Nadere informatieAtriumfibrilleren anno Drs LJ Gerhards Martinin Ziekenhuis Groningen
Atriumfibrilleren anno 2014 Drs LJ Gerhards Martinin Ziekenhuis Groningen Onderwerpen Epidemiologie Atriumfibrillerren (AF ) Indeling AF Behandeling AF - rate versus ritme therapie - ontstolling anno 2104
Nadere informatieLipiden behandelen bij de oudere patiënt: starten, stoppen of doorgaan?
Lipiden behandelen bij de oudere patiënt: starten, stoppen of doorgaan? Dr. Mike Peters Internist VU medisch centrum Amsterdam mjl.peters@vumc.nl Ouderen passen niet in een richtlijn 1. Dhr S, 89 jaar,
Nadere informatieBespreken van prognose en einde van het leven op hartfalenpoli s in Zweden en Nederland
Bespreken van prognose en einde van het leven op hartfalenpoli s in Zweden en Nederland Martje van der Wal m.h.l.van.der.wal@umcg.nl Achtergrond Behandeling van (systolisch) hartfalen verbeterd Medicatie
Nadere informatieNieuwe ontwikkelingen bij hypertensie, beleid en medicatie
Continuing Nursing Education (CNE) Nieuwe ontwikkelingen bij hypertensie, beleid en medicatie Sanne van Wissen 22 maart 2016 Utrecht @svanwissen Inhoud Bloeddruk en is er een optimale bloeddruk? Rol van
Nadere informatieBloeddruk: hoe lager hoe beter?
Bloeddruk: hoe lager hoe beter? Zijn de SPRINT en andere studies van nut voor met name de oudere type 2 patiënten? Dr. K.J.J. (Hans) van Hateren Huisarts & onderzoeker Geen Conflicts of interest Number
Nadere informatieOLIJFdag 3 oktober 2015
OLIJFdag 3 oktober 2015 Nieuwe behandelingen bij eierstokkanker Els Witteveen Internist-oncoloog Huidige en nieuwe inzichten Intraperitoneale toediening Toevoeging van bevacizumab Dose dense toediening
Nadere informatieHartfalenzorg in de regio Alkmaar & Den Helder
Hartfalenzorg in de regio Alkmaar & Den Helder Inhoudsopgave Inleiding... 3 Protocol 1: Verdenking Hartfalen in de 1 ste lijn... 4 Protocol 2: Diagnostiek, behandeling en controle in de 2 e lijn... 6 Protocol
Nadere informatieDe behandeling van hartfalen bij de oudere patiënt. Loes Klieverik WES 11-03-2010
De behandeling van hartfalen bij de oudere patiënt Loes Klieverik WES 11-03-2010 Wat is oud?? Definitie Hartfalen Tekortschieten van de pompwerking van het hart en veranderingen in de neurohumorale activatie
Nadere informatieUpdates in hartfalen: Epidemiologie en diagnose. Bert Vaes, MD, PhD IRSS UCL ACHG KUL
Updates in hartfalen: Epidemiologie en diagnose Bert Vaes, MD, PhD IRSS UCL ACHG KUL 1. Definitie 2. Epidemiologie 3. Diagnose 4. Take home messages 1. Definitie hartfalen A - acute onset - slow onset
Nadere informatieTijdig herkennen van palliatieve zorgbehoeften bij mensen met hartfalen
Tijdig herkennen van palliatieve zorgbehoeften bij mensen met hartfalen Daisy J.A. Janssen, MD PhD Specialist ouderengeneeskunde, arts palliatieve zorg 13-04-2018 Conflicts of interest I have received
Nadere informatieTELE-MONITORING en tele-begeleiding van de patiënt met hartfalen
TELE-MONITORING en tele-begeleiding van de patiënt met hartfalen Nationale Hartfalendag 31 october 2008 Aggie H.M.M. Balk Thoraxcentrum, Erasmus MC, Rotterdam Chronisch hartfalen: begeleiding op afstand
Nadere informatieHypertensie bij ouderen
Medisch Symposium: Geriatrie voor Huisartsen 01/10/2011 Hypertensie bij ouderen Em. Prof. R. Fagard Afdeling Hypertensie en Cardiovasculaire Revalidatie KU Leuven SBP and DBP (mmhg) Bloeddruk vs leeftijd
Nadere informatie