Handreiking cameratoezicht en cameraregistratie in ziekenhuizen

Transcriptie

1 Handreiking cameratoezicht en cameraregistratie in ziekenhuizen December 2012 P.J.A. Peerdeman RSE Team Veiligezorg Lange Voorhout EA Den Haag 1

2 Inhoud Voorwoord 1. Privacywetgeving - Gerechtvaardigd belang - Camera s op de werkplek - Verborgen camera s en heimelijk gebruik - Uitzonderingen - De ondernemingsraad / medezeggenschapsraad en cameratoezicht - Melding cameratoezicht - Als een werknemer vragen of klachten heeft 2. Cameratoezicht in de praktijk - Waarborgen - Wet cameratoezicht op openbare plaatsen 3. Voordat u tot aankoop overgaat - Beleidsmatige vragen - Praktische en technische vragen - Handige planner 4. Soorten camera s - Vaste cameraopstelling - Groothoek - Specifiek kijkgebied - Zwart-wit of kleur? - Beweegbare cameraopstelling - Dome camera camera 5. Cameratoezicht en terrorisme 6. Tips uit de praktijk 7. Bronnen en links 2

3 Voorwoord De eerste versie van de handreiking cameratoezicht verscheen in Sindsdien is er het een en ander veranderd in de wetgeving. Deze versie is aangepast aan de wetgeving tot september Uit vragen aan de projectleider en de helpdesk Veiligezorg blijkt dat cameratoezicht steeds bekender en gebruikelijker is geworden in de Nederlandse zorg en in de ziekenhuizen in het bijzonder. Ook het traject ter voorbereiding op incidenten met chemische, biologische, radiologische en nucleaire stoffen (CBRN) heeft invloed op het gebruik van camera s in ziekenhuizen. Belangrijke bron blijft de Handreiking cameratoezicht en beeldopnamen (NVZ, 2004). Daarnaast heeft het College Bescherming Persoonsgegevens met duidelijke regels vanuit de privacywetgeving veel onduidelijkheid weggenomen. De naam van deze handreiking is veranderd van Handreiking cameratoezicht in ziekenhuizen, in Handreiking cameratoezicht en cameraregistratie in ziekenhuizen. Dat heeft te maken met het verschil tussen alleen toezicht houden via camera s (live beelden bekijken) en beelden vastleggen om eventuele calamiteiten op een later moment te kunnen bekijken. Uit diverse studies is gebleken dat cameratoezicht en registratie niet leidt tot vermindering van het aantal incidenten. Wel bieden goede camerabeelden uitstekende mogelijkheden om: - veroorzakers van agressie en geweld aan te pakken; - vermogensdelicten op te lossen; - het beleid zodanig aan te passen dat de bedrijfsorde zo min mogelijk wordt verstoord. Dit zal het veiligheidsgevoel wel verhogen. De laatste wijziging hebben wij kunnen doorvoeren dankzij medewerking van Sander Flight (DSP Groep Amsterdam) en Gezinus Bovenhuis (Ommelander Ziekenhuis Groep), waarvoor onze hartelijke dank. Peter Peerdeman RSE 3

4 1 Privacywetgeving Cameratoezicht kan een belangrijke schakel zijn bij het oplossen van strafbare feiten en daarmee de veiligheid in de samenleving verhogen. Daarom is er op cameratoezicht veel plaatsen in Nederland. Maar er zijn ook risico s aan verbonden. Heimelijk gebruik van camera s (zodat mensen zich niet bewust zijn van de aanwezigheid van een camera en niet weten dat ze gefilmd worden) maakt inbreuk op de persoonlijke levenssfeer. In Nederland borgen we de privacy in de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). Het College bescherming persoonsgegevens (CBP) controleert daarop. Dat geldt ook voor cameratoezicht. Gerechtvaardigd belang Een videocamera plaatsen is toegestaan als dit noodzakelijk is uit gerechtvaardigd belang. U moet wel een privacytoets uitvoeren. Dat betekent dat u uw belang moet afwegen tegen de belangen en de rechten van de werknemers. Deze belangenafweging moet u kunnen verantwoorden tegenover de werknemers, de OR en eventueel het CBP of de rechter. Beveiliging van eigendommen is zo'n gerechtvaardigd belang. Ook bescherming van werknemers en klanten kan een gerechtvaardigd belang zijn. Het is dus toegestaan een camera te plaatsen bij de SEH waar u werknemers en bezoekers filmt om agressie en geweld te bestrijden. U moet er wel voor zorgen dat zowel uw werknemers als de bezoekers weten dat er een camera hangt. Dit kunt u doen door op informatieborden te melden dat er sprake is van cameratoezicht. Eveneens uit privacy-oogpunt geldt dat u beelden niet langer dan nodig mag bewaren. Dit was eerst in principe maximaal 24 uur en bij een goede reden iets langer. De maximale bewaartermijn is nu vier weken. Camera s op de werkplek Beveiligingscamera s (of CCTV - Closed Circuit TV) plaatsen is toegestaan onder voorwaarden. Zo gelden er verschillende regels voor verborgen en zichtbare camera s en is een duidelijke rol weggelegd voor de ondernemingsraad (OR). In privacygevoelige ruimtes zoals kleedruimtes, toiletten en douches, is het niet toegestaan een camera te plaatsen. Cameratoezicht mag niet worden gebruikt om personeel te volgen. Voorbeeld: Het is niet toegestaan cameratoezicht in te zetten om te controleren of iemand op tijd op zijn werk verschijnt. Al deze afspraken moeten zijn vastgelegd in het camerareglement van het ziekenhuis. Verborgen camera s en heimelijk gebruik De regelgeving voor cameratoezicht is gebaseerd op de privacywet. Samengevat luiden die regels als volgt: Heimelijk cameratoezicht (mensen zijn zich niet bewust van de aanwezigheid van een camera, waardoor zij niet weten dat ze worden gefilmd) is niet toegestaan. Het gebruik van camera s voor toezicht en beveiliging is alleen toegestaan als de aanwezigheid van deze camera s duidelijk is aangegeven. Bijvoorbeeld op een bord met pictogram of mededeling. Camera s die dienen om panden te beveiligen, mogen daarbij ook de openbare weg en gebouwen en terreinen van anderen in beeld brengen, mits dat onvermijdelijk en noodzakelijk is voor het beveiligen van het eigen pand. Heimelijk een afbeelding van een persoon maken is in alle gevallen verboden. Verder moet u zich bij cameratoezicht natuurlijk ook houden aan de andere daarvoor geldende regels, zoals die uit de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). 4

5 Het CBP beoordeelt of de uitvoering van deze regels in orde is. Als dat niet het geval is, kan de rechter er aan te pas komen. De wet is van toepassing op: - het vastleggen van beelden (bijvoorbeeld op een videoband, cd-rom of dvd); - het weergeven van live -beelden (bijvoorbeeld via een monitor of webcam). Uitzonderingen: Werkgevers kunnen een verborgen camera op de werkvloer gebruiken als zij vermoeden dat werknemers de organisatie schade toebrengen. Voorwaarde is wel dat zij de werknemers vooraf duidelijk hebben gewezen op de mogelijke inzet van verborgen camera s op de werkplek. Daarnaast moet de werkgever zich uiteraard houden aan de bepalingen van de Wet op de ondernemingsraad (WOR). Om de vrijheid van nieuwsgaring te waarborgen, is het gebruik van een verborgen camera door journalisten onder bijzondere omstandigheden toegestaan. Filmen met een losse (video)camera op straat of op andere openbare plaatsen is niet strafbaar. Webcams kunnen ook onder de strafbaarstelling vallen, wanneer daarmee personen herkenbaar in beeld worden gebracht. Wanneer echter de aanwezigheid van deze webcams duidelijk is aangegeven, vallen ze niet onder het verbod. De Wet bescherming persoonsgegevens (Wpb) is niet van toepassing op camera's die geen beelden vastleggen of op webcams die beelden van openbare plaatsen weergeven, zonder dat daarbij personen herkenbaar in beeld worden gebracht. Deze situaties zijn overigens niet normloos. U zult de maatschappelijke zorgvuldigheid altijd in acht moet nemen. De ondernemingsraad en cameratoezicht Volgens de Wet op de ondernemingsraden (WOR) heeft de OR instemmingsrecht over een besluit om gebruik te maken van een personeelsvolgsysteem. In de zin van de WOR is elk camerasysteem een personeelsvolgsysteem. De OR moet dus instemming verlenen voordat camera's worden geïnstalleerd. Hierbij kunnen bijvoorbeeld afspraken worden gemaakt over: - de mogelijke situaties waarin verborgen camera s gebruikt kunnen worden; - de beperkte duur; - de waarborgen en procedures die van kracht zijn. In organisaties zonder OR moet het personeel worden voorgelicht over de ingebruikname van het camerasysteem. Afspraken hierover kunt u vastleggen in een huisreglement. Het is altijd raadzaam de OR te betrekken, ook wanneer heimelijke opnamen al in het beleid zijn opgenomen. Instemming van de OR is dan niet nodig, maar wel verstandig. Bijvoorbeeld als u camera s inzet: - ter bestrijding van diefstal of fraude; - ter beveiliging van een kantoorpand buiten kantooruren 5

6 Melding cameratoezicht De hoofdregel is: wanneer u gebruik gaat maken van cameratoezicht, bent u verplicht dit te melden bij het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP). Voordat het cameratoezicht in werking treedt, moet u het CBP om een voorafgaand onderzoek vragen. Het CPB heeft nu een uitzondering ingevoerd die voor veel, zo niet alle, ziekenhuizen van toepassing is, tenzij het gaat om: - handhaving van de openbare orde; - het voortdurend of gericht controleren van personen. Voor de uitzondering gelden de volgende voorwaarden: 1 In de organisatie is slechts één verantwoordelijke voor de gegevensverwerking. 2 U filmt alleen voor deze doelen: - bescherming van de veiligheid en gezondheid van personen; - beveiliging van de toegang tot gebouwen en terreinen; - bewaking van zaken die zich in gebouwen of op terreinen bevinden; - controle op een productieproces; - incidenten vastleggen. 3 U mag alleen filmen op plaatsen die onder uw verantwoordelijkheid vallen (dus niet de openbare weg). 4 U mag de beelden alleen aan anderen geven als de gefilmde dat goed vindt, of onder bijzondere voorwaarden of als u ze aan de politie geeft. 5 U mag de beelden maximaal vier weken bewaren. De letterlijke tekst van de regel is te vinden via: Als een werknemer vragen of klachten heeft U moet ook uw werknemers ervan op de hoogte brengen dat u camera s gaat gebruiken. Zij kunnen verzet aantekenen tegen bepaalde vormen van het gebruik van hun gegevens. Een werknemer moet met zijn vragen of klachten altijd eerst naar de werkgever. Daarna kan de werknemer ze voorleggen aan het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP). Alle informatie over cameratoezicht en privacywetgeving staat op de website van het CBP. Meer informatie: 6

7 2 Cameratoezicht in de praktijk U kunt cameratoezicht op verschillende locaties en om verschillende redenen inzetten. In elke situatie geldt dat u zorgvuldig moet omgaan met de bescherming van persoonsgegevens. Locaties: - openbare plaatsen; - de werkplek; - in en rond winkels; - in en rond woningen. Redenen: - de openbare orde handhaven; - veiligheid van personen; - eigendommen beschermen; - strafbare feiten opsporen. Waarborgen Gericht cameratoezicht is een waardevol onderdeel van een breder pakket aan veiligheidsmaatregelen. Ongelimiteerd gebruik vormt echter een ongerechtvaardigde aantasting van de privacy van burgers. Voordat u cameratoezicht inzet in de praktijk is het dan ook van belang dat u de juiste waarborgen stelt. Zonder deze waarborgen is cameratoezicht verboden. Bij de inzet van cameratoezicht in de praktijk zijn de volgende punten van belang: 1. Zorg voor een goede (schriftelijke) onderbouwing waarin u het belang van cameratoezicht beargumenteert. 2. Beargumenteer waarom het organisatiebelang of het publieke belang zwaarder weegt dan de privacy van burgers. (zie: hoofdstuk 1) 3. Verklaar waarom het doel niet op een andere manier kan worden bereikt. 4. Cameratoezicht moet een onderdeel zijn van een pakket maatregelen. 5. Voer cameratoezicht selectief uit. Leg niet meer gegevens vast dan strikt noodzakelijk is. 6. Wanneer u op een bepaalde locatie cameratoezicht uitvoert, moet u dat duidelijk kenbaar maken. Doet u dat niet, dan bent u strafbaar. 7. Leg in een procedure of protocol vast hoe u omgaat met de (overige) rechten van betrokkenen. 8. Videobeelden mogen niet langer worden bewaard dan noodzakelijk, met een maximale termijn van vier weken. Een uitzondering geldt voor beelden van incidenten. 9. Verwerkingen van persoonsgegevens moeten vooraf worden gemeld bij het CBP. (Zie voor de uitzondering hierop het vorige hoofdstuk.) 7

8 Wet cameratoezicht op openbare plaatsen De Wet cameratoezicht op openbare plaatsen is niet van toepassing voor ziekenhuizen. Dat komt doordat het begrip openbare plaats in deze wet is ontleend aan de Wet openbare manifestaties (Wom). Volgens de Wom is een plaats niet openbaar indien het verblijf op die plaats: - doelgebonden is; - afhankelijk is van een meldingsplicht; - alleen mogelijk is na betaling van een toegangsprijs. In die zin geldt een ziekenhuis dus niet als openbare ruimte. 8

9 3 Voor u tot aankoop overgaat Voor u daadwerkelijk camera s aanschaft, moet u zich eerst een paar zaken afvragen. Te beginnen met het (op te stellen) beleid in uw organisatie. Daarna volgen de praktische en technische vragen. TIP: Houd er rekening mee dat camera s in korte tijd worden afgeschreven. De ontwikkelingen in de technologie gaan zeer snel en men zal al gauw nieuwere camera s en componenten wensen. Beleidsmatige vragen Zijn de knelpunten duidelijk? Wilt u cameratoezicht en/of cameraregistratie? Is via een risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) inzicht in de veiligheidsrisico s verkregen? Is een nulmeting gedaan, bijvoorbeeld vanuit Veiligezorg? Is een veiligheidsplan opgesteld waarin cameratoezicht is opgenomen? Is per camera de doelstelling vastgesteld en is dit gecategoriseerd in preventie, repressie of een combinatie daarvan? Is in het veiligheidsplan ook opgenomen dat onzichtbare (heimelijke) camera s zijn toegestaan? Heeft de OR daarmee ingestemd?. Wie is verantwoordelijk voor de aankoop? Op welke wijze wilt u de opgenomen beelden beheren en uitlezen? Wie is daar verantwoordelijk voor? Wie mogen de beelden zien? Is voor u de beste financiële constructie gekozen? TIP: Beveilig opgenomen materiaal altijd met een code of watermerk. Opgenomen beelden kunnen nodig zijn bij een strafrechtelijke of civiele rechtszaak. De beelden mogen niet gemanipuleerd zijn. U kunt deze opnamen bewaren op de harde schijf van een pc of op dvd. Praktische en technische vragen Kleurenopnamen lijken het duidelijkst, maar in sommige gevallen (bijvoorbeeld vanwege verlichting) kunnen zwart-wit opnamen beter zijn. Is per cameralocatie bekend waarvoor u kiest? Wilt u ook geluid registreren? Welke afspraken maakt u met de leverancier over oplevering en onderhoud? Vallen periodieke testen ook onder het onderhoud? Welk netwerk wilt u gebruiken? Een bestaand netwerk? Een bestaand of nieuw IP-netwerk? Draadloos IP? Op welke wijze wilt u beelden kunnen nazien? Is daarvoor een snelle zoekmogelijkheid bijgeleverd? Is het mogelijk bepaalde beelden langer gecodeerd te bewaren om manipulatie uit te sluiten? Zijn de opgenomen beelden van zodanige kwaliteit dat ze bij een rechtszaak kunnen worden gebruikt? Is de levensduur van alle componenten bekend? 9

10 TIP: Bekabeling is de hoogste kostenpost bij een cameranetwerk. Het is de moeite waard om uit te zoeken of een draadloos IP-systeem financieel aantrekkelijk is. De camera s zijn iets duurder, maar u bespaart op de hoge kosten van bekabeling. Bijkomend voordeel: een camera bijplaatsen of herplaatsen is gemakkelijk uitvoerbaar. Handige planner 1. Analyseer het criminaliteitsprobleem (waar hebt u precies last van?) 2. Wat is er nodig om die problemen op te lossen? Dat kan cameratoezicht zijn, maar het hoeft niet. 3. Bepaal op welke manier, voor welke problemen en voor hoe lang camera s een oplossing kunnen bieden. Dat is veel werk, maar criminaliteit is nu eenmaal een ingewikkeld verschijnsel. 4. Bepaal hoeveel camera s u precies nodig hebt, op welke plaatsen, wat u met die camera s precies wilt doen en wat u met de beelden (live of opgenomen) wilt kunnen doen. Overleg met de politie en de gemeente of afspraken moeten worden gemaakt over het uitwisselen van beelden (live of opgenomen). Bekijk regelmatig opnieuw of het systeem nog wel functioneert zoals bedoeld en pas het zonodig aan. 5. Na twee jaar onderzoekt u of de problemen zijn opgelost. Zo ja, ontkurk de champagne! Zo niet: ga terug naar stap 2 en bedenk een andere oplossing. 6. TIP: meer camera s ophangen is niet de manier om een slecht functionerend camerasysteem te verbeteren. 10

11 4 Soorten camera s We beperken ons in deze handreiking tot de beschrijving van twee soorten cameraopstellingen: de vaste en de beweegbare opstelling. Vaste cameraopstelling Groothoek Bij een vaste opstelling worden camera s op strategische posities geplaatst. Zij hebben een vaste kijkrichting. De kijkhoek is afhankelijk van het gekozen objectief. In de praktijk wordt meestal gekozen voor een groothoekobjectief, zodat u een overzichtsbeeld krijgt. Bij dergelijke beelden mag u niet verwachten dat personen herkenbaar zijn. Camera s die buiten worden geplaatst hebben een weerbestendige behuizing (zie afbeelding). Specifiek kijkgebied Soms wordt een vaste camera opgehangen voor een specifiek kijkgebied, zoals een deuropening of de toegang tot een straat. Daarvoor kunt u een objectief gebruiken met een minder brede kijkhoek. Sterk afhankelijk van de situatie kan herkenning dan eventueel mogelijk zijn. Identificatie mag u hierbij over het algemeen niet verwachten. Zwart-wit of kleur? Kleurenbeelden hebben veel voordelen ten opzichte van zwart-wit. Herkenning en beschrijving van personen, voertuigen of andere objecten zijn veel beter in kleur. Zwart-witcamera s worden alleen gebruikt als de aanwezige verlichting onvoldoende is om een goed kleurenbeeld te waarborgen. Er zijn tegenwoordig ook camera s die bij te geringe lichtcondities automatisch overschakelen van kleur naar zwart-wit. 11

12 Beweegbare cameraopstelling Dome -camera Bij beweegbare camera s zijn zowel de kijkrichting als de kijkhoek bestuurbaar. De kijkhoek is variabel doordat u de camera horizontaal (pan-beweging) en verticaal (tiltbeweging) kunt draaien. Met een gemotoriseerd zoomobjectief vergroot of verkleint u de kijkhoek. Tot enkele jaren geleden werden beweegbare camera s wel op een pan & tilt-unit gemonteerd. Tegenwoordig wordt veel gewerkt met de kleinere dome -camera. Bij dit type zijn camera en motor in een bolvormige behuizing geplaatst (zie afbeelding). De onderste helft van de bol is van optisch zuiver, doorzichtig kunststof, waardoor de camera rondom vrij zicht heeft. Het is nauwelijks te zien dat zich in de bolvormige behuizing een draaibare camera bevindt. Dome-camera s zijn op verschillende manieren te gebruiken: actief bestuurd door een observant (met joystick of toetsen); in standaardpositie als er geen observant aanwezig is; in standaardpositie, na verloop van een ingestelde tijd na de laatste beweging; aansturing door externe contacten ( alarmcontacten ) naar voorgeprogrammeerde posities (presets); op één of meer vooraf ingestelde routes voert de camera pan-, tilt- en zoomroutines uit. Deze tourfunctie wordt in de praktijk zowel in bemande als in onbemande situaties gebruikt. Ook bij de dome-camera kennen we het onderscheid tussen zwart-wit en kleur. Ook hier is de voortschrijdende techniek in staat om kleurencamera s te laten omschakelen naar zwart-wit als de lichtomstandigheden dit vereisen. Camera s van de huidige generatie zijn zo lichtgevoelig dat zij goed functioneren bij het verlichtingsniveau in omgevingen als stads-en uitgaanscentra, in het kader van de sociale veiligheid. TIP: De keuze voor hoogwaardige, lichtgevoelige camera s leidt in bepaalde situaties tot besparingen op extra investeringen voor aanvullende verlichting. 12

13 360 -camera Een dome-camera lijkt een prachtige oplossing. Maar wat als hij net op het oosten is gericht en er gebeurt iets ten westen van de camera? Een nieuwe ontwikkeling op cameragebied biedt hier een oplossing voor. Sinds kort bestaat een camerasysteem dat voortdurend beelden van 360 opneemt. Voor het live-gebruik heeft deze camera de eigenschappen van een dome-camera. Maar als u terugkijkt kunt zoeken in beeldinformatie die het gehele dekkingsgebied van de camera beslaat. Deze techniek wordt nog verder doorontwikkeld en zal leiden tot zeer zinvolle verbetering van videoregistratiesystemen. 13

14 5 Cameratoezicht en terrorisme De definitie van terrorisme volgens de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding luidt: Terrorisme is het uit ideologische motieven dreigen met, voorbereiden of plegen van op mensen gericht ernstig geweld, dan wel daden gericht op het aanrichten van maatschappijontwrichtende zaakschade, met als doel maatschappelijke veranderingen te bewerkstelligen, de bevolking ernstige vrees aan te jagen of politieke besluitvorming te beïnvloeden. Nederland hanteert bij de bestrijding van terrorisme een zogenoemde brede benadering. Niet alleen de geweldsdaden zelf aanpakken, maar ook het traject dat vooraf gaat aan deze daden. In Nederland zijn operationele diensten en bedrijfssectoren aangesloten op het Alerteringssysteem Terrorismebestrijding (Atb). Dat systeem waarschuwt in geval van een verhoogde dreiging. Een aanslag op een ziekenhuis is volgens experts niet direct te verwachten. De zorgsector is dan ook niet opgenomen in deze lijst van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (NCTb). Toch kunnen ziekenhuizen te maken krijgen met terrorisme vanwege de aanwezigheid van nucleaire zaken. De zorgsector is daarom wel opgenomen in de lijst van Nationaal Advies Centrum Vitale Infrastructuur (NAVI). Mogelijke middelen om in te zetten zijn cameratoezicht en toegangscontrole met pasjes. Als u wilt zien wie de toegangscontrole heeft gemanipuleerd, is een combinatie van beide wenselijk. Beveiliging is gericht tegen bewust menselijk handelen. Compartimentering, een zeer belangrijk onderdeel van een securityplan, is nodig om potentiële daders al in een vroeg stadium te ontmoedigen. Voor meer informatie hierover kunt u terecht bij de verantwoordelijke CBRN-coördinator (chemische, biologische, radiologische of nucleaire middelen) of op 14

15 6 Tips uit de praktijk De volgende tips zijn zowel afkomstig van uw collega s in ziekenhuizen, als uit de beveiligings- en de recherchepraktijk. Soort camera, installatie en opstelling Houd niet alleen bij aankoop, maar ook bij het plaatsen, steeds het doel voor ogen. Plaats de camera niet op een punt waar de doelstelling niet kan worden gehaald. Als u een herkenningscamera plaatst, denk dan goed na over de positie. Dit om te voorkomen dat uw eigen medewerker goed in beeld is terwijl u de veroorzaker op de rug ziet. Schaft u meer camera s aan, richt ze dan ook op elkaar. Of monteer ze op een zodanige plaats dat men er niet makkelijk bij kan. Test de camera s, voor de daadwerkelijke oplevering, op dag/nacht-situaties, jaargetijden (bladeren aan de boom) verlichting van auto s in het donker, etc. Eén goed geplaatste camera bij de ingang levert vaak meer op dan tientallen camera s opgehangen in één pand. Kies geen pan-tilt-zoom-camera (PTZ) als u de beelden niet live bekijkt. Bestuurbaarheid is dan overbodig. Camera's met een dome-behuizing werken door hun onopvallende verschijning nauwelijks preventief. Infraroodlichtcamera's worden vooral toegepast op plaatsen waar zichtbaar licht ongewenst is of gevaar kan opleveren. (Extra) voorzieningen Een goede terugkijkfunctie (bijgeleverde software) is heel belangrijk. Denk aan een sabotage-alarm op de camera. Bij een cameraopstelling kan het gebeuren dat u ook een woning in beeld krijgt. Dit is te voorkomen door de installateur zwarte blokjes in uw apparatuur te laten aanbrengen. Communiceer dit goed met alle betrokkenen. Er zijn camera's met speciale voorzieningen ( peakwhite inverter of eclips mode ) waarmee u toch goede beelden kunt verkrijgen wanneer koplampen in de camera schijnen. Camera s bestemd voor kentekenherkenning op parkeerplaatsen moeten een hoge resolutie hebben, varifocale auto-irislenzen en grote lichtgevoeligheid. Anders kunt u de kentekens bijna niet waarnemen. Bij een camera die gericht is op een toegangsdeur kan het op enig moment van belang zijn om de lengte van een opgenomen persoon te weten. Hang een meetlint op of naast de deurpost, of breng een markering aan. Zo kunt u naderhand de lengte vrij nauwkeurig bepalen. Camerabeelden zijn ook live uit te lezen via een personal digital assistent (pda). De beveiligingsmedewerker die zijn ronde doet kan daarmee op afstand al meekijken en zo nodig maatregelen treffen. Dat is goed voor het vertrouwen in de beveiliging en organisatie. Voorwaarden Cameraopnamen in kleedruimten, douches en dergelijke ruimten zijn niet toegestaan. Cameratoezicht bij het CBP aanmelden kan ook door aan te sluiten op de al bestaande aanmelding van uw ziekenhuis. Het patiëntenregistratiesysteem is ongetwijfeld al aangemeld. Digitaal opslaan vraagt veel opslagcapaciteit. Overleg vooraf met de afdeling ICT over de ruimte en mogelijkheden. Toepassing Camera s ophangen zonder opnamen te maken, is schijnveiligheid kweken en andermans (personeel, patiënt en bezoek) belangen bagatelliseren. Zoek bij plaatsing van camera s voor toegangsbeheer een combinatie met het pasjessysteem. Bij pogingen tot manipulatie met een ontvreemd pasje wilt u toch zien wie dat doet? 15

16 U kunt camera s ook gericht inzetten op blokkade van een vluchtweg of van de toegang tot de SEH (langer dan een vooraf vastgestelde periode). Het systeem kan dan de verantwoordelijke persoon waarschuwen zodat op tijd maatregelen genomen kunnen worden. 16

17 7 Bronnen en links Voor deze handreiking hebben wij gebruik gemaakt van eerder verschenen artikelen en handreikingen. De Handreiking cameratoezicht en beeldopnamen van de NVZ is hierbij de basis geweest. Verder zijn informatieve artikelen gebruikt van het Centrum voor Criminaliteit en Veiligheid (CCV), het College Bescherming Persoonsgegevens, het Nationaal Platform Criminaliteitsbeheersing, de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding, het voormalige Nationaal Adviescentrum Vitale Infrastructuur en Postbus 51. Voor de praktische kant van de handreiking is veel van de gebruikte informatie afkomstig van cameraleveranciers. Veel tips komen van de verantwoordelijke personen in verschillende ziekenhuizen. Interessante links Colofon Veiligezorg Lange Voorhout EA Den Haag Teksten: Peter Peerdeman Redactie: CAOP, Communicatie & Marketing 17