Inhoud: Het gaat om de mensen. Nieuwe behandelmodule 2. Titia Hemminga 4. Expand 18. umcg centrum voor revalidatie jaargang 13 september 2011

Transcriptie

1 P E R S O N E E L S B L A D C v R Inhoud: Nieuwe behandelmodule 2 Titia Hemminga 4 Expand 18 umcg centrum voor revalidatie jaargang 13 september 2011 Het gaat om de mensen We hebben de moed flink kunnen opfrissen deze zomer ; nieuwe projecten gaan van start. Met nieuwe mensen, anderen verlaten het CvR om zich elders verder te ontwikkelen of van de bekende rust te gaan genieten. Arcade doet overal uitvoerig verslag van. Uw inbreng is altijd welkom. U kunt bijvoorbeeld uw kampeeruitrusting te koop aanbieden in de rubriek Vraag & Aanbod. Nieuwe medewerkers willen we graag leren kennen: schrijf een introductie en wij zorgen voor een foto. Mail uw gewonnen prijzen, de binnengehaalde subsidies, de nieuw ontwikkelde behandelmodules, uw laatste wetenschappelijke inzichten en de bijbehorende publicaties. Van publicatie in Arcade bent u verzekerd.

2 CIMT nieuwe behandelmodule De Constraint Induced Movement Therapy (CIMT), ook wel bekend als forced use therapy, wordt toegepast bij volwassenen en kinderen die als gevolg van een cerebrale aandoening een arm minder goed kunnen gebruiken. CIMT richt zich op de aangedane hand waarin nog enige functie aanwezig is en dan blijkt dat verloren bewegingen en functies weer terugkomen. Onderzoek toont aan dat er meer winst is te behalen als je oefent met de aangedane arm. Gerlinde Katoele, Mirjam Middelkamp en Marieke Hoving, ergo- en fysiotherapeuten van het Neurorevalidatieteam, hebben samen een multidisciplinaire behandelmodule ontwikkeld voor patiënten met een hersenbeschadiging. Patiënten komen twee dagdelen per week, zes weken lang in Beatrixoord trainen. De goede arm wordt daarbij vastgezet in een sling. Bij de fysiotherapie oefenen patiënten met het inzetten van de aangedane arm, zoals het vastpakken en loslaten van voorwerpen die variëren in grootte en zwaarte. Bij de ergotherapie en de activiteitentherapie oefenen patiënten in groepsverband praktische handelingen en hobby s. Aangezien alle deelnemers maar één arm kunnen gebruiken, is het soms noodzakelijk om samen te werken, zodat toch tweehandig gewerkt kan worden - het groepsaspect is daarom een belangrijk kenmerk van deze training. Het motiveert patiënten door te zetten. Huiswerk De arminzetbaarheid wordt tweemaal gemeten: als de behandeling begint en na afloop, zegt Gerlinde Katoele, fysiotherapeute en mede-initiatiator van de module. Patiënten stellen zelf hun doelen voor de behandeling. Ze moeten ook huiswerk doen: drie dagen per week gedurende vier uur moeten ze thuis hun sling dragen aan de gezonde zijde, zodat ze de aangedane zijde meer trainen. Patiënten nemen in de derde week hun partners een dag mee naar Beatrixoord. De behandelaars polsen bij hun hoe het thuis gaat, welke vorderingen en vaardigheiden hun partner heeft verworven en waaraan wordt gewerkt. Kinderrevalidatie Ook bij de Kinderrevalidatie wordt inmiddels CIMT toegepast, een programma van acht weken voor kinderen tussen de 4-8 jaar met een eenzijdige cerebrale parese. Drie dagdelen per week wordt er geoefend met het thema Indianen. Kinderen werken zowel aan algemene doelen zoals eten en drinken en aan- en uitkleden, als aan specifieke, zelfgeformuleerde doelen. De eerste zes weken gaat de goede arm in een sling, de laatste twee weken doen de kinderen tweehandig oefeningen. Het is de bedoeling in 2012 een behandelprogramma voor oudere kinderen in deze doelgroep op te zetten. Eervol BackLetter is een maandelijkse nieuwsbrief die de bomen van het bos onderscheidt voor alle behandelaars van rugklachten. BackLetter geeft actuele informatie, praktisch toepasbare adviezen en kritische beschouwingen over wetenschappelijke ontwikkelingen. De redactie signaleert ook veelbelovende ontwikkelingen over rugklachten en een artikel van Haitze de Vries c.s. vonden ze een interessant item. Dat je twee maanden na publicatie van je artikel in BMC Musculoskeletal Disorders al genoemd wordt in BackLetter is dan ook eervol. Haitze zit in een promotietraject bij Michiel Reneman en onderzoekt waarom werknemers niet afhaken ondanks hun rugpijn maar gewoon blijven doorwerken. Hij interviewde hiervoor eenentwintig werknemers met chronische pijn aan het houdings- en bewegingsapparaat. Haitze: Het is een kwalitatief onderzoek. Met interviews wil ik erachter komen wat deze mensen motiveert en waardoor ze het volhouden. Daar is tot nu toe weinig onderzoek naar gedaan. BackLetter: This qualitative study has evoked new hypotheses about staying at work; quantitative studies on staying at work are needed to obtain further evidence. Gerichte interventies Uit de interviews kwamen drijfveren en succesfactoren voor doorwerken met pijn naar voren. De drijfveren werden onderverdeeld in vier thema s: werk als waarde, werk als therapie, werk als bron van inkomsten en werk als verantwoordelijkheid. De succesfactoren werden onderverdeeld in vijf thema s: persoonlijkheidskenmerken, aanpassingsvermogen, omgaan met pijn, gebruik van gezondheidszorg, en pijnopvattingen. Haitze: Persoonlijkheidskenmerken, goed ontwikkelde zelfmanagementvaardigheden en de motivatie om te werken blijken belangrijke succesfactoren en voorwaarden om aan het werk te blijven. Nu we dit weten, kunnen we gerichter interventies ontwerpen om arbeidsverzuim te voorkomen en duurzame werkhervatting te bewerkstelligen. Staying at work with chronic nonspecific musculoskeletal pain: a qualitative study of workers experiences. de Vries HJ, Brouwer S, Groothoff JW, Geertzen JH, Reneman MF. BMC Musculoskelet Disord Jun 3;12:126. Nominaties Kwaliteitsprijs Het is weer tijd voor de nominaties van de Kwaliteitsprijs. Met deze prijs legt het Bestuur van het CvR de nadruk op het belang van kwaliteit en honoreert het de inzet van medewerkers. Iedere medewerker komt in aanmerking voor de prijs. Zowel medewerkers, patiënten als vrijwilligers van het CvR kunnen iemand voordragen. Dit kan op persoonlijke titel en als team. Voordrachten, voorzien van een argumentatie van maximaal een halve A4 (lettergrootte 10), kunt u tot 1 oktober digitaal inleveren bij het secretariaat van het Bestuur (c.buiting@cvr.umcg.nl). Alle voordrachten worden voorgelegd aan de Cliënten AdviesRaad (CAR) van het CvR. De CAR maakt een voordracht van drie à vijf genomineerden. Het Bestuur bepaalt wie de winnaar wordt. De leden van het bestuur zijn daarom uitgesloten van deelname. Tijdens de nieuwjaarsreceptie in januari 2012 wordt de winnaar bekendgemaakt. De prijs bestaat uit een kunstobject en een geldbedrag in de vorm van een gratificatie van 450,-. De afgelopen jaren is de prijs gewonnen door Joke Postel (2007), Janny Hilbolling (2008), Paula Wijdenes en Olga van der Niet (2009) en Anouk Bleker en Joke Stulp (2010). Gratificaties Naast de Kwaliteitsprijs worden elk jaar maximaal tien gratificaties uitgereikt. Leidinggevenden kunnen medewerkers hiervoor voordragen. Ook hier geldt: schriftelijk en voorzien van een korte motivatie en vóór 1 oktober naar c.buiting@cvr.umcg.nl 2/3

3 Titia Hemminga verlaat na veertig jaar het CvR affiniteit gehad met amputatiepatiënten. Waarom amputatie? Er gebeurde veel op dat gebied. Orthopedische technieken veranderden, de prothesiologie ontwikkelde zich razendsnel, zeker met de ICT-technologie. Ik heb het altijd heel interessant gevonden. Ik was zes jaar lid van het landelijk ISPO-bestuur en bezocht veel nationale en internationale congressen. Daar bewaar ik goede herinneringen aan, het was een mooie tijd. Hoogtepunt vond ik het ISPO-congres in Chicago in 1992, waar ik een voordracht hield. Toch combineerde je in 1996 je werk als fysiotherapeut met een 50% managementfunctie. Wat trok je aan in een managementfunctie? Ik vond dat ik een bijdrage kon leveren aan het resultaat van het team. Een goed functionerend team komt alle partijen ten goede: de patiënt, de medewerker en de organisatie. In die tijd werd het als wenselijk gezien dat een teammanager met één been op de werkvloer stond. Later dacht men er weer anders over en moest ik kiezen - het werd een volledige managementfunctie. Er wordt gewerkt aan het samenvoegen van teams. Er komen twee grote clusters: orthopedie en neurologie. Wat vind je van die clustervorming? Er is veel voor te zeggen zolang we maar niet doorslaan in het streven naar grootschaligheid. Hierdoor dreigt specialistische kennis en inzet verloren te gaan en dat is nu net iets waardoor we ons onderscheiden van de steeds groter wordende concurrentie! Onze expertise op het gebied van verschillende diagnoses moet bewaard blijven en onze specialistische kennis moeten we blijven inzetten. Ik mis af en toe de nuance in de discussie over de clustervorming. Misschien ga ik wat dat betreft op een goed moment weg. Wanneer is je laatste dag? Ik heb het niet uitgezocht; ik ga gewoon weg als ik klaar ben. Deze maand draag ik Titia draagt haar werk over aan Marjan Franssen. over aan Marjan Franssen, we doen samen de werkoverleggen met de disciplines van amputatie en reuma die overigens in het kader van de clustervorming al heel veel samenwerken. Horen we nog eens van je? Reken maar! Mijn contacten met het CvR zijn van dien aard dat ik jullie op de voet blijf volgen! Titia neemt woensdag 28 september afscheid van het CvR. De onthulling van haar bankje is om uur (hou het CvR-net in de gaten). Daarna is er een receptie in de BEA-bar. Iedereen is welkom. Ze wilde per se dat bankje. Dat bankje was één van de redenen dat ik niet vorig jaar al met pensioen ging. Het symboliseert de waardering van de organisatie voor veertig jaar inzet. Dat vind ik een geweldig gebaar en daardoor blijft er toch iets tastbaars van mij achter, zegt Titia Hemminga, teammanager van het Amputatie- en het Reumateam. Vanwaar het motto Alles hat ein Ende, nur die Wurst hat zwei op je uitnodiging? Die regel komt uit een carnavalskraker, het slaat nergens op maar ik vond de uitspraak altijd grappig en het voelt als een relativering van een toch emotioneel moment. Je mag wel langer doorwerken hoor Ja, ik ben nu 62, ik had nog drie jaar kunnen doorgaan, maar het moment komt toch. Over een, twee of drie jaar is het net zo moeilijk. Ambivalente gevoelens dus? Dat kun je wel zeggen ja. Ik zal de hectiek, het discussiëren over dingen die er toe doen en de contacten met medewerkers en patiënten erg missen. Aan de andere kant zie ik uit naar al die leuke dingen waar ik nu tijd voor krijg. Zoals? Kooklessen, een cursus Frans, een cursus Hedendaagse geschiedenis, een vervolgcursus bridge ik kan het wel maar ik wil beter worden, een cursus fotografie. En lezen. Vooral heel veel lezen. Misschien begin ik wel een leesclub. Blik eens terug. Ik begon veertig jaar geleden als fysiotherapeut op afdeling E, één afdeling waar alle patiënten door elkaar lagen. Ik heb met bijna alle diagnosegroepen wel gewerkt maar ik heb altijd een speciale Beviel dat? Het patiëntencontact heb ik erg gemist. De band die je opbouwt met een patiënt was voor mij altijd een wezenlijke factor in het werkplezier. Als je een goeie klik hebt met een patiënt, is het resultaat ook vaak goed. Hoe zie jij de functie van teammanager? Als teammanager - overigens vind ik mezelf meer een leidinggevende dan een manager vond ik het contact met medewerkers heel belangrijk. Een leidinggevende strijkt de plooien glad, lost problemen op signaleert tendensen en stuurt bij in de door de organisatie gewenste richting.. Ik wilde geen afstandelijke manager zijn, maar dicht bij de werkvloer staan. Het zou in mijn ogen een slechte zaak zijn als teammanagers op grotere afstand komen te staan van de werkvloer. 4/5

4 Marjan Franssen Willie Drent Trientje Eleveld Kinderen met aangeboren korte arm functioneren goed Recent zijn de resultaten van de DUCBED-studie (Dutch Unilateral Congenital Below Elbow Deficiency) bekend geworden, een landelijk onderzoek naar het functioneren van kinderen met een aangeboren korte arm. Ze blijken goed te functioneren. Marjan Franssen is benoemd tot teammanager Amputatie/Reuma/verpleegafdeling G. Ze volgt Titia Hemminga op die met pensioen gaat (zie voor een interview met Titia elders in dit nummer). Van januari tot september was Marjan werkzaam op locatie Groningen ter vervanging van Nelleke Kombrink die met zwangerschapsverlof was. Donderdag 1 september nam ze met koffie en gebak afscheid in de Blauwe Patio. Lovende woorden van Paul Nijkrake, namens de hele afdeling, waren haar deel. En een flinke bos bloemen! Katy van Hasselt, de nieuwe manager Zorg, is 1 september begonnen in het CvR. De eerste weken heeft zij een uitgebreid kennismakingsprogramma. In de volgende Arcade een interview met haar, als de eerste indrukken bezonken zijn en mevrouw Van Hasselt zich een beeld heeft kunnen vormen van het CvR. Met de komst van Katy eindigt voor Bert Eissens zijn functie als manager Zorg a.i. Ook Titia Hemminga heeft het voorzitterschap/aanspreekpunt van het MT Zorg aan Katy overgedragen. Willie Drent, Staffunctionaris Zorg verlaat per 1 oktober het CvR. Ze wordt Stafadviseur Kwaliteit en Patiënt veiligheid bij het sectorbureau van sector B. In april 2006 kwam Willie vanuit het Martiniziekenhuis naar Beatrixoord. Willie ontwikkelde zich in het Martini van verpleegkundige en anesthesiemedewerker tot stafmedewerker zorg. Als zodanig werkte ze ruim vijf jaar in locatie Beatrixoord. Met deze nieuwe functie bij sector B zet ik een volgende stap in mijn ontwikkeling. Ik heb veel geleerd in Beatrixoord maar ik wil weer terug naar de hectiek van een ziekenhuis-setting. Ook kan ik bij sector B wat meer uren werken, iets wat ik graag wilde. Wie afscheid wil nemen van Willie kan dat doen op maandag 26 september van tot uur in de gang van het Stafbureau, derde verdieping Klein Beatrixoord. Trientje Eleveld is 1 september bij het CvR gestart als DBC-medewerker. PERSONEELSWERK Zij volgt de ontwikkelingen op het gebied van DBC en de overgang naar DOT en ondersteunt bij de invoering ervan. De artsen zetten de gegevens in het systeem, Trientje monitort ze. Zo controleert zij onder andere of we de juiste DBC s (of zorgproducten, zoals dat vanaf 1 januari bij DOT heet) gedeclareerd krijgen. Hiervoor werkte Trientje bij de afdeling Orthopedie. Ook daar was zij DBC-medewerker en zorgde ze voor managementstuurinformatie. Trientje zit op kamer S4, Marcel Otto is haar leidinggevende. In dienst juli Daniëlle Klein Koerkamp, psychomotorische therapeut locatie Groningen Sylvia Hädrich, ergotherapeut Neurorevalidatieteam augustus Rivka Toonen, ergotherapeut locatie Groningen Angelique Bloemberg, psychomotorisch therapeut, Dwarslaesieteam september Gea Wijbenga, ergotherapeut locatie Groningen Anoek Teunissen, ergotherapeut Amputatie- en Reumateam oktober Annegreet van der Es, AIO Mireille Bolt, apothekersassistent november Tjitske Hielkema, AIOSKO Uit dienst augustus Stijn Bodde, basisarts Pool CvR september Rivka Toonen, ergotherapeut locatie Groningen Petra Sloot, logopedist Neurorevalidatieteam Annelieke Blaauw, verpleegkundige Pool CvR Helena Til, verpleegkundige Dwarslaesieteam Trix Meints, seniorverpleegkundige Longrevalidatieteam oktober Titia Hemminga, manager Amputatie- en Reumateam Adiba Wassiee, basisarts Pool CvR Renate Jansz, medewerker Service & Ontvangst Pool CvR Marieke Dronkelaar, fysiotherapeut locatie Groningen Marisha Pol, zorgassistent Pool CvR november Jettie Nomden, fysiotherapeut locatie Groningen Ingrid de Jong, onderzoekster op locatie Groningen, onderzocht hoe kinderen met een aangeboren korte arm zich ontwikkelen. Hoe voeren zij activiteiten uit? Doen ze mee met sport of muziek? Hoe gebruiken ze hun prothese of hulpmiddel? Hoe beoordelen ze de revalidatiezorg? En: hoe gaan ze emotioneel om met hun zichtbare, korte arm? Internet-forum Via een internet-forum stelde Ingrid vragen aan 42 kinderen van 8 tot 20 jaar, aan ouders en behandelaars. Op dit forum konden de deelnemers, behalve antwoorden ook met elkaar discussiëren. Conclusie van het onderzoek: het blijkt dat kinderen met een aangeboren korte arm goed functioneren. Er is geen activiteit die ze niet kunnen uitvoeren. Veters strikken, een radslag maken, een staart in je haar doen, typen op de computer, sporten of het bespelen van muziekinstrumenten: het kan allemaal. Soms hebben ze een prothese nodig maar het zijn vooral eigen creatieve oplossingen en het gebruik van hulpmiddelen die helpen bij wat ze graag willen. Niet elk kind kan alles, maar kinderen met twee armen kunnen ook niet allemaal een radslag of een handstand maken. Vervelend De meeste kinderen geven wel aan moeite te hebben met het gestaar van mensen. Vooral in situaties waarin de korte arm goed zichtbaar is, zoals s zomers bij het dragen van shirts met korte mouwen of in het zwembad. Ook situaties met vreemden worden als vervelend ervaren. Naarmate ze ouder worden, leren de meeste kinderen hier goed mee omgaan, vooral door er over te praten. Voor een aantal kinderen helpt een prothese. Veel kinderen willen wel een keer een prothese uitproberen, maar de meesten kunnen hun dagelijkse activiteiten goed - of zelfs beter - uitvoeren zonder prothese. Kinderen die wel een prothese blijven dragen, doen dit bij specifieke activiteiten zoals fietsen of knutselen, en dan voornamelijk om geen last te hebben van reacties uit de omgeving. De Stichting Beatrixoord Noord-Nederland, de OIM-Stichting, Orthopedietechniek De Hoogstraat en de Gratama Stichting leverden een financiële bijdrage aan het landelijk onderzoek. Het onderzoek is uitgevoerd door de afdeling Revalidatiegeneeskunde - UMCG in samenwerking met De Hoogstraat, de Sint Maartenskliniek, het Erasmus- MC, de landelijke Werkgroep Amputatie en Prothesiologie van de Armen, en de betrokken patiëntenverenigingen. Ingrid de Jong werd begeleid door dr. Heleen Reinders - Messelink, stafmedewerker onderzoek en professor dr. Corry van der Sluis, revalidatiearts, beiden van het UMCG. Corry van der Sluis hield een lezing over dit onderzoek op het driejaarlijkse Myo Electric Control (MEC)-congres dat in augustus in Canada werd gehouden. Onderzoek naar borsten flesvoeding Moedermelk is de beste voeding voor een kind, maar soms lukt dat niet. Dan is het belangrijk een goede vervanger te hebben. Voor een onderzoek naar verschillen in vertering tussen moedermelk en flesvoeding zoekt de afdeling Kindergeneeskunde gezonde baby s die nog geen acht weken oud zijn en volledig borstvoeding of flesvoeding krijgen. Deelname aan het onderzoek omvat afname van twee bloedmonsters van de baby met een hielprikje, voor en na de voeding. Het onderzoek wordt bij deelnemers thuis uitgevoerd. Als u mee wilt doen aan het onderzoek, kunt u contact opnemen met Caroline van der Schaaf, onderzoeksverpleegkundige of José Stam, arts. Tel: / /7

5 Workshop t Exkofschip Het lijdt geen twijfel dat het telefonisch af handelen van vragen practischer is maar wij worden continue gestoord door de telefoon, zei sekretaresse van der Veen in haar nieuwe, net ingeweidde kantoor. Dat gaat ten kosten van mijn lunch pauze terwijl mijn kollegaas wel met andere gaan eten. Het CvR heeft het beste met haar medewerkers voor. Ook met mevrouw Bea Van der Veen, die de clinische dossiers 14 jaar heeft beheert. In deze tekst zitten achttien fouten. Voor wie niet op achttien komt, is de workshop t Exkofschip wellicht een idee. De workshop, gegeven door Maerian de Jong, is een idee van Brenda Feenstra die secretaresses en administratief medewerkers in locatie Beatrixoord de gelegenheid wil bieden hun taalvaardigheden weer eens even op te frissen. Tien deelnemers bogen zich dinsdag 13 september over werkwoordsvormen en bijvoeglijk gebruikte voltooid deelwoorden. Iedere deelnemer corrigeerde zijn eigen antwoorden; er vond dus geen beoordeling plaats van de prestaties. Er viel overigens ook niks te winnen. Weg van de wetenschap De rode gang achter de blauwe patio - ook wel Toga Alley - genoemd, heeft een hoog hooglerarengehalte en huisvest een bonte verzameling wetenschappelijk onderzoekers. Tijd om de posters met Wat is revalidatie te vervangen (dank Ronnie Biemolt!) door meer bij opleidings- en intelligentieniveau passende wandversieringen. Van elk Expand-speerpunt hangen er nu twee recente posters. Een fotocollage van de meesters en hun gezellen en portretten van alle hoogleraren zijn in de maak. Het geheel geeft een betere presentatie van de afdeling Revalidatiegeneeskunde aan bezoekers. Wie ook een keer mee wil doen met de workshop, kan zich opgeven bij Brenda Feenstra. Of zich inschrijven op de website: die dagelijks vier opdrachten geeft en meteen uitlegt waarom een antwoord fout is. Afdeling Longfunctie opnieuw gecertificeerd De afdeling Longfunctie van het UMCG, inclusief de Longfunctie in het CvR, is opnieuw ISO-gecertificeerd. De eerste certificering was drie jaar geleden. Monica Leever is gedifferentieerd longfunctieanaliste: Als je eenmaal gecertificeerd bent, zorg je er continue voor dat je processen op peil en up-todate zijn. De laatste maanden voor de hercertificering zijn we het handboek nog eens goed bij langs gegaan om te zien of de beschrijvingen van de processen er goed in staan. Op 12 april waren de auditoren van DNV hier. Zij kiezen een proces, kijken hoe je dat uitvoert, bevragen de leidinggevende en de medewerkers en gaan na of je zegt en doet wat er in het handboek staat. Het is altijd weer spannend hoe de beoordeling uitvalt maar ook deze keer was de beoordeling positief. Knowledge broker Een knowledge broker fungeert als spil tussen behandelaars en onderzoekers. Een knowledge broker kan wetenschappelijke kennis (zoals de evidence based CVA-richtlijn) dusdanig naar de praktijk vertalen, dat die kennis ook daadwerkelijk gebruikt wordt in praktijksituaties. Ook kan hij gerichte vragen uit de praktijk aan onderzoekers doorgeven, zodat er meer evidence based zorg ontstaat. Knowledge Brokers in het UMCG zijn: Renske de Vries, logopedist locatie Groningen, Nicole Leegstra, regieverpleegkundige stroke unit Neurologie, Trisca Bosch, regieverpleegkundige locatie Beatrixoord en Conny Beerepoot, ergotherapeut locatie Beatrixoord. Richtlijn CVA wordt in praktijk gebracht Knowledge brokers van CvR, Neurologie-UMCG en Neurologie- Martiniziekenhuis brengen de Richtlijn CVA in de praktijk, te beginnen met het project Oefengids voor CVA-patiënten. De pilot gaat in de eerste week van oktober van start, het project wordt in mei 2012 afgerond. Het uitgangspunt van de richtlijn is dat CVApatiënten snel gemobiliseerd moeten worden. Wetenschappelijk is aangetoond dat er sneller functioneel herstel plaatsvindt als in de eerste zes weken van de revalidatie intensief wordt geoefend, minimaal twee keer per dag 20 tot 30 minuten. De patiënt moet dus zo veel mogelijk de gelegenheid krijgen om te oefenen, ook in het weekend. Daarbij kan dagelijkse zorg als therapie dienen: praktische handelingen als oefeningen die relevant zijn voor de patiënt. En een sneller functioneel herstel betekent eerder ontslag uit de instelling, het is dus ook kostenbesparend. Deze combinatie van intensief én functioneel oefenen wordt ook wel revaliderend werken genoemd. Project Oefengids In Nederland zijn twaalf ziekenhuizen en tien revalidatiecentra ketenpartners geselecteerd om de CVA-richtlijn te implementeren in de praktijk. Daaronder dus het CvR, de afdeling Neurologie van het UMCG en de afdeling Neurologie van het Martiniziekenhuis. Zij hebben gekozen voor het project Oefengids. In de Oefengids staan oefeningen beschreven, toegelicht met plaatjes. Een therapeut (ergotherapeut, fysiotherapeut, logopedist) selecteert relevante oefeningen en geeft uitleg over nut en noodzaak ervan. De patiënt kan de oefeningen zelfstandig of met hulp van een verpleegkundige of familielid uitvoeren, ook thuis en in het weekend. Het CvR en de beide Neurologie-afdelingen gaan intensief samenwerken om ervoor te zorgen dat de patiënt al in de acute fase, tijdens de opname op Neurologie, begint met oefenen. Dit oefenen wordt voortgezet tijdens de revalidatiefase in Beatrixoord. In iedere instelling zijn knowledge brokers aangesteld, die geschoold worden en ondersteuning krijgen om een project te implementeren. Binnenkort wordt een nulmeting gedaan naar de intensiteit en frequentie van het zelfstandig oefenen door CVA-patiënten. In mei 2012 volgt een nieuwe meting om te bepalen wat het effect van de Oefengids is geweest. 8/9

6 Stagiair onderzoekt haalbaarheid inspanningslaboratorium Iwan Post is 5 september gestart als stagiair in locatie Beatrixoord. Iwan is student Facility Management aan de Hanzehogeschool en onderzoekt de mogelijkheid een inspanningslaboratorium in het CvR op te zetten. In april werd over dit onderwerp een lunchbijeenkomst gehouden in de MFR (zie het meinummer van Arcade); Revalidatiegeneeskunde en Sportgeneeskunde gaven daar samen een presentatie over wat hen voor ogen stond. Uithoudingsvermogen Het uithoudingsvermogen van patiënten blijkt regelmatig onvoldoende om het tempo van de revalidatie bij te houden. Daardoor is het herstel niet optimaal of duurt het te lang voordat het meest optimale resultaat wordt bereikt. Als patiënten met een beter uithoudingsvermogen aan de behandeling beginnen, zal de revalidatie een beter resultaat opleveren. Op verschillende plekken in het CvR zijn faciliteiten voorhanden om het uithoudingsvermogen van patiënten te testen en te verbeteren. Ook is er meer dan voldoende inhoudelijke kennis en ervaring aanwezig. Iwan gaat onderzoeken of het haalbaar is om faciliteiten voor, kennis van en ervaring met inspanningstesten en -trainingen te concentreren binnen één laboratorium. Rienk Dekker is opdrachtgever voor het onderzoek en eerste begeleider, Mirjam Mulder is tweede begeleider. Iwan zal medewerkers van de diverse afdelingen bij het onderzoek betrekken. P&O- en Stafgang gepimpt De P&O- en Stafgang in Klein Beatrixoord is met een paar kleine interventies enorm gepimpt. De zonnige, gele vloerbedekking lag er al en daar passen de tweedehands oranje stoelen prachtig bij. De Kunst- en Interieur Commissie (KIC) heeft gezorgd voor kunst aan de muur; twee enorme werken van Jan Cremer, die naadloos aansluiten bij het geel en oranje van vloer en stoelen. En de twee musjes, grafische voorstellingen met een tekst erbij: zeldzaam gewoon en iemand die altijd thuis zit. En zoals iedereen ze van de KIC kent: de witte potten met kunstplanten staan her en der, van groot tot klein. De meeste bewoners van de gang zijn zeer content met de nieuwe uitstraling, een enkeling is er minder blij mee. Maar zo is dat met kleur en kunst: smaken verschillen. Nogmaals de ilimb In augustus werd aan de University of New Brunswick in Fredericton (Canada) het driejaarlijkse Myo Electric Control (MEC)- congres gehouden. Olga van der Niet hield een lezing op het MEC-congres over haar onderzoek naar myo-elektrische armprotheses. Zij vergeleek de DMC plus van Otto Bock, de ilimb en de ilimb Pulse Hand. Olga voerde het onderzoek uit met Bert Pot, die een onderarm verloor bij een bedrijfsongeval. Mede op verzoek van de fabrikant Touch Bionics, testte hij de protheses uit in de praktijk. Beter in alle opzichten De ilimb Pulse Hand, de laatste versie, is in alle opzichten een verbetering vergeleken met de vorige ilimb prothese. Hij is sterker, minder kwetsbaar, sneller en betrouwbaarder. Dat blijkt niet alleen uit de metingen, ook Bert Pot zelf is van mening dat deze prothese beter is dan de vorige, aldus Olga. Overigens is dagelijks oefenen en gebruiken gedurende minstens vier maanden nodig om de prothese goed te leren gebruiken. Ook een een ervaren ilimbgebruiker als Bert Pot moest extra en intensief oefenen om de ilimb Pulse Hand goed te kunnen gebruiken. Toen het onderzoek was afgerond en de resultaten gepubliceerd waren, kreeg Bert Pot van Touch Bionics te horen dat hij de ilimb Pulse Hand mocht houden. Hij is zeer verguld met dit dure cadeautje. 10/11

7 Expand haalt FLESH-studie binnen Expand heeft een nieuwe promotieplaats binnengehaald nu de subsidieaanvraag bij ZonMW Participatie en Gezondheid onlangs is gehonoreerd. Binnenkort wordt een promovendus geworven. Onderwerp van studie is de duurzame inzetbaarheid van medewerkers in de vleesverwerkende industrie; het onderzoek heeft dan ook de toepasselijke naam FLESH (Functional Labour Evaluation for Sustained Health and employment) gekregen. Michiel Reneman BestuursBericht - door Bert Eissens De vakanties zijn achter de rug en ik hoop dat iedereen daar weer even op kan teren. Met de komst van Katy van Hasselt als manager Zorg is het Bestuur weer op volle kracht en zit mijn functie als manager Zorg a.i. erop. Lopende en nieuwe projecten vragen onze energie. Ik neem u graag even mee in wat er speelt. Een groot vleesverwerkingsbedrijf wil de duurzame inzetbaarheid van zijn 2300 werknemers verbeteren. Op basis van een Preventief Medisch Onderzoek (PMO) dat alle werknemers aangeboden krijgen, en een risico-inventarisatie maken werknemer, werkgever en bedrijfsarts samen een plan voor een evidence based interventie. Deze interventie is gericht op behoud of herstel van duurzame inzetbaarheid. De combinatie van PMO en interventie wordt PMO-DI genoemd (Preventief Medisch Onderzoek - Duurzame Inzetbaarheid). Vernieuwend in het project is dat het elementen uit de revalidatie en de bedrijfsgeneeskunde verbindt. Zo wordt bij alle medewerkers een verkorte Functional Capacity Evaluation (FCE) afgenomen. Een deel van de medewerkers krijgt arbeidsrevalidatie aangeboden door een van de partners van Vroege Interventie, het landelijke samenwerkingsverband van veertien revalidatiecentra. Effect meten Dit jaar startte een pilot PMO-DI maar vanaf 2012 wordt deze aanpak ingevoerd bij alle vijftien vestigingen van het bedrijf in Nederland. Deze geïntegreerde aanpak (PMO én interventies), is nieuw in Nederland en de effecten ervan moeten onderzocht worden. In het onderzoek worden de vestigingen waar het nieuwe model al wel is ingevoerd vergeleken met de vestigingen waar dat nog niet is gebeurd. Als het model overal is ingevoerd wordt het nog een jaar gevolgd, waarbij werkvermogen, arbeidsverzuim, productiviteit en werksatisfactie uitkomstmaten zijn. Ook wordt onderzocht hoe de kosten zich verhouden tot het resultaat van de interventie. Remko Soer Vanuit Revalidatiegeneeskunde en het CvR zijn Remko Soer, Michiel Reneman en Jan Geertzen bij het onderzoek betrokken. Er wordt nauw samengewerkt met Sociale Geneeskunde, Arbeid & Gezondheid (Sandra Brouwer), het Universitair Centrum Pro- Motion Groningen (UCPG, Erwin Gerrits) en externe partijen. Prestatiebekostiging Samen met Jan Pijpker zijn we bezig met het opstellen van een meerjarenbegroting (tot 2020). In september gaat die begroting, via de sector, naar de RvB. Met de meerjarenbegroting bereiden we ons voor op de prestatiebekostiging, die 1 januari ingaat. De tijd van ruime budgetten is voorbij, we worden afgerekend op wat we doen en aan de hand van DBC s maken we afspraken met de verzekeringsmaatschappijen. Over drie jaar, op 1 januari 2015, moeten we geheel kostendekkend werken. We bereiden ons voor op die nieuwe situatie, onder meer door een financiële buffer aan te leggen. Binnenkort zullen we de organisatie daarover verder informeren. Clustervorming Ook de clustervorming begint vorm te krijgen. In nauw overleg met de Revalidatiegeneeskunde zijn we al enige tijd bezig om teams samen te voegen. Het is de bedoeling op termijn twee grote clusters te maken: Orthopedie en Neurorevalidatie. Het cluster Neurorevalidatie neemt nu het voortouw door de samenwerking van alle betrokken partijen te concretiseren. Infrastructuur Onlangs hebben we het startsein gegeven voor de inrichting van de begane grond. Daar is veel ruimte vrijgekomen, onder meer door de reorganisatie van de bedden. Voor de invulling van die ruimte wordt gewerkt aan een ambitieus plan. In combinatie met de TBC-nieuwbouw betekent het dat we voor grote verbouwingen staan, die niet onopgemerkt aan ons voorbij zullen gaan. Strategisch Beleidsplan Dit jaar loopt ons Strategisch Beleidsplan Over muren heen af. Het plan heeft echter nog niets aan kracht ingeboet. Reden om geen nieuw Strategisch Beleidsplan te schrijven maar een aanvulling te maken op het bestaande plan en wat meer te focussen op enkele onderdelen - de bovengenoemde projecten maken daar deel van uit. Nog dit jaar wordt deze aanvulling met de organisatie besproken. Met projecten op het gebied van de financieel-economische situatie, de organisatie en de infrastructuur maken we ons klaar voor de toekomst zodat we een kostendekkend revalidatieproduct (blijven) bieden dat kan wedijveren met andere revalidatiecentra. Met een enthousiaste organisatie als het CvR weet ik zeker dat dat gaat lukken! 12/13

8 Lonneke Opsteegh over Werkhervatting na handletsel. Nog meer SHARE-prijzen In de vorige Arcade maakten we melding van de SHARE-prijzen die de afdeling Revalidatiegeneeskunde had gewonnen. Er bleken echter nog meer prijswinnaars van het CvR te zijn. Uiteraard willen we niemand te kort doen. Vandaar onderstaande aanvulling. Kinderrevalidatie tijdelijk een onbewoond eiland Ruim twintig kinderen van vier tot twaalf jaar, die onder behandeling zijn bij de Kinderrevalidatie, werden ook dit jaar weer vier dagen lang getrakteerd op een spannend en gevarieerd programma. De traditionele Zomerspelen hadden dit jaar als thema Een tropisch onbewoond eiland. De kinderen gaan gedurende het jaar gewoon naar school en krijgen daarnaast een aantal uren per week revalidatie. Om voor hen de lange zomervakantie te breken (en de ouders een time out te geven) organiseert de Kinderrevalidatie elk jaar de Zomerspelen. De hulp van vrijwilligers daarbij wordt zeer gewaardeerd! Het programma bestond onder andere uit een echte disco, een ontdekkingsreis door de Hortus, er kon gespeeld worden met op afstand bestuurbare boten, er was een klimwand, een poppentheater en voor de meiden kwam er een kleur- en stijladviseuse. OOG-TV kwam op bezoek en zond een filmpje uit (kijk op CvR-net voor de link). Volgend jaar weer! zei iedereen. Nieuw leven voor refereerlunches Het is in locatie Groningen een jarenlange traditie dat met enige regelmaat refereerlunches worden gehouden; bijeenkomsten voor alle medewerkers van locatie Groningen waarbij een spreker een bepaald onderwerp nader toelicht. Het begrip refereerlunch betekent overigens alleen maar dat je je brood tijdens het referaat mag opeten. De laatste tijd vonden deze bijeenkomsten wat minder frequent plaats, maar Pieter Dijkstra en Rienk Dekker hebben het fenomeen nieuw leven ingeblazen. Iedereen die iets wil presenteren, kan zich melden als spreker. Dijkstra en Dekker coördineren de lunch en zijn bij toerbeurt voorzitter. De refereerlunch vindt (doorgaans) plaats op de derde donderdag van de maand van tot uur in lokaal 16 van het Onderwijscentrum. Een praatje duurt ongeveer van tot uur, daarna is er ruim gelegenheid voor discussie. De keuze van het onderwerp is vrij, maar moet wel gerelateerd zijn aan de afdeling; onderwerpen kunnen liggen op het gebied van patiëntenzorg, onderwijs, opleiding en/of wetenschappelijk onderzoek. Het praatje moet laagdrempelig zijn en begrijpelijk voor alle disciplines. Iedereen die een onderzoeksvoorstel, werkervaring of vernieuwende ideeën met collega s wil delen, wordt uitgenodigd een praatje te houden. Van alle medewerkers op locatie Groningen wordt verwacht dat zij komen luisteren om op de hoogte te blijven van wat er speelt op de afdeling. Aanmelden als spreker kan bij secretaresse Paulien Veenstra (p.a.veenstra@umcg.nl) die ook de uitnodigingen verzorgt. De eerste twee presentaties zijn al ingevuld: 15 september: Werkhervatting na handletsel door Lonneke Opsteegh en 15 december: Revalidatie en inspanning: braakliggend terrein? door Rienk Dekker. de Laat FA, Rommers GM, Geertzen JH, Roorda LD. Construct validity and test-retest reliability of the Climbing Stairs Questionnaire in lower-limb amputees. Arch Phys Med Rehabil 2010 Sep;91(9): Top dertig-publicatie. de Laat FA, Rommers GM, Geertzen JH, Roorda LD. Construct validity and testretest reliability of the Questionnaire Rising and Sitting down in lower-limb amputees. Arch Phys Med Rehabil Top dertig-publicatie. de Vries HJ, Brouwer S, Groothoff JW, Geertzen JHB, Reneman MF. Staying at work with chronic nonspecific musculoskeletal pain: a qualitative study of workers experiences. BMC Musculoskeletal Disorders Top dertig-publicatie. Jansma FF, Lettinga AT. On making a difference: The case of self-management education and physical and rehabilitation medicine. Journal of Rehabilitation Medicine 2011 Apr;43(5): Top dertig-publicatie. Jansma FF, Twillert S, Postema K, Sanderman R, Lettinga AT. Physical and rehabilitation medicine and self-management education: a comparative analysis of two approaches. Journal of Rehabilitation Medicine 2010 Oct;42(9): Top dertig-publicatie. 14/15

9 Gratis Wifi voor patiënten en personeel In beide locaties van het CvR is sinds kort gratis Wifi beschikbaar voor patiënten en medewerkers. Draadloos internetten, internetbankieren, en, Hyves, LinkedIn, Facebook, YouTube, Uitzending Gemist, chatten en skypen: het kan allemaal. Het UMCG biedt deze mogelijkheid gratis aan en dat is vrij uniek in de medische wereld. In andere ziekenhuizen of centra moeten patiënten betalen voor Wifi. Patiënten moeten wel hun eigen mobiele apparatuur (laptop, smart phone of ipad) gebruiken en het CvR geeft geen ondersteuning bij het gebruik daarvan of bij storingen. Medewerkers kunnen met een CvRlaptop inloggen op het UMCG/CvRnetwerk. Het bereik is zowel in het UMCG als in locatie Beatrixoord nog niet overal volledig maar Allan Hofstede garandeert persoonlijk dat dat in het hoofdgebouw van locatie Beatrixoord vanaf 1 december wél het geval zal zijn. Bij het opstarten van een internettoepassing op de laptop, smartphone of ipad komt UMCG-Guest netwerk in beeld. Geef akkoord op de voorwaarden en u hebt meteen internettoegang. Om veiligheidsredenen vervalt de toegang na 24 uur en moet opnieuw aangemeld worden. Op het CvR-net staat een handleiding hoe de internettoegang werkt en hoe u met een CvR-laptop inlogt op het UMCG-netwerk. Daarnaast is er een oranje patiëntenfolder waarin staat hoe het gratis internet werkt. V.l.n.r.: Loes Swaan, Jeanine Verbunt en Rita Schiphorst Preuper. Kamer Revalidatieartsen van de Dutch Pain Society een feit De Dutch Pain Society (DPS) wil het wetenschappelijk pijnonderzoek en de praktische pijnbestrijding in Nederland bevorderen en verbeteren. De DPS wil leden informeren over state of the art op pijngebied, een forum bieden voor het uitwisselen van ervaringen, en congressen organiseren. Naast het bestaande tijdschrift Pijn speelt digitale communicatie hierbij een grote rol. Kamers Er zijn zo n dertig revalidatieartsen lid van de DPS en die hebben in juni een eigen Kamer opgericht. De DPS wil dat iedere discipline met minstens twintig leden een eigen Kamer opricht. Binnenkort volgen dan ook de Kamers Psychologie, Anesthesiologie, Pijnverpleegkundigen en Paramedici. Het bestuur van de Kamer Revalidatieartsen bestaat uit Jeanine Verbunt (Adelante Hoensbroek, voorzitter), Rita Schiphorst Preuper (UMCG-CvR, secretaris) en Loes Swaan (Rijndam, vertegenwoordiger in het algemeen bestuur van de DPS). Het bestuur schrijft een beleidsplan om een en ander vorm te geven. De Kamer is een vraagbaak voor álle revalidatieartsen die te maken hebben met chronische pijn, zowel bij kinderen als bij volwassenen. Eindeloos, de tijd - Matthy Bijleveld Afgelopen zomer had ik de mogelijkheid om vakantie en onbetaald verlof te nemen om op reis te gaan - een geweldige luxe om zo de tijd te hebben. Op de bonnefooi reizen (vliegtuig, auto, trein, Greyhoundbus) door Noord-Amerika, met the Lonely Planet USA in de hand, dat leek ons ideaal. Wat mij zal bijblijven is dat het zo n groot land is, dat de natuur en het klimaat intens en heel afwisselend zijn. Dat we onderweg veel vriendelijke, amicale Amerikanen tegenkwamen: You guys, where are you from? Het hoort tot het standaardrepertoire van de echte Amerikaan om dit te vragen en ook om vrij vlot daarop te vertellen uit welke staat hijzelf afkomstig is. Amerikanen lijken ongecompliceerd, bijna kinderlijk blij. Ik heb het als een vorm van wellevendheid ervaren dat ze graag en makkelijk contact maken. Als je tijd hebt, hoor je hele verhalen. Amerikanen zijn ook nogal religieus. We zagen zoveel verschillende kerken met steeds originele namen: First Church of the true Bible, kan maar zo. Tijdens the summer course, waar we terechtkwamen, werd ons duidelijk dat kerkelijke gemeenschappen veel sociale activiteiten organiseren. Zo regelt bijna iedere kerk elke dag een aantal slaapplekken voor daklozen en past elk kerklid wel eens op in een tehuis voor daklozen. Omdat de overheid het niet regelt, sponsoren particulieren veel in het openbare en culturele leven. Dat gaat van bankjes in het park tot musea, van de afdeling Barok van The Juilliard School in NY tot hele trajecten van high ways. Een rijk land: zoveel mooie musea, prachtig en leerzaam opgezet. Naast schitterende moderne kunst maakte het Museum for Civil Rights (in het Lorraine Motel in Memphis, waar Martin Luther King vanaf het balkon werd vermoord) grote indruk. Misschien ook omdat twee oudere, zwarte vrouwen, die voor ons zaten, instemmend knikten en commentaar gaven bij een film waarin een getuige van de moord zijn verhaal deed. Het komt dan heel dichtbij. Armoede ook, zoals een groep daklozen met al hun spullen in karretjes, op het centrale plein in Sacramento. Contrasten tussen arm en rijk, tussen superefficiënt werken en verborgen werkloosheid in restaurants: negen mensen in de bediening in een restaurant waar in Nederland twee mensen werken. Het werd uiteindelijk een maand in New York (heerlijk op ons gemak), een maand in California, (woestijnen, nationale parken, de westkust, Los Angeles, Hollywood, San Francisco) en de laatste zes weken zijn we gedeeltelijk via Route 66 langs de Grand Canyon, Monument Valley en New Mexico via Memphis (Graceland!) naar Chicago gereisd. En vandaar via een oude tante en Toronto terug naar New York. Vol en leeg ben ik teruggekomen. Een eindeloze zomer. 16/17

10 Expand hield zomer-seminar Onder de titel Van wetenschap naar praktijk hield de Revalidatiegeneeskunde op vrijdag 1 juli het zomer-seminar in de Multifunctionele Ruimte van locatie Beatrixoord. Het doel van deze bijeenkomst was te laten zien waar wetenschappelijk onderzoek in de praktijk toe leidt. De bijeenkomst werd in locatie Beatrixoord gehouden om de relatie tussen de faciliteit Centrum voor Revalidatie (de praktijk) en de afdeling Revalidatiegeneeskunde (de wetenschap) te benadrukken. En dus waren onder andere teammanagers, stafleden en medewerkers van OKER uitgenodigd - zo n vijfenveertig medewerkers van het CvR namen deel aan het seminar. Eigen logo De onderzoeksspeerpunten van de afdeling Revalidatiegeneeskunde zijn samengevat in het acroniem Expand, dat staat voor Extremities, Pain and Disability. Expand heeft sinds kort een eigen logo. Jan Geertzen opende het seminar met de onthulling van het nieuwe logo aan de hand van een filmpje dat Lauren Fortington had gemaakt. Alle sprekers hadden het logo al gebruikt in hun presentaties. Het logo is ontworpen door Hester van der Meulen van het ontwerpbureau Hester ontwerpt en prijkt voortaan op alle presentaties en posters van Expandonderzoekers. Helder verhaal Twaalf onderzoekers hielden vervolgens een presentatie, hun onderzoek was ver genoeg gevorderd om zicht te hebben op implementatie. Iedere spreker mocht vijf dia s tonen en had tien minuten spreektijd, inclusief discussie. De sprekers bleven goed gefocust op hoofdlijnen en hadden een helder verhaal. Wel gingen de discussies met name tussen de onderzoekers onderling en hielden de teammanagers zich wat afzijdig. Bert Eissens in zijn slotwoord: Ik heb een beter inzicht gekregen in wat er gebeurt bij de Revalidatiegeneeskunde. Seminar-voorzitters Corry van der Sluis en Michiel Reneman organiseerden de bijeenkomst, samen met Pieter Dijkstra, Lauren Fortington en Jan Geertzen. Exposities locatie Beatrixoord Gerald Schuil exposeert tot en met 12 december in de Centrale Hal en het Tuincafé. Schuil (1956) studeerde beeldende vormgeving in Leeuwarden en aan Academie Minerva in Groningen. Hij schildert landschappen in olieverf. Het werken in de buitenlucht dwingt hem snel te reageren op wat hij waarneemt. Peter Boersma exposeert nog tot eind deze maand in de M-gang en de L-gang zijn collages. Ook Boersma (1974) studeerde aan de Academie Minerva in Groningen. Hij vindt zijn inspiratie in oude documenten, verweerde boeken en tijdschriften uit vervlogen tijden. Programma: Duurzame inzetbaarheid van werknemers met chronische pijn - Haitze de Vries Overdosis pijnrevalidatie? - Franka Waterschoot Dump the psycho van biopsychosocial? - Rita Schiphorst Selfmanagement education for prosthetic rehabilitation; an innovation study - Sacha van Twillert Mission: Impossible? Talking about sex with patients - Jesse Verschuren Differences - Mike Bragaru Implementatieplan determinanten van functionele capaciteit - Sandra Jorna Lakke Er gaat niets boven Groningen? - Marlies Bodde Normaal met chronische pijn - Remko Soer Why wear prostheses? - Ecaterina Golea Vasluian Vele handen maken licht werk - Sietske Romkema To exercise or not to exercise. That s the question - Eva Jaarsma MAS loopt alsnog storm Het begin ging wat moeizaam maar vlak voor de zomer kwam het tempo er goed in toen het Zernike College twee klassen tegelijk aanmeldde voor de Maatschappelijke Stages in locatie Beatrixoord. Er moesten zelfs leerlingen teleurgesteld worden omdat er onvoldoende capaciteit van begeleiders was. Dit jaar zijn er in totaal nu zo n dertig leerlingen op stage geweest. Ciska Moll van P&O coördineert de stages. We hebben veel complimenten gehad van zowel leerlingen als scholen. De leerlingen hadden een badge op in de tijd dat ze in Beatrixoord verbleven. Als ze de badge met een ingevuld evaluatieformulier inleverden, kregen ze een certificaat. Ik ben apetrots op de begeleiders, als ik zie wat die in zo n korte tijd konden overbrengen aan de leerlingen. Op één van de evaluaties staat: Ik heb vooral geleerd dat het niet alleen gaat om het werk dat je doet maar ook om de mensen met wie je werkt. Prachtig toch? Leergierig Zorgteams, Geestelijke Verzorging, Recreatie en TD waren de favoriete stageplekken. Joke Stulp begeleidde twee meisjes bij het maken van een film over de stage en had daarvoor wat theorie op papier gezet. Joke: Ze moesten een draaiboekje maken. Alhoewel ze nog erg jong waren, was ik onder de indruk van hun inzet en leergierigheid. De leerlingen filmden en interviewden hun mede-stagiaires; die waren heel lovend over hun stages. Er ging een wereld voor ze open hier in Beatrixoord. De film is pure PR geworden. Eerlijk gezegd vond ik het begeleiden van stagiaires veel leuker dan ik van tevoren gedacht had. Het materiaal wordt op school nog gemonteerd en zal worden ingezet als introductie voor de nieuwe lichting MAS-leerlingen. Joke maakt een versie voor de CvR-website. Bij de Recreatie liep een MAS-stagiaire mee met een workshop, waarvoor zij de koffie en de thee verzorgde. Dineke van der Laan: Je merkte dat het grote indruk op haar maakte. We willen graag maatschappelijke stagiaires houden. Enerzijds omdat zij er door groeien, anderzijds ook om ze bekend te maken met ons vak. Zie ook: telefoon Zie ook: telefoon: Leerlingen kunnen zich het hele jaar door aanmelden voor MAS via de website van het CvR: Research & Onderwijs Stages MAS In locatie Groningen hangt nog tot de eerste week van oktober werk van Piet Kruize. 18/19

11 Te koop aangeboden Motorboot (9.60 m) met kajuit, voor twee tot vier personen. Aluminium! Zonnepanelen, heteluchtverwarming, open kuip met teakhouten bodem, keuken en slaapplaatsen aanwezig. Voor uitgebreide informatie en foto s mailen naar b.joosen@cvr.umcg.nl of bellen met Eva Kuit: AGENDA Themadag OPR over chronische pijn en arbeid Chronische pijn werkt! Onder dat motto wordt zaterdag 5 november een themadag gehouden, georganiseerd door het OPR en vijf patiëntenverenigingen. Thema is het belang voor mensen met chronische pijn om deel te blijven nemen aan het arbeidsproces. De programma begint om half tien, om kwart voor vijf is de afsluiting. Meer informatie en opgave bij het secretariaat van het OPR. Promotie Rita Schiphorst Preuper Op 16 november is de promotie van Rita Schiphorst Preuper in het Academiegebouw in de Broerstraat. Rita promoveert op het onderwerp Determinants of disability and functional capacity in patients with chronic low back pain. Ze heeft onderzoek gedaan naar factoren die de mate van beperkingen beïnvloeden in het functioneren van patiënten met chronische lagerugklachten. Ter gelegenheid van de promotie wordt er s morgens een symposium gehouden. Daarin komen diverse aspecten aan de orde van het biopsychosociale model dat wordt toegepast bij patiënten met chronische lagerugklachten. Opgeven voor het symposium kan bij het Secretariaat Pijnrevalidatie. LIEF & LEED Geboren: 5 september: Elise Albertina Jennie, dochter van Henk en Karla Meulenbelt. Henk is revalidatiearts in het Neurorevalidatieteam. Geboren 9 augustus: Rosa en Bellar. Dochters van Aline Vrieling en Hein de Jong. Aline is revalidatiearts bij het Amputatieteam. COLOFON Arcade is het personeelsblad van het Centrum voor Revalidatie UMCG. Redactie: Marjo Keijer en Maerian de Jong. Correctie: Aafkelien Medema. Foto s: Hella Porrey. Redactieadres: Centrum voor Revalidatie, M.A. de Jong, Postbus , 9700 RB Groningen. arcade@rev.umcg.nl. Vormgeving en druk: Koninklijke Van Gorcum Assen. Oplage: 900. Verspreiding intern locatie Groningen en locatie Beatrixoord. 20