GROEPSLES PROEFHOOFDSTUK BASIS DIGITALE FOTOGRAFIE

Transcriptie

1 GROEPSLES PROEFHOOFDSTUK BASIS DIGITALE FOTOGRAFIE 1

2 Beste student, Bedankt voor je interesse in onze groepsles digitale fotografie. Op de volgende pagina bieden we je graag een gratis proefles aan van deze opleiding. Je vindt hierin de volledige inhoudstafel, één hoofdstuk van de cursus en een vragenreeks terug. Door deze gratis proefles kan je alvorens je in te schrijven al eens rustig bekijken op welke manier en uit welke delen de cursus is opgebouwd. Daarnaast kom je ook meer te weten over het reilen en zeilen van de school, de manier waarop je je taken inlevert bij je docent, stage loopt, Dankzij deze proefles weet je kortom waar je je aan kan verwachten! Zou je graag de volledige cursus inkijken alvorens je in te schrijven? Kom dan eens langs in één van onze vestigingen in Antwerpen, Brussel, Gent of Hasselt. Onze medewerkers zullen je graag verder helpen en je inzage geven in een exemplaar van de cursus die je graag wil volgen! Heb je nog vragen over de opleiding of over de werking van de school? Kom dan eens langs in één van onze vestigingen in Antwerpen, Brussel, Gent of Hasselt. Onze professionele opleidingsconsulenten zullen je graag verder helpen! Onze secretariaten zijn gevestigd op volgend adres: Secretariaat Antwerpen: Frankrijklei 127, 2000 Antwerpen Secretariaat Brussel, Timmerhoutkaai 4, 1000 Brussel Secretariaat Gent: Elfjulistraat 39a, 9000 Gent Secretariaat Hasselt: Simpernelstraat 27, 3511 Kuringen Op de volgende pagina s geven we je een voorproefje van de cursus. Hierin vind je: - De volledige inhoudstafel van de cursus - Een gratis hoofdstuk uit de cursus - Een representatieve vragenreeks voor het examen en - Een inschrijvingsformulier - Informatie over de opleiding en de school 2

3 INHOUDSTAFEL 1 Ken je camera 1.1. De camera vandaag Historiek Compact versus SRL 1.2. De body en zijn onderdelen Knoppen en wieltjes De ontspanknop Het programmakeuzewiel Toeters en bellen Het oculair en het scherm De ingebouwde flits De spiegel De beeldsensor De sluiter 1.3. Objectieven Vaste objectieven Zoom Digitale versus optische zoom De beeldstabilisator Lens accessoires 1.4. Instellingen Instellingen van het programmakeuzewiel Scherpstelpunten en scherpstelprogramma s Belichtingsinstellingen De witbalans Uitgestelde sluitertijd Instellen ISO Opklappen spiegel 3

4 1.5. Vakjargon Pixels, RGB, megapixels, PPI, DPI en resolutie Full frame en cropfactor Ruis Bestandsformaten JPEG RAW TIFF Het histogram 1.6. Accessoires Het statief De afstandsbediening Flitsers en triggers Filters Lichtmeter Batterijhouder Fototas Draagriem 2 De praktijk van het fotograferen 2.1. De belichtingsdriehoek Het diafragma De sluitertijd De lichtgevoeligheid van de sensor (ISO) 2.2. De brandpuntsafstand Lenzen en brandpuntsafstanden De invloed van de brandpuntsafstand op de foto 2.3. Scherpstellen Manuele en automatische scherpstelling De automatische scherpstelling Focuspunten Focus-programma s van je camera 4

5 Technieken voor haarscherpe foto s 2.4. Licht Wat is licht? De richting van het licht Karakter van het licht Hard en zacht licht De zon De flits Lichtparaplu s Softboxen De gouden uren Natuurlijk licht en kunstmatig licht 2.5. Lichtmeting Je camera is een lichtmeter Meetsystemen van je camera Opvallend licht en gereflecteerd licht Belichtingscompensatie Licht meten en manueel fotograferen 2.6. Kleur De kleurcirkel Complementaire kleuren Harmonieuze kleuren Additieve kleurmenging Subtractieve kleurmenging Polychroom en monochroom 5

6 GRATIS PROEFHOOFDSTUK 2.4 Licht Wat is licht? De zon is de voornaamste bron van het licht en stoot een elektromagnetische straling uit. Het licht dat we in de fotografie gebruiken bestaat uit een deel van de elektromagnetische straling. Het voor het menselijk oog zichtbare spectrum gaat van 380 nm tot 780 nm (nanometer). De verschillende golflengtes binnen het zichtbare licht worden gezien als verschillende kleuren. Niet alle dieren nemen hetzelfde spectrum waar. Veel insecten zijn bijvoorbeeld gevoelig voor ultraviolet licht, maar zien minder rood. De bloemen zien er voor hen helemaal anders uit dan voor ons. Het netvlies van onze ogen (achteraan het oog, waar het licht via de lens opvalt) bevatten ongeveer 126 miljoen zintuigcellen. Niet alle zintuigcellen zijn echter gelijk. Sommige zijn gevoelig voor alle golflengtes van het voor ons zichtbare licht (staafjes), andere zijn kleurselectief (kegeltjes). Op basis van hun kleurgevoeligheid hebben we drie soorten kegeltjes: voor respectievelijk rood, groen en blauw licht. Het is echter iets minder simpel. Een kleur tussen rood en groen, nemen we zowel waar met de kegeltjes voor rood als die voor groen licht. Onze hersenen doen de rest en hierdoor kunnen we veel verschillende kleuren waarnemen. Ondertussen snap je wel waarom de sensor van de fotocamera ook gevoelig is voor deze kleuren. In het hoofdstuk Primaire en Secundaire kleuren komen we hierop terug. Nog even vermelden dat onze ogen overdag het meest gevoelig zijn voor 550 nm (geelgroen) en als het donker is voor 500 nm (blauwgroen). 6

7 Een goede foto wordt niet alleen bepaald door de omkadering, de compositie, het perspectief, maar ook door de eigenschappen van het licht. Dit laatste wordt maar al te vaak over het hoofd gezien door beginnende fotografen. Licht heeft vele eigenschappen die kunnen gebruikt worden om het eindresultaat van een foto te bepalen. De sterkte en de richting van het licht, maar ook of het hard of zacht licht is en eventuele reflecties, kan je als fotograaf gebruiken om het karakter van je foto te beïnvloeden De richting van het licht. Het karakter of de sfeer van een foto wordt niet alleen bepaald door de sterkte van het licht, maar ook door de richting waaruit het licht op het onderwerp valt. Eigenlijk zijn er drie elementen: de lichtbron, het onderwerp en het standpunt van de fotograaf. Wanneer we spreken over de richting van het licht, dan zijn deze drie elementen belangrijk. Het gaat eigenlijk over de hoek tussen twee lijnen. De lijn van de lichtbron naar het onderwerp en de lijn van het onderwerp naar de fotograaf. Hoe scherper deze hoek, hoe meer het licht frontaal licht benadert (figuur 1). Hoe stomper de hoek, hoe meer we spreken over strijklicht (figuur 2). Wordt de hoek groter dan 90 graden, dan gaan we meer en meer in de richting van tegenlicht (figuur 3) Figuur 1 Figuur 2 Figuur 3 7

8 Frontaal licht Bij frontaal licht staat de lichtbron achter de fotograaf (de zon of een andere lichtbron), of staat de lichtbron voor de fotograaf (een flits op de camera). Hierdoor vertoont het onderwerp weinig of geen schaduw. Het onderwerp lijkt daardoor vlakker dan het eigenlijk is. Strijklicht Hier valt het licht zijdelings op het onderwerp. De oneffenheden in het onderwerp worden hierdoor benadrukt. Het onderwerp krijgt meer structuur, ook al door de vele schaduwpartijen die meer dieptewerking creëren. 8

9 Tegenlicht Het licht komt van achter het onderwerp. Hierdoor wordt het onderwerp eerder een silhouet, tenzij je op een of andere manier het onderwerp bijlicht (bijvoorbeeld een invulflits of een reflectiescherm). Foto s met tegenlicht hebben vaak een bijzondere sfeer. Maar opgelet! Door het rechtstreekse licht in de camera krijg je afwijkingen die veroorzaakt worden door de lens zelf. Oefening 14 richting van het licht. Kies twee onderwerpen: een gebouw en een persoon. Maak telkens drie foto s: één met frontaal licht, één met strijklicht of zijlicht en één met tegenlicht. Zorg ervoor dat je onderwerp goed belicht is. Zeker bij het tegenlicht moet je hier op letten. Je stuurt dus 6 foto s door. Noteer bij elke foto de instellingen en technieken die je gebruikt hebt, beschrijf je ervaringen en conclusies en stuur deze ook door in een word document. 9

10 Karakter van het licht Hard en zacht licht. Dit heeft niets te maken met de sterkte van het licht. Sterk of zwak licht bepaalt de mate waarin de foto belicht wordt, terwijl hard en sterk licht de eigenschap van de schaduwen bepaalt. Bij hard licht heb je duidelijk afgelijnde schaduwen, bij zacht licht gaan de schaduwen gradueel over in de lichtpartijen, of zijn er zelfs helemaal geen schaduwen meer. Alles heeft te maken met de grootte van de lichtbron tegenover de grootte van het onderwerp. Hoe kleiner de lichtbron in verhouding tot het onderwerp, hoe harder het licht. Hoe groter de lichtbron in verhouding tot het onderwerp, hoe zachter het licht De zon Bij een wolkeloze hemel is de zon een harde lichtbron. Ook al is de zon een heel groot object, door de grote afstand dat ze van ons verwijderd is, is het eigenlijk een kleine lichtbron. Als je bij een zonovergoten dag kijkt naar de schaduwen, dan merk je dat er een bruuske overgang is tussen de schaduwen en de lichtpartijen. Strek je arm uit en kijk maar naar de schaduw van je hand. Die schaduw volgt mooi de contouren van je hand en is duidelijk afgelijnd tegenover de verlichte omgeving. Komt er echter een wolk voor de zon, dan wordt dit de nieuwe lichtbron. De schaduw van je hand zal meer diffuus worden en minder afgeleid. Het licht wordt zachter. Bij heel veel bewolking lijkt het licht van overal te komen. Je ziet eigenlijk geen schaduwen meer omdat alles vanuit alle kanten vrij gelijkmatig verlicht wordt. Als je een 10

11 landschap fotografeert kan dit voor gevolg hebben dat je structuur en diepte in het landschap verliest. Als je echter subtiele details in vorm en kleur wil vastleggen kan dit een voordeel zijn. De eigen kleuren van het onderwerp komen beter naar voor de details in de donkere partijen komen ook beter tot hun recht. Er zijn ook geen storende reflecties door het felle zonlicht. Bij het fotograferen van bloemen is dit een goede keuze. Maar ook als je in een bos fotografeert, kan dit een voordeel zijn, omdat daar, bij fel zonlicht, de contrasten tussen de lichtvlekken en de schaduwpartijen te hoog kunnen zijn. Bij diffuus licht krijg je meer detail in het bos. Oefening 15 hard en zacht licht. Maak van één onderwerp een foto met zacht licht en een foto met hard licht. (Als dit echt niet gaat, kies je twee verschillende onderwerpen). Gebruik hiervoor geen flits! Maak 2 foto s waarbij je schaduwen een belangrijk onderdeel van je foto maakt. Je stuurt dus 4 foto s door De flits Zelfs bij hard zonlicht wordt een deel van de stralen toch in de atmosfeer verspreid en worden ook lichtstralen door objecten in de omgeving van ons onderwerp gereflecteerd, waardoor de schaduwen toch licht ingevuld worden. Bij gebruik van een flits is dit echter veel minder. Bij flitslicht (zonder omgevingslicht, bijvoorbeeld in een studio) zullen de schaduwen zwart zijn met haarfijn gedefinieerde randen. Een flits is dan ook een heel kleine lichtbron en dus bijzonder hard licht. Dit hoeft niet negatief te zijn, maar kan ook bewust gebruikt worden. Doordat de randen van de schaduwen sterk afgetekend worden, kan een sterk driedimensionaal en dus een gevoel van diepte ontstaan. Om flitslicht te verzachten worden modifiers gebruikt: softboxen, paraplu s en reflectieschermen. De diffuser die je bij je flitser kan krijgen of kopen en die je op je flitskop plaatst, zorgt ervoor dat het licht meer wordt verspreid, maar maakt de lichtbron zelf niet echt 11

12 groter. De felheid van het licht dat op je onderwerp valt wordt dan wel verminderd, maar het licht blijft even hard. Wil je de lichtbron vergroten om zachter licht te verkrijgen, dan kan je gebruik maken van: Lichtparaplu s Je hebt er waar je het flitslicht doorheen stuurt (shoot-through) en die het licht reflecteren (reflective). In het eerste geval staat de paraplu met de buitenkant naar het onderwerp gericht. De lichtkracht neemt natuurlijk af, omdat een deel van het licht tegengehouden of gereflecteerd wordt door de binnenkant van de paraplu, waardoor het niet op je onderwerp terecht komt. Het belangrijkste is echter dat de lichtbron groter wordt. Hoe groter de paraplu, hoe zachter het licht. Een reflecterend paraplu is langs de buitenkant zwart, terwijl de binnenkant bekleed is met reflecterend materiaal. Deze wordt dus met de binnenkant naar het onderwerp gericht. De flits wijst dus van het onderwerp weg. Nadeel van deze paraplu s is dat je minder controle hebt over het licht dat je effectief op je onderwerp richt. Je kan licht morsen. Dat wil zeggen dat een deel van je licht langs de randen van je paraplu schiet en dus niet gebruikt wordt. 12

13 Lichtparaplu s zijn ook heel windgevoelig als je ze buiten gebruikt. Voordeel is wel dat ze relatief goedkoop zijn (Voor zover iets in de fotografie goedkoop kan zijn). Softboxen Ook hier heb je twee soorten. Er zijn de rechthoekige of vierkante softboxen en de achthoekige (octa s). De softboxen zijn vooraan breder en achteraan smaller. Ze zijn binnenin bekleed om geen licht door te laten. Alleen de voorkant laat het licht door. De flits wordt achteraan in de softbox geplaatst en het licht kan langs alle kanten weerkaatsen om via de voorkant de softbox te verlaten. Ook hier geldt: hoe groter de softbox, hoe zachter het licht (altijd in verhouding met het onderwerp, zoals hoger vermeld). Softboxen ondervangen het morsen van het licht. Het licht kan alleen via de voorkant weg De gouden uren Uiteraard is het karakter van het zonlicht anders op verschillende momenten van de dag. Zeker in de zomer is de middagzon vaak niet de beste lichtbron voor landschapsfoto s. Zonsopgang en zonsondergang zijn dat echter wel. Een uur voor zonsopgang en een uur voor zonsondergang heb je horizontaal licht dat lange schaduwen veroorzaakt en er is ook een warmere gloed zichtbaar rond de onderwerpen. Dit noemen we de gouden uren. Een landschapsfotograaf is vroeg uit de veren en kruipt laat onder de wol. Zeker tijdens de zomer levert dit korte nachtjes op! Hoe intensiever het licht, hoe moeilijker echter om het goed in beeld te brengen. Stel je camera zeker niet in op een automatisch witbalans. Ook bij de lichtmeting zal je camera meestal in de fout gaan. Manueel werken en de belichting bijsturen is hier aangewezen. Vandaar dat sommige fotografen de voorkeur geven aan zonsopgangen. Ze kunnen gemakkelijker bijsturen omdat het licht langzaamaan helderder wordt. Een ander voordeel bij zonsopgang is vaak dat er nevel of licht mist hangt, die de foto nog boeiender kan maken. Oefening 16 de gouden uren. Maak drie foto s van dezelfde locatie. Eén foto, zo vroeg mogelijk in de ochtend, één op de middag en één zo laat mogelijk in de avond. Tracht telkens de locatie ongeveer van op hetzelfde standpunt met hetzelfde kader in beeld te brengen. 13

14 Je stuurt dus 3 foto s door. Noteer bij elke foto de instellingen en technieken die je gebruikt hebt, beschrijf je ervaringen en conclusies en stuur deze ook door in een word document. 14

15 Handleiding bij de opleiding basis digitale fotografie Hoe gaan de groepslessen in hun werk? De groepslessen basis digitale fotografie duren 6 weken. Je hebt één maal per week les, steeds op dezelfde dag dat de lessen zijn gestart. Elke les duurt 3 uren. Tijdens de lessen neem je samen met je docent en andere cursisten het cursusmateriaal door. Naast de theorie zal er ook veel tijd besteed worden aan het maken van praktijkgerichte oefeningen. Uiteraard kan je ook met je vragen over het thema bij je docent terecht. Hoe wordt het examen afgenomen? De laatste les leg je een examen af. Dit examen bestaat uit een theoretisch gedeelte waarin multiplechoice en open vragen worden gesteld. Daarnaast zal je ook een praktijkgerichte oefening moeten uitwerken. Wanneer je geslaagd bent voor het examen, krijg je nadien het erkend diploma via de post thuis gestuurd. Dit diploma is voldoende om aan de slag te gaan als werknemer of zelfstandige. Wanneer je als zelfstandige in hoofd- of bijberoep wil starten, moet je ook beschikken over het vestigingsattest bedrijfsbeheer. Hoe kan ik stage lopen? Om de praktijk onder de knie te krijgen, kan je kosteloos stage lopen bij jou in de buurt. Deze stage is volledig vrijblijvend. Je kiest dus zelf of je stage loopt of niet. Het is uiteraard wel een goede referentie om later professioneel aan de slag te gaan en praktijkervaring op te doen. Deze stage kan je wel enkel tijdens de duur van de opleiding volgen. 15

16 Ben je overtuigd van de professionele kwaliteit van onze cursus? Dan kan je je inschrijven via het online inschrijvingsformulier of met het onderstaande inschrijvingsformulier. INSCHRIJVINGSFORMULIER GROEPSLES BASIS DIGITALE FOTOGRAFIE Firmanaam en BTW-nummer Naam Voornaam Straat + huisnummer Postcode + gemeente / stad Telefoon GSM adres 1 Geboortedatum Heeft u reeds les bij ons gevolgd? Wenst u een factuur? JA / NEE CURSUS: JA / NEE Handtekening Je inschrijving is pas definitief geldig nadat je het inschrijvingsgeld met de juiste vermeldingen hebt overgeschreven. Meer inlichtingen kan je verkrijgen via op info@centrumvooravondonderwijs.be, op de website of op het nummer 03/ Bij ondertekening van het inschrijvingsformulier verklaar je akkoord te gaan met onze algemene voorwaarden ( 16

17 Waarom kiezen voor het Centrum Voor Avondonderwijs (CVA)? CVA is een erkende opleidingsverstrekker CVA is erkend opleidingsverstrekker van de overheid. Zo ben je zeker van de kwaliteit en kan je van subsidies genieten. CVA heeft het ISO certificaat. Dit is een onafhankelijk kwaliteitslabel dat na een grondige audit aan onze school werd toegekend. Zowel ons cursusmateriaal als de docenten en de secretariaatswerking kregen een positieve beoordeling. Regelmatige controles garanderen de kwaliteit volgens de laatste normen. CVA is erkend door een groot aantal beroepsfederaties. CVA staat voor professionalisme en kwaliteit Al onze opleidingen en cursussen worden ontwikkeld en geschreven door zelfstandige specialisten met jarenlange beroepservaring. Wij garanderen een maximaal contact tussen studenten en docenten. CVA staat voor klantvriendelijkheid en flexibiliteit De opleiding start op verschillende momenten doorheen het jaar in verschillende campussen over heel Vlaanderen. Zo bepaal je zelf waar en wanneer je de groepslessen wil volgen. Je kan een gratis hoofdstuk op onze website downloaden. Op deze manier krijg je een beter beeld van de specifieke opleiding. Deze eerste hoofdstukken helpen je bij het maken van de juiste studiekeuze. 17

18 Bovendien kan je de cursus die je interesse wekt steeds eens rustig komen inkijken op één van onze secretariaten. Zo ben je zeker dat je kiest voor de opleiding die het beste bij jou past! Indien je twijfels of vragen hebt, ben je ook steeds welkom op ons secretariaat voor een vrijblijvend, adviserend gesprek met één van onze professionele opleidingsconsulenten. CVA creëert opleidingen die voor iedereen betaalbaar zijn Omdat CVA als opleidingsverstrekker van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap erkend is, kan je zelfstandige beroep doen op een tegemoetkoming van de Vlaamse Overheid. Via de KMO-portefeuille krijg je een korting van 50% op het inschrijvingsgeld. Opleidingscheques kunnen niet meer gebruikt worden voor de groepslessen. Voor het examen dat je bij het CVA aflegt, worden geen extra kosten aangerekend. Bovendien kan je een herexamen afleggen indien je de eerste keer niet slaagt. Ook deze herkansingen zijn volledig kosteloos. Een sterke examengarantie dus! Voor bepaalde opleidingen leg je het examen af bij de Centrale Examencommissie. Voor deze examens moet je het inschrijvingsgeld wel betalen. CVA zorgt ervoor dat de groepslessen zo voordelig mogelijk zijn voor de student door het cursusmateriaal op een economische manier te laten drukken zonder dat ze iets van hun kwaliteit en duidelijke structuur verliezen. CVA heeft een ijzersterke reputatie Binnen de branche van avondonderwijs heeft onze school een sterke reputatie uitgebouwd. Onze diploma s zijn hierdoor een mooi visitekaartje, waarmee je bij je cliënten of toekomstige werkgever meteen een positieve indruk maakt. Veel afgestudeerde studenten startten reeds hun eigen succesvolle zaak door het volgen van een groepsopleiding bij ons. Kijk eens rond in je omgeving en je kent vast en zeker wel iemand die bij ons een opleiding heeft gevolgd! 18

19 Deze cursus wordt uitgegeven door: Centrum Voor Avondonderwijs VZW Website: Telefoon: Ondernemingsnummer: Erkenningsnummer: DV.O Copyright Centrum Voor Avondonderwijs Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur. Ondanks al de aan de samenstelling van de tekst bestede zorg, kan noch de auteur, noch de uitgever aansprakelijkheid aanvaarden voor eventuele schade die zou kunnen voortvloeien uit enige fout die in deze uitgave zou kunnen voorkomen. 19