Opstellen. van je. ondernemingsplan

Transcriptie

1 Werkboek Opstellen van je ondernemingsplan Studentstarter Jos Paulusse Bureau European Educative Projects bv Jagersweg TM Vught The Netherlands E: Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 1 van 24

2 Toelichting Schrijf je tekst onder de kaders. De tekst in de kaders is bedoeld als een hulpmiddel om je plan vorm te geven. Je kunt zelf de hoofdstukindeling bepalen, je kunt plaatjes en tabellen toevoegen, je kunt adviezen opnemen en andere zaken die voor jouw plan van betekenis kunnen zijn. Het wordt een persoonlijk plan, met een persoonlijke visie zowel op ondernemen als op het te starten bedrijf. Het gaat niet om algemene toelichtingen, gemiddelde cijfers, meningen over nationale of lokale wet- en regelgeving maar het gaat om jouw bedrijf. Waar krijg je mee te maken, welke product breng je op de markt, wat gaat dat kosten, hoe financier je dit en voldoe je aan de wet- en regelgeving voor je bedrijf. Pas zelf lettertype, kleur, en vormgeving aan zodat het plan steeds meer een persoonlijk ondernemingplan wordt. Alle tekst die nu in oranje is afgebeeld kun je weghalen en vervolgens resteert je eigen tekst, je eigen foto s en tabellen kortom jouw ondernemingsplan. Succes Jos Paulusse Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 2 van 24

3 Je ondernemingsplan Op het voorblad / eerste pagina worden vermeld: Bedrijfsnaam (is de naam geregistreerd, is de naam gelijk aan de naam waaronder je handelt of bent ingeschreven in de KvK, neem een eventuele afkorting op in de oprichtingsakte) Logo Adres informatie Foto, etc. Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 3 van 24

4 Samenvatting De samenvatting geeft kort en bondig weer wat er in je ondernemingsplan naar voren wordt gebracht. Door het lezen van de samenvatting krijgt de geïnteresseerde buitenstaander een goed beeld van: wie, wat, waar, hoe, waarom, wanneer en met wie. Er kan aan elk hoofdstuk kunnen enkele regels besteed worden zodat tenslotte het hele plan kort aan bod is geweest. Zet er geen nieuwe zaken in, blijf kort, neem alleen de kern op. Ga wel in op markt, potentiële klanten, te leveren product of dienst en de wijze waarop het bedrijf actief gaat worden. Indien mogelijk kun je iets vermelden over de te verwachten omzet en winst. Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 4 van 24

5 Inhoud De inhoudsopgave vermeld op welke bladzijde een hoofdstuk of paragraaf in een hoofdstuk begint. Onderaan kunnen eventuele bijlagen genoemd worden. Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 5 van 24

6 Inleiding Geef hier kort aan waarom je dit bedrijf wilt opzetten, aan welk knelpunt in de maatschappij of in je omgeving komt het bedrif tegemoet. Hoe is je persoonlijke situatie in dit bedrijf, waarom wil je ondernemer worden en beschouw je jezelf ook als werknemer. Herzie deze beschrijving nog eens als je het plan klaar hebt. Bedrijfsgegevens Noteer hier: Naam van het bedrijf Adresgegevens, telefoonnummer, mobiel nummer, Inschrijfnummer KvK, BTW nummer Website van het bedrijf (eventueel met de toevoeging in bewerking Branche waartoe je bedrijf behoort Rechtspersoonlijkheid: NV, BV, VOF, Stichting, Vereniging, Maatschap, Coöperatie. Geef aan: Aantal ondernemers Directie Medewerkers Verwijs naar het personeelsdossier voor gedetailleerde informatie per personeelslid (houdt hierbij de privacy regels in het oog)! Vestiging van je bedrijf: Informeer naar voorwarden bij de gemeente Branche voorwaarden Houdt rekening met de concurrentie Diploma s, veiligheid, ga na welke plaatselijke verplichtingen er zijn zoals aansluiting bij een winkeliersvereniging, etc. Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 6 van 24

7 Product en/of dienst beschrijving Beschrijf kort en bondig de producten die je aanbiedt of de diensten die je wilt gaan verlenen. Eventueel meldt je er bij wanneer een en ander beschikbaar is, tegen welke prijs geleverd gaat worden en waar men de algemene voorwaarden kan vinden. Neem voldoende ruimte zodat je in de loop van de komende maanden het aanbod kunt aanpassen en uitbreiden. Geef geen garanties voor te lange tijden, probeer zoveel mogelijk goed in beeld te houden wie je klanten zijn (leeftijd, opleiding, inkomen, hobby s, aantal, etc. Het bureau voor statistiek geeft informatie per poscode gebied. Kun je ze ook allemaal bedienen? Waar dat mogelijk is kun je afbeeldingen van je producten of diensten toevoegen of verwijzen naar een promotiefilmpje op je website of op You Tube. Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 7 van 24

8 Prijsinformatie Neem prijsgegevens altijd op onder een voorbehoud van aanpassingen en wijzigingen. Je weet nog niet wat er allemaal gaat komen, hoe je kostprijsberekeningen uit gaan vallen, met welke uitgaven je allemaal te maken gaat krijgen en of je toeleveranciers wel op tijd zullen leveren. Belofte maakt schuld dus enig voorbehoud is helemaal niet gek! Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 8 van 24

9 Bereikbaarheid Geef een goede en duidelijke beschrijving hoe je klanten je het beste kunnen bereiken. Dit is mede afhankelijk of je wel klanten aan je deur wilt en kunt hebben. Als je een webwinkel begint is dat heel verschillend van een kapperszaak en dan nog. De kapper kan bijvoorbeeld een klein busje hebben en gewoon bij de klant thuis gaan kappen. Vooral ouderen en minder mobiele mensen zullen zoiets op prijs stellen. Vergeet niet een plattegrond en een foto van je bedrijf toe te voegen en geef parkeer informatie en vergeet niet de openingstijden te vermelden! Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 9 van 24

10 Marktanalyse en Marketing Je product moet op de markt komen en er moeten klanten komen. Geen klanten betekent geen inkomen en dat houdt in dat je bedrijf niet gaat lopen. Jammer van alle moeite en energie. Kortom: Zoek uit wie je doelgroep is, beschrijf je klanten Wat is de gemiddelde leeftijd van je doelgroep Richt jouw product zich op speciale subgroepen: jongens, meisjes, ouderen, Op welke inkomensklasse(n) richt je Wie zijn je concurrenten? Ofwel bij wie koopt jouw klant nu het product? Waar woont jouw klant? Het maakt wat uit of hij in de directe omgeving woont of dat bijvoorbeeld heel Nederland je afzetgebied is. Kun je in het laatste geval wel de aflevering garanderen? Marketing betekent jouw bewerking van de markt, hoe werf je klanten, hoe ontwikkel je je klantcontacten, hoe informeer je de klanten over jouw producten of diensten. Adverteren, publiciteit, , je netwerken, folders, mond op mond reclame, etc. zijn de geijkte methoden. Het is moeilijk te voorspellen hoeveel investering dit vergt maar je zult een deel van je tijd hiermee bezig zijn! Grijp de juiste gelegenheden voor promotie aan: Opening van je bedrijf Een kermis in jouw omgeving Markten, fancy fair, koopzondagen, etc. Let op de behoeften en koopmotieven van je klanten Wat doet de concurrentie? Leg uit waarom de klant nu juist naar jou toekomt! Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 10 van 24

11 Concurrentie Ga na wie je directe en toekomstige concurrenten zijn of worden. Hierbij moet je ruim redeneren want tegenvallers kunnen je bedrijf heel wat schade aandoen. Wie zijn het? Maak een lijstje en houdt hun activiteiten in de gaten, welke reclame acties, prijspeil, klantrelatie, etc. Bekijk goed het verschil in services Zijn de klanten tevreden over hun leverancier. Dit kun je te weten komen door gewoon op te letten, ogen en oren de kost te geven, of door medestudenten iets te laten onderzoeken. Maak een Sterkte-Zwakte analyse: welke sterke punten hebben zij, wat zijn de zwakke plekken, waar liggen uitdagingen voor jou en welke acties kunnen juist bedreigend zijn voor je bedrijf. Als je dit weet kun je juist tegenacties ondernemen waardoor juist bij jou de wind in de zeilen komt. Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 11 van 24

12 Verkoopstrategie De vraag is hoe je nu je product aan de man gaat brengen. Vanzelfsprekend is dit mede afhankelijk van hetgeen je aanbiedt maar desondanks moet je nu eenmaal op klantenjacht. Vergeet niet: spreken is zilver, zwijgen is goud. Ben je het met een klant niet eens, sla er dan niet gelijk op los, steek niet met een mes, bedreig de klant niet maar zwijg, maak het gesprek zo kort mogelijk en houdt de schade beperkt. Centrale vraag is hier: hoe weten je potentiële klanten dat je iets aan te bieden hebt, dat jouw product beschikbaar is en nu juist is wat zij zoeken. Houdt ook rekening met de kosten. Je zult een kosten-baten analyse moeten maken om een beetje te kunnen inschatten of de kosten in verhouding staan tot de (verwachte) opbrengst. Vraag je steeds af waarom jouw product of dienst een meerwaarde heeft ten opzichte van de rest en leg daar de nadruk op. Manieren om je product of dienst aan te bieden: locatie Vanuit een winkel Via telefonische verkoop Vlooienmarkten / straathandel / venten hoeveelheid Stuk voor stuk Op afspraak Van deur tot deur aanbieden Overige methoden (vul in): Catalogus, brochures, direct mail Tentoonstellingen en markten marketing. Je dient hierbij goed te selecteren wie je doelgroep is, het adres moet je weten, ga na of jouw boodschap geen spam vormt. e-commerce Adverteren: krant, lokaal blad, industriële magazines, aanplakborden, posters, visite kaartjes, Via tussenhandelare n Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 12 van 24

13 Personeel Voer je de werkzaamheden alleen uit of trek je hulpkrachten aan? Onder ondernemers wordt wel eens de grap gemaakt ik wens je veel personeel toe waarbij de achterliggende gedachte is dat personeel lastig is, veel geld kost, hoge eisen stelt, veel bescherming geniet waardoor het niet makkelijk is om weer van je personeel af te komen. Anderzijds zul je er rekening mee moeten houden dat je wel eens een keer ziek wordt, dat je naar klanten toe moet, dat je eens afwezig bent. Ga na: Kun je het bedrijf alleen runnen Is er op afroep hulp inzetbaar? Soms springen ouders, familieleden of vrienden je wel eens bij. Prima als dit niet al te vaak hoeft. Kun je via het uitzendbureau iemand huren. Dis is weliswaar wat duurder maar je zit er niet aan vast en je kunt de uren vrij gemakkelijk zelf bepalen. Personeel kun je ook hebben op basis van payrolling. Hierbij neemt een bedrijf alle personele lasten van je over en je betaalt per uur een bepaald bedrag. Verschil met uitzendwerk is dat je zelf het personeel kiest. Voer altijd zelf de sollicitatiegesprekken en let op: uitstraling, passend bij je bedrijf, klantgerichtheid, ervaring, past de opleiding bij je bedrijf en je klanten, vraag naar ervaringsbewijzen (getuigschriften, certificaten), vraag een cv met pasfoto en ga na waarom de persoon graag bij je wil werken. Begin met 3 maanden, verleng met 3 maanden en besluit dan pas verder mede met het oog op de toekomst van je bedrijf. Ondernemers mogen zoveel werken als ze zelf willen wordt wel eens gedacht maar dat klopt niet helemaal. In een BV moet de ondernemer minimaal 1250 uur per jaar werken en een minimum inkomen genieten van ca ,- hetgeen soms belangrijke beperkingen zijn. In een eenmanszaak, VOF of maatschap ligt dit anders daar deze ondernemingen niet gezien worden als rechtspersonen maar als private personen. Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 13 van 24

14 Toelevering grond- en hulpstoffen Zorg er voor dat je goed bij houdt wie je bevoorraders en je toeleveranciers zijn. Het adresboek bevat: Naam bedrijf + namen van contact personen Adres (straat, nummer, postcode) Telefoonnummers + mobiele nummers adressen Welke materialen leveren ze? Beschrijf kort voor jezelf de punten waarover je niet tevreden bent zodat je daar rekening mee kunt houden. De telefoonnummers zijn vooral bedoeld voor de noodgevallen, als je plotseling zaken tekort komt, of bepaalde grondstoffen zijn niet in orde, etc. Probeer goed je markt van toeleveranciers in de gaten te houden en probeer ook te handelen. Handelen is een kwestie van geven en nemen, bieden en laten, neem de balast bij gewenste grondstoffen en probeer alles weer te verkopen! Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 14 van 24

15 Inventaris Het opstellen van een inventarislijst is belangrijk in verband met het maken van de balans aan het eind van het jaar! Beschrijf kort: De wijze waarop je de inventaris bijhoudt Actualiseer de lijst regelmatig Stop kopieën van inventaris aanschaffingen in de inventarismap Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 15 van 24

16 Bedrijfsadministratie Er bestaat een wettelijke verplichting dat elke onderneming / ondernemer dient te zorgen voor een correcte en controleerbare administratie. U kunt de administratie zelf voeren of een administratiekantoor inhuren dat hierin is gespecialiseerd. BTW vergt een aparte BTW boekhouding en periodiek dient de BTW te worden afgedragen. Het is niet gek om jezelf te oriënteren op een administratief pakket dat aan de eisen van jouw bedrijf kan voldoen. Het inschakelen van een accountantsbureau of een administratiekantoor vergt ook een flinke investering en mogelijk kun je met een eenvoudig administratie pakket al aardig uit de voeten. Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 16 van 24

17 Bedrijfsdoelstellingen Kun je kort en bondig je persoonlijke doelstellingen met dit bedrijf opschrijven, welke resultaten beoog je te behalen, denk je nu al aan uitbreiding, samenwerking of juist aan een eenmanssituatie. Een en ander is mede afhankelijk van je persoonlijke competenties, eigenschappen, vakvaardigheid, inzicht, interesse voor bepaalde onderdelen, etc. Beschrijf nu de drie hoofddoelstellingen voor het 1 e jaar: Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 17 van 24

18 Bedrijfsfilosofie Zie je het bedrijf passend in het kader van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen, hoe is het gesteld met naleving van milieuregels en past het bedrijf in de omgeving waar je je wilt vestigen. Indien er veel klanten komen zal er voldoende ruimte moeten zijn, indien er vrachtwagens komen zal een woonwijk dat minder prettig vinden en het starten van een garagebedrijf naast een kinderopvangbedrijf is ook minder gewenst. Beschrijf drie hoofddoelstellingen die je in elk geval met je bedrijf wilt realiseren en in welk jaar: Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 18 van 24

19 Investeringen Prima ideeën, goed initiatief maar hoe krijg je voldoende middelen bij elkaar om het bedrijfsplan tot uitvoering te brengen. Beschrijf kort: De kosten om het bedrijf op te zetten: huisvesting, voorraden, bedrijfsinrichting, abonnementen, reclame, communicatie, loonkosten, reiskosten en administratie. De investeringen kunnen worden betaald door: Beschikbaar eigen geld (van je spaarrekening) Door leningen bij de bank Leningen van familie of vrienden Factoring Leverancierskredieten Ten aanzien van uw persoonlijke financiële situatie kunt u een overzicht van uw leningen opvragen bij het bureau krediet registratie in Tiel ( ) Investeringsbegroting Oprichten bedrijf (notaris) Domeinregistratie, server Logo, internetsite, drukkosten Inkoop Administratie software Eenmalige administratiekosten (KvK, CBS, etc.) Communicatieve voorzieningen Verzekeringen Contracten Onvoorzien Prive storting (bij oprichting bv) Benodigde externe financiering Totaal Totaal Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 19 van 24

20 Financieringsbegroting Benodigd kapitaal Prive storting eigen vermogen Overwaarde eigen woning Leningen (familie, bank) Achtergestelde leningen Totaal Totaal Solvabiliteit= % eigen gelden 64,5% Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 20 van 24

21 Omzet Het is van betekenis dat je de omzet goed probeert te begroten. Dit zal zeker in het begin niet meevallen daar je niet weet hoeveel klanten er komen, hoeveel belangstelling er is voor je product of dienst, of je product wel aanslaat, enzovoort. Het is daarom belangrijk dat je de verkopen van elke dag zo nauwkeurig mogelijk bijhoudt. In een winkel doet tegenwoordig de kassa dat voor je (de kassabon moet aan bepaalde eisen voldoen) en je kunt je inkoopbeleid op deze manier goed ontwikkelen. Het bijhouden van inkopen, verkopen en voorraden is daarom erg belangrijk. De uitverkoop is meestal gericht op de verkoop van producten die in de voorbije periode moeilijk verkoopbaar bleken te zijn. Je laat een deel van de prijs vallen en probeert nog wat te verkopen zodat de inkoop mogelijk nog gedekt kan worden. Weliswaar is Nee, dat hebben we niet een slecht antwoord maar het is ook vanzelfsprekend dat je niet alles kunt hebben, in voorraad hebt of kunt verzorgen maar het antwoord zou moeten luiden jammer, op dit moment is het niet in voorraad maar ik kan het voor u bestellen tenzij het gevraagde product of dienst geheel niet door u wordt geleverd of ondersteund. Verkoopboek Datum Debiteur Uw referentie Onze referentie Resource Omschrijving / artikel aantal Code bedrag opmerkin gen Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 21 van 24

22 Maandelijks inkomen Het is van betekenis dat de ondernemer in leven blijft, dat hij elke dag te eten heeft en zijn rekeningen kan betalen. Het is daarom noodzakelijk dat het bedrijf gedurende de eerste (6) maanden in staat is om het bestaansminimum aan inkomen te garanderen. Indien dit niet het geval is zal in het financieringplan hiermee rekening moeten worden gehouden! Je kunt voor jezelf hiervan een goed beeld vormen door een begroting te maken van je maandelijkse kosten. Het NIBUD geeft uitstekende informatie hierover. Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 22 van 24

23 Voorbeeld maandbegroting prive kosten Inkomen Salaris ondernemer Salaris partner Uitkeringen (BBZ, WAZ, WIA, IOAZ, AOW, ANW, etc.) Alimentatie Subsidies Uitgaven Huur / hypotheek Gas, electriciteit, water Heffingen Abomnementen, vakbladen, internet, etc. Telefoon, fax, mobiele telefoon Ziektekostenverzekring Arbeidsongeschiktheidsverzekring Pensioenvoorziening Inkomensverzekering 1 e jaar ziekte Verzekringen gezin (aansprakelijkheid, inboedel, opstal, brand, etc.) Transport, openaar vervoer Kinderopvang School- en studiekosten Alimentatie kosten Afbetalingen en rentekosten Reserveringen (voor apparatuur, reparaties, onderhoud, kleding, etc.) Huishoudelijke uitgaven (voeding, benzine, persoonlijk, schoonmaak, zakgeld, etc.) Totaal inkomen Bron: Nibud, geldboek voor ondernemers Totaal uitgaven Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 23 van 24

24 Break even Indien de totale kosten de totale ontvangsten overstijgen dan is er iets mis. In het begin, tot enkele maanden na de start kunnen de kosten groter zijn dan de opbrengsten maar op een bepaald moment stopt dit. Het kan dan fout gaan omdat de liquiditeiten onvoldoende zijn om de rekeningen van leveranciers te betalen. Als dat niet meer gebeurt dan zullen er geen goederen meer geleverd worden en gaat het bedrijf op de fles. Zo moet de ondernemer rekening houden met de omvang van de achterstallige debiteuren (mensen en instellingen van wie de ondernemer geld tegoed heeft). Het lijkt wel aardig een flinke omzet te hebben maar als die niet betaald wordt schiet je er niets mee op. Betalingsherinneringen, aanmaningen en de deurwaarder mogen niet te lang worden uitgesteld. Beter is om in de algemene voorwaarden op te nemen dat levering uitsluitend plaats vindt tegen contante betaling, hoe de levering plaats vindt, installatievoorwaarden, etc. Aansprakelijkheid Dit product is tot stand gekomen in het kader van het Europese project Studentstarter. Zowel de Europese Commissie als de partners in het project aanvaarden geen aansprakelijkheid voor omissies, onjuistheden of fouten in dit product of voor de gevolgen daarvan. Door veranderingen in wet- en regelgeving, veranderingen in percentages en prijzen voor producten of diensten kunnen er verschillen met de werkelijke situatie ontstaan waarvoor de schrijvers geen aansprakelijkheid kunnen aanvaarden. Het naslagwerk geeft verwijzingen naar andere literatuur, websites en informatiebronnen en geadviseerd wordt deze uitvoerig te raadplegen maar uiteindelijk zelf keuzes te maken. Veel succes bij het opstellen van het ondernemingsplan. Vught, juni 2008 Jos Paulusse Bureau European Educative Projects bv E: Werkboek opstellen van je ondernemingsplan Pagina 24 van 24