De Speld: zoiets als GeenStijl maar dan leuk. MUG-wijzer: adressen en tips voor werk, geld en inkomen. Emigreren met uitkering kan nog

Transcriptie

1 februari 2011 iedere maand gratis Thuiszorgers zijn de stopwatchzorg zat Emigreren met uitkering kan nog Stuyf s sportverhaal: afzien als een beest MUG-wijzer: adressen en tips voor werk, geld en inkomen Problemen met uw uitkering? Gratis afspraak! Zie ook advertentie op pagina Gratis Rechtshulp voor Minima Uitkeringen, Arbeidsrecht en Strafrecht Willering Advocaten Singel 190 Amsterdam - De Speld: zoiets als GeenStijl maar dan leuk

2 de maand mug Inhoud 5 Amsterdam bezuinigt op onbemiddelbare werkloze 7 Werk in ouderenzorg wordt ontmoedigd 11 Milieuwerk/Ecocollege leert mannen wat werken is 15 GeenStijl heeft een wél grappige concurrent erbij 19 Hi5: één voor kansrijken en één voor kansarmen 20 Met je uitkering naar de tropen. Wat een rotland! 6 De w a j o n g is echt geen feest, veel wajongers zitten in een isolement 8/9 Polen in Amsterdam, ze zijn er maar vormen zeker geen probleem 10 Eendjes voeren, wel of niet verstandig? En Rondkomen 12 Ombudsman en hoe cd-winkel Charles de NZ-lijn overleeft 13 Pubquiz al jaren populair 14 Ramsj, Cavia en Picasso 16/17Agenda en maatschappelijk realisme in fotomuseum Foam 22/25 MUG-wijzer: tips en nuttige adressen over werk en inkomen 27 SPORT: André Stuyfersant in de achtervolging 28/29 Peeters, Mizee, Bertrams & juristentaal & betoog & brieven 31 Klerenzooi & Koopwijzer Omslagfoto: Rob Janssen Vakcentrale FNV start meldpunt voor flexwerkers De FNV heeft een meldpunt voor flexwerk geopend. Steeds vaker worden vaste arbeidscontracten omgetoverd tot flexibel werk, met minder rechten en zekerheden en vaak ook minder salaris. FNV zegt op zich niets te hebben tegen flexarbeid, mits de werknemer er zelf Peter van StraAten MUG begint de maand met een overzicht van de vorige. Welke gebeurtenissen, wetswijzigingen of politieke ideetjes raakten uw portemonnee? Wie kwam voor uw belangen op? Waar werd u wijzer van? Wat hielp u aan werk of zorgde ervoor dat u het straks wat beter hebt? En wat staat ons nog te wachten? MUG maakt de balans op. voor kiest. Flexwerk betekent vaak meer vrijheid in werktijden. FNV krijgt echter signalen dat werknemers op grote schaal worden ontslagen om ze in dezelfde functie weer als flexkracht aan te nemen. Een voorbeeld is TNT Post. Het komt ook voor dat na ontslagrondes andere flexwerkers hetzelfde werk doen. De FNV wil om te beginnen feiten verzamelen. Werknemers die deze praktijk herkennen, kunnen hun ervaringen aan het meldpunt Flexwerk doorgeven. Hun informatie wordt vertrouwelijk behandeld. Inflatie vertoont sinds eind 2010 stijgende lijn Eind december 2010 was de inflatie in Nederland op het hoogste peil in twee jaar: 1,9 procent. Vooral benzine en diesel werden duurder: 13,4 procent in één jaar tijd. Ook kleding en beltarieven stegen behoorlijk. Bellen en internetdiensten gingen met met 5,1 procent omhoog. Elektriciteit en gas waren juist goedkoper, dankzij de lagere olieprijs van een jaar geleden. Anders was de inflatie over 2010 nog hoger uitgevallen. Over heel 2010 was het geld 1,3 procent minder waard. Het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) maakte deze cijfers bekend. Volgens Eurostat steeg in Europa de inflatie in december met zelfs 2,2 procent. In Nederland is de inflatie, volgens het Financieele Dagblad, al ruim een jaar lager dan de algemene Europese geldontwaarding. Collectief ontslag dreigt voor UWV-medewerkers Vakbond Abvakabo FNV vreest dat vier- tot negenduizend werknemers van uitkeringsinstantie UWV de komende jaren ontslagen zullen worden als gevolg van overheidsbezuinigingen. Dat komt neer op ongeveer 20 procent van het personeelsbestand. Ook zal de helft tot tweederde van de UWVvestigingen moeten sluiten. Zoals het er nu uitziet moet tot miljoen euro bezuinigd worden. Het UWV, zegt voorzitter Joop Linthorst in zijn nieuwjaarstoespraak, dreigt te veranderen in een uitkeringsfabriek, waarbij arbeidsbemiddeling niet meer tot het takenpakket behoort. De Abvakabo heeft begrip voor de bezuinigingen maar vindt de voorstellen zoals ze er nu liggen onaanvaardbaar. FNVonderhandelaar Sander Wesdorp zegt dat Den Haag eens rust moet scheppen en het UVW moet laten doen waar het goed in is. 2 Actueel 2 f e bfr eu ba rru i a2011 r i 2011 mug magazine

3 sel. Iedereen in de wwik komt in aanmerking voor bijstand. Overigens is een wwb-uitkering 43 procent hoger dan de wwik. De overheveling kost de staat dus meer. Eind 2011 zullen er naar verwachting kunstenaars in de wwik zitten. Professoren demonstreerden op 21 januari in Den Haag tegen de sloop van het onderwijs. De hooggeleerde dames en heren verklaarden zich met hun optocht solidair met de studentendemonstratie op het Malieveld. Meer dan studenten demonstreerden tegen de bezuinigingen. Vooral de boete op studievertraging zit ze dwars. Ook universiteiten en hogescholen wacht een boete als ze studenten niet snel genoeg laten afstuderen. Premier en oud-staatssecretaris van Onderwijs Mark Rutte (VVD) was niet onder de indruk. Foto: Thijs Kuipers DWI Amsterdam test digitaal aanvragen bijstand Inwoners uit de stadsdelen Oost en Centrum die ingeschreven staan bij het UWV Werkbedrijf kunnen sinds kort hun bijstandsuitkering (wwb of ioaw) digitaal aanvragen. Op dit moment geldt deze service nog uitsluitend voor klanten van Marktplein Oost/ Centrum maar het is volgens DWI de bedoeling dat in de loop van dit jaar uitkeringsgerechtigden in heel Amsterdam digitaal hun aanvraag kunnen doen, en wel via www. werk.nl. Voor de digitale aanvraag is een DigiD nodig, zoals voor elk digitaal overheidsloket. Een DigiD kan worden aangevraagd op www. digid.nl. Het aanvragen van een DigiD-account duurt enkele dagen. De mogelijkheid om bijstand digitaal aan te vragen, past in het beleid van DWI om meer diensten digitaal aan te bieden. Handig voor cliënten die met de digitale snelweg vertrouwd zijn (85 procent van alle Nederlanders) en voor de dienst, die daarmee minder mensen aan het loket krijgt. Burgerinitiatief voor hogere AOW-uitkering Het Platform AOW Omhoog diende in januari een burgerinitiatief in voor verhoging van de aow. Het Platform overhandigde ruim handtekeningen aan de Commissie voor Burgerinitiatieven van de Tweede Kamer. Aanleiding voor het burgerinitiatief is dat het aow-bedrag in de loop der jaren op een achterstand van 15 tot 17 procent is gekomen ten opzichte van de welvaartsstijging. Deze uitholling moet volgens de indieners worden stopgezet door het bedrag met minstens 15 procent te verhogen. Woordvoerder Frits Neijts van het Platform AOW Omhoog:,,Ouderen lopen niet graag te koop met hun stille armoede, maar uit de gesprekken tijdens het ophalen van de handtekeningen bleek de zorg over de hoogte van de aow enorm te leven. Niet alleen bij 65-plussers, ook bij heel veel mensen onder de 65. Cultuur-Ondernemen: afschaffen WWIK kost geld Het kabinetsvoornemen de Wet Werk en Inkomen Kunstenaars (wwik) in 2012 op te heffen levert géén tien miljoen op maar kost dertig miljoen. Dit zegt Cultuur- Ondernemen (C-O), de instantie die gegadigden voor de wwik beoordeelt. Kunstenaarsorganisaties, uitvoerende gemeenten en C-O hebben staatssecretaris Paul de Krom (VVD) gewezen op fouten in zijn berekeningen. Jo Houben, directeur C-O:,,Maar De Krom zet de intrekkingswet gewoon door. Hij wijst op een administratieve lastenvermindering voor de twintig gemeenten die de regeling uitvoeren. Die zijn juist tegen afschaffing van de wwik omdat die zo goed werkt. Volgens C-O is de besparing van tien miljoen euro niet onderbouwd. Sociale Zaken schat dat de helft van de personen in de wwik straks in aanmerking komt voor een wwb-uitkering (bijstand). Houben:,,Hoe het ministerie daarbij komt, is een raad- 'Meeste Nederlanders willen het ziekenfonds terug' Het nieuwe zorgstelsel, ingevoerd in 2006, heeft de harten van Nederlanders nog niet gewonnen. Tweederde wil het ziekenfonds terug. Dit blijkt uit een onderzoek van TNS Nipo en verzekeringssite. nl. Voornaamste reden is de grote stijging van de maandpremie. Bij de invoering van het nieuwe zorgstelsel waren de nominale zorgpremie, belasting over inkomensafhankelijke bijdrage en eigen risico samen gemiddeld 121,- per maand. Dat is opgelopen tot 191,- per maand. Alle onderdelen van de verzekeringskosten worden ook in 2011 weer duurder. Van 1996 tot 2005 was de nominale ziekenfondspremie rond de 28 gulden ( 12,75) per maand. Slechts 12 procent van de ondervraagden vindt dat er sindsdien een betere prijs-/ kwaliteitsverhouding van de zorg is gekomen (zie Koopwijzer, p. 31). Redactioneel Joop Lahaise Help, we zijn gekrompen! MUG Magazine verschijnt vanaf deze maand op een nieuw formaat. UvA-studenten herkennen het van universiteitsblad Folia. Niet toevallig want Folia en MUG worden beide door drukkerij Dijkman in Diemen gedrukt. Het nieuwe formaat laat MUG Magazine meer op een magazine lijken. Daarbij besparen we een beetje op papier, altijd handig in deze barre tijden. Maar de belangrijkste reden is dat we een nog mooier magazine denken te kunnen maken, een blad dat op de leestafel gezien wil worden. Daarmee kunnen ook onze krantendisplays een maatje kleiner, waarmee we meer instellingen en supermarkten enthousiast hopen te maken om MUG voor hun klanten aan te bieden. Echt nieuw is de website die medio februari zal worden gelanceerd. Het gloednieuwe mugweb wordt een stuk overzichtelijker, actueler én voorzien van een interactieve MUG-wijzer (mogelijk gemaakt door de Delta Lloyd Groep Foundation). Straks kunnen Amsterdammers op de iets langere termijn alle Nederlanders online bij MUG terecht met vragen over werk, inkomen en rondkomen. Het werkt simpel: je geeft je postcode op, je leeftijd en je hulpvraag. De MUG-wijzer toont vervolgens een kaart met adressen bij jou in de buurt, waar je terecht kunt: DWI-kantoren, (schuld-)hulporganisaties, rechtsbijstandskantoren maar ook uitzendbureaus, re-integratiebedrijven enzovoort. Op dit moment wordt onderzocht of er ook een koppeling gemaakt kan worden met het digitale loket van DWI, zodat de MUG-bezoekers straks met zijn DigiD snel kan checken of hij bijvoorbeeld recht op een uitkering heeft. Vanzelfsprekend vindt u ons straks ook op Facebook en Twitter. mug magazine f e b r u a r i 2011 Actueel 3

4 van der Woude de Graaf Advocaten Juridische Problemen? Op het gebied van Arbeidsrecht, Civiel Recht, Consumentenrecht, Huurrecht, Personen- en Familierecht, Sociale Zekerheid, Strafrecht en Vreemdelingenrecht kunt u bij ons kantoor terecht. Tel of Kostenloos Spreekuur: Voor kennismaking en kort advies kunt u terecht op ons gratis spreekuur, donderdag van uur. Gelieve zich telefonisch aan te melden tussen en uur op voor een afspraak op diezelfde dag. Willemsparkweg 31, 1071 GP Amsterdam T: F: E: info@woudegraaf.nl I: Ons kantoor is bereikbaar met tramlijnen 2, 3, 5 en 12 De Stadsbank van Lening is in 1614 opgericht. Bij deze gemeentelijke dienst kan iedereen vanaf 18 jaar geld lenen op onderpand. De rente (beleenkosten) was en is nog steeds een stuk lager dan bij particuliere pandhuizen. En natuurlijk zonder winstdoelstelling. De voordelen van de Stadsbank van Lening direct contant geld tegen inlevering van uw sieraden of gebruiksartikelen; lage beleenkosten en verlengen van uw lening is elke 6 maanden mogelijk; u kunt uw bezittingen elk moment weer meenemen, als u het geleende geld met de kosten terugbetaalt; een gemeente instelling, dus betrouwbaar. Nooit te oud om vrijwilligerswerk te doen! Kom naar de oriëntatietraining voor 65 plussers op 24 februari en 3 maart van 14 tot 17 uur in stadsdeel Centrum. Of kom naar één van de bijeenkomsten in Noord, Nieuw West, Oost of West. Aanmelden & informatie via de Vrijwilligers Centrale Amsterdam: of Dit project wordt uitgevoerd door de Vrijwilligers Centrale Amsterdam i.s.m. de Vrijwilligersacademie Ervaringen met (psychische) problemen in het dagelijks leven uitwisselen en delen? Kom naar de multiloog -bijeenkomsten voorjaar 2011 in Amsterdam-West! plaats: STICHTING MUZENIS, Cliffordstraat 38 (hoek Van Hallstraat) dag & tijdstip: dinsdag uur datum: 15 februari, 8 maart, 19 april, 31 mei, 14 juni (kunst-multiloog) en 26 juli (kunst-multiloog) openbaar vervoer: tram lijn 10 (eindhalte), bus 21 plaats: WACHTERLIEDPLANTSOEN 1-3 (t.o. de Augustanakerk) dag & tijdstip: dinsdag uur datum: 8 februari en 15 maart openbaar vervoer: tram lijn 12 en 14, bus lijn 15 en 21 plaats: CENTRUM WESTERWIJK, Adm. De Ruijterweg dag & tijdstip: woensdag uur datum: 30 maart en 11 mei openbaar vervoer: tram lijn 7, 12, 13 en 14, bus lijn 18 toegang: overal gratis tel: organisatie: Stichting IPC i.s.m. INCA-PA website: Uw hart luchten? Dat kan bij het Linnaeushof 4, 1098 KH Amsterdam DE BIJSTANDSBOND EN ADVOCAAT MARC VAN HOOF Inloopspreekuur Juridische en sociale begeleiding Iedere dinsdag en donderdag van uur We gaan mee naar spannende gesprekken Da Costakade 162, Amsterdam Telefoon: Zie ook : Teletekst AT5 pagina 420 Janssen Ketwaru & Rigter s t r a f r e c h t a d v o c a t e n Wordt u verdacht van een strafbaar feit? Heeft u een dagvaarding ontvangen? Bent u aangehouden door de politie of uitgenodigd om te verschijnen op het politiebureau? De ervaren strafrechtadvocaten van Janssen Ketwaru & Rigter staan u bij wanneer u in aanraking komt met politie of justitie. info@jkr-advocaten.nl Westeinde ZN Amsterdam Word vrijwilliger bij De Regenboog Groep Maatje voor mensen met psychische problemen bij de Amsterdamse Vriendendiensten. Buddy voor daklozen of verslaafden bij de Buddyzorg. Ook 55 + vrijwilligers gezocht! Maatje voor klanten van de Voedselbank bij VONK. Vrijwilliger bij onze inloophuizen voor dak- en thuislozen. Vrijwilliger bij de Buurtboerderij in Westerpark. info@deregenboog.org / Telefoon: (020) Advertentie j a n u a r i 2011 mug magazine

5 Martin Brandwagt De re-integratie van Amsterdamse bijstandsgerechtigden met weinig kans op werk gaat op de schop. Veel hoofdstedelijke organisaties op sociaal-cultureel terrein vrezen voor de toekomst van de onbemiddelbaren en voor zichzelf. Mathilde Andriessen van wandelvereniging Nemo met twee van haar m a p -cliënten. Foto: Sandra Hoogeboom Sociaal isolement dreigt voor MAP/SAP-ers H et gemeentebestuur kondigde in januari zijn bezuinigingsplannen aan op de re-integratie van werkzoekenden naar de arbeidsmarkt. Wethouder Andrée van Es (GroenLinks) van Sociale Zaken, tot een gezelschap van reintegratiebedrijven en organisaties:,,we gaan het anders doen. Dat kan betekenen dat we met met een aantal van u anders gaan samenwerken en met een aantal zelfs niet meer zullen samenwerken. Het wordt een zware periode, zo vreest menig sociaal-culturele organisatie in de hoofdstad. Ook particuliere re-integratiebureaus moeten het ergste vrezen. Van Es:,,Re-integratie wordt alleen ingezet als het naar werk leidt. Dat is een breuk met het verleden. Tot nu toe werd ook sociale activering gesubsidieerd. Is ook heel belangrijk. Het draagt bij aan het meedoen van mensen die anders niet de deur uit zouden komen. Maar daarvoor is geen re-integratiegeld meer beschikbaar. Van Es benadrukte dat dit niet alleen een bezuinigingsoperatie is:,,het kan en het moet beter, zo bekritiseerde zij de reintegratiepraktijk van de afgelopen jaren. Hoe de bezuinigingen worden uitgevoerd, wordt op dit moment uitgewerkt; wel kondigde Van Es alvast de komst aan van een nieuw, eigen re-integratiebedrijf van de gemeente, in samenwerking met DWI en Pantar. Werkzoekenden zijn grofweg ingedeeld in vier groepen. Onderaan staan mensen die zoveel belemmeringen hebben (slechte gezondheid, verslaving, schulden, sociaal isolement) dat zelfs vrijwilligerswerk niet direct aan de orde is. Dit granieten bestand van de bijstand moet eerst weer onder de mensen komen. DWI kan iemand uit deze groep in een sap-traject plaatsen (sociale activeringsplaats). De tweede groep bestaat uit mensen die voorlopig niet in aanmerking komen voor betaald werk maar met een beetje begeleiding wel voor vrijwilligerswerk. Veel van hen hebben een map-plaats (maatschappelijke activering) bij een stichting of vereniging. Mensen met een sap- of mapplaats krijgen een kleine onkostenvergoeding bovenop de bijstandsuitkering. De organisatie die hen begeleidt, krijgt hiervoor een vergoeding. De derde groep is op termijn beschikbaar voor de arbeidsmarkt maar heeft nog een tussenfase met vrijwilligerswerk nodig (participatieplaats oftewel pap-plaats). Ook zij krijgen een kleine vergoeding. Rest de bijstandsgerechtigden die direct beschikbaar zijn voor de arbeidsmarkt. De laatste twee groepen zijn voor particuliere re-integratiebedrijven het meest interessant. Aan geslaagde bemiddelingen wordt verdiend. Amsterdam richt zich de komende jaren vooral op deze bemiddelbaren. Voor de gemeente betekent elke uitstroom naar werk een bijstandsgerechtigde minder, een financieel voordeel van ruim ,- per jaar. In plaats van re-integratietrajecten uit te besteden aan marktpartijen en sociaalculturele organisaties gaat de gemeente ze meer in eigen hand nemen. Klanten die Re-integratie wordt alleen ingezet als het naar werk leidt perspectief hebben op een betaalde baan worden begeleid door een nieuw gemeentelijk re-integratiebedrijf. Om te bepalen wie kansrijk is, krijgen kandidaten eerst een diagnose-periode die maximaal een half jaar duurt. Wat met al die Amsterdamse bijstandsgerechtigden gebeurt die géén perspectief hebben op een betaalde baan is onzeker. Voor een deel kunnen zij vrijwilligerswerk blijven doen. Voor personen die dat zonder begeleiding niet redden, dreigt sociaal isolement, vreest directeur Ruud Antonisse van het Juttersdok. Stichting Juttersdok, keten van tweedehands goederenwinkels, en actief als begeleider van werkloze jongeren, heeft zo n 120 map-ers rondlopen. Antonisse:,,Vooral kwalijk dat de wethouder zegt dat dit niet alleen een bezuiniging is, maar dat het ook beter kan en beter moet. Partijen met wie jarenlang is samengewerkt worden zomaar aan de kant gezet. Vanaf 1 maart begint bij ons de leegloop. Ik voorzie dat de helft gaat afhaken. Die komt ook niet terug als vrijwilliger. Voorzitter Mathilde Andriessen van wandel-en natuurvereniging Nemo vreest eveneens het einde van de map-ers.,,dit is slecht nieuws, waar we overigens wel op voorbereid waren. Toch valt het ons rauw op ons dak want we hebben hier 25 mapers en sap-ers rondlopen. Die begeleiden we met wandelprojecten en werken in het groen. Praktisch heeft dit voor ons als consequentie dat we in mei al deze mensen kwijt zijn. Zonder geld geen begeleiders, dan houdt het op. Dit zijn juist mensen die heel veel structuur nodig hebben. Veel hebben verslavingsproblemen en een slechte conditie. Vijf kilometer wandelen is al veel. Jammer, we hebben de begeleiding jaren met plezier gedaan en zagen heel wat mensen opbloeien. Hoe we het financiële gat vullen? Ach, we bestaan 25 jaar en zijn wel wat gewend. Gelukkig zijn we niet afhankelijk van de map-gelden. Voor het Juttersdok zullen de financiële gevolgen ernstiger zijn, vreest Antonisse.,,Als we geen aanbesteding meer krijgen, zitten we met een gat van ,-. Ik heb voor acht begeleiders ontslag aangevraagd. Ik moet dit doen om te voorkomen dat we in de problemen komen. Of het gaat lukken om van ex-map-ers goed functionerende vrijwilligers te maken? Paula van Staveren van de Stichting Experimentele Werkplaatsen zegt:,,het kost nu al enorme moeite om ze op tijd te laten komen. Als ze straks op de grote hoop worden gegooid, dan mag ik wel een Uzi aanschaffen om ze uit bed te knallen. mug magazine f e b r u a r i 2011 achtergrond 5 ONBEMIDDELBAREN MOGEN THUIS BLIJVEN

6 Het kabinet zet mes in de w a j o n g Als ze me missen dan ben ik vissen... Als ze me zoeken dan ben ik snoeken... Martin Brandwagt De regeling voor jonggehandicapten, de w a j o n g, wordt in 2012 aangepast. Wie denkt er aanspraak op te maken, moet zich haasten. Wa j o n g -er Thijs (niet in het artikel) werkt ondanks handicap bij gewone werkgever. Foto: Ingrid de Groot D e wajong wordt samengevoegd met de wet Sociale Werkvoorziening (wsw), de wet Werk en Inkomen Jongeren (wij) en de bijstand. Alleen de zwaarste gevallen komen straks nog in aanmerking voor een wajong-uitkering. Iedereen die ook maar enigzins in staat is om te werken moet die capaciteit benutten. En niet alleen in een beschermde werkomgeving zoals de sociale werkvoorziening, maar bij voorkeur bij een gewone werkgever. Is iemand niet in staat 100 procent productiviteit te leveren, dan wordt zijn loon aangevuld tot bijstandsniveau. Dit noemt het kabinet werken naar vermogen. Waarom de versobering? Sinds 2004 is het aantal wajong-ers drastisch gestegen, mede als gevolg van de invoering van de Wet Werk en Bijstand in dat jaar. Veel bijstandsgerechtigden met een handicap vonden hun weg van het strenge bijstandsregiem naar de wajong, die geen vermogenstoets of sollicitatieplicht kent. Maar als altijd: als de instroom te groot wordt, volgen er maatregelen. De eerste aanpassingen van de wajong, in januari 2010, deden nog niets af aan de populariteit van deze uitkering. Afgelopen jaar steeg het aantal wajong-ers door naar bijna personen. Daar zitten ook ouderen tussen, bij wie de handicap op jonge leeftijd is ontstaan. Wat wil het kabinet veranderen, op hoofdlijnen? Het recht op wajong vervalt als een jonggehandicapte bij iemand inwoont bijvoorbeeld een ouder die genoeg verdient om hem te onderhouden. Wajong is alleen nog voor volledig en duurzaam arbeidsongeschikten. De rest gaat in principe aan het werk, eventueel met een aanvulling op het loon. Zij worden zoveel mogelijk door hun gemeente aan een baan of leerplek geholpen. Werkende wajong-ers krijgen nu nog loonaanvulling tot het miminumloon, straks tot bijstandsniveau. De regels gelden vooralsnog voor gevallen van na 1 januari 2010 en worden vanaf 2012 toegepast. Wie volledig en duurzaam arbeidsongeschikt is, blijft voorlopig buitenschot. Maar keuringen zijn streng. Bij wia-keuringen zijn gevallen bekend van Alzheimer-patiënten die gedeeltelijk arbeidsgeschikt werden verklaard. Staatssecretaris Paul de Krom (VVD) berichtte de Kamer overigens op 27 januari dat zijn hervormingsvoorstel later dan gepland wordt ingediend. Of dit ook uitstel van invoering van de nieuwe wet betekent, is nog niet duidelijk. gorter Nico Haak zit heel diep in mijn hartje! Dromen van werk en een relatie Je ziet het niet aan ze af en dat maakt het extra wrang. Mensen met psychiatrische problemen verkeren maar al te vaak in een isolement. Rick (41) vertelt openhartig over zijn leven als psychiatrische patiënt met een wajong-uitkering. Rick (niet zijn echte naam) doet zijn verhaal in een DAC in Amsterdam, waar hij fitnesst. Een DAC is een dagactiviteitencentrum voor mensen met psychische problemen. Rick is verschillende keren psychotisch geweest en werd dan opgenomen in een psychiatrische instelling, variërend van enkele weken tot een jaar. Waar hij van droomt? Van een goede relatie, niet per se met kinderen. En van werken in de sport of de techniek. En een iets beter inkomen dan hij nu heeft. Dan heeft hij een vrouw wat te bieden.,,maar al te veel denk ik er niet over na. Hij heeft wel een leuk huis maar vindt dat zijn leven te weinig inhoud heeft. Veel verveling, weinig hobby s. Twee jaar werkte hij via re-integratiebedrijf Pantar bij een metaalbedrijf, dat failliet ging. Hij probeerde een andere baan te vinden maar dat mislukte. Uiteindelijk meldde het maatschappelijk werk hem aan voor een wajonguitkering, bedoeld voor mensen die op jonge leeftijd arbeidsongeschikt raken. Hij voldeed aan de criteria. Sindsdien doet hij vooral vrijwilligerswerk, via het zorgloket in zijn buurt: boodschappen halen voor ouderen. Leuk werk, fijn contact. Hij koopt ook frisdranken in voor het café van een DAC en helpt daar bij het begeleiden van bijeenkomsten. En Rick sport veel, loopt marathons. Hij leest graag, bij voorkeur over jazz en house. Rick:,,Dat is genieten. Omdat hij weinig geld heeft, downloadt hij muziek van internet.,,meisjes... ik heb ze materieel en maatschappelijk niet veel te bieden. En als ze weten wat ik mankeer dan willen ze niet meer, is mijn ervaring. Ik ben bang om afgewezen te worden. Daarom probeer ik het niet zo vaak meer, behalve soms via datingsites. Maar als je eerlijk over jezelf vertelt, haken ze al snel af. Ik heb wel leuk contact met een meisje uit Azië. Maar zij weet niet alles over mijn echte situatie. Ik durf meisjes met wie ik op internet contact heb eigenlijk niet te ontmoeten. Toch verveel ik me thuis omdat ik niet genoeg te doen heb. Ga dan stemmen of geluiden in mijn hoofd horen. Door mijn situatie heb ik ook niet voldoende opleiding en vakkennis. En te weinig geld en gelegenheid om dat in te halen. Of steun om nog een diploma te halen. Ik heb wel een paar vrienden, overgehouden van het vissen. Verder mis ik goed contact met mijn familie. Die hebben te het druk met hun eigen leven. We delen geen ervaringen, helaas. Dat zie ik als een algemeen probleem in mijn leven. Dat andere mensen altijd zo druk, druk, druk zijn en nooit tijd lijken te hebben... Irene Kosman 6 achtergrond f e b r u a r i 2011 mug magazine

7 Foto uit de serie MOVED van de vertrekkende Amstelhof-bewoners. Foto: Jan van Breda Werk in de ouderenzorg wordt ontmoedigd Charles Braam Dagelijks gaan tienduizenden verpleegkundigen op pad om oudere mensen te helpen, die dankzij deze zorg thuis kunnen blijven wonen. Maar in dit nobele beroep zit danig de klad. T iny de Vries (37) en Sylvia de Jong (40) zijn gediplomeerde ziekenverzorgers. Tiny fietst dagelijks volgens een strak schema haar wijk af om bij gemiddeld zestien cliënten zorgtaken te verrichten. Dat varieert van het geven van een injectie met insuline tot het aantrekken van steunkousen. Tijd voor een goed gesprek is er nauwelijks. Stopwatchzorg wordt dat tegenwoordig genoemd: iedere handeling moet binnen een bepaald aantal minuten worden verricht. Het hele dagschema is daarop gebaseerd. Dagelijks gaan tienduizenden ziekenverzorgenden als Tiny en Sylvia op pad, de wijk in zoals ze zelf zeggen. Ze gaan een of meerdere keren per dag bij al die ouderen langs die verzorging krijgen. Wie zelf niets, of zo goed als niets meer kan, is aangewezen op een verzorgingshuis. Tiny de Vries laat haar dagschema zien. Er wordt van haar verwacht, dat ze op de fiets de afstand tussen het Amstelstation en de Javastraat in vijf minuten aflegt, in enkele minuten de cliënt een insulineinjectie geeft en dan zo snel mogelijk naar de volgende cliënt fietst. De Vries:,,Over de hele dag gemeten heb je een reistijd van een half uur. Dat is niet realistisch. Dus word je gedwongen om tijd van je cliënten af te pikken. Bepaalde handelingen doe je puur op routine, zoals snel in tien minuten medicijnen uitzetten. In plaats van de twintig minuten, die er eigenlijk voor staan. Zo ga je altijd gehaast de dag door. Een fout is dan snel gemaakt. Tiny de Vries:,,Ik vergeet soms dingen. In al die jaren gelukkig nog nooit met fatale gevolgen maar ik sluit dat in de toekomst niet uit. Met al dat gehaast schiet de lunchpauze er vaak bij in.,,ik eet mijn boterham op de fiets of bij een cliënt, die ik net op de wc heb gezet. Ondanks alle hectiek en haar slinkend vertrouwen in het organisatievermogen van haar werkgever wil ze voorlopig niet stoppen. De Vries werkt voor Cordaan, recentelijk nog in het nieuws, omdat een man in Slotervaart aan de aandacht van het overbelaste personeel wist te ontsnappen en in een sloot verdronk.,,het werken in de wijk met al die verschillende culturen, daarin ligt mijn hart. Maar de organisatie, die klopt voor geen meter. Anders verging het Sylvia de Jong. Zij gaf er een jaar geleden, na twintig jaar werken in de zorg, waarvan de laatste twaalf in een zorgcentrum, de brui aan.,,ik kon het niet meer aan. Zo behandel je mensen niet, verklaart De Jong.,,Elke dag iemand anders aan het bed, vaak mensen zonder enige ervaring of feeling met het beroep. Ze doelt op het veelvuldig inzetten van goedkope flexwerkers, die de vaste krachten steeds vaker vervangen. Die flexers worden zonder ervaring of goede training op de cliënten losgelaten. De Jong:,,Ze hebben bijvoorbeeld nog nooit een blote oude dame gezien. Dus geen idee hoe ze dat moeten aanpakken. Ook wordt vaak gebruik gemaakt van buitenlandse werkneemsters die nauwelijks Nederlands spreken.,,sommige mensen moeten gestimuleerd worden om te bewegen of te eten. Dat gebeurt amper. Ik heb tot tweemaal toe meegemaakt dat iemand totaal uitgedroogd was en in het ziekenhuis terechtkwam. Het werd wel zo gedraaid, dat het niet onze schuld was, omdat die meneer zogezegd weigerde te eten en te drinken. Maar de wijze waarop 'Ik kon het niet meer aan. Zo behandel je mensen niet hij werd benaderd had anders gekund. Ze wisten dat het een vrij problematische man was en hadden een deskundige op hem af moeten sturen. In het ziekenhuis is hij overleden. Uit de Zorgbarometer van de ABVA- KABO/FNV (november 2010) blijkt dat Sylvia de Jong een van de vele werknemers is die de zorg de rug toekeert. En dat in een tijd waarin de vraag naar ziekenverzorgenden steeds groter wordt. Een te hoge werkdruk en te veel bureaucratie breken de werknemers in de zorg op. Ook ontevredenheid met de arbeidsvoorwaarden scoort hoog. Naast de al jaren durende bezuinigingen op de ouderenzorg, oorzaak van veel maatschappelijke onvrede, heeft het kabinet Rutte nog meer maatregelen in petto. Zo is er het plan om in het mbo-onderwijs dertigplussers zelf hun studiekosten te laten betalen. De MBO-Raad vreest, dat daardoor tienduizenden zij-instromers en herintreders geen opleiding zullen volgen. Als het kabinet hieraan vasthoudt, wordt de zorgsector hard getroffen: 30 procent van de nieuwe werknemers in verpleegen verzorgingshuizen en de thuiszorg is ouder dan dertig jaar. Maar vooral een gotspe is dat zoveel gemotiveerde vrouwen het beroep gedesillusioneerd verlaten. De Jong:,,Ik wilde zoveel mogelijk mensen een leuke oude dag bezorgen, maar dat kwam er helemaal niet van. Vroeger had je tijd om een praatje te maken. Daar is helemaal geen sprake meer van. Zoals het er nu uitziet, zijn we hard op weg naar een ondergrens in de ouderenzorg, die onacceptabel is. De Franse schrijfster Simone de Beauvoir schreef: Het niveau van de beschaving van een samenleving kun je afmeten aan de wijze waarop met ouderen wordt omgegaan. (De identiteit van de geïnterviewden is om privacy-redenen beschermd) mug magazine f e b r u a r i 2011 achtergrond 7 Stopwatch-zorg

8 Polen zijn helemaal geen probleem Toine Graus Plotseling haalden ze de krantenkoppen: Amsterdamse daklozenopvang overstroomd door Poolse avonturiers. Waar kwamen ze vandaan? Polen in Amsterdam zijn vaak expats, studenten of geschoolde bouwvakkers, geen zwervers. Wel ligt uitbuiting steeds op de loer. Nu Polen, straks Bulgaren. Poolse supermarkt van Marek Strzeszewski in de Van Woustraat. Foto's john Melskens Plotseling waren ze er: Polen die in de koude decembermaand een beroep deden op de daklozenopvang. Amsterdam is geen Polen-stad. Er zijn in de hoofdstad zo n drieduizend Polen, veel minder dan in Den Haag of Rotterdam. Er zijn hier immers geen grote kassencomplexen of aspergekwekers, waar ongeschoolde Polen op af komen. De meeste Amsterdamse Polen zijn studenten of expats, of ze werken in de bouw en daar moet je wat voor kunnen. Verhalen over overlast van jonge Polen komen steevast uit Rotterdam, Den Haag of Brabant, niet uit Amsterdam. Tot ineens die alarmerende berichten in de pers verschenen over een toevloed van Polen die de daklozenopvang overstroomden. Jaap Fransman, directeur daklozenopvang bij HVO/Querido verbaast zich ook:,,we hadden geen probleem met dakloze Polen. Maar toen de winter inzette, werd de noodverordening voor daklozen afgekondigd. Er werden zo n driehonderd bedden extra ingezet. Normaal vangen we alleen daklozen op die een binding met Amsterdam hebben. Tijdens de noodverordening letten we daar niet op. Iedereen krijgt een bed. Toen kregen we die enorme toestroom van mensen uit Midden- en Oost Europa. Ik weet niet waar ze ineens vandaan kwamen. Inmiddels is de noodregeling afgelopen en zijn er in de Amsterdamse daklozenopvang nauwelijks meer Polen te bespeuren. Wie zich ook heeft verbaasd is de Poolse aannemer Chris (36). Hij wil niet met naam en toenaam in de krant. Al elf jaar werkt hij als aannemer in Amsterdam en hij kent de Poolse kringen door en door.,,poolse daklozen zijn mij onbekend. Die zijn ook nergens voor nodig want er is hier werk genoeg. Polen bedelen niet, ze werken, verklaart hij gedecideerd. Ondanks de crisis heeft Chris geen probleem om opdrachten binnen te halen voor zijn bedrijf met tien Poolse werknemers. Zeven van hen wonen in een appartement, dat hij van een bouwbedrijf huurt. De andere drie hebben zelf een onderkomen gevonden. Hij betaalt zijn werknemers tussen de zes en tien euro per uur. Dat is weinig, in elk geval minder dan een Nederlandse bouwvakker zou verdienen.,,maar, zo verklaart de Poolse aannemer,,,ze werken wel tien tot twaalf uur per dag en zes dagen per week. Dan lopen de verdiensten aardig op. Overigens denkt Chris dat het niet zo lang meer zal duren met die Poolse gastarbeiders :,,In Polen verdient een bouwvakker vijf- tot zeshonderd euro per maand. Nog een paar honderd euro erbij en ze blijven in Polen. Over drie jaar is het afgelopen, voorspelt hij. De opvolgers staan al te trappelen.,,roemenen en Bulgaren werken voor vijf euro of minder. Zijn mensen rekruteert Chris via bekenden, nooit via uitzendbureaus.,,uitzendbureaus zijn dieven. Hij waarschuwt voor een truc die malafide uitzendbureaus vaak uithalen:,,ze laten een Poolse jongen zonder talenkennis een contract tekenen. Die denkt bij een baas te gaan werken. In werkelijkheid schrijft hij zich in als zelfstandige, als ZZP-er. Alles gaat goed tot de belastingdienst bij hem aanklopt. De Rotterdamse wethouder Hamit Karakus (PvdA) waarschuwde eind vorig jaar dat de ZZP-constructie je reinste uitbuiting is. Door ZZP-ers tegen elkaar op te laten bieden, ontlopen koppelbazen en werkgevers het wettelijk minimumloon. Wie voor het laagste uurtarief werk aanneemt, krijgt de job. Zo simpel werkt het. Gienek Brzezinski is office manager van GGZ-Keizersgracht, een sectie die speciaal voor Polen is ingericht en verbonden is met het Dom Polski, het Nederlands-Poolse Huis op hetzelfde adres. Brzezinski kent de verhalen van malafide uitzendbureaus. Volgens hem stropen louche koppelbazen heel Polen af om jonge mensen te ronselen voor werk in West-Europa. Steeds vaker in het oosten van Polen, tegen de grens met Wit-Rusland, omdat het westen al is leeggevist. Hun slachtoffers tekenen een contract, stappen in een busje naar Nederland en gaan hier aan de slag. Zo n contract stelt vaak niks voor. Het gaat om een klus van een paar maanden en dan houdt niet alleen het werk maar ook de huisvesting op. Bovendien moeten ze eerst nog reis- en Roemenen en Bulgaren werken voor minder dan vijf euro per uur bemiddelingskosten aan de uitzender betalen. Voila, een Poolse dakloze. Vakmensen vinden altijd wel werk, stelt Brzezinski, maar voor ongeschoolde jongeren wordt het moeilijk. Soms vinden ze werk als oproepkracht, een kwetsbare positie.,,oproepkrachten durven niet eens een afspraak met onze GGZ-afdeling te maken. Ze zijn bang hun baan te verliezen. Ze kennen hun rechten niet, pure uitbuiting, oordeelt Brzezinski. Iwona Smoktunowicz (61) is voorzitter en oprichter van het Dom Polski en psychiater.,,de Poolse GGZ is hard nodig, zegt ze.,,veel jonge Polen krijgen hier psychische problemen. Ze leven geïsoleerd van familie en vrienden in een land waarvan ze taal niet kennen en waar alles anders is. We houden elke dag doorlopend spreekuur. Voor alcoholisme komen ze niet eens. In Polen wordt alcoholisme niet als ziekte beschouwd. Smoktunowics en Brzezinski zijn vertegenwoordigers van de eerste golf Polen, die begin jaren tachtig in Amsterdam arriveerde, toen in Polen de staat van beleg gold. Zij waren de wegbereiders voor de nieuwe golf die sinds 2004, toen Polen bij de Europese Unie kwam, naar het westen trok. Integratie staat hoog op de agenda van het Dom Polski. Er worden taalcursussen gegeven en er vinden culturele evenementen plaats, waar ook Nederlanders op afkomen. Een van de hoogtepunten vorig jaar was het inzetten van een Poolse boot in de Gay Parade. Lang niet alle Poolse nieuwkomers werken in de bouw.,,de Polen in Amsterdam vertonen meer overeenkomsten met expats uit andere Westerse landen dan met klassieke arbeidsmigranten, concludeert de Dienst Onderzoek en Statistiek van Amsterdam in een rapport uit Emilia Borowik (26) en Daniel Malecki (35) zegden een half jaar geleden hun baan in Warschau op en trokken met een tentje naar Amsterdam om hier hun geluk te beproeven. Emilia was lerares en Daniel werkte bij een reclamebureau. Beiden zijn academisch gevormd. Na een week vonden ze onderdak in een kraakpand op de Overtoom. Na drie weken hadden ze allebei een baan, Emilia als kamermeisje in een hotel en Daniel als postbode bij TNT. Ze huurden een kamer en verhuisden een half jaar later naar een zelfstandig appartement in de Indische buurt. Waarom Amsterdam?,,De fietsen!, antwoordt Emilia verrukt.,,twee jaar geleden kwamen we liftend naar Amsterdam en werden meteen verliefd. Wij zijn heel milieubewust en fietsten ook al in Warschau. Dat is daar niet zo makkelijk. Warschau is geen goede stad voor ons. We zijn heel gelukkig dat we dit besluit hebben genomen. Het stel wil een paar jaar in Amsterdam blijven en werk met studie combineren. Als er kinderen komen dan willen ze te- 8 achtergrond f e b r u a r i 2011 mug magazine

9 Onder vlnr: Marek Strzeszewski en medewerkster Teresa Darnikiewics; Emilia Borowik en Daniel Malecki; Teresa Darnikiewics met klant in de winkel Van Woustraat. rug.,,ik wil dat mijn kinderen in Polen worden geboren, zegt Emilia vastberaden. In Amsterdam heb je niet, zoals in Den Haag, een Pools buurtje met Poolse winkels, cafés en restaurants. Sinds onlangs de Poolse winkel in de Oosterparkstraat en een Pools café-restaurant werden opgedoekt, is er alleen nog Met die winkel gaat het prima, vooral nadat Johannes van Dam een enthousiast stukje over de Poolse delicatessen had geschreven. Marek kwam zeven jaar geleden naar Amsterdam. Hij pakte alles aan wat hij kon krijgen, toiletten schoonmaken, in restaurants helpen. Drieënhalf jaar geleden opende hij zijn winkel en heeft sindsdien niet stil gezeten. Marek is een man met een tomeloze energie, die in elk gat in de markt springt. Zo heeft hij een Creative Studio in de Van Woustraat geopend, waar Polen zelf reclame en ander drukwerk kunnen maken. Hij heeft ook een cateringbedrijf en verkoopt keukeninterieurs. Zo heeft hij in zijn eentje toch iets van een Pools buurtje gecreëerd. Zijn nieuwste aanwinst laat hij op de computer zien: is het adres van zijn online Poolse Radio Amsterdam. Nu nog alleen in het Pools maar binnenkort ook in het Nederlands. Marek is in gesprek met Salto voor zendtijd en probeert met andere radiosites samen te werken. Klanten voor zijn supermarkt komen uit heel Amsterdam. Polen wonen niet bij elkaar, al zijn er kleine concentraties in herstructureringswijken als Nieuw-West. Daar staan veel woningen tijdelijk leeg, die goedkoop door bijvoorbeeld bouwbedrijven worden gehuurd. Wie veel Polen bij elkaar wil zien moet op zondag naar de Pauluskerk in Osdorp gaan. Dat is de basis van de Poolse Katholieke Missie. Tijdens de hoogmis zit de kerk bomvol, met zo te zien welvarende Poolse burgers. Er zijn opmerkelijk veel kinderen. Het gaat prima met het overgrote deel van de Polen in Amsterdam. Tot het weer hard gaat vriezen en de noodregeling voor daklozen wordt afgekondigd. Want dankzij de open EU-grenzen is het ook voor Poolse avonturiers makkelijk om hier te verblijven. Zo parkeerde vlak voor de Kerst een Poolse twintiger met een gitaar zijn gedeukte Fiat Ceiceinto op de Amstel. Hij sliep wekenlang in het kleine autootje, om overdag voor de deur van Albert Heijn als straatmuzikant zijn drinkgeld bij elkaar te sprokkelen. Soms belde hij bij mensen aan met de vraag of ze nog een klusje hadden. Daklozenopvang? In redelijk Engels:,,Nee hoor, ik slaap wel in de auto. Dit is toch een vrij land. Oost-Europeanen blijven komen Tien Oost-Europese landen zijn nu lid van de Europese Unie. Dat heeft een stroom werkzoekenden op gang gebracht die in West-Europa veel meer geld kunnen verdienen dan in hun vaderland. Ook in Amsterdam hebben zich duizenden Oost-Europeanen gevestigd, vooral Polen. In 2010 stonden Polen ingeschreven bij de gemeente Amsterdam. Zeker de helft van de Polen in Nederland heeft zijn woonadres nog altijd in Polen. Die kun je dan ook gerust met twee vermenigvuldigen. Zeker Polen wonen en werken in Amsterdam. Opvallend is dat Amsterdam een relatief grote groep Bulgaren binnen zijn stadsgrenzen heeft. Roemenen komen op de derde plaats. mug magazine f e b r u a r i 2011 achtergrond 9 De nieuwe gastarbeider

10 De kwestie: wel of niet voeren? Marcel Schor Samen met je kind de eendjes voeren in het park is een van de leukste en goedkoopste uitjes die je kunt bedenken. Ook veel ouderen hebben er in plezier in. Maar er zijn vogeldeskundigen die er niks van willen weten. Gerard Zwart ontraadt iedereen om stadsvogels te voeren, ook niet in de winter. Hij is adviseur bij de afdeling dierplaagbeheersing van de GGD Amsterdam.,,Als we een rattenplaag willen, moeten we voeren. De vogels doe je bovendien geen plezier want zieke dieren blijven door het bijvoeren onnodig lang in leven. Ze zijn niet gebouwd op brood en patat. Om gezond te blijven en gezonde jongen voort te brengen moeten ze gevarieerd voedsel eten. Bovendien worden ze lui van al dat voederen. Veel beweging is goed voor de ontwikkeling van hun uithoudingsvermogen en biedt weerstand tegen ziektes. Op plekken waar mensen veel en verkeerd voeren, komen ze voortdurend met elkaars poep in contact. Dat leidt tot ziektes. Als veel dieren op een plek samenkomen, veroorzaakt dat verkeers- en geluidsoverlast en raken de bodem en het water door teveel ontlasting vervuild. Zwart kan niet genoeg waarschuwen, vooral tegen onnodig medelijden met de arme beestjes:,,in de winter is er genoeg voedsel te vinden. Alleen als overal sneeuw en ijs ligt wordt het lastig. Je doet de dieren een plezier als je hier en daar op een grasveldje sneeuwvrije plekken maakt. Maar vooral niet voeren. Als je toch wilt voederen doe het dan verstandig. Ga niet met z n allen op een plek staan. Geef eenden groenvoer zoals sla en andijvie, fruit, granen of zaden. Ganzen zijn het beste af met grastoppen, klaver of granen. En voor duiven zaden als gerst, tarwe en graszaad of maïs. Beroepsvoederaars zijn vaak eenzame oudere mensen. Zwart:,,We spreken ze aan en proberen ze te overtuigen ermee te stoppen. Als alternatief vragen we of ze ons willen helpen om een duiventilproject op te zetten. We willen duiven lokken en in die tillen zien te krijgen. Dan kunnen we de eieren in hun nesten vervangen door kalkeieren zodat de populatie niet groeit. In Duitsland is het een succes. Stadsvogels horen bij Amsterdam, laat daar geen misverstand Bijvoederen van eenden leidt niet tot groepsverkrachting, dat is normaal gedrag over bestaan. Maar we moeten er met z n allen voor zorgen dat ze geen overlast veroorzaken. Ik heb ooit meegemaakt dat iemand op zijn balkon een kip met een touwtje om z n poot liet rondlopen. De Eendjes voeren in de winter, ook meeuwen vinden het een goed idee Foto: Ingrid de Groot buren waren daar niet blij mee. Zoiets kan echt niet. Kees Moeliker, vindt het flauwekul dat Amsterdam het voeren ontmoedigt. Hij is conservator van het Natuurhistorisch Museum in Rotterdam en eendenkenner.,,je kunt eenden prima bijvoeren met brood. Het verhoogt hun overlevingskans omdat het tijdwinst oplevert. Die wordt benut met het poetsen en in optimale conditie houden van het verenkleed. Hij is het niet met GGD-adviseur Zwart eens:,,ik hoor vaak dat het voeren van brood ongezond is. Daar heb ik studie van gemaakt. Uit geen enkel onderzoek blijkt dat brood schadelijk voor eenden is. Pas als mensen van de sloot één grote broodpap maken, moet je ze bekeuren. Moeliker ontfermt zich over de voederaars:,,ik hoop dat beleidsmakers in Amsterdam niet zomaar voorbijgaan aan de emotionele en educatieve kanten van het eendjesvoeren. Welke moeder of vader kent niet het intense moment van geluk als ze zien hoeveel plezier hun kind heeft bij het eendjes voeren. Ik weet waar ik het over heb: iedere week strooien mijn dochtertje en ik kleine brokjes van twee sneetjes oud brood voor de watervogels. Ik breng haar dan de beginselen van de vogelkunde bij. Het is toch van de gekke als dat niet meer zou mogen. Moeliker wijst op een ander vals sentiment als het om bijvoederen gaat.,,ik heb een stadsbioloog horen zeggen dat voederen tot groepsverkrachting leidt. Maar dat is voor eenden normaal gedrag. Het gebeurt ook op afgelegen plekken in de natuur waar nooit wordt gevoerd. Het is onderdeel van de voortplantingsstrategie van de wilde eend. De woerd verkracht niet voor zijn plezier. Dat is nu eenmaal de natuur. Stelt u zich als man eens voor dat u slechts drie maanden per jaar een penis zou hebben en uw kind een levensverwachting van slechts anderhalf jaar... Bij die groepsverkrachtingen heeft de vrouwtjeseend de touwtjes in handen, weet Moeliker.,,Haar geslachtsorgaan zit zo in elkaar dat zij het zaad van een zwakke woerd op een zijspoor kan zetten. Alleen het uitverkoren mannetje mag haar eieren bevruchten. Misschien is dat een troost als u het vrouwtje keer op keer kopje onder ziet gaan. RONDKOMEN Lezers vertellen hoe zij de maand met weinig geld doorkomen Vijf tenen kwijt Benno Jansen (51) is gescheiden en vader van vier kinderen. Hij werkte in de bouw, totdat hij een betonnen plaat op zijn tenen kreeg.,,het ongeluk gebeurde 15 jaar geleden. Alle ellende is daardoor ontstaan: de rechtszaak na het ongeluk, een scheiding en werkloosheid. Ik was vijf tenen kwijt en moest weer opnieuw leren lopen. Mijn vrouw en ik groeiden uit elkaar. Na de scheiding moest ik op zoek naar een andere woning. Gelukkig heb ik het altijd heel goed met mijn ex-vrouw kunnen vinden en hebben we de kinderen ondanks alle problemen na de scheiding, er zo goed mogelijk doorheen geholpen. Ik heb een uitkering en als mijn vaste lasten betaald zijn, hou ik 180,- over. Mijn ex-vrouw en ik regelen nog steeds samen alle financiële zaken. En we doen om en om de boodschappen. Om nog beter en slimmer met ons inkomen om te gaan, wilden mijn ex en ik om de week in ons grote huis blijven wonen, zodat de kinderen zo min mogelijk tussen twee huizen op en neer hoefden te pendelen. Maar dat vond DWI geen goed plan. Er stond meteen een sociaal rechercheur voor de deur, die kwam controleren of we niet stiekem samenwoonden. Het gaat goed met de kinderen. Mijn oudste zoon heeft zijn opleiding tot meubelmaker afgerond. Omdat ik niet te lang achter elkaar op mijn benen kan staan is het lastig om een geschikte baan te vinden. Gelukkig kan ik binnenkort aan de slag, nota bene bij mijn zoon. Hij is een meubelbedrijf begonnen en weet wat ik aankan. Hij weet ook dat ik een harde werker ben. Lea Nortan 10 achtergrond f e b r u a r i 2011 mug magazine

11 Hansje Verbeek Jos Verdonk Het Ecocollege begeleidt mensen die buiten de boot zijn gevallen naar een betaalde baan in de afvalbranche. Dankzij de wegwerpmaatschappij krijgen dropouts een nieuwe kans. Afwisseling bij het Ecocollege. Zo sta je afgedankte apparaten te recyclen, zo zit je in de schoolbank. Foto: Michel Hobbij Het Ecocollege zet mannen weer op de rails S tichting Milieuwerk is op het terrein Ecoport Amsterdam (Afval Energie Bedrijf) in het Westelijk havengebied gevestigd. Milieuwerk doet al sinds de jaren tachtig aan arbeidsintegratie. Wethouder Andrée van Es opende oktober vorig jaar het Ecocollege, geen school in de klassieke zin maar de nieuwe naam voor Milieuwerk, waar de nadruk nog steeds op praktijkervaring ligt met wél echte diploma s in het verschiet. Op dit moment volgt zo n zestig man een leren door doen-traject.,,dat nemen we heel letterlijk, zegt Marianne Sammels, directeur van Milieuwerk Ecocollege.,,Direct na het intake-gesprek krijgen onze cliënten werkkleding en werkschoenen uitgereikt. Meteen aan de slag. Twee ochtenden per week verruilen ze hun werkkleding voor hun eigen kloffie, om in de schoolbanken plaats te nemen. Eén ochtend Nederlandse les en de andere onder meer burgerschapscompetenties.,,dat is breed, doceert Sammels.,,Burgerschapscompetenties gaat over sociale vaardigheden, rekenen, een beetje geschiedenis en maatschappijleer, zelfs seksuele voorlichting. De deelnemers maken we vertrouwd met dingen die niet voor iedereen vanzelfsprekend zijn, zoals op tijd komen, beleefd zijn en rekening met je collega s houden. Of zorgen dat je voor je gaat werken je kind naar school brengt, ook als je kind een meisje is. De deelnemers hebben uiteenlopende achtergronden. Er zijn vroegtijdige schoolverlaters bij, ex-gedetineerden, langdurig werkloze ouderen en mensen die het niet vanzelfsprekend vinden om een betaalde baan te hebben, bijvoorbeeld omdat ze thuis geen goede voorbeelden hadden. Er doen ook voormalige asielzoekers mee, die onder de generaal pardonregeling vallen. Op dit moment lopen er zeventien nationaliteiten rond op het Ecocollege. Verwacht het Ecocollege dat het ook met bezuinigingen te maken krijgt? Sammels:,,Ook de gemeente Amsterdam heeft te lijden onder de gevolgen van de economische crisis. Zo is er minder geld beschikbaar voor re-integratie. Het zou jammer zijn als mensen daardoor weer in de bijstand belanden. Terwijl wij juist met succes mensen op weg helpen naar een betaalde baan. Het is een misverstand dat er in de afvalbranche altijd werk is.,,dat zou je denken, vervolgt Sammels,,,maar de werkelijkheid is anders. Voorheen was het zo dat er vier of vijf man achter een vuilniswagen liep maar tegenwoordig trekt één werknemer met een kraan een afvalcontainer omhoog en dat is het dan. Wij pleiten ervoor dat er meer schoonmaak- en veegploegen worden ingezet. Dergelijk werk wordt wel eens als verborgen werkloosheid afgedaan maar je hebt geen idee hoe een stad ervan opknapt. Op het Ecocollega lopen nauwelijks vrouwen rond.,,dat is niet zo gek, verklaart Sammels.,,Dit werk is fysiek zwaar, het is mannenwerk. Als we hier al vrouwen gaan opleiden, wil ik er gelijk een stuk of tien. Een enkele dame zou hier geen leven hebben, tussen al die mannen. Een van hen is Sergio (23, geboren in Rotterdam). Hij werkt ruim drie jaar bij Milieuwerk.,,Ik doe van alles: containers vullen, sorteren. En ik volg de opleiding voor het vca-certificaat (basisveiligheid) en voor vorkheftruckchauffeur. Ook heb ik Nederlandse les. Ik praat veel straattaal, met Surinaamse en Antilliaanse woorden Ook het Ecocollege ontkomt niet aan bezuinigingen maar ik wil graag goed Nederlands kunnen praten. Het leukste is de heftruck. Best moeilijk, je moet veel oefenen. Ik ben wat langzaam met leren, dus doe ik het stap voor stap. Je moet echt gefocust blijven, al zijn er mensen om je heen. Niet tegelijk met iemand gaan praten. Het vca vind ik het moeilijkst. Ik ben al een keer gezakt en krijg nu een herkansing. Sjouwen met televisies en computers doe ik ook. Dat is niet echt zwaar, je moet je hoofd erbij gebruiken. Dat leer je in de tilcursus, die krijgt iedereen hier. Computerles krijg ik ook. De leraar wilde me iets uitleggen en toen had ik zelf al ontdekt hoe het moest, dus daar ben ik best goed in. Ik zou op de chemokar willen werken. Dan moet ik wel het kca-diploma (klein chemisch afval) halen. Of bij een afvalsorteerstation, dan moet ik eerst leren omgaan met de weegbrug. Ze kijken hier welke mogelijkheden ik heb en wat ik dan moet bijleren. Ik ben elke dag blij dat ik hier werk. Hmida (42, Marokko), werkt ruim anderhalf jaar.,,om elf uur ga ik met de chemokar naar Oost. We bellen bij mensen aan voor verf, batterijen, tl-buizen en medicijnen. We doen dat met een groepje van zes of zeven. Marokkanen, Surinamers, Hollanders: alles door elkaar. Ik heb hier veel geleerd, taal, rekenen, hoe je met anderen omgaat, hoe je kunt samenwerken. Ook het heftruck-certificaat is al gehaald. Het werk is afwisselend: soms buiten, soms binnen. Ik heb vroeger veel als schoonmaker gewerkt maar hier vind ik het het leukst. Fijne collega s, we maken grapjes. Zolang het kan, blijf ik hier. Habte (61, Eritrea), zit bijna twee jaar op het Ecocollege.,,Ik werk bij het sorteren, vooral van lampen. Ik zit in een groepje met twee collega s. Dat is leuk. Ik ben blij dat ik werk heb. Het heftruckcertificaat heb ik ook, daar ben ik trots op. Ik krijg les in taal en rekenen, een beetje politiek (maatschappijleer, red.). Ook kan ik nu beter met anderen communiceren, omdat ik de taal beter ken. Dat is voor mij goed. Ik lach de hele dag, we helpen elkaar. Mijn drie kinderen zijn blij, ik ben hun voorbeeld. mug magazine f e b r u a r i 2011 achtergrond 11 leren door doen

12 ombudsman Niet alle Muziek kun je downloaden Gemeentelijk ombudsman Ulco van de Pol behandelt klachten van burgers. Vertraging bijstand Een vrouw uit Zaanstad ondervond problemen bij de behartiging van de belangen van haar zus. Deze was gedwongen opgenomen in een psychiatrische inrichting. Ze had geen inkomen meer waardoor haar schulden hoog opliepen en haar huis geveild moest worden. Uit naam van de zus vroeg de vrouw bijstand aan voor vaste lasten, levensonderhoud en de kosten voor verhuizing en opslag van inboedel. Aanvragen werden niet behandeld: ze was niet gemachtigd op te treden namens haar zus. De gemeente weigerde de zaak te bespreken. Wel ontving de zus de aanvraagformulieren. Twee maanden later werd de bijstand voor verhuizing en boedelopslag uitgekeerd. De vrouw vroeg de gemeente het bedrag direct naar de opslagplaats over te maken. De zus kon niet bij haar bankrekening. De bijstandsaanvraag voor levensonderhoud werd nog weer later uitgekeerd. De zus verbleef ondertussen in een andere gemeente. Zaanstad zegde toe het dossier met begeleidende brief door te sturen, zodat alles snel in orde kon worden gemaakt. Het dossier werd naar de bewindvoerder van de zus gestuurd waarmee de zaak door de gemeente Zaanstad werd afgedaan. Ik begrijp dat alleen een gemachtigde als zaakwaarnemer kan optreden, toch vind ik dat de behandeling van de bijstandsaanvragen te lang heeft geduurd. Frustratie had voorkomen kunnen worden als de gemeente met de vrouw had gesproken. Door het dossier niet door te zenden naar de andere gemeente werd haar vertrouwen in de overheid geschaad. Anna Wassenaar van muziekwinkel Charles: Liefde op het eerste gezicht. Foto: Ingrid de Groot Masja Oosterbroek Wie niet beter weet, loopt Anna Wassenaars bijzondere winkeltje straal voorbij. Alleen de liefhebber herkent in de etalage van Charles klassieke en etnische muziek, de waardevolle en unieke verzameling. T ot de klantenkring van Anna Wassenaar horen vooral veel muzikanten en de echte muziek-freaks. Maar ook jongeren die verder kijken dan hun neus lang is, komen er. Eigenaresse Anna (57) ziet liever niet dat iemand per ongeluk haar winkeltje binnenloopt:,,klanten die van kant noch wal weten, daar heb ik geen boodschap aan. Van die mensen die een cd willen horen puur vanwege van de hoes. Het kleine winkeltje aan de Weteringschans dateert uit eind jaren twintig en oogt ook zo oud. Bij binnenkomst valt gelijk de enorme verzameling cd s op: van Middeleeuws tot hedendaags klassiek en etnische muziek. Op de achtergrond klinkt pianospel van Gabriel Pierné, een bij het grote publiek onbekende Franse componist uit de negentiende eeuw. Charles biedt een unieke verzameling van artiesten waar het grote publiek sowieso nog nooit van gehoord heeft. Dat roept de vraag op hoe een gespecialiseerde zaak als Charles kan blijven bestaan. Anna Wassenaar is van oorsprong biologe. Ze kreeg in 1991 de kans om zich in dit winkeltje te omringen met haar passie: klassieke en etnische muziek. Een goede vriend attendeerde haar erop dat de vorige eigenaar, waarvan de achternaam Charles was, van deze winkel af wilde.,,het was liefde op het eerste gezicht, vertelt Anna.,,De eerste keer dat ik in de etalage keek en al die prachtige muziek zag staan, was mijn hart verpand. Ook al had ik totaal geen ervaring en kon ik mij er weinig bij voorstellen om een winkel te runnen. Uiteindelijk bleek het niet meer dan logisch dat dit mijn winkeltje zou worden. Voor de meeste passanten zijn de namen in de etalage onbekend. Maar de liefhebber met een brede interesse voor authentieke en oorspronkelijke muziek, haalt hier zijn hart op. Klanten komen dan ook van heinde en verre, in de verwachting die ene bijzondere uitvoering te vinden: van Arno Pärt tot en met Bernd Zimmerman en folklore uit landen als Mongolië, Pakistan en nog verder weg. Anna:,,Ik verkoop geen music for the millions. Een winkel als deze vind je nergens. Althans niet in Nederland. Aan reclame doet ze niet, dat werkt volgens haar toch niet:,,ik heb eens een advertentie op marktplaats.nl gezet, maar daar geen enkele reactie op gekregen. Mijn winkeltje moet het blijkbaar echt van mond op mond-reclame hebben. Veel muzikanten die hier kopen, geven het door aan hun buitenlandse vrienden en aan collega muzikanten. Geen music for the millions Hoewel ze haar ziel en zaligheid in de winkel legt, kan ze zichzelf met moeite bedruipen. Op nog geen tweehonderd meter van de winkel wordt sinds 2003 de NZ-lijn aangelegd. Anna merkt sindsdien een groot verschil in de verkoop:,,het begon net goed te lopen. Maar door alle omleidingen vanwege de metrobouw konden klanten Charles niet meer vinden. Ook het itunes-tijdperk, waarin steeds meer mensen muziek al dan niet legaal downloaden, vormt een bedreiging voor Charles. Zelf download Anna nooit muziek van het internet:,,ik ga veel liever naar een winkel waar ik de muziek door mijn vingers kan laten gaan en het boekje kan doorbladeren voor wat achtergrondinformatie. Anna is wel zo gespecialiseerd dat ze bepaalde klanten altijd zal houden. Toch blijft het moeilijk. Anna:,,Ik woon ook in mijn winkel. Dubbel huur betalen is niet te doen. Lachend:,,Mijn woonruimte is in eerste instantie kantoor, dus ik woon letterlijk tussen de papieren. Op de vraag hoe ze de toekomst ziet:,,ik zie het wel. Dat de voltooiing van de NZ-lijn mijn winkel zo n impuls zal geven geloof ik niet. Mocht ik ooit mijn winkel wegdoen dan zal ik nooit een massale uitverkoop houden, zoals sommige winkels die het niet hebben gered. Daar zijn de cd s mij te dierbaar voor. Ik kan het echt niet over mijn hart krijgen ze voor de helft van de prijs weg te doen. Een bezoek aan Charles klassieke en etnische muziekwinkel is zeker de moeite waard als je wilt weten waar alle hedendaagse muziek vandaan komt. Of als je op zoek bent naar die ene unieke klassieke uitvoering. Hoelang Anna het volhoudt, is de vraag. Wel is zeker dat je de muziek die Charles in huis heeft, op het internet niet snel zult vinden. Charles Klassieke en Etnische muziek zit op de Weteringschans 193 en is zes dagen per week open 12 achtergrond f e b r u a r i 2011 mug magazine

13 Toine Graus De pubquiz is bezig aan een gestage opmars. Quizliefhebbers kunnen inmiddels al in minstens zestig Amsterdamse cafés terecht. In café Gollem aan de Overtoom spelen ze op maandagavond. Je doet niet voor de prijzen mee aan een pubquiz maar voor de gezelligheid en de spanning. Foto's: John Melskens Een pubquiz houdt je scherp, ook met drank H et is een heel gewone maandagavond in december, toch zit café Gollem op de Overtoom (in tegenstelling tot de twee andere Gollumbiercafés in het centrum en de Pijp niet op last van de gemeente gesloten) bomvol. De aanwezigen buigen zich over een vel papier met tien nogal vage foto s. Het zijn beelden uit films. De cafébezoekers moeten raden uit welke film ze gehaald zijn. Dit is de eerste ronde van de wekelijkse pubquiz van café Gollem. Om half negen gaat de muziek uit en pakt quizmaster Pieter Mendelts (29) de microfoon. Hij heet iedereen van harte welkom en begint met de eerste serie van tien vragen.,,hoe heet het type houten schaats waarvan het ijzer doorloopt onder de hak?" Geroezemoes stijgt op van de tafeltjes. Elf teams hebben zich deze avond voor de quiz ingeschreven. Nu wordt er binnen de teams druk overlegd.,,is een spreeuw een trekvogel?, is de volgende vraag. Het geroezemoes wordt nu wat luider en duurt ook langer. Er zitten vanavond kennelijk niet veel biologen in het etablissement. Nadat vraag zes is voorgelezen stijgt het gemurmel met enige decibellen.,,vier aardbevingen: bij Kobe, L Aquila, Bam en Roermond. Zet ze in de juiste chronologische volgorde. Ai, die is moeilijk. Het duurt een hele tijd voor het rumoer weer is verstomd. Het team van Maarten Ducrot bestaat uit acht jongeren en behoort tot de harde kern van Gollems pubquiz. Ze zijn groot fan van Ducrot, een Nederlandse wielrenner en sportverslaggever,,sinds dit voorjaar komen we hier elke week, zegt Joost Morel (24).,,We zijn best wel fanatiek, voegt Lars Weijers (22) daaraan toe. Het beste resultaat van team Ducrot tot nu toe is tweede van twintig teams. Maar de prijs voor de schatvraag die op het eind van de quiz als toegift wordt gegeven, een fles Prosecco, hebben ze al vaker binnen gehaald. Voor de prijzen hoef je niet aan een pubquiz mee te doen. Meestal is de eerste en enige prijs een rondje voor het team. Daar staat tegenover dat deelname gratis is.,,maandagavond is er niks te doen. Dan is quizzen een leuke tijdsbesteding, legt Joost uit. Het team Ducrot vindt het wel een beetje spijtig dat de quiz van deze avond niet door Gollem zelf is gemaakt maar is ingekocht. Die van Gollem vinden ze leuker:,,daar zitten veel Amsterdamse weetjes in, bandjes en zo, zegt Lars. Bijna iedereen heeft een mobieltje voor zich op tafel liggen. Kun je niet snel op je iphone het antwoord googelen?,,nee, nee, nee, echt niet, klinkt het in koor,,,vals spelen kan niet, de sociale controle is heel effectief. De tweede ronde van tien vragen begint. De tweede vraag veroorzaakt grote verwarring in het Turboteam. Hij gaat over een buis met kwikdamp, botsende Leuk: Het besef dat je helemaal niet zo slim bent als je dacht elektronen en ultraviolette straling. De vijf leden van het Turboteam zijn piepjonge studenten sociale wetenschappen. Met natuurkundige vragen hebben ze het een beetje moeilijk. Wat vinden ze leuk aan pubquizzen?,,het bier, zegt Anita.,,De adrenaline, vindt Anoek.,,Het mooiste is als jij net dat antwoord weet dat niemand anders weet, zegt Tom.,,Maar ook het besef dat je misschien helemaal niet zo slim bent als je dacht, voegt hij er filosofisch aan toe. Na dit rondje vragen is het pauze. Het personeel van Gollem draaft met volle dienbladen rond. Pieter Mendelts komt alle formuliertjes met antwoorden ophalen. Hij gaat ze nakijken om de tussenstand te bepalen. Het Turboteam staat op de elfde en laatste plaats, het Ducrotteam staat op acht en het Templeteam heeft de eerste plaats veroverd. Dat laatste team bestaat uit vier jongemannen van achter in de twintig, Jeroen, Bart, Joris en Onno. De Temple Bar, waarnaar ze zich hebben vernoemd is een kroeg in Dublin waar ze goede herinneringen aan hebben. Ze kennen elkaar nog uit hun studietijd en hebben nu een baan. Sinds 2006 doen ze regelmatig en heel serieus mee met de Gollemquiz.,,We willen winnen, zegt Jeroen. De volgende ronde begint en het geroezemoes neemt weer bezit van het café. Het duurt tot na elven voor alle vragen zijn beantwoord. Eindstand: Temple-team op één, het Ducrotteam is een plaatsje opgeschoven en staat op zeven. Helaas, het Turboteam blijft op elf staan. Na afloop is Pieter Mendelts tevreden.,,toen wij zes jaar geleden in Gollem begonnen, waren wij de eersten met een wekelijkse Nederlandstalige pubquiz in Amsterdam, vertelt hij.,,je kunt tegenwoordig een quiz inkopen bij quizbedrijven maar het is leuker hem zelf te maken. Dan kun je inspelen op je eigen publiek. Ik vind het leuk om gekke weetjes te verzamelen voor onze gasten. We mikken op een jong publiek, studenten of collegagroepjes. Een pubquiz is een prima bedrijfsuitje. Spelletjes doen mug magazine f e b r u a r i 2011 kunst & cultuur 13 f e b r u a r i 2011 kunst & cultuur 13

14 Ramsj Online uit je bol Jos Verdonk Voor goedkope of tweedehands boeken is de ware lezer allang niet meer aangewezen op antiquariaten en ramsjbakken. Vrijwel elke boekverkoper heeft tegenwoordig een website en er bestaan al antiquariaten die hun leeswaar alleen nog online aanbieden. Er zijn ook nog enkele grote spelers in de markt, die nooit aan zoiets achterhaalds en twintigsteeeuws als een winkelpand, een toonbank en daarop een rinkelende kassa hebben gedaan, waaronder bol.com, dat sinds 1999 bestaat. Sinds enkele jaren doet dit bedrijf ook in tweedehands boeken. Mensen die boeken willen Tweedehands boek soms duurder dan nieuw exemplaar verkopen, kunnen hun lectuur aanbieden via de website van bol.com. Particuliere boekverkopers sturen de bestellingen rechtstreeks naar hun kopers via de post en Bol draagt alleen zorg voor het betalingsverkeer. Maar let op: een bepaald boek dat tweedehands wordt aangeboden kan duurder zijn dan een gloednieuw exemplaar! Ben Solleveld, productmanager van Bol, kent dat verschijnsel.,,dat gebeurt inderdaad wel eens, bijvoorbeeld als grote, zakelijke aanbieders hun hele bestand uploaden en dan niet kijken naar de prijzen van concurrenten. Of als er een midprice-editie van een boek uitkomt, dat goedkoper is dan de tweedehands uitgave. Maak dus de afweging of het je waard is een tweedehandsje te kopen dat slechts enkele dubbeltjes goedkoper is dan een gloednieuw exemplaar. Houd ook rekening met de verzendkosten van 1,95 per bestelling. Vaak is die ouderwetse boekhandel op de hoek dan toch weer voordeliger. De projectieruimte van filmhuis Cavia, dat nog altijd een vrijwilligersclub is. Foto: Michel Hobbij Filmhuis Cavia is voor echte cinefielen Helena Karsten Filmhuis Cavia is een van de dertien filmtheaters in Amsterdam, waar je met een Cineville-pas terecht kunt. Het theater in Westerpark is een van de goedkoopste filmhuizen van de stad. Je drinkt er koffie uit de kan en bier uit het krat. Filmhuis Cavia vierde in 2008 zijn 25-jarig bestaan. Medewerker Pim van Galen:,,Cavia is in 1983 De tentoonstelling Picasso in Parijs, in het Van Gogh Museum toont aan de hand van maar liefst zeventig schilderijen hoe Pablo Ruiz y Picasso ( ) in deze korte ontstaan in de van Hallstraat 52, 1 hoog, toen een groep filmliefhebbende krakers uit de Staatsliedenbuurt in overleg met een filmmaker zijn filmzaaltje mocht gebruiken voor regelmatige vertoningen van arthouse en politieke films. Na 25 jaar is Cavia nog altijd een vrijwilligersclub, die de betere en minder bekende films projecteert.,,heel wat mensen die door de jaren heen bij Cavia vrijwilliger zijn geweest, werken nu voor grotere bioscopen en filmfestivals. Zo zijn tijd uitgroeide van onbekende jonge kunstenaar tot een van de pioniers van de avant-garde.,,het idee om iets met de jonge Picasso te doen bestond al langere tijd, zegt Nienke Bakker, conservator van het Van Gogh Museum. bijvoorbeeld de Roze Filmdagen, het Klik! animatiefestival en Cinemasia klein begonnen in Filmhuis Cavia en uitgegroeid tot bekende festivals. Zijn jubileum vierde Filmhuis Cavia op geheel eigen wijze. Pim van Galen:,,We draaiden een speciaal filmprogramma. En in Zaal 100, een andere buurtclub uit de roerige jaren tachtig van de Staatsliedenbuurt, hielden we een feest met artiesten, films en een filmquiz. Nu in 2011, zijn er gemiddeld Picasso: baanbrekend avant garde kunstenaar Picasso: De eters, 1901, c/o Pictoright Amsterdam 2010 Arjan van Oorsouw,,Onze gastconservator Marilyn McCully heeft de schilderijen geselecteerd en de catalogus geschreven. Vier artistieke periodes in het werk van Picasso staan centraal. In de eerste, wanneer Picasso in 1900 vanuit Barcelona naar Parijs verhuist, gaat er een wereld voor hem open als hij de schilderijen van tijdgenoten als Toulouse-Lautrec, Cezanne en Van Gogh ziet. In de tweede, blauwe periode verandert Picasso zijn stijl: hij omarmt het symbolisme en maakt vooral portretten van arme mensen. Hij bezocht gevangenissen om gedetineerden te schilderen. Het zijn droefgeestige werken. In zijn derde, roze periode duiken vooral circusartiesten in zijn schilderijen op. Via de beeldhouwer Paco Durrio vindt Picasso een atelierruimte in het hart van Montmartre. Daar komt hij in contact met schrijvers en dichters uit zijn tijd zoals Max Jacob en Guillaume Apollinaire. Hij identificeert zich met hen en vier voorstellingen per week. Daarnaast organiseren we met zo n vijftien vrijwilligers een jaarlijks openluchtprogramma op pleinen en andere markante plekken in Westerpark en omstreken.,,zo zijn er openluchtfilms gedraaid bij de Buurtboerderij in het Westerpark, museum Het Schip in de Spaarndammerbuurt en de Pesthuislaan in Oud-West. Het filmhuis staat open voor inbreng van bezoekers:,,als iemand een leuk idee heeft voor een film of een thema mogen ze dat aan ons voorleggen. We hebben niet altijd genoeg vrijwilligers. Daarom zijn we ook alleen op donderdag en vrijdag open. Een voorbeeld van zo n bezoekersinitiatief is de serie Glorious bastards An unorthodox view of Judaism in film. Elke laatste zondag van de maand wordt de joodse identiteit verkend onder begeleiding van The Jewish Salons (www. jewishsalons.net). De komende maanden zijn in Filmhuis Cavia programma s te verwachten rond het veertigjarig bestaan van de buurtkrant de Staatskrant. Er worden dan Zuid-Afrikaanse, Japanse en Russische films gedraaid. Filmhuis Cavia, Van Halstraat 52-1, andere bohemiens, die zichzelf net als hij buiten de burgermaatschappij stellen. In de vierde en laatste periode wordt Picasso s atelier een ontmoetingsplaats voor kunstenaars, dichters, verzamelaars en kunsthandelaars, die zich aangetrokken voelen tot de dynamische en excentrieke Picasso. Conservator Nienke Bakker:,,In deze periode maakt hij zijn beroemde zelfportret en toont daarmee zijn zelfvertrouwen: Dit ben ik, ik ga het maken! In zijn Parijse jaren maakt hij een klein Hollands uitstapje. De Nederlandse journalist en conferencier Tom Schilperoort ( ) nodigt hem in het voorjaar van 1905 uit om samen naar Schoorl te gaan. Picasso, klein van stuk, raakt onder de indruk van de volheid en robuustheid van de rijzige Hollandse vrouwen. Van Gogh Museum 18-2 t/m 29-5 Zie ook de Culturele Agenda pagina 16, voor de Stadspasaanbieding 14 kunst & cultuur f e b r u a r i 2011 mug magazine

15 Literair podium Jos Verdonk De jongens van de satirische website De Speld komen elke maandag bijeen in The Hub, een hip bedrijvencentrum in de Jordaan. De Speld is online sinds eind 2007, na maanden van geheime voorbereiding. Inmiddels heeft de site, dankzij wat amusante mediarelletjes, landelijke bekendheid. Vlnr: Steven van der Jagt, Melle van den Berg en Jochem van den Berg van de satirische website De Speld. Foto: Rob Janssen De Speld prikt journalistieke waarheid door D e Speld is bedacht en opgericht door Melle van den Berg (30, afgestudeerd politicoloog) en Jochem van den Berg (28, geen familie, afgestudeerd in filosofie en religiestudies). Het is deze maandag vrij rustig in The Hub. Behalve de oprichters zijn medewerkers Steven van der Jagt (35) en Dirk-Jan Hoek (38) aanwezig. De sfeer is informeel. Achter hun laptops bespreken de heren nieuwe ideeën, beoordelen elkaars werk en dat van andere medewerkers en broeden op nieuwe plannen.,,ik zat in de trein, las de Metro, vertelt Jochem,,,en dacht: er kan betere onzin geschreven worden! Een idee was geboren. In het buitenland bestaan satirische websites en tijdschriften, zoals Le Canard Enchaîné in Frankrijk, Private Eye in Engeland en The Onion in de Verenigde Staten maar in Nederland was niets. Wij zijn in dat gat gesprongen. Onzin is de core business van De Speld. Dagelijks verschijnen op dit blog opmerkelijke nieuwsverhalen. Ze hebben één ding gemeen: ze zijn van a tot z verzonnen. Aan het journalistieke principe van hoor en wederhoor doet De Speld niet. Steven van der Jagt baarde ooit opzien met zijn verhaal Willem van Oranje was een bekeerde moslim. Op diverse fora op internet werd dit bericht serieus opgevat en verhit bediscussieerd. Steven is Speldiaan sinds het voorjaar van Zijn eerste bijdrage betrof de scoop dat Tolkien zijn boek In de ban van de ring (bij het grote publiek bekend van de film Lord of the ring) volledig zou hebben verzonnen! Ook het debuut van Dirk-Jan Hoek deed onlangs stof opwaaien. Het ging over het fictieve PVV-kamerlid Henri Bijlsma, die Marijke Helwegen genomineerd voor de Unesco Werelderfgoedlijst zijn strafblad vervalste om zijn geloofwaardigheid te vergroten, maar wiens enige echte misdaad het te laat inleveren van een bibliotheekboek was. Melle:,,We zijn hard gegroeid en stellen steeds hogere eisen aan de kwaliteit van de verhalen. Ik heb onlangs met enige ironie het onderdeel fact checking in het colofon opgenomen. Je zou het misschien niet zeggen, maar feiten zijn wel degelijk belangrijk voor ons. In een goed Speldverhaal is het nieuws uiteraard verzonnen, maar moeten de achtergronden kloppen. Als dat niet zo is, krijgen wij dat van onze lezers te horen. Je hebt onderwerpen die zich moeilijk voor satire lenen. Neem de aardbeving in Haïti of de Amsterdamse pedofiliezaak.,,toch kregen we over dat laatste onderwerp veel verhalen binnen, zegt Jochem.,,We hebben er uiteindelijk toch een filmpje over gemaakt: volwassen mannen die zich seksueel aangetrokken voelen tot pedofielen. De verhalen van De Speld hebben al tot heftige reacties geleid. Melle:,,Ik heb een briesende Hero Brinkman aan de telefoon gehad. Die had de missie van De Speld niet begrepen.,,maar positieve reacties krijgen we ook, vult Jochem aan.,,marijke Helwegen was heel blij toen ze op onze site las dat zij op de Werelderfgoedlijst van Unesco was gezet. De harde kern van De Speld bestaat uit ongeveer dertien man. Melle:,,Je kunt Speldiaan worden door een verhaal op te sturen. Dat wordt dan op de redactie door minimaal twee medewerkers beoordeeld. Als het aan onze kwaliteitseisen voldoet, plaatsen wij het. Na enkele goede bijdragen kan iemand medewerker worden. Maar we krijgen vooral veel rotzooi binnen. Slecht geschreven stukken of artikelen die gewoon niet geestig zijn. Het meeste verdwijnt in de prullenbak. Een verhaal voor De Speld moet grappig zijn, dat is ons enige criterium. Jochem, doe jij je cijferriedeltje eens?,,we zijn begonnen met vijftig unieke bezoekers per dag op onze site, steekt Jochem opgewekt van wal.,,dat zijn er nu zo n vijfhonderd, mede dankzij zelfpromotie via Facebook en Twitter. Sinds december verzorgen we elke woensdag een pagina met nieuws in dagblad De Pers. Voor omroep WNL maken we korte radio-items, die ook als podcasts op de site te beluisteren zijn. En we zijn bezig onze filmpjes aan een televisiezender te slijten.,,maar daar kunnen we nu nog niets over zeggen, stopt Melle. Jochem:,,Of we vergelijkbaar zijn met GeenStijl? We zitten allebei op internet maar dat is dan ook alles. We hebben ooit overwogen om op papier uit te komen, maar dat was toen we nog jong en naïef waren. mug magazine f e b r u a r i 2011 kunst & cultuur 15

16 agenda cultuur 1 2 Hele maand februari Gratis naar de film In februari gratis naar de film met de Stadspas, in een van de volgende bioscopen: Cinecenter ; EYE Film Instituut ; Het Ketelhuis ; Kriterion ; The Movies ; Rialto ;De Uitkijk ; Studio/K info toegang varieert met februaribon gratis Zaterdag 5 en 12 februari De Historische Schouwburg In de Stadsschouwburg worden verschillende rondleidingen gegeven met een kijkje achter deuren die normaal gesloten blijven. Met vele anekdotes en een bezoek aan kleedkamers, coulissen en de portrettengalerij. Iedere eerste zaterdag van de maand. Rondleiding, duur 1 uur en 30 minuten. Stadsschouwburg Amsterdam, Leidseplein 26 reserveren verplicht info aanvang 12:00 en 15:00 toegang 5 stadspas 3,50 met februaribon gratis Dinsdag 8 februari Een dagje naar het strand De OBA en EYE Film Instituut Nederland presenteren maandelijks een boekverfilming met een korte inleiding. Deze film is gemaakt naar de gelijknamige roman van Heere Heeresma. Innige band tussen alcoholische vader (Cas Enklaar) en gehandicapte dochter wordt tijdens tochtje naar het strand zwaar op de proef gesteld. Regie Theo van Gogh. Centrale Bibliotheek, Theater van t Woord, Oosterdokskade 143 info aanvang 11:00 toegang 7,50 stadspas 5 Donderdag 10 februari Sonic Soirée De derde editie van Sonic Soirée: een mini en intieme versie van Sonic Connections, het pop & rockfestival van de Brakke Grond dat jaarlijks plaatsvindt in april. Optredens van Belgische en Nederlandse bands voordat ze doorbreken bij de grote massa. Met: Little Trouble Kids (B) met superstrakke noisepop, Kiss the Anus of a Black Cat (B) met bijbelse thematieken en duistere rituelen en Bird 0n the Wire (NL) met pure, dromerige en beeldschone songs. Plus om 19:00 gratis lezing van de wereldberoemde instrumentenbouwer Yuri Landman die gitaren maakt voor de grootste sterren Brakke Grond, Nes 43 info aanvang 20:30 toegang online 5 stadspas 3 aan kassa 7 stadspas 5 1 t/m Dinsdag 15 februari Don Quichot in Amsterdam Tentoonstelling van nieuwe schilderijen van toonaangevend schilder Jeff Kowatch, geïnspireerd op Don Quichot van La Mancha, het stereotype van de idealist. Kowatch bereikt met zijn techniek een moderne vorm van sfumato zodat elk werk gezien kan worden als een visuele mantra die de geest helder houdt, zonder een concrete betekenis prijs te geven. Wat blijft is mysterie. Atrium Muziekgebouw aan t IJ, Piet Heinkade 1 info open 10:00-20:15 toegang gratis Dinsdag 15 februari Disorderly Conduct Tijdens Dans in de Melkweg de voorstelling Disorderly Conduct van T.r.a.s.h., de punkgroep van de Nederlandse dans. Dit dansgezelschap staat bekend om zijn compromisloze dansvoorstellingen, waarin het voortdurend de grens opzoekt. In deze voorstelling worden zes theatrale figuren begeleid door live-muziek in een onverwachte setting. Melkweg, Rabozaal, Lijnbaansgracht 234a info www. melkweg.nl aanvang 20:30 toegang 17 stadspas 15 studenten 10 Di 15 t/m za 19 februari Something Raw Tienjarig internationaal dans en performance festival. Something Raw begon als een festival dat makers de mogelijkheid gaf om onbewerkt en ruw materiaal te presenteren. Spraakmakende, risicovolle en vernieuwende voorstellingen uit zowel het Vlaams/ Nederlandse als het internationale dans- en performancecircuit. Vlaams Cultuurhuis De Brakke Grond, Nes 45, Theater Frascati, Nes 63 info nl nl aanvang verschillend toegang online 12 2 of meer voorstellingen 9 kunstvakstudenten 8,50 kassa 13 2 of meer voorstellingen 10 kunstvakstudenten 8,50 Vr 18 februari t/m do 31 maart Picasso in Parijs In het Van Gogh Museum werken van Picasso die hij maakte in Parijs tussen 1900 en Rondleiding op vrijdag of zondag. Vrijdag s avonds dansvoorstelling Nomade van Dansgroep Amsterdam olv Krisztina de Chatel. Van Gogh Museum, Paulus Potterstraat 7 info www. vangoghmuseum.nl open 10:00-18:00 dansvoorstelling vr 19:30 en 20:45 toegang 14 stadspas 7 (2e kopje koffie gratis) met februari of maartbon gratis (zie ook p. 14) Dinsdag 22 februari De Griezelbus 8 + Nederlandse jeugdthriller naar het boek van Paul van Loon. Buitenbeentje Onnoval schrijft een angstaanjagend verhaal over de Griezelbus waarin hij een schoolreisje maakt. Maar dan gaat het verhaal een eigen leven leiden en wordt het werkelijkheid. Rialto, Ceintuurbaan 338 info aanvang 15:00 toegang 4,50 stadspas 3 Donderdag 24 februari De infiltrant Een voorstelling over twee vrienden, een met talent voor misdaad, de ander een burgerman. De geheime dienst dwingt de tweede te infiltreren in het criminele netwerk van zijn jeugdvriend. Mohammed Azaay en Karim El Guennouri spelen samen meer dan twaalf verschillende personages. Podium Mozaïek, Bos en Lommerweg 191 info www. podiummozaiek.nl aanvang 20:00 toegang 12 stadspas 10 met februaribon gratis Do 24 en vr 25 februari 2 Of freaks and men In Rusland controversiële zwarte filmkomedie uit 1998 van Aleksy Balabanov. Over een pornofotograaf die in het 19e eeuwse St. Petersburg twee bourgeoisie gezinnen gebruikt voor zijn nieuwe hobby. In sfeervol sepia. (zie ook p. 14) Filmhuis Cavia, Van Hallstraat 52 1 (trap op) info www. filmhuiscavia.nl aanvang 20:30 toegang 4 Zondag 27 februari Radio Monalisa Matinee Trio Aerodynamic met zowel hedendaagse als middeleeuwse muziek. Het trio bestaat uit zangeres Harma Everts en blokfluitistes Maria Martinez Ayerza en Stephanie Brandt. Het instrumentarium bestaat uit onder andere Renaissance tenorblokfluiten en bijna 2 meter lange hypermoderne basblokfluiten. Theater de Cameleon, 3 e Kostverlorenkade 35 info aanvang 16:00 toegang 10 t/m maandag 28 februari Alexander de Grote in Hermitage Ruim 2300 na zijn dood spreekt Alexander de Grote nog steeds tot de verbeelding. Op deze expositie onder meer schilderijen, wandtapijten, sculpturen en toegepaste kunst. Hermitage, Amstel 51 info open 10: toegang 15 stadspas 12 met februaribon 2,50 16 kunst & cultuur f e b r u a r i 2011 mug magazine

17 agenda politiek Dinsdag 8 februari Land op drift Vertellingen over een veranderend Nederland. Drie successchrijvers, Judith Koelemeijer, Jan Brokken en Frank Westerman brengen een literaire avond die raakt aan de Hollandse ziel. Over afbrokkelende zuilen, ontkerkelijking, migratie en andere herinrichtingen van onze polder. De Meervaart, Meer en Vaart 300 info aanvang 20:00 toegang 10 Dinsdag 8 Februari Werk zoekt vrouw Sinds 2008 probeerde de Taskforce DeeltijdPlus vrouwen te bewegen om meer (betaald) aan de slag te gaan. Hun arbeidsparticipatie in voltijdbanen blijft ver achter bij andere Europese landen. Vijf deskundigen waaronder een manspersoon) in discussie over oplossingen van de dreigende krapte op de arbeidsmarkt. De Rode Hoed, keizersgracht 102 info aanvang 20:00 toegang 10 donderdag 11 februari De Nieuwe Liefde Op initiatief van Huub Oosterhuis vindt op 11 februari in Amsterdam de opening plaats van De Nieuwe Liefde: centrum voor studie, bezinning en debat met ruimte voor levensbeschouwing en religie plus een podium voor poëzie, muziek en theater Vanaf 14 februari begint de publieke programmering. De Nieuwe Liefde, Da Costakade 102 info maandag 14 februari Crisis in de rechtsstaat Haags debat aan de gracht over het functioneren van de zittende macht. Mogen politici zich bemoeien met rechtszaken en hoe groot is de publieke verontwaardiging over twijfelachtige en dubieuze rechterlijke uitspraken? De Rode Hoed,Keizersgracht 102 info aanvang 20:00 toegang 10 cjp/studenten/stadspas/65+ 9 woensdag 16 februari Democratie in Turkije en Nederland Debat over onder meer de rol van religie, identiteit en burgerschap in beide landen. Waarin verschillen Turken van Nederlanders en op welk terrein zijn er raakvlakken? Felix Meritis, Keizersgracht 324 info tijd 20:00 toegang 5 More real than reality Martin Ottens Bij de tentoonstelling van het werk van de Amerikaanse fotograaf Eugene W. Smith ( ) in Foam valt op hoe goed zwart/wit foto s zich lenen voor schrijnende reportages over allerlei misstanden. S mith is een van de grondleggers van het foto-essay. Met zijn sociaal betrokken reportages wist hij het publiek emotioneel te raken. Fotomuseum Amsterdam (Foam) toont zes van de belangrijkste series van deze fotograaf. Zijn uitgebreide beeldverhalen met begeleidende teksten verschenen veelal in het ooit toonaangevende Amerikaanse tijdschrift Life. Zijn reportages worden gekenmerkt door een grote sociale betrokkenheid bij zijn onderwerp en zijn wens om sociale veranderingen te bewerkstelligen. In 1948 kreeg Smith in plaats van één dag, wat gebruikelijk was, twee weken de tijd om het dagelijks leven van een plattelandsdokter in een reportage vast te leggen. Hij raakte sterk betrokken bij het werk van de dokter en wist hem bij het Amerikaanse publiek geliefd te maken. In bijna alle Amerikaanse films en televisieseries met jonge plattelandsdokters valt te zien hoe deze mannen lijken op het beeld dat Smith van zijn dokter had gemaakt. Smith fotografeerde in 1950 de bittere armoede in het dorpje Deleitosa in fascistisch Spanje. De foto s zijn tamelijk schokkend, onaangenaam confronterend voor de argeloze kijker. Smith reportage sloeg na publicatie in Life in als een bom. Amerikanen hadden een heel ander beeld van het Spanje van Franco, dat door de dictator van de communisten was bevrijd. De foto s tonen mensen in erbarmelijke omstandigheden, vieze kinderen, zwart gesluierde vrouwen en afgebeulde ezels in een grauw landschap. Smith fotografeerde veel in close-up met sterk contrast, waardoor zijn beelden heftige reacties opwekken, wat ook zijn bedoeling was. Bij de reportage over een zwarte vroedvrouw in South- Carolina is het triest om te zien in welke armoede mensen daar verkeerden. De hardwerkende vroedvrouw werd door deze reportage een nationale heldin. Zijn tijd bij het weekblad Life werd gekenmerkt door voortdurende conflicten met de redactie. Smith deed altijd grondig onderzoek voor zijn verhalen en leverde zijn foto s aan met uitgebreide aantekeningen en suggesties voor de lay-out. Die werden zo vaak genegeerd dat Smith besloot te vertrekken. In 1955 begon hij als freelancer bij het bekende fotoagentschap Magnum, waar hij hoopte meer artistieke vrijheid te krijgen. Hij maakte een reportage over het dagelijkse leven in Pittsburgh, de meest vervuilde industriestad in de Verenigde Staten. Hij investeerde emotioneel en financieel alles in dit project, dat hem drie jaar in beslag nam, maar uiteindelijk niet voldeed aan de strenge eisen die hij zich had gesteld. Desondanks behoren deze foto s tot het beste werk dat Smith maakte. Hij had zijn eigen stijl van fotograferen geperfectioneerd en de beelden spatten bijna van het papier af. Ook zijn in de tentoonstelling de vaak gruwelijke foto s opgenomen die Smith maakte na de kwikramp in 1971 in het Japanse Minamata. Smith was zelf een sombere man. Tijdens zijn werk in de Tweede Wereldoorlog raakte hij zwaar gewond en door zijn frustraties en perfectionisme werd hij dranken drugsverslaafd. Ondanks zijn ontegenzeggelijke invloed op de geschiedenis van de fotografie was hij teleurgesteld in het gebrek aan effect dat zijn werk op de politieke gebeurtenissen had: zijn voornaamste doel als fotograaf. Zijn sombere wereldbeeld is terug te vinden in zijn omvangrijke oeuvre, maar laat tegelijkertijd een grote visuele schoonheid zien en getuigt dankzij Smith s talent van een groot inlevingsvermogen in de mens. De series die op de tentoonstelling te zien zijn: The Country Doctor; Nurse Midwife; Spanish Village; A Man of Mercy; Pittsburgh en Minamata. Afgebeelde foto s: The Heirs of W. Eugene Smith, courtesy Black Star. t/m 16 maart in Foam Fotografiemuseum Amsterdam Keizersgracht 609 Steelworker with Goggles, Pittsburgh, 1955 Dr. Ceriani Going from House to Hospital, Country Doctor, 1948 Juan Larra, Spanish Village, 1950 mug magazine f e b r u a r i 2011 kunst & cultuur 17 Fotomuseum amsterdam

18 MUG lezersaanbieding Marcel Beekman + CIUDATE + Hafid Bouazza Viagem no tempo Muziekgebouw aan t IJ, za 19 februari 2011 Grote Zaal : 20:15 Marcel Beekman Durf op reis te gaan met Marcel Beekman! Een ervaring waarin heden, verleden en toekomst met elkaar versmelten. Joost Kleppe, Matthias Kadar, Calliope Tsoupaki en Kees Arntzen componeerden nieuwe solocantates voor tenor en oude-muziek ensemble CIUDATE. MUG geeft 2x2 vrijkaartjes weg, aanmelden vóór 10 februari via service@mugweb.nl, o.v.v. naam en adres. Wie het eerst mailt die het eerst maalt! Eye (film Instituut Nederland) film: Poetry Draait vanaf 10 februari in Eye, Vondelpark 3 Regisseur Lee Chang-dong uit Zuid-Korea advocaten kantoor de Binnenstad sociale advocatuur gematigde tarieven Binnengasthuisstraat ZG Amsterdam T: BOOGERT & HARING advocaten Gesubsidieerde rechtsbijstand voor minima Problemen met uw uitkering? GEDAGVAARD? Ontslag? Verblijfsvergunning geweigerd? Voorkomen? Schone Lei? HUISUITZETTING? Bel direct: Kennismakingsgesprek altijd kosteloos Gratis inloopspreekuur: iedere maandag 17:00-18:30 uur Overtoom 441 (1045 KG) Amsterdam Tram 1, halte Rhijnvis Feithstraat Arbeidsrecht, Bestuursrecht, Familierecht, Huurrecht, Jeugdrecht, Sociaalzekerheidsrecht, Strafrecht, Vreemdelingenrecht, WSNP Bijstandswet en andere uitkeringen Arbeidsrecht Familierecht Strafrecht Vreemdelingenrecht De voorstelling van zijn nieuwste film Poetry in EYE. Regisseur Lee Chang-dong, een van de belangrijkste Koreaanse filmmakers van de afgelopen jaren, laat zien hoe juist uit het conflict schoonheid ontstaat, en hoe vanuit chaos de waarheid komt bovendrijven. Yoon Jeong-hee, de Zuid-Koreaanse Meryl Streep levert een indrukwekkende acteerprestatie in de rol van Mija. MUG geeft 5x2 vrijkaartjes weg, aanmelden vóór 10 februari via service@mugweb.nl, o.v.v. naam en adres. Wie het eerst mailt die het eerst maalt! Wees er snel bij! mugwebwinkel: CD S, DVD S EN BOEKEN TEGEN SCHERPE PRIJZEN Divers Rossini Mendelsohn Alle CD'S voor slechts 6,-per stuk van doorn cs a d v o c a t e n Wagner Mahler Gaat u scheiden? Bent u ontslagen? Heeft u een huurgeschil? Problemen met uw uitkering? Strafzaak? GRATIS ADVOCATENSPREEKUUR IEDERE MAANDAG VAN UUR UUR Dvorák Handel Rachmaninov/Tchaikovsky Tel Zeeburgerdijk AE Amsterdam 18 Advertentie f e b r u a r i 2011 mug magazine

19 Hi5 Amsterdam heeft meer dan 150 projecten voor kansarmen. Foto: Ingrid de Groot Bij de Hi5-methode is je hand je compas naar succes. Twee keer Hi5... voor kansarmen én kansrijken Marten Dijkstra Kansarme Amsterdammers aan een goede dagbesteding helpen? Hi5 biedt zelfs de meest kansarme uitzicht op terugkeer in de maatschappij. E en deelnemer die na een heftig verleden enthousiast deelneemt aan een opleiding tot medewerker maatschappelijke zorg, de aanvankelijk onwillige dakloze die zijn plek vond als meewerkend bezoeker in een inloophuis. Zo maar een paar positieve ervaringen die Martine Rijnders en Marieken Wattel, trajectbegeleiders bij Hi5 Amsterdam, uit de losse pols noemen. Intensieve trajectbegeleiding is het sleutelwoord bij Hi5 Amsterdam, een samenwerkingsproject van maatschappelijke organisaties als De Regenboog en de gemeentelijke Dienst Werk en Inkomen (DWI). De Regenboog Groep is hoofdaannemer van Hi5. Dak- en thuislozen, chronisch psychiatrische of verslaafde cliënten en bewoners van instellingen doen via Hi5 werkervaring op. Niet om ze direct voor een betaalde baan op te leiden maar om sociale participatie en een nuttige dagbesteding te bieden. Er lopen via Hi5 Amsterdam uiteenlopende projecten zoals dat van Hi5- deelneemster Sarah. Ze doet mee aan het kunstproject Desycle in inloophuis Makom. Sarah maakt van gerecycled materiaal hippe gebruiksvoorwerpen. Via weer een ander project verzorgen deelnemers de catering in opvanghuizen. Weer anderen werken met bijvoorbeeld hout of treden op als gastheer in inloophuizen. Rijnders en Wattel proberen met hun begeleiding zo dicht mogelijk bij de wensen en mogelijkheden van de klant aan te sluiten:,,in het voortraject kijken we samen met de cliënt naar zijn mogelijkheden en bezoeken diverse werkplekken. In het vinden van een geschikte plaats voor deelnemers gaat voor ons de meeste tijd zitten. De dagelijkse begeleiding gebeurt op de werkplekken zelf, door de werkbegeleiders die het meeste contact met de cliënten hebben. Of het altijd van een leien dakje gaat? Wattel:,,Uiteraard niet. We werken toch met een doelgroep die vaak al jaren niet meer heeft gewerkt. Sommigen zijn vereenzaamd en hebben het vertrouwen in de maatschappij verloren. Het duurt een tijd voordat ze weer een plek hebben gevonden en zich weer onderdeel van de samenleving voelen. Een leven dat al jaren moeizaam verloopt, kunnen wij niet binnen een half jaar veranderen. Daar is dus die intensieve begeleiding voor nodig. Een lastig punt van ons werk is hoe je een goede werkrelatie houdt met de klant én met de werkbegeleiders. Rijnders vult aan:,,het beeld dat de deelnemer van zijn eigen kunnen heeft, kan in de praktijk heel anders zijn. Ons doel hierbij is dat de werkbegeleider door kan met de cliënt en dat die ook door wil met de werkplek en met zijn begeleider. Het gaat erom dat we een constructieve band proberen te smeden met onze cliënten, die liefst de weg voorbereidt tot meer maatschappelijke mogelijkheden. En dat lukt in de meeste gevallen. DutchVersity/Hi5 wijst jongeren de weg naar succes. De boodschap van Hi5: wees jezelf, laat je niet door je omgeving van de wijs brengen en vóóral niet door je afkomst. W aar je vandaan komt heb je niet bepaald maar waar je naartoe gaat bepaal je wel zelf. Zo luidt het credo van DutchVersity/Hi5, een stichting die jongeren inzicht geeft in het vinden van de juiste opleiding en loopbaan. Oprichtster Dionne Abdoelhafiezkan geeft als voorbeeld het succesverhaal van een jongen uit Volendam:,,Als je uit Volendam komt, word je visser of zanger. Maar deze jongen wilde accountant worden. Terwijl zijn omgeving hem uitlachte, doorliep hij een mbo- en hbo-opleiding en vond een baan als accountant. Nu is hij het succesverhaal van de familie. De Volendammer die geen zanger werd, geloofde in zichzelf. Daar gaat het om, volgens Abdoelhafiezkhan.,,Te vaak luisteren jongeren alleen naar hun omgeving en niet naar zichzelf. Je moet erachterkomen wat je passie is, wat vind je leuk, waar ben je goed in, wat wil je zelf? Op basis daarvan kies je een studierichting of een baan. Achtergrond heeft volgens Abdoelhafiezkhan niks te maken met het wel of niet vinden van je eigen ritme naar succes. Het manifest van arbeidsmarktdeskundigen dat onlangs de Volkskrant haalde, waarin onderzoekers zich zorgen zeggen te maken over Turkse jongeren op de arbeidsmarkt is volgens haar dan ook te generaliserend:,,ja, veel allochtone jongeren voelen zich tweederangsburger. Dat heeft vooral te maken met het politieke klimaat. Maar dat een hele groep als slachtoffer wordt neergezet is niet juist. Het is een vertekend beeld. Een grote groep Turken weet zich wel degelijk te manifesteren in de Nederlandse samenleving. Of je nou Turks bent, uit een achterstandsbuurt komt of homo bent, iedereen wil succes hebben. De organisatie heeft een speciale methode ontwikkeld, waarbij je hand als kompas functioneert:,,de duim staat voor: wees positief en weet wat je eigen passie is, met je wijsvinger kies je je eigen dreamteam uit. Met je middelvinger houd je het overzicht en zorg je ervoor dat je met kop en schouders boven de rest uit steekt. De ringvinger staat symbool voor trouw en betrouwbaarheid. De pink staat voor altijd bij de pinken zijn, oftewel jezelf blijven ontwikkelen. De Hi5-methode helpt bij het vinden van succes, aldus Abdoelhafiezkhan. Daarbij helpt dat Hi5 werkgevers en werkzoekenden bij elkaar brengt.,,sinds onze oprichting hebben we een match kunnen creëren voor personen. Hi5 kiest voor een subsidieloos bestaan.,,als je zelfredzaamheid predikt, kun je niet je handje ophouden. We ontvangen dan ook geen sponsoring of donaties. Alle gelden die we krijgen zijn op basis van gelijkwaardige samenwerkingsovereenkomsten met het bedrijfsleven. Hi5 werkt onder meer samen met Randstad Uitzendbureau, Agis en de Rabobank en heeft een eigen programma op jongerenradio FunX. mug magazine f e b r u a r i 2011 achtergrond 19

20 Met je uitkering naar de zon emigreren Jacqueline en Arthur Sneijder gaan emigreren. Foto: Michel Hobbij Marcel Schor Met een w a o -uitkering naar een mild klimaat emigreren. Het kan, dankzij onze sociale regelgeving. Arthur en Jacqueline laten hun kille rotlandje maar al te graag achter zich. A rthur Sneijder (46) emigreert met zijn vrouw Jacqueline (53) naar het Spaanse Tenerife. Het zal hem niet zwaar vallen zijn geboorteland voor het Canarische eiland te verruilen. Op felle toon legt de Hoofddorper uit waarom:,,onze buurt verandert in rap tempo. We zien steeds meer buitenlanders komen, die zich niet willen aanpassen. Bijna niemand spreekt hier nog Nederlands. Jacqueline en ik voelen ons hoe langer hoe meer buitengesloten. Het ergert me bovendien mateloos dat de straat en het plantsoen verderop in het koopgedeelte veel beter worden onderhouden dan hier bij ons. Het gras wordt daar gemaaid en er zit geen onkruid tussen de tegels. Verder is de politie allang geen handhaver meer van de wet. Tegen criminaliteit treden ze veel te slap op. Er is iets mis met de mentaliteit in onze samenleving. Jacqueline beaamt dit volmondig.,,in het winkelcentrum zag ik een oudere man over een gladde vloer uitglijden. Niemand stak een vinger uit, behalve mijn dochter. Dat was vroeger anders. Iedereen hielp elkaar. Het lijkt wel of mensen zich steeds meer in een cocon terugtrekken. Maar de doorslag om naar de zon te emigreren is de kwakkelende gezondheid van Jacqueline. Ze zit sinds 1990 in de wao vanwege spierreuma en de ziekte van Dupuytren. Kwalen die in Nederland met de jaren verergeren maar in een mild klimaat kunnen verbeteren.,,al een tijd lang maak ik me zorgen over het verloop van mijn ziektes. Ik weet van vakanties naar Tenerife dat de warme, zilte lucht een goede uitwerking op mijn lichaam heeft. Ik ben gaan googelen op uitkering en emigreren en kwam terecht op emigrerennaarspanje-info.nl. Zo kwam ik erachter dat we met behoud van mijn uitkering op de Canarische eilanden kunnen gaan wonen, zonder te hoeven inleveren. Het vertrek van Jacqueline bespaart Nederland een hoop medische kosten, revalidatie, taxivervoer en hulpmiddelen als speciale kranen en een machine om vaatdoeken uit te wringen. Vandaar dat uitkeringsinstantie UWV een hogere uitkering aan Jacqueline verstrekt als ze vertrekt.,,ik ga er straks 325,- netto per maand op vooruit. Van de 1.025,- die ik dan ontvang kunnen wij tweeën de vaste lasten betalen. Mijn uitkering wordt ons basisinkomen. Jacqueline heeft uitgerekend dat het 'Mijn uitkering wordt ons basisinkomen ze moet lukken om op Tenerife in hun levensonderhoud te voorzien.,,de levensstandaard is er vergelijkbaar met Nederland. De lonen liggen lager en de werkdagen zijn korter. Daar staat tegenover dat wonen en eten en drinken goedkoper zijn. Voor rond de 450,- per maand huur je een klein gemeubileerd appartement. Levensmiddelen zijn goedkoop door een laag btw-tarief, dat geldt ook voor drank. Zelfs mijn rokertje is een kwart goedkoper onder de Spaanse zon. Problemen met uw uitkering? Blijven betalingen uit? Is uw uitkering afgewezen? Is uw uitkering beëindigd? Wordt uw uitkering teruggevorderd? Wordt uw uitkering gekort? Wij bieden deskundige hulp. Cliënten met een inkomen op minimumniveau zijn geen (of zeer weinig) kosten verschuldigd. Het eerste gesprek is altijd gratis. Het echtpaar roemt de vriendelijkheid van de bewoners op het eiland van de eeuwige lente. Arthur:,,Het leven is tranquilo. Op dit moment werkt hij nog in de kleinmetaal.,,ik ga daar op zoek naar werk. Er is altijd iets te vinden in een winkel of de horeca. Diploma s zijn niet nodig. Als het moet ga ik drankjes rondbrengen of op het land bij een boer werken. Drie dagen per week aan de slag is voldoende om minimaal 500,- per maand te verdienen. Van dat geld gaan we leuke dingen doen. Ondanks het optimisme over hun toekomstige nieuwe leven op het subtropische eiland maakt Jacqueline zich zorgen over wat ze achterlaat. Uit eerdere relaties heeft ze vier kinderen en negen kleinkinderen.,,ik moet er nu nog niet aan denken dat ik ze straks niet meer kan knuffelen. Gelukkig zijn mijn jongste dochter en haar man met hun twee kinderen ook van plan naar Tenerife te emigreren. Arthur daarentegen heeft niet het gevoel iets kwijt te raken.,,er is niets meer dat mij aan Nederland bindt. Alles voelt negatief. Als ik zou blijven ben ik voor mijn pensioen dood. De dag dat we op het vliegtuig stappen zal ik blijdschap voelen maar ook angst hebben. Zelfs in het ergste geval dat wij dakloos raken slapen we tenminste in een mild klimaat en kan ik altijd nog ergens een visje vangen. Walker Wittensleger a d v o c a t e n Hunzestraat WE Amsterdam T (020) F (020) advocaten@walker wittensleger.nl 20 achtergrond f e b r u a r i 2011 mug magazine