Verhoging toegevoegde. Intensivering partnerships. Internationale ontwikkelingen

Transcriptie

1 Kostenverlaging versus flexibiliteit Verhoging toegevoegde waarde Intensivering partnerships Toenemende productie lagelonenlanden Internationale ontwikkelingen One-stop-providership Toenemende vraag naar SMOI Jaarverslag 2008

2

3 inhoud Voorwoord van de Raad van Bestuur 2 Businessmodel 4 Ondernemingsprofiel 7 Kerncijfers en kengetallen 8 Verslag van de Raad van Bestuur 9 - Het jaar 2008 in vogelvlucht 9 - Vooruitzichten 10 - Financiële ontwikkelingen 12 - Operationele ontwikkelingen 16 - Organisatie en medewerkers 23 - Maatschappelijk verantwoord ondernemen 26 - Marktontwikkelingen en concurrentiepositie 28 Bestuurlijke informatie 30 - Organisatiestructuur 30 - Samenstelling bestuur en management 31 - Strategie en doelstellingen 32 - Corporate governance 36 - Risicofactoren en risicobeheersing 41 - Aandeelhoudersinformatie 44 Bestuursverklaring inzake financiële verslaggeving 46 Bericht van de Raad van Commissarissen 48 Jaarrekening 52 - Geconsolideerde balans 52 - Geconsolideerde winst- en verliesrekening 54 - Geconsolideerd kasstroomoverzicht 55 - Geconsolideerd mutatie-overzicht van het eigen vermogen 56 - Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening 57 - Vennootschappelijke jaarrekening (voor winstbestemming) 93 - Toelichting op de vennootschappelijke jaarrekening 94 Overige gegevens 96 - Accountantsverklaring 96 - Gebeurtenissen na balansdatum 98 - Handelsregister 98 - Statutaire winstverdelingsregeling 98 - Voorstel winstverdeling 98 - Adresgegevens 100 A copy of this report in English is available on request.

4 2 Voorwoord van de Raad van Bestuur Bij Neways draait het om inzet en teamgeest. Een recordjaar als 2007 vieren we gezamenlijk. Maar ook in 2008, waarin de wereld er totaal anders is gaan uitzien en de resultaten van een andere orde zijn, blijft dit een teamprestatie. Het afgelopen jaar heeft ook Neways de gevolgen ondervonden van de financiële crisis in Europa. De omzet daalde met 13,6% naar EUR 242,8 miljoen. Dit was met name het gevolg van de daling in de halfgeleiderindustrie. De omzet in andere sectoren waarin Neways actief is liep in 2008 op zich goed door. Deze ontwikkelingen hebben geresulteerd in sterk wisselende resultaten bij de verschillende Newayswerkmaatschappijen. Zo zijn er werkmaatschappijen geweest die het ontzettend druk hebben gehad in 2008, extra personeel hebben moeten inhuren en mooie resultaten hebben kunnen boeken. Andere werkmaatschappijen liepen aan tegen een tegenvallende orderintake, onderbezetting, hoge kosten en daardoor tegenvallende resultaten. Per saldo resulteerde dit over 2008 in een nettowinst van 3,1 miljoen exclusief bijzondere lasten, welke volledig is aangewend voor het vormen van voorzieningen voor reorganisaties, waardoor uiteindelijk een nettoverlies is gerealiseerd van 0,5 miljoen. De vraaguitval en de impact hiervan op de winstgevendheid heeft echter geen gevolgen voor de verdere invulling van de enkele jaren geleden ingezette strategie. Deze strategie die lange termijn is georiënteerd, richt zich ondermeer op versterking van de positionering van Neways als one-stop-provider en het streven naar hogere toegevoegde waarde van de activiteiten. Hierbij draagt het gezamenlijk benaderen van potentiële klanten bij aan intensievere samenwerking tussen de Neways-werkmaatschappijen. Als one-stop-provider heeft Neways voordeel bij de toenemende vraag van klanten naar life cycle management. De vraag naar elektronische (besturings)systemen van OEM s (Original Equipment Manufacturers) wordt steeds meer specialistisch en complex. De groeiende vraag naar SMOI (Supplier Managed Owned Inventory) zorgt daarbij voor een verdere intensivering van partnerships en klantrelaties. Maar ook op andere strategische speerpunten is in 2008 goede vooruitgang geboekt. Zo is met de overname van i-products geïnvesteerd in kennis en toegevoegde waarde door uitbreiding van de ontwikkel- en engineeringactiviteiten.

5 voorwoord van de raad van bestuur 3 Neways heeft ook dit jaar haar klantenbasis verder uitgebreid en heeft meer grote, internationaal opererende opdrachtgevers aan zich weten te binden. Hiermee is ook de diversiteit ten aanzien van de marktsegmenten duidelijk toegenomen, waarmee het fundament van de onderneming stabieler is geworden. In de aanloop naar het tweede halfjaar, het moment dat de vraag van klanten in de halfgeleidersector fors terug ging lopen, is Neways direct gestart met het aanpassen van de productiecapaciteit. In de tweede helft van het jaar, toen de financiële crisis in alle hevigheid losbarstte, is dit beleid voortgezet. Er zijn in dit kader diverse efficiëntieverbeteringen en kostenbesparende maatregelen doorgevoerd, die hebben geresulteerd in een structurele verlaging van de kostenbasis. Het jaar 2009 zal een jaar worden waarin Neways snel en adequaat zal moeten inspelen op veranderende marktomstandigheden. Teamgeest wordt daarbij nog belangrijker dan het al was. In 2008 is goed als team samengewerkt en is weer eens aangetoond dat Neways-medewerkers ook in mindere tijden beschikken over strijdlust, daadkracht en flexibiliteit. Die mentaliteit hopen we in 2009 weer te zien. En dat is nodig want het wordt, zoals het er nu naar uitziet, geen makkelijk jaar. Neways zal daarbij vasthouden aan de strategie en blijven investeren in de organisatie, om gebruik te kunnen blijven maken van nieuwe kansen die zich ook juist in zo n jaar weer zullen voordoen. Huub van der Vrande Vincent de Bok

6 4 BusinessModel Businessmodel WEST EUROPA Toegevoegde waarde Mate re-engineering Serie-volume Serie-compexiteit Mate-automatisering Logistieke planning Afzetmarkt Hoog Vaak Laag-mid Hoog Hoog Complex Korte levertijden West-Europa Neways heeft werkmaatschappijen in Nederland en Duitsland. De activiteiten van deze werkmaatschappijen kenmerken zich door een relatief hoge kenniscomponent. De West- Europese werkmaatschappijen vervullen een belangrijke rol in het uitdragen van de strategie van Neways als one-stop-provider. Zowel in het contact met klanten als in geografisch opzicht staan werkmaatschappijen dicht bij afnemers uit de maakindustrie. De werkzaamheden van de werkmaatschappijen in West-Europa lopen uiteen van ontwikkeling, prototyping, engineering tot hoogwaardige en specialistische serieproductie van complexe elektronische componenten, systeembouw, after sales service en onderhoud. De componenten en systemen kenmerken zich vaak door een complexe planning en korte levertijden, waarbij een hoge mate van flexibiliteit geboden is. Door een unieke positionering binnen de Neways-Groep kunnen alle Newayswerkmaatschappijen optimaal profiteren van onderlinge samenwerking. Ultimo 2008 werkten in totaal medewerkers in West-Europa voor Neways.

7 5 Businessmodel West Europa Oost Europa A B C China D Klanten Toeleveranciers Dienstverleners OOST EUROPA Toegevoegde waarde Mate re-engineering Serie-volume Mate-automatisering Serie-compexiteit Logistieke planning Afzetmarkt Mid Minder vaak Mid-Hoog Mid Mid Minder complex West-Europa Azië Toegevoegde waarde Mate re-engineering Serie-volume Mate-automatisering Serie-compexiteit Logistieke planning Afzetmarkt Laag Stabiel product Mid-Hoog Laag/veel handwerk Hoog Eenvoudig West-Europa & Azië Vanuit Slowakije is Neways actief op het gebied van serieproducties van elektronische componenten en systemen die zijn doorontwikkeld. Deze componenten en systemen zijn meer uitontwikkeld en zijn daardoor meer stabiel waardoor ze geschikt zijn voor productie in landen waar Neways significante kostenvoordelen weet te realiseren. Neways Slovakia is gespecialiseerd in elektronica-assemblage van printplaten en de productie van kabels en kabelsystemen. In 2008 is de faciliteit voor de productie uitgebreid met een deel van de productieactiviteiten van Neways Cable & Wire Solutions. De investering in een cleanroom voor de productie van kabels en kabelbundels heeft bijgedragen aan de invulling van de toenemende kwaliteitseisen van klanten. De investeringen die in de afgelopen jaren zijn gedaan hebben de basis gelegd voor toekomstige groei en uitbreiding van activiteiten en kennisgebieden. De samenwerking met de Neways-werkmaatschappijen in West-Europa kan door deze investeringen, zowel in termen van kwantiteit als kwaliteit verder worden uitgebreid. In Oost-Europa werkten ultimo medewerkers voor Neways. Neways is vanuit China actief op het gebied van serie-productie, voornamelijk in opdracht van Neways-werkmaatschappijen in West-Europa. De productie in Azië is gericht op stabiele elektronische componenten en systemen met een relatief lage automatiseringsgraad. Neways Wuxi richt zich daarbij op de elektronica-assemblage van vrijwel volledig uitontwikkelde en minder technologisch geavanceerde series printplaten. Productie vindt voor een belangrijk deel handmatig plaats. Neways Micro Electronics richt zich hoofdzakelijk op serieproductie van in Nederland ontworpen hybriden en micro-elektronica die bedoeld zijn voor West-Europese klanten. Daarnaast vindt op beperkte schaal ontwikkeling en productie plaats voor de lokale Chinese hybride markt. Passend binnen het centrale inkoopbeleid van Neways, vindt vanuit deze werkmaatschappijen in toenemende mate inkoop van componenten plaats op de lokale Chinese markt. Per ultimo 2008 bedroeg het totale aantal medewerkers in China 390.

8 One-stop-providership Het gezamenlijk benaderen van (potentiële) klanten en het versterken van de positionering van Neways als one-stop-provider Plaats in businessmodel Intensieve samenwerking en duidelijke communicatie tussen de verschillende Neways-werkmaatschappijen maakt dat klanten optimaal worden bediend. Het contact loopt via een vast aanspreekpunt, de klant kan terecht bij één loket. Het streven van Neways naar hogere toegevoegde waarde van de activiteiten resulteert in een toenemende vraag van klanten naar life cycle management van producten. Met het one-stop-providership wordt succesvol ingespeeld op de steeds complexere vraag naar (besturings)systemen. Klanten Toeleveranciers Dienstverleners West Europa Oost Europa China

9 Ondernemingsprofiel 7 Neways Electronics International N.V. (NYSE Euronext Amsterdam; NEWN) is een internationale one-stop-provider voor geavanceerde en geïntegreerde elektronische componenten, samenstellingen en systemen. Daarbij gaat het om oplossingen op het gebied van ontwikkeling, engineering, testen en productie van kleine tot middelgrote, technologisch geavanceerde en kwalitatief hoogwaardige series van (micro-)elektronica, printed circuit boards (PCBs; printplaten) en kabels tot complete elektronische box-built systemen. Neways is actief in de Electronic Manufacturing Services (EMS)-markt. Belangrijke klanten zijn de multinationale producenten van eindproducten (Original Equipment Manufacturers; OEM s), zoals Philips en ASML. Daarnaast werkt Neways in opdracht van een breed scala aan kleinere industriële toeleveranciers. Oplossingen van de onderneming worden onder meer toegepast in de industriële sector, de automotive sector, de halfgeleiderindustrie, de medische sector en in de defensie- en telecommunicatie-industrie. Vaak gaat het om besturings- of bedieningssystemen, deelsystemen of specifieke elektronische componenten van dergelijke systemen. Door middel van ondersteunende diensten zoals service & onderhoud en re-engineering kan Neways het complete life cycle management van elektronische componenten en systemen voor haar klanten verzorgen. Neways kan zowel voorzien in de technische behoeften als middels logistiek management, in de eisen en wensen van klanten ten aanzien van deze systemen. Daarmee is Neways in staat het volledige projectmanagement voor haar rekening te nemen. Hieronder vallen zowel complete projecten van ontwikkeling, prototyping en engineering tot en met 0-series, als ook bredere one-stop-provider projecten waarbij meerdere werkmaatschappijen binnen de Neways-Groep met elk hun eigen specifieke competentie betrokken zijn bij de bouw van complete elektronische systemen. Het hoofdkantoor van Neways is gevestigd op het Science Park Eindhoven in Son. De onderneming heeft werkmaatschappijen in Nederland, Duitsland, Slowakije en China. Om een zo hoog mogelijke toegevoegde waarde te kunnen bieden, opereren de werkmaatschappijen in West-Europa zo dicht mogelijk bij en zo nauw mogelijk samen met de klant. De werkmaatschappijen van Neways in Oost-Europa en Azië richten zich primair op de productie van grotere, minder complexe, stabiele series, veelal in opdracht van hun zusterbedrijven in West-Europa. Dit stelt de onderneming in staat om tegen een betere kostprijs te produceren en daarmee de concurrentiepositie te verbeteren. Neways wereldwijd Neways realiseerde in 2008 een omzet van 242,8 miljoen (2007: 281,0 miljoen). Van deze omzet werd 55,4% behaald binnen Nederland, 40,6% in andere landen binnen de Europese Unie, en 4,0% in landen buiten de Europese Unie. Eind 2008 werkten bij Neways in totaal (2007: 2.238) medewerkers (FTE s), waarvan in Nederland en Duitsland en 769 in Slowakije en China.

10 8 Kerncijfers & Kengetallen Bedragen x tenzij anders vermeld Omzet 242,8 281,0 238,6 207,9 189,7 Brutomarge 99,5 114,1 98,6 84,3 78,9 Bedrijfsresultaat excl. bijzondere baten en lasten ***) 5,9 21,0 16,7 9,5 9,3 Bedrijfsresultaat 1,4 21,0 16,7 9,0 9,8 Nettoresultaat excl. bijzondere baten en lasten ***) 3,1 14,5 11,2 5,4 4,5 Nettoresultaat -0,5 14,5 11,2 5,1 4,7 Netto cashflow *) 6,5 4,0 4,6 11,5-4,4 Eigen vermogen 46,2 48,9 37,6 23,7 18,0 Garantievermogen **) 46,2 52,3 43,3 35,1 30,9 Balanstotaal 102,1 119,3 105,8 87,9 102,0 Geactiveerde Goodwill 0,8 0,7 0,7 0,6 0,0 Interest coverage ratio***) 3,4 12,1 9,9 6,7 5,4 Debt/EBITDA ratio ***) 0,9 0,5 0,7 1,6 2,4 Solvabiliteit Eigen vermogen als % van het balanstotaal 45,3 41,0 35,5 27,0 17,6 Garantievermogen als % van het balanstotaal 45,3 43,9 41,0 40,0 30,3 Rentabiliteitsratio s ***) Rentabiliteit op het eigen vermogen 6,6 29,6 29,7 22,7 24,8 Bedrijfsresultaat in % van de omzet 2,4 7,5 7,0 4,6 4,9 Nettoresultaat in % van de omzet 1,3 5,2 4,7 2,6 2,3 Bedrijfsresultaat in % van geinvesteerd vermogen 12,0 39,7 36,8 28,2 26,0 Gegevens per medewerker Aantal medewerkers (gemiddeld in FTE) Omzet per medewerker (x 1.000) Brutomarge per medewerker (x 1.000) Gegevens per gewoon aandeel in euro s (o.b.v. aantal aandelen per ultimo) Nettowinst -0,05 1,56 1,21 0,59 0,56 Nettowinst ***) 0,32 1,56 1,21 0,63 0,52 Eigen vermogen 4,79 5,26 4,08 2,78 2,11 Netto cashflow 0,67 0,43 0,50 1,35-0,51 Dividend 0,00 0,47 0,36 0,10 0,00 Dividend in % van de nettowinst 0,00 30,0 30,0 16,8 0,00 Aantal aandelen per ultimo x Hoogste koers 12,95 15,50 9,75 6,80 5,41 Laagste koers 3,75 9,75 6,26 5,05 2,40 Slotkoers per 31 december 5,00 12,70 9,75 6,20 5,05 *) onder netto cashflow wordt verstaan: kasstroom uit bedrijfsactiviteiten, plus kasstroom uit investeringsactiviteiten. In 2004 inclusief verwerving activa en passiva van Stork Electronics ad. 13,3 miljoen. **) inclusief achtergestelde leningen van kredietinstellingen. ***) Kengetallen zijn gebaseerd op cijfers zonder rekening te houden met bijzondere baten en lasten.

11 Verslag van de Raad van Bestuur 9 In 2008 is de wereld er ook voor Neways anders gaan uitzien. Na een recordresultaat in 2007 is in het jaar 2008 een resultaat geboekt dat sterk negatief werd beïnvloed door een kentering in de markt, met name bij de halfgeleidersector. In de eerste helft van 2008 kon de omzetdaling in de halfgeleidersector gedeeltelijk worden gecompenseerd door een hogere omzet in andere marktsectoren, zoals defensie, automotive en telecom. In de tweede helft van 2008 is, onder invloed van de financiële crisis die toen in volle hevigheid losbarstte, de ontwikkeling van de vraag vanuit de halfgeleidersector verder verslechterd. Daarnaast zag Neways richting het einde van het jaar ook meer voorzichtigheid bij klanten in andere marktsectoren. Over heel 2008 realiseerde Neways een netto-omzet van 242,8 miljoen, een daling van 13,6 % ten opzichte van Het bedrijfsresultaat exclusief bijzondere lasten kwam uit op 5,9 miljoen ten opzichte van 21,0 miljoen in Het nettoresultaat daalde naar -0.5 miljoen verlies in vergelijking met 14,5 miljoen winst vorig jaar. In dit resultaat is 4,5 miljoen aan bijzondere lasten opgenomen. Ondanks de gedaalde omzet en resultaat bleef de financiële positie van Neways onverminderd sterk. De solvabiliteit steeg naar 45,3% (2007: 43,9%) en de netto kasstroom bedroeg 6,5 miljoen. Het jaar 2008 in vogelvlucht De sterke daling van de vraag uit met name de halfgeleidersector heeft een onmiskenbare invloed gehad op de omzet en winstgevendheid van Neways. In de aanloop naar het tweede halfjaar, op het moment dat de vraag van klanten terug ging lopen, is Neways direct gestart met het aanpassen van de productiecapaciteit van de organisatie. In de tweede helft van het jaar is dit beleid voortgezet. Er zijn diverse efficiencyverbeteringen en kostenbesparende maatregelen doorgevoerd, waarbij de flexibele schil van medewerkers die Neways hanteert gedeeltelijk is afgebouwd. In november is in dit kader ook ingegrepen bij de productieactiviteiten van Neways Electronic Assemblies in Son. Door de reorganisatie zijn in totaal circa 70 arbeidsplaatsen komen te vervallen. De herstructurering heeft geresulteerd in een sterke en structurele verlaging van de kostenbasis. Naar verwachting zal op jaarbasis vanaf 2009 circa 3,5 miljoen worden bespaard. Los van de vraaguitval en de impact hiervan op de winstgevendheid is in 2008 op veel gebieden verder invulling gegeven aan de enkele jaren geleden ingezette strategie die ondermeer is gericht op haar positionering als one-stop-provider en het streven naar hogere toegevoegde waarde van de activiteiten. In dit kader is in juli de overname bekendgemaakt van i-products, waarmee de ontwikkel- en engineeringcapaciteit van Neways verder is versterkt. Daarnaast is er goede vooruitgang geboekt met de intensivering van de samenwerking tussen de Neways-werkmaatschappijen en een meer gezamenlijke benadering van potentiële klanten. Het afgelopen boekjaar is de nieuwbouw voor de productievestigingen van Neways Leeuwarden en Neways Kassel afgerond. Deze vestigingen voldoen nu volledig aan de eisen en wensen die Neways stelt aan alle werkmaatschappijen. Bovendien wordt hiermee beter aangesloten bij de gewenste positionering van Neways als groep. Het blijft voor Neways een strategische prioriteit om stap voor stap de organisatie zodanig in te richten dat de rendementontwikkeling meer stabiel wordt voor marktfluctuaties. In dit kader hebben de activiteiten in met name de defensiesector het afgelopen jaar weer veel aandacht gehad. Ten grondslag hieraan ligt de enkele

12 10 Vooruitzichten jaren terug ingezette actieve marktbewerking van de defensiesector. Eind 2008 heeft dit bovendien geleid tot een nieuwe grote en meerjarige opdracht voor de ontwikkeling en productie van elektronische onderdelen voor het Groot Pantser Wielvoertuig (BOXER) voor de Duitse en Nederlandse landmacht. In november heeft Neways een intentieverklaring getekend voor de overname van een deel van de activiteiten van Bosch Security Systems, onderdeel van de Bosch groep. De voorgenomen transactie heeft betrekking op activiteiten op het gebied van ontwikkeling, engineering en productie van elektronische systemen op het gebied van communicatie. Daarnaast zullen er in beperkte mate materiële vaste activa en voorraden worden overgenomen. De activiteiten zullen opgaan in de werkmaatschappij Neways Advanced Applications in Son. Neways zal hiermee deze activiteiten voortzetten en als preferred supplier gaan fungeren voor Bosch, een van de grootste internationale technologiebedrijven. Vooruitzichten Net als in de afgelopen jaren heeft Neways in 2008 de financiële positie aanzienlijk versterkt en is veel aandacht besteed aan verbetering van de onderlinge samenwerking tussen de Neways werkmaatschappijen en het naar de markt toe uitdragen van het one-stop-provider concept. Neways heeft daarmee haar klantenbasis uitgebreid en meer grote internationaal opererende opdrachtgevers aan zich weten te binden, waarbij ook de diversiteit qua marktsectoren duidelijk is toegenomen. Daarmee is het fundament van de onderneming verder verstevigd en is de afhankelijkheid van de sterk cyclische halfgeleidersector teruggebracht. Dit heeft echter niet kunnen voorkomen dat over de eerste twee maanden van het jaar het resultaat negatief was. Neways beschikt over een modern machinepark en heeft de middelen en financiële slagkracht om haar organisatie indien nodig aan te passen aan een verdere verzwakking van de EMS-markt. Vanwege de kenmerkende wederzijdse afhankelijkheid tussen leveranciers, Neways en haar klanten wordt onder de huidige onzekere marktomstandigheden transparantie in de keten van nog groter belang om snel en adequaat te kunnen blijven reageren. Neways ziet geen aanleiding om de ingezette langetermijnstrategie aan te passen, aangezien deze mede gebaseerd is op een aantal duurzame trends in de EMS-markt. Implementatie van de strategie zal met in achtneming van de onzekere vooruitzichten in 2009 derhalve verder worden voortgezet. Ontwikkeling orderportefeuille In miljoen 31 december ,3 31 december ,8 31 december ,9 31 december ,9 Op dit moment is het moeilijk om vooruit te kijken, maar zeker is dat de wereldwijde financiële crisis ook in 2009 niet aan Neways voorbijgaat. De totale orderportefeuille is ten opzichte van ultimo 2007 gedaald met 23,4% naar 57,3 miljoen per ultimo Neways heeft tot op heden dit orderniveau weten te handhaven. Wel komt de omzet in de eerste maanden van 2009 op een substantieel lager niveau uit dan in de vergelijkbare periode in 2008 en is deze verder gedaald ten opzichte van de laatste maanden van Middels ingezette extra kostenbesparingen, een interne reorganisatie, een onverminderd strikt werkkapitaalbeheer en een behoudend investeringsbeleid, wordt de impact van de vraaguitval op de resultaten zoveel mogelijk gedempt.

13 Kostenverlaging versus flexibiliteit Kostprijsverlaging in combinatie met het flexibel omgaan met de wensen van klanten, de formule voor een (ver)beter(d)e concurrentiepositie Plaats in businessmodel In de afgelopen jaren heeft er binnen Neways een heroriëntatie en herinrichting van de organisatie plaatsgevonden. Dit heeft onder andere geleid tot een verlaging van de kostenbasis waarbij op diverse gebieden de focus op voortgaande kostenbeheersing is aangescherpt. De productie van meer stabiele en uitontwikkelde elektronische producten en systemen in Oost-Europa en China in combinatie met productie van meer complexe systemen in West-Europa geeft Neways de flexibiliteit die klanten optimale service biedt. Klanten Toeleveranciers Dienstverleners West Europa Oost Europa China

14 12 Financiële ontwikkelingen Verkorte geconsolideerde resultatenrekening (excl. bijzondere lasten) In miljoen Netto-omzet 242,8 281,0 238,6 Brutomarge 99,5 114,1 98,6 Bedrijfsresultaat 5,9 21,0 16,7 Resultaat voor belastingen 4,2 19,5 15,2 Nettoresultaat 3,1 14,5 11,2 Bruto-omzet vs netto-omzet In miljoen Bruto-omzet 267,2 309,7 258,7 Interne omzet 24,4 28,7 20,1 Netto-omzet 242,8 281,0 238,6 De bruto-omzet daalde met 14% tot 267,2 miljoen (2007: 309,7 miljoen). De interne omzet is weliswaar met 15% afgenomen ten gevolge van de gedaalde omzet, maar het aandeel in de omzet is met 9% gelijk gebleven aan Dit toont aan dat Neways voor klanten opereert als one-stop-provider. Op jaarbasis daalde de netto-omzet met 13,6% tot 242,8 miljoen. De daling werd met name veroorzaakt door een afname van de vraag vanuit de halfgeleidersector. De automotive sector, eveneens zwaar getroffen door de huidige crisis, liet aan het einde van het jaar ook een dalende omzetontwikkeling zien. In andere marktsegmenten daalde de vraag minder, bleef deze nagenoeg gelijk of steeg deze ten opzichte van Met name de ontwikkelingen bij telecom en defensie stemmen tot tevredenheid. Neways acht verdere groei in met name de defensie- en medische sector van strategisch belang in het streven naar een meer evenwichtige omzetverdeling, waarmee tegelijkertijd de gevoeligheid voor de meer cyclische bewegingen van de halfgeleidersector verder wordt gereduceerd. Omzetverdeling per marktsector In miljoen Industrieel Medisch Halfgeleider Automotive Defensie Telecom 12 8 Overige 7 11 Totaal Omzetverdeling naar competenties In percentages PCBA Systeembouw Kabelassemblage Micro elektronica Engineering en ontwikkeling Service en repair Brutomarge De brutomarge is in 2008 afgenomen met 13% tot 99,5 miljoen (2007: 114,1 miljoen). Als percentage van de omzet steeg deze van 40,6% naar 41,0%. De verschuiving in de productmix naar meer hoge toegevoegde waarde activiteiten, zoals ontwikkeling, prototyping en engineering, heeft zich in 2008 voortgezet. Daarnaast was er sprake van relatief meer projectwerk waarin de verschillende disciplines van Neways worden gecombineerd. Operationele kosten De operationele kosten betreffen voor een belangrijk deel de personeelslasten die in absolute bedragen een afname lieten zien, maar als percentage van de bruto-omzet stegen van 22,4% naar 25,8%. Dit is met name het gevolg van een aanzienlijk lagere bezetting en toegenomen loonkosten per werknemer. Het aantal medewerkers in Oost-Europa en China bleef in 2008 met 867 nagenoeg gelijk. In zijn totaliteit is 40% van de Neways-medewerkers hier werkzaam. De overige kosten, bestaande uit onder meer huisvestings-, productie-, verkoop- en advieskosten zijn nagenoeg gelijk gebleven, maar lieten een stijging zien als percentage van de bruto-omzet van 6,5% naar 7,6%. In de overige kosten is voor 4,5 miljoen aan bijzondere lasten opgenomen die betrekking hebben op reorganisaties en verplaatsing van activiteiten.

15 13 Afschrijvingen Het afschrijvingsniveau is in het boekjaar is met 4,4 miljoen 18% toegenomen. Deze toename is met name het gevolg van hogere investeringen in materiële vaste activa. Bedrijfsresultaat en operationele marge Het bedrijfsresultaat exclusief bijzondere lasten kwam uit op 5,9 miljoen ten opzichte van 21,0 miljoen in Daarmee daalde de operationele marge van 7,5% in 2007 naar 2,4% in Inclusief de bijzondere lasten van 4,5 miljoen kwam het bedrijfsresultaat uit op 1,4 miljoen. Financieringskosten De financieringskosten stegen met 15% ten opzichte van 2007 naar 1,8 miljoen. Het aanzienlijk gestegen rentepercentage heeft een nadelig effect gehad op de financieringskosten. Nettoresultaat en winst per aandeel Het nettoresultaat inclusief bijzondere lasten kwam uit op een verlies van 0,5 miljoen terwijl in 2007 een nettowinst werd behaald van 14,5 miljoen. Het nettoresultaat per aandeel daalde over 2008 naar -0,05 ten opzichte van 1,56 in Door uitoefening van opties en omzetting van de converteerbare lening in aandelen steeg het totaal aantal uitstaande gewone aandelen van per ultimo 2007 tot per ultimo Dividend Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders wordt gelet op het gerealiseerde nettoresultaat, voorgesteld geen dividend uit te keren. Verkorte geconsolideerde balans In miljoen Eigen vermogen 46,2 48,9 37,6 Garantievermogen 46,2 52,3 43,3 Balanstotaal 102,1 119,3 105,8 Eigen vermogen, garantievermogen en solvabiliteit Ondanks de omzetting van de nog resterende achtergestelde converteerbare obligatielening in aandelen is het eigen vermogen afgenomen met 6% tot 46,2 miljoen (2007: 48,9 miljoen). Deze afname is volledig toe te schrijven aan het uitgekeerde dividend over 2007 en het gerealiseerde verlies. Het garantievermogen (eigen vermogen plus achtergesteld vermogen) nam af tot 46,2 miljoen en is door de omzetting van de nog resterende achtergestelde converteerbare obligatielening gelijk aan het eigen vermogen. De solvabiliteit (garantievermogen/ balanstotaal) kwam per ultimo 2008 uit op 45,3% (eind 2007: 43,9%). Gecorrigeerd voor de uitgestelde belastingvorderingen en goodwill bedroeg de solvabiliteit 43,7%, ruim boven de minimale doelstelling van 35%. Netto schuldpositie en rentedekking De rentedragende langlopende schulden en kortlopende schulden zijn in totaal met 3,2 miljoen afgenomen tot respectievelijk 1,2 miljoen en 8,6 miljoen. Na aftrek van geldmiddelen en kasequivalenten resulteert dit in een gezonde netto schuldpositie van 9,4 miljoen (eind 2007: 12,8 miljoen). De schuld/ebitda ratio, incl. bijzondere lasten, kwam uit op 1,7 bij een maximale doelstelling van 3,0. De rentedekking is gedaald naar 0,8 ten opzichte van 12,1 in De gehanteerde minimale norm bedraagt 1,5. Voor het per 31 december 2008 niet voldoen aan de in de kredietovereenkomst opgenomen bepaling dat de rentedekkingsratio ten minste 1,5 dient te zijn, hebben de banken ontheffing verleend. In aanvulling hierop is de bestaande kredietovereenkomst herzien, waarbij de omvang van het ter beschikking gestelde rekeningcourant krediet is teruggebracht tot 25 miljoen. De opslagfactor op de rentevergoeding is verhoogd tot Euribor + 1,8%. In deze kredietovereenkomst zijn geen voorwaarden meer gesteld inzake de schuld/ebitda ratio en rentedekkingsratio. Beoordeling vindt in 2009 plaats op basis van resultaat- en kasstroomontwikkeling.

16 14 Werkkapitaal Het werkkapitaal (voorraden plus vorderingen minus handelsschulden en overige te betalen posten) nam af met 17% tot 40,0 miljoen (eind 2007: 48,4 miljoen). De voorraadpositie en de uitstaande vorderingen daalden door een afname van de omzet en het aantal orders. De voorraad, gemeten in dagen van de omzet, kwam eind 2008 uit op 76 dagen (eind 2007: 64 dagen). De doelstelling is een omloopsnelheid van de voorraad van 60 dagen van de omzet. Het aantal uitstaande debiteurendagen kwam eind 2008 uit op 55 (eind 2007: 53 dagen). De totale voorziening voor dubieuze debiteuren bedraagt per eind ,4 miljoen (eind 2007: 1,2 miljoen) af tot 12,0% (2007: 39,7%). Financieringskasstroom en netto liquiditeitspositie De kasstroom uit financieringsactiviteiten was 2,1 miljoen lager dan vorig jaar. De negatieve kasstroom is met name het gevolg van aflossingen op langlopende leningen en uitkering van dividend. De netto liquiditeitspositie nam per saldo toe met 0,3 miljoen. Verkort geconsolideerd kasstroomoverzicht In miljoen Kasstroom uit bedrijfsactiviteiten 12,9 11,0 9,9 Kasstroom uit investeringsactiviteiten -6,4-7,0-5,3 Netto kasstroom 6,5 4,0 4,6 Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie in geldmiddelen en kasequivalenten -6,2-4,1-4,4 0,3-0,1-0,2 De netto kasstroom (nettowinst plus afschrijvingen gecorrigeerd voor investeringen en mutaties in voorzieningen en werkkapitaal) was positief en bedroeg in ,5 miljoen (2007: 4,0 miljoen). Door het sterk gestegen werkkapitaal en het hogere investeringsniveau was in de eerste helft van 2008 nog sprake van een negatieve netto kasstroom van 6,2 miljoen. Investeringen en rendement op investeringen In navolging van 2007 is in 2008 stevig geïnvesteerd. Naast de noodzakelijke vervangingsinvesteringen, is gericht geïnvesteerd in uitbreiding van testapparatuur en SMD-technologie. Daarnaast werd geïnvesteerd in de nieuwe productiefaciliteiten van Neways Leeuwarden en Neways Kassel. De totale investeringen in materiële en immateriële vaste activa bedroegen 6,5 miljoen (2007: 5,5 miljoen). Het rendement op geïnvesteerd vermogen (bedrijfsresultaat als percentage van het geïnvesteerd vermogen) nam in

17 Klanten Intensivering partnerships Ontwikkelen in intensieve samenwerking met de klant, partnerships op basis van wederzijds vertrouwen Plaats in businessmodel Neways treedt naar klanten steeds vaker op als tactische en strategische partner voor de hele bedrijfsketen. Zowel met leveranciers als met klanten ligt de nadruk op het ontwikkelen van een stevigere relatie en verbeterde afspraken. In de samenwerking met leveranciers wordt gestreefd naar integrale kostenverlaging door middel van preferred suppliership. Zowel voor klanten als leveranciers zijn kwaliteit, flexibiliteit en leverbetrouwbaarheid de belangrijkste criteria. Toeleveranciers Dienstverleners West Europa Oost Europa China

18 16 Operationele ontwikkelingen West-Europa Neways is in West-Europa actief vanuit twee landen, Nederland en Duitsland. De werkmaatschappijen kunnen door hun unieke positionering binnen de Neways-Groep optimaal profiteren van onderlinge samenwerking; onderlinge concurrentie is hierbij uitgesloten. De activiteiten van de West-Europese werkmaatschappijen kenmerken zich door een relatief hoge kenniscomponent en hoge toegevoegde waarde. Activiteiten lopen uiteen van ontwikkeling, prototyping, engineering, hoogwaardige en specialistische serieproductie van complexe elektronische componenten, systeembouw en after sales service en onderhoud. Binnen de Neways-Groep hebben de West-Europese werkmaatschappijen een belangrijke klantrelatie- en servicefunctie. Mede daarvoor zijn ze ook in geografisch opzicht dicht bij klanten uit de maakindustrie gevestigd. Bij de werkmaatschappijen in West-Europa werkten ultimo medewerkers (FTE s), een afname van 16% in vergelijking met De bruto-omzet bedroeg in het boekjaar 258,6 miljoen, 97% van de totale omzet van Neways. Het bedrijfsresultaat excl. bijzondere lasten van de gezamenlijke werkmaatschappijen in West-Europa bedroeg in totaal 5,8 miljoen, 98% van het totale bedrijfsresultaat. Neways Electronics Echt Neways Electronics Echt (NEE) is sinds 1 januari 2008 de nieuwe naam van Evic Electronics. NEE is gespecialiseerd in het ontwikkelen, assembleren en testen van hoogwaardige industriële besturingselektronica. Producten van NEE worden onder andere toegepast in elektronische industriële besturingen zoals deurmanagementsystemen, gebouwautomatisering, gaschromatografie, beveiligingen en motorsturingen. NEE is gevestigd in Echt, het aantal medewerkers per ultimo 2008 bedroeg 111 (2007: 112 medewerkers). In het afgelopen jaar is een omzet van 16,7 miljoen gerealiseerd, een stijging van 7% in vergelijking met In het afgelopen jaar heeft de toename van activiteiten voor bestaande klanten een goede groei laten zien. In samenwerking met diverse klanten is NEE in 2008 zeer actief geweest in de ontwikkeling van nieuwe producten en de re-engineering van bestaande producten. Om de kwaliteit van deze producten te waarborgen en te verbeteren is een speciale werkgroep samengesteld, en is er een introductie geweest van AOI-uitrusting (Automatic Optical Inspection), waarmee automatische visuele eindcontrole van de producten kan plaatsvinden. De uitbouw van de Electronic Mechanical Repair (EMR) activiteiten gebeurt op een selectieve wijze en zal ook in 2009 kritisch benaderd worden als een service-activiteit naar de klant. In 2008 zijn ook de eerste voorbereidingen getroffen voor het opstarten van productie bij Neways Wuxi in China. De prijsdruk in de markt waarop NEE actief is, ontwikkelt zich op een dusdanige wijze dat uitbesteding aan China steeds meer noodzakelijk wordt. Op dit gebied zullen in 2009 verdere stappen worden ondernomen. Neways Advanced Applications Neways Advanced Applications (NAA) is gespecialiseerd in ontwikkeling, productverbetering, assemblage en onderhoud van printpanelen, hoogwaardige functionele modules, (sub)systemen en hoogwaardige cleanroomassemblage. In de vestiging op het Science Park Eindhoven werken meer dan 250 professionals aan high-mix, low/mid-volume elektronische samenstellingen die door wereldwijd opererende Original Equipment Manufacturers (OEM) worden verkocht. Het aantal medewerkers, een groot deel bestaat uit tijdelijk personeel, is afgebouwd om de door klanten gewenste flexibiliteit te bieden, daarnaast is uitbesteding aan de productievestiging van Neways in Slowakije verder toegenomen. Ultimo 2008 werkten er 250 medewerkers, ultimo 2007 waren dit circa 320 medewerkers. In 2008 is een omzet gerealiseerd van 65,7 miljoen, een forse daling ten opzichte van 2007 ( 93,6 miljoen). Deze daling werd met name veroorzaakt door een afname in de halfgeleidersector. Door adequate bedrijfsvoering en door gebruik te maken van de flexibele schil van tijdelijk personeel is dit opgevangen. In 2008 was de focus van NAA met name gericht op kwaliteit en technologische inbreng gedurende de levenscyclus van een product. Er is geïnvesteerd in nieuwe productiemachines, optische inspectiesystemen en bijbehorende organisatie en processen. Deze investeringen zijn in lijn met de wens om vooruitstrevend

19 17 te zijn in de productieprocessen gericht op technologie, kwaliteit, logistiek en kosten. In samenwerking met Neways Technologies zijn de ontwikkel- en DFx (design for excellence) processen, zowel op het gebied van tooling als organisatie verder verbeterd. Dit heeft bijgedragen aan een intensievere samenwerking met klanten bij de introductie van nieuwe producten. De intensivering van de samenwerking met Neways Wuxi in China heeft geleid tot een stevig fundament. In samenwerking met klanten en het competentiecenter in Nederland zijn diverse projecten uitgevoerd voor de productie in China, ondersteund door een lokaal opgebouwde logistieke keten. Deze samenwerking zal in 2009 verder worden uitgebreid; waar mogelijk zal de opgebouwde supply chain ook door andere werkmaatschappijen in Europa gebruikt gaan worden. In 2009 zal NAA op zoek gaan naar verdere intensivering van NPI (new product introduction) processen bij potentiële en bestaande klanten en meer verantwoording nemen in deze processen. Extra tijd zal worden vrijgemaakt om een probleemloze integratie van de voorgenomen overname van Bosch Security Systems af te ronden. De voorgenomen overname betekent een substantiële uitbreiding van Neways bestaande activiteiten op het gebied van communicatie- en databeveiliging. Bovendien kenmerken de activiteiten zich door een laag cyclisch karakter waarmee de balans in de totale activiteitenportefeuille van Neways verder wordt verbeterd. Neways Cable & Wire Solutions Neways Cable & Wire Solutions (NCWS) richt zich op de ontwikkeling, productie en verkoop van elektrische kabels en kabelsystemen. Producten worden onder meer toegepast in röntgen- en MRI-apparaten, systemen ten behoeve van defensie en apparatuur voor halfgeleiderfabricage. NCWS positioneert zich als een full service provider op het gebied van kabels en kabelsystemen voor de industriële en professionele markt. NCWS opereert vanuit Sittard, met 110 professionals, tevens als een kennis- en expertisecentrum voor ontwikkelingen, het testen en vervaardigen van prototypes. Door de flexibele inzet van personeel heeft het personeelsbestand ten opzichte van ultimo 2007 een daling van 30% laten zien. NCWS wordt reeds in een vroegtijdig stadium door de klant betrokken in het ontwikkelproces. Prototypes worden getest en doorontwikkeld. De feitelijke serieproductie vindt voor het grootste deel plaats bij de werkmaatschappij Neways Slovakia. De omzet bedroeg in ,4 miljoen, een daling van 19% in vergelijking met Deze daling is met name veroorzaakt door de sterk afgenomen vraag naar machines voor de halfgeleiderindustrie. NCWS heeft haar positie in de medische markt in 2008 verder uitgebreid. De intensievere samenwerking met klanten heeft geleid tot een stabiele basis van inkomsten in deze markt. De toename van orders onderstreept tevens de goede samenwerking en het vertrouwen dat in NCWS wordt gesteld. De verdere uitbreiding in de militaire marktsector heeft zijn vruchten afgeworpen in onder andere de verwerving van een langjarige opdracht van het Duitse Rheinmetall Landsysteme voor de productie en levering van complexe kabelsystemen ten behoeve van het nieuwe Groot Pantser Wielvoertuig (BOXER) van de Nederlandse en Duitse Landmacht. De leveringen zullen van start gaan in 2009 en lopen vervolgens circa zeven jaar door. De markt voor elektronische kabelsystemen zorgt voor een continue orderstroom van diverse klanten. Het merendeel betreft dit grote industriële klanten waar leverbetrouwbaarheid en kwaliteit hoog in het vaandel staan. De extra aandacht die in 2008 besteed is aan de kwaliteit van de performance van NCWS heeft dan ook geresulteerd in een toegenomen klanttevredenheid. In 2009 zal meer nadruk worden gelegd op het kunnen bieden van gewenste flexibiliteit en efficiency. Daarnaast staat het aanbrengen van verdere organisatorische verbeteringen in de samenwerking met het productieteam van Neways Slovakia hoog op de agenda. Neways Electronic Assemblies Neways Electronics Assemblies (NEA) is gespecialiseerd in oplossingen op het gebied van elektronicaontwikkeling, -redesigns en -assemblage. Dit betreft printplatenassemblage, apparatenbouw en module- en systeembouw. NEA richt zich daarbij met name op marktsectoren als medisch, industrie (beveiligings- en verkeerssystemen), automotive, en de halfgeleiderindustrie.

20 18 NEA is gevestigd in Son en levert hoogwaardige lage en middelgrote series elektronische compenten zowel rechtstreeks aan de markt als aan andere Newayswerkmaatschappijen. Ontwikkeling vindt met name plaats in samenwerking met Neways Technologies. In het afgelopen jaar heeft NEA de omzet als gevolg van de verslechterende marktomstandigheden in de halfgeleiderindustrie zien teruglopen tot 19,3 miljoen. Als gevolg hiervan was NEA in het laatste kwartaal van 2008 genoodzaakt om het aantal medewerkers terug te brengen naar 80 medewerkers in vergelijking tot 151 medewerkers ultimo In de huidige vorm is NEA beter in staat om slagvaardig om te gaan met de veranderingen in de markt. De interne organisatie is flexibeler geworden en er is sprake van directe, korte lijnen in de communicatie. De focus van NEA zal in 2009 gericht blijven op eerdergenoemde marktsectoren. Hierbij wordt extra prioriteit gegeven aan het leggen van een sterk fundament per marktsector middels een aantal potentieel grotere klanten. Door over te gaan van een regionale naar een wereldwijde focus is NEA in staat grotere klanten te bedienen in samenwerking met de andere werkmaatschappijen uit de gehele Neways-keten. Tevens zal er in toenemende mate outsourcing naar Neways Wuxi in China dienen te worden gerealiseerd. Neways Electronics Production Kassel Neways Electronics Production (NEK) is een fabrikant van printplaatmodules en -systemen die met name bedoeld zijn voor de medische sector, de transportindustrie en energievoorziening. Toegepaste processen zijn engineering, inkoop, logistieke verwerking en het productieproces. In 2008 is NEK verhuisd naar een nieuw pand in Kassel. Bij het ontwerp van het gebouw is rekening gehouden met alle hedendaagse eisen en wensen, het voldoet geheel aan alle moderne richtlijnen voor industriële architectuur. Het pand is voorzien van ultramoderne faciliteiten voor de productie, logistiek en administratie. Faciliteiten zoals de airconditioned productieruimte en een speciale ESD-vloer zorgen ervoor dat NEK als partij op hoog niveau mee kan in de ontwikkelingen in de industrie. Het aantal medewerkers nam per ultimo 2008 af tot 139, een daling van 12% ten opzichte van ultimo 2007 (158 medewerkers). In 2008 is een omzet gerealiseerd van 29,0 miljoen, hetgeen nagenoeg gelijk is aan 2007 (29,1 miljoen). Voortdurende verbeteringen en veranderingen zijn onlosmakelijk verbonden met de organisatiestructuur van NEK. Deze stellen de organisatie in staat zo goed mogelijk in te spelen op de wensen en behoeften van klanten. Tevens draagt het bij aan de kwalitatieve ontwikkeling van de omzet. Voorbeelden van belangrijke recente verbeteringen zijn onder andere een geoptimaliseerde indeling van de productieruimte waardoor ook de focus kan worden gericht op kleine partijen met een hoge graad van complexiteit. Dit geeft de mogelijkheid in alle opzichten concurrerende aanbiedingen te doen. De ingevoerde FMEA (Failure Mode and Effects Analysis) stelt NEK nog beter in staat voortdurend verbetering van producten en processen toe te passen op het gebied van kwaliteit, kosten en leveringsprestaties. FMEA is een techniek, waarbij op systematische wijze wordt onderzocht welke mogelijke problemen zich met een proces of product in de toekomst kunnen voordoen. In 2009 zal het integreren van deze doorlopende verbeteringsprogramma s in alle processen worden doorgevoerd, om op deze manier bestaande en nieuwe opdrachtgevers zo efficiënt mogelijk hoge kwaliteit en service te kunnen bieden. Neways Industrial Systems Neways Industrial Systems (NIS) is gespecialiseerd in het ontwikkelen, leveren en testen van complete elektronische modules en systemen voor de halfgeleiderindustrie en de industriële sector. De belangrijkste kennis- en expertisegebieden zijn ontwikkeling van elektronische systemen en testprotocollen, engineering en systeembouw. Producten van NIS worden toegepast in hoogwaardige microscopen, in apparatuur ten behoeve van halfgeleiderfabricage en in hoogwaardige besturingselektronica voor de (medische) analyse-/ test- en meetindustrie. Omdat NIS het gehele projectmanagement op zich kan nemen, fungeert ze naar klanten toe vaak als businesspartner in outsourcing en lifecycle management van producten.

21 19 NIS is gevestigd in Son, ultimo 2008 was het aantal medewerkers 114, een afname van 10% ten opzichte van ultimo Deze daling heeft met name te maken met de ontwikkeling van de omzet. Door de flexibele schil, waarbij gedeeltelijk gebruik wordt gemaakt van tijdelijke medewerkers, kan NIS goed inspelen op een veranderende vraag in de markt. In 2008 is een omzet van 23,8 miljoen gerealiseerd, een afname van 24% in vergelijking met Deze daling was met name het gevolg van de afname van de vraag uit de halfgeleiderindustrie. De klantenbasis is in het afgelopen jaar binnen Europa (Duitsland, Zwitserland, Groot Brittannië en Italië) en in de Verenigde Staten behoorlijk uitgebreid. Met name voor de analyse/medische markt, de halfgeleidermarkt en de aerospace- en solarmarkt. Deze diversiteit in markten en klantenportefeuille draagt zorg voor een sterke risicospreiding. Door actief te zijn in en zich te richten op een grote diversiteit aan markten fungeert NIS als initiator van de Neways-organisatie en draagt zij bij aan nieuwe klanten voor de verschillende Neways-werkmaatschappijen. Daarnaast fungeert NIS voor zowel bestaande als voor toekomstige klanten als ervaren speler in product(ie) transfers. Daarbij zijn de systeembouwactiviteiten met name in Neways Slovakia aanzienlijk uitgebreid. In samenwerking met de klant richt NIS zich op zaken als ontwikkeling bij de klant, de strategie inzake het uitbestedingbeleid en de rol die Neways kan spelen bij de ontwikkeling. Dat vertaalt zich in diverse redesign- en ontwikkeltrajecten, het overnemen van componentmanagement activiteiten en het overbrengen van de productie naar Slowakije en China. Als competence center geeft NIS inhoud aan het businessmodel van de Neways-organisatie, hierbij zorgt NIS voor de uitvoering van de prototypes en de 0-series. Na goedkeuring hiervan is NIS verantwoordelijk voor de serieproductie. De hiervoor benodigde projectorganisatie ontwikkelt met haar professionele projectmanagement een steeds duidelijker profiel. De serieproductie wordt vervolgens uitgevoerd door Neways Slovakia of Neways Wuxi in China. Om een bredere toegevoegde waarde aan klanten te kunnen bieden, heeft NIS de samenwerking met partners in de markt verder ontwikkeld. Met name op het gebied van mechanica, software (-ontwikkeling) en power solutions. Het jaar 2009 zal voor NIS in het teken staan van de verdere uitbouw van de bestaande en relatief nieuwe klanten; voordeel opdoen van de wereldwijd opgebouwde aanwezigheid in de verschillende landen en markten en het professionaliseren van de ontwikkelde systeembouwactiviteiten bij de werkmaatschappijen Neways Slovakia en Neways Wuxi in China. Neways Leeuwarden Neways Leeuwarden richt zich op syteembouw en op de ontwikkeling, (re-)engineering en elektronica-assemblage van printplaten. In maart 2008 is de verhuizing afgerond naar een nieuwbouwpand in Leeuwarden. Dit heeft bijgedragen aan een optimale indeling van de organisatie waarbij de focus is gericht op drie pijlers: industrie, telecom en defensie. Producten van Neways Leeuwarden worden toegepast in apparatuur ten behoeve van tele/ datacom applicaties, besturingssystemen en industriële apparatuur. Het magazijn is ingericht op basis van moderne logistieke principes, tevens is het machinepark sterk vernieuwd en uitgebreid. Naast een compleet nieuwe SMD-lijn (productielijn), is geïnvesteerd in twee nieuwe testmachines: een WEE-tester en een flyingprobe tester. De WEE-tester is een testmachine om gecomputeriseerd backplanes (contactplaten) te testen. De flyingprobe machine wordt ingezet om kleinere series ICT (in circuit) te testen zonder dat daar een (dure) testmal voor nodig is. De investering in deze testmachines stelt ons in staat om onze klanten een meer toegesneden testfaciliteit te bieden, waardoor de gemiddelde testkosten kunnen dalen. Bij het ontwerp en de bouw van het kantoorgedeelte is rekening gehouden met de meest actuele ergonomische en esthetische denkwijzen. Eind 2008 telde Neways Leeuwarden 124 medewerkers (waarvan 27 op tijdelijke basis), een stijging van 10% ten opzichte van ultimo De omzet heeft na de spectaculaire stijging van 40% in 2007 een verdere groei in 2008 laten zien van 19% tot 31,7 miljoen. Deze omzetgroei werd onder