Kennisportfolio Jessica van Toorn

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Kennisportfolio Jessica van Toorn"

Transcriptie

1 Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER In mijn kennisportfolio is een overzicht weergegeven van de meest relevante modellen en theorieën, die ik als Bedrijfskunde MER-student tot dusverre heb geleerd. Modellen staan slecht eenmaal weergegeven, maar zij worden meerdere malen gebruikt gedurende de opleiding. Het eerste jaar is vergelijkbaar met verwante bedrijfskundige opleidingen. Dit zorgt voor een stevige economische basis en een brede blik op de toekomstige werkveld. Vanaf het tweede jaar gaan de lessen de diepte in. Uiteindelijk word ik met de opleiding Bedrijfskunde MER opgeleid tot generalist. Avans Hogeschool University of Applied Sciences Onderwijsboulevard DE s-hertogenbosch

2 Inhoud Leerjaar 1 (propedeusefase) De propedeusefase staat vooral in het teken van kennismaking met het toekomstige werkgebied. In het eerste leerjaar heb ik mij in de volgende lessen verdiept: bedrijfseconomie, recht, management, marketing en communicatie. Daarnaast heb ik in het eerste jaar projecten moeten maken voor bestaande bedrijven. Ik heb hiermee de kans gekregen om mijn opgedane kennis direct in praktijk te brengen. Dit werd gedaan door middel van een beroepsproduct. Dit zijn allemaal opdrachten, problemen of vraagstukken van een bedrijf waarmee een Bedrijfskunde MER-student in de toekomst mee te maken kan krijgen. Verder heb ik in mijn het eerste leerjaar mijn sociale vaardigheden getraind. Zo is er veel aandacht besteed aan het presenteren, maar ook aan vergaderen. Dit wordt ook wel de vaardighedenleerlijn genoemd. De vaardighedenleerlijn komt ieder jaar weer terug in de opleiding Bedrijfskunde MER. Leerjaar 1 Blok Algemene Economie (micro)..2 Bedrijfseconomie..3 Communicatie. 4 Management: Inleiding I.6 Inleiding Recht 10 Leerjaar 1 Blok Bedrijfseconomie 11 HRM..12 Marketing. 14 Management: Inleiding II 17 Overeenkomsten- & Rechtspersonenrecht.18 Leerjaar 1 Blok Algemene Economie (macro). 20 Bedrijfseconomie...21 Belastingrecht. 23 HRM.. 24 Management..25 Leerjaar 1 Blok Innovatietheorie en praktijk. 26 Bedrijfseconomie...29 Intellectueel eigendomsrecht..30 Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 1

3 Leerjaar 1 (propedeusefase) Leerjaar 1 Blok 1 Algemene Economie (micro) Participanten en omgevingsfactoren Auteur: dr. R. Schöndorff, drs. J.F.B. Pleus, dr. C.A. de Kam Vakgebied: Algemene economie Beschrijving: Participanten: media, afnemers, leveranciers, concurrentie, vermogensverschaffers, werknemers, belangenbehartigingsorganisaties en overheidsinstellingen. Dit zijn individuen en groepen mensen die bij de bedrijfsvoering zijn betrokken. Zij kunnen direct invloed hebben op de organisatie. Omgevingsfactoren: milieufactoren, demografische factoren, maatschappelijke factoren, politieke factoren, economische factoren en technologische factoren. Bij ondernemingsklimaat moet er rekening gehouden worden met omgevingsfactoren. Relevantie: Deze informatie is van belang bij het bepalen van de bedrijfsvoering. De partijen waarmee een bedrijf samenwerkt hebben direct invloed op de bedrijfsvoering van een bedrijf. Daarnaast zijn er de omgevingsfactoren waar een bedrijf zelf geen invloed op heeft, maar wel rekening mee moet houden. SWOT analyse Auteur: Standford University Vakgebied: Algemene economie Beschrijving: De SWOT-analyse is een sterktezwakteanalyse. Dit model geeft een overzicht welke interne sterktes en zwaktes het bedrijf kent en in de omgeving de kansen en bedreigingen. Op basis hiervan wordt vervolgens de strategie bepaald. SWOT staat voor de Engelse term: Strengths, Weaknesses (intern), Opportunities & Threats (extern). Relevantie: De SWOT-analyse vooral goed gebruikt worden om bedrijven te vergelijken. Daarnaast kan de positie van een bedrijf op haar markt goed in kaart worden gebracht. De analyse wordt gebruikt voor toekomstplannen, marketing, beoordeling van concurrentie, organisatieontwikkeling, management, productontwikkeling etc.. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 2

4 Marktvormen Auteur: dr. R. Schöndorff, drs. J.F.B. Pleus, dr. C.A. de Kam Vakgebied: Algemene economie Beschrijving: Er zijn verschillende marktvormen waarop een bedrijf zich kan positioneren, namelijk: volkomen concurrentie, monopolistische concurrentie, oligopolie en monopolie. Relevantie: Het is relevant om te weten op welke markt een bedrijf zich bevindt voor het bepalen van een bedrijfsstrategie, marktprijzen, positionering etc Bedrijfseconomie Balans Auteur: Onbekende auteur Vakgebied: Bedrijfseconomie Beschrijving: Een balans is een momentopname waarop een overzicht wordt gegeven van de bezittingen van een bedrijf (debet/activa) en hij zij deze heeft gefinancierd (credit/passiva). Relevantie: Aan de hand van een balans kan een indicatie verkregen worden omtrent het vermogen van die entiteit op een bepaalde datum. Het verschil tussen bezittingen en schulden is het eigen vermogen. Een balans geeft dus een goed inzicht in de financiële status van een onderneming op een bepaald moment. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 3

5 Winst- en verliesrekening Auteur: Onbekende auteur Vakgebied: Bedrijfseconomie Beschrijving: De resultatenrekening (winst en verliesrekening) geeft een overzicht van opbrengsten kosten die een onderneming over een bepaalde periode heeft behaald, uitmondend in een winst of verlies. Relevantie: Het is voor een bedrijf belangrijk om te weten wat haar resultaat is (de behaalde winst of behaalde verlies). De winst- en verliesrekening is relevant voor het opstellen van jaarrekening. Liquiditeitsoverzicht Auteur: Onbekende auteur Vakgebied: Bedrijfseconomie Beschrijving: Het liquiditeitsoverzicht is een overzicht van de ontvangsten en uitgaven die een onderneming in een bepaalde periode heeft gerealiseerd, uitmondend in een kassaldo. De verandering kan positief en negatief zijn. Relevantie: Gebruiken als controlemiddel, schatting van de inkomende en uitgaande geldstromen in een onderneming. Communicatie Corporate Identity Mix Auteur: Birkigt & Stadler Vakgebied: Communicatie (identiteit en imago) Beschrijving: Een organisatie presenteert haar identiteit aan de omgeving via de onderdelen van de Corporate Identity Mix. Deze mix bestaat uit de persoonlijkheid die zich uit in communicatie, symboliek en gedrag. Relevantie: Gebruiken om de persoonlijkheid (identiteit) en imago van een bedrijf in kaart te brengen. Basismodel Communicatie Auteur: Frank Oomkes & Alan Garner Vakgebied: Communicatie Beschrijving: Dit is een schema hoe eenvoudige communicatie verloopt. Encoderen: voordat gecommuniceerd wordt. Dit zijn dus de ideeën in het hoofd van de zender die overgebracht worden, moeten duidelijk gemaakt worden voor de ontvanger in woorden/beelden/geluiden, zodat ontvanger het snapt. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 4

6 Decoderen: wanneer de ontvanger de boodschap krijgt. De gekregen boodschap wordt dan omgezet in voor hem/haar begrijpelijke gedachten. Relevantie: Geeft schematisch weer hoe communicatie verloopt binnen een organisatie. Vormen van communicatie Auteur: Frank Oomkes & Alan Garner Vakgebied: Communicatie Beschrijving: Er zijn verschillende vormen om te communiceren. Dit kan op verbale of non-verbale manier, vocaal of non-vocaal. Het verschil hiertussen is onder andere gesproken of geschreven, de spreekwijze of gelaatsuitdrukking. Relevantie: Het is relevant om de juiste vorm toe te passen bij een uiting binnen of buiten het bedrijf. Communicatieplan Auteur: Frank Oomkes & Alan Garner Vakgebied: Communicatie Beschrijving: Het communicatieplan bevat een aantal stappen die een onderneming moet doorlopen om de boodschap op de juiste manier over te brengen aan de juiste groep mensen. Het communicatieplan bevat de volgende stappen: analyse, communicatiedoelgroepen, communicatiedoelstellingen, boodschap, communicatiestrategie, tijdsplanning, budget en evaluatie. Relevantie: Het is relevant voor het uitvoeren van een campagne of andere reclame-uiting. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 5

7 Management: Inleiding I 7S-model Auteur: McKinsey Vakgebied: Management (interne bedrijfsvoering) Beschrijving: Het model is een systeem om de kwaliteit te meten van de prestaties die een onderneming levert. Dit model biedt de handvat om een organisatie te beschrijven en te analyseren. Alle aspecten uit het model hangen samen en beïnvloeden elkaar. De aspecten die behoren tot de 7S en zijn: Structure, Systems, Style, Staff, Skills, Strategy en Shared Values. Relevantie: Bij het creëren van een samenhang in een organisatie. Ook relevant bij het opstarten van een bedrijf of het reorganiseren van een bedrijf. DESTEP model Auteur: geen specifieke auteur Vakgebied: Management Beschrijving: DESTEP model is een middel waarmee een beeld verkregen kan worden van de externe (macro) omgeving waarin een organisatie actief is. Demografisch, Economisch, Sociaalmaatschappelijk, Technologisch, Ecologisch en Politiek. Relevantie: Inzicht in externe omgeving van een organisatie is van belang om effectief gebruik te maken van de kansen en bedreigingen. Scientific Management theorie Auteur: Frederick Taylor Vakgebied: Management Beschrijving: Dit is een stroming in klassieke organisatiekunde die met wetenschappelijke methoden en technieken de manier van werken zo effectief en efficiënt mogelijk wilde maken. De theorie houdt volgende in: a. Ontwikkel de beste manier van het uitvoeren van een taak door de arbeider b. Selecteer, train, onderwijs en ontwikkel iedere arbeider c. Stimuleer de arbeid met prestatiebeloning om zijn taak op de enig juiste manier uit te voeren d. Verdeel het werk en de verantwoordelijkheid over het management en de arbeiders Relevantie: Hogere productiviteit in een productieomgeving. Algemeen Management theorie Auteur: Henri Fayol Vakgebied: Management - Beschrijving: Henri zijn visie gaat over algemeen management en de kerntaken van management zijn volgens Fayol: Plannen, organiseren, bevelen, coördineren en controleren. De 6 managementgebieden: Technisch, commercieel, financieel, zelfbescherming, boekhouding en besturing. Relevantie: Te gebruiken voor eenheid van bevel. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 6

8 Human Relations theorie Auteur: Elton Mayo Vakgebied: Human Resource management Beschrijving: De mens en de menselijke relaties zijn het uitgangspunt. Er bestaan informele organisaties. Aandacht geven, waardering laten blijken etc. is belangrijk voor de effectiviteit van organisaties! Relevantie: Te gebruiken voor een goede relatie onderhouden met de medewerkers en mensen om je organisatie heen. Linking pin -principe Auteur: Rensis Likert Vakgebied: Management Beschrijving: Linking pin structuur:: een organisatie bestaat uit elkaar overlappende groepen die bij elkaar gehouden worden door personen die als verbindende schakel functioneren. De verbinding is zowel vakinhoudelijk als op relationeel gebied. Relevantie: Te gebruiken voor de communicatie over de hele organisatie. X en Y theorie Auteur: Douglas McGregor Vakgebied: Management (mensenbeelden) Beschrijving: Er zijn twee soorten mensenbeelden, theorie X of theorie Y. De X theorie wil zeggen dat je negatief naar iemand kijkt en de Y theorie geeft aan dat je positief naar iemand kijkt. Relevantie: Te gebruiken voor de manier waarop je naar je medewerkers kijkt. Managerial grid Auteur: Robert Blake en Janse Mouton Vakgebied: Management Beschrijving: Volgens Hen is de beste managementaanpak het zogenoemde teammanagement, waarbij de manager zowel volop aandacht heeft voor de productiviteit als voor de medewerkers. Relevantie: De manier waarop je de aandacht voor productie en de aandacht voor je medewerkers combineert. Theorie van Ansoff Auteur: Ansoff Vakgebied: Ondernemingsgroei Beschrijving: Er zijn verschillende mogelijkheid hoe een organisatie groei kan doormaken. Volgens Ansoff kan dit door: marktontwikkeling, marktpenetratie, productontwikkeling en diversificatie. Relevantie: Te gebruiken voor groei in een organisatie. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 7

9 Lijnorganisatie Auteur: Onbekende auteur Vakgebied: Management Beschrijving: Een lijnorganisatie is een vorm waarbij elke werknemer een manager boven zicht heeft en de taken verdeeld zijn over verschillende afdelingen. Leiding geven gaat via de lijnen. Het is een piramide opgedeeld uit verschillende lagen: 1e laag= directeur(s) (hoger / top management 2 e laag= middenmanagement / lager management 3 e laag= werknemers Relevantie: Te gebruiken voor het opstellen van een organieke structuur van een organisatie. Lijn-staforganisatie Auteur: Onbekende auteur Vakgebied: Management Beschrijving: Bij lijn-staforganisatie zijn er een aantal extra afdelingen toegevoegd. Dit worden ook wel stafafdelingen genoemd. Een stafafdeling is ondersteunend in het bedrijf, maar hij ondersteunt alleen degene waar die onder valt. Een stafafdeling beïnvloedt nooit het aantal organisaties. Relevantie: Te gebruiken voor het opstellen van een organieke structuur van een organisatie. Lijn- en functionele staforganisatie Auteur: Onbekende auteur Vakgebied: Management Beschrijving: De lijn- en functionele staforganisatie heeft vrijwel alle kenmerken die een lijn-staforganisatie ook heeft. Het enige daadwerkelijke verschil is dat hierbij de stafafdelingen meer waarde hebben. Zo heeft zij extra bevoegdheden en deze extra bevoegdheid wordt onder de term dwingend advies en dwingende aanwijzing gezien. Relevantie: Te gebruiken voor het opstellen van een organieke structuur van een organisatie. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 8

10 F-indeling Auteur: Onbekende auteur Vakgebied: Management Beschrijving: Bij de structuur van interne differentiatie hoort de Functionele indeling (Findeling). Elke afdeling binnen de organisatie heeft haar eigen aparte functie. Elke afdeling levert zijn eigen bijdrage aan het productieproces tot het eindproduct. De afdelingen zijn hierbij afhankelijk van elkaar. Relevantie: Te gebruiken om te kijken hoe bedrijven haar organisatie indelen. P-indeling Auteur: Onbekende auteur Vakgebied: Management Beschrijving: Bij een structuur van interne specialisatie kan er gekozen worden voor P-indeling, M-indeling en G-indeling. Een bedrijf kan er voor kiezen om elke afdeling een eigen product toe te kennen (P-indeling). Elke afdeling is verantwoordelijk voor één product gedurende het gehele productieproces. De afdelingen zijn onafhankelijk van elkaar. Relevantie: Te gebruiken om te kijken hoe bedrijven haar organisatie indelen. G-indeling Auteur: Onbekende auteur Vakgebied: Management Beschrijving: Bij een structuur van interne specialisatie kan er gekozen worden voor P-indeling, M-indeling en G-indeling. De G-indeling staat voor geografische indeling. Er wordt hierbij dus onderscheid gemaakt tussen geografische zones. Elk bedrijfstak is helemaal gespecialiseerd op de wensen van een specifieke geografische zone, zoals Afrika, Europa, Azië en Amerika. De afdelingen zijn onafhankelijk van elkaar. Relevantie: Te gebruiken om te kijken hoe bedrijven haar organisatie indelen. M-indeling Auteur: Onbekende auteur Vakgebied: Management Beschrijving: Bij een structuur van interne specialisatie kan er gekozen worden voor P-indeling, M-indeling en G-indeling. De M-indeling staat voor marktindeling. Hierbij is sprake van interne specialisatie naar marktsegment. Relevantie: Te gebruiken om te kijken hoe bedrijven haar organisatie indelen. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 9

11 ISO Systeem Auteur: Onbekende auteur Vakgebied: Management Beschrijving: Het is een kwaliteitsmanagementsysteem waarin alle eisen rondom kwaliteit zijn opgesteld. Het is een orgaan dat internationale normen voor kwaliteit en kwaliteitsbewaking heeft opgesteld. Bedrijven worden getoetst op haar processen en procedures. Het bedrijf kan hierdoor laten zien dat zij bepaalde kwaliteitsnormen beheerst. Relevantie: Voor bedrijven en omstanders om te laten zien dat zij bepaalde kwaliteitsnormen handhaven. INK-model (EFQM) Auteur: Onbekende auteur Vakgebied: Management Beschrijving: Het INK-model (Instituut voor Nederlandse Kwaliteit) is een model wat bedrijven gebruiken voor zelfreflectie en verbeteringen van de bedrijfsvoering. Bij dit model worden negen gebieden onderscheid die elk een bijdrage leveren aan de totale kwaliteit van een organisatie. Relevantie: Gebruiken voor reflectie en eventuele verbetering met betrekking tot de bedrijfsvoering. Inleiding Recht Rechtsgebieden Auteur: Mr. Lydia Janssen Vakgebied: Recht Beschrijving: In het recht zijn er een tweetal rechtsgebieden: Publiekrecht en Privaatrecht. Publiekrecht: regels die gelden tussen overheid en burgers/bedrijf. (strafrecht, staatsrecht en bestuursrecht) Privaatrecht: regels die gelden tussen burgers/bedrijven onderling.( personen- en familierecht, overeenkomstenrecht en burgerlijk recht) Relevantie: Het juiste conflict binnen het juiste gebied plaatsen. Materieel en formeel recht Auteur: Mr. Lydia Janssen Vakgebied: Recht Beschrijving: Materieel recht: inhoudelijk regels. Beschrijft rechten en plichten. Formeel recht: beschrijft hoe het materieel recht gehandhaafd kan worden. Welke gevolgen er zijn als materieel recht niet word nageleefd. Wet in formele zin: zegt iets over wie de wet heeft gemaakt. Door Staten-Generaal en regering gezamenlijk volgens procedure van art.81 GW. Wet in materiële zin: regels die voor meerdere mensen gelden. Algemeen verbinden voorschrift, waar mensen zich dus aan moeten houden. Zegt iets over de inhoud. Relevantie: Kijken wat voor recht bij welke casus hoort. Arbeidsovereenkomst Auteur: Mr. Lydia Janssen Vakgebied: Recht Beschrijving: Sprake van een arbeidsverhouding als: er een gezagsverhouding is, arbeid wordt verricht gedurende zeker tijd, loon wordt betaald. Beëindigen Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 10

12 kan: van rechtswege, wederzijds goedvinden, rechterlijke ontbinding en opzegging/ontslag. Relevantie: Te gebruiken om te kijken of er een gezagsverhouding is en of dat er op de juiste manier ontslag is genomen/gegeven. Rechterlijke macht Auteur: Mr. Lydia Janssen Vakgebied: Recht Beschrijving: De rechterlijke macht in Nederland bestaat uit 19 rechtbanken, 5 gerechtshoven en 1 hoge raad. De taak van de rechterlijke macht is handhaving regels afgedwongen door middel van sancties. Bij eerste aanleg is Rechtbank, hoger beroep is bij Gerechtshof en in cassatie is bij Hoge Raad (absolute competentie). Relevantie: Om te kijken bij welke rechtelijke macht een zaak terecht komt. Leerjaar 1 Blok 2 Bedrijfseconomie Emissie Auteur: Drs. A.W.W. Heezen Vakgebied: Bedrijfseconomie (aandelen) Beschrijving: Door het uitgeven van aandelen, nieuw eigen vermogen aantrekken. Nominale waarde is de waarde die op het aandeel staat. De intrinsieke waarde is het aantal geplaatste aandelen. Er zijn verschillende soorten aandelen, namelijk gewone aandelen, preferente aandelen en prioriteitsaandelen. Relevantie: Te gebruiken bij het opstellen van een balans naar aanleiding van emissie. De winstverdeling Auteur: Drs. A.W.W. Heezen Vakgebied: Bedrijfseconomie Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 11

13 Beschrijving: Relevantie: De winstverdeling bij aandelen in een organisatie. Vreemd vermogen Auteur: Drs. A.W.W. Heezen Vakgebied: Bedrijfseconomie (vermogensmarkt) Beschrijving: Er bestaat kort vreemd vermogen(1 jaar of korter) en lang vreemd vermogen (langer dan een jaar). Bij vreemd vermogen vreemd vermogen lang horen bijvoorbeeld: obligatielening, hypothecaire lening, onderhandse lening, achtergestelde lening, voorzieningen. Bij vreemd vermogen kort horen bijvoorbeeld: rekening-courantkrediet, leverancierskrediet, afnemerskrediet, nog te betalen bedragen. Relevantie: Te gebruiken bij het maken van onderscheid tussen lang en kort vreemd vermogen plus het uitrekenen van de kredieten. Financiële structuur Auteur: Drs. A.W.W. Heezen Vakgebied: Bedrijfseconomie (Financiën) Beschrijving: De financiële structuur is voor de leiding, EV verschaffers (aandeelhouders), VV verschaffers (banken), werknemers en de overheid. Het bestaat uit de samenstelling activa (activastructuur), samenstelling passiva (vermogensstructuur) en de omzet en kosten. De Gouden Balansregel hoort hierbij: de vaste activa en vaste deel van vlottende activa financieren met EV en VVL. Relevantie: Te gebruiken bij het bereken van de kengetallen van de financiële structuur. HRM Het Fombrun-model Auteur: Fombrun Vakgebied: HRM (personeelsmanagement) Beschrijving: Het Fombrun model laat zien hoe HRM in elkaar zit. Buiten de personeelsplanning staan de missie, strategie en dan personeelsmanagement. Dan krijgen we binnen het kader personeelsplanning, bij instroom: werving en selectie, introductie, bij doorstroom: prestatie, beloning, beoordeling en ontwikkeling en bij uitstroom: outplacement, ontslag en exitgesprekken. Links buiten het kader staat de arbeidsmarkt die sluit weer aan op de werving van een bedrijf. Centraal in het model staat de prestatie. De prestatie is uiteindelijk afhankelijk van de combinatie strategie, structuur en de HR-instrumenten. Relevantie: Te gebruiken voor het bepalen van de instroom, doorstroom en de uitstroom van werknemers binnen een organisatie. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 12

14 Human Resource Fase & Instrumenten Auteur: A.M. Schoemakers en F.J. Koopmans Vakgebied: HRM (instroom, doorstroom en uitstroom) Beschrijving: Per fase zijn er verschillende instrumenten. Instroom: werving, selectie, introductie, aanstelling en bepaling arbeidsvoorwaarden. Doorstroom: beloning, beoordeling, begeleiding, loopbaanplanning, opleiding en training en kennismanagement. Uitstroom: pensioen, afgelopen tijdelijk contract, beëindigen uitzendovereenkomst, outplacement, ontslag en exitgesprekken. Relevantie: Te gebruiken bij het instromen, doorstromen en uitstromen van het personeel. Behoeftehiërarchie van Maslow Auteur: Maslow Vakgebied: HRM (menselijke behoefte) Beschrijving: De behoeftehiërarchie laat duidelijk zien waar mensen behoeften aan hebben. Het is een vaste volgorde en als eenmaal aan een niveau van de piramide is voldaan, dan kan zij opklimmen naar de volgende behoefte. Als alles bereikt is, is er geen prikkel meer. Je kunt wel terugvallen op de ladder. Relevantie: Te gebruiken om het gedrag van mensen te analyseren en hun behoeften in kaart te brengen. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 13

15 Competentiemanagement Auteur: A.M. Schoemakers en F.J. Koopmans Vakgebied: HRM (competenties) Beschrijving: Competentiemanagement laat zien hoe je de competenties van je medewerkers managet en beoordeelt. Competenties worden bepaald door visie, missie, doelen, strategie en competenties. Relevantie: Te gebruiken voor het opstellen van de juiste competenties voor de medewerkers. Marketing Abell-diagram Auteur: Abell Vakgebied: Marketing (missie) Beschrijving: Dit model is een handige hulpmiddel bij het vaststellen van de missie. In een driedimensionaal assenstelsel worden de activiteiten van een organisatie uitgedrukt in termen van klantenbehoeften (wat?), klantengroepen (wie?) en technologieën (hoe?). Relevantie: Te gebruiken voor het opstellen van een mission statement. Het productieconcept Auteur: Philip Kotler en Gary Armstrong Vakgebied: Marketing (productie) Beschrijving: Consumenten geven de voorkeur aan producten die beschikbaar en betaalbaar zijn. Het concept kan ik twee situaties worden gebruikt: -Wanneer de vraag naar een product groter is dan het aanbod -Wanneer de kosten van het product te hoog zijn en de productie verbeterd moet worden om deze te verlagen. Relevantie: Te gebruiken voor marketinggedachte. Het productconcept Auteur: Philip Kotler en Gary Armstrong Vakgebied: Marketing (producten) Beschrijving: Consumenten geven de voorkeur aan producten die de beste kwaliteit, prestaties en innovatieve functies hebben. Relevantie: Te gebruiken voor marketinggedachte. Het verkoopconcept Auteur: Philip Kotler en Gary Armstrong Vakgebied: Marketing (verkoop) Beschrijving: Consumenten kopen alleen genoeg van de producten als het bedrijf zeer actief is met overtuigen en promoten. Relevantie: Te gebruiken voor marketinggedachte. Het marketingconcept Auteur: Philip Kotler en Gary Armstrong Vakgebied: Marketing Beschrijving: Een bedrijf kan alleen zijn doelstellingen bereiken als het de behoeften en wensen van doelmarkten kent en de gewenste bevrediging beter kan leveren dan concurrenten. Relevantie: Te gebruiken voor marketinggedachte. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 14

16 Het maatschappelijk marketingconcept Auteur: Philip Kotler en Gary Armstrong Vakgebied: Marketing (maatschappij) Beschrijving: Dit houdt in dat de marketingstrategie, waarde voor klanten moet leveren op een manier die het welzijn van zowel de klant als van de samenleving bevordert of verbetert. Relevantie: Te gebruiken voor marketinggedachte. Het vijfkrachtenmodel van Porter Auteur: Porter Vakgebied: Marketing Beschrijving: Het model bestaat uit vijf partijen (krachten) op de markt die de aantrekkelijkheid van de markt bepalen. De macht van een bedrijf ten opzichte van deze vijf krachten wordt geanalyseerd. De vijf krachten bestaan uit: leveranciers, substituten, concurrenten, afnemers en potentiële toetreders. Relevantie: Te gebruiken om de aantrekkelijkheid van de markt (bedrijfstak) te bepalen. Portfolio matrix / BCG matrix Auteur: Boston Consulting Group Vakgebied: Marketing Beschrijving: Met de BCG-methode classificeert een bedrijf al zijn SBU s in de groeimarkt/aandeelmatrix. Twee dimensies: groei van de markt en marktaandeel. Er worden vier soorten SBU s onderscheid: Stars, Cash Cows, Question Marks en Dogs. Relevantie: Te gebruiken om te kijken hoe aantrekkelijk verschillende SBU s zijn. Ook voor het bepalen of een bedrijf in een product moet investeren, desinvesteren, uit moet melken of dood moet laten gaan. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 15

17 Productlevenscyclus Auteur: Philip Kotler en Gary Armstrong Vakgebied: Marketing (producten) Beschrijving: Een product doorloopt een bepaalde cyclus. Het begint bij het ontwikkelingsdatum, dan introductiefase, groeifase, volwassenheidsfase en als laatste de neergang. Relevantie: Te gebruiken om te onderzoeken in welke fase een specifiek product zich bevindt. Marketingmix Auteur: Philip Kotler en Gary Armstrong Vakgebied: Marketing Beschrijving: Marketingmix is een serie beheersbare, tactische instrumenten die het bedrijf combineert om de gewenste reactie op de doelmarkten te bereiken, dit wordt ook wel de 4 P s genoemd. De marketingmix bestaat uit Prijs, Product, Plaats en Promotie. Relevantie: Te gebruiken voor het invullen van de 4 P s van een organisatie. Merkstrategie Auteur: Philip Kotler en Gary Armstrong Vakgebied: Marketing (merken) Beschrijving: Er zijn verschillende mogelijkheden om een nieuw merk op de markt te introduceren als bedrijf zijnde. Lijnextensie = bestaande merknaam, bestaand product. Merkextensie = bestaande merknaam, nieuw product. Verschillende merken = nieuwe merknaam, bestaand product. Nieuwe merken = nieuwe merknaam, nieuw product Relevantie: Te gebruiken voor het ontwikkelen van een nieuw merk. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 16

18 Promotiemix strategieën Auteur: Philip Kotler en Gary Armstrong Vakgebied: Marketing (promotie) Beschrijving: Bij de promotie van producten kunnen verschillende strategieën worden toegepast. Zo kan er gekozen worden uit pull en push strategie. De push strategie is van producent naar consument en pull strategie is van consument naar producent. Relevantie: Te gebruiken voor het neerzetten van de juiste promotie van een product. Productniveaus Auteur: Philip Kotler en Gary Armstrong Vakgebied: Marketing (producten) Beschrijving: Een product kan op verschillende niveaus worden gebracht. Er is een kernproduct, werkelijk product en uitgebreid product. Relevantie: Te gebruiken om het product op het juiste niveau te zetten in de cirkel. Inleiding Management II Organisatiestructuur Handy Auteur: Handy Vakgebied: Management (organisatiecultuur) Beschrijving: Hulpmiddel om vast te stellen welk soort organisatiecultuur heerst binnen een onderneming. Door te kijken naar de verdeling van de macht en de samenwerkingsgraad is af te leiden in welke mogelijke uitkomst een bedrijf zich begeeft. De uitkomsten zijn als volgt: rollencultuur, machtscultuur, taakcultuur en personencultuur. Relevantie: Te gebruiken voor het vaststellen van de organisatiecultuur. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 17

19 Waardedisciplines Treacy & Wiersma Auteur: Treacy & Wiersma Vakgebied: Management Beschrijving: Volgens Treacy & Wiersma zijn er drie verschillende waardestrategieën die organisaties kunnen hanteren om toegevoegde waarde en onderscheidend vermogen ten opzichte van haar concurrenten te creëren. Zij onderscheiden de volgende strategieën: Operational Excellence, Customer Intimacy en Product Innovation. Relevantie: Te gebruiken het bepalen van de strategie in de organisatie. PDCA-cyclus Auteur: Deming Vakgebied: Management Beschrijving: De doelen van de cyclus zijn continu procesverbetering en kwalitatieve verbetering van productieprocessen. PDCA staat voor Plan, Act, Do en Check. Relevantie: Te gebruiken bij kwaliteitsverbetering Leiderschapsstijlen Auteur: Marcus van Dam Vakgebied: Management (leiderschap) Beschrijving: Een manager kan op 3 manieren leiding nemen, namelijk op autoritaire manier, democratische en participerende manier. De stijl is altijd persoonsgebonden of situatieafhankelijk. Een maatstaf om de leiderschapsstijl te meten is bijvoorbeeld door te kijken naar de mate van invloed die de werknemers hebben ten opzichte van manager. Relevantie: Het vaststellen welke manier van leidinggeven wordt gehanteerd. Overeenkomsten- & Rechtspersonenrecht Ondernemingsvormen Auteur: Mr. Lydia Janssen Vakgebied: Recht Beschrijving: Er bestaan ondernemingsvormen zonder rechtspersoonlijkheid en met rechtspersoonlijkheid. Onder de ondernemingsvormen zonder rechtspersoonlijkheid behoren: Eenmanszaak, Maatschap, VOF, CV. Onder de ondernemingsvormen met rechtspersoonlijkheid behoren: BV, NV, (vereniging, coöperatie, OWM, Stichting.). Relevantie: Te gebruiken voor het vaststellen welke ondernemingsvorm een bedrijf hanteert. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 18

20 Eenmanszaak Auteur: Mr. Lydia Janssen (staat specifiek in wetboek) Vakgebied: Recht Beschrijving: Een eenmanszaak is een onderneming die toebehoort aan een natuurlijk persoon. Bij een eenmanszaak is er geen scheiding zakelijk en privé vermogen. Daarnaast is alle winst en verlies voor één persoon en heeft die heeft de bevoegdheid tot handelen en de externe aansprakelijkheid. Relevantie: Te gebruiken voor de voering van de eenmanszaak. Maatschap Auteur: Mr. Lydia Janssen (staat specifiek in wetboek) Vakgebied: Recht Beschrijving: Een maatschap is een overeenkomst (vormvrij) met twee of meer personen. Deze personen zijn verbonden door iets in de gemeenschap te brengen en het oogmerk is winstdeling. Relevantie: Te gebruiken voor het voeren van een maatschap. VOF Auteur: Mr. Lydia Janssen (staat specifiek in wetboek) Vakgebied: Recht Beschrijving: Een VOF is een bijzondere maatschap, uitoefening van een bedrijf onder een gemeenschappelijke naam. Relevantie: Te gebruiken voor het voeren van een VOF. BV Auteur: Mr. Lydia Janssen (staat specifiek in wetboek) Vakgebied: Recht Beschrijving: een BV is een rechtspersoon. Het is een kapitaalvennootschap, waarbij de aandeelhouders de onderneming verschaffen door middel van eigen vermogen. Eigen vermogen is door de aandeelhouders bijeengebrachte risicodragende waarden. Bij overdracht in aandelen geldt aanbiedingsregeling, tenzij anders is geregeld in statuten. Relevantie: Te gebruiken voor het voeren van een BV. Overeenkomstenrecht Auteur: Mr. Lydia Janssen (staat specifiek in wetboek) Vakgebied: Recht Beschrijving: Een overeenkomst is een meerzijdige handeling, door aanbod en aanvaarding, waarbij een of meer verbintenissen worden aangegaan. Een rechtshandeling vereist een wil die zich door een verklaring heeft geopenbaard. Een natuurlijk persoon is handelingsbekwaam, uitzondering is minderjarige en onder curatele gestelde. Wanprestatie is een toerekenbare tekortkoming, overmacht is niet toerekenbare tekortkoming. Relevantie: Te gebruiken voor overeenkomst, rechtshandeling en wil en verklaring. Ook te gebruiken bij niet nakoming of een tekortkoming in welke vorm dan ook. Eigendomsrecht Auteur: Mr. Lydia Janssen (staat specifiek in wetboek) Vakgebied: Recht Beschrijving: Eigendomsrecht is het meest omvattende recht en kan slechts bestaan ten opzichte van een zaak. Een zaak kan een roerend of onroerend zijn. De eigenaar van een zaak is tevens eigenaar van al haar bestandsdelen. Relevantie: Te gebruiken bij eigendomsrecht en overdracht daarvan. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 19

21 Schema rechtsfeiten Auteur: Mr. Lydia Janssen Vakgebied: Recht Beschrijving: Relevantie: Te gebruiken voor het kiezen van juiste rechtsfeiten. Toerekenbaarheid: Wanprestatie of overmacht. Auteur: Mr. Lydia Janssen Vakgebied: Recht Beschrijving: Relevantie: Te gebruiken om te kijken wanneer er tekortkoming in nakoming is. Leerjaar 1 Blok 3 Algemene Economie (macro) Economische kringloop Auteur: Dhr. Schöndorff, drs. J.F.B. Pleus, dr. C.A. de Kam Vakgebied: Algemene Economie Beschrijving: Binnen de economie is er een economische kringloop. Hiermee wordt weergegeven op welke manier de geldstromen binnen Nederland bewegen. Er zijn vijf verschillende partijen binnen de economie: overheid, bedrijven, gezinnen, buitenland en financiële instellingen. De pijlen tussen deze partijen zijn de geldstromen binnen de economie. Relevantie: Te gebruiken om in kaart te brengen hoe geldstromen lopen. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 20

22 Economische groei Auteur: Dhr. Schöndorff, drs. J.F.B. Pleus, dr. C.A. de Kam Vakgebied: Algemene Economie Beschrijving: Bij een economische groei is er een toename van de productie Als een bedrijf meer gaat produceren, spreken we dus van een economische groei. De economie kan op twee manieren groeien, aan de structuurzijde en de conjunctuurzijde. Bij de structuurzijde spelen de aanbodzijde en de productiecapaciteit een grote rol, bij de conjunctuurzijde spelen de vraagzijde en bestedingen een grote rol. De structuurzijde bestaat uit arbeid, kapitaal, ondernemingsschap en natuur. De conjunctuurzijde bestaat uit gezinnen, bedrijven, overheid en het buitenland. Relevantie: Te gebruiken bij economische groei in een land. Collectieve sector Auteur: Dhr. Schöndorff, drs. J.F.B. Pleus, dr. C.A. de Kam Vakgebied: Algemene Economie Beschrijving: De collectieve sector bestaat uit de overheid en sociale fondsen. De overheid bestaat uit de rijksoverheid, provincies en gemeenten. De collectieve sector heeft een aantal taken, namelijk allocatiefunctie. De allocatiefunctie bestaat uit collectieve goederen, quasi-collectief, merit en demerit goederen. Een andere taak is de herverdeling, dit kan door progressieve inkomstenbelasting en inkomstenoverdrachten. De laatste taak is regulering. Relevantie: Te gebruiken bij het controleren of de collectieve sector de juiste taken uitvoert. Conjunctuurgolf Auteur: Dhr. Schöndorff, drs. J.F.B. Pleus, dr. C.A. de Kam Vakgebied: Algemene Economie Beschrijving: Een conjunctuur is een verandering van het groeipercentage van de economie of productie op korte termijn. Deze groeipercentages volgen een golvend patroon, doordat de bestedingen toe- en afnemen in de tijd. Een gemiddelde groei over een lange termijn heet de trendmatige groei (trend). Relevantie: Aan de hand van dit overzicht en de kenmerken van de verschillende fases, kan afgeleid worden waarin een economie op een bepaald moment verkeerd. Bedrijfseconomie Rationele en irrationele overcapaciteit Auteur: Drs. A.W.W. Heezen Vakgebied: Bedrijfseconomie Beschrijving: Bij een productie kan er sprake zijn van overcapaciteit. De rationele capaciteit is onder te verdelen in rationele overcapaciteit door technische ondeelbaarheid, overcapaciteit door reserve en overcapaciteit door Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 21

23 seizoenen. De rationele capaciteit bestaat uit de normale productie plus de rationele overcapaciteit. Verder is er nog de irrationele capaciteit. Relevantie: Te gebruiken bij het onderverdelen van capaciteit in deelcapaciteiten. Er kan dan gezien worden waar het meeste overcapaciteit is en wellicht kan daar iets aan gedaan worden. A.C. Methode Auteur: Drs. A.W.W. Heezen Vakgebied: Bedrijfseconomie Beschrijving: De bedrijfsresultaten kunnen uitgerekend worden met begrote en werkelijke cijfers. Deze twee kunnen op verschillende manieren worden berekend, namelijk via de klassieke of geanalyseerde manier. Bij zowel de klassieke als de geanalyseerde manier moet hetzelfde resultaat uitkomen. Relevantie: Te gebruiken voor het uitrekenen van het resultaat van een bedrijf. Hieronder staan een aantal voorbeelden: Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 22

24 Belastingrecht Dienstbetrekking Auteur: Mr. G.A.C. Aarts MF Vakgebied: Belastingrecht Beschrijving: Er zijn twee soorten dienstbetrekkingen, namelijk fictieve en privaatrechtelijke dienstbetrekking. Als er sprake is van een dienstbetrekking, moet er loonbelasting worden betaald. Relevantie: Te gebruiken om te kijken of iemand loonbelasting moet betalen. Inkomstenbelasting Auteur: Mr. G.A.C. Aarts MF Vakgebied: Belastingrecht Beschrijving: Inkomstenbelasting wordt geheven van natuurlijke personen. Alle inwoners van Nederland zijn belastingplichtig voor de inkomstenbelasting, als ze een inkomen ontvangen. Inkomen kan worden verdeeld in drie boxen: Box 1: inkomen uit werk en woning Box 2: Inkomen uit aanmerkelijk belang Box 3: Inkomen uit sparen en beleggen Bij de berekening van de inkomstenbelasting mogen verschillende aspecten in aftrek worden genomen. Er zijn vrijstellingen en andere voordelen bij de berekening van de belasting. Deze zijn allemaal terug te vinden in de wet van inkomstenbelasting. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 23

25 Relevantie: Te gebruiken om te kijken in welke box wat valt. Ook te gebruiken om uit te rekenen hoeveel iemand terug krijgt of moet betalen aan inkomstenbelasting. Vermogensvergelijkingen Auteur: Mr. G.A.C. Aarts MF Vakgebied: Belastingrecht Beschrijving: Hieronder is zijn afbeeldingen te zien van vermogensvergelijkingen. De eerste afbeelding is een vermogensvergelijking van de inkomstenbelasting. De tweede afbeelding is te gebruiken voor vermogensvergelijking van de vennootschapsbelasting. Relevantie: Te gebruiken om de belastbaar bedrag/winst te berekenen. HRM Arbeidsmarktcommunicatieplan Auteur: A.M. Schoemakers en F.J. Koopmans Vakgebied: HRM Beschrijving: Arbeidsmarktcommunicatie is van groot belang voor een bedrijf. Om de communicatie binnen de markt goed te laten verlopen, is het van belang dat dit samengaat met een duidelijk opgesteld plan dat nagestreefd kan worden. Dit plan is opgebouwd uit de volgende stappen: Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 24

26 1. Probleemstelling: opdracht - centrale vraag 2. Doelstellingen (smart) 3. Doelgroep(analyse) 4. Boodschap (wat willen we overbrengen?) 5. Communicatiestrategie (hoe gaan we dat aanpakken?) 6. Werving- en selectiemiddelen/ Media En ook: * Organisatie en planning (draaiboek werving én selectie) * Budget * Evaluatie Relevantie: Te gebruiken om de communicatie van de arbeidsmarktcampagne te laten slagen. Management Groeimodel van Keuning Auteur: Keuning Vakgebied: Management (bedrijfsgroei) Beschrijving: Het groeimodel van Keuning bestaat uit 7 verschillende groeistadia. Elk stadia wordt gekenmerkt door groeifases en crisissen. Er doet zich per stadium een probleem voor. Elk stadium heeft zijn eigen karakteristiek en kent zijn eigen vraagstukken, structuur en statregie. Relevantie: Dit model is relevant om te gebruiken bij groeiende bedrijven om te kijken in welke fase zij verkeren. Veranderingsmodel Lewin Auteur: Lewin Vakgebied: Management (bedrijfsverandering) Beschrijving: Volgens Lewin zijn er verschillende fases binnen een veranderingsproces in een bedrijf. De fases die Lewin onderscheid bij het doorvoeren van veranderingen zijn: unfreezing, moving en freezing. Bij unfreezing worden de medewerkers voorbereid op veranderingen. Bij moving worden de veranderingen binnen de organisatie doorgevoerd en bij freezing worden de veranderingen verankerd in de organisatie. Relevantie: Te gebruiken bij het doorvoeren van veranderingen in organisaties. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 25

27 Veranderingsstrategieën Ezerman Auteur: Ezerman Vakgebied: Management (bedrijfsverandering) Beschrijving: Volgens Ezerman krijg je altijd weerstand bij een verandering in een organisatie. Het model van Ezerman toont de mate van weerstand in het proces van veranderingen binnen een organisatie. Door de fasen die Ezerman heeft vastgesteld te doorlopen, kan een bedrijf acceptatie krijgen van zijn medewerkers. Er zijn zes fasen, namelijk: ontwijken, informeren, ondersteunen, onderhandelen, overtuigen en afdwingen. Relevantie: Te gebruiken voor het creëren van acceptatie van medewerkers bij veranderingen in een organisatie. Leerjaar 1 Blok 4 Innovatietheorie en praktijk Business Model Canvas (BMC-model) Auteur: Alexander Osterwalder & Yves Pigneur Vakgebied: Innovatie (interne en externe bedrijfsvoering) Beschrijving: Het BMC-model is een model dat verschillende aspecten van het bedrijf in kaart brengt door middel van negen bouwstenen. Deze negen bouwstenen bestaan uit: klantsegmenten, waardeproposities, kanalen, klantrelaties, inkomstenstromen, key resources, key activities, key partners en kostenstructuur. Relevantie: Te gebruiken bij het analyseren van het bedrijf op de interne en externe manier. Door het invullen van de bouwstenen in het model, wordt het voor een bedrijf duidelijk wat ze doen en wie ze zijn op intern en extern gebied. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 26

28 Core Business typen Auteur: Hagel & Singer Vakgebied: Innovatie Beschrijving: Hagel & Singer en Treacy & Weirsma komen tot de conclusie dat een bedrijf moet kiezen om in 1 aspect het beste te zijn. Zij komen tot de conclusie dat er feitelijke 3 keuzes zijn, namelijk: productinnovatie, klantrelatie management en infrastructuur management. Dit zijn drie zeer verschillende typen business, met verschillende economische, concurrentie en culturele eisen. Elk type business wordt aangestuurd met verschillende factoren waardoor er conflicten kunnen ontstaan of ongewenste compromissen binnen dezelfde organisatie. Deze auteurs stellen dat een bedrijf primair 1 van deze drie strategieën moet kiezen, omdat het kiezen van meerdere strategieën ertoe leidt dat zij niet leidend in de business kunnen worden. Relevantie: Te gebruiken bij het kiezen van het type business. Innovation Adoption Curve Auteur: Rogers Vakgebied: Innovatie Beschrijving: Bij de Innovation Adoption Curve wordt gesproken over nieuwe producten op de markt. Consumenten verschillen nog wel eens in de snelheid waarmee zij deze nieuwe producten aanschaffen. Het adoptieproces wordt gedefinieerd als het mentale proces dat een individu doorloopt van de eerste kennismaking tot de adoptie. Adoptie is bij een nieuw product het besluit om het product regelmatig te gaan gebruiken. De innovation adoption curve onderscheid verschillende personen met verschillende snelheden tot de adoptie van producten. Innovators, early adopters, early majority, late majority, laggards. Relevantie: Een bedrijf weet zo op welke doelgroep het moet inspelen bij een nieuwe innovatie. Stappen in productontwikkeling Auteur: G. Armstrong & Philip Kotler. Vakgebied: Innovatie (producten) Beschrijving: Volgens Kotler is er een bepaald stappenplan dat gevolgd wordt wanneer een nieuw product wordt geïntroduceerd. Eerst begint men met brainstormen. Hierbij worden zoveel mogelijk ideeën gegenereerd. Dan worden de ideeën gescreend. De beste ideeën blijven over en de slechtste verdwijnen. Hierna wordt er een concept ontwikkeld en getest. Vervolgens wordt een marketingstrategie bedacht en komt de bedrijfseconomische analyse. Hierbij wordt duidelijk of het nieuwe product economisch haalbaar is. Vervolgens vindt de productontwikkeling plaats. Hierna komt de testmarketing en wanneer dit allemaal is doorlopen, volgt de introductie van het nieuwe product Relevantie: Te gebruiken bij het ontwikkelen van nieuwe producten. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 27

29 Co-creatie Auteur: G. Armstrong & Philip Kotler. Vakgebied: Innovatie (trends) Beschrijving: Co-creatie wil zeggen dat de klant zelf onderdeel uit maakt van het product en de ontwikkeling hiervan. De mater waarin de klant betrokken wordt bij het ontwikkelingsproces kan erg verschillen. De invloed van de consument is in vijf fasen te onderscheiden, namelijk: selector, personaliser, inspirator, participant en creator. Ook de invloed van een bedrijf heeft verschillende fasen, namelijk: developer, mass cusomizer, idea collector, integrator en facilitator. Relevantie: Te gebruiken bij het bekijken in hoeverre een consument of bedrijf invloed heeft bij het ontwikkelen van nieuwe producten. Open innovatie Auteur: Chesbourgh Vakgebied: Innovatie Beschrijving: Dit heeft alles te maken met de wijze waarop gekeken wordt naar innovatie. In de oude economie was veelal nog sprake van gesloten innovatie. In eigen R&D afdelingen werd in het diepste geheim gewerkt aan een uniek product. Tegenwoordig is het noodzakelijk om samen te werken met andere bedrijven om nieuwe producten te ontwikkelen. Er bestaat outside-in en inside-out innovatie, waarbij bij de eerste van buiten naar binnen ideeën worden ingebracht. Relevantie: Te gebruiken bij het opstellen van de principes van gesloten en open innovatie. Businessmodel patronen Auteur: Alexander Osterwalder & Yves Pigneur Vakgebied: Innovatie Beschrijving: 1. Ontbundeling het bedrijf moet kiezen om in één aspect het beste te zijn. 2. The long tail een groot aantal producten verkocht in kleinere volumes per product. 3. Multi-sided platform Brengen 2 of meer verschillende maar onderling afhankelijke groepen bij elkaar. 4. Freemium gratis basisdiensten en betaalde premiumdiensten 5. Bait & Hook Gekenmerkt door een aantrekkelijk, voordelig of gratis initieel aanbod, waarmee daaropvolgende, toekomstige aankopen van verwante producten of diensten worden gestimuleerd. 6. Free Relevantie: Te gebruiken bij het kiezen van het juiste patroon dat bij de innovatie/product past. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 28

30 Business Model Environment Auteur: Alexander Osterwalder & Yves Pigneur Vakgebied: Innovatie (omgevingsanalyse) Beschrijving: bedrijven moeten continu hun omgeving analyseren. Op macroniveau via het DESTEP model, op meso niveau via het 5 krachten model, trendanalyse. Het model kan ook nog op een andere manier worden geanalyseerd. De omgeving van een bedrijf kent verschillende krachten die invloed uitoefenen op een bedrijf. Er kan gekeken worden naar de industry forces, key trends, market forces en macro economic forces. Relevantie: Te gebruiken bij het analyseren van de omgeving en komen tot innovatie van het model. Ook te gebruiken voor het combineren van verschillende omgevingsanalyses en deze zo goed mogelijk toepassen op het business model. Blue Ocean Strategy Auteur: Alexander Osterwalder & Yves Pigneur Vakgebied: Innovatie Beschrijving: Bedrijven blijven vaak dicht bij het oude vertrouwde als ze gaan innoveren. Ze doen wat concurrenten ook doen en proberen dat te verbeteren. Echte innovatie is out of the box denken. Hierbij kan de Blue Ocean Strategy in worden gezet. Hierbij geldt waarde voor de klant vergroten door nieuwe voordelen en diensten te creëren en tegelijkertijd kosten te beperken door minder waardevolle kenmerken of diensten te elimineren. Het draait om het creëren van nieuwe industrieën door fundamentele differentiatie waar nog geen concurrent actief is. De vier elementen van deze strategie zijn verminder, creëer, verwijder en verhoog. Relevantie: Te gebruiken bij het innoveren en opnieuw leveren van waarde. Businessplan Auteur: Alexander Osterwalder & Yves Pigneur Vakgebied: Innovatie (businessmodellen) Beschrijving: Een businessplan beschrijft de projectmatige invoering van een nieuw businessmodel obv de canvas analyse om: het nieuwe businessmodel te verkopen aan de besluitvormers zoals hoger management etc De structuur van het businessplan ziet er als volgt uit: het team, businessmodel, financiële analyse, externe omgeving, implementatieroadmap en risico-analyse. Relevantie: Te gebruiken bij het overtuigen van de besluitvormende groepen als het gaat om een nieuw businessmodel. Bedrijfseconomie Beschrijving: Auteur: Drs. A.W.W. Heezen Vakgebied: Bedrijfseconomie In dit blok hebben wij gewerkt met Excel. Zo leerde je dat de automatische knop SOM bestond om alles op te tellen en er waren meerdere trucjes om alle getallen van Excel met elkaar te kunnen verbinden. Zo hebben ik geleerd hoe je gegevens aan elkaar moet linken met Excel. Bruto winstmarge: omzet inkoopwaarde van omzet (IWO) -/- kosten (Exclusief afschrijvingskosten, rentekosten en vergoeding van eigenaar. Dat halen we er allemaal niet af. Alle andere kosten die haal je er wel van af. ) Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 29

31 En dan houd je EBITDA over. EBITDA -/- afschrijvingskosten EBIT (dit houd je over) EBIT: bedrijfsresultaat EBIT -/- interest Resultaat voor belasting (VPB belasting) Btw heeft alleen betrekking op het liquiditeitsoverzicht, dus niks met winst en verliesrekening Resultaat voor belasting -/- VPB Resultaat na belasting. Intellectueel eigendomsrecht Auteursrecht Auteur: Mr. Dr. S.C. Huisjes Vakgebied: Intellectueel eigendomsrecht (specifiek wettenbundel) Beschrijving: Auteursrecht is het uitsluiten recht van de maker van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst om dit te openbaren en te verveelvoudigen. Op de verschillende facetten van auteursrecht hangen nog allemaal weten omheen. Relevantie: Te gebruiken om te kijken of een auteur op de juiste manier gehandeld heeft. Portretrecht Auteur: Mr. Dr. S.C. Huisjes Vakgebied: Intellectueel eigendomsrecht (specifiek wettenbundel) Beschrijving: Het auteursrecht geldt voor een portret. Een auteur is niet bevoegd tot openbaarmaking tenzij is overeengekomen. Bij openbaarmaking art. 21 geldt portret zonder opdracht, openbaarmaking niet geoorloofd voor zover een redelijk belang zich verzet. Relevantie: Te gebruiken het portretrecht en het publiceren van een portret. Octrooirecht Auteur: Mr. Dr. S.C. Huisjes Vakgebied: Intellectueel eigendomsrecht (specifiek wettenbundel) Beschrijving: Bij octrooieerbaar moet het gaan om een uitvinding, nieuwheid, inventiviteit en toepasbaarheid. Als aan alle vier de vereisten is voldaan, is het octrooieerbaar. Een octrooi wil zeggen dat de uitvinder het alleenrecht heeft om zijn uitvinding commercieel uit te baten. Het is een eigendomsrecht en betekent hetzelfde als een patent. Relevantie: Te gebruiken om te kijken of het recht van het octrooi ook goed wordt uitgevoerd. Kennisportfolio Jessica van Toorn Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool 30

15 JUNI 2015 KENNISPORTFOLIO PROPEDEUSE (LEERJAAR 1) PIEN VAN VLIET BEDRIJFSKUNDE MER Avans s-hertogenbosch

15 JUNI 2015 KENNISPORTFOLIO PROPEDEUSE (LEERJAAR 1) PIEN VAN VLIET BEDRIJFSKUNDE MER Avans s-hertogenbosch 15 JUNI 2015 KENNISPORTFOLIO PROPEDEUSE (LEERJAAR 1) PIEN VAN VLIET BEDRIJFSKUNDE MER Avans s-hertogenbosch Inhoud Dit kennisportfolio is een verzameling van de meest relevante modellen en de daarbij behorende

Nadere informatie

HRM. Fombrun model Auteur: C. Fombrun

HRM. Fombrun model Auteur: C. Fombrun HRM Fombrun model Auteur: C. Fombrun Vakgebied: HRM Beschrijving: Het Fombrun model geeft aan hoe de instroom, doorstroom en uitstroom van een medewerker binnen een organisatie samenhangt. Met deze aspecten

Nadere informatie

Communicatie: Corporate identity- mix

Communicatie: Corporate identity- mix Communicatie: Corporate identity- mix Auteur: Birkigt & Stadler Persoonlijkheid: Het geen de organisatie karakteriseert. (ziel van het bedrijf) Gedrag: Dagelijkse handelingen van medewerkers, omgaan met

Nadere informatie

Blok P4. Bedrijfseconomie

Blok P4. Bedrijfseconomie Blok P4 Bedrijfseconomie Model/Theorie: gegevens verwerken via Excel Auteur: Drs. A.W.W. Heezen. Vakgebied: Bedrijfseconomie o een investeringsbegroting opstellen o een financieringsbegroting opstellen

Nadere informatie

Relevantie/Te gebruiken voor de winst verdeling bij aandelen in een organisatie.

Relevantie/Te gebruiken voor de winst verdeling bij aandelen in een organisatie. Blok P2 Bedrijfseconomie Model/Theorie: Winstverdeling Auteur: Drs. A.W.W. Heezen. Vakgebied: Bedrijfseconomie Relevantie/Te gebruiken voor de winst verdeling bij aandelen in een organisatie. Model/Theorie:

Nadere informatie

A v a n s H o g e s c h o o l

A v a n s H o g e s c h o o l Kennisportfolio Gamze Özbay [Geef hier de samenvatting van het document op. De samenvatting is een korte beschrijving van de inhoud van het document. Geef hier de samenvatting van het document op. De samenvatting

Nadere informatie

Kennisleerlijn 2013-2014. Bedrijfskunde MER s-hertogenbosch Stijn van der Heijden

Kennisleerlijn 2013-2014. Bedrijfskunde MER s-hertogenbosch Stijn van der Heijden Kennisleerlijn 2013-2014 Bedrijfskunde MER s-hertogenbosch Stijn van der Heijden Blok P1 Algemene Economie (micro) Participanten en omgevingsfactoren Dr. R. Schöndorff, drs. J.F.B. Pleus, dr. C.A. de Kam

Nadere informatie

Kennisportfolio opdracht

Kennisportfolio opdracht Kennisportfolio opdracht Recht Ondernemingsvormen zonder rechtspersoonlijkheid: 1. Eenmanszaak: -Geen scheiding tussen zakelijk en privé vermogen. -Aansprakelijkheid van winst en verlies voor één persoon.

Nadere informatie

Blok P3. Algemene economie (macro)

Blok P3. Algemene economie (macro) Blok P3 Algemene economie (macro) Model/Theorie: Schematische weergave economische groei Auteur: geen Beschrijving: Schema geeft de economische groei weer. Geeft de voorwaarde neer voor economische groei.

Nadere informatie

Blok P2 Managen. Overeenkomstenrecht en ondernemingsrecht

Blok P2 Managen. Overeenkomstenrecht en ondernemingsrecht Blok P2 Managen Overeenkomstenrecht en ondernemingsrecht - Nederlands recht begrepen, 3 e druk, mr Lydia Janssen - Recht voor organisaties, 1e druk, mr R. Westra (gepubliceerd op blackboard) - Wettenbundel

Nadere informatie

Algemene Economie (micro)

Algemene Economie (micro) Bijlage 1 Kennisportfolio Blok P1 Algemene Economie (micro) Dit model is te gebruiken om de omgevingsfactoren en alle betrokken partijen in beeld te brengen. Alle factoren hangen samen met elkaar, wanneer

Nadere informatie

Kennisportfolio. Lisa van der Heijden. Bedrijfskunde MER Leerjaar 1: BD1AV

Kennisportfolio. Lisa van der Heijden. Bedrijfskunde MER Leerjaar 1: BD1AV Kennisportfolio Bedrijfskunde MER Leerjaar 1: 2013-2014 Lisa van der Heijden 49BD1AV 17-07-2014 Inhoudsopgave Leerjaar 1 Blok P1 Blok P2 Blok P3 Blok P4 Blok P1 Algemene economie Literatuur: Onderneming

Nadere informatie

Blok P3 Groeien. Algemene Economie (macro)

Blok P3 Groeien. Algemene Economie (macro) Blok P3 Groeien Algemene Economie (macro) Literatuur Onderneming en omgeving: basiskennis economie voor het hoger onderwijs. Dr.R. Schöndorff, drs. JFB Pleus, dr. CA de Kam. Beschrijving Economische kringloop.

Nadere informatie

Inhoudsopgave Kennisportfolio

Inhoudsopgave Kennisportfolio Inhoudsopgave Kennisportfolio Inhoudsopgave Inhoudsopgave Kennisportfolio... 1 Blok P1... 4 Algemene Economie (micro)... 4 Marktvormen... 4 Elasticiteiten... 4 Bedrijfseconomie... 5 Begin- en eindbalans...

Nadere informatie

Management. Auteur: Mitchell Janssen Vakgebied: Management Beschrijving

Management. Auteur: Mitchell Janssen Vakgebied: Management Beschrijving Management Auteur: Mitchell Janssen Vakgebied: Management Beschrijving Alles wat we leren wordt gedaan vanuit het 7S- model van McKinsey, dit model is gebaseerd op de 500 beste bedrijven over de wereld.

Nadere informatie

Managen: alle activiteiten die nodig zijn om een organisatie te besturen en in verandering te brengen.

Managen: alle activiteiten die nodig zijn om een organisatie te besturen en in verandering te brengen. Management P1 Auteurs: André Weber en Aldert Doelen. Managen: alle activiteiten die nodig zijn om een organisatie te besturen en in verandering te brengen. Organiseren: een aantal mensen dat zich als eenheid

Nadere informatie

Kennisportfolio Robbert Knevel Leerjaar

Kennisportfolio Robbert Knevel Leerjaar Kennisportfolio Robbert Knevel Leerjaar 1 2015-2016 Voorwoord Met het maken van dit kennisportfolio ga ik mijn eigen databank aanmaken met daarin een overzicht van de modellen en theorieën die ik op school

Nadere informatie

Kennisportfolio P2. Door: Duncan Bruin. Klas: I. Vak: Voor mezelf ;)

Kennisportfolio P2. Door: Duncan Bruin. Klas: I. Vak: Voor mezelf ;) Kennisportfolio P2 Door: Duncan Bruin Klas: I Vak: Voor mezelf ;) Indeling: Marketing HRM Management: inleiding 2 Bedrijfseconomie Overeenkomsten- en Rechtspersonen recht Marketing, auteur: Kotler, P.,

Nadere informatie

Kennisportfolio. Niki van den Broek

Kennisportfolio. Niki van den Broek Kennisportfolio Niki van den Broek In mijn kennisportfolio is een overzicht weergegeven van de meest relevante modellen en informatie, die ik als Bedrijfskunde MER-student tot dusverre heb geleerd. Modellen

Nadere informatie

KENNISPORTFOLIO BEDRIJFSKUNE MER

KENNISPORTFOLIO BEDRIJFSKUNE MER KENNISPORTFOLIO BEDRIJFSKUNE MER Inge Wertenbroek Algemene Economie Participanten: betrokken bij of directe invloed op bedrijfsvoering. Omgevingsfactoren: Ondernemingsklimaat of maatschappelijke context.

Nadere informatie

Kennisportfolio P3 Bram Bottenberg 49BKM1GV

Kennisportfolio P3 Bram Bottenberg 49BKM1GV Kennisportfolio P3 Bram Bottenberg 49BKM1GV HRM Employer Branding/arbeidsmarktimago: het verkrijgen en behouden van een positieve en bij voorkeur unieke positie als werkgever in de mindset van huidige

Nadere informatie

Blok P1 Kennismaken. Algemene Economie (micro) Model/Theorie

Blok P1 Kennismaken. Algemene Economie (micro) Model/Theorie Blok P1 Kennismaken Algemene Economie (micro) Schöndorff, R., Pleus, J. F. B., Kam, F.., & Bilsen, T.. (1998). Onderneming en omgeving: Algemene economie voor het hoger onderwijs. Leiden: Spruyt. De omgevingsfactoren

Nadere informatie

Customer segments: de verschillende groepen mensen en organisaties die een onderneming wil bereiken en bedienen.

Customer segments: de verschillende groepen mensen en organisaties die een onderneming wil bereiken en bedienen. Innovatie theorie en praktijk Auteurs: Alexander Osterwalder & Yves Pigneur. Business Model Canvas Formulier Customer segments: de verschillende groepen mensen en organisaties die een onderneming wil bereiken

Nadere informatie

Bedrijfseconomie P1. Algemene economie P1. Model/Theorie poldermodel. Model/Theorie een balans

Bedrijfseconomie P1. Algemene economie P1. Model/Theorie poldermodel. Model/Theorie een balans Algemene economie P1 Model/Theorie poldermodel Auteur - Vakgebied arbeidsvoorwaarden en lonen Beschrijving bij het poldermodel gaan vakbonden, werkgevers en overheid om de tafel zitten om het te hebben

Nadere informatie

Kennisportfolio. Blok 1. Algemene Economie (micro) Model/Theorie. Auteur Vakgebied Beschrijving Relevantie/Te gebruiken voor

Kennisportfolio. Blok 1. Algemene Economie (micro) Model/Theorie. Auteur Vakgebied Beschrijving Relevantie/Te gebruiken voor Kennisportfolio Blok 1 Algemene Economie (micro) Model/Theorie Auteur Vakgebied Beschrijving Relevantie/Te gebruiken voor Dit model geeft de factoren weer waar een organisatie mee te maken krijgt. De buitenste

Nadere informatie

KENNISPORTFOLIO. Propedeusefase 2013/2014. JULIËT MOL Avans Hogeschool te s Hertogenbosch Bedrijfskunde MER

KENNISPORTFOLIO. Propedeusefase 2013/2014. JULIËT MOL Avans Hogeschool te s Hertogenbosch Bedrijfskunde MER KENNISPORTFOLIO Propedeusefase 2013/2014 JULIËT MOL Avans Hogeschool te s Hertogenbosch Bedrijfskunde MER Inhoud Blok P1... 2 Algemene Economie (micro)... 3... 3 Bedrijfseconomie... 4... 4 Communicatie...

Nadere informatie

Materieel en formeel recht Materieel recht: Beschrijft rechten en plichten Formeel recht: Beschrijft hoe het materieel recht gehandhaafd kan worden

Materieel en formeel recht Materieel recht: Beschrijft rechten en plichten Formeel recht: Beschrijft hoe het materieel recht gehandhaafd kan worden Recht: Recht: het geheel van overheidsregels dat de samenleving ordent. Publiekrecht: burger met overheid Privaatrecht: burger met burger (bedrijven tellen ook) Rechtsgebieden Recht is op te delen in maar

Nadere informatie

Schaarse goederen: Goederen die er maar voor een bepaald aantal zijn.( producten in een winkel)

Schaarse goederen: Goederen die er maar voor een bepaald aantal zijn.( producten in een winkel) Blok 1 Algemene economie: SWOT-analyse: -Met een SWOT- analyse kun je bij een organisatie kijken wat de sterke -en zwakke punten zijn(intern). Maar ook wat de kansen en bedreigingen zijn (extern). Dit

Nadere informatie

Luc Aelen Pascal de Bruijn Dennis Dierx Sven Drissen Jorn Lutters Mark Peggen

Luc Aelen Pascal de Bruijn Dennis Dierx Sven Drissen Jorn Lutters Mark Peggen Denken over organisatie en management Luc Aelen Pascal de Bruijn Dennis Dierx Sven Drissen Jorn Lutters Mark Peggen Historische Denkrichtingen Niccolo Machiavelli / Adam Smith Scientific Management General

Nadere informatie

Veel aanbieders Volkomen mededinging Monopolistische concurrentie

Veel aanbieders Volkomen mededinging Monopolistische concurrentie Blok P1 Algemene Economie (micro) Model/Theorie: participanten en omgevingsfactoren Auteur: Dr. R. Schöndorff Drs. J.F.B. Pleus Vakgebied: Algemene Economie Participanten: participanten zijn de partijen.

Nadere informatie

% verandering vraag % verandering inkomen

% verandering vraag % verandering inkomen Kennisportfolio Inhoud Kennisportfolio Blok P1 Algemene Economie (micro) Model Participanten en omgevingsfactoren Dit model is te gebruiken voor extern en interne analyse. Theorie Economie Hiermee is te

Nadere informatie

Recht P2 Auteur: Lydia Janssen

Recht P2 Auteur: Lydia Janssen Recht P2 Auteur: Lydia Janssen Ondernemingsvormen zonder rechtspersoonlijkheid Eenmanszaak Maatschap VOF (CV) Ondernemingsvormen met rechtspersoonlijkheid (2:3 BW) BV NV (vereniging, coöperatie, OWM, stichting)

Nadere informatie

Kennisportfolio P1. Formules elasticiteit: Prijselasticiteit van de vraag: % verandering vraag (gevolg) % verandering prijs (oorzaak)

Kennisportfolio P1. Formules elasticiteit: Prijselasticiteit van de vraag: % verandering vraag (gevolg) % verandering prijs (oorzaak) Kennisportfolio P1 Algemene economie Marktvormen Marktvormen zijn het geheel van omstandigheden waaronder ondernemingen met elkaar concurreren. De marktvorm wordt bepaald door: de aard van het product,

Nadere informatie

Verandermanagement. Hoofdstuk 5 Strategie en ondernemingsdoelstellingen

Verandermanagement. Hoofdstuk 5 Strategie en ondernemingsdoelstellingen Verandermanagement Hoofdstuk 5 Strategie en ondernemingsdoelstellingen Schema strategie Externe analyse Interne analyse Kansen en bedreigingen (Opportunities, Threats) Confrontatieanalyse Sterkten en zwakten

Nadere informatie

Deze examenopgaven bestaan uit 7 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle pagina s aanwezig zijn.

Deze examenopgaven bestaan uit 7 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle pagina s aanwezig zijn. Basiskennis Ondernemerschap Voorbeeldexamen Belangrijke informatie Deze examenopgaven bestaan uit 7 pagina s, inclusief het voorblad. Controleer of alle pagina s aanwezig zijn. Dit voorbeeldexamen bestaat

Nadere informatie

Saxionstudent.nl Blok1

Saxionstudent.nl Blok1 Samenvatting eindopdracht Trends en ontwikkelingen op consumentenniveau Macro In dit eind rapport hebben we de navigatiesystemen markt in kaart gebracht. In de macro, meso en micro omgevingen hebben we

Nadere informatie

Hoe groot is het marktaandeel van onderneming B? Vul een geheel getal in (zonder decimalen).

Hoe groot is het marktaandeel van onderneming B? Vul een geheel getal in (zonder decimalen). Basiskennis Ondernemerschap Correctiemodel Vraag 1 Toetsterm 1.1 - Beheersingsniveau: B - Aantal punten: 1 In Alkmaar wordt elke vrijdag een kaasmarkt gehouden. De kazen worden aangeleverd door de producenten

Nadere informatie

MBO+ / Intermediate vocational education. Raymond Reinhardt. 3R Business Development 3R DYNAMIEK & CULTUUR

MBO+ / Intermediate vocational education. Raymond Reinhardt. 3R Business Development 3R DYNAMIEK & CULTUUR MBO+ / Intermediate vocational education Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R 1 M Veranderingen, altijd F De omgeving van organisaties is voortdurend aan het veranderen,

Nadere informatie

What to do voor strategisch management?

What to do voor strategisch management? What to do voor strategisch management? VRAGEN Stel dat je wordt gevraagd om als adviseur van H&M op te treden. De opdracht is om een strategisch plan op te stellen om de missie te verwezenlijken. Inleiding

Nadere informatie

Internationale Marketing H4. Week 1 1. Executive summary 2. Inhoudsopgave 3. Inleiding en achtergrond 4. Externe analyse

Internationale Marketing H4. Week 1 1. Executive summary 2. Inhoudsopgave 3. Inleiding en achtergrond 4. Externe analyse Internationale Marketing H4 Week 1 1. Executive summary 2. Inhoudsopgave 3. Inleiding en achtergrond 4. Externe analyse Executive summary Een samenvatting voor het management 1 à 2 pagina s belangrijkste

Nadere informatie

HR in control. In 7 stappen de inzet van Human Capital optimaal. Dominica Diensten

HR in control. In 7 stappen de inzet van Human Capital optimaal. Dominica Diensten HR in control In 7 stappen de inzet van Human Capital optimaal. Doel en stappen In 7 stappen de personeels- en organisatieontwikkeling afgestemd. Handvatten voor: Opleidingsbehoefte Performancemanagement,

Nadere informatie

Basiskennis Management NEMAS

Basiskennis Management NEMAS Basiskennis Management NEMAS Editie 2015 Morel Opleiding en Training B.V. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze

Nadere informatie

Basiskennis Management

Basiskennis Management Basiskennis Management Inhoudsopgave Les 1 Management: besturing en macht 1.1 Inleidin 1.2 Management algemeen 1.3 Managementniveaus 1.4 Bestuursproces 1.5 Taken van managers 1.6 Omgaan met macht 1.7 Samenvatting

Nadere informatie

Kennisportfolio. Student: Nancy Crombeen Studentnr.: Mentor: Kris Bogaerts. Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool

Kennisportfolio. Student: Nancy Crombeen Studentnr.: Mentor: Kris Bogaerts. Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool Kennisportfolio Student: Nancy Crombeen Studentnr.: 2096125 Klas: 49BKM1IV Mentor: Kris Bogaerts Bedrijfskunde MER Avans Hogeschool Laatst bijgewerkt: 5 november 2015 Inhoudsopgave Blok P1 Kennismaken...

Nadere informatie

Hoofdstuk 12 Productontwikkeling en levenscyclusstrategieën

Hoofdstuk 12 Productontwikkeling en levenscyclusstrategieën Hoofdstuk 12 Productontwikkeling en levenscyclusstrategieën Productontwikkeling en levenscyclusstrategieën Deel 1 Deel 2 Deel 3 Deel 4 Product Deel 5 Deel 6 Deel 7 Deel 8 Deel 9 Leerdoelen 1. Uitleggen

Nadere informatie

ALGEMENE ECONOMIE /05

ALGEMENE ECONOMIE /05 HBO Algemene economie Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R 1 Producenten: indeling M Bedrijven kunnen ingedeeld worden naar sector: F marktsector: G primaire sector:

Nadere informatie

Verantwoording bij de zevende druk V Over de auteurs VII Inleiding 1

Verantwoording bij de zevende druk V Over de auteurs VII Inleiding 1 Inhoud Verantwoording bij de zevende druk V Over de auteurs VII Inleiding 1 1 Denken over organisatie en management 5 1.1 Introductie 6 1.2 Ontstaan van het vakgebied 7 1.3 Ontwikkeling van handel en ontstaan

Nadere informatie

Toetsvragen bij hoofdstuk 3 Oriënteren

Toetsvragen bij hoofdstuk 3 Oriënteren Toetsvragen bij hoofdstuk 3 Oriënteren Opgave 1 De organisatiecultuur is een belangrijk gegeven bij het analyseren van een organisatie. Stelling: De gemeenschappelijke waarden, normen en opvattingen binnen

Nadere informatie

Het Analyseproces. Zoeken naar eigenheid en differentiatie met de concurrentie

Het Analyseproces. Zoeken naar eigenheid en differentiatie met de concurrentie Het Analyseproces Zoeken naar eigenheid en differentiatie met de concurrentie Missie en Strategie Wat voor koers volgt het bedrijf, wat is haar missie/visie (bestaansrecht)? Hoe denken zij die te bereiken?

Nadere informatie

Bedrijfskunde (BDKVPAVF03) Les 1: introductie

Bedrijfskunde (BDKVPAVF03) Les 1: introductie Bedrijfskunde (BDKVPAVF03) Les 1: introductie Ten eerste... Welkom Planning Toetsing Literatuur Leerdoelen Website Waarom bedrijfskunde? Het vak bedrijfskunde geeft een oriëntatie op het vakgebied Management

Nadere informatie

SPD Bedrijfsadministratie. Antwoordmodel ORGANISATIE & MANAGEMENT MAANDAG 14 DECEMBER UUR

SPD Bedrijfsadministratie. Antwoordmodel ORGANISATIE & MANAGEMENT MAANDAG 14 DECEMBER UUR SPD Bedrijfsadministratie Antwoordmodel ORGANISATIE & MANAGEMENT MAANDAG 14 DECEMBER 2015 12.30-14.00 UUR SPD Bedrijfsadministratie Organisatie & Management Maandag 14 december 2015 B / 6 2015 NGO-ENS

Nadere informatie

Management & Organisatie

Management & Organisatie Management & Organisatie Hoofdstuk 1 Managen = iemand iets laten doen waarvan jij vindt dat het nodig is. Dit gaat d.m.v. communicatie. Een organisatie is een samenwerkingsverband van mensen die bepaalde

Nadere informatie

ABN AMRO Basic Funds N.V. Jaarrekening 2013

ABN AMRO Basic Funds N.V. Jaarrekening 2013 Jaarrekening 2013 Pagina 1 van 12 INHOUD Pagina Directieverslag 3 Balans per 31 december 2013 4 Winst- en verliesrekening 2013 5 Toelichting algemeen 6 Toelichting op de balans per 31 december 2013 8 Toelichting

Nadere informatie

Financiële aspecten van de planning

Financiële aspecten van de planning 14 hoofdstuk Financiële aspecten van de planning 14.1 B 14.2 A 14.3 D 14.4 D 14.5 D 14.6 C 14.7 C 14.8 C 14.9 A 14.10 D 14.11 B 14.12 D 14.13 C 1 12 18.000 = 1.500 14.14 A 14.15 C Ontvangen wordt november,

Nadere informatie

Middle Management NEMAS

Middle Management NEMAS Middle Management NEMAS Editie 2015 Morel Opleiding en Training B.V. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze

Nadere informatie

Middle Management. Inhoudsopgave. Les 1. Les 3. Les 2. Les 4. Organisaties, een inleiding. Organisaties en hun omgeving (meso - macro)

Middle Management. Inhoudsopgave. Les 1. Les 3. Les 2. Les 4. Organisaties, een inleiding. Organisaties en hun omgeving (meso - macro) Middle Management Inhoudsopgave Les 1 Organisaties, een inleiding 1.1 Inleiding 1.2 Management 1.3 Managementniveaus en besluitvorming 1.4 Vakgebied management en organisatie 1.5 Bedrijfsprocessen en toegevoegde

Nadere informatie

28 OKTOBER 2015 KENNISPORTFOLIO LEERJAAR 2. PIEN VAN VLIET BEDRIJFSKUNDE MER Avans s-hertogenbosch

28 OKTOBER 2015 KENNISPORTFOLIO LEERJAAR 2. PIEN VAN VLIET BEDRIJFSKUNDE MER Avans s-hertogenbosch 28 OKTOBER 2015 KENNISPORTFOLIO LEERJAAR 2 PIEN VAN VLIET BEDRIJFSKUNDE MER Avans s-hertogenbosch Inhoud Dit kennisportfolio is een verzameling van de meest relevante modellen en de daarbij behorende informatie,

Nadere informatie

Een marketingplan in twaalf stappen

Een marketingplan in twaalf stappen Reekx is gespecialiseerd in het adviseren van organisaties en detacheren van specialisten op het gebied van het efficiënt managen van informatiestromen. Kijk op onze website www.reekx.nl voor actuele informatie

Nadere informatie

Financieel management

Financieel management Financieel management Tweede herziene druk Kees van Alphen Inhoud 1 inleiding 1 2 het verhaal achter de cijfers 3 2.1 Het besturen van een organisatie: ondernemingsmodel 3 Checklist 6 3 sturen op winst,

Nadere informatie

Financiële analyse van de jaarrekening

Financiële analyse van de jaarrekening 17 hoofdstuk Financiële analyse van de jaarrekening 17.1 B 17. C 17.3 C 17.4 A 17.5 A 17.6 C 17.7 D 17.8 D 17.9 B 17.10 D 17.11 D 17.1 C 17.13 A 17.14 C 17.15 B 17.16 C 1.000.000 / 1.500.000 = 0,08 17.17

Nadere informatie

Inhoud. Deel 1 Wat is een bedrijf? 17. Inleiding 14

Inhoud. Deel 1 Wat is een bedrijf? 17. Inleiding 14 Inhoud Inleiding 14 Deel 1 Wat is een bedrijf? 17 1 Bedrijf en bedrijfskunde 19 1.1 Het bedrijf 20 1.1.1 Organisatie, bedrijf en onderneming 20 1.1.2 Bedrijven zijn organisaties 22 1.1.3 De eenvoudige

Nadere informatie

Toetsvragen bij hoofdstuk 3 Oriënteren

Toetsvragen bij hoofdstuk 3 Oriënteren Toetsvragen bij hoofdstuk 3 Oriënteren Opgave 1 De organisatiecultuur is een belangrijk gegeven bij het analyseren van een organisatie. Stelling: De gemeenschappelijke waarden, normen en opvattingen binnen

Nadere informatie

DE AFDELING STRATEGIE MANAGEMENT VAN STRATEGIE NAAR EXECUTIE STRATAEGOS.COM

DE AFDELING STRATEGIE MANAGEMENT VAN STRATEGIE NAAR EXECUTIE STRATAEGOS.COM DE AFDELING MANAGEMENT VAN NAAR EXECUTIE STRATAEGOS.COM VERANDERING CRUCIAAL IN TURBULENTE OMGEVINGEN 1 Bedrijfstakken worden continue verstoord door start-ups, nieuwe technologieën, veranderde consumenten

Nadere informatie

KLANTSEGMENTERING [ BUSINESS MODEL GENERATION CANVAS. ]

KLANTSEGMENTERING [ BUSINESS MODEL GENERATION CANVAS. ] KLANTSEGMENTERING [ BUSINESS MODEL GENERATION CANVAS. ] [ ZOEKTOCHT. ] [ ZOEKTOCHT. ] STARTUP CENTER STARTUP NEXT [ BUSINESS DEVELOPMENT. ] [ WAT IS EEN BUSINESS MODEL?. ] Een Business Model is een kans

Nadere informatie

Oefenvragen Ondernemerskunde A - Businessplan & strategie

Oefenvragen Ondernemerskunde A - Businessplan & strategie Oefenvragen Ondernemerskunde A - Businessplan & strategie 1. Michael Porter onderscheidt 3 basisstrategieën, waar volgens hem iedere organisatie een keuze uit dient te maken, om op een gezonde wijze een

Nadere informatie

EXAMENPROGRAMMA. Diplomalijn(en) Ondernemerschap Diploma('s) Basiskennis Ondernemerschap Financieel Ondernemer Commercieel Ondernemer Examen

EXAMENPROGRAMMA. Diplomalijn(en) Ondernemerschap Diploma('s) Basiskennis Ondernemerschap Financieel Ondernemer Commercieel Ondernemer Examen EXAMENPROGRAMMA Diplomalijn(en) Ondernemerschap Diploma('s) Financieel Ondernemer Commercieel Ondernemer Eamen Niveau vergelijkbaar met mbo 2 Versie 0.2 Geldig vanaf 1-09-14 Vastgesteld op Vastgesteld

Nadere informatie

Samenvatting Management & Organisatie Hoofdstuk 1 en 2

Samenvatting Management & Organisatie Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting Management & Organisatie Hoofdstuk 1 en 2 Samenvatting door een scholier 1719 woorden 9 december 2009 7,4 76 keer beoordeeld Vak M&O Management en Organisatie Hoofdstuk 1 Commercieel en niet-commercieel

Nadere informatie

MANAGEMENT 03A. HBO / University of Applied Sciences. Raymond Reinhardt 3R Business Development. 3R

MANAGEMENT 03A. HBO / University of Applied Sciences. Raymond Reinhardt 3R Business Development. 3R MANAGEMENT 03A HBO / University of Applied Sciences Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R 1 M Kern van strategieformulering: Het vaststellen van de doelstellingen van

Nadere informatie

Bent u bewust van & gereed voor de veranderingen en ontwikkelingen in uw omgeving

Bent u bewust van & gereed voor de veranderingen en ontwikkelingen in uw omgeving Bent u bewust van & gereed voor de veranderingen en ontwikkelingen in uw omgeving Omgevingsanalyse cruciaal voor duurzaam leveren van kwaliteit in een snel veranderende omgeving RK-Intelligence - Ruud

Nadere informatie

BU$trN{s5 S$f{Àr# $? [íts sílt Rtnfil Fr', xtêz*h. tdc f l'! Iltï[Rr Ít í'05iïi0ïrnf x DO Ê[.e f oepxtuzs. }}r n ${ 5ï1p Ê0 t} u cï.

BU$trN{s5 S$f{Àr# $? [íts sílt Rtnfil Fr', xtêz*h. tdc f l'! Iltï[Rr Ít í'05iïi0ïrnf x DO Ê[.e f oepxtuzs. }}r n ${ 5ï1p Ê0 t} u cï. s - r.ëí ljii $ BU$trN{s5 S$f{Àr# ÍXïf*{ttf à$rllysi Ifi rë.ri,të Àt{AtYsE Ktfrli lpt8a![ë]4 $? [íts sílt Rtnfil Fr', xtêz*h rli.'1 t{ar K[ ï Ir* GflOtLSTf;:"l"llifi tdc f l'! Iltï[Rr Ít í'05iïi0ïrnf x

Nadere informatie

Hoofdstuk 1: Introducing strategy

Hoofdstuk 1: Introducing strategy Hoofdstuk 1: Introducing strategy Wat is strategie? Definitie Porter: Concurrentiestrategie = verzameling van verschillende activiteiten kiezen om een unieke waardemix te brengen. Onderscheid tussen operationele

Nadere informatie

EXAMENPROGRAMMA. Diplomalijn(en) Diploma('s)

EXAMENPROGRAMMA. Diplomalijn(en) Diploma('s) EXAMENPROGRAMMA Diplomalijn(en) Diploma('s) Eamen Ondernemerschap Financieel Ondernemer Commercieel Ondernemer Niveau vergelijkbaar met mbo 2 Versie 2.2 Geldig vanaf 1-09-14 Vastgesteld op Vastgesteld

Nadere informatie

Junior company 2. Ondernemingsplan

Junior company 2. Ondernemingsplan Voortgezet onderwijs Junior company 2. Ondernemingsplan Stichting Stichting Jong Jong Ondernemen: Ondernemen: Postbus Postbus 93002 93002 2509 2509 AA AA Den Den Haag Haag Bezuidenhoutseweg Bezuidenhoutseweg1212

Nadere informatie

Coach, docent, coördinator

Coach, docent, coördinator BUSINESS MODEL CANVAS Start Up Factory Bart Sutorius Sheets 27 augustus & 3 september 2015 Coach, docent, coördinator minor Ondernemerschap ACE-HvA minor Entrepreneurship ACE-UvA Snelkookpanweekend medewerkers

Nadere informatie

Uw businessmodel voor de toekomst 22 september 2014. Roland van de Pas

Uw businessmodel voor de toekomst 22 september 2014. Roland van de Pas Uw businessmodel voor de toekomst 22 september 2014 Roland van de Pas Even voorstellen Adviseur MKB (industrie en creatieve industrie) Focus: Roland.vande.Pas@kvk.nl www.linkedin.com/pub/roland-van-de-pas

Nadere informatie

MKBTR TOPFIT SESSIE HET VERHAAL VAN DE JAARCIJFERS 17 MAART 2016

MKBTR TOPFIT SESSIE HET VERHAAL VAN DE JAARCIJFERS 17 MAART 2016 MKBTR TOPFIT SESSIE HET VERHAAL VAN DE JAARCIJFERS 17 MAART 2016 Wat gaan we doen? Wat zijn je verwachtingen? Stukje theorie Oefencasus Afronding Handel en boekhouding Zo lang er handel wordt gedreven

Nadere informatie

Introductie. Beschrijving van je onderneming

Introductie. Beschrijving van je onderneming Checklist voor Businessplan Er zijn een aantal zaken waar je op moet letten bij het opstellen van een ondernemingsplan. Hieronder volgt een checklist waar je kunt zien of je alles wat van belang is voor

Nadere informatie

Samenvatting Management & Organisatie Hoofdstuk 1 t/m 3.3

Samenvatting Management & Organisatie Hoofdstuk 1 t/m 3.3 Samenvatting Management & Organisatie Hoofdstuk 1 t/m 3.3 Samenvatting door een scholier 1298 woorden 30 november 2008 7,3 3 keer beoordeeld Vak Methode M&O In balans Hoofdstuk 1. 1.1 Organisaties. Organisatie:

Nadere informatie

Bedrijfseconomie. DC methode Omzet:... Variabele kosten...+ Dekkingsbijdrage... Constante kosten...-- Resultaat

Bedrijfseconomie. DC methode Omzet:... Variabele kosten...+ Dekkingsbijdrage... Constante kosten...-- Resultaat Marketing Stimulus respons model Auteur: A. Kotler Beschrijving: Bij het consumeren van een product vanuit de afnemer, wordt de consument beïnvloed door verschillende factoren. Het aankoop gedrag heeft

Nadere informatie

Crowdfunding: publiek laten betalen, d.m.v. vermogen aan te trekken.

Crowdfunding: publiek laten betalen, d.m.v. vermogen aan te trekken. Crowdfunding: publiek laten betalen, d.m.v. vermogen aan te trekken. Informal investors: informele investeerders, bv particulieren Gebruiken is vast. Verbruiken is vlot. Materieel: tastbaar Immaterieel:

Nadere informatie

Kennisportfolio jaar 2

Kennisportfolio jaar 2 Kennisportfolio jaar 2 Inhoud Meest relevante modellen van jaar 1... 1 H1... 6 H2... 9 H3...12 Meest relevante modellen van jaar 1 Algemene economie Model: SWOT-analyse Auteur: - Vakgebied: Management

Nadere informatie

Verbintenissenrecht. Inleiding in het recht

Verbintenissenrecht. Inleiding in het recht Inhoud I Verbintenissenrecht 17 1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.8 1.9 1.10 1.11 in het recht 19 19 Recht en rechtsbronnen 19 1.2.1 Wetten 20 1.2.2 Verdragen 21 1.2.3 Jurisprudentie 23 1.2.4 Het gewoonterecht

Nadere informatie

Mijndomein.nl Services BV

Mijndomein.nl Services BV 15 Mijndomein.nl Services BV 1 Cappa Accountants & Adviseurs Inhoudsopgave jaarrekening 2015 De in dit rapport opgenomen getallen tussen haakjes zijn negatief. Tenzij anders vermeld luiden de bedragen

Nadere informatie

STRATAEGOS CONSULTING

STRATAEGOS CONSULTING STRATAEGOS CONSULTING EXECUTIE CONSULTING STRATAEGOS.COM WELKOM EXECUTIE CONSULTING WELKOM BIJ STRATAEGOS CONSULTING Strataegos Consulting is een strategie consultancy met speciale focus op strategie executie.

Nadere informatie

PROEFEXAMEN 2 Praktijkdiploma Boekhouden

PROEFEXAMEN 2 Praktijkdiploma Boekhouden PROEFEXAMEN Praktijkdiploma Boekhouden onderdeel Bedrijfseconomie Beschikbare tijd uur. Op de netheid van het werk zal worden gelet. Deze opgave is eigendom van de Examencommissie en dient, tezamen met

Nadere informatie

Hrm P3 Auteurs: Schoenmakers, Koopmans. Instroom van personeel

Hrm P3 Auteurs: Schoenmakers, Koopmans. Instroom van personeel Hrm P3 Auteurs: Schoenmakers, Koopmans Instroom van personeel Personeelsplanning 5 stappen: In kaart brengen personeelsbehoefte Bepalen van het interne personeelsaanbod Analyseren en voorspellen van de

Nadere informatie

WELKOM BIJ NIMA-B MARKETING

WELKOM BIJ NIMA-B MARKETING WELKOM BIJ MEDIAONDERNEMERSCHAP NIMA-B MARKETING Annemieke Boer Module Coördinator Nima B a.boer@hva.nl WAT GAAN WE VANDAAN DOEN Uitleg module Boek en tentamen Tips Het marketingplanningsproces Wat weet

Nadere informatie

Inhoud. vii. Deel 1 Algemene inleiding 1. 1 Inleiding 3. Deel 2 De structuur Onderneming, eenmanszaak en personenvennootschappen 49

Inhoud. vii. Deel 1 Algemene inleiding 1. 1 Inleiding 3. Deel 2 De structuur Onderneming, eenmanszaak en personenvennootschappen 49 vii Voorwoord v Lijst van afkortingen vi Softy bv xv Bedrijfsprofiel Softy bv xv Deel 1 Algemene inleiding 1 1 Inleiding 3 1.1 Wat is recht? 3 1.2 Rechtspraak 4 1.3 Rechtsbronnen 4 1.4 Formeel en materieel

Nadere informatie

Economie Pincode klas 4 vmbo-gt 6 e editie Samenvatting Hoofdstuk 3: We gaan voor de winst Exameneenheid: Arbeid en productie

Economie Pincode klas 4 vmbo-gt 6 e editie Samenvatting Hoofdstuk 3: We gaan voor de winst Exameneenheid: Arbeid en productie 3.1 Wat zijn de kosten? Toegevoegde = extra waarde die ontstaat door de bewerking van een product waarde Toegevoegde waarde = verkoopwaarde inkoopwaarde Productiefactoren = productiemiddelen die een producent

Nadere informatie

Body of Knowledge and Skills Domein Bedrijfskunde en Agribusiness, opleiding Associate Degree B&A

Body of Knowledge and Skills Domein Bedrijfskunde en Agribusiness, opleiding Associate Degree B&A Body of Knowledge and Skills Domein Bedrijfskunde en Agribusiness, opleiding Associate Degree B&A Eindterm 1 Ontwikkelen van een visie op veranderingen en trends in de externe omgeving en ontwikkelen van

Nadere informatie

TOELATINGSTOETS M&O. Datum 14-1-2016

TOELATINGSTOETS M&O. Datum 14-1-2016 TOELATINGSTOETS M&O VUL IN: Datum 14-1-2016 Naam en voorletters. Adres. Postcode. Woonplaats. Geboortedatum / / Plaats Land. Telefoonnummer. E-mail. Gekozen opleiding. OPMERKINGEN: Tijdsduur: 90 minuten

Nadere informatie

BLOK 3:! WAAR GAAT DAT HEEN?!

BLOK 3:! WAAR GAAT DAT HEEN?! WELKOM TERUG Strategie BLOK 3: WAAR GAAT DAT HEEN? Wat zijn de kernvragen in strategie en marketing? Van strategie naar businessmodel in negen bouwstenen. Succesvol strategisch vernieuwen: hoe doe je dat?

Nadere informatie

Quickscan Gasterij de Plaetse

Quickscan Gasterij de Plaetse Quickscan Gasterij de Plaetse - Type onderneming: Horeca - Rechtsvorm: Eenmanszaak/V.O.F. - Btw-Tarief: 6% & 21% - Locatie: Breda - Gewenste startdatum: Augustus 2017 - Personeel: Ja (±10 werknemers) -

Nadere informatie

ABN AMRO Investment Management B.V. Jaarrekening 2013

ABN AMRO Investment Management B.V. Jaarrekening 2013 Jaarrekening 2013 Pagina 1 van 12 INHOUD Pagina Directieverslag 3 Balans per 31 december 2013 4 Winst- en verliesrekening 2013 5 Toelichting algemeen 6 Toelichting op de balans per 31 december 2013 8 Toelichting

Nadere informatie

HOOFDSTUK 11: MERKSTRATEGIEËN OPSTELLEN EN UITVOEREN

HOOFDSTUK 11: MERKSTRATEGIEËN OPSTELLEN EN UITVOEREN HOOFDSTUK 11: MERKSTRATEGIEËN OPSTELLEN EN UITVOEREN 1 INTRODUCTIE H:11 Een merkstrategie voor een bedrijf identificeert welke merkelementen een bedrijf kiest voor toepassing op de diverse producten die

Nadere informatie

Hoofdstuk 9. Rechtsvormen. Voorbeelden: Eenmanszaak Vennootschap Onder Firma Besloten vennootschap Naamloze vennootschap Vereniging Stichting

Hoofdstuk 9. Rechtsvormen. Voorbeelden: Eenmanszaak Vennootschap Onder Firma Besloten vennootschap Naamloze vennootschap Vereniging Stichting www.jooplengkeek.nl Rechtsvormen Voorbeelden: Eenmanszaak Vennootschap Onder Firma Besloten vennootschap Naamloze vennootschap Vereniging Stichting 1 Rechtsvormen Natuurlijk persoon Een mens met rechten

Nadere informatie

Hoofdstuk 3 Strategische marketing. Hoofdstuk 3 Strategische marketing

Hoofdstuk 3 Strategische marketing. Hoofdstuk 3 Strategische marketing Hoofdstuk 3 Strategische marketing Hoofdstuk 3 Strategische marketing Marketingomgeving Deel 1 Strategische Marketing Deel 2 Deel 3 Deel 4 Deel 5 Deel 6 Deel 7 Deel 8 Deel 9 Leerdoelen 1. Strategische

Nadere informatie