Anders denken. 24-Uurtje: 9 september 2016

Transcriptie

1 Anders denken Heeft u ooit belegd in effecten waarin u helemaal geen vertrouwen heeft? Waarvan u eigenlijk denkt dat ze gaan dalen. Waarschijnlijk belegt u enkel in beleggingen waarmee u verwacht winst te kunnen maken. Wellicht is het u de afgelopen maanden opgevallen, als u onze publicaties leest, dat Golden Crosses behoort tot het zeldzame soort beleggers die wel belegt in effecten waarvan zij bij voorbaat denken dat deze gaan dalen! Onze slogan bij ProBeleggen is niet voor niets Anders denken. Voordat u nu stopt met lezen en ons voor gek verklaart, gaan wij u uiteraard uitleggen waarom wij dit doen. Want uiteindelijk geloven wij dat onze bijzondere aanpak juist in winst resulteert. Wij zijn van mening dat niemand de toekomst kan voorspellen. Dit is dus ons vertrekpunt. Niets is zeker in deze wereld en elke keer worden wij, inclusief de politiek en centrale bankiers, verrast door onverwachtse gebeurtenissen. Of het toegepaste beleid door de overheid en centrale banken lijkt niet uit te pakken zoals zij vooraf gehoopt hadden. Dit is ook de situatie in het bedrijfsleven. Niet alle investeringen zullen positief uitpakken. Het is niet voor niets dat sommige bedrijven failliet gaan. Deze doen deze investeringen uiteraard niet met de bedoeling om failliet te gaan, maar dit komt simpelweg voor doordat de markt en hun eigen inschattingen te positief waren. Verlies hoort nu eenmaal bij het leven. Niet alles in het leven verloopt volgens planning. Het is daarom heel belangrijk om in verschillende scenario s te denken. Wat denk je dat er gaat gebeuren? Gaat de FED wel of niet de rente verhogen? Gaat de negatieve rente op obligaties tot de gewenste economische groei leiden of verliest de consument c.q. de belegger het vertrouwen in het systeem? Moet ik straks daadwerkelijk rente gaan betalen over mijn spaargeld? Als dat zo is dan kan ik het maar beter uitgeven. En dit is precies wat de centrale banken hopen dat u gaat doen. Consumeren en investeren. Geld moet van de passieve spaarrekeningen af zodat het actief in de economie kan worden ingezet. Hier hopen de ECB en haar collega centrale bankiers op, want dit geeft hun historisch model aan. Als wij de rente maar ver genoeg verlagen dan zal dit de economie uiteindelijk een boost geven. Maar inmiddels zijn we al een aantal jaren verder en van een hoge economische groei is geen sprake. Het heeft er alle schijn van dat spaarders juist nog meer zijn gaan w w w. g o l d e n c r o s s e s. n l i n f g o l d e n c r o s s e s. n l Pagina 1

2 sparen. Een steeds grotere groep consumenten neemt het geld van de spaarrekening op en legt het in de kluis. Een andere groep zet het om in edelmetalen omdat zij het vertrouwen verliezen in het financiële systeem. En weer een andere groep gaat tegen zijn natuur in maar beleggen. Maar beleggen levert niet direct economische groei op. Golden Crosses werkt met 4 hoofdvisies c.q. scenario s. Het is vrijwel onmogelijk dat alle 4 de scenario s uitkomen. Dus sommige van onze scenario s zullen naar alle waarschijnlijkheid verlies gaan opleveren! Maar uiteindelijk gaat beleggen over de som onderaan de streep. Het rendement van de totale portefeuille. In iedere portefeuille zal verlies voorkomen. Dit gebeurt zelfs wanneer u maar één scenario volgt. Want binnen een scenario komen ook verliezen voor. Het is onze stellige overtuiging dat er de komende jaren, maar wellicht zelfs al op korte termijn, iets groots staat te gebeuren op de financiële markten. Golden Crosses behoort tot het kamp van de pessimisten. Wij denken dat het huidige monetaire en fiscale beleid op termijn vastloopt en een forse correctie zal veroorzaken op de beurzen. Een correctie die ons inziens groter zal zijn dan de ICTen kredietcrisis. Een financieel systeem met negatieve rentes waarbij centrale banken maandelijks voor miljarden geld creëren om obligaties op te kopen (in Japan worden er zelfs aandelen opgekocht) is gedoemd om failliet te gaan. Van een normale marktwerking is al heel lang geen sprake meer. De rente op de kapitaalmarkt wordt kunstmatig verlaagd waardoor risico s niet meer op waarde worden ingeschat. Zo staat de 10-jaars rente in Italië op 1,14% en in Spanje op 0,95%. Wie had dit eind 2011 kunnen voorspellen toen de 10-jaars rente in Italië nog boven de 7% stond? De huidige lage rente in Italië komt niet doordat hun staatsschuld flink is afgenomen of omdat de economie fors is gaan groeien. Ook niet omdat het Italiaanse bankwezen er sterk voorstaat of niet.. U begrijpt het hopelijk. De huidige koersen op de financiële markten zijn sterk overgewaardeerd door manipulatie. Adam Smith, de grondlegger van het vrije marktdenken, zou enorm schrikken als hij de huidige situatie zou zien. Volgens zijn theorieën zorgt de vrije markt, zonder teveel overheidsbemoeienis, via een onzichtbare hand voor harmonie en een evenwicht van prijzen. Hoe anders is de huidige situatie waarbij de Keynesianen een steeds prominentere rol geven aan de overheid en de bevriende centrale bankiers. De overheid moet stimuleren in onzekere tijden. Zij moeten zorgen voor een stabiel financieel systeem. Vandaar dat Draghi, Yellen, Kuroda and friends de tijd van hun leven hebben. Zij bepalen momenteel de richting van de financiële wereld. Zij kunnen deze maken of breken. Mario Draghi, van de ECB, heeft gisteren de rente opnieuw ongewijzigd gelaten. De banken kunnen hun overtollige liquiditeiten nog steeds bij de ECB stallen tegen het vriendelijke rentetarief van -0,4%. Rente betalen dus over tegoeden. Mochten de banken een tekort hebben en willen lenen bij de ECB dan betalen zij het zeer aangename tarief van 0%. Je kunt dus beter halen dan brengen! Deze situatie lijkt zich ook voor de Europese burger te gaan voordoen. Je kunt beter lenen dan sparen. Als je spaart krijg je nauwelijks rente en als beloning mag je in Nederland vermogensrendementsheffing betalen. Degene die leent voor een nieuwe woning kan inmiddels een hypotheek afsluiten onder de 1% rente. In Europa zijn er al voorbeelden voorhanden van een negatieve hypotheekrente! U leent en krijgt dus geld toe. w w w. g o l d e n c r o s s e s. n l i n f g o l d e n c r o s s e s. n l Pagina 2

3 Als dit beleid wordt gecontinueerd en beleggers behouden het vertrouwen dat dit systeem houdbaar is, dan dient u in uw portefeuille beleggingen te hebben uit kwadrant 1 (het gele kwadrant). Aandelen, obligaties en vastgoed zullen dan hun positieve trend continueren. Uit onze publicaties zult u begrijpen dat wij hier op lange termijn weinig vertrouwen in hebben. Toch is het mogelijk dat dit scenario de komende tijd de winnaar wordt. Dit is dus het kwadrant waarin wij eigenlijk weinig vertrouwen hebben, maar toch beleggingen in aanhouden in onze portefeuille. Een echte beurspessimist zou helemaal geen aandelen of obligaties in de portefeuille hebben, maar het is ons anders denken wat ervoor zorgt dat wij toch beleggingen hebben in deze beleggingscategorieën. Wij passen wel een onderweging toe voor beleggingen uit dit kwadrant. Een continuatie van het huidige monetaire beleid zal vermoedelijk overgaan in inflatie (het blauwe kwadrant). Al jaren is de inflatie gering, maar centrale bankiers lijken vastberaden om inflatie te creëren. Deflatie dient kost wat kost voorkomen te worden. De laatste weken wordt er steeds meer gesproken over fiscaal stimuleren en helikoptergeld. Door o.a. belastingverlagingen, het opstarten van infrastructurele projecten, subsidies etc. Het begrotingstekort en de staatsschuld zullen dan op korte termijn weer verder oplopen, maar dit nieuwe beleid zal de economische groei ten goede komen, met waarschijnlijk toenemende inflatie. Visie 1 zal dan overgaan richting visie 2. Grondstoffen zullen daarvan profiteren en ook inflatie gecorrigeerde staatsobligaties zullen het dan relatief goed doen. Ook vastgoed wordt vaak genoemd als een goede belegging bij scenario 2, maar deze visie delen wij niet. In huurcontracten worden vaak indexatieclausules opgenomen. Hoe hoger de inflatie, des te hoger de huur. Dit is positief voor de verhuurder. Maar het probleem is dat de huidige salarissen nauwelijks stijgen. Je kunt dus wel meer huur vragen, maar dit zal onherroepelijk problemen geven aan de kant van de huurder. Ons inziens zijn de huurprijzen al relatief hoog en is vastgoed al overgewaardeerd. Beleggingen uit het gele en blauwe kwadrant zijn positief bij een voortzetting van het huidige financiële systeem. Maar eigenlijk moeten wij het nog anders formuleren. Een voortzetting van het huidige financiële systeem kan niet zonder vertrouwen in dit systeem. Het zou ons niet verbazen dat het huidige financiële systeem aan de vooravond staat van een vertrouwenscrisis. Het onverantwoord bijdrukken van steeds grotere sommen geld, waarbij er een wedloop gaande lijkt tussen de verschillende muntunies, zal ons inziens resulteren in chaos. Een sterk verstoorde marktwerking, protectionisme, devaluaties van munten, (hyper)inflatie en het verlies in het vertrouwen van de waarde van geld. Vandaar dat het niet onbelangrijk is om ook een deel van het vermogen te beleggen in edelmetalen, kwadrant 3 (het grijze kwadrant). Vorige week hebben wij nog stilgestaan bij het feit dat financiële systemen veranderen (zie nevenstaande tabel). Vanuit de geschiedenis is de rol van goud en zilver als anker voor geld duidelijk. Goud en zilver kunnen niet zomaar worden bijgedrukt. De groei van de hoeveelheid edelmetalen is afhankelijk van de delving. Goud en zilver worden ook door centrale banken in de wereld aangehouden als eenheid van vermogen. Waarom zouden zij edelmetalen aanhouden wanneer zij nooit meer teruggaan naar een w w w. g o l d e n c r o s s e s. n l i n f g o l d e n c r o s s e s. n l Pagina 3

4 goud- of zilverstandaard? Vanuit de gedachte dat het huidige financiële systeem zal escaleren, is het verstandig om ook edelmetalen op te nemen in de portefeuille. Maar hoe zeker is het dat het volgende financiële systeem weer gebouwd zal worden rondom goud en/of zilver? Dit is niet zeker. Het zou zomaar kunnen dat wij op weg zijn naar een nieuw financieel systeem waarbij een belangrijke rol is weggelegd voor de SDR. De Special Drawing Rights van het IMF. Dit noemen wij scenario 4 (het groene kwadrant). Dit kan in extremen betekenen dat wij over een aantal jaren gaan betalen met SDR s. Een beetje vergelijkbaar met de omvorming van de ECU naar de euro. De ECU had vroeger ook een functie in het financiële verkeer, enkel niet als betaalmiddel. In dit scenario moeten wij dus gaan denken vanuit de verschillende valuta in de wereld. Wat is de sterkste valuta in de wereld? Is onze euro de sterkste munt? Of gaat onze euro de komende jaren alsnog ten onder? Het enkel aanhouden van euroliquiditeiten is ons inziens niet verstandig. Een Brit is na de Brexit 13% armer geworden ten opzichte van een Euro(peaan). Als wereldburger heeft de Brit een behoorlijk koopkracht verlies moeten incasseren. Dit kan uiteraard allemaal weer bijtrekken, maar vooralsnog kan dit toch vervelende situaties opleveren. De Britse pensionado met zijn huis aan de Spaanse Costa krijgt zijn pensioen in ponden, maar leeft in euro s. Krijgt hij of zij het financieel gezien nog rond? Wat er met de euro gaat gebeuren is ook verre van zeker. De schuldenproblematiek is onopgelost en in steeds meer eurolidstaten lijken de verhoudingen te verschuiven richting anti-eu partijen. Met verkiezingen in aantocht in belangrijke EU-lidstaten kan er de komende maanden nog veel gaan gebeuren. Vanuit het perspectief van scenario 4 is het verstandig om valutabewegingen goed in de gaten te houden. Ook hier geldt spreiding is beter dan hopen dat alles mee zal vallen. Want wat als het tegenvalt? Het anders denken betekent simpelweg gezegd rekening houden met verschillende scenario s. Ook scenario s die wellicht vergezocht zijn of waarin u helemaal niet gelooft. De speculant kiest één kwadrant uit onze tabel en gaat vol voor zijn eigen visie. Misschien heeft hij nog wel een andere visie, want onze tabel is zeker niet gelimiteerd. Er zijn ook deelscenario s mogelijk. De belangrijkste boodschap die wij u willen meegeven, is om na te denken dat er veel onzekerheden zijn. Sta open voor verschillende inzichten. De beleggingen uit de verschillende scenario s zijn allemaal vertegenwoordigd in onze portefeuille. Het scenario waar wij het meest in geloven heeft een relatieve overweging in onze portefeuille, een scenario waarin wij minder geloof hebben heeft een onderweging. De fundamentele visie is dus leidend. Als een minder waarschijnlijk scenario een golden cross-signaal geeft, nemen wij toch een positie op. Zo hebben de Europese aandelen deze week een golden cross-signaal gegeven (zie grafiek). Dit is een typische belegging uit het gele kwadrant. Fundamenteel minder aantrekkelijk en daarom is een onderweging gepast. Beleggen is wat ons betreft net zoals een potje schaken of het leggen van een puzzel. Wij zijn voortdurend strategisch aan het denken en houden de 4 scenario s nauwlettend in de gaten. Iedere dag worden er strategische zetten zichtbaar (politiek, G20, centrale banken) op het internationale en financiële w w w. g o l d e n c r o s s e s. n l i n f g o l d e n c r o s s e s. n l Pagina 4

5 schaakbord en iedere dag valt er weer een puzzelstukje op zijn plaats (golden en dead crosses, maar ook economische cijfers). Niet alle scenario s kunnen uitkomen. Wij weten dus dat wij op sommige beleggingscategorieën een zeker verlies gaan lijden. Het is echter onzeker in welke beleggingscategorieën. Het gaat om de som der delen, het rendement van de beleggingsportefeuille. Het anders denken staat op een voorlopige jaarscore bij ProBeleggen van 8,4%. Wij gaan verder met onze sudoku puzzel en het paard verplaatsen wij van b3 naar d5. En onthoud goed! De markt kunnen wij niet schaakmat zetten, maar de markt ons wel! Blijf spreiden, blijf nadenken! w w w. g o l d e n c r o s s e s. n l i n f g o l d e n c r o s s e s. n l Pagina 5

6 Disclaimer Golden Crosses B.V.: Op deze publicatie is de disclaimer van Golden Crosses B.V. van toepassing. Verkorte disclaimer: Alle aanbevelingen inzake de aantrekkelijkheid van bepaalde effecten dienen niet gezien te worden als aanbod om effecten en/of andere zakelijke waarden te kopen of te verkopen, noch als een uitnodiging of aansporing tot het doen van enige investering. Alle communicatie is generiek van aard en houdt geen rekening met de specifieke beleggingsdoelstellingen, de persoonlijke financiële situatie, kennis en ervaring en beleggingshorizon van de betreffende lezer. Alle informatie mag dan ook niet worden aangemerkt als een persoonlijk advies. De waarde van beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Opinies, feiten en meningen kunnen zonder nadere aankondiging worden gewijzigd. De verspreiding van alle uitingen van Golden Crosses in andere jurisdicties dan in Nederland is mogelijk aan restricties onderhevig en de lezer dient zelf de restricties te achterhalen. Golden Crosses verbiedt het geheel of gedeeltelijk verspreiden van alle uitingen van Golden Crosses en aanvaart geen enkele aansprakelijkheid voor de acties van derden op grond van inzichten van Golden Crosses. Het intellectueel eigendom van alle publicaties van Golden Crosses behoort toe aan Golden Crosses. De gehele disclaimer kunt u lezen op de website w w w. g o l d e n c r o s s e s. n l i n f g o l d e n c r o s s e s. n l Pagina 6