Voor de leerkracht van groep 1 en 2
|
|
- Annelies Bos
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Voor de leerkracht van groep 1 en 2
2 Handleiding Taaltas voor de leerkracht van groep 1 en 2 Taaltas is een educatief programma dat ontwikkeld is door de Bibliotheek Hoogeveen, OBS Apollo Hoogeveen en Stap-in Hoogeveen(Stichting Welzijn Hoogeveen). Het programma is in samenwerking met de gemeente Hoogeveen tot stand gekomen. De bibliotheek zorgt voor het materiaal, Stap-in zorgt voor ondersteuning van de ouderbijeenkomsten. Het geheel is een vervanging van het Centraal prentenboekenproject en het SWW programma Knapzak. Uit onderzoek blijkt dat ouderbetrokkenheid van grote invloed is op de leerresultaten van kinderen. Jonge kinderen zijn afhankelijk van de leerkrachten, maar zeker ook van de ouders voor het ontwikkelen van kennis en vaardigheden. Wanneer ouders met hun kind thuis veel oefenen in aansluiting op het schoolprogramma zijn de leerresultaten van deze kinderen beter! Taaltas biedt een programma waarbij school en ouders samen aan dezelfde thema s werken. Doel van Taaltas: taalontwikkeling van kinderen in groep 1 en 2 stimuleren het lees- en voorleesplezier bij kinderen en ouders te vergroten ouderparticipatie vergroten Het effect van Taaltas zit vooral in de samenhang school en thuis: hetzelfde prentenboek, dezelfde woorden, de herkenning voor de kinderen. Kinderen zijn dagelijks bezig met het vergroten van hun kennis en het opdoen van vaardigheden. Pagina 1
3 Hoe werkt Taaltas? De bibliotheek heeft 25 collecties (oorspronkelijk: Centraal prentenboekenproject), die bestaan uit de volgende onderdelen: een prentenboek per leerling voor school en voor thuis een speelontdekboek voor de leerkracht een werkboek per leerling voor thuis een kwartet voor op school en een kwartet per leerling voor thuis een memorie/woordkaartspel op school en een memorie/woordkaartspel per leerling voor thuis aanvulling voor de verteltafel op school en materiaal voor de woordmuur De scholen kunnen per schooljaar uit deze 25 collecties maximaal vier collecties kiezen (d.m.v. inschrijving). Een collectie is drie weken beschikbaar voor de school. De Taaltas periode duurt twee weken, de overige tijd is voor het ophalen en inleveren van alle materialen. Tijdpad en activiteit: 1. Opgave voor Taaltas: scholen kunnen zich door middel van een opgave formulier dat wordt toegezonden door de bibliotheek aan de scholen opgeven voor maximaal 4 collecties per schooljaar. Na opgave ontvangt de school een bevestiging van de bibliotheek. 2. Ontvangst Taaltas door de school: De bibliotheek maakt met de school een afspraak over de manier en het tijdstip waarop de taaltassen voor de kinderen op school worden gebracht of op worden gehaald door leerkrachten. 3. Eerste contact Stap-in met school: Minimaal 2 weken voor aanvang van een Taaltas neemt de Stap-in medewerker contact op met de betreffende leerkracht. Er wordt een overleg gepland waarin afspraken worden gemaakt over de eerste en tweede bijeenkomst, de taak van de leerkracht, de taak van de Stap-in medewerker, de kinderen die worden aangemeld voor Taaltas thuis 4. Start van Taaltas: een ouderbijeenkomst in de groep met de kinderen. De ouders ontvangen uitleg en informatie over de collectie die in de groep centraal staat. De ouderbijeenkomst wordt geleid door de leerkracht, een medewerker van Stap-in is aanwezig bij de eerste bijeenkomst, onder schooltijd. 5. Uitleg van de spelregels van Taaltas: alle aanwezigen wordt uitgelegd dat de materialen uit de Taaltas: leenmaterialen zijn. Met de ouders wordt afgesproken hoe om te gaan met het zoekraken van materialen. 6. In ontvangst nemen van de Taaltas : alle aanwezige ouders ontvangen de Taaltas en conformeren zich aan de spelregels zoals door de school opgesteld. 7. In de groep: de klas gaat aan het werk met alle materialen en de verteltafel van het boek. 8. Bezoek de ouders die niet aanwezig waren: de Stap-in medewerker ontvangt van school de namen van die ouders die niet aanwezig waren. Deze ouders worden z.s.m. na de ouderbijeenkomst bezocht. De medewerker legt de spelregels uit, onderzoekt of het gezin ondersteuning nodig heeft en laat de Taaltas voor het betreffende kind achter. 9. Tweede ouderbijeenkomst: aan het eind van de periode (14 dagen) wordt een tweede ouderbijeenkomst georganiseerd door de school. Het onderwerp van deze bijeenkomst is vastgesteld op de eerste ouderbijeenkomst in samen spraak met ouders. School kan de Stap-in medewerker vragen een thema/voorlichtingsactiviteit te presenteren tijdens deze ouderbijeenkomst. Daarnaast worden ouders in de gelegenheid gesteld bevindingen met elkaar te delen. Pagina 2
4 Afspraken die van belang zijn: Hoe gaat de school om met de ouders die zich afmelden? Een idee is om bij de ouder aan te geven dat hij/ zij voor vervanging kan zorgen. Hoe gaat de school om met het inleveren en natellen van de materialen? Een idee is om (hulp)ouders van andere groepen te vragen aanwezig te zijn bij de laatste ouderbijeenkomst en deze de materialen van de andere ouders te laten tellen als deze ouders zelf bij de bijeenkomst zijn. Direct na de bijeenkomst krijgen zij te horen of alles klopt. Als er iets ontbreekt, wordt uitgelegd hoe hier mee om te gaan. Het is handig om bij inname van de Taaltas een kaartje met de naam van het kind in de tas te doen. Dit alles kan in overleg met de Stap-in medewerker georganiseerd worden. Tip: weeg de pakjes. Dan zie je snel of er een kaartje ontbreekt. Kijk hoe klassenouders/andere ouders/bibliotheekouders/taaltasouders betrokken kunnen worden bij het samen verantwoordelijk zijn voor alles wat er in en rond Taaltas gebeurt op school. Pagina 3
5 Bijlage 1: Taken Taken bibliotheek: De bibliotheek draagt zorg voor: - de collecties en de materialen die daarbij horen. - de Taaltas voor de kinderen. - de inschrijving op een collectie. - de verspreiding van een collectie. Taken school: De school draagt zorg voor: - de lessen in de klas. - de ouders te motiveren en te stimuleren om deel te nemen. - voor het verspreiden van ouderinformatie. - het voorbereiden en uitvoeren van de ouderbijeenkomsten. - het onderhouden van contact met de medewerker van Stap-in. - de ouders waarvan op voorhand duidelijk is dat zij extra ondersteuningnodig hebben aan te melden bij Stap-in. Criteria hiervoor zijn: Laaggeletterdheid Laag opgeleid De Nederlandse taal niet of onvoldoende machtig zijn Een negatieve score hebben op het Van Wiechen onderzoek - Samen met Stap-in voor het retourneren van de geleende materialen. Taken Stap-in: Stap-in draagt zorg voor: - een format- brief waarin ouderinformatie wordt gegeven. - aanwezigheid bij de ouderbijeenkomst en kan ingezet worden om onderdelen van de ouderavond te begeleiden. - indien dit wenselijk is een thema voor de bijeenkomst. - bezoeken aan ouders die extra ondersteuning nodig hebben. - bezoeken aan ouders die niet aanwezig zijn bij de ouderbijeenkomst. - een terugkoppeling aan de leerkracht. - de communicatie met het SMW (op tijd uitnodigen voor de ouderbijeenkomst). - het retourneren van de geleende materialen ( samen met de school). Taken Stap-in / School / Maatschappelijk Werk ( gezamenlijk) - voorlichting aan de scholen Pagina 4
6 Bijlage 2 : Wat is een verteltafel? De verteltafel is een plaats waar enkele kinderen een verhaal uit een (prenten)boek naspelen. Het is een verrijkte leeromgeving rondom een bepaald verhaal of (prenten)boek. Het is een plek waar kinderen met behulp van zelfgemaakte attributen het verhaal op verschillende manieren spelend kunnen vertellen. De verteltafel hoeft niet per se een tafel te zijn, maar het kan ook een deken op de grond, een koffer, een afgeschermde hoek in de klas of de zand/watertafel zijn. Duidelijk zal zijn dat er bij de verteltafel één boek centraal staat. Welke doelen worden door de verteltafel bereikt? De verteltafel is geschikt voor kleuters, 7-8 jarigen en zelfs nog oudere kinderen. Hierbij komen verschillende ontwikkelingsdoelen aan de orde. Enkele belangrijke doelen die aan de orde komen zijn: Omgaan met de verteltafel bevordert de mondelinge taalvaardigheid en de beginnende geletterdheid. Als kinderen handelend omgaan met de materialen die in het verhaal voorkomen, kunnen ze spelenderwijs nieuwe woorden leren! Deze woorden worden vervolgens geautomatiseerd en kunnen van hieruit actief gebruikt worden in hun spel (actieve woordenschat). De verteltafel bevordert hun spelontwikkeling. Ze kiezen rollen, spelen met elkaar, ze verplaatsen zich in de personages van het verhaal en kunnen hun emoties hierin uiten. Tevens biedt de verteltafel een goede ontwikkeling bij kinderen waarbij het spel niet zelf op gang komt. Het stimuleert hun spel! De verteltafel stimuleert communicatieve aspecten. Door een rol te kiezen spelen ze met elkaar het spel na, ze reageren op elkaar. De verteltafel stimuleert cognitieve aspecten. Bij het werken met de verteltafe l ligt het voor de hand dat de kinderen hardop denken en vertellen. Een belangrijke voorwaarde voor het hardop denken is het internaliseren van woordbetekenissen en taalstructuren. Door verhalen op verschillende manieren te vertellen en na te spelen, krijgen kinderen grip op de verhaallijn van geschreven teksten. Door het herhaald spelen aan de verteltafel leren kinderen naar verhalen te luisteren. Ze leren dat verhalen een bepaalde opbouw hebben: een begin, een ontwikkeling en een eind. Tevens leren ze dat er in een verhaal verschillende personages optreden. Kinderen leren dat een verhaal zich altijd afspeelt in een bepaalde omgeving en dat er altijd een tijdsverloop is. Ze leren wat een prentenboek is, dat er in een prentenboek een verhaal zit en dat er in een verhaal verschillende emoties plaatsvinden. Ze leren dat een verhaal waarbij ze zich betrokken voelen van zichzelf kunnen maken. Kinderen leren hoe je om moet gaan met een boek. Kinderen komen met boekentaal in aanraking. Voor anderstalige kinderen is de verteltafel een effectief middel bij het leren van hun tweede taal. Pagina 5
7 Stappenplan Wanneer je gaat werken met de verteltafel is het handig om een bepaalde volgorde aan te houden, zodat de belangrijkste facetten van de verteltafel aan de orde komen. De stappen die achtereenvolgens uitgevoerd worden om een goede bijdrage te leveren aan de verteltafel zijn: Je leest het (prenten)boek voor. Samen met de kinderen het verhaal navertellen en met de kinderen de attributen die in het verhaal voorkomen bespreken. Je bouwt samen met de kinderen de verteltafel op. (Dit kan enkele dagen in beslag nemen, omdat de kinderen ook attributen zelf maken en/of meebrengen.) Daarna lees je het verhaal nog eens voor en introduceer je de verteltafel. De kinderen krijgen ruimschoots de gelegenheid om met de verteltafel en attributen te spelen en alles te verkennen. Je leest het boek voor en de kinderen voeren de handelingen uit. Dit ter introductie, zodat alle kinderen weten wat de bedoeling is. De kinderen lezen het boek en jij voert de handelingen uit. (Bovenstaande twee handelingen kunnen ook omgedraaid worden.) De kinderen werken in groepjes met de verteltafel. Jij observeert. Vervolgens werken de kinderen zelfstandig met de verteltafel. Leuke informatie: Pagina 6
8 Bijlage 3 :Woordenschat We onderscheiden vier didactische stappen in ons woordenschatonderwijs, volgens de viertaktstrategie: 1. voorbewerken 2. semantiseren 3. consolideren 4. controleren Bij het voorbewerken gaat het om activeren van de voorkennis van de leerlingen en om het betrokken maken: leerlingen moeten aandacht krijgen voor het onderwerp en de nieuwe, te leren woorden. Je opent bij de kinderen als het ware dat deel van het woordensc hatnetwerk waarbij de aan te leren woorden kunnen worden aangehaakt. Direct daarna volgt het semantiseren: de betekenis van het woord of de woorden wordt verduidelijkt. Dit gebeurt niet los, maar in de context waarin het woord aan de orde is. De kinderen b egrijpen vanaf dat moment de betekenis, maar ze moeten de woorden ook nog onthouden. Daarvoor is er het consolideren, het inoefenen van het woord. Het consolideren gaat door totdat alle kinderen de woorden hebben onthouden (dat wil zeggen: totdat de nieuwe woorden een plek hebben gekregen in het netwerk van de woordenschat). Om te weten of het woordleerproces geslaagd is, gaan we controleren. Praktijkvoorbeeld: Voorbewerken De leerkracht van groep 2 haalt met een heel geheimzinnig gezicht een envelop uit haar tas. Semantiseren Kijk nou eens. Dit is een envelop. Een envelop is van papier (kijk maar) en een envelop is gemaakt om brieven in te stoppen. Zou er in deze envelop ook een brief zitten. Ja hoor, er zit een brief in de envelop. (haalt de brief eruit) Nu ik de brief uit de envelop heb gehaald kunnen we lezen. (leest een korte brief voor) Nu stop ik de brief weer deze enveloppe van papier Consolideren Leerkracht vertelt een kort verhaaltje waarin 5 keer het woord envelop voorkomt. De kinderen hebben allemaal een envelop. Als ze het woord envelop horen steken ze deze zo snel mogelijk omhoog. Controleren Leerkracht schrijft een briefje en vraagt aan het taalzwakste kind: waar doen we de brief in? In deze tas, deze doos of in deze envelop? En later vraagt ze: waar zullen we de brief indoen? We behandelen niet alleen losse woorden maar ook groepjes van woorden die bij elkaar horen. Bij het woord envelop zou je meteen adres en postzegel kunnen meenemen. Dit noemen we dan een woordcluster. We consolideren de woorden middels de woordmuur. Het woordweb In het woordweb leggen we betekenisverbindingen met andere woorden. Dit maken we zichtbaar door middel van lijnen. Pagina 7
9 De parachute De woordparachute gebruiken we als hulpmiddel om samen met de leerlingen hiërarchische betekenisrelaties in structuur te brengen. De kast De trap In een woordtrap wordt een verloop of verandering weergegeven. Pagina 8
Handleiding voor de medewerkers van de peuterspeelzaal en kinderopvang
Handleiding voor de medewerkers van de peuterspeelzaal en kinderopvang Handleiding Puktas voor medewerkers peuterspeelzaal en kinderopvang Puktas is een educatief programma dat ontwikkeld is door de Bibliotheek
Nadere informatieWOORDENSCHAT De 4-Takt KWALITEITSKAART. ALGEMENE De 4-Takt. Didactisch
WOORDENSCHAT De 4-Takt Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer bevat
Nadere informatieViertakt van Verhallen
Viertakt van Verhallen Hoe kan ik een woord voorbewerken? De voorbewerking is meestal kort. Soms als we woorden geselecteerd hebben in een speciale context is de voorbewerking zelfs niet meer nodig: het
Nadere informatieOnze Klas Mijn Wereld: Woordenschat: basis van het leren
Onze Klas Mijn Wereld: Woordenschat: basis van het leren Woordenschat is het taaldomein waarin het verwerven van woordbetekenissen en woordvormen centraal staat. Een uitgebreide woordenschat is belangrijk
Nadere informatieLogeer boeken. Groep 1-2
Logeer boeken Groep 1-2 INHOUD 1 Inleiding... 1 1.1 Doelstelling... 1 2 Logeerboeken... 2 2.1 Organisatie... 2 2.2 Voorbereiding... 4 2.3 Algemene Lessuggesties... 5 3 Bijlagen... 8 3.1 Informatiebrief
Nadere informatieLogopedie op SBO de Evenaar
Logopedie op SBO de Evenaar Schooljaar 2010-2011 Presentatie van: Corine Brouwer en Olga van Schaik Inhoud De visie afgezet tegen de behandelcriteria voor logopedie Verdeling logopedie schooljaar 2010-2011
Nadere informatieDe Viertakt van Verhallen
De Viertakt van Verhallen Waarom werken met de Viertakt van Verhallen? Vooral in groep 3 leren de kinderen veel nieuwe woorden. Niet alleen tijdens het lezen, maar ook gewoon tijdens de lessen. Het is
Nadere informatieBegeleide interne stage
Ik, leren en werken Begeleide interne stage Deel 2 Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur: Marian van der Meijs Inhoudelijke redactie: Titel: Ik, leren
Nadere informatieDocument vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4. Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2:
Document vertellen en presenteren voor de groepen 1, 2, 3 en 4 Doelen van vertellen en presenteren in groep 1 en 2: Leerlingen raken vertrouwd met het presenteren voor een groep Leerlingen raken vertrouwd
Nadere informatieBROCHURE:-LEZEN? JA-GRAAG!-
-! BROCHURE:-LEZEN? JA-GRAAG!- Lezen? ja graag! Kinderen lezen tegenwoordig veel minder, vinden lezen lastig of beginnen er niet eens aan. Misschien lijkt het lezen van een boek teveel op een schoolopdracht,
Nadere informatieUitwerking Leerlijn ICT Ogtb Titus Brandsma
Algemeen Uitwerking Leerlijn ICT Ogtb Titus Brandsma Maart 2015 o Groep 0/instroom: Afhankelijk van de ontwikkeling van het kind kunnen de muisvaardigheden geoefend worden door het programma Spelen met
Nadere informatieBIJLAGE bij de Website voor Groep 6, 7, 8
Zoals u wellicht weet wordt er ieder jaar in oktober de KINDERBOEKENWEEK georganiseerd. Op de meeste scholen worden er dan ook Voorleeswedstrijden gehouden, en gaat de aandacht speciaal uit naar de PROMOTIE
Nadere informatieBegrijpend Luisteren
WORKSHOP PRENTENBOEKEN Begrijpend Luisteren in de onderbouw van de basisschool Doel Een theoretische verdieping en praktische voorbereiding om een prentenboek interactief voor te kunnen lezen. Begrijpend
Nadere informatieVoorlezen is leuk! Handleiding leerkracht - Groep 1-2
Voorlezen is leuk! Handleiding leerkracht - Groep 1-2 Colofon Cubiss Tilburg, 2007 Rode Draad\\Handleiding leerkracht\voorlezen is leuk groep 1-2 leerkr\010808 Inhoudsopgave pagina 1. Inleiding 5 2. Project
Nadere informatieSpeels oefenen. Relaties tussen vermenigvuldigsommen. Vermenigvuldigen
Speels oefenen Relaties tussen vermenigvuldigsommen Vermenigvuldigen Speels oefenen Relaties tussen vermenigvuldigsommen Auteur Els van Herpen www.fi.uu.nl/speciaalrekenen Freudenthal Instituut, Utrecht
Nadere informatieOpdrachten bij hoofdstuk 4
Opdrachten bij hoofdstuk 4 4.1 Opbouw van je portfolio a b c d e Bekijk of je ontwikkelingsportfolio een persoonlijk ontwikkelplan heeft. Heb je een aanleiding voor je ontwikkeldoelen genoemd? Heb je vakliteratuur
Nadere informatieNIEUWSBRIEF 3 Nieuws van de Ouderkamer
NIEUWSBRIEF 3 Nieuws van de Ouderkamer OBS De Akkers en PSZ t Valkje Jagerslaan 15 3075 AA Rotterdam Telefoon 010 2907827 email L.Reichardt@de-akkers.nl www.de-akkers.nl November 2015 Waar te vinden? De
Nadere informatiePraten over boeken in de klas Het vragenspel van Aidan Chambers
Praten over boeken in de klas Het vragenspel van idan hambers We weten pas wat we denken als we het onszelf horen zeggen. (idan hambers). Elk individu, kind en volwassene, beleeft een tekst op geheel eigen
Nadere informatieHoe bereid ik een spreekbeurt voor?
Hoe bereid ik een spreekbeurt voor? Het maken van een spreekbeurt is eigenlijk niets anders dan het schrijven van een informatieve tekst (weettekst). Het is daarom handig om net zo te werk te gaan als
Nadere informatiePeuterspeelzaal Viooltjes Stockholm 1 3124 SG Schiedam 06-44726350. violierkids@komkids
Themabrief Wij gaan voorlezen Maart en april 2014 Peuterspeelzaal Viooltjes Stockholm 1 3124 SG Schiedam 06-44726350 violierkids@komkids Wat willen wij? In het begin van de zomer gaan wij in de peuterspeelzaal
Nadere informatieSpelen met letters. Groep 3
Spelen met letters Groep 3 Inhoud Suggesties bij de boeken... 3 Het letterwinkeltje... 4 Introductie van de vertelling... 4 Verwerkingssuggesties... 5 Wat staat daar?... 6 Introductie van de vertelling...
Nadere informatieWelke coöperatieve werkvormen gaan we aanleren?
Welke coöperatieve werkvormen gaan we aanleren? w 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 1 X 2 X X 3 X X X 4 X X X X 5 X X X X X 6 X X X X X X 7 X X X X X X X 8 X X X X X X X X ö 1. D e n k e n D e
Nadere informatiemaken de kinderen vogelnestjes die zij in de dierenhoek kunnen gebruiken.
14. Vogelnestjes Tijdens deze activiteit: maken de kinderen vogelnestjes die zij in de dierenhoek kunnen gebruiken. Rekenen Getallen Groep 1 Groep 2 Omgaan met de telrij Telt akoestisch heen en terug t/m
Nadere informatieDe verteltafel. Bouwstenen voor leesbevordering
De verteltafel Aanvulling Competent in leesbevordering Docentengids voor opleidingen Pedagogisch Werk en Onderwijsassistent Auteur: Eva Janssen Bouwstenen voor leesbevordering Colofon Auteur: Eva Janssen
Nadere informatieHUISWERKBELEID BS DE TWEESPRONG SCHOOLJAAR
HUISWERKBELEID BS DE TWEESPRONG SCHOOLJAAR INLEIDING Huiswerk ligt in het verlengde van het leerproces dat in de klas is gestart. Het vormt een brug tussen thuis en de school. Met het meegeven van huiswerk
Nadere informatieLes 17 Zo zeg je dat (niet)
Blok 3 We hebben oor voor elkaar les 17 Les 17 Zo zeg je dat (niet) Doel blok 3: Leskern: Woordenschat: Materialen: Leerlingen leren belangrijke communicatieve vaardigheden, zoals verplaatsen in het gezichtspunt
Nadere informatieTAAL EN LEESMETHODEN Aanbod voor Jonge Kinderen Doe meer met Bas
TAAL EN LEESMETHODEN Aanbod voor Jonge Kinderen Doe meer met Bas Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze methode zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl.
Nadere informatieDrukte bij de molen groep 5/6
Verhalend ontwerp over Olie- en Koren Woldzigt in Roderwolde Drukte bij de groep 5/6 Episode 1: Mensen rond 1900 De leerkracht laat een oud kistje of blikje zien. Daarin zitten allemaal kaartjes. Op die
Nadere informatieDiscussiëren Kun Je Leren:
Chantal Deken Discussiëren Kun Je Leren: discussielessen voor groep 3 t/m 8; sluit aan bij referentieniveaus Mondelinge taal; versterkt 21 e -eeuwvaardigheden als communiceren en samenwerken; compleet
Nadere informatiehoge stroming Fase Ontdek en onderzoek
Groep 7 & 8 Team van maximaal 4 leerlingen Leerling materiaal TECHNIEK TOERNOOI hoge stroming Fase Ontdek en onderzoek Verdeel de rollen Je werkt in een groepje van vier leerlingen. Iedereen in je groepje
Nadere informatieKIJK! Lijst van: Schooljaar: Groep: Leraar: Datum gesprek 1e rapport: Datum gesprek 2e rapport: KIJK! 1-2 Bazalt Educatieve Uitgaven www.bazalt.
KIJK! Lijst van: Schooljaar: Groep: Leraar: Datum gesprek : Datum gesprek : KIJK! Lijst 1. Basiskenmerken Een kind dat lekker in zijn vel zit, zal zich goed en vlot ontwikkelen. Het is van nature nieuwsgierig
Nadere informatie3 Hoogbegaafdheid op school
3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit
Nadere informatieNetwerkbijeenkomsten Taal voor Havo en Vwo april Lydia van Deelen Meeng, managing consultant CPS
Netwerkbijeenkomsten Taal voor Havo en Vwo april 2012 Lydia van Deelen Meeng, managing consultant CPS l.vandeelen@cps.nl M:06-55898565 Inhoud van deze bijeenkomst Bewust en Belang: Theoretische achtergrond
Nadere informatieInhoud Trainersmap Verdieping
Inhoud Trainersmap Verdieping 2 Module 9 Taal Module 10 Rekenen/wiskunde en Science (basisonderwijs) Module 11 Sociaal-emotionele ontwikkeling - verdieping Module 12 Sensomotorische ontwikkeling - verdieping
Nadere informatieHuiswerkbeleid op OBS de Zeester. augustus 2014
Huiswerkbeleid op OBS de Zeester augustus 2014 1 Inhoud: 1. Waarom geven wij huiswerk? 2. In welke groepen krijgen de kinderen huiswerk? 3. Waaruit bestaat het huiswerk in de diverse groepen? Op onze school
Nadere informatieTraining. Vergaderen
Training Vergaderen Halide Temel 1-5-2014 Inhoudsopgave Inleiding 3 Doelen 4 Deelnemers 4 Werkvormen 4 Programma 4 Voorstellen & introductie 5 Opdracht Luciferspel 6 Theorie 7 Opdracht - Vergaderen 12
Nadere informatieRapport Lotje H. Naam Lotje H. Geboortedatum School/Locatie Boogschutter 0-7. Schooljaar Aanmaakdatum
Naam Geboortedatum 2-5-2012 School/Locatie Boogschutter 0-7 Schooljaar 2017-2018 Aanmaakdatum 9-10-2017 Groep Beren 2 Leraar Lieve van W. Bazalt Basisbehoeften Basiskenmerken Een kind dat lekker in zijn
Nadere informatieNieuwsbrief 3 De Vreedzame School
Nieuwsbrief 3 De Vreedzame School Blok 3 Blok 3: We hebben oor voor elkaar Blok 3: Algemeen: In dit blok stimuleren we de kinderen om oor voor elkaar te hebben. De lessen gaan over communicatie, over praten
Nadere informatieDe opbrengsten van het werken met LOGO 3000 en de gebruikerservaringen van leerkrachten
De opbrengsten van het werken met LOGO 3000 en de gebruikerservaringen van leerkrachten Eindrapportage gebruikersonderzoek LOGO 3000 2014 September 2014 Nadia Kassem Inhoud 1. Inleiding... 5 2. Achtergronden...
Nadere informatieOUDERAVOND KRITISCH EN BEGRIJPEND LUISTEREN. Rianne Broeke 28 april 2015
OUDERAVOND KRITISCH EN BEGRIJPEND LUISTEREN Rianne Broeke 28 april 2015 INHOUD * Algemene taalontwikkeling van jonge kinderen * Wat is kritisch en begrijpend luisteren? * Waarom is kritisch en begrijpend
Nadere informatie2. semantiseren: de leerkracht verduidelijkt woorden en betekenissen
WOORDENSCHAT Semantiseren Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek implementatiekoffer bevat
Nadere informatieDe doorgaande woordenschatlijn (huidige situatie) Basisschool de Kameleon April 2008
De doorgaande woordenschatlijn (huidige situatie) Basisschool de Kameleon April 2008 Kerndoel woordenschat Kerndoel Omschrijving Het vergroten van de woordvoorraad in het Nederlands van leerlingen. De
Nadere informatie2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27
Inhoud 1 > Uitgangspunten 9 2 > Kerndoelen 11 3 > Materialen 12 4 > Aan de slag 15 5 > Introductie van de manier van werken 22 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 7 > Waarom samenwerkend
Nadere informatieVerslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen
Verslag van dataverzameling in functie van het onderzoek van de NTU naar het schrijfleven van leerlingen Data verzameld in de derde graad van de basisschool en verslag opgesteld door Amber Van Geit Opleiding:
Nadere informatiedatum: 7 november 2013 aantal leerlingen: 22 tijd: 13:00-15:05 groep: 3
Lesvoorbereiding Onderbouw Circuitles Zakelijke gegevens naam student: Anouk Bluemink stageschool: RKS De Leer Hengelo (gld) Iselinge klas: VR2B mentor/mentrix: Ria Menting datum: 7 november 2013 aantal
Nadere informatieDe Voorleesvogel voor ouders en kleuters. Draaiboek voor de leerkracht
De Voorleesvogel voor ouders en kleuters Draaiboek voor de leerkracht 1 Openbare Bibliotheek Amsterdam Team Educatie 020-5230786 / 780 g.vanderbijl@oba.nl 2 Inhoud In het kort... 4 Een planning... 6 1.
Nadere informatieEn, wat hebben we deze les geleerd?
Feedback Evaluatie Team 5 En, wat hebben we deze les geleerd? FEED BACK in de klas En, wat hebben we deze les geleerd? Leerkracht Marnix wijst naar het doel op het bord. De leerlingen antwoorden in koor:
Nadere informatieInformatieavond schooljaar 2015-2016. Cluster 1/2
Informatieavond schooljaar 2015-2016 Cluster 1/2 Programma Even voorstellen Ik & Ko KIJK! het observatiesysteem Het rapport De ontwikkelingslijnen/hoe werken we in de kleuterklas? naar eigen klas Praktische
Nadere informatieSpelenderwijs rijmen. Linda Willemsen. www.klasvanjuflinda.nl. www.klasvanjuflinda.nl
Spelenderwijs rijmen Linda Willemsen www.klasvanjuflinda.nl www.klasvanjuflinda.nl Spelenderwijs rijmen Spelenderwijs rijmen Tekst & vormgeving: Linda Willemsen 2014 www.klasvanjuflinda.nl Linda Willemsen
Nadere informatieWOORDENSCHAT - MIDDENBOUW Met woorden aan de gang
WOORDENSCHAT - MIDDENBOUW Met woorden aan de gang Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteits zijn te vinden op www.taalpilots.nl en www.rekenpilots.nl. De rubriek
Nadere informatieBlauwe stenen leer je zo
Handleiding groep 3-8 Blauwe stenen leer je zo Wijzers Jeelo heeft gele wijzers om samen met leerlingen te verkennen hoe je een steen van Jeelo leert. Voor groep 3-4 wijzer 2009 Zo leer je blauwe stenen
Nadere informatieChina Pagina 1. - Wie nodig jij uit voor een Chinese maaltijd? -
China Pagina 1 Colofon Uitnodiging voor maaltijd in Chinees Les voor groep 6-8 150-180 minuten Handvaardigheid Let op! In deze les opzet werken leerlingen in tweetallen, en maken samen 1 werkstuk, maar
Nadere informatieWat te doen met zwakke begrijpend lezers?
Wat te doen met zwakke begrijpend lezers? Cor Aarnoutse Wat doe je met kinderen die moeite hebben met begrijpend lezen? In dit artikel zullen we antwoord geven op deze vraag. Voor meer informatie verwijzen
Nadere informatieInformatiefolder 2012 Programma voor ouders en kleuters
Informatiefolder 2012 Programma voor ouders en kleuters Jeugd Opstap Kinderen leren in hun eerste jaren heel veel: thuis van hun ouders en op school. Van kinderen die naar groep 3 gaan wordt verwacht dat
Nadere informatieMindmappen met kleuters
Mindmap Woordenschat Groep 1-2 Mindmappen met kleuters Rianne Hofma Mindmappen met kleuters? Ongetwijfeld een goed idee! Maar hoe kun je dit bij jonge kinderen, die niet kunnen lezen en schrijven, gestalte
Nadere informatieDe inrichting van de speelleeromgeving bij In elke hoek een boek.
De inrichting van de speelleeromgeving bij In elke hoek een boek. Een rijke speelleeromgeving biedt kinderen volop kansen om zich spelenderwijs te ontwikkelen. Het werken met thema s is een aanleiding
Nadere informatieKWALITEITSKAART. De Viertakt. De Viertakt. Taal / lezen / rekenen
KWALITEITSKAART Taal / lezen / rekenen PO Praktische handvatten voor het taallees- en rekenonderwijs zoals deze Kwaliteitskaart zijn te vinden op www.schoolaanzet.nl. Deze website bevat alle informatie
Nadere informatieChecklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands ? - + +
Checklist Begrijpend lezen en woordenschat Curriculum Nederlands? - + + De gebruikte methoden stellen duidelijke (toetsbare) doelen en leerlijnen voor begrijpend lezen. Zwakke lezers krijgen een aanvullend
Nadere informatieBIBLIOTHEEKBEZOEK GROEP 2 óf GROEP 3
BIBLIOTHEEKBEZOEK GROEP 2 óf GROEP 3 - Kinderen maken kennis met de bibliotheek - De mogelijkheden van de bibliotheek vertellen en verschillende materialen laten zien - Boekpromotie: kinderen enthousiast
Nadere informatieBinnenkort verschijnt ook een cd-rom waarmee de cursist zelfstandig de stof kan herhalen en oefenen.
Handleiding thema s. Algemeen. De thema s zijn gericht op verbreding en verdieping van de Nederlandse taal, communicatie en sociale kennis en vaardigheden van de cursist. Deze thematische modules kunnen
Nadere informatieFacebook: OBS De Dubbeldekker Twitter: @obsdubbeldekker Website: www.dedubbeldekker.nl
Facebook: OBS De Dubbeldekker Twitter: @obsdubbeldekker Website: www.dedubbeldekker.nl NIEUWSBRIEF REGULIER nummer, november 2015 Begrijpt u de nieuwsbrief niet zo goed? Let op: *Na iedere nieuwsbrief
Nadere informatieKleine Ezel. Handleiding voor de bibliotheek Groep 1-2
Kleine Ezel Handleiding voor de bibliotheek Groep 1-2 Colofon Cubiss Tilburg, 2009 Samenstelling: Marion Bolte, Cubiss J:\klantenservice\Rode Draad\handleiding bibliothecaris\kleine Ezel groep 1-2 bibl.290609
Nadere informatieVisie leesbevordering
Visie leesbevordering Leesbevordering zien we als basis van het totale leesonderwijs Zonder aandacht voor leesbevordering mist het technisch lezen een belangrijke stimulans. Leesbevordering is dus niet
Nadere informatieInformatieboekje (voor)lezen
Informatieboekje (voor)lezen Welkom op basisschool Het Mozaïek Algemeen Uw kind is in een ontwikkelingsfase gekomen waarbij hij/zij met regelmaat in contact komt te staan met andere kinderen / volwassenen.
Nadere informatieAanvullende informatie ter voorbereiding op de TGN A1. Inleiding. Hoe maakt u de TGN?
Aanvullende informatie ter voorbereiding op de TGN A1 Inleiding Dit is informatie over de Toets Gesproken Nederlands (of TGN) 1. De TGN maakt deel uit van het inburgeringsexamen buitenland. Moet u de TGN
Nadere informatieSchrijven: We volgen de methode van Novoskript. Hiernaast zullen er ook opdrachten van internet worden gegeven.
Informatie groep 6 De Gouden weken: Aan het begin van groep 6 starten we met het project de Gouden weken. We zullen veel groepsspelletjes doen om elkaar beter te leren kennen. We vinden het belangrijk
Nadere informatieWaalwijk Taalrijk. - Doel: Functionele geletterdheid kind en ouder. - Bijzonder: Intensieve en goede samenwerking partners/ouders (van 0-18 jarigen)
1 Waalwijk Taalrijk - Doel: Functionele geletterdheid kind en ouder - Bijzonder: Intensieve en goede samenwerking partners/ouders (van 0-18 jarigen) - Samenleving: Taalvaardige inwoners die zich goed in
Nadere informatieWorkshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?
Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt
Nadere informatieOp weg naar een inspirerende woordenschatcultuur
Op weg naar een inspirerende woordenschatcultuur 5 november 2015 Leeuwarden ECNO conferentie Piers van der Sluis 2 Wat levert deze workshop je wel en niet op Niet: Hogere Cito scores in januari Allemaal
Nadere informatieWoordenschat Een vak apart?
Woordenschat Een vak apart? Learning words Inside & out Tessa de With Enschede Woensdag 28 oktober 2009 3 Het voorbeeld van de muis Een model van het leren lezen Begrijpend luisteren Woordenschat Technisch
Nadere informatieOnderwijskundige Verantwoording Woordenschat
Onderwijskundige Verantwoording Woordenschat www.gynzy.com Versie: 30-07-2018 Inhoud Inleiding...2 Introductie 2 Structuur...3 Woorden leren leren 3 Woorden leren 3 Opbouw...5 Viertaktmodel 5 Moeilijke
Nadere informatieChecklist Presentatie geven 2F - handleiding
Checklist Presentatie geven 2F - handleiding Inleiding De checklist Presentatie geven 2F is ontwikkeld voor leerlingen die een presentatie moeten kunnen geven op 2F. In deze handleiding wordt toegelicht
Nadere informatieLeerjaar 3: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A
Leerjaar 3: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A Thema 12: Het vinden van werk Praktijkkern c: Kiezen en solliciteren naar passende stageplek Thema Praktijkkern 12. Het vinden
Nadere informatieDRAAIBOEK Ouderavonden LOGO 3000
DRAAIBOEK Ouderavonden LOGO 3000 Draaiboek Ouderavonden LOGO 3000 i 1. Opzet van de bijeenkomsten Dit draaiboek geeft informatie over 4 ouderbijeenkomsten, die u kunt organiseren rond woordenschat en LOGO
Nadere informatieChecklist Rekenen Groep 3. 1. Tellen tot 20. 2. Getallen splitsen. Hoe kun je zelf het tellen controleren?
Checklist Rekenen Groep 3 1. Tellen tot 20 Als kleuters, in groep 1 en groep 2, zijn de kinderen bezig met de zogenaamde voorbereidende rekenvaardigheid. Onderdelen hiervan zijn ordenen en seriatie. Dit
Nadere informatieJong geleerd. Beatrijs Brand en Saskia Snikkers
Jong geleerd. Beatrijs Brand en Saskia Snikkers Programma Kennismaken Presentatie Jong geleerd Warming-up Pauze Praktische oefening Afsluiting Jong geleerd over het belang van actieve stimulering van ontluikende
Nadere informatie(Vak)teksten lezen in vmbo - mbo - Handleiding
(Vak)teksten lezen in vmbo - mbo - Handleiding Aan de slag met lezen in beroepsgerichte vakken Voor de verbetering van leesvaardigheid is het belangrijk dat leerlingen regelmatig en veel lezen. Hoe krijg
Nadere informatieCoöperatief leren Wat is coöperatief leren? Waarom is coöperatief leren belangrijk? Coöperatieve werkvormen
Coöperatief leren Wat is coöperatief leren? Coöperatief leren is een onderwijsleersituatie waarin de leerlingen in kleine groepen op een gestructureerde manier samenwerken aan een leertaak met een gezamenlijk
Nadere informatieWij gaan (voor)lezen
Wij gaan (voor)lezen Aanbod Primair Onderwijs Bibliotheek Helmond-Peel 2015-2016 De bibliotheek die ertoe doet Asten Deurne Helmond Someren 1 Voorwoord Rode Draad: Lezen is leuk! Met de hele school de
Nadere informatieHUISWERKGIDS SCHOOLJAAR 2011-2012
HUISWERKGIDS SCHOOLJAAR 2011-2012 1 INHOUDSOPGAVE Hoofdstuk bladzijde 1. Inleiding De huiswerkgids 3 2. Hoe maak en leer je huiswerk? 4 3. Het leren van woorden (spelling/engels) 5 4. Het leren van topografie
Nadere informatieBeleid voor NT2- leerlingen/ taalzwakke leerlingen op de Leilinde
Beleid voor NT2- leerlingen/ taalzwakke leerlingen op de Leilinde Als kinderen aangemeld worden bij de Leilinde voor de groepen 3 t/m 8 hebben ze altijd een jaar onderwijs in Nederland gehad. Zo niet dan
Nadere informatieHoe schrijf ik een artikel?
Hoe schrijf ik een artikel? Gebruiksaanwijzing in 7 stappen Vondelschool, januari 2013 Hoe schrijf ik een artikel? Bij het schrijven van een artikel werk je aan een informatieve tekst (weettekst). Dit
Nadere informatieInformatieboekje Groep 1-2
Informatieboekje Groep 1-2 Beste ouders/verzorgers, Binnenkort is het zover; dan start uw zoon of dochter bij ons op De Springplank in groep 1. Een spannend moment voor uw kind en misschien ook voor u.
Nadere informatieNationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld
Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal
Nadere informatieLessenserie bij Goed Gelezen! VTL Pluspakket groep 4
Lessenserie bij Goed Gelezen! VTL Pluspakket groep 4 Op basisschool de Lemborgh in Limbricht wordt gewerkt met Goed Gelezen! begrijpend en studerend lezen en met Goed Gelezen! voortgezet technisch lezen.
Nadere informatieHuiswerk Spreekbeurten Werkstukken
Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken - 2 - Weer huiswerk? Nee, deze keer geen huiswerk, maar een boekje óver huiswerk! Wij (de meesters en juffrouws) horen jullie wel eens mopperen als je huiswerk opkrijgt.
Nadere informatieInhoudsopgave. Voorwoord 2. Peuters 3. Schoolteam 7. Tarieven 8. Bijlage: Inschrijfformulieren Titeloverzicht Centrale Prentenboek
Inhoudsopgave Voorwoord 2 Peuters 3 Schoolteam 7 Tarieven 8 Bijlage: Inschrijfformulieren Titeloverzicht Centrale Prentenboek 1 Voorwoord Wie Peuters Nationale Voorleesdagen Het Voorleesontbijt vormt de
Nadere informatieBeste ouder(s)/verzorger(s),
OBS De Jagersplas Brasemermeer 23b 159 GE Zaandam 75-615 61 94 info@obsdejagersplas.nl www.obsdejagersplas.nl Beste ouder(s)/verzorger(s), Voor u ziet u informatie over de Brede school activiteiten van
Nadere informatie- Duploblokjes en legoblokjes (nodig bij het oplossen van de rekenvraag)
Handleiding en opgaven niveau A1 Thema: Tentoonstelling met lego Een uitgebreide uitgeschreven aanpak vindt u in de Instapmodules: www.nieuwsbegrip.nl Download & prints Instapmodules Nieuwsrekenen. materiaal
Nadere informatieGemaakt door: Tessa Vos Marije van Weenen Lenneke Flikweert Melanie de Lange 3j5
Gemaakt door: Tessa Vos Marije van Weenen Lenneke Flikweert Melanie de Lange 3j5 Inhoudsopgave Inleiding... 2 Onderzoeksvraag... 2 Hoe pas je woordenschatdidactiek toe in de praktijk?... 2 Beantwoording
Nadere informatieRegistratieblad aanbod doelen SLO groep 1 en 2
Registratieblad aanbod doelen SLO groep 1 en 2 Mondelinge taalvaardigheid: aanbod doelen voor groep 1 en 2 verwerkt in de kleuterthema s Woordenschat en woordgebruik Th 1 2 3 4 5 6 totaal uitbreiden van
Nadere informatieNieuwsbrief De Vreedzame School
Nieuwsbrief De Vreedzame School Blok 1 We horen bij elkaar Algemeen Onze school werkt met het programma van de Vreedzame School. Dit programma wil een bijdrage leveren aan een positief sociaal klimaat
Nadere informatieBrochure Begrijpend lezen VMBO 1
Brochure Begrijpend lezen VMBO 1 Brochure Begrijpend lezen VMBO 2 Inleiding Het belang van begrijpend lezen kan nauwelijks overschat worden. Het niveau van begrijpend lezen dat kinderen aan het einde van
Nadere informatieDigiwak 2.0: Online overzicht belangrijke woorden nieuwkomers. Studiedag LOWAN-vo 10 april 2017
Digiwak 2.0: Online overzicht belangrijke woorden nieuwkomers Studiedag LOWAN-vo 10 april 2017 Folkert Kuiken Afdeling Neerlandistiek, UvA Marlies Elderenbosch ITTA UvA Inhoud 1. Achtergrond en totstandkoming
Nadere informatie