Planvoorstel initiatiefnemers MijnGroenOnsGroen. januari 2015

Transcriptie

1 P Planvoorstel initiatiefnemers MijnGroenOnsGroen Boterhuispolder januari 2015

2 2 Colofon Dit is een uitgave van Dienst Landelijk Gebied 2015 Opdrachtgever: Provincie Zuid-Holland, Kees Verdouw Initiatiefnemers: Ondernemers: -- Bert van Leeuwen en Reny van Dorp -- Fernand en Meta De Willigen Gemeente Teylingen: -- Marjolein Boomsma -- Gabrielle Preenen- de Rooij Samenstelling DLG ontwerp: Rianne Glas, Henny Willems, DLG ecologie: Annemieke Bijlmer DLG proces: Kim Jonkman, Geert Meeuwissen Fotografie, beeld en illustraties Dienst Landelijk Gebied

3 Inhoud MijnGroenOnsGroen Boterhuispolder 3 1. Inleiding Droombijeenkomst Ontwerpsessie Toelichting initiatieven 11 - Fam. van Leeuwen - Fam. De Willigen - Gemeente Teylingen 3.2 Resultaten per thema 17 - cultuurhistorie - ecologie en agarisch beheer - recreatie 4. Vervolgacties 23

4 A0 - schaal 1:8.000 Sassenheim 4 P Leiden Links luchtfoto kadaster 2012 Rechts ontwerpschets Boterhuispolder

5 1. Inleiding MijnGroenOnsGroen Boterhuispolder 5 Drie initiatiefnemers hebben gezamelijk een planvoorstel gemaakt voor de noordrand van de Boterhuispolder. In dit boekje wordt de totstandkoming en het resultaat beschreven. Het ontwerp is tot stand gekomen in het kader van het project Mijn Groen Ons Groen van de Provincie Zuid-Holland. De Dienst Landelijk Gebied (DLG) is gevraagd om de initiatiefnemers te ondersteunen bij het opstellen van een ontwerp. De initiatiefnemers zijn: Fam. van Leeuwen en Fam. De Willigen. Beiden zijn ondernemers in de noordrand van de Boterhuispolder. De gemeente Teylingen is de derde initiatiefnemer. De verschillende partijen hebben onderstaande wensen op hoofdlijnen: Familie van Leeuwen - een recreatieboerderij - een theetuin - Bed&Breakfast - agrarisch natuurbeheer. Gemeente Teylingen - aanleg fietsroute door de Boterhuispolder van noord naar zuid (de fietsroute zal de erven van de ondernemers passeren). Aanpak DLG werkt als intermediar in een open planproces. De partijen zijn afzonderlijk gesproken en bijeengebracht om een gezamelijk gedragen planvoorstel te kunnen maken. Eerst is een droombijeenkomst met de initiatiefnemers gehouden onder leiding van de provincie. Op basis van de uitkomsten is een ontwerpbijeenkomst gehouden, waarbij een aantal gebruikers uit de omgeving zijn uitgenodigd. Daarbij zijn de voorstellen van de initiatiefnemers verrijkt door de aanwezigen. Dit heeft geresulteerd in een verrijkt plan van de initiatiefnemers. Familie De Willigen - vee houden (Lakenvelders) - verkoop streekproducten

6 Fam. van Leeuwen Fam. De Willigen Gemeente Teylingen 6

7 2. Droombijeenkomst MijnGroenOnsGroen Boterhuispolder 7 Doel: samenbrengen van 3 losse initiatieven Resultaat: initiatieven en de onderlinge samenhang gedeeld De initiatieven De drie initiatiefnemers geven ieder een korte toelichting op hun ideeën. De procesbegeleider vraagt daarbij verder door om nog beter boven tafel te krijgen wat belangrijk is voor de initiatiefnemers. De initiatieven zijn uiteindelijk van abstract naar concreet weergegeven op drie flapover vellen. Zie de afbeelding op de pagina hiernaast. Vervolgens is d.m.v. stickers een selectie gemaakt van de meest aansprekende onderdelen van de initiatieven om verder in een ontwerp te vatten. Dat wil overigens niet zeggen dat de andere onderdelen afvallen of niet ontwikkeld kunnen worden. De geselecteerde onderwerpen zijn: Lichte horeca / theetuin Streekproducten verkopen in de turfschuur Fietspad Natuur en koeien Belevingslandbouw Kagerplassen beleven Proef met alternatieve energie Hollandse koe Geschiedenis van en informatie over de polder Verbinding met de burger De aanwezigen waren naar afloop tevreden over dit eerste resultaat. Er is geconstateerd dat er potentie in het gezamenlijke initiatief zit, maar dat er ook nog veel uit te werken en uit te zoeken is. Aandachtspunten zijn: Weidevogels in relatie tot fietspad en wandelpad Liefst geen afsluiting tijdens het broedseizoen Het betrekken van de aangrenzende eigenaren voor de recreatieve ontsluiting van de hele polder Het betrekken van de eigenaar van het pad richting De Willigen voor het ontwikkelen van het fietspad Het betrekken van de huidige pachter van de gronden van Teylingen Het betrekken van weidevogelbelangengroep. Vervolg De initiatiefnemers zien meerwaarde in het organiseren van een ontwerpsessie met een grotere groep mensen die mee kan helpen aan het verrijken van het ontwerp, het inbrengen van de behoefte uit de omgeving en het helpen oplossen van de vragen en aandachtspunten. Er wordt gekozen voor drie thema s voor de ontwerpsessie: Cultuurhistorie Ecologie en agrarisch beheer Recreatie (routes door de polder en voorzieningen op het erf). Belangrijke vraag aan de initiatiefnemers is: welke deelnemers willen jullie graag uitnodigen voor de tweede sessie?

8 8

9 3. Ontwerpsessie MijnGroenOnsGroen Boterhuispolder 9 Tijdens de ontwerpsessie lichten de initiatiefnemers hun ideëen toe. Daarna wordt er in drie groepen dieper ingegaan op de thema s: cultuurhistorie ecologie en agrarisch beheer recreatie. Dit gebeurt in 2 ronden. De eerste ronde is inventariserend en verkennend van aard. Na de eerste ronde worden de resultaten uit de groepen toegelicht. Bij de tweede ronde wordt gewerkt aan planvoorstellen en worden strategieën voor het bereiken van de voorstellen besproken en op kaart gezet. In dit hoofdstuk worden de initiatieven toegelicht. Daarna komen de uitkomsten van de groepsbesprekingen van de drie thema s aan bod.

10 weidevogel MijnGroen OnsGroen Boterhuispolder Planvoorstellen Fam Van Leeuwen pleziervaart aanleg fietspad optie 1 aanleg fietspad optie 2 oude hollandse molen bemalingslocatie, mindels gemaal 18 boot ligplaatsen leegstaande boerderij verblijfsrecreatie bad & breakfast schuur verhuur van ruimte voor wordkshops, vergaderin schuur theehuis met terras op het zuiden routing voorkeur om het erf heen P bushalte 15 juni land vanwege het broedseizoen tot deze datum niet vrij toegankelijk Opmerking Particulieren bij fiets/wandelpad: honden niet toegestaan. Om dit tegen te gaan moeten voorzieningen worden aangebracht langs de erfafscheiding

11 3.1 Toelichting initiatieven Fam. van Leeuwen MijnGroenOnsGroen Boterhuispolder 11 Projectidee Bert van Leeuwen is 20 jaar veehouder geweest in de Boterhuispolder. Sinds kort is hij gestopt met melkvee en beperkt het boeren zich tot het weiden van jongvee en het houden van fokschapen. Daarnaast doet hij actief aan agrarisch natuurbeheer. Het idee van Bert en Reny is om de gebouwen rond de boerderij een recreatieve invulling te geven. Dichtbij de boerderij bevindt zich een terrein met recreatiewoningen, dat bereikbaar is per bus. De familie Van Leeuwen is eigenaar van zowel land als water, dat in verbinding staat met de Kagerplassen. De familie verhuurt 18 ligplaatsen. Bert van Leeuwen is aangesloten bij het project boerenlandgidsen en leidt mensen rond in de Boterhuispolder en over het water. In de Boterhuispolder zijn recent wandel- en fietspaden aangelegd, in het kader van een inrichtingsplan uit Doel van het plan was de Boterhuispolder duurzaam te behouden als uitloopgebied voor bewoners uit Warmond, Leiderdorp en Leiden, met behoud van openheid en de bestaande natuurwaarde (weidevogel landschap). Dit plan is helaas niet geheel uitgevoerd. Er is wel een brug in het noordelijk deel van de polder aangelegd, maar lopen de paden niet meer door. De familie van Leeuwen wil dat de routes verder door gaan lopen, zodat het erf door de wandelaars en fietsers bereikbaar wordt. Op het erf is ruimte voor de ontwikkeling van ontmoetingsruimten (workshops, exposities, etc.). Ook wordt gedacht aan de aanleg van een kleine parkeerplaats en de aanleg van een moestuin en zitplekken. Planomschrijving Het projectidee bestaat uit: - het realiseren van een recreatieboerderij als pleisterplaats en ontmoetingsruimte (workshops, exposities) - een theetuin. Daarbij wordt gezocht naar een goede invulling van de bestaande opstallen. Het erf kan fungeren als opstappunt voor kano- en vaarroutes, wandel- en fietstochten door de polder. De moestuin met zitplekken vormt een pleisterplaats voor passanten. Idee is verder om geleidelijk over te gaan op duurzame energie, gebruikmakend van energie uit aarde, water, wind en zon. workshop / vergaderruimte en theetuin

12 weidevogel MijnGroen OnsGroen Boterhuispolder Planvoorstellen Fam De Willigen pleziervaart eigenaar A.J. vd Geest Voorstel om te gebruiken als fiets/wandelverbinding. Het is nu een kuilenpad. Er heeft geen overleg met de eigenaar plaats gevonden. De Willigen lakenvelderboerderij en streekproductenverkooppunt P nu 8 parkeerplaatsen, voor nu voldoende, moet bekekekn worden voor in de tijd schuren lakenvelders oude turfschuur verkooppunt van streekproducten aanleg fietspad optie 1 routing voorkeur over het erf aanleg fietspad optie 2 verplaatsen van de bestaande ligging van een woonboot oude hollandse molen bemalingslocatie, mindels gemaal routing voorkeur om het erf heen Opmerking Particulieren bij fiets/wandelpad: honden niet toegestaan. Om dit tegen te gaan moeten voorzieningen worden aangebracht langs de erfafscheiding

13 3.1 Toelichting initiatieven Fam. De Willigen MijnGroenOnsGroen Boterhuispolder 13 Projectidee De familie De Willigen is eigenaar van een stuk land en het erf. Het erf van de familie De Willigen vormt een onderdeel van een klein buurtschap. Het erf ligt in de Boterhuispolder langs het water de Zijpe en is verder omringd door weilanden. Fernand De Willigen heeft het idee om de bestaande veeschuren weer in gebruik te gaan nemen. Dit voor waar ze oorspronkelijk voor bedoeld waren, namelijk het houden van koeien. Hij wil biologisch gaan boeren met Lakenvelder koeien die van oorsprong ook in dit gebied leefden. De Lakenvelders gaan ingezet worden voor de vleesproductie. De opzet is om kleinschalig met 15/20 koeien te beginnen en door te groeien naar 50 koeien. Voor 15/20 koeien is er circa hectare land nodig die nog gepacht of gekocht zal moeten worden. Biologische veehouderij is het uitgangspunt, dit zal zo ver mogelijk doorgevoerd gaan worden. Naast het boeren (wat op de eerste plaats komt) wordt gekeken naar een kano verhuur punt op het erf. Idee is verder om in de bestaande turfschuur streekproducten te gaan verkopen, waaronder het vlees van de Lakenvelders. lakenveldenboerderij streekproductenverkooppunt Zoals eerder beschreven, zijn er in de Boterhuispolder recent diverse wandel- en fietspaden aangelegd. De gemeente Teylingen wil dit netwerk graag uitbreiden door de aanleg van een fiets/wandel verbinding tussen de erven van familie van Leeuwen en familie De Willigen. Hiervoor zal overpad verleend moeten worden over het erf van De Willigen en buurman van de Geest. Planomschrijving - bestaande veeschuur gebruiken voor de Lakenvelders (hoofdfunctie) - kanoverhuur - turfschuur in gebruik als verkooppunt voor streekproducten - parkeren - fietsroute over het erf.

14 weidevogel 14 pleziervaart aanleg fietspad optie 1 aanleg fietspad optie 2 oude hollandse molen bemalingslocatie, mindels gemaal Opmerking Particulieren bij fiets/wandelpad: honden niet toegestaan. Om dit tegen te gaan moeten voorzieningen worden aangebracht langs de erfafscheiding

15 3.1 Toelichting initiatieven Gemeente Teylingen MijnGroenOnsGroen Boterhuispolder 15 Projectidee De gemeente Teylingen heeft als initiatiefnemer de wens om een een fietsverbinding te realiseren in de noordrand van de polder. Daarmee is een rondje Boterhuispolder mogelijk. De gemeente is eigenaar van gronden in de noordrand, die aangekocht zijn als natuurcompensatie voor een gemeentelijk project. De gronden worden verpacht. De fietsverbinding kan voor een deel op de gemeentelijke gronden worden aangelegd. fiets en wandelroute

16 16

17 3.2 Resultaten per thema cultuurhistorie MijnGroenOnsGroen Boterhuispolder 17 Eerste ontwerpronde De groep deelnemers met thema cultuurhistorie richten zich in de eerste ronde op de geschiedenis van het gebied. Ook wordt ingegaan op actuele ontwikkelingen en mogelijke strategieën om de cultuurhistorische waarden van de polder te behouden. Geschiedenis van het gebied Vanaf de 9e eeuw is het gebied (groter dan de huidige Boterhuispolder, globaal gelegen tussen Warmond, Leiden/Leiderdorp en Oud Ade) ontgonnen. Daarmee is het één van de oudste ontginningen van de veengebieden in het Groene Hart. De boeren die er zich vestigen werden verdrongen van de strandwallen, en zochten een bestaan in het veengebied. Het veenpakket ligt dan nog 4m boven NAP. Op dit moment is het veen ingeklonken en ligt het op -1.40m NAP. In het veengebied lagen veenstromen, die het water afvoerden. Men vestigde zich op hogere plaatsen langs de veenstromen. De oudste hoeve van het gebied ligt ten oosten van de huidige Leidse Weg. Het land kwam in handen van grootgrondbezitters en het land werd bewerkt door meesterknechten. Vervoer ging over het water. Door de veenstromen te verdiepen werd het gebied beter ontwaterd. Later werden na inklinking molens ingezet om het water af te voeren. Er staat nog één molen in het gebied (bij de Zijl), daarnaast zijn er nog een groot aantal molenplaatsen bekend. In de 10e eeuw is er al sprake van een polderbestuur, de basis voor de waterschappen. Dit was één van de eerste polderbesturen in het Groene Hart. Later zijn de waterschappen vergroot door fusies (vanaf 1945) tot de huidige omvang in Rijnland. De huidige Zijl ligt nu hoger dan het land als gevolg van de inklinking. Er zijn nog mooie schilderijen van het gebied, waarop te zien is dat het één groot veenmoeras is (Jan van Goyen). Langs de Zijl liep een paardenpad, om boten vooruit te trekken. Zeilboten vervoerden lakens en kaas van Leiden naar Amsterdam en Haarlem en hout vanuit de havens van Amsterdam naar Leiden. Het gebied heeft al geruime tijd een betekenis als recreatielandschap. In 1924 werd een boerderij omgebouwd voor de watersport, de huidige Kaagsociëteit. De Zijl (betekent waterkering ), is rond 1937 gekanaliseerd. Enkele vroegere bochten zijn nog zichtbaar. Het huidige Joppe is ontstaan door zandafgravingen (rond 1968) t.b.v. de uitbreidingswijken in Leiden en omstreken. In de Boterhuispolder is een verhaal over de Weeswoning bekend. De Weeswoning is een voormalige boerderij die in eigendom was van het Weeshuis in Leiden. De boerderij lag dichtbij het erf van familie van Leeuwen. Er zijn veel bronnen die iets melden over de geschiedenis van het gebied. In de 17e eeuw zijn er kaarten verschenen van Landmeter Dou. Er is nog geen boek waarin de geschiedenis van het gebied in alle samenhang wordt beschreven. Er is veel kennis bij de deelnemers aan de ontwerpronde: persoonlijke verhalen en familie geschiedenissen verrijken het beeld.

18 18 Ontwikkelingen In 2007 is er aan de zuidrand van de polder in de gemeente Leiderdorp een recreatiegebied ingericht. Dit gebied wordt door de deelnemers van de ontwerpsessie ervaren als een recreatiepark, niet meer horend bij het polderlandschap. Het randgebied is destijds aangekocht door de gemeente Leiderdorp t.b.v. woningbouw. Door de crisis in de jaren 80 en protesten uit de omgeving heeft geen woningbouw plaatsgevonden. Dit betekende een forse verliespost voor de gemeente. Samen met aangrenzende gemeenten is besloten het gebied groen in te richten. Daarbij is ook gedacht aan de inpassing van een golfbaan. Dat is niet gebeurd. Met geld van gemeenten, Hoogheemraadschap en EU is het gebied ingericht en zijn er paden en bruggen door het zuidelijk deel van de Boterhuispolder aangelegd. Op dit moment speelt nog steeds de wens tot uitbreiding van de huidige golfbaan ten westen van de Zijl, in de richting van de Zijl en aan de overzijde van de Zijl in de Boterhuispolder. Andere ontwikkeling in de polder is het verdwijnen van boeren in de polder. Het land wordt in toenemende mate gebruikt en gepacht door boeren die niet in de Boterhuispolder hun huiskavel hebben. Van de 17 melkboeren in de Boterhuispolder is er nog maar 1 (met opvolger) over, die in het gebied woont. Strategieën voor de polder Gevraagd wordt wat de deelnemers aan de ontwerpsessie kunnen betekenen om de kwaliteiten van de polder te behouden en te versterken. Genoemd worden: - Deelnemer, bewoner omgeving: bezoeken boeren, kopen van kaas en producten - Deelnemer tevens initiatiefnemer: stichten van boerderij met koeien in de wei, aan dacht geven aan geschiedenis en landschap - Deelnemer, rondleider gebied: kaas door verkopen, klanten binden. Houden van excursies om belang van polder aan te geven, bijwonen van workshops over natuur en cultuur in de polder - Deelnemer, gemeente Teylingen: genieten van natuur en landschap, houdt van fietsen in de polder. Gemeente kan door opstellen bestemmingsplannen en organiseren van workshops plannen van ondernemers en bewoners ondersteunen - Deelnemer, boer: boerenbedrijf in stand houden, daarbij ondersteund door gemeen te en omgeving - Deelnemer: ondersteunen landbouw, zorgen dat de rust in de polder behouden blijft.

19 MijnGroenOnsGroen Boterhuispolder 19 Tweede ontwerpronde Tijdens de tweede ronde over thema cultuurhistorie wordt door de deelnemers een aantal voorstellen gedaan, die de plannen van de initiatiefnemers kunnen verrijken en verder brengen. Voorstellen 1. Kunnen functioneren als landbouwbedrijf: voor De Willigen is het belangrijk dat er gronden nabij het erf kunnen worden gepacht om het aantal Lakenvelders uit te kunnen breiden voor een duurzame bedrijfsvoering. Daar is hulp bij nodig (kavelruil). 2. Voorstel voor gecombineerd fiets/wandelpad: vanaf brug aan westzijde van het erf van familie Van Leeuwen in noordelijke richting langs oude veenstroom, volgen oostelijke veenstroom richting kade langs de Zijp, op kade richting erf van De Willigen, over erf van De Willigen en het pad van de buren naar de Zijldijk. Aandachtspunt: moet stil pad blijven dus geen motorgeluiden van brommers. Over een nieuw pad zouden weleens 1200 fietsers per dag kunnen gaan. Dat is een groot aantal passanten over het particuliere erf. Iets bedenken (inrichting fietspad bijvoorbeeld) om stroom en snelheid als nodig te beperken. 3. Voorstel kerkepad: de deelnemers doen een voorstel voor een wandelroute over een oud kerkepad door de polder. Dit loopt vanaf het erf bij de molen aan de Zijldijk langs een veenstroom naar de noordzijde van het erf van familie van Leeuwen. Het kerkepad had een aftakking naar boerderij Zijleinde (huidige boerderij van familie De Willigen), het voorstel is ook deze aftakking te herstellen. Het idee is om er een laarzenroute (graspad) te maken. Daarvoor is de aanleg van enkele kleine bruggetjes nodig en informatie over de route. Qua openstelling moet rekening gehouden worden met het broedseizoen. 4. Voor behoud rust en tegengaan hangplekken: geen bankjes plaatsen maar bijvoorbeeld aan wandelaars bij het erf van familie van Leeuwen of bij het erf van familie De Willigen een rugzakje meegeven met klapstoeltje dat weer ingeleverd kan worden. Ook geen honden toelaten over het pad vanwege rust en gevaar van Neospora voor koeien. 5. Organiseren of meedoen aan publieksdagen: dag van de Lakenvelder, Lammetjesdag. Excursies houden voor schoolklassen (kaasmaken, vleesproductie) en polderexcursie. 6. Verkoop streekproducten: de producten van de boerderij en andere boeren in de polder verkopen in winkeltje op het erf: boter, vlees, (Leidse) kaas. En producten verkopen aan kwaliteitsrestaurants (o.a. Kaagsociëteit) in de omgeving.

20 3.2 Resultaten per thema ecologie en agrarisch beheer 20 Eerste ontwerpronde De groep deelnemers met thema ecologie en landbouw buigt zich in de eerste ronde over de mogelijkheden van optimalisatie van ecologie in combinatie met het agrarisch gebruik in de polder. Op de kaart van het Natuurnetwerk Nederland is een ecologische verbinding langs de Zijp en de Zuid Zijdervaart aangegeven. Het is een onderdeel van de ecologische verbinding tussen de Kagerplassen en de Does en verder richting Braassermeer. Het is een verbinding voor soorten die gebonden zijn aan moeras en schraalland. Belangrijke kwaliteiten in het gebied zijn volgens de deelnemers: - weidevogels - weidevogelrijk gebied met hoge natuur waarde (kroonjuweel) - agrarisch gebruik met vee in de polder - mozaïek beheer, variatie in gewas - boerenerven met vee, oase in de polder, ook hoge educatieve waarde - belangrijk voor behoud van de polder: actieve agrariërs in de polder. Kansen en bedreigingen: - op de compensatie gronden gemeente: weidevogel vriendelijk inrichten en beheren (plas, dras) en mogelijkheden aanbieden om vergoedingen voor dergelijk beheer aan te vragen - natuurvriendelijke oevers - geen honden in de polder. Tweede ontwerpronde Tijdens de tweede ronde wordt ingegaan op de kansen voor ecologie, bezien vanuit het perspectief van de ondernemers in de polder. Er wordt ingegaan op de vraag: als ik van Leeuwen was, zou ik me richten op: - bijdragen aan natuurwaarden van de polder en educatie daarover - behoud beeld van de polder - bieden van informatie over de geschiedenis van de polder - samenwerking zoeken met de overige boeren in de polder - samenwerken met de IVN (bv. aanbieden natuurwandelingen onder leiding van een natuurgids met na afloop een kom soep bij van Leeuwen). Verdere aanbevelingen richting van Leeuwen: routes en opstappen - wandelrondje polder langs de molen, langs breed water - parkeren, toeristisch overstappunt, kano opstappunt - goede toeristische ontsluiting van het erf. typisch boerenerf - educatief - eten&drinken - dieren op het erf - boomgaard, meidoornhaag - koek en zopie ( s winters) - ecologisch verantwoord, duurzaam bouwen en ontwikkelen - zo opzetten dat voorzieningen faciliterend zijn. Dat wil zeggen dat van Leeuwen wel de gelegenheid biedt voor een kano opstapplek, maar geen kano s gaat verhuren. voorzieningen - vogelkijkpunt - sanitair - informatiebord - watertappunt - kleine speeltuin voor de kinderen - trekpontje, waterspeeltuin. De door familie De Willigen ingeslagen richting van biologisch vleesvee dat grote delen van het jaar buiten de stal wordt gehouden, wordt zowel uit ecologisch als landschappelijk oogpunt door de deelnemers omarmd.

21 3.2 Resultaten per thema recreatie MijnGroenOnsGroen Boterhuispolder 21 Eerste ontwerpronde De groep deelnemers met als thema recreatie richt zich in de eerste ronde op de fiets- en wandelroutes en vaarroutes in de gehele Boterhuispolder en de aansluitingen met de omgeving (vooral ook naar het noorden en de plassen). Bij de ontwikkeling vanuit recreatie wordt uitgegaan van beleving van het cultuurlandschap, het is niet de bedoeling dat er een parkgebied gaat ontstaan, zoals in het zuidelijk deel van de polder op de grens met Leiderdorp. Fiets/wandelrondje Boterhuispolder Er kan gedacht worden aan een nieuwe verbinding tussen de erven van de ondernemers, zodat meerdere rondjes mogelijk zijn. Daarnaast is het belangrijk dat de rondjes worden aangesloten op het grotere netwerk over land en water. Een extra fiets/wandelpad tussen de erven van familie van Leeuwen en van familie De Willigen maakt een rondje Boterhuispolder mogelijk. Aan het einde van het pad aan de Zijl kan een aanmeerplaats voor een watertaxi worden gemaakt, voor verbindingen naar Warmond en Leiden/Leiderdorp. Het rondje takt aan op de routes uit de stad, langs de Zijl, de aanmeerplaatsen voor kano s en bootjes, pontjes. Gekozen kan worden voor een hoog pad over de kade met zicht over de polder en het water of een laag gelegen pad door de polder. Belangrijk aandachtspunt is dat zo min mogelijk verstoring optreedt voor weidevogels. Wandelpaden Voorstel is om bestaand wandelpad door het zuidelijk deel van de Boterhuispolder te verbinden met de Zijldijk in westelijke richting. Vaarroutes Langs de Boterhuispolder bevinden zich een aantal belangrijke vaarroutes. De Zijl in noord-zuid richting en in oost-west richting: de Zijl, de Zijp, Vennemeer, Stingsloot en Vaarsloot in de richting van Oud-Ade. De erven van familie De Willigen en van familie van Leeuwen grenzen aan de oost-west route langs de Zijp en het Vennemeer naar Oud-Ade. Knooppunten in de vaarroutes De deelnemers hebben een aantal locaties aangegeven, de knooppunten in de vaarroutes. In de noordpunt: de Kaagsociëteit, met aanlegsteigers, zeilbootverhuur, ligplaatsen boten en woonboten, tankstation, parkeervoorzieningen en pont. Ander knooppunt in vaarroutes ligt in de bocht van de Zijl, bij het eiland van de zeeverkenners. Hier is een opslag aanwezig (kans voor recreatieve invulling). Langs de Zijldijk is op mooie dagen veel fietsverkeer aanwezig. De fietsers hebben last van het autoverkeer en andersom. De aanleg van een vrijliggend fietspad zou een optie kunnen zijn. In de bocht van de Zijl kan gedacht worden aan een aanlegplaats voor passanten. Vanaf de aanlegplaats kan een wandelrondje door de Boterhuispolder worden gemaakt. Nabij erf van familie van Leeuwen ligt een huisjesterrein en een bushalte. Het erf kan startpunt zijn voor kanoroutes, wandel- en fietsroutes. Aanmeren voor boten bij van Leeuwen is nog niet echt mogelijk vanwege de aanwezige vaste ligplaatsen. Om als startpunt te kunnen fungeren is een kleine parkeerplaats gewenst. Een mogelijke locatie daarvoor is de perceelsgrens tussen de boerderijen. Het erf van familie De Willigen grenst ook aan een vaarroute. Hier kan, wanneer de woonboot verplaatst wordt, een aanmeerplaats gerealiseerd worden voor passanten die op de boerderij iets willen kopen. De Willigen beschikt over een perceel water aan de Zijp, ten noorden van het erf van familie van Leeuwen. Optie is om de bestaande ligplaats van de woonboot bij het erf van familie De Willigen te verplaatsen naar de zuidelijke locatie.

22 22 Kanoroutes Voorstel is om een kanoroute mogelijk te maken door de Boterhuispolder. Opstapplaatsen zijn Leiderdorp, de bocht in de Zijl en bij erf van familie van Leeuwen. Door de aanleg van de polderroute zijn kanorondes mogelijk (met overstapplekken) vanaf de Leyhof in Leiderdorp naar de Zijl en de Zijp. Nodig zijn de aanleg van duikers, opstapplaatsen, overstapplaatsen en een bewegwijzering. Route dient aan te sluiten op bestaande en nieuwe locaties voor kanoverhuur. De Willigen overweegt om ook kano s te gaan verhuren. Tweede ontwerpronde De deelnemers richten zich tijdens de 2e ronde op de fiets- en wandelroutes in het noordelijk deel van de Boterhuispolder. Er worden 2 varianten voorgesteld voor gecombineerde fiets- en wandelroutes. Variant 1 Het pad loopt grotendeels over de kade langs de Zijp. Een interessante route vanwege de beleving van het water en zicht vanaf de rand van de polder. Het pad loopt vanaf de wandelbrug op de grens van het erf van familie van Leeuwen over de kade om het erf van de woning langs de kade, afsnijding bocht van de kade door de polder, weer naar de kade richting erf van familie De Willigen. Deze variant wordt gezien als dure optie (langer tracé, er wordt geen gebruik gemaakt van de bestaande verharding). De overhoek die ontstaat in de bocht van de kade kan natter worden ingericht. Variant 2 Dit pad loopt door de polder. Beleving van de polder met koeien in de wei en ervaren van stilte en openheid. Route gaat vanaf de wandelbrug langs de veenstroom, vervolgens over de bestaande verharding (ontsluitingspad kavel) naar de kade en naar het erf van De Willigen. Vanwege de kortere route en het gebruik van het bestaande veldpad worden de kosten lager ingeschat. Voorwaarden voor de routes: handhaven stilte is belangrijk, geen honden, rekening houden met weidevogels en broedseizoen, paden en kades moeten goed beheerbaar blijven en toegankelijk voor vee. Geen witte bruggen toepassen zoals in zuidelijk deel van de polder, maar dammen en duikers of platte bruggen.

23 4 Vervolgacties MijnGroenOnsGroen Boterhuispolder 23 Aan het eind van de bijeenkomst hebben de initiatiefnemers aangegeven welke onderwerpen voor hen belangrijk zijn om mee verder te gaan. De deelnemers konden vervolgens aangegeven bij welke van deze onderwerpen ze betrokken willen blijven en willen meewerken om het verder vorm te geven. Het gaat om: 1.Ondersteunen lokale boer met vee in de polder Actiepunt gekozen door: De Willigen Belangstellenden: - Paul van de Geest - Dorpsraad Oud Ade - Pip 2. Ruilverkaveling/ontwikkeling van de polder Actiepunt gekozen door: De Willigen, gemeente Belangstellenden: - Dorpsraad Oud Ade - Pip - Sjaak van Schie 3. Boeiende geschiedenis (verhaal van de polder, veel kennis bij mensen) Actiepunt gekozen door: De Willigen en van Leeuwen Belangstellenden: - Ab van de Geest - Dorpsraad Oud Ade - Wout Anker 4. Typisch boerenerf (boomgaard, ecologisch, speelmogelijkheden voor kinderen, trekpontje) Actiepunt gekozen door: van Leeuwen Belangstellenden: - Dorpsraad Oud Ade - Will van Gessel 5. Rondje (langs de) Boterhuispolder (wandelen en fietsen) Actiepunt gekozen door: gemeente, De Willigen, van Leeuwen Belangstellenden: - Ab van de Geest - Dorpsraad Oud Ade - Wout Anker - Gerda van Schie - Jan Hendrik Labots - Bart Querido

24 24 Dit is een uitgave van: Dienst Landelijk Gebied Postbus CG Den Haag Januari 2015