Module atlasvaardigheden en kaartlezen Klas 1VHBO en KGT

Transcriptie

1 Module atlasvaardigheden en kaartlezen Klas 1VHBO en KGT Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Aad Bak 27 August 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet. Wikiwijs Maken is een onderdeel van Wikiwijsleermiddelenplein, hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, vergelijkt, maakt en deelt.

2 Inhoudsopgave Atlasvaardigheden en kaartlezen Introductie Module Atlasgebruik Over dit lesmateriaal Pagina 1

3 Atlasvaardigheden en kaartlezen Introductie Module Module atlasvaardigheden en kaartlezen: Het gebruik van de atlas en het kunnen lezen van kaarten, zijn twee belangrijke aspecten bij het vak aardrijkskunde. We starten dan ook het schooljaar met de module atlasvaardigheden en kaartlezen. In de module zullen we aandacht bestanden aan de volgende leerdoelen: Na het afronden van deze module kun je het verschil benoemen tussen een topografische kaart en een thematische kaart. Na het afronden van deze module kun je het verschil benoemen tussen een topografische natuurkundige kaart en een topografische staatkundige kaart. Na het afronden van deze module ken je functie van de vijf zoekmethoden in de atlas en kun je beschrijven voor welke functie elke zoekmethode heeft. De volgend vaardigheidsdoel zal aan bod komen: Na het afronden van deze module kun je de vijf zoekmethoden in de atlas op een functionele manier toepassen. Het belangrijkste attitudedoel van deze module, is het volgende: Na het afronden van deze module heb je aandacht besteed aan het werken in tweetallen, aan het herkennen van elkaar sterke en zwakke punten in deze samenwerking en aan het beoordelen van elkaars werk. Algemene introductiefilmpjes: Atlasgebruik Twee soorten kaarten: We onderscheiden in de atlas 2 soorten kaarten, de topografische kaart en de thematische kaart. Topografische kaarten: Een topografische kaart is een kaart die een stuk van de wereld laat zien, zoals een kaart van Europa. Deze kunnen in de atlas op twee manieren worden weergegeven. Er zijn in de atlas topografische natuurkundige kaarten en topografische staatkundige kaarten te vinden. Bij de topografische natuurkundige kaarten ligt de focus op de natuurlijke elementen op een kaart, zoals, gebergtes, rivieren, zeeen enzovoorts. Bij topografische staatkundige kaarten ligt de focus Pagina 2

4 echt op de ligging van de landen op de kaart en de belangrijkste steden, die zich in die landen bevinden. Voorbeeld 1: topografische natuurkundige kaart Europa: Voorbeeld 2: topografische staatkundige kaart Europa: Pagina 3

5 Thematische kaarten: Een thematische kaart is een kaart waarop kenmerken van één thema in een gebied zijn afgebeeld. Voorbeelden zijn bevolkingskaarten, klimaatkaarten en grondgebruikkaarten. Voorbeeld 3: thematische kaart Pagina 4

6 Opdracht 1 kn.nu/ww.4d7d0a9 (docx, maken.wikiwijs.nl) Vijf zoekmethoden in de atlas: Er zijn 5 manieren om in de atlas kaarten en gegevens te zoeken: Algemene inhoud Bladwijzers en afkortingen Namenregister Legenda Zaakregister Algemene inhoud: De algemene inhoud kan je gebruiken om te zoeken op een bepaalde regio. In de atlas staan eerste de kaarten van Nederland, dan die van Europa, Europese landen, de werelddelen en dan de wereld. Elke van deze onderdelen heeft een eigen kleur. Wanneer je de atlas op zijn rug legt, zie je de kleuren terug. Eigen omgeving (Nederland in het klein): blauw Algemene kaarten over Nederland: groen Kaarten over Europa: geel Kaarten over bepaalde werelddelen: oranje Kaarten over de gehele wereld: paars Kijk voor de algemene inhoud op blz. 3 t/m 5 van zowel de oude atlas, als de nieuwe atlas. Pagina 5

7 Voorbeeld 4: Zo ziet de algemene inhoud eruit: Opdracht 2 kn.nu/ww.6e05895 (docx, maken.wikiwijs.nl) Bladwijzer en afkortingen: De bladwijzer staat op de achterste pagina s van de atlas. Zoek je een kaart over een land en weet je waar dit land ongeveer ligt kan je hier snel zien, waar je de kaart met het land wat jij zoekt kan vinden. Pagina 6

8 Ook vind je hier een overzicht van de belangrijkste afkortingen in de atlas. Voorbeeld 5: Zo ziet de bladwijzer eruit: Opdracht 3 kn.nu/ww.f22da53 (docx, maken.wikiwijs.nl) Namenregister: Het namenregister geeft alle namen die in de atlas gebruikt worden op alfabetische volgorde. Zoek je bijvoorbeeld Brussel dan ga je naar het register en zoekt bij de B. Achter Brussel staat dan precies op welke kaart en op welke plek op die kaart je Brussel kunt vinden. Wanneer je hebt gezocht, zie je bij Brussel het volgende staan: C2. We gaan even inzoomen op het gedeelte: C2 Dit gedeelte staat voor het kaartvak op bladzijde 66-67, waar Brussel te vinden is. Horizontaal vind je de C terug. Verticaal vind je de 2 terug. In het vak waar deze twee samenkomen, zal je ook Brussel vinden. Kijk voor het register op pagina 132 tot en met 147 van de oude atlas en op pagina 154 tot en met 168 van de nieuwe atlas. Voorbeeld 6: Zo ziet het namenregister eruit: Pagina 7

9 Voorbeeld 7: Kaartvak: Opdracht 4, 5, 6 en 7 kn.nu/ww (docx, maken.wikiwijs.nl) Legenda: In de algemene legenda op de eerste pagina s van de oude atlas (in de nieuwe atlas, staat bij elke kaart, waar dit nodig is, een aparte agenda) zie je wat alle symbolen die op de kaarten worden gebruikt betekenen. Kom je dus symbolen tegen op kaarten en wil je weten wat ze betekenen, dan zoek je daar! Voorbeeld 8: Zo ziet de legenda eruit: Pagina 8

10 Opdracht 8 kn.nu/ww.194fbd4 (docx, maken.wikiwijs.nl) Zaakregister: Het zaakregister zal je niet zoveel gebruiken. Je kan hier zoeken op onderwerp van een kaart. Zoek je bijvoorbeeld een kaart met daarop de bevolkingsdichtheid in Nederland dan kun je daar het kaartnummer zoeken. Dit doe je door te zoeken op bevolkingsdichtheid in het zaakregister. Het zaakregister is te vinden op blz 129 tot en met 131 in de oude atlas en op blz. 151 tot en met 153 in de nieuwe atlas. Voorbeeld 9: Zo ziet het zaakregister eruit: Pagina 9

11 Opdracht 9 kn.nu/ww.f1a2924 (docx, maken.wikiwijs.nl) Pagina 10

12 SO atlasgebruik en kaartlezen kn.nu/eo725 Beste leerlingen, hierbij de SO over atlasgebruik en kaartlezen. Weging 2x voor rapport 1. Kom je resultaat na poging 1 laten zien aan mij! Zoeken in de atlas, gebruik de atlas! Zoek in de bladwijzer van de atlas op, op welke bladzijde de kaart van Duitsland te vinden is. Topografische kaart of thematische kaart Kies het juiste antwoord in onderstaande zin, door hierop te klikken. (Klik ook het woord kaart aan, je klikt dus twee woorden aan!!) Op bladzijde 39 vind je een topografische kaart/ thematische kaart De vijf zoekmethoden in een atlas Vul het gat in onderstaande zin in, door het juiste begrip in te vullen. In het staan de namen van alle landen, plaatsen enz. op alfabetische volgorde. Topografische kaarten Kies de juiste mogelijkheid in onderstaande zin, door op het juiste antwoord te klikken. (Klik op alle drie de woorden!!) Topografische natuurlijke kaarten/ topografische staatkundige kaarten zoomen vooral in op de natuurlijke elementen, zoals bergen, zeeen en rivieren, die op een kaart staan? Topografische kaart of thematische kaart Kies in onderstaande zin het juiste antwoord, door hierop te klikken. (Klik ook het woord kaart aan, je klikt dus 2 woorden aan!!) Op blz. 82 vind je een topografische kaart/ thematische kaart Pagina 11

13 De vijf zoekmethoden in een atlas Welke zoekmethode in een atlas gebruik je om uit te zoeken wat een bepaald symbool in de atlas betekend? a. Algemene inhoud b. Bladwijzer c. Namenregister d. Zaakregister e. Algemene legenda Zoeken in de atlas, gebruik de atlas! Gebruik de algemene inhoud om uit te zoeken op welke bladzijde, de kaart van Israel staat. Zoeken in de atlas, gebruik de atlas! Gebruik het namenregister, om uit te zoeken op welke kaart (vergeet het kaartvak niet!) om uit te zoeken op welke bladzijde de kaart te vinden is, met daarop de plaats Mainz. Schrijf het bladzijnummer en het kaartvak aan elkaar vast! De vijf zoekmethoden in een atlas Welk van de vijf zoekmethoden gebruik je wanneer je een kaart wilt zoeken op onderwerp. a. Zaakregister b. Algemene legenda c. Algemene inhoud d. Namenregister e. Bladwijzer Zoeken in de atlas, gebruik de atlas! Zoek met behulp van het zaakregister uit, op welke bladzijde de kaart over de spoorwegen in Europa te vinden is. Pagina 12

14 Over dit lesmateriaal Colofon Auteur Aad Bak Laatst gewijzigd 27 August 2015 om 09:43 Licentie Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om: het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden. Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Aanvullende informatie over dit lesmateriaal Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar: Eindgebruiker leerling/student Moeilijkheidsgraad gemiddeld Pagina 13