ourant HERFST (c) Liberaal Archief - Kramersplein Gent VAN DE LIBERALE BONDEN VAN GEPENSIONEERDEN

Transcriptie

1 ourant DRIEMAANDELIJKS TIJDSCHRIFT VAN DE LIBERALE BONDEN VAN GEPENSIONEERDEN 5e jaargang nr. 3 [uli > augustus september 87 Prijs per nummer 35 fr. Prijs abonnement: 100 fr. Redaktie : Livornostraat 25, 1050 Brussel v. z. w. Lib. Bond. Gep. ISSN HERFST Ik zie het voorjaar gaan en heel de zomer, door lichtval i;l talloze bloemen als boeket. Een rijkdom geeft het weer, die straks - zo pover - uiteen zal vallen, wal zo schoon geschikt werd uitgezet. En wat herinnering hier alleen maar kan bewaren, vegen wij dan bijeen : verdorde takjes en verdroogde blaren. Uit Eén en AI. Utrecht (Eigen beheer). M. Reinaerts

2 Sprekers hoek 2 THUISVERZORGING JA, MAAR Sedert geruime tijd probeert men in ons land de thuisverpleging te profileren. Op het symposium, ter gelegenheid van het viiftigiarig bestaan van het Wit-Geel Kruis, werd de thuisverzorging in het daglicht gesteld en ook V. V.I-Caritas congresseerde op «Flanders Technology» met als thema «verzorgingsinstellingen en ondernemingen», Ook de Universiteit van Leuven verstrekte een H.I. V.A. -rapport over de kosten en lasten in de gezondheidszorg. Kortom van katholieke zijde lijkt er een bijzondere belangsfelling te bestaan voor nieuwe organisatiemodellen in de gezondheidszorg. De L.B.G. -Courant volgt met haar werkgroep, deze problemen op de voet en hoopt binnenkort een reeks bijdroqen en standpunten hieromtrent te kunnen formuleren. Algemeen wordt nu aanvaard dat het best is de patiënt zoveel rnoqe lijk in het eigen milieu, op de eerste lijn dus, te verzorgen. Zo'n inqrijpende hernieuwing van de gezondheidszorg stelt u iteraard heel wat problemen waaronder de opleiding van bevoegde krachten. In deze gedachtengang, volgt een greep uif de merkwaardige toespraak van de heer Willy Vermeersch, Directeur H.R.I.P.H.B., naar aanleiding van de 30-iarige [ubile urnvier inq van het Hoger Rijkslnstituut voor Paramedische Beroepen te Gent. De stormachtige ontwikkeling van de geneeskunde, vooral belichaamd door een voortschrijdende vertechnisering in ziekenhuizen, heeft op alle maatschappelijke niveaus een reactie uitgelokt. Vooral het verliezen van de zelfstandigheid bi] het betreden van de ziekenhuistempel, veroorzaakt zowel bi] ingewijden als niet-inqewijden een nood roep naar menswaardiger benadering van de patiënt. Hi] wil niet langer als lijdzaam voorwerp op doelgerichte manier benaderd worden. Hi] wil participeren in zijn genezingsproces en als partner befrokken worden bij gezondheidsproblemen, waarvan iedereen kan vaststellen dof ze meesfal niet mef hoog-technologische middelen remediëerbaar zijn. De industriële samenleving heeft een massa rncctschcppelijke functies uiteengesplitst en samengeperst op een beperkte ruimte: produceren in de fabriek, witte-boordorbeid op kantoor, leren op school, verzorgen in het ziekenhuis. De post-industriële samenleving doorbreekt het éénpunt-lokatie dogma: elektronische huisindustrie en electronisch thuiswerk blijken binnen de technische mogelijkheden; scholing en herscholing kan geschieden door onderwijs, particuliere sector, media of allemaal teqelijk: e erste lijnsqez ondheidszorg wordt even waardig als de ziekenh uisgen eesku nde. Deze menfaliteitswiiziging in de gezondheidszorg heeft het vokjcrqon van de medici en paramedici qewi]- zigd en verr ijkt. Op 17 apri I 1985 werd door de Koning Boude wijns tichti nq een symposium georganiseerd in samenwerking met de Universitaire Groepsproktijk van Huisartsen Leuven. Het verslag van dit symposium is een pleidooi fen voordele van de zèlfredzaamheid en medeverantwoordelijkheid van elk individu in het gezondheidsbeleid en gezondheidszorg. De patiënt als partner in de eerstelijnszorq, thuiszorgteam en patiënt, patiëntenparticipatie en patiënfenraden, gezondheidsvoorlichfing en opvoeding, waren evenveel therncs mef één enkele noemer, nl. een gezondheids- en ziektezorgmodel dof kleinschalig en dicht bi] de acfief befrokken bevolking functioneert. De paramedicus zal bijqevolq fwee uiteenlopende werkferreinen kennen : e nerz ijds de residentiële en onderz ijds de ambulante zorg, telkenmale met andere feamgenofen, in andere zorgomstandigheden en in een andere pafiëntrelafie. De verruimde rolopvatfing weerbij paramedici pafiënfen in hun revalidafie thuis begeleiden, ofwel beiaarden in de huise lijk e kring of in RVT-centra verzorgen, ofwel ook hef adviseren en sfimuleren tot een gezond leefgedrag, creëerf nieuwe faken en vereist een polyvalente kwalificafie. Paramedisch personeel moef voldoende aanvoelen wc1vo. houding dient aangenomen te worden t.o. v. de pafiënt. Een verzorgingssituatie in huiselijke kring impliceert een andere affitude dan het behandelingsconcepf van een patiënf in het ziekenhuis. Wellichf wordt door de hedendaagse oplei-

3 ding nog teveel het functioneren van paramedici in een streng hiërarchisch systeem van intramurale ziekenzorg benadrukt. Het klinkt contradictorisch maar toch is het een feit 'dat zorgverstrekkers gedeeltelijk gedeshumaniseerd werden in opleidingen, die te sterk gericht waren op een technisch gespecialiseerde ziekenzorg. Het ruimtelijk uitsmeren van de zorgensector biedt de kans om een aantal kwalificaties, inherent verbonden aan het beroepsprofiel van de professionele' hulpverlener te herbronnen. Met name een humane zorg voor de hulpvragende. De evolutie van het beroepsprofiel kan als volgt in de onderscheiden curricula geconcretiseerd worden. Paramedici moeten over voldoende technische bekwaamheid beschikken, om niet alleen de verzorgingstechnieken perfect te kunnen uitvoeren, maar die ook te kunnen aanpassen aan de thuissituatie. Dit veronderstelt een creatieve houding met verantwoordelijkheidsgevoel en bereidheid tot bijscholing. De zorgverstrekker moet multidisciplinair kunnen samenwerken. 'Dit impliceert een groepsbewustzijn, wars van hiërarchie van diploma's, in het belang van de patiënt. De hulpverlener moet de zelfredzaamheid en de zelfzorg kunnen stimuleren. In een vertrouwensrelatie moet hij de patiënt en zijn gezin betrekken bij de verzorging en aanmoedigen tot een gezond leefgedrag. Het doordringen in de beslotenheid van het gezin betekent ook een ruimere deontologie met grotere eisen op het vlak van het beroepsgeheim. Door Directeur Willy Vermeerseh, werden hier een reeks van kernproblemen aangeraakt waarbij de verscheidenheid in woorden en levensstijlen een groeiend individueel bewustzijn bewijzen. Van liberale zijde uit lijkt dergelijk proces zeer belangri jk en de moeite waard om later erop terug te komen. VRIJE KEUZE De heren Flamant en De Groot dienden een voorstel tot dekreet in om de zelfstandige medici en paramedici in de eerstelijnsverzorging dezelfde mogelijkheden te bieden als de bestaande «samenwerkingsinitiatieven -. waarmee de ideologische gekleurde zuilen worden bedoeld. Om op een verantwoorde manier de rationalisering in de sociale sector (o.m. de afbouw van ziekenhuisbedden) op te vangen en de thuisverzorging van (zware) zieken mogelijk te maken - vernieuwde technieken in de ziekenhuizen nopen tot een verkort verblijf moor leiden tot langere nazorg thuis - dient de thuisgezondheidszorg via het uitwerken van alternatieven uitgebouwd. Tot nog toe werd onder bepaalde voorwaarden aan verenigingen en groeperingen van diensten voor verzorging aan huis aanmoedigingstoeiogen verstrekt. In de Vlaamse Executieve in 1986 werd deze beslissing (K.B. uit 1950) op belangrijke punten gewijzigd en werden behoudens aanmoedigingstoelogen voortaan ook toelagen verstrekt voor samenwerkingsinitiatieven of projecten. De spil van een project blijft evenwel een erkende dienst voor thuisverpleging, hetgeen betekent dat in deze sector die sterk verzuild is - de thuiszorg is in handen van sterk ideologisch gekleurde organisaties - er nog weinig ruimte overbleef voor zelfstandige paramedici en medici die nochtans in de eerstelijnszorg de belangrijkste agenten zijn. Met dit voorstel van dekreet beoogden de heren Flamant en De Groot niet alleen het zelfstandig statuut van medici en paramedici te vrijwaren o. m. door hun ook toe te laten samenwerkingsinitiatieven op het getouw te zetten (met behoud van hun activiteit in zelfstandig verband) maar ook en terzelfdertijd bouwen zij een waarborg in die de vrije keuze van de patiënt of verzorgingsbehoeftige verzekert. De indieners hopen dat hun voorstel van dekreet vóór nieuwjaar wordt goedgekeurd. Zij zullen desnoods de hoogdringendheid inroepen. Naar werd vernomen zijn nog andere ontzuilingsvoorstellen o.m. op cultureel vlak, in het vooruitzicht gesteld. P.D.R. PROVINCIALE KADERDAGEN WEST-VLAANDEREN Op 5,12 en 19 oktobera.s. richt de L.B.G.-West-Vlaanderen kaderdagen in voor bestuursverantwoordelijken en dit onder het thema «algemene preventie». De bestuursleden worden nog persoonlijk uitgenodigd. Hou alvast deze data vrij. O. Hoengenaert 'Informatie kan bekomen worden bij de heer L. VAN TORRE, G. Gezellestraat 32 te 8390 Knokke-Heist - tel. 050/ of bij de provinciale staf. 3

4 1 988 GEMEENTERAADS- VERKIEZINGEN 4 Precies over een jaar, meer bepaald op zondag 9 oktober 1988, grijpen er opnieuw gemeenteraadsverkiezingen plaats. Uit de gemeenteraad worden dan een aantal schepenen gekozen die samen met de burgemeester het college van burgemeester en sçhepenen vormen. Nu al is men in alle steden en gemeenten (meestal achter de schermen) reeds druk doende aan de voorbereidingen ervan. Er moeten immers lijsten gevormd, programma's opgesteld en coalitie-afspraken gemaakt worden en er dienen een aantal kiesverrichtingen vóór de stembusdag te gebeuren (later hierover meer). De gemeentewet bepaalt het aantal gemeenteraadsleden naar verhouding van het aantal inwoners der gemeente. De gemeenteraad bestaat uit 7 leden in de gemeenten met minder dan inwoners, uit 9 leden in die van tot inwoners..., uit 55 leden in die van inwoners en meer. Het bevolkingscijfer waarmee rekening wordt gehouden is dat van de tienjaarlijkse algemene volkstellingen. De actuele cijfers zijn gesteund op de telling van maart '81. Op basis van het bevolkingscijfer stelt de Koning een rangschikkingstabel op die gepubliceerd wordt in het Belgische Staatsblad en die aangeeft in welke klasse elke gemeente ingedeeld is en hoeveel gemeenteraadsleden en schepenen haar gemeenteraad telt. Dit gegeven wordt elk jaar per 1 december opgemaakt. Mocht blijken dat het bevolkingscijfer met ten minste 5 % is toegenomen of is afgenomen, dan wordt de rangschikking in de gemeente aangepast. Voor de verkiezingen van '88 gelden de jaren '86 en '85. Als de gemeente naar een hogere of lagere klasse gaat en er dus te weinig of te veel raadsleden zijn, kunnen in het eerste geval bijkomende gemeenteraadsverkiezingen worden gehouden. In het tweede geval gebeurt de vermindering naarmate er plaatsen openvallen (b. v. bij overlijden) en wordt geen opvolger meer aangeduid. De gemeenteraadsleden worden voor zes jaar verkozen, door de inwoners van de gemeente die zonder onderscheid van geslacht - Belg zijn of de naturalisatie hebben bekomen; - de leeftijd van 18 jaar hebben bereikt; - niet uitgesloten zijn van het kiesrecht (correctionele straf, onbekwaam verklaard); - in het bevolkingsregister van de gemeente ingeschreven zijn en er hun woonplaats hebben sinds tenminste zes maanden. Vreemdelingen kunnen derhalve geen gemeenteraadslid kiezen en evenmin tot gemeenteraadslid worden verkozen. Immers, om tot gemeenteraadslid te kunnen worden verkozen en gemeenteraadslid te kunnen blijven, moet men, zonder onderscheid van geslacht: - Belg zijn; - in het bevolkingsregister van de gemeente ingeschreven zijn; - volle 21 jaar oud zijn; - zich niet bevinden in een geval van niet-verkiesbaarheid of niet door een veroordeling ontzet zijn uit het recht verkozen te worden. Aan de leeftijdsvoorwaarde moet uiterlijk op de datum van de verkiezing voldaan zijn. Aan de andere verkiesbaarheidsvereisten moet voldaan zijn vanaf de dag waarop de lijst van de gemeenteraadskiezers wordt opgemaakt (normaliter op 1 augustus van het jaar tijdens hetwelk gemeenteraadsverkiezingen moeten worden gehouden).. Kandidaten die aan de hogervermelde voorwaarden voldoen en die niet in het bevolkingsregister van de gemeente zijn ingeschreven vanaf de dag waarop de lijst van de gemeenteraadskiezers wordt opgemaakt, evenals dezen die op de dag van de verkiezing de volle leeftijd van 21 jaar niet hebben bereikt, zullen van het kiesrecht worden uitgesloten of in de uitoefening ervan worden geschorst. De kandida(a)t(en) dienen zich officieel kandidaat te stellen bi j de voorzitter van het hoofdbureau via een voordrachtakte. Daarop stoot naam, voornaam, adres en beroep van de kandida(e)t(en) en van de voordragende kiezers, evenals het gekozen letterwoord. Bij dit alles dient een attest gevoegd, afgeleverd door een persoon die daartoe werd gemachtigd door een groep van 5 parlementsleden. De voordrachtakte moet ondertekend worden door 2 uittredende gemeenteraadsleden of door: 10 gemeentekiezers in gemeenten met inwoners 20 gemeentekiezers in gemeenten met inwoners 30 gemeentekiezers in gemeenten met inwoners 50 gemeentekiezers in gemeenten met inwoners 100 gemeentekiezers in gemeenten met inwoners Het vormen van een lijst is geen gemakkelijke opdracht. De kandidaten die er worden in opgenomen moeten het profiel weergeven van de bevolking van de gemeente en de kiezers moeten zich kunnen identificeren met de in de lijst vermelde kandidaten. De kandidaten zelf moeten bereid zijn talrijke inspanningen te leveren. Zo moeten zij aandacht hebben voor de noden van de mensen, ze leren zien en begrijpen. Werken aan de uitvoering van een beleid of afbreuk ervan. Daarbij mogen zij zich zeker niet beperken tot de eigen wijkbelangen, maar tot de gehele gemeente. Behoudens bekendheid verwerven - de ervaring leert dat niet steeds de bekwaamste kandidaten gekozen worden - (populariteit primeert vaak boven de kwaliteit van de kandidaten) is het evident dat een degelijke voorbereiding en bijscholing in verband met gemeentebeleid onontbeerlijk is.

5 Tot slot dienen zij een goede publiciteitscampagne te voeren. GESLAAGDE SENIOREN REIS! In een volgend artikel geven wij aandacht aan het ontstaan van de gemeentewet, de kiesverrichtingen die vóór de stembusdag moeten worden uitgevoerd, de stembusverrichtingen op de stembusdag en de verdel ing der mandaten en de onverenigbaarheden. WERKBOEK Ter gelegenheid van de aanstaande Seniorenweek die doorgaat van 15 tot 22 november 1987 en vooral in het licht van de gemeenteraadsverkiezingen, biedt het Overlegkomitee van de Vlaamse Gepensioneerdenorganisaties de plaatselijke Bonden van Gepensioneerden en alle geïnteresseerden een werkboek «Gemeenteraadsverkiezingen '88» aan. Met deze brochure die ontstaan is dank zij de samenwerking van zeven Vlaamse Gepensioneerdenorganisaties, waarvan L.B.G. deel uitmaakt, wil het Overlegkomitee duidelijk maken dat de gepensioneerden zich geenszins willen onttrekken aan hun eigen inbreng, mogelijkheden en verantwoordelijkheden inzake de opbouw van het voor hun belangrijk gemeentelijk bejaardenbeleid. Deze brochure, opgevat als een praktisch werkinstrument, wil enerzijds de lezer de gelegenheid geven een kritische studie te maken omtrent de huidige stand van zaken in de eigen gemeente en wil anderzijds vanuit deze kritische analyse de lezer de gelegenheid geven te komen tot konkrete, klare en haalbare beleidsvoorstellen. Kortom dit werkboek verstrekt de gepensioneerden de gelegenheid op een eigen, creatieve en vooral grondige wijze een inbreng te doen in dit gemeentelijk bejaardenbeleid. Meteen behelst dit dat diegenen die dan rechtstreeks verantwoordelijk zijn voor dit beleid zich niet kunnen veroorloven alleen te zeggen dat ze de gepensionèerden belangrijk vinden (als kiezers), zij zullen terdege met hun inbreng moeten rekening houden. Aan de gepensioneerden zelf en aan iedereen die met het gemeentelijk beleid begaan is de gelegenheid om duidelijk te maken dat er in elke gemeente een belangrijke groep bestaat van gepensioneerden, die naast hun rijke ervaring en hun relativiteitszin, ook een stem willen hebben in dit gemeentelijk beleid. P.D.R. (foto P. Buyck) Tijdens de verlofperiode vertrok een Oostvlaamse groep senioren voor een 6-daagse in de richting van het Zwarte Woud. Deze reis viel bijzonder in de smaak van de deelnemers. De diverse uitstappen en bezoeken vulden de dagelijkse agenda zeer goed terwijl de gids en chauffeur op een aangename en gezellige wijze de kans boden het Zwarte Woud te leren kennen. Het Kurhaus te Baden-Baden bracht terug de sfeer van de luxueuze en exclusieve kuuroorden (dr. Spa en Oostende) zoals die terug te vinden zijn op de postkaarten van weleer. De autobusrit rond de Bodensee trok een ieders aandacht. In het bijzonder het bezoek aan de prachtige rococo-bedevaartkerk te Birnau. De reis werd verdergezet respectievelijk in Oostenrijk en in Zwitserland. Het bekoorlijke stadje Stein am Rhein met haar typische Zwitserse geveicomposities bood tevens een uniek uitzicht op het meer. Het majestueuze slot der vroegere Duitse keizers Burg Hohenzollern dwong iedereen zijn bewondering af en deed terugdenken aan de feodale geschiedenis. Een rondvaart op de Titisee was een aangename verpozing tijdens deze rondrit. Het verblijf gebeurde in «Gasthof Hirschen» in Blumberg met zijn mooi verzorgde kamers temidden de gemoedelijke sfeer van het Zwarte Woud. Wellicht wordt dit initiatief volgend jaar opnieuw in het programma opgenomen. M.V.H.

6 Waarde Redactie OPGETEKEND, ACHTERAAN IN DE ZAAL Ze waren terug op post, onze getrouwen, ('t zi jn alti jd dezelfde vrouwen) om iets te leren over elektriciteit. Voor dames toch een zeldzaamheid 'k Kon direct iets belangrijk, leren. Kan men zich real iseren dat stroom als constipatie is. «Te» veel druk geeft droefenis Wat men daar zag aan oude «prisen», Weg ermee als zieke kiezen. Kun j'al een glazen bol afschroeven? Met 'n houten lepel «moet» hij uit zijn groeven Ken je de kleuren van de draden die met stroom zijn opgeladen? Geel is aarding, stroom is blauw, zwart is neutre, vergeet 't niet te gauw Wat men zeker nooit moet doen, al ben je nog zo'n kampioen. Da's van een stekker, met schroevendraaier, de beentjes spreiden als een waaier! Verlengdraden moeten totaal van de rol, al geeft dit ook nog zo'n gesol. Gebruik nooit al te dunne draden, 't kon huis en materialen schaden! Zou Pierre soms geen procenten krijgen op 't nieuw? Zo dacht ik bij mijn eigen. Sprak van gevaarlijk, oud, dies meer, wegwerp, versleten, 't deugd niet meer! VOL IJVER Ruim 140 enthousiaste gepensioneerden van L.B. G. «Mevrouw Lannoy» te Menen waren aanwezig in de zaal «Royale Palace» te Menen voor de jaarlijkse Algemene Vergadering. De voorzitter, de heer Francq, opende deze vergadering met een hartelijk welkom.,in zijn betoog verwees hij naar de talri j ke vergaderi ngen, bi jeenkomsten (hobbyclubs, danslessen, optredens van de dansclub, filmvoorstellingen, reizen, culturele namiddagen, kadervormingsaktiviteiten, enz.). Tot slot bracht hij de viering van het 25-jarig bestaan van de afdeling in herinnering. Hij besloot heel terecht dat deze afdeling zeer aktief is en dat de werking geslaagd mag worden genoemd. Hij drukte meteen dè wens uit om het volgende werkjaar met dezelfde ijver aan de slag te gaan. In zijn dankwoord bedacht hij alle aktieve leden voor hun medewerking en alle bestuursleden voor hun voortdurende inzet. Voor het werkjaar werd melding gemaakt van een nieuwe aktiviteit: «turnen voor bejaarden», die plaats zal hebben iedere 2e dinsdag van de maand om uur. Aan allen werd vervolgens, met algemene instemming, het volledige jaarprogramma overgemaakt. Na het innen van de jaarlijkse bijdrage en het verkopen van stikkers als steun aan de dansgroep «De Blauwe Vlinders» werd de koffietafel die erop volgde door allen eer aangedaan. Albert Francq (Menen) Op 't laatst kwamen de vragen. Vriendelijk beantwoord, zonder klagen. Ik weet het al, 'k zal het nooit leren, men mag 't nog zo goed «expl ikeren» Aan onze stafmedewerker, merci voor de praktijk en theorie. We hopen hem spoedig weer te zien. Nu met een boormachine misschien! Leon Bosman (Lebbeke) 6

7 FEEST TE STOKKEM De L.B.G.-fusie Dilsen maakte een succesrijke overstap van de winteraktiviteiten naar de zomerperiode. De omschakeling gebeurde met een feest in zaal «Astrid» te Stokkem. Bondsvoorzitter, Jozef Steutelings verwelkomde de talri jke leden en eregenodigden, Jan Vandeweerd en Jos Notermans. De ruim 150 aanwezigen kregen een maaltijd uit «grootmoedersti [d. aangeboden, waarna de algemene statutaire vergadering plaats had. Met de verkiezing van Jozef Goyens en Henri Coenen werd het bestuur vervolledigd. Traditiegetrouw werden de leden gehuldigd die dit jaar de leefti jd van 75 jaar bereiken. Volgende senioren mochten een herinneringsplakket afhalen mevr. DAGREIS Onlangs trok de Bond van Gepensioneerden «Help U Zelve» uit Oostende erop uit met zowat 104 leden naar St.Truiden. Na een officiële ontvangst door een afvaardiging van het stodsbe- Houben-Monnens, mevr. Choltin- Cremers, mevr. Vanholzaet- Kenzeler, mevr. Krawinkels- Claessens, mevr. Peels-Moonen, de heer Laurent Davidts, de heer Mathieu Moermans, de heer Louis Sauwen, de heer Leon Beckers en stuur, werd de groep in twee verdeeld met elk een gids. Respecti eve I ijk werd ee n bezoek gebracht aan het stadhuis, de Trudoabdij, het hoevemuseum. De maaltijd werd genomen in hoeve de heer Hubert Bisschops. In een allerbeste stemming werd het feest nog vele uurtjes verdergezet. Het Bestuur Bornedries. Uiteraard werd eveneens de fruitveiling bezocht waar iedereen bedacht werd met een fruitpekket. Stonden nog op het programma : een bezoek aan het Festraed museum beroemd om zijn beroemde klok en de slingerproef van Foucault. Rond uur werd de terugreis aangevat met tussenin uiteraard een korte stop (te St. Martens- Latem) voor een dansje en een hapje. Een zeer geslaagde dagreis met voor een keer, wat tegenwoordig zelden is bij ons: geen regen. Goes André (Oostende) 7

8 VERVELINGSZIEKTE STUDIE WEEKEND Het studiecentrum, Prof. Dr. Uyttersprot richt elk jaar een studieweekend in. Steeds wordt door de betrokken instanties met ruime belangstelling naar de door het studiecentrum terzake geformuleerde voorstellen uitgekeken. Het centrum is immers uitgegroeid tot een gezaghebbend orgaan dat in het verleden meermaals inspirerend heeft gewerkt naar het beleid toe. 8 Onze moderne maatschappi j heeft in de laatste 50 jaar een aanzienlijke welvaart bijgebracht. Na de tweede wereldoorlog is de levensstandaard vrijwel van ieder burger aanzienlijk gestegen. Kortom onze Westerse beschaving heeft alles gedaan om de levensstandaard te verbeteren en de mens kreeg hoe langer hoe meer mogelijkheden om zich te ontwikkelen, te ontspannen, zich lichamelijk en geestelijk te verrijken. De mens is ziek van verveling omdat hij alles' verwart, rijkdom en gevoel, genie en geld, geluk en macht, kultuur en politiek, sport en geweld, ontspanning en snobisme, plezier en zelfbevestiging. Iedereen verfoeit vrijwel zijn handelingen te noemen voor wat ze maar zijn. Iedereen kent liever zichzelf niet. Bezit geeft voldoening en heeft ongetwijfeld zijn plaats in het leven, maar dat mag daarom de andere vreugden van het leven niet uitsluiten. Ten overstaan van het gesofistikeerde gedoe van talrijke vrije tijdsbestedingen, waarin wij vaak onszelf opblazen en op zoek gaan naar de laatste gadgets van het ogenblik - kan het evenwicht van de mens het beste bereikt worden wanneer hij de andere mens leert ontdekken. De vreugde die wij schenken aan de anderen via praten, communiceren, onze verzuchtingen, de uitwisselingen van gedachten en de emoties, zijn de beste middelen tegen verveling. FILO Dit jaar wordt ondermeer onder impuls van de heer E. Flamant, volksvertegenwoordiger en voorzitter van de Liberale Mutualiteiten, begin oktober een meer dan actueel thema behandeld: «Ouder worden : pensioen - gezondheid. vrije tijd». Dit thema zal ongetwijfeld de actualiteit halen: één van de grootste uitdagingen waarmede onze huidige samenleving in al haar facetten wordt geconfronteerd, is ontegensprekelijk de vergrijzing van de bevolking. Deze vaststelling zal immers niet alleen gevolgen hebben - en dit naar een zeer nabi je toekomst - op de uitgaven voor gezondheidszorgen en pensioenen, maar ook zal ze een ommekeer van het bejaardenbeleid noodzakelijk maken. Onder dit laatste noemen wij in één adem de verhoogde kwetsbaarheid van de' bejaardengroep, de toerusting van de oudere, zijn rol als gebruiker, zijn versterking van de maatschappelijke positie o.m. door het vermijden van marginalisatie enz. Het is evident dat niet alle facetten van de vergrijzing behandeld kunnen worden. Een keuze dringt zich dus op. Derhalve werd er geopteerd voor die aspecten waarmee ieder ouder mens in zijn dagelijks leven wordt geconfronteerd: inkomen (pensioen), hulpverlening (gezondheid) en tijdsbesteding. Het hoeft niet gezegd te worden dat de staf van de Liberale Bonden van Gepensioneerden, samen met de hoofdredacteur van de Courant, met volle aandacht en met een argus-oog de besprekingen zullen volgen en u bijtijds de gevolgtrekkingen zuilen rapporteren. EEN SPELDJE OP UW JAS O.H. De L.B.C. heeft opnieuw sierlijke vcrzilverdc speldjes met het L. B. C.-kenteken hesehikbaar,'001' alle leden die 100 fr. storten op het rckc n inguum m c r van de v.z.w. Liberale Bonden van Ccpcnsionecrdcn. Livornostraat 25 te 1050 Brussel. Wie deze SOJ11 stort krijgt het kenteken toegezonden. C('li(',c tc \"crilwldcn LBC-sierspeld.

9 OVER SLAPEN EN DRO.MEN LAWAAI SLAAPTlPS! Naarmate men ouder wordt treden er in het slaapgedrag stilaan veranderingen op. Deze betreffen de inslaaptijd, de diepte van de slaap, de frekwentie van het nachtelijk wakker worden en het vroegtijdig wakker worden. Deze veranderingen die eigenlijk normaal zijn, worden door vele mensen bestempeld als «slechten». Met de tijd maken ze zich hierover meer en meer zorgen. Daardoor zijn ze permanent met hun onbegrepen slaapgedrag bezig en vergeten ze de basisoorzaken ervan. Factoren die het slapen in zijn verschillende facetten kunnen bemoeilijken, kunnen behoren tot uiteenlopende terreinen. Zo kunnen ze of situatief of psychologisch of farmacologisch of lichamelijk zijn. Soms treden verschillende factoren terzelfdertijd op. Concreet houdt dit in dat bepaalde prikkels (licht geluid, temperatuur of remmend of stimulerend) op het inslapen invloed uitoefenen. Ons alledaags leefpatroon is ook van groot belang. Doen we overdag dutjes uit verveling? Doen we voldoende fysische inspanning? Letten we voldoende op onze voeding? Gebruiken we niet teveel middelen die ons zenuwstelsel rechtstreeks beïnvloeden (koffie, alcohol, nicotine)? Pijnen die men overdag minder voelt omdat we er ons minder op concentreren, kunnen bij het inslapen vaak heviger aangevoeld worden. Daardoor bemoeilijken ze juist dit inslapen. Tenslotte, vooraleer we bepaalde factoren meer in detail bekijken, vergeten we ook niet het belang van de kwaliteit van het bed en van de slaaphouding die dit bed mogelijk maakt. Sommige mensen liggen beter hard en plat. Daardoor vermijden ze slaapmoeilijkheden die te maken hebben met rugklachten of slijtageverschijnselen aan de tussenwervelschijven. Mensen met een slechte bloedsomloop of hartpatiënten kunnen dergelijke houding moeilijk aan. Ze worden erdoor benauwd of krijgen soms ademhalingsmoeilijkheden. Ze voelen zich daarom beter als ze wat hogerop slapen. Uit de zo juist opgesomde reeks van beïnvloedingsfactoren, blijkt duidelijk dat slaapgedrag sterk individueel gebonden is. Toch zijn er enkele algemeen geldende regels die alle slechte slapers even goed voor zichzelf moeten nakijken. Moet men een slaapgewoonte opbouwen? Volgens de slaaponderzoekers, gaat het inslapen gemakkelijk als men van het naar bed gaan een ritueel maakt. Vooral als men slaapproblemen heeft moet men bepaalde voorbereidingshandelingen liefst iedere avond trouw herhalen. Daartoe behoren: wassen, tanden poetsen, een drankje nemen, het tijdstip waarop dergelijke handelingen gebeuren en het uur van het slapengaan en het opstaan. Elkeen kan door zelfobservatie met de tijd vaststellen hoeveel uren slaap hij juist nodig heeft om zich tijdens de dag goed te voelen. Forceren naar meer toe, kan hierbij verkeerd zijn. Mensen met slaapproblemen kunnen geholpen worden door lezen als hulp bij inslapen. Men kiest hiervoor nauwkeurig zijn lectuur. Prettige, beschouwelijke, beschrijvende lectuur is zeer geschikt. Men leest elke avond in bed een stukje uit een aanqenoorn boek. In bed televisie kijken, kranten lezen, eten en breien gaan regelrecht in tegen vorige raadgevi ngen. Is alcohol een goed vervang middel voor slaapmiddelen? Het is gekend dat een borrel, een glas wijn of een glas bier het inslapen bevordert! Als het slechts bij ééntje blijven kan, dan zijn hiertegen geen bezwaren! Het gevaar van alcohol schuilt echter in de gewenning. Dan ontstaat een ware verslaving die op zijn beurt oorzaak kan zijn voor andere slaapproblemen. Het is belangrijk te weten dat alcohol de werking van slaapmiddelen versterkt en dat het gebruik van beiden gevaarlijk kan zijn. Zijn er andere drankjes te vermijden of aan te raden? Slechte slapers drinken bij of na het avondmaal geen koffie, thee, cola of schweppes! In deze dranken zitten opwekkende stoffen! Zo bereikt de werking van coffeïne pas haar hoogtepunt na ongeveer drie uur en werkt nog zeven uur na! Slechte slapers berekenen dus best het uur vanaf hetwelke geen koffie meer gedronken wordt! Kruidenthee's zijn onschadelijk. Wees daarom nooit bang om een samengestelde slaapdrank te gebruiken. Veel mensen bereiken hiermee perfekte resultaten. Tenslotte denken onze lezers eraan dat als men angst heeft voor slecht slapen en dus naar bed gaat met de vooropgestelde idee dat hij niet slapen zal, wellicht ook niet slapen zal! Gewoonten aankweken die anders doen slapen, vragen tijd! Alles lukt dus niet van vandaag op morgen! Stilaan zal je van jezelf verwonderd staan hoe verkeerde gewoonten veranderd kunnen worden. Bedenk dat het lichaam als het een keertje weinig of zeer slecht geslapen heeft, de nodige slaap wel een volgende keer terug inhaalt. Ook daar moet je in vertrouwen! G.V. 9

10 10 VAN DIERENHUID TOT SPIJKERBROEK DEEL VII : DE FRANSE MODE ONDER LODEWIJK XIV De Franse mode bracht eenheid in de kleding van de heersende klasse van alle Europese naties. Maar niet enkel op het gebied van de mode is Frankrijk toonaangevend. De totale kultuur van Europa spitst zich toe op Frankrijk: Lodewijk XIV, de zonnekoning. In de jaren 1680 werd het paleis te Versailles gebouwd. Tot ver in de 18de eeuw is geen enkele hoofdstad, ook al is deze van een klein nietig vorstendommetje, tevreden, indien hij geen paleis met park zoals Versailles bezit. Binnen de architektuur blijft alles binnen maat en geeft zich nimmer over aan uitbundigheden. De levensstijl van Lodewijk XIV heeft een karakter met de typische eigenschappen die we barok kunnen noemen. Ze is bij uitstek de kunst van het grote, machtige gebaar, het imposante. De hele dag is de koning het middelpunt van een uitvoerige ceremonie die begint bi j het ontwaken en eindigt bij het slapen. Hij schaart alle hovelingen om zich. Statigheid, hoofsheid en hoffelijkheid heersen alom. De hovelingen verschijnen voortdurend in het openbaar en moeten voortdurend op hun tellen letten. Psychologisch is het ook belangri jk dat Mansart in 1678 de spiegelgalerij oprichtte waarbij de hovelingen elke schrede van hun houding konden kontroleren. De geliefde van de koning gold als grootste onderscheidingsteken en adelijke families dongen naar deze eer om een betere positie te mogen verwachten. De dames vormden het sieraad aan het hof. De aandacht ging vooral naar de maîtresses die een zeer belangrijke positie innamen. De heersende aristokratie hield echtelijke trouw voor burgerlijk. Het schoonheidsideaal van deze tijd was dat zoals we op de schilderijen zien. De persoonstrekken werden aangepast zodat een vol gelaat, een welgevormde mond met zware onderlip, amandelvorm ige ogen waarvan de bovenste oogleden sterk gemarkeerd zijn en een krachtig gebouwde neus en onderkin zi jn bekomen. De pruik werd een heel belangrijk onderdeel van de kleding. Rond 1640 begon deze mode. Ze waren convonkelijk vuurrood of hoogblond. In 1655 verleende de vorst een vergunning aan 48 pruikemakers in Parijs. De pruik werd het symbool van de aristokratie. Zij vergrootte, stilleerde en belichaamde de wezentrekken van de heersende klasse. Allongepru i ken werden meer gedragen. De man liet zich kaalscheren. De behoefte aan pruiken werd zo groot dat men goedkopere van schape- of geitewol en ook wel van paarde haar maakte. Het enige mannelijke aan deze eerder vrouwelijke kleding is de snor. Het hemd wordt steeds gedragen en de kant aan de mouw en kol maakte het tot een dekoratief iets. Het werd onder de camisole of het ondervest gedragen. Zelden was het helemaal te zien wat niet betreurenswaardig was. Het wassen van ondergoed en de lichaamshygiëne waren niet bepaald in de mode. De koning was niet meer grondig gewassen sinds zijn prille jeugd. Men wisselde hoogstens eenmaal in de maand van ondergoed. Parfums vervangden de properte. De onderjas was lang en kreeg een mantelachtig karakter. Het reikte tot aan de knieën en was dichtgeknoopt aan de borst en open aan de heupen. Deze verlenging werd ook door Karel 11 van Engeland ingevoerd en was afkomstig uit het Oosten. Om buiten te gaan trok de man een rock aan. Het was een nauwsluitende lange jas met mouwen die tot de elleboog reikten. Ze eindigden in een sti jve strook kant met daaronder hemdsmouwen tot aan de pols. Deze rock werd in de beste materialen vervaardigd en met galonnen versierd. Knopen en knoopsgaten dienden tot versiering. Later werd de juste-au-corps breder en wijder op de heupen. De schouderbreedte nam toe en de zakflappen werden breder. In 1700 stond de juste-au-corps heel wijd uit en om dat te bekomen werd hij met paardehaar opgevu ld. De man droeg de culotte die tot onder de knie reikte en versierd werd met galons. Ze was doorgaans door dezelfde stof gemaakt. Aan het eind van de eeuw bond men een halsdoek om de nek die van kant was. Het was de voorloper van de herendas. De kleding werd voltooid door gekleurde kousen, meestal roze of rood. Zijden kousen werden zo belangrijk, dat Colbert in een slot nabij Parijs een koninklijke werkplaats met 200 getouwen oprichtte. De schoenen hadden hoge hakken die een andere kleur dan de schoenen zelf hadden. Rood was zeer gepast. De hoed is een driekante steek die niet op het hoofd gezet werd. Meestal is de kleur zwart. Een rijke pluimbezetting maakt de versiering

11 uit. De vrouw probeert' de statigheid van de versch ijning te versterken door het verlengen van de fiquur in combinatie met de sleep. Het overkleed wordt al tegen 1680 achterwaarts omgeslagen. Daar ontstaat een draperie die enigszins verwant lijkt met tournure. Men streeft naar een verhoging van het kapsel, althans aan de voorzijde. Dwars over het hoofd maakt men een scheiding van oor tot oor. Het achterhaar wordt de platte chignon, het voorhaar wordt hoog opgekruld. De dames bepoederden het haar met tarwemeel. Het keursl i[fje vertoont een brede uitsnijding en de mouwen reiken nauwelijks tot aan de ellebogen. De niet al te wijde, rijk versierde rok was tot één geheel aan het lijfje genaaid. De slanke tendens van de vrouwen wordt onderstreept door het nauwe keurs dat voorzien was van ongeveer 50 cm lange stalen veren die een kaarsrechte houding gaven. Het korset kwam tegemoet aan het hofceremonieel dat verlangde dat men uren na elkaar recht stond. De taille werd langer en eindigde in een punt vooraan. Meisjes droegen het korset van jongsafoon. Niet alleen om de taille smaller te maken maar om de borst omhoog te duwen. Het overkleed moest juist over het korset passen. Het was in rijk materiaal vervaardigd van fluweel of zware zijde, over het onderkleed in zilver of goud. Vanonder de korte mouwen kwamen fijne linnen mouwen, samengesnoerd met banden en poefs. D~ Franse barok had een voor- Iiefde voor zware, donkere stoffen met voorkeur voor donkere kleuren, scharlaken, kersrood, donkerblauw. Vrouwen mochten ook roze, hemelsblauw, lichtgeel dragen. Lodewijk XIV hield van bruin en de diamant was favoriet. Eind 1600 plaatsten de dames schoonheidsvlekjes of mouches op hun gezichten. Deze kleine zwarte pleistertjes, heel kleine, volle en halve maantjes, sterretjes, hartjes moesten met zorg en goede smaak uitgezocht worden. Ze moesten de schoonheid van het gelaat verhogen, de gezichtsuitdrukking verlevendigen. Bij de mondhoek aangebracht noemde men ze «een kus" en moest de glimlach guitig maken. Aan de ooghoeken duidde ze op hartstocht en moest het oog groter doen schijnen. De kleding der dames bestond uit een keurslijfje dat de borst omhoog perste en uit twee rokken : een bovenrok, die van de taille af gespleten was en naar onderen uitstond, zodat hij van voren een tweede rok liet zien. Het lijfje had een V-vormige opening die werd opgevuld met een soort maaglap in de vorm van een schild. De maaglap was met karton of baleinen verstevigd en vaak overdadig versierd met borduursel of met rijen strikjes, die van boven naar onderen steeds kleiner werden. Het met baleinen verstevigd lijfje werd op de rug dichtgeregen. De vrij ruime mouw eindigde net boven of onder de elleboog. Daaronder kwam de hemdsmouw te voorschijn, afgezet met aangerimpelde kanten stroken. Tussen 1710 en 1720 verschijnt de hoepelrok of «panier». een geraamte van baleinen ringen die naar onderen toe steeds wijder worden. Er was zo'n grote vraag naar dit materiaal dat de Hollandse Staten generaal in 1722 een maatschappij op walvisvaart oprichtten met het doel, paniers te maken. Hierover spande men de beide rokken. De hoepelrok nam tenslotte zulk een omvang aan, dat men de hoepels ovaal moest maken om de dames tenminste dwars door de deur te laten. Soms werd hij aan weerskanten van de heupen hoger, zodat men de ellebogen erop kon laten rusten (robe à coude). Hierbij hoorden elegante schoentjes met hoge hakken. De Régence-sti ji vormt de overgang tussen Lodewijk XIV, barok en Lodewijk XV, Rococo. Men nam afscheid van het stijve hofceremonieel om over te gaan tot een meer levensvreugdrijke stijl waar men naar mogelijkheden zocht om het stijve, pompeuse kwijt te raken. De Régence-stijl werd beïnvloed door kulturen van Oosterse volkeren. In de mode gebruikte men het tedere palet en de zijde stoffen van de Chinezen. Het silhouet van beide geslachten was kegelvormig, overeenkomend met de hoofdletter A. De mannenkleding werd nauwer en de jas werd bijna nooit gesloten. Kanten werden vooral gebruikt in het open gedeelte van het vest en om de onderkanten van de mouwen te sieren. De pruiken hadden niet langer zo'n grote omvang en i.p. v. vuurrode droeg men nu witbepoederde. De pruikenmode had voor gevolg dat men zi jn hoofd i n gezelschap onbedekt liet. Nochtans, zelfs aan de tafel bij Lodewijk XIV hield men in het gezelschap van de dames zijn hoed op. Vanwege de poeder en de rolvormige kunstkrullen kon de hoed haar plaats niet meer innemen. De silhouet en de kwaliteit van de vrouwenkleding veranderen nog meer. De hoge feestelijke fontange verdwijnt. De vrouwen droegen bi j alle gelegenheden de contouche. Dat was een laag klein gepoederd kapsel. De halsuitsnijdingen waren groter dan tijdens de barok. De panier kwam terug alhoewel niet zo wijd. «Van Dierenhuid Nadine Loones tot Spijkerbroek» Gent

12 GE IJN!JHE/!J door Flavia Cosyn Machteld De Duffeleer Een goede stoelgang is een belangrijke voorwaarde om zich lichamelijk goed te voelen. Wat een goede of normale stoelgang is, is echter moeilijk te omschrijven. Zo lezen wij in een uitgave over voedingsgewoonten dat de inwoners van het Afrikaanse platteland 4 maal meer ontlasting uitscheiden dan wij westerlingen. Aard van de voeding en voedingsgewoonten spelen sterk door. Daarnaast verschilt de behoefte duidel ijk van mens tot mens. Onregelmatige en harde ontlasting in geringe hoeveelheid - verstopping of constipatie genoemd - is een probleem waar heel wat oudere mensen mee kampen. Gelukkig zijn de meeste constipatieklachten vrij onschuldig. Zo treedt opstopping gemakkelijk op bij bedrust en ziekte. De darmspieren krijgen bij bedrust zeer weinig beweging. Dit leidt tot het traag passeren van de darminhoud. Bovendien eet een bedlegerige patiënt niet zoveel, de darmen zijn dus niet zo vol. Naarmate de darmen leger zijn, passeert de inhoud langzamer. Daarbij komt nog dat bepaalde medicijnen (b. v. antidepressiva, hoestsiropen, kalmerende middelen) eveneens verstopping veroorzaken. Constipatie is ook vaak het gevolg van een aantal slechte gewoonten. Sommige mensen maken zich teveel zorgen over hun stoelgang en grijpen voortdurend naar laxeermiddelen. De darmen raken aan deze middelen gewend en zetten hun natuurlijke activiteit stop. Andere personen verl iezen hun normale aandrang omdat zij het te druk hebben en niet de tijd nemen om rustig naar het toilet te gaan. Een' volgende oorzaak van constipatie is een zittend leven en een verkeerde voed i ngsgewoonte. Voldoende lichaamsbeweging en voldoende ruwe vezels in onze voeding zijn voorwaarden voor een normale stoelgang. Voedingsvezel is onmisbaar in een goede voeding. De wanden van de plantaardige cel bestaan uit vezel. De vezel is grotendeels samengesteld uit onverteerbare bestanddelen. De vezel wordt dus niet opgenomen, hij wordt grotendeels uitgescheiden. De voedingsvezel trekt water aan, waardoor de ontlasting vergroot. Door toename van de darminhoud wordt de dorrnbeweging bevorderd en verloopt de stoelgang gemakkelijker. Neem de nodige voedingsvezel op door veel bladgroenten en fruit te eten en door deze rauw of weinig gekookt te verorberen. Rauwe groenten zijn beter dan gekookte, daar bij het koken heel wat rijke lei laxeermiddelen maar vraag uw arts om advies. Meestal is er geen reden tot paniek en lijdt u niet aan een ernstige kwaal. Het is echter uw arts die hierover uitsluitsel kan geven. Tot slot bieden wij u een aantal tips aan om constipatieklachtej1 te voorkomen. - Drink 's morgens een glas water op uw nuchtere maag. - Ontbijt rustig en drink nadien opnieuw een glas water. - Ga daarna naar het toi let. BIijf er even rustig zitten. Het is niet,erg wanneer er geen ontlasting is. - Volg een vezelrijk dieet, dat veel zemelen, peulvruchten, volkorenbrood en bladgroenten bevat. - Drink veel water en sap van citrusvruchten. Wees zuinig met chocolade. - Zorg voor voldoende Iichaamsbeweging. Ga iedere dag even wandelen of fietsen. CONSTIPATIE bestanddelen verloren gaan. Andere qe ede bronnen van vezelstoffen zijn aardappelen, zemelen, volkorenbrood, roggebrood, havermout. Laten we ook niet vergeten dat het belangrijk is voldoende water te drinken (ongeveer anderhalve liter per dag). Stoelgang is niet aan vaste regels gebonden. Sommige mensen ontlasten zich tweemaal per dag, anderen slechts 2 of 3 maal per week. Als de constipatie blijft duren, grijp dan niet naar aller- 12

13 OVER GELD door P.D. R. VEZELS, EEN «BELANGRIJK» ONDERDEEL UW VOEDING VAN De belangstelling voor de opname van de voedingsvezel werd gestimuleerd, toen men vaststelde dat bepaalde welvaartsziekten in nauw verband stonden met een verminderde vezelopname. Zwaarlijvigheid, constipatie, diabetes, hart- & vaatziekten, galstenen, appendicitis, darmkanker, aambeien zijn welvaartsziekten. Vezels spelen een belangrijke rol bij onze spijsvertering, darmwerking en het evenwicht van ons organisme. Sinds het begin van deze eeuw, eten we steeds meer geraffineerd voedsel, dat armer wordt aan voedingsvezel. De aanbevolen hoeveelheid vezel/dag is 30 g, maar de meesten ander ons halen de 20 g nog niet. Tarwezemelen zijn een belangrijke bron van vezels, maar ook andere granen, groenten en fruit. Heeft u er al eens over nagedacht hoeveel vezels u eet? V.D. Naast het papiergeld (de biljetten) en de munten, kortweg chartaal geld genoemd, kent men nog het giraal geld. Men beschikt over dit geld door middel van cheques en overschrijvingen. Het zijn documenten die bij banken of girodiensten in bewaring worden gegeven om verlies te voorkomen en om betalingen te vergemakkelijken. Via deze documenten wordt aan de financiële tussenpersoon opdracht gegeven een bepaalde som op zicht en contant uit te betalen. Geld is niet steeds een goed, doch tevens een symbool. Dit blijkt duidelijk uit het volgende. Bij gebruikmaking van cheques of overschrijvingen wordt geen geld in omloop gebracht, doch geschiedt enkel een boekhoudige verrichting. B.v. wanneer iemand een rekening heeft bij dezelfde bank als de persoon die opdracht geeft tot betalen van een bepaalde som, wordt het ene tegoed'verminderd (de rekening wordt gedebiteerd) en het andere tegoed vermeerderd (gecrediteerd) voor hetzelfde bedrag. In een ander geval, wanneer twee personen terzelfdertijd schuldeiser en schuldenaar zijn, heeft compensatie plaats. Hebben beide personen rekeningen bij verschillende banken, dan gebeurt hetzelfde in die zin dat de banken periodiek hun wederzijdse verplichting door compensatie regelen. OPGElET Sinds 15 juli jl. verloor het oude nikkelen vijffrankstuk zijn wettelijke betaalkracht, hetgeen betekent dat er niets meer mee kan worden betaald. Aanvankelijk was de datum van 15 januari 1987 vooropgesteld, doch een aantal noodzakelijke aanpassingen aan telefoonapparatuur, parkeermeters, etc. maakten uitstel van deze maatregel noodzakelijk. Om kort te zijn verviel dus het oude vijffrankstuk en werd vervangen door het nieuwe vijffrankstuk dat sinds 14 januari vorig jaar parallel met het oude stuk in omloop kwam. Tot 15 oktober worden de oude munten nog aangenomen door de post en de belastingsantvangers. Nadien kunnen ze nog gedurende 14 dagen worden ingeruild bij de Nationale Bank en vanaf 1 november verliezen de stukken onherroepelijk alle waarde. Ter info: Het oude vijffrankstuk woog 6 gram, terwijl het nieuwe slechts 5,5 gr weegt. Op basis van dat gewichtsverschil kunnen de meeste parkeermeters het onderscheid maken en voor het elektromagnetisch mechanisme van telefooncellen is het een koud kunstje om de oude en de nieuwe vijffrankstukken uit elkaar te houden. 13

14 ZURE NEERSLAG In een vorige Courant werd uitgelegd wat met zure neerslag werd bedoeld, en hoe het onstaat. Nu wordt weergegeven wat de invloed ervan is en de gevolgen op materialen, op de gezondheid, de bodem, de planten, het grondwater en de waterlopen. Op materialen Zwavelafzettingen beschcdiqen verschillende materialen zowel rechtstreeks a Is onrechtstreeks. Verzuurde grond en water beïnvloeden de materialen die erin begraven of ondergedompeld zijn. Onderhevig aan schade zijn o.a. zink, staal, koper, nikkel, aluminium. Zwavelhoudende lucht kan ook beschadiging toebrengen aan plastic, papier, leder, textiel, gips en elektrische contacten. Eenander groot probleem is de schade toegebracht aan historische gebouwen en monumenten uit zandkalksteen. Op de gezondheid Luchtvervuiling heeft verschillende effecten op de gezondheid, gaande van lichte ongemakken tot een verhogi ng van het sterfteci jfer. Vooral stadsbewoners, bejaarden en kinderen zijn een gevoelige bevol ki ngsgroep. Op de bodem Voor een groot deel wordt de verzuring van de bodem veroorzaakt door de afzetting van verzurende deeltjes. Ook onze moderne landbouwmethodes veroorzaken een onevenwicht in de bodemhuishouding. De planten zelf verzuren steeds de bodem. Wanneer men echter planten laat rotten, gaat het proces in omgekeerde richting en wordt de bodem minder zuur. Door afzetting van verzurende deeltjes uit de lucht of het water wordt de kans verminderd dat de bodem zichzelf neutraliseert. Zuren reageren met co lcium-. magnesium- en kaliumzouten waardoor deze voor de plant noodzakelijke voedingsstoffen uitspoelen. Bij een ph kleiner dan 4,5 gaat aluminium in oplossing. Het vrijgekomen metaal tast de wortels aan. Hierdoor worden ha bos beschadigd. Op de planten De paniek-reacties rond zure neerslag werden uitgelokt door 2 sterk uiteenlopende verschijnselen: - de «dode» meren in Scandinavië - het massaal afsterven van bossen in Midden-Europa Vooreerst werd geen verband gezocht tussen beide verschijnselen. Erwerd zeker niet gedacht aan luchtpollutie als mogelijke oorzaak, vermits de getroffen zones op vrij grote afstanden van de luchtverontreinigende bronnen gelegen zijn. De uitwerking van zure neerslag gebeurt zowel via de bladeren of de naalden als via de bodem. Doordat de naalden aan naaldbomen langduriger blootstaan aan de inwerking van zure regen is het effect dan ook opvallender. S02 kan binnendringen langs de huidmondjes op de bladeren. Daardoor treedt een algemene remming op van de fotosynthese, met als gevolg een verminderde scheut- en wortelgroe i. Hierdoor ontstaat vervroegd bladverlies, een algemene afname van de vital iteit en een verminderde weerstand tegen parasieten. Door de constante insijpeling van zuur regenwater lossen bepaalde metalen op in de bodem. Deze werken indirect giftig doordat ze het fijn wortelsysteem aantasten. Hierdoor verlaagt de opname van water en voedingsstoffen. Vooral droge zomers kunnen dan fataal worden. Op het grondwater Regenwater dat niet verdampt sijpelt door in de bodem en wordt grondwater. Het verzuurde water lost, op zijn weg naar de ondergrondse reservoirs, giftige metalen op. Alzo is het grondwater, van belang voor heel wat drinkwaterbevoorrading, in grote gebieden reeds giftig. Ook worden ondergrondse waterleidingen aangetast, wat verstrekkende technische en economische problemen veroorzaakt en uiteraard ook schadelijk is voor de gezondheid van de mens. Verzuring van meren en waterlopen In verzuurd water stijgt het aluminiumgehalte, wat zeer toxisch is voor veel organismen. Hierdoor gaat de populatie van planten en dieren achteruit. Enkele soorten zijn sterk resistent en worden dominant. Vissen zijn meestal volledig verdwenen, terwi j I het water opvallend helder is en de diepte van zichtbaarheid verschillende keren groter is dan normaal. ie ie ie ie ie ie A ~U\? ie ie ie Educatieve dienst - Schoolmuseum Prof. M. Thiery (Gent) 14

15 CursIefje HET VERJAARDAGSGESCHENK door Jos Notermans «Je lacht je een bult», zei flink in de hand. mijn. kleindochter toen ik onwennig met het pakje in mijn handen stond. Het was grootvaders verjaardag en de familie had uitgebreid aan hem gedacht. Alleen, over de keuze van het cadeau bestond zichtbaar onenigheid. «Waarom zou hij wel lachen? -. informeerde grootmoeder verontwaardigd. «Ik durf wedden dat hij er blij mee is». Grootvader wist dus dat van hem enige vorm van enthousiasme verwacht werd als hij het pakje zou open doen. «En anders kunnen we het nog altijd ruilen», vervolgde ze aarzelend. Geef toe dat er minder nodig is om nieuwsgierig te worden. Daar ging dus de feestverpakking, op zoek naar de inhoud. Die bleek te bestaan uit een witte short met bijpassende witte shirt met blauwe streep. Kleinzoon, kleindochter, zoon en schoondochter bekeken me met olifantenogen, klaar om uitgebreid beginnen te gieren als ook maar een spiertje in mijn gezicht verdacht zou gaan trillen. Maar ik had mezelf «Vind je het niet prachtig?», vroeg mijn vrouw. «Het is prachtig», gaf mijn zoon toe. «Voor jonge mensen!» Met een bijna beledigende nadruk op «jonge». Wel, omdat ik mij helemaal niet oud voel, had ik niet onmiddellijk bezwaren en mijn vrouw spiegelde mij ook nog droombeelden voor van zon in de tuin, sporten met de LBG, lezen in de strandzetel en bruine benen onder een witte short. «Tof?» vroeg ze. Tof! Maar de maanden mei en juni waren de meest verschrikkelijke sinds het invoeren van de regen. Tot op zekere dag een straaltje zon haar opwachting deed. «Nu of nooit -. dacht ik. Short en shirt aan en... vliegensvlug de tuin in om even te gaan voelen hoe het zou worden in een echte zomer. Omdat een ei nd je verderop boven de sparrebomen een donkere wolk kwam aanzweven, liep ik vrijwel onmiddellijk terug richting keuken. Ik bleef stoori, de schim ook. Even een aarzeling en dan liepen de schim en ik ncor de open plek waar we een beter zicht hadden op elkaars eigendom. En toen stonden we tegenover elkaar: mijn buurman in ik. Hij droeg een witte short. Hetzelfde merk als die van mij. Daarboven droeg hij een witte shirt met blauwe streep. Ook hetzelfde merk als de mijne. Net alsof we i n een spiegel keken of... misschien was ik wel de helft van een eenei ige tweeling. «Voor mijn verjaardag! -. grijnsde mijn generatiegenoot. Ik knikte. Onze echtgenotes hadden bi ijkbaar dezelfde smaak. Alleen, zij hadden door-dezon-bru ingebakken-ma nnen bij het cadeau gedacht. Omdat het op dat moment zowat een halve eeuw geleden was dat we nog een zonnige dag hadden beleefd, stonden wij er dus kleurloos bi j, als pas geplukte grijswitte leghorns. Mijn buurman stelde voor een herendubbel te proberen - hij speelt tennis - terwijl ik het eerder zag als een klederdracht om door de bossen te hossen. De wolk schoof nu voor de zon en op dat ogenblik kwamen de vrouwen, bijna gelijktijdig, buiten. Ze riepen gezamenlijk en gelijkgestemd : «Ben je helemaal gek? Wie draagt met dit weer en op die leeftijd zo'n spullen?» De eerste druppels vielen. Die deden de kan overlopen. 15

16 «SOCIAAL-CULTUREEL MET VOLWASSENEN VORMINGSWERK» OVER ZIN EN ONZIN VAN VORMINGSWERK MET OUDERE MENSEN In een reeks van artikels over het sociaal-cultureel vormingswerk met volwassenen, hebben we getracht een bondige inhoudelijke schets te maken over de historiek, het karakter, de doelgroepen en de ondersteunende therorieën ervan. In dit laatste artikel uit de reeks, pikken we aan bij enkele demografische gegevens. Eind 1985 telde Vlaanderen personen van 60 jaar en ouder op een totale bevolking van mensen. Dit betekent een verhouding van 18,6 %. Volgens de bevolkingsvooruitzichten van het N.I.S. zal in de komende vijftien jaar de totale bevolking in Vlaanderen vrijwel gelijk blijven. Ze zou zelfs amper toenemen met eenheden op het einde van deze eeuw. Daar tegenover mag verwacht worden dat de bevolking van 60 jaar en ouder zal stijgen met eenheden. Dit betekent in die groep een stijgi ng van 15,6 %. G. Dhooge onderkent op grond van de bevolkingsvooruitzichten voor Vlaanderen betreffende sterfte, vruchtbaarheid en migratie volgende belangrijke trends: a. Wegens de onzekerheid omtrent vruchtbaarheids- en migratieverloop, kan gesteld worden dat ofwel de bevolking op het niveau van 1986 blijft ofwel afneemt. In elk geval lijkt een aangroei minder tot de mogelijkheden te behoren. b. Het is in gelijk welke prognose duidelijk dat het aantal ouderen van zestig jaar en ouder de eerstkomende jaren verder zal toenemen. c. De ontwikkeling laat een enorme toename zien van het aantal hoogbejaarden van 85 jaar en ouder. d. Er blijft een aanzienlijk vrouwenoverschot in de ouderengroep bestaan. e. De sedert enkele jaren vastgestelde trend, waarbi j het aandeel van de alleenstaanden in de bejaardengroep sti jgt, zal zich ook in de toekomst verder zetten aangezien het fenomeen leef tijdsgebonden is. f. Aangezien het gebruik van diensten en voorzieningen sterk toeneemt met de leefti jd, mag worden verwacht dat vergrijzing van de bevolking in het algemeen en van de interne verschuivingen binnen de bejaardenbevolking inzonderheid, van invloed zal zijn op het voorzieningengebruik in de toekomst. Vanuit deze trends vertrekkende, kunnen we ons de vraag stellen naar de zin van een specifieke arbeid en wetenschap, gericht op de begeleiding van mensen boven de zestig en waarbij volgende facetten centraal staan: - de begeleiding bij de overgang van produktie-prestatie naar niet-economisch produktieve ti jdstructureri ng - de begeleiding bij maatschappelijk en cultureel opbouwwerk - de begeleiding bij de ver'dere persoonlijkheidsontplooiing en bij optimalisering van de zelfredzaamheid - de begeleiding van en de remediëring aan fysische, psychologische en sociale problemen inherent aan de leeftijd. Voor vorming als proces waarbij een persoon komt tot een beter verstaan van zichzelf en zijn situatie, tot een kritische waardering daarvan en tot een bewuste en gerichte hantering van de mogelijkheden in zijn samenlevingssituatie, is vanuit bovenstaande facetten duidelijk plocts. Het terrein van het vormingswerk, t. t.z. de intentioneel gerichte arbeid op de bevordering van dit proces, wordt «het» toekomstige werkveld voor de in de problematiek van de oudere mens speciaal opgeleide werkers. Onzinnig wordt dit gehele terrein echter in de context van een te sterke desengagement fylosofie. De sociale gerontologie heeft inderdaad in verband met het gelukkig ouder worden twee riva- Iiserende theorieën voortgebracht die, alhoewel ze in wetenschappelijke middens niet meer eenzijdig aanvaard worden, (zie de theorie van ouderdom als sterk individueel verschijnsel bij Thomae), nog duidelijk in praktijk wel te onderkennen zijn. Ze 16

17 door Guido Verbrugghe BOEK IN EEN NOTEDOP dienen daar ter verantwoording en voeding van de representatie van ouderdom bij heel wat mensen uit de dagelijkse praktijk. De eerste theorie of octiviteitstheorie stelt dat tevreden oud worden en zijn, steunt op een zo lang mogelijk aktief blijven, op het blijven presteren en het verder betekenis blijven hebben voor anderen via prestatie. Dé tweede theorie of desengogement-theorie stelt dat de tevreden oudere mens bepaalde vormen van sociaal isolement, van vermindering van sociaal contact en prestatie, juist zoekt. Zich baserend op de analyse van het ouder worden bij natuurvolkeren, menen de aanhangers van deze theorie dat het verlangen om nuttig en aktief te zijn, eigenlijk berust op de behoefte aan veiligheid en aan. erkenning door anderen met de bedoeling niet verstoten of verlaten te worden. Biedt de samenleving echter voldoende hulp en infrastructuur; dan wordt men tevreden oud in desengagement. Psychologische theorieën die spreken over het vervu Ilen van ontwikkelingstaken en zelfrealisatie hebben het inzicht op de ouderdom flink verdiept. Samen met de Bonn-studies hebben ze de waarde van de activiteits- en desengagements-theorie afgevlakt. Maar wat de zin of onzin van" het intensief werken met oudere mensen betreft, blijven de «representaties» doorwerken! «OUD }), beeld van ouderen en ouderenzorg Hoewel verreweg de meeste mensen in redelijk goede gezondheid oud worden, brengt de ouderdom voor hen persoonlijk, zowel als voor de oudere mensen gezamenlijk, veel veranderingen met zich mee. Veranderingen zijn uiteraard van biologische, maar ook van psychologische en van sociaal-economische aard. Onze samenleving vergrijst en dat heeft maatschappelijk-organisatorische en politieke consequenties. De dragende idee achter dit boek is dat die dingen samenhangen. Vele aspecten van het leven van ouderen en van de positie van de ouderdom zijn in dit boek belicht door specialisten op hun gebied. Zij deden dat in korte - goed leesbare - teksten. Hun doel was een integraal overzicht te bieden aan mensen die beroepsmatig met ouderen te maken hebben door hun bemoeienis met hulpverlening of met bestuurlijke zaken. Ook de ouderen zelf echter zullen in dit boek veel nuttige informatie vinden. In het eerste deel komt veroudering als biologisch proces aan de orde. Het tweede deel gaat over de beeldvorming rond en de sociaal-economische omstandigheden van ouderen. Het derde deel betreft aspecten als wonen, arbeid, houding, taalgebruik en inkomenspositie. Problemen rond gezondheid, ziekte, dood en het stervensproces vindt u in het vierde deel behandeld. In het vijfde deel gaat de aandacht uit naar mogelijkheden van hulp, zowel in de huiselijke omgeving als in tehuizen. Vervolgens bespreken de auteurs in het zesde deel het beleid dat de overheid ten aanzien van ouderen voert. Financiering en wetgeving staan daarbij centraal. Aan het slot van het boek werden de lijnen uit de diverse hoofdstukken in een overzichtelijk geheel samengebracht. Bovendien zijn enige belangrijke centrale ideeën en consequenties nader belicht. «Oud -. beeld van ouderen en ouderenzorg, Dr. C. W. Aakster, Wolters-Noordhoff, Groningen, ISBN

18 GEBRUIK EN MISBRUIK VAN GENEESMIDDELEN. door Mevr. L. Mermod (Gent) III GENEESMIDDELENEN OUDERDOM Bij het verouderen ontstaan er soms niet alleen economische en sociale problemen, maar ook problemen in verband met de gezondheid. Erzijn tot nog toe geen geneesmiddelen om de mensen ouder te maken, maar er zijn wel middelen om de kwaliteit van het ouder worden te verbeteren. Het is echter nog altijd een vraagteken hoe het komt dat sommigen leven tot 100 jaar en meer en anderen niet. ENKELE SPECIFIEKE ZIEKTEN BIJ VEROUDERING 1. Seniele Dementie of de ziekte van Alzheimer Men noemt deze ziekte in de volksmond «kinds» worden. De populaire voorstelling van zaken dat dit komt door verkalking van de bloedvaten van de hersenen, is verkeerd. Seniele dementie is te wi jten aan een achteruitgang van de cellulaire functie, d. w.z. het is een probleem van de hersencellen. Spijtig genoeg heeft men tot op heden geen geneesm iddel om dit proces tegen te gaan. Men is volop bezig met onderzoekingen en testen maar men denkt dat het nog een 15-tal jaren kan duren vooraleer een geneesmiddel tegen deze ouderdomskwaal op de markt tal komen. Opgepast! Als men wat geheugenverl ies heeft is dat geen reden om te veronderstellen dat men seniel zal worden! 2. Beroerte (Attackske) Het is een vasculaire aandoening in de hersendoorbloeding. Een bloedvat verstopt of scheurt open. Het verschijnsel gaat dikwijls gepaard met bewusteloosheid en zelfs met verlammingsverschijnselen. Vele klassieke geneesmiddelen met een vaatverwijdend effect en om het stollen van het bloed te verminderen, bestaan reeds lang, namelijk de anticoagulantia of de antistolmiddelen. 3. Ziekte van Parkinson Men ziet dikwijls dat oudere mensen beven. De eigenlijke oorzaak daarvan is tot op heden onbekend. Tegenwoordig bestaan er goede geneesmiddelen met dopamine die het proces van het beven fel kunnen vertragen. In de V.S.A. constateert men al enkele tijd dat jongere mensen die drugs gebruiken ook soms deze ziekte krijgen. 4. Ziekte van de kransslagaders De kransslagaders of de slagaders van het hart zijn de aders die het hart van bloed voorzien. Typische ziekten in verband doorrne e zijn «Angina Pectoris» en het «Myocardinfarct», Wat Angina Pectoris betreft, dient hier vermeld dat men tegenwoordig enorme vorderingen heeft gemaakt op het gebied van de medicamenten voor deze kwaal. Men weet nu zelfs meer dan een jaar geleden. Als laatste nieuwigheid kan men een pleistertje op de huid plakken met een beschermende stof erin die een aanval kan tegengaan. Dit pleistertje is reeds enkele tijd in de handel in de V.S.A. en sinds december 1985 in Frankrijk. Wat het Myocardinfarct (hartinfarct) betreft bestaan er goede medicamenten ter preventie. Het is evenwel alom geweten dat veel bewegen, vermijden van roken, proberen een normaal lichaamsgewicht te behouden, zout vermijden, enz. zeker goed is. 5. Aandoeningen van de gewrichten en de spieren Dit omvat reuma, artrose, artritis, osteoporose, enz. Het woord «reuma» is een zeer vage term die zeer verschillende ziekteverschijnselen dekt. Het omvat alles wat betrekking heeft op veroudering van de spieren en slijtage van de gewrichten. Ook jongere mensen kunnen geplaagd zijn met reuma. Psysica-therapie is aan te raden omdat dit de spieren soepel houdt en het volledig stijf worden tegengaat. Bij erge pijn geven de meeste dokters pijnstillers maar die zijn bijna allemaal slecht voor de maag. Beter is het dan ven een gewone aspirine te nemen. 6. Suikerziekte of diabetes Deze ziekte kan men krijgen als ouderdomskwaal maar ook door erfelijkheid. De problemen hier zijn dat de zieke in coma kan vallen als hij niet tijdig zijn inspuiting van insuline krijgt en dat de bloedvaten vlugger verslijten door de suiker in het bloed. - Geneesmiddelen: pillen en inspuitingen van insuline onder de huid. Vroeger moest dat 3 tot 4 maal per. dag gebeuren maar nu is 1 maal per dag een inspuiting van insuline-retard voldoende. Er bestaan tegenwoordig vele methodes om het insulinegehalte in het bloed te bepalen en te beperken. Door een bloeddruppel van een vinger te nemen en te onderzoeken, kan men nu weten hoeveel insuline er moet genomen worden. Recent bestaat de mogelijkheid om, door een licht pompje aan de opperarm gevestigd, per uur telkens de gewenste hoeveelheid onder de huid te brengen. Thans bestudeert men de mogelijkheid voor het aanbrengen van een kunstmatige pancreas (alvleesklier) maar dit onderzoek is nog In een beginstadium. Opmerking Zoals men een teveel aan suiker kan hebben in het bloed kan men op een bepaald ogenblik een te laag suikergehalte hebben in het bloed. Men spreekt dan van hypoglycemie. Bij dergelijke aanval moet men direct suiker nemen want anders is er gevaar voor coma. (wordt vervolgd) 18

19 GUL ONTHAAL Langs deze weg willen de L.B.G.- zangkoren (Gent en Kluisbergen) uit Oost- Vlaanderen, de provinciale organisatie L.B.G.-Limburg o.l.v. de heer Jos Notermans - stafmedewerker - zeer hartelijk danken voor de gulle ontvangst welke hun te beurt viel tijdens hun driedaags verblijf in Limburg j.1. Een alarmsysteem dat in geval van nood aan bejaarden en alleenwonenden hulpverlening waarborgt, 24 u op 24 u, 365 dagen op 365. De akkomodatie en de gastvri jheid van het vakantiecentrum «De Borggraaf» te Hasselt was een echte meevaller terwijl de geleide bezoeken aan de Landcommanderij «Alden Biesen» te Bilzen, het provinciaal Domein Bokrijk en het Nationaal Jenevermuseum te Hasselt, prachtig gestalte gaven aan het Limburgse patrimonium. Het optreden voor de L.B.G.-afdelingen en resp. besturen te Tongeren, bewees eens te meer welke mogelijkheden de gepensioneerden bezitten om hun «beweging» muzikaal kracht bij te zetten! Wie nodigt het zangkoor volgend jaar uit? RADIO Telkens van 6 tot 16 uur is het mogelijk om op BRT 1-radio het programma «zo d'ouden zongen» te volgen. De maandageditie wordt voorbehouden voor nieuws en actualiteiten die speciaal de oudere luisteraar aanspreken. Elke 2e en 4e maandag wordt ook aandacht gewijd aan de rijkdom van «Kruiden en Gezonde voeding» M.V.H. AALST tel. (053) ANTWERPEN tel. (03) BRUGGE tel. (050) BRUSSEL tel. (02) GENT tel. (091) HASSELT tel. (011) KORTRIJ K tel. (056) RONSE tel. (055) (055) Secure. êi==3 ile IiOOgste troef Sociale we!geving, verzekeringen en dienstverleni~. LUISTEREN en het laatste deel van de maandageditie blijft voorbehouden aan de platenkeuze van de luisteraars in «78-toerentijd», De dinsdageditie is een grote radiofonische terugblik op 100 jaar grote en kleine in «Het stond allemaal met Emiel Ramoudt. geschiedenis gedrukt» Op donderdag brengt «Zo d'ouden zongen», een aanloop naar de nieuwe Goud en Zilverwedstrijd voor bejaarde woorden zangkunstenaars. De cursiefjes van Jef Desseyn, Dorris C6me- Prinssen e.a. en klankbeelden Bejaardentehuizen hun plaats op donderdag. behouden uit De vrijdageditie besteedt aandacht aan de activiteiten jonggepensioneerden van de met onder meer de tips en raadgevingen van tuinman Herman Danhieux. Voorts is er de wekelijkse aflevering van het gesproken boek met de avonturen van Bakkeske en de laatste vri jdag van de maand speciale aandacht met Karel Vertommen. voor de poëzie 19

20 Clercq) voor gepensioneerden BEHOEFTEN PENSIOENSPAREN Begin 1987 werd door de regering medegedeeld dat de gepensioneerden ook nog dit jaar hun aandelenwet (pensioensparen voor gepensioneerden) zouden krijgen. Deze aandelenwet zou tegemoetkomen aan de wens van heel wat gepensioneerden om ook te kunnen genieten van het K. B. Cooreman-De Clercq, betreffende het Derde Leefti [dssparen. Deze wet stond immers slechts open voor belastingsplichtigen Teneinde tot 65 jaar. de komende jaren, inzonderheid Particulieren die certificaten de enorme aangroei van het aantal onze lezers meer infor- kopen van bijzonder erkende hoogbejaarden, zullen een stijging matie daaromtrent te kunnen geven, heeft de L.B.G. -redactie de heer Marc Eyskens, Minister van Financiën, aangeschreven. «In antwoord op uw brief.heb ik de eer u mede te delen dat de Regering bij het Parlement reeds andere bepalingen met het oog ondermeer op de bevorderi ng van de modernisering van de economie en de begunstiging vàn de winstdelende bezoldigingen. Gepensioneerden en bruggepensioneerden Gemeenschapsm inister Steyaert kunnen gedurende heeft een nieuw rapport van het vijf jaar, te beginnen vanaf het Centrum voor Bevolkings- en jaar 1987 en tot en met het jaar Gezinsstudiën voorgesteld over de 1991, inschrijven of overgaan tot raming van de behoeften naar de aankoop van aandelen of non-profit voorzieningen voor deelbewijzen in Belgische vennootschappen. bejaarden in Vlaanderen voor de Die maatregel periode van 1985 tot behelst de belastingsaftrek per belastbaar tijdperk van fr., In een periode waarin de overheid verhoogd met fr. voor de te kampen heeft met budgettaire echtgenoot. Een gezin zal aldus problemen, wordt zi j geconfronteerd tot 20".000 fr. kunnen aftrekken. met een toename van ge- zondheids- en welzi jnsbehoeften ingevolge een ouder wordende bevolking. Fondsen voor investering in risicokapitaal Demografische vooruitzichten voor fondsen voor investerinq in risicokapitaal (venture capital funds of lerlei vormen van hulpverlening in van de vraag veroorzaken naar al- afgekort FIRKA) zullen vanaf het de professionele voorzieningensector. aanslagjaar 1988 (inkomsten 1987) de aanschaffingsprijs ervan kunnen aftrekken van hun belast- Dr. G. Dooghe van het CB.G. bare inkomsten. poogde met het nieuwe rapport een inzicht te verwerven in de De aftrek bedrooqt maximum korte-termijn-ontwikkeling in de een wetsontwerp heeft ingediend fr. per belastingsplichtige dienstverlening aan bejaarden, zo onder de benaming «ontwerp en fr. per gezin. o. m. de te verwachten ontwikkeling van het aantal bedden in van wet houdende fiscale en be- Die certificaten moeten vijf jaar jaardentehuizen, van het volume worden bewaard, zoniet wordt te verlenen hulp door de diensten het fiscaal voordeel pro rata temporis teruggenomen. het aantal warme maaltijden, enz. voor gezins- en bejaardenhulp, van De fondsen zelf moeten hun Deze gegevens bieden een bijzon- Dit ontwerp van wet bevat onder- activa vooral beleggen in risicomeer der interessant referentiekader om volgende maatregelen ten dragend kapitaal, inzonderheid de discussie rond de verdere uit- gunste van gepensioneerden. in jonge ondernemingen, in innovatievennootschappen, bouw van de concrete zorgversievennootschappen reconverleningbouw en in ondernemingen gevestigd in Het volledig rapport is te verkrijqen Verlenging van het 2de luik van T-zones». op het CB.G.S., Nijverheidsstraat het K.B. nr. 15 (luik Monory-De Mark Eyskens te 1040 Brussel. 20