Heb hart voor je hoofd

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Heb hart voor je hoofd"

Transcriptie

1 NHS :12 Pagina 21 Heb hart voor je hoofd Informatie over een beroerte, TIA en het voorkomen daarvan

2 NHS :12 Pagina 2 Inhoud 3 Wat is een beroerte 4 Beroerte: de vierde doodsoorzaak in Nederland 6 Oorzaken van een beroerte 7 Gevolgen van een beroerte 10 De behandeling: medicijnen, goede zorg en vooral... revalideren 12 U kunt zelf uw kans op een beroerte verkleinen 13 Wanneer is meten van de bloeddruk zinvol? 14 Herken de voortekenen van een beroerte 15 De Hartstichting: ook actief voor patiënten met een beroerte 16 Meer informatie?

3 NHS :12 Pagina 3 Wat is een beroerte? Een beroerte, bijna iedereen heeft er wel eens van gehoord. Maar wat is het nou precies? In de medische wereld wordt een beroerte een Cerebro Vasculair Accident (CVA) genoemd. Vrij vertaald is dit een ongeluk in de bloedvaten van de hersenen. Bij een beroerte gaat er in feite iets mis met de bloedcirculatie in het hoofd.in deze brochure kunt u meer lezen over de oorzaken en gevolgen van een beroerte. Daarnaast zijn de voortekenen (een tia) van een beroerte beschreven. Maar vooral ook wat u zélf kunt doen om de kans op een beroerte te verkleinen. Het hart pompt bloed door de bloedvaten naar alle delen van het lichaam. Zo wordt het lichaam van zuurstof en voedingsstoffen voorzien. In een gezond bloedvat kan het bloed ongehinderd door het lichaam stromen (tekening A). De bloedvaten krijgen naarmate we ouder worden langzaam maar zeker te maken met verkalking. Door deze verkalking worden bloedvaten nauwer (tekening B). De verkalking vindt ook plaats in bloedvaten in de hersenen. Doordat de bloedvaten nauwer worden, is de kans op een verstopping groter. Als een slagader verstopt raakt is er sprake van een infarct. A B Herseninfarct Een beroerte ontstaat in 80 % van de gevallen door een infarct in de hersenen. Een infarct wil eigenlijk zeggen dat een bloedvat is afgesloten waardoor het bloed (met zuurstof en voedingsstoffen) niet verder kan stromen. Als gevolg daarvan sterft dat stukje van het lichaam af dat geen 3 Heb hart voor je hoofd

4 NHS :12 Pagina 4 zuurstof meer krijgt. Een herseninfarct kan op twee manieren ontstaan: 1 Door slagaderverkalking kan een slagader in de hersenen steeds nauwer worden. Uiteindelijk kan zelfs het bloedvat helemaal dichtslibben. 2 Doordat een stolsel of bloedprop het bloedvat afsluit. Door de afsluiting van het bloedvat kan het bloed niet verder stromen (tekening C). C Hersenbloeding Een beroerte kan ook ontstaan door een scheurtje in een bloedvat in de hersenen (hersenbloeding). Dit is het geval bij 20 % van de beroertes. Een scheurtje kan optreden als er bijvoorbeeld ergens in de bloedvatwand een zwakke plek zit. Uit het scheurtje kan vervolgens bloed uit het bloedvat lopen. Het weglekkende bloed kan het gevoelige hersenweefsel beschadigen, waardoor het afsterft (tekening D). D Beroerte: de vierde doodsoorzaak in Nederland Nog maar weinig mensen weten hoe ernstig een beroerte kan zijn. Wist u bijvoorbeeld dat elk jaar zo n Nederlanders voor de eerste keer een beroerte krijgen? Daarvan overlijdt 20% binnen een maand. Na een 4 Nederlandse Hartstichting

5 NHS :12 Pagina 5 jaar is eenderde overleden. Zo sterven er in ons land jaarlijks zo n mensen als gevolg van een beroerte. Gemiddeld zijn dat 13 mannen en 21 vrouwen per dag. Daarmee is beroerte, na hartziekten, kanker en longziekten, de vierde doodsoorzaak in Nederland. Door de vergrijzing zal het aantal sterfgevallen door een beroerte nog verder toenemen. Doodsoorzaken in Nederland in % 25% 9% 9% 27% Hart- en vaatziekten zonder beroerte personen Kwaadaardige aandoeningen personen Ziekten van de ademhalingsorganen personen Beroerte personen Overige doodsoorzaken personen Behalve dat beroerte de vierde doodsoorzaak is, is het bovendien in ons land de belangrijkste oorzaak van invaliditeit. Een beroerte heeft vaak tot gevolg dat een aantal belangrijke functies verloren kunnen gaan, zoals lezen, lopen, praten, zien, denken enzovoort. Ter vergelijking: er raken op dit moment elk jaar meer mensen invalide door een beroerte dan door een verkeersongeval. Kortom, een beroerte heeft vaak zeer ingrijpende lichamelijke, geestelijke en ook sociale gevolgen. Zowel voor de patiënt in kwestie, als voor zijn of haar directe omgeving. 5 Heb hart voor je hoofd

6 NHS :12 Pagina 6 Oorzaken van een beroerte Een beroerte ontstaat meestal doordat de vaatwand van een bloedvat in of naar de hersenen beschadigd is. Die beschadiging wordt veroorzaakt door een aantal factoren. Deze factoren heeft u met uw gedrag voor een deel zelf in de hand. Door gezond te leven kunt u dus zelf het risico op een beroerte verlagen. 1 Hoge bloeddruk Een belangrijke veroorzaker van zowel een herseninfarct als een hersenbloeding is een verhoogde bloeddruk. Bij een beroerte is dit een extra grote risicofactor. Zeker op langere termijn. Hoge bloeddruk leidt tot beschadigingen aan de binnenzijde van de vaatwanden. Daarnaast bevordert hoge bloeddruk slagaderverkalking, waardoor vaatwanden minder elastisch zijn. Zo kan een verhoogde bloeddruk op zich al zorgen voor het knappen van een zwak bloedvat in de hersenen en dus een hersenbloeding veroorzaken. Factoren als overmatig gebruik van zout en alcohol beïnvloeden de bloeddruk in negatieve zin. 2 Slagaderverkalking Indien een bloedvatwand beschadigd is, kunnen vetten in het bloed zich daaraan sneller vasthechten. Daardoor komt het proces van slagaderverkalking sneller op gang. Uiteindelijk kan een bloedvat helemaal dichtslibben. Het is algemeen bekend dat roken, een te vette voeding en overgewicht slagaderverkalking bevorderen. 6 Nederlandse Hartstichting

7 NHS :12 Pagina 7 Elke dag twee stuks fruit is goed voor hart- en bloedvaten. 3 Leeftijd Ook is de leeftijd vaak een risicofactor voor een beroerte. Dat is ook logisch te verklaren: op oudere leeftijd neemt de kwaliteit van de vaatwanden af en tegelijkertijd neemt de slagaderverkalking toe. Wie ouder wordt, heeft dus een hogere kans op een beroerte. Beroerte is echter beslist geen ouderdomsziekte, want nog altijd is 20% van alle patiënten met een beroerte jonger dan 65 jaar. 4 Diabetes Een al aanwezige hart- of vaataandoening kan de kans op het ontstaan van een beroerte vergroten. Ook patiënten met suikerziekte (diabetes) hebben een verdubbeling van het risico om een beroerte te krijgen. Suikerziekte bevordert nu eenmaal de slagaderverkalking in sterke mate. Gevolgen van een beroerte De gevolgen van een beroerte kunnen verstrekkend zijn. Dat heeft te maken met de plaats waar beroertes optreden: de hersenen. De hersenen hebben immers een belangrijke functie in ons lichaam: ze regelen zo n 7 Heb hart voor je hoofd

8 NHS :12 Pagina 8 beetje alles wat een mens tot mens maakt. Geen enkel ander orgaan geeft zoveel kleur aan ons menszijn als juist dit ingenieuze regelcentrum. De hersenen organiseren niet alleen het bewegen, zien, horen, spreken en denken, maar ook het gevoelsleven en emoties zoals lachen en huilen. Dat geregel vraagt uiteraard om een voortdurende energietoevoer richting hersenen. De hersenen worden dan ook via vier slagaders constant voorzien van zuurstofrijk bloed. Dit bloed bevat zuurstof en waardevolle voedingsstoffen. Die bloedtoevoer is van vitaal belang om de hersenen goed te kunnen laten functioneren. Zó belangrijk zelfs, dat de minste of geringste storing in die bloedtoevoer richting hersenen al kan leiden tot beschadiging of sterfte van hersenweefsel. Plaats in de hersenen bepaalt het gevolg Wat ook de oorzaak is van een beroerte, zowel na een herseninfarct als na een hersenbloeding treedt hersenbeschadiging op. Wanneer een stuk(je) van de hersenen is beschadigd of afgestorven, kan dat deel van de hersenen niet meer optimaal werken. De exacte gevolgen daarvan zijn afhankelijk van de plaats van de beschadiging in de hersenen. Zo kan een beroerte leiden tot het plotseling uitvallen van belangrijke lichaamsfuncties en ontstaan er onder andere verlammingen, gevoelsstoornissen, spraakstoornissen en gedragsveranderingen. De gevolgen van een beroerte verschillen van patiënt tot patiënt. Deze hangen namelijk af van de plaats in de hersenen waar de beroerte heeft plaatsgevonden. Dit verklaart waarom de één na een beroerte leidt aan een verlamming en de ander juist aan spraakstoornissen. 8 Nederlandse Hartstichting

9 NHS :12 Pagina 9 Handvaardigheid Motorische functies Voelen Taal Zien Spreken Ruiken Horen Emotie Evenwicht Ruggenmerg De plaats van de beroerte bepaalt de gevolgen Zichtbare en minder goed zichtbare gevolgen De gevolgen van een beroerte komen vaak ongekend hard aan. In de eerste plaats uiteraard voor de patiënt zelf. Stelt u zich eens voor dat u bijvoorbeeld van het ene op het andere moment uw linkerarm niet meer kunt bewegen. Welke problemen dat alleen al geeft bij bijvoorbeeld het aankleden, brood smeren en de krant lezen. Daarnaast heeft een beroerte vaak gevolgen, die minder goed zichtbaar zijn. U voelt zich bijvoorbeeld bang of intens verdrietig, maar u kunt met geen mogelijkheid onder woorden brengen waaróm. Of u denkt uw bord helemaal te hebben leeggegeten, terwijl het in werkelijkheid nog halfvol is. Of u herkent ineens familie en vrienden niet meer of kunt de weg naar huis niet meer terugvinden. Veel patiënten met een beroerte krijgen ook last van afasie. Afasie wil eigenlijk zeggen dat één of meer onderdelen van het taalgebruik niet meer goed functioneren. Afasie (A = niet, fasie = spreken) betekent dus dat iemand niet meer kan zeggen wat hij wil. 9 Heb hart voor je hoofd

10 NHS :12 Pagina 10 De behandeling: medicijnen, goede zorg en vooral... revalideren Voor de meeste patiënten vindt de behandeling in eerste instantie plaats in een ziekenhuis met een afdeling die is gespecialiseerd in beroertes. Deze afdelingen heten stroke units, naar de Engelse term stroke voor een beroerte. Indien iemand een beroerte krijgt, is het belangrijk dat hij of zij zo snel mogelijk naar een ziekenhuis wordt gebracht. Patiënten die een herseninfarct hebben gekregen en die binnen drie uur in een ziekenhuis zijn, kunnen soms worden behandeld met medicijnen. De medicijnen lossen het stolsel of de bloedprop in het bloedvat op. Patiënten die later dan drie uur bij een ziekenhuis binnenkomen lopen te veel risico op complicaties van de medicijnbehandeling en kunnen daardoor niet op deze manier worden behandeld. Een aantal van de patiënten die medicijnen krijgen toegediend, heeft kans op volledige genezing. De rest krijgt te maken met de gevolgen die hierboven zijn beschreven. Soms kan het opereren van een hersenbloeding levensreddend zijn. Slechts in een beperkt aantal gevallen van een herseninfarct is het mogelijk om een patiënt te opereren. Het gaat dan om patiënten met een ernstige vernauwing van de halsslagader. Zo n operatie kan het ontstaan van een nieuwe beroerte voorkomen. Verder bestaat de behandeling van een patiënt voornamelijk uit goede zorg en revalideren. Dat vindt plaats in het ziekenhuis, verpleeghuis, revalidatiecentrum of in de dagbehandeling (en de rest van de dag thuis). In de behandeling na een beroerte is begeleiding van een patiënt én diens naast betrokkenen van groot belang. Met name waar het gaat om de minder zichtbare (gedrags)problemen. 10 Nederlandse Hartstichting

11 NHS :12 Pagina 11 Niet meer dezelfde Vooral de onzichtbare gevolgen maken een beroerte extra moeilijk. Voor de patiënt, die aan z n omgeving merkt dat er iets mis is, maar niet altijd in de gaten heeft wát. Maar even goed voor de directe omgeving van de patiënt, die een ander mens tegenover zich ziet: bijvoorbeeld iemand die geen initiatieven meer neemt, geen verantwoordelijkheid kan dragen, depressief is en soms zelfs niet eens meer een volwaardige levenspartner is. Hij/Zij is niet meer dezelfde, oordeelt de directe omgeving van een patiënt met een beroerte. Het lijkt wel of ik met een ander ben getrouwd en Ik sta opeens overal alleen voor, verzucht de wederhelft. Bij de meeste patiënten met een beroerte treedt er een blijvende verandering op in hun denken en doen. Niet zo verwonderlijk dus dat niet alleen de getroffene, maar ook veel naasten van deze mensen na verloop van tijd in een isolement terechtkomen. Want ook hún leven kan door de beroerte van hun partner ingrijpend veranderen. 11 Heb hart voor je hoofd

12 NHS :12 Pagina 12 U kunt zelf uw kans op een beroerte verkleinen Evenals de kans op een hartinfarct is ook de kans op een beroerte in grote mate door uzelf te beïnvloeden. En dat kunt u doen door te kiezen voor een gezonde leefstijl. Want met een gezonde leefstijl heeft u de kans op een beroerte voor een deel in eigen hand. Hier geldt dus zeker dat voorkomen beter is dan genezen! Hoe ziet zo n gezonde leefstijl eruit? 1 Stop met roken Roken leidt zowel tot een verhoogde bloeddruk als tot slagaderverkalking. Uitgerekend de twee belangrijkste oorzaken van een beroerte! Dus een eerste advies is om zo spoedig mogelijk te stoppen met roken. Al binnen een half jaar na het stoppen is het risico enorm gedaald. 2 Let op uw voeding Te vette voeding kan slagaderverkalking veroorzaken. Bovendien werkt het overgewicht in de hand, dat vervolgens weer leidt tot een verhoogde bloeddruk. Ook teveel zout heeft invloed op het ontstaan van een verhoogde bloeddruk. Gebruik daarom allerlei kruiden om uw eten op smaak te brengen. Daarom: kies bewust voor een gezonde voeding. 3 Zorg voor voldoende beweging Met voldoende lichaamsbeweging verkleint u uw kans op een beroerte. Het gaat er om dat u er een matige tot redelijke inspanning voor moet leveren. Het hoeft daarom ook niet per se een sport te zijn: fietsen naar het werk, huishoudelijke klusjes als de ramen lappen en tuinieren is ook prima. Probeer wel dagelijks een half 12 Nederlandse Hartstichting

13 NHS :12 Pagina 13 uur te bewegen. En dat hoeft ook niet aan één stuk: twee keer een kwartier of drie keer tien minuten is ook goed. Tip: stap eens een bus- of tramhalte eerder uit en neem de trap in plaats van de lift. Gaat u maar na: lichaamsbeweging komt de conditie van uw hart en bloedvaten ten goede. Ook helpt het bij het voorkómen van overgewicht en werkt het ontspannend. 4 Leer met stress om te gaan Door stress kan uw bloedruk stijgen. Daardoor ontstaat een extra belasting voor hart en bloedvaten. Pak daarom de stressfactor aan en zorg voor voldoende ontspanning en afleiding. Wanneer is meten van de bloeddruk zinvol? U weet inmiddels dat een te hoge bloeddruk een belangrijke risicofactor is voor het krijgen van een beroerte. Het is zinvol om jaarlijks uw bloeddruk door uw huisarts te laten controleren indien u: Reeds bekend bent met hart- of vaatziekten. Suikerziekte of erfelijk hoog cholesterol heeft. In het verleden met medicijnen bent behandeld voor een hoge bloeddruk. Laat regelmatig uw bloeddruk controleren. 13 Heb hart voor je hoofd

14 NHS :12 Pagina 14 In een aantal gevallen is het voldoende om de bloeddruk eens in de vijf jaar te laten controleren. Dat geldt: Indien u ouder bent dan zestig jaar. Indien bij u in het verleden wel eens een verhoogde bloeddruk is gemeten. Of als uw, veranderde, leefgewoonten het risico op hart- en vaatziekten aanzienlijk verhogen. Herken de voortekenen van een beroerte Ongeveer 25% van de personen met een beroerte had, voorafgaand aan de beroerte, last van kortdurende uitvalsverschijnselen. Het gaat om verschijnselen als: Wartaal spreken, niet meer uit woorden kunnen komen of moeilijk spreken. Dubbelzien of blindheid van linker- of rechteroog. Krachtverlies of verlamming van één arm en/of been. Een scheeftrekkend gezicht, afhangende mondhoek. Een combinatie van hevige duizeligheid, coördinatie- en/of evenwichtsstoornissen. Deze verschijnselen duren meestal niet langer dan twintig minuten, maar zijn uiterlijk binnen een dag verdwenen. Het gaat hier om een tia. tia is een afkorting voor het Engelse Transient Ischemic Attack. In het Nederlands wil dat niets anders zeggen dan een voorbijgaande belemmering in de bloedtoevoer naar de hersenen. Omdat het een kortdurend verschijnsel is dat geen blijvende gevolgen heeft, is een tia eigenlijk een waarschuwing. Een tia is dus eigenlijk een voorbijgaande beroerte, 14 Nederlandse Hartstichting

15 NHS :12 Pagina 15 maar wel een heel belangrijke voorbode van een mogelijk ernstige beroerte die blijvende gevolgen kan hebben! Wanneer u denkt dat u een tia heeft gehad, raadpleeg dan direct uw huisarts. Want wellicht kan een beroerte met blijvende gevolgen worden voorkomen met medicijnen of met een operatie. De Hartstichting: ook actief voor patiënten met een beroerte De Nederlandse Hartstichting wordt vaak uitsluitend in verband gebracht met hartziekten. Ten onrechte, want op het gebied van andere vaataandoeningen is deze organisatie ook actief. Zo heeft de Nederlandse Hartstichting óók een hart voor de vaten in uw hoofd. De Nederlandse Hartstichting heeft diverse activiteiten op het terrein van beroerte: Voorlichting geven aan het algemeen publiek over beroerte en hoe deze aandoening kan worden voorkomen. Voorlichting geven aan familieleden en diegenen die zijn betrokken bij patiënten met een beroerte, bijvoorbeeld over het ziekteproces, behandelingen en zorg. Werken aan een betere zorg voor patiënten met een beroerte, o.a door het opstellen van richtlijnen voor behandeling. Het ondersteunen van wetenschappelijk onderzoek naar effectieve behandelmethoden. Het opkomen voor de belangen van deze patiënten in politiek en landelijk beleid. Bijvoorbeeld door het opstellen van richtlijnen voor de behandeling en revalidatie van patiënten met een beroerte. 15 Heb hart voor je hoofd

16 NHS :12 Pagina 16 Voor vragen kunt u bellen met de Informatielijn. Meer informatie? Bel gerust de Informatielijn Heeft u vragen over een beroerte/tia? Wilt u meer informatie over uw eigen mogelijkheden om risico s voor hart- en bloedvaten te verlagen? Wilt u meer weten over hoe u een patiënt met een beroerte kunt steunen? Bel dan op werkdagen tussen en uur met de Informatielijn van de Nederlandse Hartstichting, telefoon (lokaal tarief). Kijkt u ook eens op onze website U kunt via de website ook voorlichtingsmaterialen bestellen. Kijk daarvoor onder Hartstichting en dan Brochures en publicaties. Ook is er veel informatie beschikbaar over beroerte en hoe u het risico hierop zelf kunt verminderen. U vindt dit onder Beroerte. 16 Nederlandse Hartstichting

17 NHS :12 Pagina 17 Patiëntenverenigingen Nederlandse cva-vereniging Samen Verder Secretariaat: Stichting Hoofd Hart en Vaten Postbus 132, 3720 AC Bilthoven Telefoon: (tussen 9.00 en uur) Website: nb: Samen Verder is een vereniging die de belangen behartigt van mensen die een beroerte (cva) hebben doorgemaakt en hun partners. Ook kunt u er terecht voor lotgenotencontact. Afasie Vereniging Nederland (AVN) Secretariaat: Bakenbergseweg 125, 6814 ME Arnhem Telefoon: (tussen en uur) avn@afasie.nl Website: nb: Afasie is wanneer als gevolg van hersenletsel één of meer onderdelen van het taalgebruik niet meer goed functioneren. Afasie (A = niet, fasie = spreken) betekent dus dat iemand niet meer kan zeggen wat hij wil. 17 Heb hart voor je hoofd

18 NHS :12 Pagina 18 Folders en brochures U kunt de volgende brochures bestellen via de website van de Nederlandse Hartstichting: U kunt ook en naar bestellingen@hartstichting.nl of schriftelijk bestellen via Nederlandse Hartstichting, Postbus 300, 2501 CH Den Haag. Een beroerte, en dan? tia: een voorbijgaande beroerte Kaartje: tia Herken de voortekenen Hoge bloeddruk Bewegen doet wonderen Koken naar hartelust Eten naar hartelust Opsteker voor rokers 18 Nederlandse Hartstichting

19 NHS :12 Pagina 19 De Nederlandse Hartstichting heeft deze informatie met de grootst mogelijke zorgvuldigheid samengesteld, maar kan geen aansprakelijkheid aanvaarden voor de juistheid, volledigheid en actualiteit ervan. Bovendien gaat het om algemene informatie, waar niet zonder meer medische conclusies voor een individueel geval aan kunnen worden verbonden. Voor een juiste beoordeling van uw eigen situatie, dient u dus altijd te overleggen met uw arts of andere professionele hulpverlener. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotocopie, microfilm, of op welke andere wijzen ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Colofon Foto s: Dieter Schütte, Rotterdam, Illustratie: Ben Verhagen / Comic House, Oosterbeek Vormgeving: Studio Bau Winkel, Den Haag Druk: Mouthaan Grafisch Bedrijf, Papendrecht Uitgave: juni 2005

20 NHS :12 Pagina 20 Informatielijn (lokaal tarief) Postbus 300, 2501 CH Den Haag Giro 300 CIX PV35 Deze brochure is vervaardigd uit chloor- en zuurvrij papier

Heb hart voor je hoofd. Informatie over een beroerte, TIA en het voorkomen daarvan

Heb hart voor je hoofd. Informatie over een beroerte, TIA en het voorkomen daarvan Heb hart voor je hoofd Informatie over een beroerte, TIA en het voorkomen daarvan Inhoud Pagina Wat is een beroerte 3 Beroerte: een ernstige ziekte 5 Oorzaken van een beroerte 6 Herken de signalen van

Nadere informatie

Cerebro Vasculair Incident

Cerebro Vasculair Incident Cerebro Vasculair Incident Beroerte Een beroerte of CVA (Cerebraal Vasculair Accident) is een verzamelnaam voor een herseninfarct en een hersenbloeding. Er gaat er iets mis in de hersenen, en een deel

Nadere informatie

Inleiding Deze folder geeft u een overzicht van het traject TIA straat.

Inleiding Deze folder geeft u een overzicht van het traject TIA straat. TIA-straat 2 Inleiding Deze folder geeft u een overzicht van het traject TIA straat. Wat is er precies aan de hand? Uw huisarts heeft u verwezen naar de neuroloog omdat u symptomen heeft (gehad) die op

Nadere informatie

ALGEMENE LEEFREGELS NA EEN BEROERTE

ALGEMENE LEEFREGELS NA EEN BEROERTE ALGEMENE LEEFREGELS NA EEN BEROERTE In deze folder geeft het Ruwaard van Putten ziekenhuis u enkele algemene leefregels na de beroerte (= CVA (Cerebro Vasculair Accident) die u heeft gehad. Dit kan zijn

Nadere informatie

TIA: een voorbijgaande beroerte

TIA: een voorbijgaande beroerte TIA: een voorbijgaande beroerte Inhoudsopgave Pagina TIA: Een voorbijgaande beroerte 3 Hoe ontstaat een TIA? 5 Een TIA kan zich herhalen 7 Migraine is geen TIA 7 Hoewel geen schade, neem een TIA serieus

Nadere informatie

TIA: een voorbijgaande beroerte

TIA: een voorbijgaande beroerte TIA: een voorbijgaande beroerte Inhoudsopgave Pagina TIA: Een voorbijgaande beroerte 3 Hoe ontstaat een TIA? 5 Een TIA kan zich herhalen 7 Migraine is geen TIA 7 Hoewel geen schade, neem een TIA serieus

Nadere informatie

Beroerte en een TIA zijn spoedeisende ziekten. Rob Bernsen en Marian van Zagten Neurologen JBZ

Beroerte en een TIA zijn spoedeisende ziekten. Rob Bernsen en Marian van Zagten Neurologen JBZ Beroerte en een TIA zijn spoedeisende ziekten Rob Bernsen en Marian van Zagten Neurologen JBZ TIA CVA: inhoud + TIA: Rob Bernsen + CVA: Marian van Zagten + Rijbewijs : Rob Bernsen Voorlichting Hartstichting

Nadere informatie

Hart- en vaatziekten. voor Marokkaanse Nederlanders. Zorg goed voor uw hart

Hart- en vaatziekten. voor Marokkaanse Nederlanders. Zorg goed voor uw hart Hart- en vaatziekten voor Marokkaanse Nederlanders Zorg goed voor uw hart Zorg goed voor uw hart Deze folder gaat over gezondheid en hart- en vaatziekten. Eerst vertellen we wat hart- en vaatziekten zijn.

Nadere informatie

Hart- en vaatziekten. voor Nederlanders. Zorg goed voor uw hart

Hart- en vaatziekten. voor Nederlanders. Zorg goed voor uw hart Hart- en vaatziekten voor Nederlanders Zorg goed voor uw hart Zorg goed voor uw hart Deze folder gaat over gezondheid en hart- en vaatziekten. Eerst vertellen we wat hart- en vaatziekten zijn. Daarna vertellen

Nadere informatie

Werking van het hart. Algemene informatie over het hart, de bloedvaten en de meest voorkomende hart- en vaataandoeningen

Werking van het hart. Algemene informatie over het hart, de bloedvaten en de meest voorkomende hart- en vaataandoeningen Werking van het hart Algemene informatie over het hart, de bloedvaten en de meest voorkomende hart- en vaataandoeningen Het hart is een pomp Hart- en vaatziekten zijn een belangrijke doodsoorzaak in Nederland.

Nadere informatie

TIA en dan. Transient ischemic attack

TIA en dan. Transient ischemic attack TIA en dan Transient ischemic attack Een TIA (transient ischemic attack) is een plotseling optredende neurologische uitval (voorbijgaande beroerte). Dit komt door een tijdelijke afsluiting van een bloedvat

Nadere informatie

TIA: een voorbijgaande beroerte

TIA: een voorbijgaande beroerte TIA: een voorbijgaande beroerte Inhoudsopgave Pagina TIA: Een voorbijgaande beroerte 3 Hoe ontstaat een TIA? 5 Een TIA kan zich herhalen 7 Migraine is geen TIA 7 Hoewel geen schade, neem een TIA serieus

Nadere informatie

Opgenomen met een beroerte Afdeling 4-Noord.

Opgenomen met een beroerte Afdeling 4-Noord. Opgenomen met een beroerte Afdeling 4-Noord www.nwz.nl Inhoud Wat is een beroerte 3 Onderzoek en behandeling 4 Gang van zaken op de stroke-unit 8 Revalidatie en herstel na uw opname 9 Meer informatie 10

Nadere informatie

Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen. Cardiologie Centrum Waterland

Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen. Cardiologie Centrum Waterland Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen Cardiologie Centrum Waterland Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen Hart- en vaatziekten zijn de belangrijkste doodsoorzaak in

Nadere informatie

TIA en dan. Transient ischemisch attack

TIA en dan. Transient ischemisch attack TIA en dan Transient ischemisch attack Een TIA (transient ischemisch attack) is een plotseling optredende neurologische uitval (voorbijgaande beroerte). Dit komt door een tijdelijke afsluiting van een

Nadere informatie

TIA: een voorbijgaande beroerte

TIA: een voorbijgaande beroerte TIA: een voorbijgaande beroerte Herkenning en behandeling 1 De Hartstichting strijdt al 50 jaar succesvol tegen hart- en vaatziekten. Maar het aantal sterfgevallen en patiënten moet nóg verder omlaag,

Nadere informatie

. uur Medische Beeldvorming (CT-scan van het hoofd). Route 52 U kunt zich melden bij de balie van de Medische Beeldvorming.

. uur Medische Beeldvorming (CT-scan van het hoofd). Route 52 U kunt zich melden bij de balie van de Medische Beeldvorming. TIA straat 2 Wij verwachten u voor de volgende afspraken op dag.../.../.... uur Laboratorium (bloedprikken). Route 34 U kunt zich bij de balie van het laboratorium.. uur Medische Beeldvorming (CT-scan

Nadere informatie

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Onderzoek volgens het TIA-protocol

Refaja Ziekenhuis Stadskanaal. Onderzoek volgens het TIA-protocol Onderzoek volgens het TIA-protocol ONDERZOEK VOLGENS HET TIA-PROTOCOL TIA TIA staat voor Transient Ischemic Attack. Vrij vertaald is dit een kortdurende verstopping van een bloedvat in de hersenen. Als

Nadere informatie

Voorbijgaande verstopping van een bloedvat in de hersenen

Voorbijgaande verstopping van een bloedvat in de hersenen TIA Voorbijgaande verstopping van een bloedvat in de hersenen Een TIA is een voorbijgaande verstopping van een bloedvat in de hersenen. In deze folder leest u meer informatie over wat een TIA precies is,

Nadere informatie

Wij verwachten u voor de volgende afspraken op

Wij verwachten u voor de volgende afspraken op TIA straat 2 Wij verwachten u voor de volgende afspraken op locatie Delfzicht, Delfzijl locatie Lucas, Winschoten van het Ommelander Ziekenhuis Groningen: (dag). (datum). /.. /20.. U dient zich bij de

Nadere informatie

Trombolyse. Acute behandeling van een herseninfarct

Trombolyse. Acute behandeling van een herseninfarct Trombolyse Acute behandeling van een herseninfarct In deze folder vindt u informatie over de behandeling van een herseninfarct met een stolseloplossend medicijn (Alteplase). Deze behandeling wordt trombolyse

Nadere informatie

Neurologie SCU/CCU/EHH. Patiënteninformatie. Trombolyse. Acute behandeling van een herseninfarct. Slingeland Ziekenhuis

Neurologie SCU/CCU/EHH. Patiënteninformatie. Trombolyse. Acute behandeling van een herseninfarct. Slingeland Ziekenhuis Neurologie SCU/CCU/EHH Trombolyse i Patiënteninformatie Acute behandeling van een herseninfarct Slingeland Ziekenhuis Algemeen U bent opgenomen in het Slingeland Ziekenhuis omdat u een herseninfarct (beroerte)

Nadere informatie

LEEFREGELS NA EEN BEROERTE FRANCISCUS VLIETLAND

LEEFREGELS NA EEN BEROERTE FRANCISCUS VLIETLAND LEEFREGELS NA EEN BEROERTE FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding U bent onlangs opgenomen geweest na een beroerte (een herseninfarct, een hersenbloeding). Via deze folder willen wij u informatie geven over de

Nadere informatie

Thuis verder na een CVA of TIA

Thuis verder na een CVA of TIA Thuis verder na een CVA of TIA U bent in het St. Anna Ziekenhuis te Geldrop opgenomen vanwege een beroerte, ook wel een Cerebro Vasculair Accident (CVA) genoemd. Een beroerte is een ongeluk in de bloedvaten

Nadere informatie

13 mei 2014 publiekslezing beroerte

13 mei 2014 publiekslezing beroerte 13 mei 2014 publiekslezing beroerte Vanaf 2007 hebben we elk jaar een mooi programma in elkaar weten te zetten als Stroke Service Assen. 2007: Informatiemarkt 2008: Workshops voor studenten 2009: Lancering

Nadere informatie

Medicijnen na een beroerte of TIA

Medicijnen na een beroerte of TIA Medicijnen na een beroerte of TIA stroke service assen 1 U bent enige tijd opgenomen geweest op de afdeling Neurologie van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen vanwege een beroerte of TIA. In deze brochure

Nadere informatie

Sportief bewegen met hypertensie. Hypertensie

Sportief bewegen met hypertensie. Hypertensie Sportief bewegen met hypertensie Hypertensie Sportief bewegen met hypertensie...................................... Bewegen: gezond en nog leuk ook Regelmatig bewegen heeft een positieve invloed op de

Nadere informatie

Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen

Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen Hart- en vaatziekten: risicoprofiel en leefstijladviezen Hart- en vaatziekten zijn de belangrijkste doodsoorzaak in de westerse wereld. Het onderliggende

Nadere informatie

CAROTISENDARTERIËCTOMIE Vernauwde halsslagader

CAROTISENDARTERIËCTOMIE Vernauwde halsslagader CAROTISENDARTERIËCTOMIE Vernauwde halsslagader INFORMATIEBROCHURE VOOR PATIËNTEN INHOUD 1 WAT ZIJN DE OORZAKEN VAN EEN VERNAUWING?...5 2 WAT ZIJN DE RISICO S VAN EEN ERNSTIGE VERNAUWING VAN EEN HALSSLAGADER?...5

Nadere informatie

UNIVERSITAIRE ZIEKENHUIZEN LEUVEN I NFORMATIE VOOR PATIËNTEN VERNAUWDE HALSSLAGADER CAROTIS- ENDARTERECTOMIE DIENST VAATHEELKUNDE

UNIVERSITAIRE ZIEKENHUIZEN LEUVEN I NFORMATIE VOOR PATIËNTEN VERNAUWDE HALSSLAGADER CAROTIS- ENDARTERECTOMIE DIENST VAATHEELKUNDE UNIVERSITAIRE ZIEKENHUIZEN LEUVEN I NFORMATIE VOOR PATIËNTEN VERNAUWDE HALSSLAGADER CAROTIS- ENDARTERECTOMIE DIENST VAATHEELKUNDE 2 3 INLEIDING Welkom op onze afdeling. Bij u werd een ernstige vernauwing

Nadere informatie

Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018

Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018 Seniorenraad Son en Breugel 22 juni 2018 1 1 Houd je hart gezond Programma Leefstijl Risicofactoren Meest voorkomende hart- en vaatziekten Gezond bewegen 2 2 Werking van het hart 3 3 Werking van het hart

Nadere informatie

Spraak: Let op of de persoon onduidelijk spreekt of niet meer uit de woorden komt.

Spraak: Let op of de persoon onduidelijk spreekt of niet meer uit de woorden komt. Beroerte Als de bloedvoorziening naar de hersenen plotseling onderbroken wordt, spreekt men van een beroerte. Er kan dan sprake zijn van een hersenbloeding, van een herseninfarct en van een TIA of tijdelijke/voorbijgaande

Nadere informatie

Medische Publieksacademie

Medische Publieksacademie Medische Publiekacademie Medisch Centrum Leeuwarden Leeuwarder Courant 22 september 2015 #mclmpa 1 Beroerte of CVA: herkennen en snel handelen! Elly van der Kooi, neuroloog Wouter Schuiling, neuroloog

Nadere informatie

Hartfalen. Wat is het en hoe herken je het

Hartfalen. Wat is het en hoe herken je het Hartfalen Wat is het en hoe herken je het Hartfalen, onbekend en onderschat Hartfalen is de grote onbekende onder de hartziekten. Hartfalen klinkt misschien bekend in de oren. Het woord doet denken aan

Nadere informatie

Opgenomen voor een beroerte

Opgenomen voor een beroerte Opgenomen voor een beroerte Afdeling neurologie gemini-ziekenhuis.nl Inhoudsopgave Wat is een beroerte? 3 Onderzoek en behandeling 4 Gang van zaken op de stroke-unit 5 Revalidatie en herstel na uw opname

Nadere informatie

Medicijnen na een beroerte of TIA

Medicijnen na een beroerte of TIA Medicijnen na een beroerte of TIA z z stroke service assen U bent enige tijd opgenomen geweest op de afdeling Neurologie van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen vanwege een beroerte of TIA. In deze brochure

Nadere informatie

Neurologie Acute therapie van hersen-infarct d.m.v. oplossen van stolsel ( Trombolyse ) Informatie voor patiënt en/ of familie

Neurologie Acute therapie van hersen-infarct d.m.v. oplossen van stolsel ( Trombolyse ) Informatie voor patiënt en/ of familie Neurologie Acute therapie van hersen-infarct d.m.v. oplossen van stolsel ( Trombolyse ) Informatie voor patiënt en/ of familie CVA / Herseninfarct Bij een herseninfarct (CVA) treedt beschadiging van hersenweefsel

Nadere informatie

I Autonome verzorgingsinstelling. Informatiebrochure. TIA (Transient Ischaemic Attack) TIA.indd 1 23-06-2014 11:07:03

I Autonome verzorgingsinstelling. Informatiebrochure. TIA (Transient Ischaemic Attack) TIA.indd 1 23-06-2014 11:07:03 I Autonome verzorgingsinstelling Informatiebrochure TIA (Transient Ischaemic Attack) TIA.indd 1 23-06-2014 11:07:03 IIInhoudsopgave TIA.indd 2 23-06-2014 11:07:03 Voorwoord 5 Wat is een beroerte van voorbijgaande

Nadere informatie

Poliklinische revalidatiebehandeling. beroerte

Poliklinische revalidatiebehandeling. beroerte Poliklinische revalidatiebehandeling na een beroerte POLIKLINISCHE REVALIDATIEBEHANDELING NA EEN BEROERTE Wat is een beroerte Bij een beroerte of CVA (de medische term) is de bloedtoevoer in de hersenen

Nadere informatie

ARTERIEEL VAATLIJDEN 17954

ARTERIEEL VAATLIJDEN 17954 ARTERIEEL VAATLIJDEN 17954 Inleiding Deze folder geeft u een globaal overzicht van de klachten en de behandeling van het perifeer arterieel vaatlijden. Het is goed dat u zich realiseert dat bij het vaststellen

Nadere informatie

Behandeling van een herseninfarct met trombectomie

Behandeling van een herseninfarct met trombectomie Neurologie en Neurochirurgie Behandeling van een herseninfarct met trombectomie www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl NEU036 / Behandeling van

Nadere informatie

Tia Service Radboud universitair medisch centrum

Tia Service Radboud universitair medisch centrum Tia Service Inleiding In overleg met uw behandelend arts bent u doorverwezen naar de TIA poli op de polikliniek Neurologie of Spoedeisende Hulp van het Radoudumc. Dit omdat u kortgeleden mogelijk kortdurend

Nadere informatie

Arteriosclerose. Ziekenhuis Gelderse Vallei

Arteriosclerose. Ziekenhuis Gelderse Vallei Arteriosclerose Ziekenhuis Gelderse Vallei U hebt een folder in handen met daarin uitleg over de klachten en de behandeling van arteriosclerose. Het is goed u te realiseren dat de situatie voor u anders

Nadere informatie

Risicofactoren die een rol spelen in het proces van atherosclerose zijn:

Risicofactoren die een rol spelen in het proces van atherosclerose zijn: Arterieel vaatlijden Inleiding Deze folder geeft u een globaal overzicht van de klachten en de behandeling van het perifeer (slagaderlijk) arterieel vaatlijden. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk

Nadere informatie

Verlaag uw kans op een hart- of vaatziekte

Verlaag uw kans op een hart- of vaatziekte Verlaag uw kans op een hart of vaatziekte Neem het heft in eigen hand! Verlaag het risico op hart en vaatziekten We willen allemaal graag gezond en vitaal oud worden. Daarbij helpt het als u voldoende

Nadere informatie

NEUROLOGIE. De eerste hulp bij een beroerte. trombolyse DRUKPROEF BEHANDELING

NEUROLOGIE. De eerste hulp bij een beroerte. trombolyse DRUKPROEF BEHANDELING NEUROLOGIE De eerste hulp bij een beroerte trombolyse BEHANDELING De eerste hulp bij een beroerte U bent via de Spoedeisende Hulp (SEH) het St. Antonius Ziekenhuis binnengekomen, omdat de artsen vermoeden

Nadere informatie

Inleiding. Wat is afasie?

Inleiding. Wat is afasie? Afasie Inleiding De logopedist heeft bij u afasie geconstateerd. Afasie is een taalstoornis. In deze folder wordt u uitgelegd wat afasie is en hoe het ontstaat. Daarnaast kunt u lezen wat u, maar ook uw

Nadere informatie

Problemen met de slagaders

Problemen met de slagaders Arterieel vaatlijden Problemen met de slagaders U heeft een afwijking in de slagaders. In deze informatie wordt hier uitleg over gegeven. Bedenk dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven.

Nadere informatie

Een beroerte, wat nu?

Een beroerte, wat nu? Een beroerte, wat nu? U bent opgenomen in het VUmc op de zorgeenheid neurologie, omdat u een beroerte heeft gehad. Wat is een beroerte? Een beroerte wordt in vaktaal een CVA genoemd: een Cerebro Vasculair

Nadere informatie

Behandeling van een herseninfarct met trombolyse

Behandeling van een herseninfarct met trombolyse Neurologie en Neurochirurgie Behandeling van een herseninfarct met trombolyse www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl NEU037 / Behandeling van een

Nadere informatie

1. Wat houden je hart en bloedvaten nou eigenlijk in?

1. Wat houden je hart en bloedvaten nou eigenlijk in? Hart- en vaatziekten Inleiding Ik ga mijn spreekbeurt houden over hart- en vaatziekten. Ik heb dit onderwerp gekozen omdat er aan hart- en vaatziekten nog steeds veel, vooral oudere mensen overlijden.

Nadere informatie

leven met vermoeidheid omgaan met de gevolgen van een beroerte

leven met vermoeidheid omgaan met de gevolgen van een beroerte leven met vermoeidheid omgaan met de gevolgen van een beroerte CVA Cerebro Vasculair Accident is de medische term voor een ongeluk in de vaten van de hersenen. In het dagelijks taalgebruik heet een CVA

Nadere informatie

VERNAUWING IN DE HALSSLAGADER CAROTISSTENOSE

VERNAUWING IN DE HALSSLAGADER CAROTISSTENOSE VERNAUWING IN DE HALSSLAGADER CAROTISSTENOSE 433 Inleiding U bent verwezen naar de polikliniek Vaatchirurgie binnen het Sint Franciscus Gasthuis. De chirurgen van het IJsselland Ziekenhuis, het Vlietland

Nadere informatie

Een gezonder leven met een lager cholesterol. Voorlichtingsmateriaal ten behoeve van patiënten met een verhoogd cholesterol

Een gezonder leven met een lager cholesterol. Voorlichtingsmateriaal ten behoeve van patiënten met een verhoogd cholesterol Een gezonder leven met een lager cholesterol Voorlichtingsmateriaal ten behoeve van patiënten met een verhoogd cholesterol Een gezonder leven met een lager cholesterol Voorlichtingsmateriaal ten behoeve

Nadere informatie

Arterieel vaatlijden 1

Arterieel vaatlijden 1 Arterieel vaatlijden 1 Inleiding Deze folder geeft u een globaal overzicht van de klachten en de behandeling van het perifeer arterieel vaatlijden. Het is goed u te realiseren dat bij het vaststellen van

Nadere informatie

Herken een beroerte 1

Herken een beroerte 1 Herken een beroerte 1 De Hartstichting De Hartstichting wil dat minder mensen vroegtijdig hart- en vaatziekten krijgen of eraan overlijden. Ook het ongemak en leed dat patiënten en hun naasten ervaren,

Nadere informatie

OPNAME STROKE UNIT 357

OPNAME STROKE UNIT 357 OPNAME STROKE UNIT 357 Inleiding Deze folder is bedoeld voor patiënten en de direct betrokkenen van patiënten die zijn opgenomen op de Stroke Unit van het Sint Franciscus Gasthuis. Dit in verband met een

Nadere informatie

Werkstuk door een scholier 1759 woorden 8 januari keer beoordeeld

Werkstuk door een scholier 1759 woorden 8 januari keer beoordeeld Werkstuk door een scholier 1759 woorden 8 januari 2007 6 159 keer beoordeeld Vak Biologie Inhoudsopgave: BLZ 1 Inhoudsopgave BLZ 2 Inleiding BLZ 3 Hoofdstuk 1: Waar zit wat bij het hart? BLZ 4 Hoofdstuk

Nadere informatie

Verklein de kans op het ontstaan/verergeren van vaatziekten

Verklein de kans op het ontstaan/verergeren van vaatziekten Chirurgie Verklein de kans op het ontstaan/verergeren van vaatziekten i Patiënteninformatie Tips en leefregels Slingeland Ziekenhuis Algemeen Vaatziekten ontstaan door het dichtslibben van slagaders als

Nadere informatie

De onzichtbare gevolgen van een CVA (beroerte) 2009 Een uitgave van de Nederlandse CVA-vereniging

De onzichtbare gevolgen van een CVA (beroerte) 2009 Een uitgave van de Nederlandse CVA-vereniging De onzichtbare gevolgen... De onzichtbare gevolgen... De onzichtbare gevolgen van een CVA (beroerte) 2009 Een uitgave van de Nederlandse CVA-vereniging De onzichtbare gevolgen Cerebro Vasculair Accident

Nadere informatie

Een te hoog cholesterol

Een te hoog cholesterol Een te hoog cholesterol Beschrijving Wat is te een hoog cholesterol? Een te hoog cholesterol wil zeggen dat er te veel cholesterol in uw bloed zit. Dat is schadelijk voor uw slagaders. Het cholesterol

Nadere informatie

Omgaan met de gevolgen van een CVA (beroerte). 2009 Een uitgave van de Nederlandse CVA-vereniging

Omgaan met de gevolgen van een CVA (beroerte). 2009 Een uitgave van de Nederlandse CVA-vereniging Leven met vermoeidheid. Leven met vermoeidheid. Omgaan met de gevolgen van een CVA (beroerte). 2009 Een uitgave van de Nederlandse CVA-vereniging Leven met vermoeidheid CVA (Cerebro Vasculair Accident)

Nadere informatie

Zorg bij hart- en vaatziekten

Zorg bij hart- en vaatziekten Zorg bij hart- en vaatziekten Inhoud Klachten en symptomen 3 Oorzaken 4 Wanneer moet je een arts raadplegen 4 Voorkomen van hart- en vaatziekten 5 Wat kun je er zelf aan doen 6 Geneesmiddelen 6 De Hartstichting

Nadere informatie

Operatie bloedvat hals. Het ontstaan van een vernauwing. Klachten

Operatie bloedvat hals. Het ontstaan van een vernauwing. Klachten Operatie bloedvat hals De belangrijkste slagaders in het hoofd zijn de linker- en rechter halsslagader. Ze ontspringen vlak boven het hart uit de grote lichaamsslagader (aorta) en lopen voor in de hals

Nadere informatie

Nazorg na een beroerte

Nazorg na een beroerte Neurologie en Neurochirurgie Nazorg na een beroerte www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl NEU038 / Nazorg na een beroerte / 26-03-2019 2 Nazorg

Nadere informatie

Vernauwde halsslagader (Carotis-stenose)

Vernauwde halsslagader (Carotis-stenose) Vernauwde halsslagader (Carotis-stenose) De halsslagader De belangrijkste slagaders in het hoofd zijn de linker- en rechterhalsslagader. Ze ontspringen vlak boven het hart uit de grote lichaamsslagader

Nadere informatie

Individueel zorgplan vitale vaten

Individueel zorgplan vitale vaten Individueel zorgplan vitale vaten Wat kunt u zelf doen? Een gezonde leefstijl is het belangrijkste bij de aanpak van risicofactoren. Misschien is uw leefstijl wel goed. Zorgverleners kunnen u adviseren

Nadere informatie

vernauwde halsslagader

vernauwde halsslagader patiënteninformatie vernauwde halsslagader (arteria carotis) Uw arts heeft bij u een vernauwde halsslagader (arteria carotis in het Latijn) vastgesteld. Een tijdige behandeling kan mogelijk een beroerte

Nadere informatie

Margriet Contact. Helaas is het gebleken dat er nog altijd bewoners zijn die niet betalen voor overnachting.

Margriet Contact. Helaas is het gebleken dat er nog altijd bewoners zijn die niet betalen voor overnachting. H U I Z E P R I N S E S M A R G R I E T Margriet Contact April 2017 Beste bewoners, Ik wil u allen heel hartelijk dank zeggen voor uw belangstelling en uw gebeden tijdens mijn ziek zijn. Gelukkig ben ik

Nadere informatie

TIA (Transiënt Ischaemic Attack)

TIA (Transiënt Ischaemic Attack) 1/6 Neurologie TIA (Transiënt Ischaemic Attack) Inleiding U bent opgenomen op de afdeling neurologie van het Streekziekenhuis Koningin Beatrix. U verblijft op de stroke-unit, omdat u kortgeleden mogelijk

Nadere informatie

Afasie Wat u moet weten.

Afasie Wat u moet weten. Afasie Wat u moet weten www.nwz.nl Inhoud Wat is afasie? 3 Hoe ontstaat afasie? 3 Wat is een CVA? 4 Wat merkt u van afasie? 5 Afasie in het dagelijks leven 5 Spontaan herstel 5 Revalidatie 6 Logopedie

Nadere informatie

Hart- en vaatziekten

Hart- en vaatziekten 400015 Hart- en vaatziekten folder_400015 Hart- en vaatziekten 27-03-12 09:50 Pag Hart- en vaatziekten WAT ZIJN HART- EN VAATZIEKTEN WAT KUNT U ZELF DOEN MEDICIJNEN BIJ HART- EN VAATZIEKTEN WAT KAN UW

Nadere informatie

TIA (Transiënt Ischaemic Attack)

TIA (Transiënt Ischaemic Attack) 1/7 Neurologie TIA (Transiënt Ischaemic Attack) Inleiding U bent opgenomen op de afdeling neurologie (C1) van het Streekziekenhuis Koningin Beatrix. U verblijft op de stroke-unit, omdat u kortgeleden mogelijk

Nadere informatie

Arterieel vaatlijden. Wat is er aan de hand? Atherosclerose. Risicofactoren. Roken. Hoge bloeddruk. Diabetes mellitus

Arterieel vaatlijden. Wat is er aan de hand? Atherosclerose. Risicofactoren. Roken. Hoge bloeddruk. Diabetes mellitus Arterieel vaatlijden Deze folder geeft u een globaal overzicht van de klachten en de behandeling van het perifeer (slagaderlijk) arterieel vaatlijden. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk

Nadere informatie

Arterieel vaatlijden. Chirurgie. Beter voor elkaar

Arterieel vaatlijden. Chirurgie. Beter voor elkaar Arterieel vaatlijden Chirurgie Beter voor elkaar Arterieel vaatlijden Er is bij u een afwijking in één van de slagaders vastgesteld. Deze afwijking is het gevolg van de afzetting van vet in de wand en

Nadere informatie

vernauwde halsslagader

vernauwde halsslagader vernauwde halsslagader Uw arts heeft bij u een vernauwde halsslagader vastgesteld. Een andere benaming daarvoor is arteria carotis. Wat houdt dat in? En hoe wordt het behandeld? Dat en meer leest u in

Nadere informatie

Tips om zelf uw klachten te verminderen en informatie over wat de fysiotherapeut voor u kan doen

Tips om zelf uw klachten te verminderen en informatie over wat de fysiotherapeut voor u kan doen Verder lopen Een klacht over met etalagebenen uw fysiotherapeut Wat kunt u doen als u een klacht heeft over uw fysiotherapeut? Waar kunt u terecht met uw klacht? Hoe kunt u een klacht indienen? Tips om

Nadere informatie

De eerste hulp bij een beroerte

De eerste hulp bij een beroerte NEUROLOGIE De eerste hulp bij een beroerte trombolyse BEHANDELING De eerste hulp bij een beroerte U bent via de Spoedeisende Hulp (SEH) het St. Antonius Ziekenhuis binnengekomen, omdat de artsen vermoeden

Nadere informatie

Arterieel vaatlijden. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Arterieel vaatlijden. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee! Arterieel vaatlijden Uw behandelend arts heeft bij u een afwijking in één van de slagaderen vastgesteld. Deze afwijking is het gevolg van de afzetting van vet in de wand van de slagader en van verkalking

Nadere informatie

Trombolyse. Toedienen van een stolseloplossend medicijn bij een herseninfarct. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Trombolyse. Toedienen van een stolseloplossend medicijn bij een herseninfarct. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op Trombolyse Toedienen van een stolseloplossend medicijn bij een herseninfarct Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding In deze folder vindt u informatie over de behandeling

Nadere informatie

Diabetes: zo zit dat. Iedere dag krijgen 200 Nederlanders diabetes. Wat is het? Hoe herkent u het? Is het te genezen?

Diabetes: zo zit dat. Iedere dag krijgen 200 Nederlanders diabetes. Wat is het? Hoe herkent u het? Is het te genezen? Diabetes: zo zit dat Veelgestelde vragen en antwoorden Iedere dag krijgen 200 Nederlanders diabetes Wat is het? Hoe herkent u het? Is het te genezen? Wat is diabetes? Diabetes type 1, diabetes type 2 de

Nadere informatie

Afasie. Wat is afasie? Hoe ontstaat afasie?

Afasie. Wat is afasie? Hoe ontstaat afasie? LOGOPEDIE Afasie Afasie Afasie is een taalstoornis die ontstaat door schade aan de hersenen, bijvoorbeeld na een beroerte. In deze folder leest u hoe afasie ontstaat en wat de effecten ervan zijn op het

Nadere informatie

Chirurgie. Operatie wegens een afsluiting of vernauwing van liesof beenslagaderen

Chirurgie. Operatie wegens een afsluiting of vernauwing van liesof beenslagaderen Chirurgie Operatie wegens een afsluiting of vernauwing van liesof beenslagaderen Inleiding Deze folder geeft u een globaal overzicht van de klachten en de behandeling van het perifeer arterieel (slagaderlijk)

Nadere informatie

Met medicijnen alléén bent u er niet

Met medicijnen alléén bent u er niet Cholesterolverlagers Met medicijnen alléén bent u er niet Steeds meer mensen gebruiken medicijnen tegen een te hoog cholesterol. Maar wie niet tegelijkertijd zijn leefstijl aanpast (stoppen met roken,

Nadere informatie

Georgie Dom. Hart & vaten gezond. Informatie en preventie

Georgie Dom. Hart & vaten gezond. Informatie en preventie Georgie Dom Hart & vaten gezond Informatie en preventie 1 e druk, augustus 2010 Copyright 2010 Consumentenbond, Den Haag Auteursrechten op tekst, tabellen en illustraties voorbehouden Inlichtingen Consumentenbond

Nadere informatie

Beroertezorg. Neurologie

Beroertezorg. Neurologie Beroertezorg Neurologie Inhoudsopgave 1 Wat is een beroerte (CVA)?... 3 2 Wat is een TIA?... 5 3 Alarmsymptomen van een CVA of TIA... 6 4 De acute fase... 7 5 De revalidatiefase... 9 6 Ontslag... 11 7

Nadere informatie

In deze folder kunt u lezen wat de zorgverleners van de Stroke-unit kunnen doen voor mensen die een beroerte hebben doorgemaakt.

In deze folder kunt u lezen wat de zorgverleners van de Stroke-unit kunnen doen voor mensen die een beroerte hebben doorgemaakt. Stroke-unit Inleiding In overleg met de neuroloog is besloten om u op te nemen op de Stroke-unit van de Ommelander Ziekenhuis Groep, locatie Delfzicht. Dit is een onderdeel van de afdeling neurologie (B3),

Nadere informatie

Preventie en behandeling hart- en vaatziekten WWW.ZORROO.NL

Preventie en behandeling hart- en vaatziekten WWW.ZORROO.NL PATIËNTENINFORMATIE Preventie en behandeling hart- en vaatziekten WWW.ZORROO.NL Inhoudsopgave 1 Voorwoord.............................................................................. 3 2 Zorroo ondersteunt

Nadere informatie

EEN BEROERTE, EN DAN?

EEN BEROERTE, EN DAN? EEN BEROERTE, EN DAN? Herseninfarct Afdeling 3 Zuid INLEIDING U bent opgenomen in het Zaans Medisch Centrum in Zaandam met een herseninfarct (beroerte). Middels deze diavoorstelling geven wij u informatie

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Afasie. Informatie over een taalstoornis die ontstaat na hersenletsel

Patiënteninformatie. Afasie. Informatie over een taalstoornis die ontstaat na hersenletsel Patiënteninformatie Afasie Informatie over een taalstoornis die ontstaat na hersenletsel Afasie Informatie over een taalstoornis die ontstaat na hersenletsel Deze folder informeert u over afasie, hoe

Nadere informatie

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het

Nadere informatie

Operatie bij een vernauwde halsslagader Carotisdesobstructie.

Operatie bij een vernauwde halsslagader Carotisdesobstructie. Operatie bij een vernauwde halsslagader Carotisdesobstructie www.nwz.nl Inhoud Wat is een vernauwing in de halsslagader? 3 Wanneer is een operatie nodig? 4 De operatie 7 Na de operatie 7 Uw vragen 9 Notities

Nadere informatie

Stroke-unit. Verpleegafdeling West 44

Stroke-unit. Verpleegafdeling West 44 Stroke-unit Verpleegafdeling West 44 Inleiding U bent opgenomen op de Stroke-unit. De Stroke-unit is gespecialiseerd in onderzoek en behandeling van mensen die een beroerte hebben gehad. Stroke is het

Nadere informatie

Arterieel vaatlijden. Chirurgie

Arterieel vaatlijden. Chirurgie Arterieel vaatlijden Chirurgie Inhoudsopgave Inleiding 5 Wat is er aan de hand? 5 Atherosclerose 5 Risicofactoren 6 Roken 6 Hoge bloeddruk 6 Diabetes mellitus 6 Cholesterol 7 Overgewicht en te weinig

Nadere informatie

HOGE BLOEDDRUK? VOORKOM NIERSCHADE.

HOGE BLOEDDRUK? VOORKOM NIERSCHADE. HOGE BLOEDDRUK? VOORKOM NIERSCHADE. BLOEDDRUK EN NIEREN EEN INGEWIKKELD SAMENSPEL Nieren en bloeddruk hebben veel met elkaar te maken. Nieren filteren de afvalstoffen uit het lichaam, maar ze regelen ook

Nadere informatie

Maatschap Neurologie. CVA: Cerebro Vasculair Accident

Maatschap Neurologie. CVA: Cerebro Vasculair Accident Maatschap Neurologie : Cerebro Vasculair Accident Inleiding Deze folder geeft u informatie over de zorg en de behandeling na een ook wel een beroerte genoemd. Onverwacht gebeurde het: een. En de mensen

Nadere informatie

Uw bezoek aan de vasculaire polikliniek.

Uw bezoek aan de vasculaire polikliniek. Uw bezoek aan de vasculaire polikliniek www.nwz.nl Inhoud Wat is atherosclerose? 3 Afspraak met verpleegkundig specialist 3 Bloedonderzoek en vragenlijst 4 Uw eerste bezoek aan vasculaire polikliniek 4

Nadere informatie

P Doe de risicotest P Laat uw bloedsuikerwaarde meten P Lees wat u zelf kunt doen

P Doe de risicotest P Laat uw bloedsuikerwaarde meten P Lees wat u zelf kunt doen Diabetes en uw apotheek Als bij u diabetes is vastgesteld, dan kunt u natuurlijk terecht bij uw apotheek. Het apotheekteam zorgt ervoor dat u: Op tijd het juiste medicijn krijgt. Medicijnen krijgt die

Nadere informatie

Herseninfarct Snelle behandeling in de eerste uren

Herseninfarct Snelle behandeling in de eerste uren Herseninfarct Snelle behandeling in de eerste uren Een snelle behandeling in de eerste uren kan voorkomen dat een herseninfarct ernstige gevolgen heeft. In deze folder leest u meer over deze behandeling.

Nadere informatie