Welkom bij de presentatie van de EERSTE NEDERLANDSE KINDERRECHTENMONITOR

Transcriptie

1 Welkom bij de presentatie van de EERSTE NEDERLANDSE KINDERRECHTENMONITOR

2 Agenda presentatie Kinderrechtenmonitor Start uur Welkom door Annette Dijkstra, woordvoerder KOM Inleiding Marc Dullaert, de Kinderombudsman Toelichting op onderzoeksopzet, Mariëlle Bruning (UL) Toelichting op context Jeugd, Simone de Roos (SCP) Kinderrechtenaanbevelingen per domein, Mariëlle Bruning Afsluitende conclusies en zorgen Marc Dullaert Vragen en afsluiting uur

3 Kin der r ech ten ver dag I n ter n atio n aal Ver dr ag in z ake de R ech ten van h et Kin d (I VR K) Marc Dullaert. Waarom een Kinderrechtenmonitor? Rol Kinderombudsman: o.a. monitoring implementatie IVRK Kinderrechtenmonitor: objectief en feitelijk Positieve en negatieve aspecten Jaarlijks uit te brengen, steeds verrijken In opdracht KOM uitgevoerd door UL en SCP Context: hoe gaat het met de Nederlandse jeugd IVRK: en hoe gaat het met naleving Kinderrechten Aanbevelingen aan Tweede Kamer en Kabinet

4 prof. Mariëlle Bruning Opzet onderzoek Kinderrechtenmonitor Voorstudie door Universiteit Leiden uitgevoerd Vervolgens samen met SCP nulmeting kinderrechtenmonitor De domeinen van de Kinderrechtenmonitor Domein 1 Gezinssituatie en alternatieve zorg Domein 2 Bescherming tegen exploitatie en geweld Domein 3 Vrijheidsbeneming en jeugdstrafrecht Domein 4 Toereikende levensstandaard Domein 5 Onderwijs Domein 6 Minderjarige vreemdelingen

5 dr. Simone de Roos, rol Sociaal en Cultureel Planbureau Achtergrondcijfers per domein, contexten Cijfers kinderrechten van SCP en andere studies; vooral Toereikende levensstandaard en Onderwijs Samen met UL witte vlekken, vooruitblik op tweede monitor Samen met UL advies verdere ontwikkeling monitor

6 Context Gezinssituatie en alternatieve zorg 85% groeit op met twee ouders, waarvan 7% in stiefgezin 14% woont in eenoudergezin in 2020: verwachting 20% in eenoudergezin 85% zonder grote opvoed- en opgroeiproblemen 20% v/d ouders heeft soms gevoel opvoeding niet goed in hand te hebben 4 op de 5 ouders praat zo nu en dan over opvoeding met mensen uit netwerk

7 Context Bescherming tegen exploitatie en geweld Kindermishandeling Lichamelijke, seksuele, emotionele en psychische mishandeling of verwaarlozing, ook getuige huiselijk geweld Mogelijk zeer ernstige gevolgen voor functioneren en ontwikkeling kinderen Mensenhandel en uitbuiting Economische en seksuele uitbuiting, waaronder kinderporno; actueel onderwerp, hardere aanpak Internetrisico s Ongewenste beelden Schending privacy, ongewenst contact Digitaal pesten

8 Context Vrijheidsbeneming en jeugdstrafrecht Jeugdcriminaliteit al jaren vrij stabiel, signalen afname daders lichtere en zwaardere delicten In 2010: minderjarige verdachten waarvan 80% jongens 46% vermogensmisdrijven 28% vernielingen 18% gewelds- en seksuele misdrijven In 2010: problematische jeugdgroepen, waarvan 89 crimineel In 2010: dagvaardingen van jeugdigen door OM; 87% schuldig Werk- en of leerstraf: ruim keer Geldboetes: circa 450 keer Vrijheidsstraf: ruim keer

9 Context Toereikende levensstandaard Welvaart Kinderen in armoede: minder goed op school, meer probleemgedrag, minder gelukkig, meer sociaal uitgesloten, minder kansen voor later Gezondheid 95% v/d kinderen ervaart gezondheid als goed Ongezond beweegpatroon; 2/3 beweegt te weinig Ongezond eten; minder dan helft eet dagelijks groente of fruit Middelengebruik; 11 jaar: 1 op 3 kinderen (groep 8) heeft ooit alcohol gebruikt, 16 jaar: 8 op 10 Welvaartsziekten 11-16% ooit depressief, 45% minstens twee keer per week psychosomatische klachten Kinderen met langdurige ziektes, beperking: 12 %

10 Context Onderwijs Deelname In : ruim 1,5 miljoen leerlingen in regulier basisonderwijs 940 duizend leerlingen volgen voortgezet onderwijs Circa 16% is van niet-westerse herkomst Gebruik speciale onderwijsvoorzieningen Circa 6% van de basisschoolleerlingen Rond 19% van leerlingen van voortgezet onderwijs Prestaties Internationaal gezien presteren Nederlandse leerlingen bovengemiddeld Kwaliteitszorg Toezicht inspectie

11 Context Minderjarige vreemdelingen Aanvraag verblijf in Nederland Bij Immigratie en Naturalisatiedienst of Nederlandse ambassade/consulaat Gezinsmigratie Vanwege werk of gezinshereniging Vluchtelingen (asielzoekers) COA regelt opvang, in asielzoekerscentra (AZC s) uitkomst aanvraag afwachten Geen vergunning: binnen 4 weken opvang verlaten, eventueel vrijheidsbeperkende locatie, gezinslocatie, vreemdelingenbewaring Aangepaste opvang voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen (AMV s)

12 Van cijfers naar kinderrechten Domein 1 Gezinssituatie en alternatieve zorg Familierecht Scheiding en omgang Internationale kinderbescherming Adoptie Jeugdzorg Wachtlijsten en toegang tot jeugdzorg (3) Onder toezicht gestelde kinderen (2) Uit huis geplaatste kinderen (1)

13 Domein 2 Bescherming tegen exploitatie en geweld Kindermishandeling (1,2 &3) Omvang, signalering en melding van kindermishandeling Verwijzing en onderzoek bij kindermishandeling Strafrechtelijke aanpak van kindermishandeling Minderjarige slachtoffers van mensenhandel Melding en opsporing kinderporno Kind en internet

14 Domein 3 Jeugdcriminaliteit en vrijheidsbeneming Jeugdstrafrecht Minderjarigen in politiecellen Voorlopige hechtenis van minderjarigen (2) DNA-afname en (justitiële) documentatie minderjarigen (3) Een (meer) pedagogische jeugdstrafzitting Berechting 16- en 17 jarigen volgens volwassenenstrafrecht (1) Nieuw beleid: adolescentenstrafrecht en de aanpak van jeugdbendes Gesloten Jeugdzorg

15 Domein 4 Toereikende levensstandaard Welvaart Kinderen in armoede (2) Beschikbaarheid van en toegang tot sport, spel en cultuur Zwerfjongeren (3) Gezondheid Kinder- en zuigelingensterfte Gehandicapte kinderen (1) Welvaartsziekten Toegang tot gezondheidszorg

16 Toegang tot het onderwijs Thuiszitters (3) Voortijdig schoolverlaters Passend onderwijs (1) Domein 5 Onderwijs Kwaliteit van het onderwijs Zeer zwakke scholen Segregatie scholen Onderwijs in justitiële jeugdinrichtingen & gesloten jeugdzorg (2) Kinder- en mensenrechteneducatie Pesten

17 Domein 6 Minderjarige vreemdelingen Gezinsmigratie Nareizende gezinsleden Gezinsmigratiebeleid (2) Opvang, voorzieningen en procedure Minderjarige vreemdelingen Opvang en voorzieningen (3) Alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv s) Debat over worteling (1) Uitzetting van minderjarige vreemdelingenbewaring Minderjarigen in vreemdelingenbewaring Sociale voorzieningen Toegang tot gezondheidszorg Toegang tot onderwijs Nieuwe beleidsontwikkelingen Minderjarige vreemdelingen en de strafbaarstelling van illegaliteit Herijking amv-beleid

18 Vijf hoofdzorgen van de Kinderombudsman 1) Zorg voor meer preventie en betere behandeling van kindermishandeling

19 2) Respecteer rechten van minderjarige vreemdelingen, bv recht om bij ouders op te groeien (gezinshereniging) en zo goed mogelijke gezondheid

20 3) Zorg dat kinderen met beperking voldoende ondersteuning houden bij volgen onderwijs, ook in tijden van bezuinigingen

21 4) Beperk de (stijgende) hoge aantallen van kinderen in armoede

22 5) Respecteer rechten minderjarigen die in aanraking komen met justitie een politie

23 Afsluitende opmerkingen Kinderombudsman: Monitor maakt veel inzichtelijk, ook waar meer cijfers en verdiepend onderzoek nodig is, zodat we beter naleving kinderrechten kunnen monitoren Maak kindeffectrapportage bij wetsvoorstellen en beleidsvoornemens die kinderen raken verplicht Kinderrechtenmonitor aangeboden aan voorzitter Tweede Kamer en Kabinet Kinderen hebben recht op maximale bescherming van hun rechten door volwassenen. Laten we dat nastreven.

24 Vragen?