10 jaar pesticidenreductiebeleid

Transcriptie

1 10 jaar pesticidenreductiebeleid 10 jaar pesticidenreductiebeleid Welke stappen zijn reeds gezet Welke vorderingen zijn gemaakt Begrippenkader 1 2 1

2 1 ste pesticidenreductiedecreet 1 ste pesticidenreductiedecreet 21 december 2001 (BS: ) Decreet houdende vermindering van het gebruik van bestrijdingsmiddelen door openbare diensten in het Vlaamse gewest Verbod vanaf 1 januari 2004 Voor openbare diensten Gebruik te maken van bestrijdingsmiddelen Openbare diensten: publiekrechtelijke rechtspersonen Bestrijdingsmiddelen: Elke stof bestemd voor de vernietiging of de aantasting van het metabolisme van schadelijk geachte dieren, planten, microorganismen of virussen Geen bestrijdingsmiddelen: Biologische bestrijdingsmiddelen Stoffen bestemd voor de specifieke bestrijding van levende organismen die gebouwen of woningen infesteren of die mens of dier parasiteren Verbod: Openbare parken plantsoenen > 6 m van waterlopen vijvers moerassen andere oppervlaktewateren Wegranden bermen andere terreinen openbaar domein bij weg, autosnelweg, waterweg, spoorweg Natuur- en bosgebieden kwetsbare gebieden Terreinen overheid horen bij gebouw voor openbaar nut 3 4 2

3 1 ste pesticidenreductiedecreet Reductie- en actieprogramma s Startdatum Einddatum Afwijkingsmodaliteiten: Acute redelijkerwijze niet te voorziene plagen met gevaar voor mens milieu Situaties ernstige bedreiging veiligheid mens zonder afdoende alternatieve bestrijdingswijzen Via een reductieprogramma Decreet Besluit Reductieprogramma Reductieprogramma - Beleidsoptie - 3 actieprogramma s - Voor in te dienen - Draaiboek Zonder is gezonder 1 ste actieprogramma - volledige areaal - Sensibilisatie medewerker (spoor 1) - Risico-evaluatie (spoor 2) 2 de actieprogramma - Wijzigingen sporen 1 en 2 - Representatief deelproject - % areaal - Sensibilisatie burger (spoor 3) - Beheer kruidgroei verhardingen (spoor 4) - Beheer groenzones (spoor 5) Geleidelijk Onmiddellijk 5 3 de actieprogramma - Wijzigingen sporen 1 en 2 - Sporen 3, 4 en 5: volledige areaal Stapsgewijs 3

4 Reductie- en actieprogramma s Invulling door de Provincie Besluit ste actieprogramma - Ongewijzigd de actieprogramma - Ongewijzigd Domeinen en groene assen Waterlopen: nulgebruik vanaf 1 januari 2004 Wegen Inagro: reductieprogramma Afwijking: bruine rat 3 de actieprogramma - Voor 31 maart 2009 op te maken - Volledige areaal - Analyse en opdeling in locatietypes - Locatietype 1 - Nulgebruik toegepast - Locatietype 2 - Vergelijkbaar met locatietype 1 - Nulgebruik haalbaar - Locatietype 3 - Omvorming vereist - Enkel gedoogde producten en pleksgewijs - Pesticidentoets - Beschermingszones type III voor grondwater Nulgebruik Verlengbaar Entiteit Provinciedomeinen Nulgebruik vanaf 1 januari Groene assen - Groen rond provinciegebouwen en dergelijke - Parkings en wegen binnen domein of behorend tot gebouw of voorziening - Waterlopen - Provinciewegen Deelgebied Groenzones deelgebied - Provinciewegen - Inagro Overig areaal Verhardingen deelgebied Nulgebruik vanaf 1 januari 2005 Geleidelijke afbouw vanaf 1 januari 2005 Nulgebruik vanaf 1 januari 2009 Geleidelijke afbouw vanaf 1 januari 2009 Nulgebruik vanaf 1 januari

5 Domeinen en groene assen Waterlopen Product Matrigon en Kid Allees - Dorson en Dursban - Sporadisch - - Sporadisch - Engerlingenplaag Domein (1549 ha) groenzones: 85-90% verhardingen (parkings, wegen, paden): 10-15% Groene en blauwe assen: 257 ha Entiteit Product Waterlopen Muskusrat - Caïd olie 6,79 l 4, 51 l achtige oplossing Bruine rat - Broma abo blok - Sorkil blok 415 s - 42 s 49 s 88 s 85 s 168 s 85 st 49 s 39 s 7,8 kg 3,5 kg 6 kg 2,6 kg 6.56 kg 4,8 kg 80,32 kg 2,8 kg Damse Vaart 30 ha provinciale domeinen bufferbekkens Voor onbevaarbare waterlopen 2 e en 3 e categorie gebeurt de bestrijding rechtstreeks door de gemeenten

6 Dienst Mobiliteit en weginfrastructuur Dienst Entiteit Product Dienst Wegen Wegen Noord Wegen Zuid Dichlonet Zapper Agriguard Glyphosate Finale Casoron GR 4 Dichlonet Zapper Agriguard Glyphosate Kid Allees Ronstar Casoron GR kg 100 l 10 l 500 kg 120 l 20 l 99 kg 60 kg 900 kg 100 l 60 l 500 kg 120 l 20 l 99 kg 60 kg 800 kg 90 l 50 l 10 l 250 kg 100 l 20 l 80 kg 800 kg 90 l 50 l 10 l 250 kg 100 l 20 l 80 kg 90 l 50 l 10 l 800 kg 100 l 20 l 80 kg 250 kg 90 l 50 l 800 kg 100 l 20 l 90 kg 250 kg 90 l 50 l 800 kg 99 l 20 l 120 l 250 kg Omvorming Inagro Product Basta - Linuron - Bofix - Casoron - Roundup 5 l 5 l 5 l 40 kg 10 l 5 l 5 l 5 l 5 l 3 l 3 l 4 l 4 l 4 l 4 l 2,5 l 2,5 l 2,5 l 1 ste actieprogramma: belangrijke reductie bij de inwerkingtreding in de actieprogramma: geen verdere reductie vanaf 2005 ondanks de aanduiding van deelgebieden status quo bij Wegen Noord meergebruik bij Wegen Zuid Substitutie naar minder risicohoudende producten Nulgebruik met het derde actieprogramma en de overdracht van het grootste deel van het beheer van wegen naar andere overheden 12 6

7 Vaststellingen en conclusies De (onomkeerbare) beleidsoptie tot nulgebruik is zeer effectief het beheer moet volgen met extra inzet van middelen en personeel met dezelfde inzet van middelen en personeel Geleidelijke reductie is mogelijk mits een hard en duidelijk engagement wel afgebakende zones strikte timing zo niet: risico op moeizame vooruitgang, status quo of terugval mogelijk blijvende weerstand dienst - titel van de presentatie 13 Pesticidenvrij beheer door de provinciale Groendienst Beleids- en beheersmatige aanpak Groendienst 14 7

8 Provinciaal groenpatrimonium Domeinen: natuur 17 domeinen (1559 ha) 10 groene assen (256 ha of 116 km) Groen rond gebouwen (36 ha) Totaal: 1851 hectaren Provinciedomein Kemmelberg - Heuvelland 8

9 Domeinen: landschap Domeinen: erfgoed Provinciedomein Bergelen - Wevelgem Provinciedomein Sterrebos - Roeselare 9

10 Functies: recreatie -sport Domeinen: recreatie - spelen Provinciedomein De Gavers - Harelbeke Provinciedomein Zeebos - Blankenberge 10

11 Domeinen: recreatie - spelen Domeinen: recreatie - natuurbeleving Provinciedomein De Gavers - Harelbeke Provinciedomein Palingbeek - Ieper 11

12 Domeinen: educatie Provinciedomein Tillegem - Brugge Domeinen: cultuur Provinciedomein Bulskampveld- Beernem 12

13 Economische functie Bezoekersaantallen vb: Palingbeek Drukste dagen: 3000 bezoekers 13

14 Tevredenheid vb: Palingbeek Groene assen 14

15 Groen rond gebouwen Provinciale Groendienst Personeel Centrale administratie: 7 VTE Taken: Personeel, financiële administratie, technische administratie en logistiek, dagelijks beheer. Op het terrein: Handhavingsbrigade: 5 VTE Terreinbrigades: 7 brigades, samen 63 personen Budget: Exploitatie: Investering:

16 Onkruid? Onkruid? Relativiteit Tolerantiegraad Groendienst Groendienst 32 16

17 totale oppervlakte Onkruid? Pesticidenvrij beheer Hoog gespecialiseerde plantensoorten Principe = nulgebruik (zonder nostalgie) Inzet van middelen en personeel: In globo ongewijzigd door het nulgebruik Maar: mentaliteitswijziging bij personeel uitbreiding provinciedomeinen (ha) (cumulatief) uitbreiding provinciedomeinen (ha) (jaarlijks) Groendienst jaar Groendienst 34 17

18 Pesticidenvrij beheer Areaal ~ Beeldkwaliteit 1. Indelen van het areaal volgens de gewenste beeldkwaliteit bos, parkgebied, bezoekerscentrum, groene as, parking, kasteelpark, kruidentuin, etc. 2. Juiste ontwerpkeuzes! 3. Differentiëren van het beheer volgens de gewenste beeldkwaliteit (intensief, extensief, niets doen) Groendienst Groendienst 36 18

19 Ontwerpkeuzes Ontwerpkeuzes Groendienst Groendienst 38 19

20 Beheer: technieken Beheer: technieken: Borstelen Bosmaaien Branden Stomenheet water Frequentie 3-4jaar 3jaar 8-10jaar 8-10jaar Kost m2 j 0,3 0,05 0,3 0,5 Milieueffect Hoog! Laag (?) Eindbeeld Goed Voldoende Goed Goed (?) Bron: CROW (NL) kennisplatform openbare ruimte Frequentie vermindert per jaar (uitputting wortel) Combinatie van methoden is effectiever (+ borstelen) Groendienst Groendienst 40 20

21 Onze voorkeur: Groene Assen Groendienst Groendienst 42 21

22 Groene Assen Probleemsoorten? Probleem = sterk context afhankelijk Groendienst Groendienst 44 22

23 Afwijkingsaanvragen Conclusie Nulbeheer is haalbaar Kwestie van instelling: mentaliteit dienst Groener eindresultaat: mentaliteit klant Provinciale context versus gemeentelijke context Amper bloemperken, geen begraafplaatsen, geen intensieve sportvelden, Financiële consequenties beperkt Vraagt engagement Groendienst 46 23

24 Varia Rapportering Fytolicentie Verdere werking Kennisplatform Rapportering Rapportering via online inventaris tegen 1 april 2014 (behalve indien nulgebruik) Aandacht Tijdige rapportering Productgebruik Gedoogd Toegelaten (erkend) Juiste toepassingsgebied Reductie hoeveelheid bestrijdingsmiddelen Rapportering via MJP over de Pesticidentoets dienst - titel van de presentatie dienst - titel van de presentatie 48 24

25 Fytolicentie = erkenning voor professioneel gebruik van gewasbeschermingsmiddelen ( Professionele versus niet-professionele producten Pesticiden (bestrijdingsmiddelen) Biociden (KB 22 mei 2003) Gewasbeschermingsmiddelen (EG ) Bestrijdingsmiddelen voor landbouwkundig gebruik Gewasbeschermingsmiddelen Andere bestrijdingsmiddelen die geschikt zijn voor gebruik in de landbouw dienst - titel van de presentatie 49 Kennisplatform pesticidenreductie Agenda Probleemsoorten Dieren (bruine rat, Engerlingen en emelten, ) Exotische planten (Amerikaanse Vogelkers, Reuzenberenklauw, Canadese Kornoelje, ) Andere planten (Heermoes, Akkerwinde, Distels, )? Probleemterreinen Begraafplaatsen Sportterreinen Botanische tuinen Rozentuinen Nieuwe aanleg jonge aanplant Archeologische sites en erfgoed? dienst - titel van de presentatie 50 25

26 Kennisplatform pesticidenreductie Handleiding beslisboom onkruidbeheer op verhardingen (Onderzoekscentrum voor de Wegenbouw) Praktijkervaringen m.b.t. technieken: effectiviteit, efficiëntie, kostprijs Andere knelpunten en problemen? Timing en frequentie 24 april of 28 april Juni? september Documentatie (papier, digitaal)? Uitnodiging (brief, mail)? dienst - titel van de presentatie 51 Decreet 21 december 2001 Openbare diensten: publiekrechtelijke rechtspersonen Vanaf 1 januari 2004 Verbod bestrijdingsmiddelen Afwijkingsmodaliteiten Tijdelijke afwijking: melding Acute en niet te voorziene plagen gevaar voor mens milieu Situaties die een ernstige dreiging (kunnen) vormen Afwijking via indienen reductieprogramma Tegen 1 juni 2003 Pesticidenreductiebeleid Vroeger en Nu Decreet 08 februari 2013 Openbare dienst Vanaf 1 januari 2015 Verbod pesticiden (gewasbeschermingsmiddel en en biociden) Afwijkingsmodaliteiten Type 1 afwijking Plagen met impact op volksgezondheid, biodiversiteit, veiligheid Type 2 afwijking Omvormingsprogramma tegen 1 april