Koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen

Transcriptie

1 Koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen Officieuze coördinatie per 3 september 2009 Deze officieuze coördinatie houdt rekening met de wijzigingen die werden aangebracht door : - het koninklijk besluit van 10 augustus 2009 tot wijziging van het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen en van het koninklijk besluit van 12 september 1983 tot bepaling van de minimumindeling van een algemeen rekeningstelsel - het koninklijk besluit van 26 april 2009 tot wijziging, wat de verkrijging van eigen effecten door genoteerde vennootschappen en vennootschappen waarvan de effecten zijn toegelaten tot de verhandeling op een MTF betreft, van het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het wetboek van vennootschappen - het koninklijk besluit van 9 september 2008 tot wijziging van het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen en houdende diverse bepalingen - het koninklijk besluit van 10 februari 2008 tot wijziging van het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen - het koninklijk besluit van 27 april 2007 tot wijziging van het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen - het koninklijk besluit van 1 mei 2006 tot wijziging van het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen - het koninklijk besluit van 5 april 2006 tot wijziging van het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen - het koninklijk besluit van 10 november 2005 tot wijziging van het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen - het koninklijk besluit van 8 maart 2005 tot wijziging van het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen - het koninklijk besluit van 18 januari 2005 houdende toepassing van de internationale boekhoudnormen - het koninklijk besluit van 12 juli 2004 tot wijziging van het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen - het koninklijk besluit van 23 juni 2003 tot wijziging van het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen - het koninklijk besluit van 4 april 2003 betreffende de prestaties die de onafhankelijkheid van de commissaris in het gedrang brengen - het koninklijk besluit van 11 december 2001 tot wijziging van het koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen - het koninklijk besluit van 24 oktober 2001 tot aanpassing van de lijst van de maatregelen ten gunste van de werkgelegenheid opgenomen in de sociale balans.

2 2. Koninklijk besluit van 30 januari 2001 tot uitvoering van het Wetboek van vennootschappen BOEK I - OPRICHTING EN FORMALITEITEN INZAKE OPENBAARMAKING Art. 1 Onverminderd de bepalingen van artikel 173, worden alle akten, uittreksels van akten, processen-verbaal en stukken waarvan de openbaarmaking wordt opgelegd door het Wetboek van vennootschappen en door de wet van 12 juli 1989 houdende verscheidene maatregelen tot toepassing van Verordening (EEG) nr. 2137/85 van de Raad van 25 juli 1985 tot instelling van Europese economische samenwerkingsverbanden, door de Verordening (EG) nr. 2157/2001 van de raad van 8 oktober 2001 betreffende het statuut van de Europese Vennootschap (SE) en door de Verordening (EG) nr. 1435/2003 van de raad van 22 juli 2003 betreffende het statuut voor een Europese Coöperatieve Vennootschap (SCE) neergelegd bij de griffies van de rechtbanken van koophandel en opgenomen in de in artikel 2 opgesomde dossiers of elektronisch neergelegd in de vorm en volgens de modaliteiten vastgesteld door de Minister van Justitie. Art. 2 Ter griffie van elke rechtbank van koophandel worden de dossiers bijgehouden van : 1 de Belgische handelsvennootschappen, waarvan de zetel in het rechtsgebied van de rechtbank is gelegen en van de buitenlandse handelsvennootschap waarvan een bijkantoor in het rechtsgebied van de rechtbank is gevestigd; 2 de Belgische burgerlijke vennootschappen die de vorm van een handelsvennootschap hebben aangenomen, waarvan de zetel in het rechtsgebied van de rechtbank is gelegen, en van de buitenlandse burgerlijke vennootschappen die de vorm van een handelsvennootschap hebben aangenomen, waarvan een bijkantoor in het rechtsgebied van de rechtbank is gevestigd; 3 de Europese economische samenwerkingsverbanden waarvan de zetel in het rechtsgebied van de rechtbank is gelegen, alsook van de Europese economische samenwerkingsverbanden waarvan de zetel in een andere Staat is gelegen en die een vestiging hebben in het rechtsgebied van die rechtbank; 4 de landbouwvennootschappen die hun zetel hebben gevestigd in het rechtsgebied van de rechtbank van koophandel; 5 de Europese vennootschappen waarvan de zetel in het rechtsgebied van de rechtbank is gelegen, alsook van de Europese vennootschappen waarvan de zetel in een andere Staat is gelegen en die een vestiging hebben in het rechtsgebied van die rechtbank. Ter griffie van de rechtbank van koophandel te Brussel worden de dossiers bijgehouden van de buitenlandse vennootschappen die in België een openbaar beroep op het spaarwezen willen doen in de zin van artikel 438 van het Wetboek van vennootschappen maar er geen bijkantoor hebben. Het dossier kan geheel of gedeeltelijk elektronisch zijn. (Opgeheven). (Opgeheven). (Opgeheven). (Opgeheven). (Opgeheven). (Opgeheven). Art. 3 Art. 4 Art. 5 Art. 6 Art. 7 Art. 8 Art Wanneer een rechtspersoon voor het eerst een bij het in artikel 2, eerste lid, bedoelde dossier te voegen akte, uittreksel van een akte, proces-verbaal of document neerlegt, wordt hij door de instrumenterende notaris, zo niet door de griffie van de rechtbank van koophandel ingeschreven in het rechtspersonenregister van de Kruispuntbank van Ondernemingen.

3 Bij de inschrijving worden volgende gegevens vermeld : 1 de naam van de rechtspersoon, en eventueel haar afgekorte benaming of letterwoord; 2 de rechtsvorm van de rechtspersoon voluit geschreven; in geval van een coöperatieve vennootschap, moet worden verduidelijkt dat het een coöperatieve vennootschap met onbeperkte of met beperkte aansprakelijkheid betreft, in het geval omschreven in Boek X van het wetboek van vennootschappen, wordt de toevoeging «met sociaal oogmerk» vermeld; 3 het adres van de zetel; is die zetel niet in België gevestigd, het adres van de statutaire zetel in het buitenland en het adres van een vestigingseenheid naar keuze in België; 4 in voorkomend geval het bedrag van het maatschappelijk kapitaal, of indien het een coöperatieve vennootschap of een beleggingsvennootschap met veranderlijk kapitaal betreft, het minimumbedrag van het maatschappelijk kapitaal; 5 de datum van de oprichtingsakte van de rechtspersoon 6 het nummer van een rekening waarvan de burgerlijke vennootschap met handelsvorm houder is bij een in België gevestigde kredietinstelling die geen gemeentelijke spaarkas is en waarop de wet van 22 maart 1993 op het statuut van en het toezicht op de kredietinstellingen van toepassing is; 7 de precieze identiteit van de personen die gemachtigd zijn de rechtspersoon te besturen en te verbinden of te vereffenen; 8 in voorkomend geval, de precieze identiteit van de bestuurder, directeur of zaakvoerder, belast met het dagelijks bestuur van de naamloze vennootschappen, de commanditaire vennootschappen op aandelen, de coöperatieve vennootschappen, de besloten vennootschappen met beperkte aansprakelijkheid, de vennootschappen onder firma, de gewonen commanditaire vennootschappen, alsook van de Europese economische samenwerkingsverbanden en van de economische samenwerkingsverbanden met een handelsdoel. 9 de datum van ontbinding wanneer de rechtspersoon voor een bepaalde tijd is aangegaan; 10 het einde van het boekjaar; 11 de datum van de jaarvergadering; 12 ingeval van overneming van de rechtspersoon door fusie of splitsing, naam en ondernemingsnummer van de overnemende rechtspersonen; 13 ingeval de oprichting het gevolg is van een fusie of splitsing van rechtspersonen, naam en ondernemingsnummer van de fuserende of splitsende rechtspersonen; 14 datum van de vrijwillige ontbinding; 15 datum van de sluiting van de vereffening; 16 de precieze identiteit van de benoemde vertegenwoordiger van de rechtspersoon voor de werkzaamheden van het bijkantoor. De griffier of notaris vermelden bij de inschrijving het ondernemingsnummer dat zij ontvangen van de Kruispuntbank van Ondernemingen alsmede de datum van de neerlegging van de akte, uittreksel van een akte, proces-verbaal of document. 2. Wanneer een van de vermeldingen van de inschrijving niet meer in overeenstemming is met de werkelijke toestand, moet de rechtspersoon binnen een maand na wijziging van de toestand, de wijziging van haar inschrijving vragen. De betreffende wijziging wordt medegedeeld mits vermelding van het ondernemingsnummer van de rechtspersoon. 3. Voor de opgaven tot inschrijving of tot wijziging van de inschrijving worden de formulieren I en II (bijlagen A en B bij dit besluit), gebruikt, waarvan het model bij dit boek is gevoegd en die verkrijgbaar zijn ter griffie van de rechtbanken van koophandel of op de internetsite van de Federale Overheidsdienst Justitie. De inschrijving of wijziging door notarissen geschiedt elektronisch volgens de modaliteiten vastgesteld door de Minister van Justitie. Iedere inschrijving of wijziging wordt gedagtekend en ondertekend door haar organen, een bijzonder gemachtigde of de notaris. Een inschrijving van een Europees economisch samenwerkingsverband wordt, ondertekend door haar leden, een bijzonder gemachtigde of de notaris. Art. 10 Het ondernemingsnummer van de rechtspersoon wordt vermeld op alle in het dossier op te nemen stukken. De griffier viseert al de stukken die in het materiële deel van de dossiers moeten worden opgenomen, geeft ze een volgnummer en bergt ze er in op. De griffier houdt een inventaris bij van de stukken. Deze inventaris vermeldt voor ieder neergelegd stuk het volgnummer, het onderwerp en de neerleggingsdatum. 3.

4 De stukken die in het elektronische deel van de dossiers worden opgenomen, krijgen een volgnummer. Een inventaris van de stukken die het elektronische deel bevat, wordt automatisch bijgehouden. Deze inventaris vermeldt voor ieder neergelegd stuk het volgnummer, het onderwerp en de neerleggingsdatum. De notaris of de griffier bezorgen de betrokken rechtspersoon een elektronische kopie of een fotokopie van de inschrijving of wijziging alsmede een ontvangstmelding van de neergelegde akte, uittreksel van een akte, procesverbaal of document. Art De akten, uittreksels van akten en stukken die in de bijlagen tot het Belgisch Staatsblad moeten worden bekendgemaakt, worden neergelegd ter griffie samen met een afschrift. Indien een akte, een uittreksel van een akte of een stuk betrekking heeft op een verrichting die door verschillende rechtspersonen moeten worden bekendgemaakt in de bijlagen tot het Belgisch Staatsblad, dan moeten er zoveel neerleggingen met bijgevoegd afschrift geschieden als er betrokken rechtspersonen zijn. De akten en stukken die in de vorm van een mededeling in de bijlagen tot het Belgisch Staatsblad moeten worden bekendgemaakt, worden neergelegd in één exemplaar. De tekst van de mededelingen wordt in één exemplaar neergelegd. 2. Elk neergelegd papieren stuk moet aan de volgende voorwaarden beantwoorden : 1 op wit of ivoorkleurig papier van goede kwaliteit zijn opgesteld; millimeter lang en 210 millimeter breed zijn (Formaat A4); 3 alleen op de voorzijde beschreven zijn; 4 per neergelegd bescheid slechts eenzelfde taal gebruiken; 5 getypt, gedrukt of gefotokopieerd zijn, uitsluitend in zwarte letters met een scherp contrast tussen tekst en papier en duidelijk leesbaar zijn; 6 naargelang het geval, ondertekend zijn door de notaris die de akte opmaakt of door personen die bevoegd zijn om de rechtspersoon tegenover derden te vertegenwoordigen, waarbij de naam en de hoedanigheid van de ondertekenaars dienen te worden vermeld; 7 bovenaan elk blad een horizontale strook van ten minste 20 millimeter open laten. Het in 3 van vorig lid bedoelde vereiste geldt niet voor expedities van authentieke akten, evenmin als voor de vermelding van de naam en handtekening van de ondertekenaars. Het in 6 van het eerste lid bedoelde vereiste geldt niet voor de tekst van de mededelingen. Bovenaan elk neergelegd stuk worden vermeld : 1 de naam van de rechtspersoon zoals die voluit in de statuten voorkomt; 2 de rechtsvorm, in geval van een coöperatieve vennootschap, moet worden verduidelijkt dat het een coöperatieve vennootschap met onbeperkte of met beperkte aansprakelijkheid betreft; in het geval omschreven in Boek X van het wetboek van vennootschappen, wordt de toevoeging «met sociaal oogmerk» vermeld; 3 de nauwkeurige aanwijzing van de zetel (postcode, gemeente, straat, nummer, eventueel busnummer); 4 het ondernemingsnummer; 5 het precies onderwerp van de bekendmaking, wanneer het stuk moet worden bekendgemaakt. Het 4 is niet van toepassing op papieren akten en uittreksels van akten met betrekking op de oprichting van de rechtspersoon. 3. In de afschriften bestemd voor het Belgisch Staatsblad, van akten, uittreksels van akten en stukken bedoeld in de artikelen 67, 68, 74, 173, 179, 2, 195, 2, 342, 513, 4, en 644 van het Wetboek van vennootschappen, in de artikelen 6 en 7, 1, van de wet van 12 juli 1989 houdende verscheidene maatregelen tot toepassing van de Verordening (EEG) nr. 2137/85 van de Raad van 25 juli 1985 tot instelling van Europese economische samenwerkingsverbanden en in de tekst van de mededelingen mag met niets zijn geschrapt noch verbeterd. Hiervoor wordt het formulier I gebruikt waarvan het model bij dit boek is gevoegd en dat verkrijgbaar is op de internetsite van het Belgisch Staatsblad of in gedrukte vorm ter griffie van de rechtbanken van koophandel. De neerlegging van akten, uittreksels van akten en stukken bedoeld in het eerste lid dient niet door mededeling in de bijlagen tot het Belgisch Staatsblad te worden bekendgemaakt wanneer die akten, uittreksels van akten en stukken zelf in deze bijlagen worden bekendgemaakt. 4.

5 Wanneer verschillende stukken waarvan de neerlegging door mededeling in de bijlagen tot het Belgisch Staatsblad dient te worden bekendgemaakt, tegelijk worden neergelegd, volstaat één enkele mededeling waarin het onderwerp van elk onderscheiden stuk nauwkeurig wordt vermeld. De mededeling van de neerlegging ter griffie van een expeditie of van een dubbel van de akten bedoeld in de artikelen 67, 1, en 74, 1, van het Wetboek van vennootschappen, evenals van de authentieke of onderhandse volmachten, van het bankattest en van de verslagen die tegelijk met deze akten worden neergelegd in toepassing van de artikelen 68, 219, 307, 308, 311, 313, 444, 449, 582, 596, 602, 603, 657 en 783 van hetzelfde Wetboek, komt na de vermelding van de naam en hoedanigheid van de ondertekenaars onderaan de akte of het uittreksel van een akte bestemd voor bekendmaking in de bijlagen tot het Belgisch Staatsblad. Hetzelfde geldt voor de mededeling van de neerlegging van een expeditie of een dubbel van de akten bedoeld in de artikelen 6, 1, tweede lid, en 7, 1, 1, van de wet van 12 juli 1989 houdende verscheidene maatregelen tot toepassing van de Verordening (EEG) nr. 2137/85 van de Raad van 25 juli 1985 tot instelling van Europese economische samenwerkingsverbanden, alsmede van de authentieke of onderhandse volmachten die tegelijk met deze akten worden neergelegd overeenkomstig artikel 6, 1, vierde lid, van dezelfde wet. 4. Paragraaf 2, eerste lid, 1, 2, 3, 4 en 7, van dit artikel is niet van toepassing op de akten, uittreksels uit akten en stukken bedoeld in artikel 1, eerste lid, neergelegd door de buitenlandse vennootschappen, door de buitenlandse economische samenwerkingsverbanden of door de Europese economische samenwerkingsverbanden waarvan de zetel in het buitenland gevestigd is, behalve indien deze stukken betrekking hebben op de in België gevestigde bijkantoren van deze vennootschappen of samenwerkingsverbanden. 5. De verbetering van een vergissing in een in de bijlagen tot het Belgisch Staatsblad bekendgemaakte akte, uittreksel van een akte of stuk wordt neergelegd en bekendgemaakt overeenkomstig de voorgaande paragrafen. De verbetering van een vergissing in een stuk waarvan de neerlegging werd bekendgemaakt door mededeling in de bijlagen tot het Belgisch Staatsblad, gebeurt door neerlegging ter griffie, overeenkomstig de voorgaande paragrafen, van één of meer verbeterde of bijkomende bladen, waarop ² verbetering ² is vermeld. Zij worden gevoegd bij een blad waarop de gegevens bedoeld in paragraaf 2, vierde lid, van dit artikel zijn vermeld alsook de aanduiding van het stuk waarop de verbetering betrekking heeft. De verbeterde of bijkomende bladen worden in het dossier bewaard. De neerlegging van verbeterde of bijkomende bladen wordt door uittreksel in de bijlagen tot het Belgisch Staatsblad bekendgemaakt. Art Onverminderd de elektronische neerlegging bepaald in artikel 1, gebeuren neerleggingen door overlegging ter griffie. Mogen evenwel per gewone of aangetekende brief aan de griffie worden toegezonden : 1 de akten en stukken waarvan de neerlegging door mededeling wordt bekendgemaakt; 2 de tekst van de mededelingen; 3 de akten, uittreksels van akten, verklaringen en stukken die in de bijlagen tot het Belgisch Staatsblad moeten worden bekendgemaakt, op voorwaarde dat zij maximaal vijftien bladen beslaan. 2. De ter griffie neer te leggen stukken worden slechts in ontvangst genomen als de bepalingen van artikel 9 en 11, 1 en 2, 3, tweede lid, in acht werden genomen en als de kosten van bekendmaking betaald zijn op de in 3 van dit artikel voorgeschreven wijze. 3. De kosten voor de bekendmaking in de bijlagen bij het Belgisch Staatsblad van akten, uittreksels van akten, stukken en beslissingen worden betaald met een cheque op naam van het Belgisch Staatsblad, getrokken op een in België gevestigde kredietinstelling die geen gemeentelijke spaarkas is en waarop de wet van 22 maart 1993 op het statuut van en het toezicht op de kredietinstellingen van toepassing is, met een postwissel of met een bankoverschrijving of storting. De betalingsmiddelen worden bij het voor het Belgisch Staatsblad bestemde stuk gevoegd. Wanneer de betaling geschiedt met een bankoverschrijving of storting bestaat het bewijs ervan hetzij in een afschrift van het formulier van de overschrijving of de storting ten voordele van de rekening van het Belgisch Staatsblad waarop de stempel is aangebracht van de financiële instelling die de overschrijving heeft verricht, hetzij in een rekeninguittreksel of in elk ander document dat bevestigt dat de betaling daadwerkelijk is verricht. De betaling met een bankoverschrijving of storting moet in geval van een wijzigende akte het ondernemingsnummer, of in geval van een oprichting de naam en het adres van de zetel, bij de mededelingen vermelden. Wanneer de neerlegging geschiedt op elektronische wijze, wordt de wijze van betaling van de bekendmakingskosten vastgesteld door de Minister van Justitie. 5.

6 Art. 13 De bekendmaking in de bijlagen tot het Belgisch Staatsblad, van een akte, een uittreksel van een akte, een stuk of een mededeling, geldt voor de betrokken neergelegde stukken als ontvangstbewijs in de zin van artikel 67, 3, van het Wetboek van vennootschappen. Art. 14 Uiterlijk de tweede werkdag na de datum van de neerlegging zendt de griffier aan het bestuur van het Belgisch Staatsblad de afschriften van akten, uittreksels van akten en stukken, alsmede de tekst van de mededelingen, die hij heeft ontvangen en die in de bijlagen tot het Belgisch Staatsblad moeten worden bekendgemaakt. De zendingen bestaan uit de op dezelfde dag in ontvangst genomen afschriften en exemplaren en de daarop betrekking hebbende mededelingen; zij worden verzonden bij een ter post aangetekende brief of tegen ontvangstbewijs overhandigd, hetzij door teletransmissie wanneer die documenten op elektronische wijze werden neergelegd. Art. 15 De griffies en de door de Minister aangeduide dienst houden, ieder wat hem betreft, een staat bij waarin de datum van verzending wordt aangetekend van de stukken die naar het Bestuur van het Belgisch Staatsblad worden toegezonden of overhandigd. Art. 16 Wanneer bekendmaking vereist is, vindt zij plaats in de bijlagen tot het Belgisch Staatsblad binnen de termijnen door de wet bepaald. Art. 17 Binnen een maand na de bekendmaking in het Belgisch Staatsblad zendt het bestuur van het Belgisch Staatsblad aan het Bureau voor officiële publicaties der Europese Gemeenschappen de gegevens betreffende de oprichting en de afsluiting van de vereffening van een Europees economisch samenwerkingsverband of van een Europese vennootschap (SE). Art. 18 De Minister van Justitie stelt het tarief vast van de kosten van bekendmaking van de in artikel 1 bedoelde stukken. Art. 19 Wanneer aan de griffie een integraal afschrift wordt gevraagd, worden de uittreksels uit de in artikel 2 bepaalde dossiers afgegeven op een fotokopie of beschikbaar gesteld op elektronische wijze volgens de modaliteiten vastgesteld door de Minister van Justitie. Art. 20 De bepalingen hierboven vinden geen toepassing op de stukken die overeenkomstig het Wetboek van vennootschappen niet moeten worden neergelegd ter griffie maar toch moeten worden bekendgemaakt in het Belgisch Staatsblad. Niettemin moeten zij worden opgemaakt overeenkomstig de bepalingen van artikel 11, 2. Zij worden door de belanghebbenden rechtstreeks aan het Belgisch Staatsblad gezonden, en in de vorm van een aankondiging bekendgemaakt. Art. 21 Wanneer hetzij de zetel, hetzij het bijkantoor dat bepalend is geweest voor de plaats waar het dossier moest worden neergelegd, van een rechtsgebied naar een ander wordt overgebracht wordt het dossier bedoeld in artikel 2 van de ene griffie naar de andere overgezonden binnen vijftien dagen te rekenen vanaf de neerlegging van de wijzigende akte van de rechtspersoon op de griffie van de rechtbank waar het register met die inschrijving zich bevindt. De materiële overzending geschiedt door toedoen van de griffier van de rechtbank van koophandel van het rechtsgebied waarbinnen hetzij de zetel, hetzij het bijkantoor dat bepalend is geweest voor de plaats waar het dossier moest worden neergelegd zich bevond. Bijlagen bij Boek I Formulieren I en II bedoeld in de artikelen 9, 3, en 10, 4, eerste lid. Formulier III bedoeld in artikel 19. Formulier IV bedoeld in artikel 11, 3. Formulier V bedoeld in artikel 11, 4. Formulier VI bedoeld in artikel 10, 4, tweede lid. 6.

7 7. BOEK II - JAARREKENING, GECONSOLIDEERDE JAARREKENING EN FORMALITEITEN INZAKE DE OPENBAARMAKING TITEL I. - Jaarrekening HOOFDSTUK I. - Algemene principes Art. 22 De jaarrekening omvat de balans, de resultatenrekening en de toelichting. Deze documenten vormen een geheel. In de jaarrekening worden de bedragen in euro uitgedrukt. Art. 23 De jaarrekening wordt opgesteld overeenkomstig de bepalingen van deze titel. Art. 24 De jaarrekening moet een getrouw beeld geven van het vermogen, de financiële positie en het resultaat van de vennootschap. Wanneer de toepassing van de bepalingen van deze titel niet volstaat om te voldoen aan dit voorschrift moeten aanvullende inlichtingen worden verstrekt in de toelichting. Art De jaarrekening moet duidelijk worden opgesteld en stelselmatig weergeven, enerzijds, de aard en het bedrag, op de dag waarop het boekjaar wordt afgesloten, van de bezittingen en rechten van de vennootschap, van haar schulden en verplichtingen evenals van haar eigen middelen, en anderzijds, voor het op die dag afgesloten boekjaar, de aard en het bedrag van haar kosten en haar opbrengsten. 2. Compensatie tussen tegoeden en schulden, tussen rechten en verplichtingen en tussen kosten en opbrengsten is verboden, behalve in de gevallen voorzien door deze titel. 3. In de toelichting worden per soort vermeld de rechten en verplichtingen die niet in de balans voorkomen en die het vermogen, de financiële positie of het resultaat van de vennootschap aanmerkelijk kunnen beïnvloeden. Belangrijke rechten en verplichtingen die niet kunnen worden becijferd, worden op passende wijze vermeld in de toelichting. Art De balans wordt opgesteld na toewijzing, dit wil zeggen, rekening houdend met de beslissingen tot besteding van het saldo van de resultatenrekening en van het overgedragen resultaat. Wanneer die toewijzing bij gebreke van een beslissing van het bevoegde orgaan niet definitief is, wordt de balans opgesteld onder de opschortende voorwaarde van die beslissing. 2. De beginbalans van een boekjaar moet, onverminderd de toepassing van artikel 83, tweede lid, overeenstemmen met de eindbalans van het voorafgaande boekjaar. Art. 27 Het rekeningenstelsel van de vennootschap moet zodanig worden opgevat of aangepast dat de balans en de resultatenrekening zonder toevoeging of weglating voortvloeien uit de balans van de desbetreffende rekeningen, opgemaakt na het in overeenstemming brengen bedoeld in artikel 10, 1, van de wet van 17 juli 1975 op de boekhouding van de ondernemingen. HOOFDSTUK II. - Waarderingsregels Afdeling I. - Algemene beginselen Art Elke vennootschap bepaalt de regels die, met nakoming van de bepalingen van dit hoofdstuk, doch rekening gehouden met haar eigen kenmerken, gelden voor de waardering van de inventaris bedoeld in artikel 9, 1, van de wet van 17 juli 1975 op de boekhouding van de ondernemingen, en, onder meer, voor de vorming en de aanpassing van afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen voor risico's en kosten evenals voor de herwaarderingen. Deze regels worden bepaald door het bestuursorgaan van de vennootschap en vastgelegd in het boek bedoeld in artikel 9, 1, van de wet van 17 juli 1975 op de boekhouding van de ondernemingen. Ze worden samengevat in de

8 toelichting; overeenkomstig hetgeen is bepaald in artikel 24, eerste lid, moet deze samenvatting voldoende nauwkeurig zijn zodat inzicht wordt verkregen in de toegepaste waarderingsmethoden. Onverminderd 2 wordt bij de vaststelling en toepassing van deze waarderingsregels ervan uitgegaan dat de vennootschap haar bedrijf zal voortzetten. 2. De bepalingen van deze titel zijn van toepassing op de vennootschappen in vereffening. Indien de vennootschap - al dan niet ingevolge een beslissing tot invereffeningstelling - besluit haar bedrijf stop te zetten of indien, in tegenstelling met het bepaalde in 1, derde lid, er niet meer kan van worden uitgegaan dat de vennootschap haar bedrijf zal voortzetten, worden de waarderingsregels dienovereenkomstig aangepast en geldt in het bijzonder het volgende : a) de oprichtingskosten moeten volledig worden afgeschreven; b) voor de vaste en de vlottende activa moet zo nodig tot aanvullende afschrijvingen of waardeverminderingen worden overgegaan om de boekwaarde terug te brengen tot de vermoedelijke realisatiewaarde; c) een voorziening moet worden gevormd voor de kosten die verbonden zijn aan de beëindiging van de werkzaamheden, inzonderheid voor de aan het personeel uit te keren vergoedingen. Hetzelfde geldt, ingeval een bedrijfsonderdeel of een vestiging van de vennootschap wordt gesloten, dan is het tweede lid van toepassing op de activa, de passiva en de verplichtingen die betrekking hebben op dat bedrijfsonderdeel of die vestiging. Art. 29 Indien in uitzonderingsgevallen blijkt dat de toepassing van een in dit hoofdstuk bedoelde waarderingsregel niet leidt tot nakoming van het bepaalde in artikel 24, eerste lid, moet daarvan worden afgeweken ten einde te voldoen aan de in het voornoemde artikel bedoelde verplichting. Dergelijke afwijking wordt in de toelichting vermeld en verantwoord. De geraamde invloed ervan op het vermogen, de financiële positie en het resultaat van de vennootschap wordt vermeld in de toelichting bij de jaarrekening over het boekjaar waarin de afwijkende waarderingsregel voor het eerst wordt toegepast. Art. 30 De waarderingsregels bedoeld in artikel 28, 1, eerste lid, moeten van het ene boekjaar op het andere identiek blijven en stelselmatig worden toegepast. Ze worden evenwel gewijzigd wanneer, onder meer uit hoofde van belangrijke veranderingen in de activiteiten van de vennootschap, in de structuur van haar vermogen of in de economische dan wel technologische omstandigheden de vroeger gevolgde waarderingsregels niet langer aan het voorschrift van artikel 24, eerste lid, beantwoorden. Het tweede en het derde lid van artikel 29 zijn van toepassing op deze wijzigingen. Deze bepaling is niet van toepassing op de jaarrekening over het eerste boekjaar waarop voor een vennootschap de bepalingen van deze titel van toepassing zijn. Art. 31 Elk bestanddeel van het vermogen wordt afzonderlijk gewaardeerd. Art. 32 De waarderingen moeten voldoen aan de eisen van voorzichtigheid, oprechtheid en goede trouw. Art. 33 Er moet rekening worden gehouden met alle voorzienbare risico's, mogelijke verliezen en ontwaardingen, ontstaan tijdens het boekjaar waarop de jaarrekening betrekking heeft of tijdens voorgaande boekjaren, zelfs indien deze risico's, verliezen of ontwaardingen slechts gekend zijn tussen de balansdatum en het ogenblik waarop de jaarrekening door het bestuursorgaan van de vennootschap wordt opgesteld. In de gevallen waarin, bij gebreke aan objectieve beoordelingscriteria, de waardering van de voorzienbare risico's, de mogelijke verliezen en de ontwaardingen onvermijdelijk aleatoir is, wordt hiervan melding gemaakt in de toelichting, wanneer de betrokken bedragen rekening houdend met de doelstelling van artikel 24, eerste lid, belangrijk zijn. Er moet rekening worden gehouden met de kosten en de opbrengsten die betrekking hebben op het boekjaar of op voorgaande boekjaren, ongeacht de dag waarop deze kosten en opbrengsten worden betaald of geïnd, behalve indien de effectieve inning van deze opbrengsten onzeker is. Ten laste van het boekjaar moeten inzonderheid worden geboekt : het geraamde bedrag van de belastingen op het resultaat van het boekjaar of op het resultaat van vorige boekjaren, alsmede de bezoldigingen, uitkeringen en andere sociale voordelen die in de loop van een volgend boekjaar zullen worden betaald voor diensten die tijdens het boekjaar of tijdens vorige boekjaren zijn verricht. Wanneer de opbrengsten 8.

9 of de kosten in belangrijke mate worden beïnvloed door opbrengsten of kosten die aan een ander boekjaar moeten worden toegerekend, wordt daarvan melding gemaakt in de toelichting. Art. 34 De methoden en grondslagen voor de omrekening van in vreemde valuta uitgedrukte bezittingen, schulden en verplichtingen, alsmede de methoden voor de omrekening van de financiële staten van bijkantoren of centra van werkzaamheden in het buitenland, worden in de toelichting vermeld bij de in artikel 28, 1, bedoelde waarderingsregels. Afdeling II. - Aanschaffingswaarde - Beginselen en uitzonderingen Art. 35 Onverminderd de toepassing van de artikelen 29, 57, 67, 69, 71, 73 en 77, wordt elk actiefbestanddeel gewaardeerd tegen aanschaffingswaarde en voor dat bedrag in de balans opgenomen, onder aftrek van de desbetreffende afschrijvingen en waardeverminderingen. Onder aanschaffingswaarde wordt verstaan : of de aanschaffingsprijs zoals bepaald in artikel 36, of de vervaardigingsprijs zoals bepaald in artikel 37, of de inbrengwaarde zoals bepaald in artikel 39. Art. 36 De aanschaffingsprijs omvat, naast de aankoopprijs, de bijkomende kosten zoals niet terugbetaalbare belastingen en vervoerkosten. De aanschaffingsprijs van een door ruil verkregen actiefbestanddeel is de marktwaarde van het (de) in ruil hiervoor overgedragen actiefbestanddeel (-delen); is deze waarde moeilijk vast te stellen, dan is de aanschaffingsprijs de marktwaarde van het door ruil verkregen actiefbestanddeel. Deze waarden worden geschat op de datum van de ruil. Art. 37 De vervaardigingsprijs omvat naast de aanschaffingskosten der grondstoffen, verbruiksgoederen en hulpstoffen, de productiekosten die rechtstreeks aan het individuele product of aan de productengroep toerekenbaar zijn evenals het evenredig deel van de productiekosten die slechts onrechtstreeks aan het individuele product of aan de productengroep toerekenbaar zijn, voor zover deze kosten op de normale productieperiode betrekking hebben. Het staat de vennootschappen echter vrij deze onrechtstreekse produktiekosten niet geheel of gedeeltelijk in de vervaardigingsprijs op te nemen; in geval van deze mogelijkheid gebruik wordt gemaakt, wordt zulks in de toelichting vermeld. Art. 38 In de aanschaffingswaarde van immateriële en materiële vaste activa mag de rente op vreemd vermogen dat wordt gebruikt voor hun financiering worden opgenomen, doch slechts voor zover zij betrekking heeft op de periode welke de bedrijfsklaarheid van deze vaste activa voorafgaat. In de vervaardigingsprijs van voorraden en bestellingen in uitvoering mag de rente op vreemd vermogen dat wordt gebruikt voor hun financiering slechts worden opgenomen voor zover deze rente voorraden of bestellingen betreft waarvan de productie of uitvoering meer dan één jaar bestrijkt en zij op de normale productieperiode van deze voorraden of de normale uitvoeringstermijn van deze bestellingen betrekking heeft. Het opnemen van de rente op vreemd vermogen in de aanschaffingswaarde van immateriële of materiële vaste activa of van voorraden of bestellingen in uitvoering, wordt bij de waarderingsregels in de toelichting vermeld. Art. 39 De inbrengwaarde stemt overeen met de bedongen waarde van de inbreng. In geval van bestemming voor of inbreng in een onderneming die geen vennootschap met eigen rechtspersoonlijkheid is, moet onder inbrengwaarde worden verstaan de waarde van de goederen bij de inbreng of de bestemming. De inbrengwaarde mag niet hoger zijn dan de prijs die op het ogenblik van de inbreng of de bestemming voor de aankoop van de betrokken goederen op de markt zou moeten worden betaald. De belastingen en kosten met betrekking tot de inbreng zijn niet begrepen in de inbrengwaarde; indien zij niet volledig ten laste worden gebracht van de resultatenrekening van het boekjaar in de loop waarvan de inbreng is geschied, worden ze opgenomen in de rubriek "Oprichtingskosten". Art. 40 Wat de goederen betreft die worden verkregen tegen betaling van een lijfrente : 1 wordt onder aanschaffingswaarde verstaan het kapitaal dat op het ogenblik van de aanschaffing nodig is om de rente te betalen, in voorkomend geval verhoogd met het bedrag dat bij de aanschaffing werd betaald en met de kosten; 2 wordt een voorziening gevormd ten belope van het bedrag van het hiervoorgenoemde kapitaal; deze voorziening wordt jaarlijks aangepast. 9.

10 Art De aanschaffingswaarde van deelne mingen of aandelen ontvangen als vergoeding voor inbrengen die niet bestaan in contanten of die voortkomen uit de omzetting van vorderingen, stemt overeen met de conventionele waarde van de ingebrachte goederen en waarden of van de omgezette vorderingen. Als evenwel die conventionele waarde lager is dan de marktwaarde van de ingebrachte goederen en waarden of van de omgezette vorderingen, dan stemt de aanschaffingswaarde overeen met de hogere marktwaarde. In afwijking van het eerste lid worden de deelnemingen en aandelen van een vennootschap die een vennootschap ontvangt bij fusie of splitsing als bedoeld in artikel 78, 79 of 80, in ruil voor de aandelen die zij in de overgenomen of gesplitste vennootschap bezat, bij die fusie of splitsing in haar boekhouding opgenomen tegen de waarde waarvoor de aandelen van de overgenomen of gesplitste vennootschap hierin op die datum stonden geboekt. Ingeval bij fusie of splitsing een opleg in geld is verkregen, wordt het bedrag hiervan afgetrokken van de boekwaarde - en bij voorrang van de aanschaffingswaarde - van de aandelen van de overgenomen of gesplitste vennootschap, inzover die opleg wordt onttrokken aan het kapitaal of de uitgiftepremie; in de overige gevallen wordt dat bedrag in resultaat genomen. Bij inbreng van een bedrijfsafdeling of een algemeenheid van goederen als bedoeld in artikel 81, worden de als tegenprestatie ontvangen deelnemingen of aandelen bij de inbreng in de boekhouding van de inbrenger opgenomen tegen de nettowaarde waarvoor de ingebrachte goederen hier op die datum voorkwamen. 2. De bijkomende kosten met betrekking tot het aanschaffen van financiële vaste activa en van geldbeleggingen mogen ten laste worden genomen van de resultatenrekening van het boekjaar in de loop waarvan ze werden aangegaan. Art. 42 In afwijking van de artikelen 31, 35, 47, 52, 56, 68, 69, 70, 71, 72 en 74 mogen het klein materieel evenals de gronden hulpstoffen die bestendig worden hernieuwd en waarvan de aanschaffingswaarde te verwaarlozen is in verhouding tot het balanstotaal, op het actief worden opgenomen voor een vast bedrag indien de hoeveelheid, de waarde en de samenstelling ervan niet aanmerkelijk veranderen van het ene boekjaar tot het andere. In dit geval wordt de prijs voor de hernieuwing van deze bestanddelen opgenomen onder de bedrijfskosten. Art. 43 De aanschaffingswaarde van activa met identieke technische of juridische kenmerken wordt bepaald hetzij door individualisering van de prijs van elk bestanddeel, hetzij volgens de methode van gewogen gemiddelde prijzen, volgens de methode "Fifo" (eerst in - eerst uit) of volgens de methode "Lifo" (laatst in - eerst uit). Indien de methode wordt gewijzigd, mag de aanschaffingswaarde van de goederen die geacht worden eerst te zijn ingekomen, niet lager zijn dan de waarde waarvoor ze, voor toepassing van de desbetreffende waardeverminderingen, voorkwamen in de inventaris bij het afsluiten van het boekjaar tevoren. Wanneer, inzonderheid bij toepassing van de Lifo-methode, de boekwaarde van de voorraden aanzienlijk verschilt van de waarde berekend op basis van de marktwaarde op balansdatum, moet het totale bedrag van dit verschil, per voorraadpost die in de balans voorkomt, in de toelichting worden vermeld. Dit verschil kan door de in artikel 15 van het Wetboek van vennootschappen bedoelde kleine vennootschappen en door middel van een totaalbedrag voor het geheel van de betrokken posten worden opgegeven. Art. 44 Indien, bij het begin van het eerste boekjaar waarin voor een vennootschap deze titel toepasselijk wordt de aanschaffingswaarde van bepaalde actiefbestanddelen niet kan worden wedersamengesteld, is de aanschaffingswaarde van elk van die bestanddelen gelijk aan de waarde waarvoor ze, vóór toepassing van de desbetreffende afschrijvingen en waardeverminderingen, in de inventaris van het boekjaar tevoren voorkwamen. De in toepassing van het vorige lid bepaalde aanschaffingswaarde : 1 maakt in voorkomend geval, het voorwerp uit van afschrijvingen of waardeverminderingen overeenkomstig afdelingen III en VI van dit hoofdstuk; 2 wordt, voor de toepassing van artikel 43, beschouwd als aanschaffingswaarde van de eerst ingekomen goederen. De herwaarderingsmeerwaarden die geboekt werden voor het eerste boekjaar waarop voor een vennootschap de bepalingen van deze titel van toepassing zijn evenals de uitgiftepremies die ontvangen en de kapitaalsubsidies die bekomen werden voor datzelfde boekjaar moeten in de jaarrekening slechts opgenomen worden voor zover ze nog als zodanig in de boekhouding van de vennootschap voorkwamen op het einde van het voorafgaande boekjaar. Zijn door een vennootschap meerwaarden geboekt tijdens een boekjaar dat voorafgaat aan het boekjaar dat ingaat na 31 december 1983, dan mogen deze meerwaarden in rubriek III "Herwaarderingsmeerwaarden" behouden blijven. 10.

11 11. Afdeling III. - Afschrijvingen en waardeverminderingen Art. 45 Onder "afschrijvingen" verstaat men de bedragen ten laste van de resultatenrekening genomen, met betrekking tot oprichtingskosten en tot immateriële en materiële vaste activa waarvan de gebruiksduur beperkt is, ten einde hetzij het bedrag van deze oprichtingskosten en van de eventueel geherwaardeerde aanschaffingskosten van deze vaste activa te spreiden over hun waarschijnlijke nuttigheids- of gebruiksduur, hetzij deze kosten ten laste te nemen op het ogenblik waarop zij worden aangegaan. Onder "waardeverminderingen" verstaat men correcties op de aanschaffingswaarde van de actiefbestanddelen, andere dan die vermeld in het vorige lid, om rekening te houden met al dan niet als definitief aan te merken ontwaardingen bij het afsluiten van het boekjaar. De gecumuleerde afschrijvingen en waardeverminderingen worden afgetrokken van de actiefposten waarop ze betrekking hebben. Art. 46 De afschrijvingen en de waardeverminderingen moeten voldoen aan de eisen van voorzichtigheid, oprechtheid en goede trouw. Art. 47 De afschrijvingen en waardeverminderingen zijn specifiek voor de actiefbestanddelen waarop ze betrekking hebben. Voor actiefbestanddelen met volkomen identieke technische of juridische kenmerken mogen echter globale afschrijvingen of waardeverminderingen geacteerd worden. Art. 48 De afschrijvingen en de waardeverminderingen moeten stelselmatig worden gevormd volgens de door de vennootschap overeenkomstig artikel 28, 1, vastgelegde methoden. Ze mogen niet afhangen van het resultaat van het boekjaar. Art. 49 De waardeverminderingen mogen niet worden gehandhaafd in die mate waarin ze op het einde van het boekjaar hoger zijn dan wat vereist is volgens een actuele beoordeling, conform de normen waarvan sprake in artikel 46, van de minderwaarden waarvoor ze werden gevormd. Afdeling IV. - Voorzieningen Art. 50 De voorzieningen voor risico's en kosten beogen naar hun aard duidelijk omschreven verliezen of kosten te dekken die op de balansdatum waarschijnlijk of zeker zijn, doch waarvan het bedrag niet vaststaat. Voorzieningen mogen niet worden gebruikt voor waardecorrecties op activa. Art. 51 De voorzieningen voor risico's en kosten moeten voldoen aan de eisen van voorzichtigheid, oprechtheid en goede trouw. Art. 52 De voorzieningen voor risico's en kosten worden geïndividualiseerd naar gelang van de risico's en kosten met dezelfde aard die ze moeten dekken. Onder de risico's en kosten met dezelfde aard moeten de soorten van risico's en kosten worden verstaan die bij wijze van voorbeeld in artikel 54 zijn vermeld. Art. 53 De voorzieningen voor risico's en kosten moeten stelselmatig worden gevormd volgens de door de vennootschap overeenkomstig artikel 28, 1, vastgelegde methoden. Ze mogen niet afhangen van het resultaat van het boekjaar. Art. 54 Voorzieningen moeten, onder meer, gevormd worden met het oog op : a) de verplichtingen die op de vennootschap rusten inzake rust- en overlevingspensioenen, brugpensioenen en andere gelijkaardige pensioenen of renten; b) de kosten van grote herstellings- of onderhoudswerken; c) de verlies- of kostenrisico's die voor de vennootschap voortvloeien uit persoonlijke of zakelijke zekerheden, verstrekt tot waarborg van schulden of verbintenissen van derden, uit verbintenissen tot aan- of verkoop van vaste

12 activa, uit de uitvoering van gedane of ontvangen bestellingen, uit termijnposities of overeenkomsten in deviezen, termijnposities of overeenkomsten op goederen, uit technische waarborgen verbonden aan reeds door de vennootschap verrichte verkopen of diensten, uit hangende geschillen. Art. 55 De voorzieningen voor risico's en kosten mogen niet worden gehandhaafd in die mate waarin ze op het einde van het boekjaar hoger zijn dan wat vereist is volgens een actuele beoordeling, conform de normen waarvan sprake in artikel 51, van de risico's en kosten waarvoor ze werden gevormd. Afdeling V. - Herwaarderingsmeerwaarden Art. 56 De herwaarderingen zijn specifiek voor de actiefbestanddelen waarop ze betrekking hebben. Voor actiefbestanddelen met volkomen identieke technische of juridische kenmerken mogen echter herwaarderingen geacteerd worden. Art De vennootschappen mogen de materiële vaste activa, de deelnemingen en aandelen die onder de financiële vaste activa voorkomen of bepaalde soorten hiervoorgenoemde vaste activa herwaarderen, wanneer de waarde van deze activa, bepaald in functie van hun nut voor de vennootschap, op vaststaande en duurzame wijze uitstijgt boven hun boekwaarde. Wanneer de betrokken activa noodzakelijk zijn voor de voortzetting van het bedrijf van de vennootschap of van een onderdeel daarvan mogen zij slechts worden geherwaardeerd in de mate waarin de aldus uitgedrukte meerwaarde wordt verantwoord door de rentabiliteit van de vennootschap of van het betrokken bedrijfsonderdeel. De geherwaardeerde waarde die voor deze vaste activa in aanmerking wordt genomen wordt verantwoord in de toelichting bij de jaarrekening waarin de herwaardering voor het eerst werd toegepast. 2. Heeft de herwaardering betrekking op materiële vaste activa met een beperkte gebruiksduur, dan wordt op basis van de geherwaardeerde waarde afgeschreven volgens een overeenkomstig artikel 28, 1, opgemaakt plan dat ertoe strekt de toerekening van de geherwaardeerde waarde te spreiden over de vermoedelijke residuele gebruiksduur van de betrokken activa. 3. De geboekte meerwaarden worden rechtstreeks toegerekend aan rubriek III van het passief "Herwaarderingsmeerwaarden" en daar behouden zolang de goederen waarop zij betrekking hebben, niet werden gerealiseerd. Deze meerwaarden mogen nochtans : 1 worden overgebracht naar een reserve tot het beloop van de op de meerwaarde geboekte afschrijvingen; 2 in kapitaal worden omgezet; 3 bij latere minderwaarde worden afgeboekt tot het beloop van het nog niet afgeschreven gedeelte van de meerwaarde. Afdeling VI. - Bijzondere regels Onderafdeling I. - Bijzondere regels betreffende de oprichtingskosten Art. 58 De oprichtingskosten worden slechts op het actief geboekt voor zover ze niet ten laste worden genomen gedurende het boekjaar waarin ze werden besteed. Kosten die worden gemaakt in het kader van een herstructurering worden alleen dan onder de activa opgenomen, wanneer het gaat om welbepaalde kosten die verband houden met een ingrijpende wijziging in de structuur of de organisatie van de vennootschap en die kosten ertoe strekken een gunstige en duurzame invloed te hebben op de rentabiliteit van de vennootschap. In de toelichting moet worden verantwoord dat aan deze voorwaarden is voldaan. De herstructureringskosten die het karakter hebben van bedrijfskosten of van uitzonderlijke kosten worden geactiveerd door ze op zichtbare wijze in mindering te brengen van het totaal bedrag respectievelijk van de bedrijfskosten en van de uitzonderlijke kosten. Art. 59 Voor de oprichtingskosten worden passende afschrijvingen geboekt, per jaarlijkse tranches van ten minste twintig percent van de werkelijk uitgegeven bedragen. De afschrijving van de kosten bij uitgifte van leningen mag echter gespreid worden over de looptijd van de leningen. 12.

13 13. Onderafdeling II. - Bijzondere regels betreffende immateriële vaste activa Art. 60 Andere dan van derden verworven immateriële vaste activa worden slechts tegen vervaardigingsprijs op het actief geboekt voor zover die niet hoger is dan een voorzichtige raming van de gebruikswaarde of van het toekomstig rendement voor de vennootschap van deze vaste activa. De kleine vennootschappen bedoeld in artikel 15 van het Wetboek van vennootschappen vermelden in de toelichting het bedrag van de onder de immateriële vaste activa opgenomen kosten van onderzoek en ontwikkeling. Art Voor immateriële vaste activa met een beperkte gebruiksduur wordt overgegaan tot afschrijvingen volgens een overeenkomstig artikel 28, 1, opgesteld plan. Er mag, overeenkomstig de fiscale bepalingen ter zake, een versneld afschrijvingsplan voor worden toegepast. Wanneer de toepassing van een plan voor versnelde afschrijving met zich brengt dat aanzienlijk vlugger wordt afgeschreven dan economisch verantwoord, wordt in de toelichting melding gemaakt van het verschil tussen het gecumuleerd bedrag van de geboekte afschrijvingen en dat van de economisch verantwoorde afschrijvingen. Tevens wordt de invloed aangegeven van de tijdens het boekjaar of tijdens vorige boekjaren geboekte versnelde afschrijvingen op het bedrag van de afschrijvingen in de resultatenrekening van het boekjaar. Voor de in het vorige lid bedoelde vaste activa wordt overgegaan tot aanvullende of uitzonderlijke afschrijvingen wanneer, ingevolge hun technische ontwaarding of wegens de wijziging van economische of technologische omstandigheden, hun boekhoudkundige waarde hoger is dan hun gebruikswaarde voor de vennootschap. De afschrijvingen met toepassing van het eerste lid op immateriële vaste activa met beperkte gebruiksduur mogen slechts worden teruggenomen, wanneer blijkt dat het daarvoor toegepaste afschrijvingsplan, wegens gewijzigde economische of technologische omstandigheden, een te snelle afschrijving tot gevolg heeft gehad. De afschrijvingen met toepassing van het tweede lid, die niet langer verantwoord blijken, moeten worden teruggenomen ten belope van het surplus ten opzichte van de overeenkomstig het eerste lid geplande afschrijvingen. Wordt in uitzonderlijke gevallen de afschrijving van kosten voor onderzoek en ontwikkeling of van goodwill over meer dan vijf jaar gespreid dan moet dit worden verantwoord in de toelichting. 2. Voor immateriële vaste activa waarvan de gebruiksduur niet is beperkt wordt slechts tot waardeverminderingen overgegaan in geval van duurzame minderwaarde of ontwaarding. Onderafdeling III. - Bijzondere regels betreffende materiële vaste activa Art. 62 De gebruiksrechten betreffende materiële vaste activa waarover de vennootschap beschikt op grond van leasing of gelijkaardige overeenkomsten zoals omschreven in hoofdstuk III, afdeling IV, III.D, worden onverminderd de toepassing van de artikelen 45 en 64, 1, onder de activa opgenomen voor het gedeelte van de volgens de overeenkomst te storten termijnen, dat strekt tot de wedersamenstelling van de kapitaalwaarde van het goed waarop de overeenkomst betrekking heeft. De overeenkomstige verplichtingen aan de passiefzijde worden ieder jaar gewaardeerd ten belope van het gedeelte der in de volgende boekjaren te storten termijnen, dat strekt tot de wedersamenstelling van de kapitaalwaarde van het goed waarop de overeenkomst betrekking heeft. Art. 63 De meer- of minderwaarde die wordt vastgesteld bij de overdracht van een afschrijfbaar materieel vast actief met afsluiting door de cedent van een leasingovereenkomst die op dat zelfde goed slaat, wordt opgenomen in de overlopende rekeningen en wordt elk jaar in resultaat genomen naar verhouding van de afschrijving van dit geleaste vast actief voor het betrokken boekjaar. Art Voor materiële vaste activa met een beperkte gebruiksduur wordt overgegaan tot afschrijvingen volgens een overeenkomstig artikel 28, 1, opgesteld plan. Er mag, overeenkomstig de fiscale bepalingen ter zake, een versneld afschrijvingsplan voor worden toegepast. Wanneer de toepassing van een plan voor versnelde afschrijving met zich brengt dat aanzienlijk vlugger wordt afgeschreven dan economisch verantwoord, wordt in de toelichting melding gemaakt van het verschil tussen het gecumuleerd bedrag van de geboekte afschrijvingen en dat van de economisch verantwoorde afschrijvingen. Tevens wordt de invloed aangegeven van de tijdens het boekjaar of tijdens vorige boekjaren geboekte versnelde afschrijvingen op het bedrag van de afschrijvingen in de resultatenrekening van het boekjaar.