Met blikopeners naar Malevich leren kijken

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Met blikopeners naar Malevich leren kijken"

Transcriptie

1 werkt altijd gratis december Kabinet sluit het jaar af met aanscherping bijstandsregels Lector HvA kijkt anders naar armoede en participatie Streetsmart: lekker buiten de deur eten en nog goed doen ook MUG25 Jaar ook voor zzp ers Met blikopeners naar Malevich leren kijken

2 2 MUG Magazine december 2013 advertentie Naar elkaar luisteren Met elkaar praten Van elkaar leren in de Multiloog - bijeenkomsten Thema: Communicatie over ervaringen in het dagelijks leven plaats: Centrum Westerwijk Adm. De Ruijterweg dag & tijdstip: wo uur datum: 18 dec openbaar vervoer: tram 7, 12, 13 en 14, bus 18 Toegang: gratis Organisatie: St. IPC/INCA Projectbureau Amsterdam Telefoon: / Website: Met steun van: Gemeente Amsterdam (Dienst WZS) Tel of Even geen geld, wel spullen? Lenen op onderpand: snel, simpel en betrouwbaar Bij de Gemeente Amsterdam kan iedereen vanaf 18 jaar geld lenen op onderpand tegen lage kosten. De voordelen van de Stadsbank van Lening direct contant geld tegen inlevering van u kunt uw bezittingen elk moment weer uw sieraden of gebruiksartikelen; meenemen, als u het geleende geld met lage beleenkosten en verlengen van uw de kosten terugbetaalt; lening is elke 9 maanden mogelijk; een gemeenteinstelling, dus betrouwbaar. DE BIJSTANDSBOND EN ADVOCAAT MARC VAN HOOF Inloopspreekuur Juridische en sociale begeleiding Iedere dinsdag en donderdag van uur We gaan mee naar gesprekken waar je tegen opziet Da Costakade 162, Amsterdam info@bijstandsbond.org Telefoon: Zie ook : Teletekst AT5 pagina 420 Vind jij het leuk om iemand met financiële problemen te helpen? Word Vonk coach. Vonk helpt klanten van de Voedselbank en schuldhulpverlening Bel ons op , mail naar: vrijwilligerswerk@deregenboog.org. Of kijk op KRINGLOOPWINKEL. bij U in de buurt Postjeskade 23-25, A dam West Kerkstraat 354, A dam Centrum Papaverweg 21, A dam Noord Zeeburgerpad 90, A dam Oost Lange Begijnestraat 8, Haarlem Centrum Spaarneweg 16A, Cruquius Ruimt woningen geheel leeg.

3 MUG Magazine december 2013 inhoud 3 IN DIT NUMMER Beeld Henk Plenter Beeld cover Sodis Vita Rubrieken / columns 4 De maand MUG 6 Van de redactie Catelijne Bosman College 25 Agenda / Stadspas 28 Sociaal raadslieden Juridisch loket 29 De Ombudsman 31 Jacques Peeters Betoog 32 klerenzooi Voor de buurt 33 Gratis in Amsterdam De gulle keuken Cryptogram 34 MUGwijzer werkt 18 Alles voor de gast 19 Postbezorgen als bijverdienste Met de vlam in de pijp 7 Amsterdamse begroting Lector Armoede Roeland van Geuns 9 Veranderende wetten en regels 10 Het nieuwe thuiswerken 11 Op de koffie voor je contacten 12 Eerste Hulp Bij Opvoeding 13 Smullen voor het goede doel 14 Vieze Henkie ruimt op! 15 Leren aquarelleren 16 De halve wereld op je bank Kunst & Cultuur 21 Een andere blik op Malevich 22 Swingen in de Badcuyp 23 Licht op de stad 24 Honderd jaar Carmiggelt RECHTSHULP VOOR MINIMA eerste oriënterend gesprek altijd gratis Tel ADVOCATEN SANTIE MATHOERAPERSAD & W. HOEBBA Amsterdam ZO: Bijlmerdreef 310 A. Bus 47 Inloop ma do Amsterdam Oost: Afrikanerplein 1 Advertenties Problemen met uw uitkering? Gratis afspraak! Zie ook advertentie op pagina Uitkeringsproblemen? mr. P.W. Ontslagen? Altenburg p.altenburg@vandoorncs.nl Gaat u scheiden? advocaat Een huurgeschil? Strafzaak? Problemen met verblijfsvergunning? Zeeburgerdijk AE Amsterdam postbus BS Amsterdam T: F: visitekaartjes 85x55 mm.indd :44 Zie ook onze advertentie op pagina ZEEBURGERDIJK 50 - AMSTERDAM

4 4 MUG Magazine december 2013 actueel De maand mug bijstand: kabinet kondigt strengere eisen aan Het kabinet trekt de buikriem van bijstandsgerechtigden flink aan, zo kondigde staatssecretaris Jetta Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid begin november aan. Wie een beroep op de bijstand moet doen, gaat straks een maand in de wacht voordat een aanvraag mag worden ingediend. Eerst zelf op zoek naar een betaalde job, is het motto. Voor jongeren tot 27 jaar gold deze bezinningstijd al, vanaf 1 juli 2014 geldt hij voor alle bijstandsgerechtigden, uitgezonderd mensen die vanuit de ww de bijstand in rollen. Staatssecretaris Klijnsma wil verder dat wie zich jegens een sociale dienst- of UWV-medewerker misdraagt, zwaarder wordt aangepakt. Voor straf kan de uitkering tot drie maanden worden stopgezet. Strafkorting wacht ook de uitkeringsontvanger die zich onvoldoende aanpast om überhaupt kans te maken bij een sollicitatie. Dat kan om onaangepast gedrag gaan of onaangepaste kleding zoals een boerka, djellaba, mal hoedje of punk-outfit. extra geld voor werkloze jongeren De gemeenteraad trekt voor komend jaar 2,5 miljoen euro extra uit voor de bestrijding van de nog steeds oplopende jeugdwerkloosheid. Er worden begeleidingsprojecten opgezet die jongeren moeten helpen om de weg van school naar werk te vinden. Jongeren zonder startkwalificatie worden gestimuleerd om rennen om te rennen een opleiding af te ronden. Voor jongeren die na het afronden van hun opleiding in een gat dreigen te vallen wil de gemeente projecten opzetten om ze arbeidsfit te houden. In overleg met ondernemers, creëert de gemeente stageplekken en leerwerkbanen. Op die manier voorkomen ze een gat in hun cv en vergroten de kans op een baan. Van het beschikbare budget is ,- gereserveerd voor initiatieven uit de stad. De gemeente komt ook met een Amsterdamse variant op de startersbeurs, voor jongeren met een diploma mbo 2, 3 en 4. Met deze beurs kunnen ze zes maanden lang ervaring Noorderpark in Beweging (NiB) hield zondag 10 november De van het Noorderpark. Oud en jong, arm en rijk renden samen kilometer door het park, om geld in te zamelen voor de opleiding van nieuwe looptrainers en de aanschaf van materialen zodat iedereen in Noord, ook de minima, gratis kan deelnemen aan de loop- en wandelactiviteiten van NiB. Beeld Erik Veld opdoen bij een werkgever en zo hun netwerk uitbreiden. Jongeren die in aanmerking willen komen voor de beurs moeten zelf een werkplek regelen. bijstand: den haag bepaalt de strafmaat Gemeenten krijgen duidelijkere instrumenten om in individuele gevallen maatwerk te bieden aan mensen in de bijstand. Zo komen er strengere en heldere regels voor uitkeringsgerechtigden die hun arbeidsverplichtingen niet nakomen. Het klinkt redelijk, zoals het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) het formuleert. Toch is er kritiek. Het wetsvoorstel van Jetta Klijnsma (PvdA) om de bijstand aan te scherpen dwingt gemeenten capaciteit nodig om mensen aan het werk te helpen, te besteden aan extra bureaucratie, waarschuwen Divosa (koepel van sociale diensten) en de VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten). De regels zijn veelal extra eisen waar werkzoekenden aan moeten voldoen, zoals bereidheid om te verhuizen, gedrag- en kledingvoorschriften en de verplichting tot een tegenprestatie. Een aantal verplichtingen is bovendien nauwelijks te handhaven, stellen Divosa en VNG. Daar komt bij dat de Maatregelen wwb voorbijgaan aan de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Uitkeringsgerechtigden vinden meestal tijdelijke en parttime baantjes terwijl het wetsvoorstel ervan uitgaat dat iemand óf een bijstandsuitkering heeft óf een baan. Dat is niet meer de realiteit. De sociale diensten en gemeenten krijgen steun van de Raad van State, die de zogenoemde Maatregelen wwb niet proportioneel zou vinden. Ook de Amsterdamse wethouder Andrée van Es (zie column op pagina 6) heeft forse kritiek op de aanscherping van

5 MUG Magazine december 2013 actueel 5 de bijstand. Op het onlangs gehouden Divosa-congres hekelde zij vooral de plicht tot tegenprestatie. bijstand: huishoudtoets voor alle uitkeringen Daar is-tie weer... de huishoudtoets. Vorig jaar van tafel na het voorjaarsakkoord dat het toenmalige demissionaire kabinet Rutte-I moest sluiten met een groot deel van de oppositie, is de huishoudtoets of voordeurdelersregeling weer helemaal terug, nu onder de naam kostendelersnorm. Naarmate meer mensen in een huis wonen, ontvangt iedere afzonderlijke uitkeringsgerechtigde een lagere uitkering omdat meer mensen de kosten delen. Er lijkt sprake van een versoepeling ten opzichte Joep Bertrams van de oorspronkelijk huishoudtoets van de SZW-duo Henk Kamp en Paul de Krom (beiden VVD). Als een van de huishouddelers werk vindt, niet gehuwd is en geen gezamenlijk huishouden voert, wordt diens inkomen niet verrekend met de overige uitkeringen in het huishouden. Klijnsma's toelichting: Omdat werk moet lonen. Daar staat tegenover dat de kostendelersnorm iedereen raakt met een zogeheten minima-uitkering: aow, anw, ioaw, ioaz en Toeslagenwet. Het wetsvoorstel wordt vanaf 1 juli 2014 in een aantal stappen ingevoerd, mits de Tweede Kamer akkoord gaat. Het VVD/PvdAkabinet wordt gesteund door D66, ChristenUnie en SGP. De club Wilders, CDA, SP, PvdD en GroenLinks hebben hun handen nog vrij. BIJSTAND: verplicht naar moskee of sneeuwruimen Onderdeel van de nieuwe bijstandsregels is het verplichte vrijwilligerswerk voor bijstandsontvangers. Doelgroep is niet de hele bijstandspopulatie. De tegenprestatieplicht is vooral bedoeld voor bijstandsontvangers met weinig kansen op de arbeidsmarkt maar die nog wel een restcapaciteit hebben. De Inspectie SZW trakteerde de staatssecretaris op een overzicht van mogelijk vrijwilligersbaantjes, onder de alleszeggende titel Voor wat, hoort wat. Een kleine greep: werkzaamheden bij een openluchtmuseum, sneeuwschuiven (bijvoorbeeld bij een bejaardenhuis), de was doen, bezoek aan eenzame ouderen, verkiezing organiseren (weerman/vrouw van de wijk) of helpen in de moskee. Voor een compleet overzicht zie PARTICIPATIEMARKT WAS GUL EN DRUK De Surinaamse dames, die buiten de Meervaart een sigaretje staan te roken, maken een tevreden indruk. Ze hebben dinsdag 26 november de jaarlijkse Participatiemarkt bezocht en een paar tassen plus sjaal gescoord. Ingrid: Ze zijn erg geefs en je krijgt veel info. Het enige nadeel is dat ze puur op zorg zijn gericht. Glenda valt haar bij: Leuk hoor die zorg, maar er zijn ook mensen die een baan bij politie, gemeente of in het onderwijs willen. Het is de eerste keer dat het Werkplein wordt gehouden. We trekken een continue stroom bezoekers, meldt woordvoerster Lilian de Jong tevreden. Behalve mensen met een beperking, trekken we ook mensen die langdurig werkloos zijn. Er worden ook sollicitatietips gegeven. Siham el Garmaoui van uitzendbureau Olympia: In een rustige ruimte bespreek ik waar mensen met een beperking tegen aanlopen. Druk was het ook bij de stand van Albert Heijn/Ahold. Het streven is om in elke winkel een Wajonger (jonge arbeidsongeschikte-red.) aan te nemen, vertelt Zaid. Of dat gaat lukken?,,we hebben een hele lijst gegadigden, dus animo genoeg. Voor een uitgebreid verslag van de Participatiebeurs:

6 6 MUG Magazine december 2013 actueel Kids met gedragsproblemen Van de redactie Joop lahaise Staatssecretaris Jetta Klijnsma (PvdA) stelt de Tweede Kamer voor om de Bijstandswet (WBB) aan te scherpen. Ze treedt daarmee in de voetsporen van haar VVDvoorgangers Kamp en De Krom in Rutte-I. Vrijwilligerswerk wordt voor steuntrekkers (om in het VVD-denkraam te blijven) een verplichte tegenprestatie. Dat geeft de term vrijwilligerswerk dan weer een bijzondere betekenis, voltrekt in lijn met Rutte s participatiesamenleving. De regering geeft al voorbeelden van nuttig vrijwilligerswerk. Sneeuwschuiven kenden we al maar een bijstandsontvanger kan ook worden gedwongen om als vrijwilliger een verkiezing te organiseren voor weerman/ vrouw van de buurt. In de moskee helpen met behoud van je uitkering of weidevogels tellen mag trouwens ook, want ze zijn ruimdenkend in Den Haag. Hoe leidt dit tot een betaalde baan? Nou, dat boeit waarschijnlijk iets minder, met zo n werklozen op vacatures. Ook Klijnsma snapt wel dat het een illusie is iedereen aan het werk te helpen. Het principe achter deze aanscherping van de bijstand is dan ook louter voor wat hoort wat. Wie niet vrijwillig mee-participeert, wacht ouderwets de roe. Sociale diensten bepalen straks niet zelf of een strafkorting geboden is, dat doet Den Haag. En daar blijft het niet bij. Behalve mensen die al ww ontvingen, mogen werklozen pas vier weken nadat ze zich bij de sociale dienst hebben gemeld een aanvraag voor bijstand indienen. In de tussentijd mogen ze al participerend naar de voedselbank of vrijwillig hun maaltje uit de vuilcontainer bij de lokale super vissen. Misschien een idee voor het lijstje vrijwilligerswerk: verkiezing van de morgenster of straatjutter van de buurt. Dat is sociale zekerheid anno Jammer dat iemand als Jetta Klijnsma moet tekenen voor deze onverzettelijke koers richting jaren dertig, toen armoe nog heel gewoon was en bijstand geen grondrecht maar steun. Misschien is haar wetsvoorstel ook een vorm van verplichte vrijwillige tegenprestatie: een PvdA-onwaardig plan indienen om op het VVD-pluche te mogen blijven zitten. Maar daar staat dan wel een iets riantere vergoeding tegenover dan bijstand. Column Catelijne Bosman Catelijne is ex-bijstandsmoeder. Ze doet maandelijks verslag van haar overlevingstocht met vijf opgroeiende kinderen. Op weg naar mijn werk heeft de trein weer eens vertraging. Om de tijd te doden lees ik het gratis ochtendblad. Mijn oog valt op de column van Meester Bart, de leraar Engels uit Amsterdam Zuidoost die bekend werd door het op een blog plaatsen van grappige opmerkingen van leerlingen. Meester Bart maakt zich zorgen omdat kinderen met een geestelijke of lichamelijke beperking volgend jaar toegelaten moeten worden op een reguliere school. Daar zullen ze niet de aandacht krijgen die zij nodig hebben. Zijn verwachting is dat ze voortijdig de school verlaten en het stempel gon (geen onderwijs nodig) krijgen. Dan zijn ze voorgoed uitgestoten uit de maatschappij. Beter is dat ze op speciale scholen blijven of op praktijkscholen zoals Altra, vindt meester Bart. Maar is dat wel zo? Zijn kinderen wel zoveel beter af op die speciale scholen, bijvoorbeeld omdat de leraren daar beter opgeleid zouden zijn? Nee Bart, dat zijn ze niet. Mijn twee oudste kinderen gaan naar het Altra, waar veel kinderen naartoe gaan met gedragsproblemen. Giovanni was er dit schooljaar klaar voor. Met het Altra was afgesproken dat het eerste doel zou zijn: naar school gaan. Vanaf dat punt zouden we verdere doelen gaan stellen. Wat moet je ook verwachten van een vijftienjarige die een school amper van binnen heeft gezien, die zich bijna drie jaar op zijn kamer heeft verstopt. Het gaat dan ook al snel mis, ook op het Altra. Zijn gedrag is onaangepast en hij komt niet aan werken toe. Gesprekken volgen, waar alle eerder gestelde diagnoses van tafel worden geveegd en Giovanni het stempel krijgt brutaal aso-ventje waar ze niets mee kunnen. Besloten wordt dat hij naar een stageklas moet, met één dag school en vier dagen stage. Die dient hij wel zelf te vinden. Giovanni is dus al gon, dankzij het Altra, en voegt de daad bij het woord: hij houdt zich weer schuil op zijn kamer. Meester Bart, deze kinderen zijn niet gon maar nog : niet onderwijs geschikt. Voor Giovanni en veel andere kinderen is allang geen plek meer in deze maatschappij, ook niet op speciale scholen met duur opgeleide docenten. Gedwongen vrijwilligerswerk Column Andrée van Es Het college van B&W verzorgt iedere maand een column. Andrée van Es (GroenLinks), wethouder Werk & Inkomen maakt zich kwaad over de aanscherping van de bijstand. De bijstand wordt aangescherpt en de Participatiewet staat voor de deur. De opdracht van DWI is en blijft een sociale: mensen stimuleren en helpen waar nodig. En dat in een wereld die harder wordt, met hogere eisen aan zelfredzaamheid en arbeidsproductiviteit. Het is indrukwekkend hoe DWI-medewerkers met die opdracht omgaan. Zij kennen de dagelijkse afwegingen tussen recht matigheid en rechtvaardigheid, tussen regels en moraliteit en maken die afwegingen gewetensvol. Maar hun werk staat onder druk door hoge werkloosheid, rigide regelgeving en verharding van maatschappelijke verhoudingen. Dit is geen pleidooi voor een zachte aanpak. De bijstand is te vaak een valkuil geweest, waarin veel mensen jarenlang op het minimum leefden of er helemaal nooit uitkwamen. Liefdeloze verwaarlozing noem ik dat. Dus ik ben tamelijk streng jegens jongeren die, net als in de jaren tachtig, niet aan het werk dreigen te komen. Ik vind dat zij, als alle Amsterdammers, moeten doen wat in hun macht ligt om aan het werk te gaan. Dat betekent ook dat ze werk dat niet hun eerste keuze is of een traject bij ons reintegratiebedrijf moeten accepteren. Daarom kan op de uitkering worden gekort als mensen zich daar moedwillig aan onttrekken. Daar is hij weer: de afweging tussen regels en moraliteit. Doel is niet om mensen te pesten maar ze uit de bijstand te helpen. Daarom heb ik mijn bedenkingen bij de koers die het kabinet inzet om de bijstand aan te scherpen, gebaseerd op meer wantrouwen jegens de hele groep. Dat is contraproductief. Zo wijs ik verplicht vrijwilligerswerk als tegenprestatie af. Klanten moeten bezig zijn met hun terugkeer naar betaald werk en hoeven niet boete te doen omdat ze geld ontvangen van de overheid. De sanctiemaatregel drie maanden geen uitkering is een ondermijning van wat ik zie als kern van ons sociale beleid, namelijk het zelf kunnen maken van een afweging door gewetensvolle DWI-medewerkers.

7 MUG Magazine december 2013 Achtergrond 7 Begroting 2014: Van Es en SP botsen over tijdelijke bijstand Een uitkering is niet voor de eeuwigheid. Wethouder Andrée van Es erkent dat bijstand een grondrecht is maar houdt vast aan haar idee dat bijstand tijdelijk moet zijn. Tekst Arnoud van Soest Beeld Erik Veld Gemeentebegroting: niet altijd even spannend maar soms wel ingrijpend Oké, bijstand is een grondrecht maar een bijstandsuitkering is niet voor de eeuwigheid, zo liet wethouder Andrée van Es bij de behandeling van de gemeentebegroting voor 2014 toch nog maar eens weten. De controverse rond haar plan om te onderzoeken of iemand slechts tijdelijk een uitkering zou kunnen krijgen, was al opgelost voordat het begrotingsdebat van start ging. Na een brandbrief van de FNV moest de GroenLinks-wethouder Werk & Inkomen toegeven dat het juridisch niet kan. Wie dat nodig heeft, heeft immers recht op een bijstandsuitkering. Zo staat het in de grondwet. Tijdens de begrotingsbehandeling bleek dat ze niettemin wil onderzoeken of een bij voorbaat tijdelijke toekenning van bijstand mogelijk is. Bijstand moet tijdelijk zijn, verklaarde ze. Het is niet voor je hele leven bedoeld. Onze inzet is dat mensen zo snel mogelijk uit de bijstand komen en aan het werk gaan. SP-gemeenteraadslid Laurens Ivens vatte de tegendraadse opstelling van Van Es op als een oorlogsverklaring aan de FNV: Dit leidt tot onzekerheid in de stad. Jan Hoek van GroenLinks steunde zijn wethouder: Ik ben stomverbaasd dat de SP het een oorlogsverklaring noemt, terwijl de wethouder juist een liefdesverklaring heeft afgegeven aan het recht op bijstand. Ook PvdA-raadslid Emre Ünver was door de brief van de wethouder gerustgesteld en dus bleef de gewraakte passage in de begrotingstekst staan. Vooralsnog blijft het bij een onderzoek. Meer succes had de SP met zijn voorstel om 1,88 miljoen euro, die Amsterdam van staatssecretaris Klijnsma heeft gekregen om armoede te bestrijden, vooral aan kinderen te besteden. In Amsterdam groeit 23 procent van de kinderen in armoede op. Zo is het aantal gezinnen dat van de voedselbank afhankelijk is sinds 2011 met 60 procent gestegen. PvdA en GroenLinks steunden het voorstel, en uiteindelijk ging de hele raad akkoord. GroenLinks redde de aanvankelijk weg bezuinigde Rechtswinkel, waar rechtenstudenten gratis hulp bieden bij eenvoudige juridische vragen. Op die manier houden mensen met een smalle beurs toegang tot juridische bijstand. GroenLinks wilde voorkomen dat een waardevolle traditie van 40 jaar sociale rechtshulp zou worden beëindigd en kreeg raads brede steun om de Rechtswinkel vijf jaar een jaarlijkse subsidie van ,- te geven. De PvdA vroeg aandacht voor de Amsterdamse huurders die bezwaar hebben gemaakt tegen de jaarlijkse huurverhoging. Nu de huren afhankelijk zijn gemaakt van het inkomen hebben corporaties soms forse huurverhogingen doorgevoerd. Daarbij baseren ze zich op informatie van de Belastingdienst maar die klopt niet altijd. PvdA-raadslid Hans Weevers, gesteund door GroenLinks, SP en Red Amsterdam, vroeg het college contact op te nemen met de wijksteunpunten, corporaties en de Belastingdienst om de knelpunten op te lossen. De PvdA kreeg ook raadsbrede steun voor een voorstel om het garantiefonds Microkrediet Amsterdam ook open te stellen voor zzp-ers die een lening nodig hebben om zich om- of bij te scholen. Wethouder Gehrels had geen moeite met de motie, vooropgesteld dat de criteria van het garantiefonds niet worden gewijzigd. Want dan krijgen we geen Europese subsidie. De tien uur durende beraadslagingen waren als vanouds slechts interessant voor een klein Overdekte fietspaden komen er toch niet clubje ingewijden, op één opmerkelijke actie na, namelijk van Red Amsterdamlijsttrekker Roderic Evans-Knaup. Hij stelde voor om alle vrijliggende fietspaden in de stad te overkappen. Bleek een geintje, want uiteindelijk stemde hij niet eens voor zijn eigen motie. De raad besloot wel om 2,5 miljoen extra uit te trekken voor het bestrijden van de jeugdwerkloosheid. Zolang er onvoldoende aanbod is op het gebied van beschermd en begeleid wonen voor dak- en thuislozen worden nachtopvang en 24-uursvoorzieningen niet afgebouwd. De gemeente zoekt uit hoeveel Amsterdammers complexe mantelzorg verlenen en welke ondersteuning zij nodig hebben.

8 8 MUG Magazine december 2013 achtergrond Van Geuns: DWI s weten niet waar ze mee bezig zijn Beleidsmakers vragen zich te weinig af of sociale regelgeving ook effectief is, stelt lector Armoede & Participatie Roeland van Geuns. Dat geldt ook voor de strengere bijstandsregels van Jetta Klijnsma. Tekst Marcel Schor Beeld George Maas/Fotonova Roeland van Geuns hield in november zijn lectorale rede, waarmee hij zich officieel vestigde als lector Armoede en Roeland van Geuns, lector Armoede aan de Hogeschool van Amsterdam Participatie aan de Hogeschool van Amsterdam. Van Geuns bepleit een andere benadering van de sociale zekerheid. Er moet meer gekeken worden naar de specifieke situatie van de cliënt. Beleidsmakers en politici moeten meer oog krijgen voor de effectiviteit van de sociale zekerheid. Naar effectiviteit van het beleid wordt nu nauwelijks onderzoek gedaan, stelt Roeland van Geuns. Zo ging tot een paar jaar geleden jaarlijks 1,6 miljard euro naar de re-integratie van werklozen, zonder dat we weten waar dat toe heeft geleid. Dat betekent dat er weinig onderzoek naar is gedaan. Uit buitenlands onderzoek weten we echter dat maatregelen gericht moeten zijn op het gedrag van uitkeringsontvangers en het aanleren van vaardigheden. Ook weten we nu dat een aanpak in groepsverband beter werkt dan een individuele aanpak om mensen op de reguliere arbeidsmarkt aan het werk te krijgen. Maar ondertussen verwacht de overheid van klantmanagers en andere uitvoerders dat zij met minder geld en minder menskracht de groeiende vraag aankunnen. Op zich niet zo erg. Er werd erg inefficiënt gewerkt. Uitvoerders werkten voor iedere uitkeringsontvanger aan dezelfde oplossing. Wie schulden had, kwam automatisch in de schuldregeling. Er werd niet gekeken of je überhaupt in staat was om je aan zo n regime te houden. Achteraf weten we dat dit veel verspilde energie is geweest. Effectiever is het om mensen gezamenlijk naar een budgettraining te sturen. De cliënt heeft dan Zelfs in de VS denken ze na over sociale zekerheid niet het gevoel de enige met schulden te zijn. Mensen hebben bovendien de neiging elkaar tips en aanmoedigingen te geven. Dat werkt. Anderzijds mogen we niet onderschatten dat de problemen van uitkeringsontvangers door de crisis flink zijn toegenomen, waardoor ook de druk bij uitvoerders om het goed te doen toeneemt. Het gaat dus om gedragsbeïnvloeding, vaardigheden en groepsverband, bijvoorbeeld bij schuldhulp. Waarom wordt dat niet opgepakt? Ik denk dat de opvattingen over re-integratie en sociale zekerheid flink uiteenlopen langs politieke lijnen. De kans is groot dat een ander kabinet de boel toch weer omgooit. Van Geuns denkt dat politici het veiliger vinden om zo weinig mogelijk aan het systeem te veranderen, uit vrees dat opvolgers er toch weer wat anders van maken. Daarmee gaan ze de fundamentele discussie uit de weg over wat wel en wat niet werkt.. In de Verenigde Staten kan het wel. Zelfs de Democraten vinden elke dollar die aan de sociale zekerheid wordt uitgegeven er één te veel. Vanuit die overtuiging staan er boekenkasten vol met onderzoek naar wat wel en wat niet effectief beleid is. Dat heeft onder president Bill Clinton tot een enorme hervorming van de bijstandswet geleid. Daar zat één heel goed ding bij. Alle staten mochten experimenteren, onder één voorwaarde: ieder experiment moest worden onderzocht, en wel volgens één bepaalde methode én door een onafhankelijke partij. Onder die voorwaarde kwam er geld uit Washington. Houden politieke partijen en hun achterbannen elkaar in een wurggreep in Nederland?,,Alle politieke partijen hebben boter op hun hoofd. Op links heerst de angst dat

9 MUG Magazine december 2013 Achtergrond 9 Werklozen en zieken steviger aangepakt, wel 100,- armenfooi Wat gaat er in 2014 veranderen op sociaal gebied? Een voorlopig overzicht. Tekst Arnoud van Soest Beeld Pejo als we ook maar een beetje toegeven dat dan uiteindelijk de hele sociale zekerheid wordt afgebroken. Dat willen we niet en is electoraal gevaarlijk. Bij rechts zijn ze ook bang: als wij toegeven dan blijft die verzorgingsstaat zo groot als nu of wordt zelfs nog groter. Mijn pleidooi is: kijk naar de feiten. Voor wie is de sociale zekerheid nodig en voor wie is het een hangmat? Die laatste groep moet je er zo snel mogelijk uit zien te krijgen. Staatssecretaris Jetta Klijnsma (PvdA) van Sociale Zaken wil strengere regels voor de bijstand. Wat vindt u van haar plannen?,,het straalt een enorm wantrouwen uit richting de uitvoerder, de klantmanager. Die is straks nog meer gebonden aan Haagse bureaucratie en mag minder zelf beoordelen. Weer pakt bestuurlijk Nederland het verkeerd aan?,,ja, de afgelopen acht jaar zijn er veel boeken geschreven over hoe een profes sional zijn werk goed kan doen. Het draait om ruimte geven en heldere regels. Gemeenten zijn aan het experimenteren om uitkeringsontvangers op een effectieve manier in beweging te krijgen. Dat is nog pril maar de wetgeving van de staatssecretaris smoort deze verandering in de kiem. Den Haag zegt: wij weten hoe een goede uitvoering eruitziet en het opleggen van een tegenprestatie voor een uitkering is een goede oplossing. Er is een sterke relatie tussen werkloosheid en armoede. Neemt met de door u gewenste werkwijze het aantal werklozen af?,,het is een noodzakelijke voorwaarde maar of het voldoende is? Primair van belang is dat de economie aantrekt. Wordt de sociale zekerheid met de door u gewenste werkwijze goedkoper?,,uiteindelijk wel maar eerst moet er worden geïnvesteerd. Met de aanstaande Participatiewet, ook van Klijnsma, krijgen sociale diensten er een grote groep arbeidsgehandicapten vanuit de sociale werkvoorziening bij. Kunnen ze dat aan?,,veel zijn er op dit moment nog niet klaar voor. Ze zeggen zelf dat ze niet de vaardigheden en middelen hebben. We beginnen met het goede nieuws. Het minimum- en minimumjeugdloon gaan met een half procent omhoog. Dat zal niet meteen tot wilde orgies leiden, maar het begin is er. Ook meegenomen: de ziektekostenverzekeraars vragen iets minder voor hun basispakket. Daar staat tegenover dat de aanvullende verzekeringen voor met name ouderen duurder zijn geworden en er minder wordt vergoed. Bovendien is het eigen risico met een tientje verhoogd, naar 360,-. Meer dan eens loont het om zorgverzekeringen kritisch met elkaar te vergelijken. Het verschil tussen de goedkoopste en de duurste zorgverzekering kan tot 200,- per maand oplopen. Let wel op de kleine lettertjes, want met de goedkoopste verzekeringen ben je tegen weinig verzekerd. De zorgtoeslag gaat mee omlaag met het goedkopere basispakket. Op www. belastingdienst.nl kan een proefberekening worden gemaakt. Wie chronisch ziek of gehandicapt is, moet er rekening mee houden dat de compensatie voor het eigen risico vanaf 2014 is afgeschaft. De wtcg-tegemoetkomingen worden eind 2014 voor het laatst uitgekeerd. Specifieke zorgkosten kunnen nog wel van de belasting worden afgetrokken. De compensatieregelingen worden vervangen door een nieuwe maatwerkregeling, die door de gemeenten moet worden uitgevoerd. De Tweede Kamer praat daar nog over. En aow ers die elkaar leuk vinden doen er goed aan hun relatie nog maar even voor de Sociale Verzekeringsbank (SVB) te verbergen. Het kabinet overweegt de samenwoonregels te versoepelen maar vermoedelijk niet eerder dan in Er is ook goed nieuws: schoolboeken blijven in 2014 gratis. Bovendien is het kabinet van plan minima volgend jaar een eenmalige uitkering van 100,- te geven. Het tegengaan van armoede onder gezinnen wordt een speerpunt, evenals de strijd tegen de jeugdwerkloosheid. In 2014 gaat eenderde van het budget voor werkloosheidsbestrijding daar naartoe. En als de werkgevers woord houden, gaan ze mensen met een beperking aan een baan helpen. Zzp ers kunnen opgelucht ademhalen want ook in 2014 kunnen ze gebruik maken van de zelfstandigenaftrek. Maar daarmee lijkt het goede nieuws op. Wie volgend jaar in de ww belandt, moet er rekening mee houden dat je al na zes maanden (was twaalf maanden) werk moet accepteren waar je niks mee hebt. Dat is overigens peanuts vergeleken bij wat staatssecretaris Klijnsma met de bijstand van plan is. Wie bijstand nodig heeft, moet eerst vier weken laten zien dat hij alles uit de kast heeft gehaald om aan de bak te komen. Gemeenten worden ook aangemoedigd om een tegenprestatie voor een uitkering te verlangen. En, nóg ingrijpender, wie met meerdere mensen in één huis woont, krijgt straks een lagere uitkering. Hoe meer medebewoners, hoe lager de uitkering. Er is één uitzondering: de verdiensten van iemand die werkt en geen gezamenlijk huishouden voert, worden niet in mindering gebracht op het inkomen van de medebewoners. Werk moet immers lonen, vindt de staatssecretaris. Dat dan weer wel. De korting moet eerst nog langs de Tweede en Eerste Kamer en wordt eventueel, in al dan niet gewijzigde vorm, vanaf juli 2014 geleidelijk aan ingevoerd.

10 10 MUG Magazine december 2013 achtergrond De keukentafel als flexplek Voor zelfstandigen is het lastig om een goede werkplek te vinden. Een flexplek huren is duur, de bibliotheken zitten vol en cafés zijn rumoerig. Nu is er een slimme oplossing: het huiskamerkantoor. Tekst Toine Graus Beeld Erik Veld Op veel tafeltjes van café Latei op de Zeedijk staan opengeklapte laptops op deze doordeweekse middag. Misha Velthuis (26) heeft zijn laptop vandaag thuisgelaten maar zat tot voor kort ook geregeld zelf in een cafeetje te werken aan zijn promotievoorstel voor Ontwikkelingsstudies. Die mensen hebben hetzelfde als ik, zegt hij, ze willen wat volk om zich heen als ze werken. Maar in een café kunnen de kosten van een dag werken flink oplopen en een flexplek kost ook al snel 15,- per dag. Bibliotheken zitten vaak vol. Op een goede dag kreeg Velthuis een ingeving. Ik zag aan de overkant drie verlaten huiskamers. Zou je die overdag niet kunnen gebruiken om met een paar mensen samen te werken, dacht ik. Dat in zijn eenvoud briljante idee was de kiem van Huiskamerkantoor : een Facebook-community van mensen die hun huiskamer voor elkaar beschikbaar stellen om te werken. Je moet een grote tafel hebben en wifi. Er zijn nu plusminus twintig mensen die geregeld hun huiskamer openstellen en er zijn nu 170 leden. Ik win er niet de Nobelprijs mee maar ik vind het wel leuk dat zoveel mensen hebben gereageerd. Het is nog allemaal piep maar we willen het breder trekken. Velthuis heeft een primeur: Huiskamerkantoor heeft een stimuleringsbijdrage gekregen van de Rabobank. Ook heeft hij twee enthousiaste medewerkers gevonden om het project op een hoger niveau te tillen: Phylicia Kaldenhoven en Thea Duijnhoven. Allereerst gaan ze een Stichting Huiskamerkantoor oprichten en meer financiers zoeken. De bedoeling is een website te ontwerpen en daarmee het aantal deelnemers uit te breiden. Nu is er tweemaal per week een huiskamerkantoor, dat moet vijf keer worden. En ze willen ook in andere steden beginnen. Een belangrijk punt is vertrouwen. Het is nu nog een gesloten FB-groep, een club van vrienden. Dat verandert als je een website maakt en de groep groter wordt. Mensen nodigen dan toch wildvreemden uit in hun huis. Maar met een website kun je de privacy beter waarborgen dan op FB, vermoedt Velthuis. Vergelijk het met couchsurfen. Mensen stellen niet alleen hun huis ter beschikking, ze geven gasten vaak zelfs de huissleutel mee. Velthuis & co willen niet al te veel regels opleggen maar checken wel iedereen die mee wil doen. Een aspirant-lid moet een mail De crisis maakt mensen inventief, net als in de jaren tachtig sturen met motivatie en een paar links toevoegen. Bijvoorbeeld een LinkedInprofiel of een eigen website. De leeftijd van de deelnemers varieert van achttien tot vijftig en er doen opvallend veel vrouwen mee. Gezelligheid is een belangrijke motivatie maar discipline misschien nog belangrijker. Norma (26) schrijft haar afstudeerscriptie voor Kunst- en Cultuurwetenschappen. Als ik thuis werk, ben ik snel afgeleid. Op het huiskamerkantoor spreek je af dat je zoveel uur gaat werken en dan pauze houdt. Siri (28) gebruikt het kantoor om een promotievoorstel te schrijven: De groepsdruk is belangrijk. Er wordt flink doorgewerkt. In een café voel ik me een beetje opgelaten. Annebregt (34) schrijft een roman en een kinderboek. Je gaat zitten en je schrijft. Je moet wel. Wachten op inspiratie is zinloos. Maud (29) schrijft er sollicitatiebrieven. Dat doe ik graag met anderen. Alleen is niet zo motiverend en minder gezellig. En ik krijg soms goede tips. Jan-Jaap (27) is net afgestudeerd als animator. Tekenen vergt een vorm van concentratie die hem makkelijker afgaat met anderen erbij. Misha Velthuis vindt het prachtig dat zijn idee aanspreekt. Maar het is volgens hem slechts een van de vele initiatieven die de nu via de sociale media gestalte krijgen. Het is, denk ik, een reactie op de crisis. Mensen worden inventief en organiseren zelf van alles, net als in de jaren tachtig.

11 MUG Magazine december 2013 Achtergrond 11 Een zzp er moet erop uit om collega s te ontmoeten Caroline van der Post van Open Coffee brengt zzp ers samen om elkaar als externe collega s te ontmoeten. Netwerken bij een kop koffie. Tekst Trudy Admiraal Beeld Sandra Hoogeboom Het is woensdagochtend, even na tien uur. Het Westerpark ligt er fris bij. Voor het vroegere stadsdeelkantoor zet een vrouw haar fiets op slot. Ze kijkt naar binnen waar een groep mensen staat te kletsen. Bijna schoorvoetend komt ze even later binnen; haar eerste bezoek aan de netwerkbijeenkomst Open Coffee in Pand020. Een groepje van drie wordt direct een groepje van vier. Hoi, jou ken ik nog niet. Ik ben Tura. Welkom! Een lange man man kijkt de nieuwkomer breed glimlachend aan. Koffie? Als Judith Lamboo, eigenaar van Heartfocus, een uur later weer op haar fiets stapt, kijkt ze net zo blij. Het voelde voor mij als een drempel maar het bleek gewoon een inspirerend samenkomen van gelijkgestemde zielen. Geweldig om te luisteren naar verhalen van andere ondernemers en te oefenen in het vinden van de juiste woorden voor mijn boodschap. Elke eerste woensdagochtend van de maand staat in Pand020 de koffie klaar voor ondernemende mensen die elkaar willen ontmoeten. Het heet Open Coffee Amsterdam Westerpark. Initiatiefnemer Caroline van der Post: Het is leuk om te zien hoe mensen na die eerste keer vaak opgelucht zijn. Netwerken is niet eng. Als je zzp er bent, heb je geen directe collega s. Je mist het eindeloze geklets op maandagochtend over TVOH of Boer Zoekt Vrouw maar ook feedback en ideeënuitwisseling. Van der Post: Andere zzp ers worden eigenlijk je collega s. Ik ben zelf wars van netwerkbijeenkomsten met sales pitches, die business networks zijn niet mijn ding. Ik vind juist de verhalen van andere mensen het allerleukst. ZZP Nederland telt op dit moment zo n 2 miljoen werkenden met een tijdelijk contract of werkzaam als zzp er (zelfstandige zonder personeel, ook wel zelfstandige zonder pensioen ). Deze zogeheten flexwerkers verdienen vaak een stuk minder dan mensen met een vergelijkbare baan in vast loonverband, tot vaak wel 30 procent minder. Ook lopen ze een veel groter risico om zonder werk te komen zitten. Wie in de ww belandt, kan door het UWV een handje worden geholpen bij het starten van een eigen bedrijf. Deze zogenaamde Startersregeling kent twee varianten, met verschillende consequenties voor het behoud van de ww-uitkering. Het Open Coffee-concept sprak Caroline direct aan. Er zijn geen drempels, daardoor leer je gemakkelijk nieuwe mensen kennen. Er zijn meer dan honderd Open Coffees in Nederland maar in Amsterdam vond ik alleen iets in Oost en in Zuid. Ik woon in West. Pand020 bleek de logische plek. Ik coach mensen met werkvragen en huur hier soms een ruimte. Als Open Caroline van der Post (links) organisator van Open Coffee Amsterdam Coffee-organisator ben ik er elke keer bij en heb ik aandacht voor de nieuwkomers. Het is gratis maar ik zet wel een potje op tafel waar iedereen wat geld instopt voor koffie en thee. Ik heb een LinkedIn-groep gemaakt, met inmiddels zo n 350 leden. Er komen gemiddeld 25 mensen naar de Open Coffee: bekenden maar elke keer ook nieuwe gezichten. Het gebeurt regelmatig dat mensen aan elkaar worden gekoppeld. Die ervaring heeft ook ondernemer Max Verkleij van Max Wijnimport. Hij staat te praten met sieradenontwerpster Jeanet Gem. We hebben elkaar net ontmoet. Haar bedrijf Amstergem houdt binnenkort een sieradenpresentatie. Zij doet dat samen met iemand die porseleinen serviesgoed maakt, en we hebben nu afgesproken dat ik daar een wijnproeverij organiseer.

12 12 MUG Magazine december 2013 achtergrond Home-Start reikt jonge ouders de helpende hand Wanneer gezinnen met jonge kinderen het even moeilijk hebben kan een vrijwilliger van Home-Start uitkomst bieden. Tekst Aart-Jan van Oss Beeld Sandra Hoogeboom Tevreden zit Cyrus, acht weken oud, bij moeder Akasma op schoot. Volgens haar groeit hij hard: Hij Een vrijwilliger komt drie uur per week bij het gezin langs wil altijd eten! Papa Onur neemt hem over. Prinsheerlijk ligt hij in de armen van zijn vader. Zijn vijftien maanden oude broer Samar ligt in zijn kamertje te slapen. Vanochtend was hij al vroeg op. Vrijwilliger Eva van Home-Start helpt Onur en Akasma met de kinderen. Eva kookt soms, doet met Akasma boodschappen biedt een luisterend oor. Soms gaat ze mee naar het ziekenhuis en het consultatiebureau. Akasma maakt zich zorgen over de verkoudheid van haar zoon. Eva stelt haar gerust, terwijl ze thee zet. Akasma voelde zich een half jaar na de geboorte van haar oudste steeds misselijk. Wat bleek? Ze was opnieuw zwanger en had gezondheidsklachten. Daarnaast was ze onzeker over de opvoeding van haar eerste kindje. Het consultatiebureau wees haar op het bestaan van Home-Start. Eva was net gestopt bij een ander gezin toen ze door de coördinator van Home-Start werd gevraagd of ze Akasma wilde ondersteunen. Acht maanden komt Eva nu bij het jonge gezin over de vloer. Toen Cyrus werd geboren veranderde alles voor Samar. Hij was een paar weken ziek en at minder goed. Het consultatiebureau werd ingeschakeld om hem beter te laten eten. Samar is dol op Eva, hij noemt haar liefkozend tante Eva. Als Samar ook maar in de buurt komt van zijn broertje Cyrus gaat deze soms huilen. Op zijn beurt wordt Samar jaloers als Cyrus de borst krijgt. Hij moet wennen aan minder aandacht. Twee kleintjes zorgen voor nogal wat werk en zorgen, daarom is het fijn dat er ondersteuning is. Samar is te vroeg geboren. Daardoor is Akasma ongerust dat hij ziek wordt. Vanwege Eva s ervaring met kinderen ze heeft jarenlang op crèches gewerkt kan ze Akasma s zorgen relativeren. Coördinator Sharifa Dia van Home-Start in Amsterdam-Oost legt uit hoe deze vorm van opvoedondersteuning in elkaar steekt. Het is voor een jonge moeder heel fijn om iemand naast zich te hebben die er alleen voor haar is, praktische ondersteuning biedt, met je meedenkt en je kan helpen bij de opvoeding. Er verandert nogal wat in een gezin met jonge kinderen. Soms zijn ouders moe of ziek en kloppen dan bij Home-Start aan, of ze worden door de huisarts of het Ouder Kind Centrum OKC) naar ons doorverwezen. De gemeente koopt het aanbod van Home-Start in om gezinnen te ondersteunen. Gedurende negen tot twaalf maanden Ouders houden zelf de regie in handen komt een vrijwilliger drie uur per week langs bij een gezin. Ouders bouwen een band op met hun vrijwilliger. Dankzij de, vaak ook emotionele, steun die ze krijgen, komen ze weer in hun eigen kracht. Dia: Wij werken volgens het principe leer ze vissen, geef ze geen vis. Vrijwilligers zijn in de regel zelf ouder en hebben dus ervaring met opvoeden. Een strikte afspraak is dat een vrijwilliger niet oppast en geen geld of goederen geeft. Eva gaat met Akasma en de kleine Cyrus in het Flevopark wandelen, terwijl Onur bij Samar blijft. Ze willen bij de drogist langs om neusdruppels voor de oudste te kopen. Dan hoeft moeder zich daarover geen zorgen meer te maken. De namen van het gezin zijn gefingeerd. Stichting Home-Start Nederland heeft als doel ouders te ondersteunen bij de opvoeding van kinderen. Het is een erkend en professioneel programma binnen het aanbod van opvoed- en opgroeiondersteuning. Iedere ouder met minimaal één kind tot zeven jaar die behoefte heeft aan ondersteuning, kan bij Home- Start terecht. Het programma gaat uit van de vragen en behoeftes van ouders: zij houden de regie en geven zelf aan waarbij en op welke momenten zij ondersteuning willen. Samen met een vrijwilliger gaan ze op zoek naar oplossingen. Vrijwilligers zijn de drijvende kracht achter Home-Start. Zij krijgen een voorbereidende training en worden intensief begeleid. De stichting zoekt altijd vrijwilligers. Maar ook als je zelf graag ondersteuning wilt, kan je je aanmelden bij Sharifa Dia, Home-Start coördinator Amsterdam-Oost. Telefoon: Home-Start is in heel Amsterdam actief, behalve in het centrum.

13 MUG Magazine december 2013 Achtergrond 13 Streetsmart blij met elke euro Kijk niet vreemd op als de ober vraagt of hij u een euro extra mag rekenen. De opbrengst komt ten goede aan gezinnen die dakloos zijn of dreigen te worden. En u kunt zelf restaurants aanmelden. Tekst Charles Vervaeck Beeld Sodis Vita De smeerolie in de leemtes van de opvang De doorgewinterde restaurantgast kent de routine: op het einde van een avondje culinair genieten komt de ober met de bon langs. Dat wordt betalen, of afwassen. Wat sinds kort ook kan, nu al bij ruim vijftig Amsterdamse restaurants, is dat de ober u vraagt of hij namens Streetsmart een euro extra in rekening mag brengen. Met die ene euro helpt Streetsmart gezinnen die met huisuitzetting worden bedreigd of al uit huis zijn gezet. Het initiatief voor Streetsmart gaat uit van Sandra Chedi en Bert van der Leden, twee Amsterdamse horecaondernemers, naar Brits voorbeeld. Streetsmart werd in Engeland in 1998 geboren. Mede dankzij de belangeloze inzet van ruim vijfhonderd Engelse chefkoks haalde men daar een robuuste zes miljoen pond op voor de homeless people. Maar het land van Dickens heeft dan ook een lange traditie in charity, oftewel liefdadigheid. Want zeg nou zelf, één lousy eurootje op een rekening van gemiddeld een paar meier... maar dat hoeft niet altijd op te gaan. Onder de eerste vijftig deelnemende restaurants, meest van grote alure en dito prijskaart, bevinden zich bijvoorbeeld ook het Italiaanse restaurant Al Bocaro- Osteria, waar je al voor een tientje kunt lunchen. Of het gezellige YamYam in de Jordaan, ook Italiaans met onder andere betaalbare pizza s op het menu. Menig Amsterdamse dakloze is sowieso blij met elke euro die zijn kant op rolt. Helaas, het is nu eenmaal zo, zegt Sarriel Taus, de ondernemer die ooit Jamie Oliver s Fifteen naar Nederland haalde en zich thans uit de naad werkt voor Streetsmart. Zijn bronnen vertellen hem dat elke maand enkele tientallen gezinnen met huisuitzetting worden bedreigd. Elk gezin is er één te veel maar het is waar Een euro extra om dakloze gezinnen te helpen dat in Engeland het probleem van de homeless ook op straat goed zichtbaar is. Clemens Blaas is bestuurder bij HVO- Querido en zet zich zijn vrije tijd ook nog eens belangeloos in voor Streetsmart. Hij kent de problematiek van de daklozen goed. Zijn organisatie zorgt sinds 1904 voor opvang. De scheidslijn tussen wel of geen dak boven je hoofd is soms maar dun, zegt Blaas. Het gebeurt eigenlijk nooit dat gezinnen echt moeten gaan zwerven. Het vangnet is er maar staat wel onder druk. De samenleving verandert. Wij zijn de smeerolie voor de leemtes in de bestaande opvang. Blaas kan niet genoeg benadrukken hoe belangrijk en goed de zorg is die de overheid biedt. De overheid blijft verantwoordelijk. Maar de overheid verwacht meer bijdragen uit de samenleving zelf. En soms kunnen we al met kleine bedragen voorkomen dat mensen uitgezet worden. Iemand die dakloos wordt, heeft vaak meer dan één probleem. Voor die mensen is hulp, voor de schrijnende gevallen is veel geregeld. Streetsmart probeert ook de minder schrijnende gevallen te helpen. Blaas wil niet voorrekenen hoeveel geld daarvoor nodig is. Maar wij zien er wel op toe dat het geld dat Streetsmart ophaalt zo goed mogelijk wordt besteed. Intussen kan Streetsmart ook rekenen op hotels die sterk gereduceerde tarieven aanbieden voor noodopvang. Het idee leeft, zegt Blaas, om een restaurant te beginnen waar klanten van de voedselbank voor een goede maaltijd terechtkunnen. Blijft de vraag: wat heeft de horeca met daklozen? Taus kan dat wel uitleggen: Horeca gaat over gastvrijheid, zegt hij, over het samen gezellig hebben en over goed eten. Bovendien kunnen wij dit als horeca gemakkelijk organiseren. Dat blijkt ook uit de cijfers. De eerste vijftig chefs die mee wilden doen, werden relatief makkelijk gevonden en dat aantal groeit dagelijks aan. MUG-lezers kunnen daar zelfs een handje bij helpen. De deelnemende koks stelden een kookboek samen waarin zij hun beste recepten bundelden. Opnieuw belangeloos. Zelfs de fotograaf en vormgever werkten zonder factuur voor Onder de pannen met Streetsmart. Lezers kunnen dit boek winnen door een restauranthouder te overtuigen aan Streetsmart mee te doen. Dat hoeft geen sterren-restaurant te zijn, ook het Surinaamse eethuisje of de pizzeria om de hoek mag meedoen, mits hij oprecht is in zijn deelname. voor de lijst zie Lezersactie In het kookboek Onder de pannen staan recepten van 50 Streetsmartkoks. De eerste vijf MUG-lezers die een chef van deelname aan Streetsmart kunnen overtuigen krijgen dit boek cadeau ( 9,95, via Stuur uiterlijk 20 januari een mail naar service@mugweb.nl o.v.v. Onder de pannen, met vermelding van het restaurant

14 14 MUG Magazine december 2013 achtergrond Vervuiling en verborgen drama s achter de voordeur Henk Plenter ruimde als inspecteur Hygiënisch Woningtoezicht van de GGD veertig jaar lang woningen op en schreef daar een geestig, maar vooral onthutsend boek over. Tekst Aart-Jan van Oss Beeld Henk Plenter Naar Henk Plenter is vooralsnog geen straat of plein vernoemd, maar hij heeft wel zijn eigen werkwoord gekregen. Plenteren betekent in en om Amsterdam inmiddels een huis ontruimen waarin de bewoner of bewoners zoveel spullen hebben verzameld en opgeslagen dat het wonen erin of in de omgeving ervan een gevaar oplevert voor de volksgezondheid (bron: Algemeen Nederlands Woordenboek). Henk Plenter, ook wel liefkozend Vieze Henkie genoemd, schreef met co-auteur Annemiek van Kessel een boek over zijn veertig jaar ervaring als inspecteur Hygiënisch Woningtoezicht. Nooit wist ik wat ik aan zou treffen op de adressen waar ik kwam. Daarom vond ik die baan ook zo interessant. Ik wist dat het vies was, dat er rottigheid was. Maar in welke mate, dat wist ik niet. Plenter ging na een melding bij de GGD op pad. Vooraf ging ik naar de klager toe. Ik ruik dit, ik ruik dat, ik heb mijn buurman al zo lang niet gezien en die rothond van hem ook niet. Als je dan aanklopt: doen ze open of niet? Wat zit er achter die deur? Bergen vuil of verwaarloosde huisdieren, hoog opgetaste stapels kranten of iemand die overleden is? Je kunt het zo gek niet bedenken, als het maar vies is. Je ziet mensen al dan niet levend, in hun eigen drek, ze kunnen hun bed niet meer uit. Mijn functie was bedoeld voor de woning en voor de bewoners zelf was er de sociaalpsychiatrisch verpleegkundige. Samen losten we problemen op en dat lukte altijd heel aardig! Plenter herinnert zich een klacht over langdurig stromend water: Een buurvrouw deed open: Ach meneer, die stank! Eenmaal binnen voel ik meteen waar ik moet zijn. De lucht van warm water golft over me heen. Tot mijn verbazing tref ik een vrouw in de badkamer aan die piano speelt en zingt. Op zo n simpele piano die half de badkamer is ingeschoven. Ongelofelijk! Kleren aan onder de douche en spelen maar. Zo psychotisch als een deur. Dat water stroomde al erg lang. Maar de overlast voor de buren viel op zich wel mee. Vandaar dat het zo lang duurde eer ik een melding kreeg. Plenter trof regelmatig een overleden bewoner aan. Dan lag iemand twee jaar in de woning. Twee jaar! Hoe je daarachter komt? De deurwaarder! De persoon in kwestie zou zijn woning uit worden gezet omdat hij de huur niet meer betaalde. Dank je de koekoek! De huur werd automatisch afgeschreven maar er ging iets fout. De deurwaarder breekt de deur open, ligt daar een vent, helemaal gemummificeerd, vliegjes, torretjes. Ik was daar ook want ik moest de rotzooi weg halen. Die vent was zo mager, zijn horloge draaide ik zo van zijn pols. Aan een buurman vroeg ik of hij wel eens iets geroken had: hij dacht dat de riolering stuk was. Pure desinteresse zeg ik. Nog een verhaal schiet Plenter te binnen: Een man is van zijn woning afgezet maar laat zijn hond achter op de zolder. Als ik de plenteren is een werkwoord geworden zolderdeur open, komt er een verschrikkelijk agressieve herdershond op me af. Ik schrik me het lazarus; gauw die deur weer dicht. Komt er een buurvrouw aan: Als het goed is, zit er nog een kat ook! Ik rook het al: allemaal stront. Ik bel mijn collega van de hondenpolitie. Als jij die hond vangt, pak ik die kat. Ik had namelijk een kattenkooi. Mijn collega heeft net die hond in een strop: Als jij achteruitgaat, neem ik die hond mee. Maar je kon je kont niet keren op die zolder. Hij gebukt omdat ie zijn kop niet wil stoten loopt achteruit maar ik sta daar met die kat die behoorlijk wild is ik wil net het deurtje van de kattenkooi dichtdoen met mijn voet komt zijn staart tussen dat deurtje. Die kat vliegt zo, krijsend en blazend, omhoog en klauwt met zijn vier poten in het achterste van die smeris. Ik kon mijn lachen niet houden, dat snap je! Achter de trieste maar soms hilarische verhalen schuilt vrijwel altijd een menselijk drama. Hoe mensen zo kunnen afglijden? Dat kan allerlei oorzaken hebben: drank, drugs, pillen, noem maar op. Vaak is het een proces van jaren. Allerlei problemen en probleempjes stapelen zich op: partner valt weg, je verliest je werk. Dan kan het zomaar de verkeerde kant opgaan. Soms komen er ook nog schulden bij en dan is het hek helemaal van de dam. Soms gaat er een knop om door een

15 MUG Magazine december 2013 Achtergrond 15 Knutselen in de buurtwerkplaats psychose en kan iemand niet meer voor zichzelf zorgen. Vaak is er bij iemand een plekje in huis waar het goed is: een soort altaartje met foto s van kinderen of oma. Maar de kinderen gingen het huis uit. Mensen raken langzaam in de versukkeling, zoeken geen hulp en blijven veel te lang denken: hier kom ik zelf wel uit. Bewoners zijn vaak blij dat ze hun verhaal bij Henk Plenter kwijt kunnen. Ik ben natuurlijk geen hulpverlener maar ik zag heel snel hoe het zat. Ik zei vaak tegen ze: Of je gaat lekker zo door en blijft in je nest liggen, of je maakt wat van je leven. En dan zei ik dat ik over een week weer terugkwam. Meestal was het dan zo dat ze eieren voor hun geld hadden gekozen en de draad oppikten. Mensen die zich afsluiten en weinig contact zoeken, vereenzamen en vervuilen uiteindelijk. Plenter is zelf nooit bang geweest te eindigen als zijn cliënten. Nee hoor. Ik heb te veel voorbeelden gezien hoe het fout kan gaan. Ik ben een heel positief persoon, altijd opgewekt en vrolijk. Bij iemand die negatief ingesteld is, zal een tegenslag harder aankomen. Bovendien ga ik altijd heel probleemoplossend te werk en dat is me bij mijn baan goed van pas gekomen. Ik denk nooit: die afwas komt morgen wel! Dienst Hygiënisch Woningtoezicht Bij klachten over vervuiling, stank, brandgevaar of plaagdieren in woningen, wordt het Hygiënisch Woningtoezicht (HWT) van de GGD ingeschakeld. Het aantal meldingen schommelt rond de vijfhonderd per jaar. In 40 tot 45 gevallen is de situatie zo ernstig, dat de woning in zijn geheel ontruimd moet worden. Bij ernstige klachten kan desnoods tegen de wil van de veroorzaker worden ingegrepen. Dit houdt in dat de GGD Amsterdam een woning schoonmaakt op kosten van de bewoner. Uitgeverij Luitingh- Sijthoff geeft vijfmaal het boek Let niet op de rommel van Herman Plenter weg (t.w.v. 16,95 euro). Hebben? Stuur uiterlijk 20 december een mail met naam + adres naar service@mugweb.nl o.v.v. Let niet op de rommel. Onder de rook van de Westergasfabriek bevindt zich de oudste buurtwerkplaats van Amsterdam. Het is meer dan een comfortzone voor hobbyisten. Een aantal cursisten stroomt door naar betaald werk. Tekst Charles Vervaeck Beeld Sodis Vita Het glasraam dat Ruud Harberts trots tegen het licht houdt, toont een opvallend geslaagd portret van Nelson Mandela. Dat portret heeft Harberts zelf op glas geschilderd. Harberts was al enkele maanden met ziekteverlof toen hij zijn eerste bezoek bracht aan de Buurtwerkplaats in de Cliffordstraat. Al doende begon het hem te dagen dat de werkplaats meer te bieden had dan waar hij naar op zoek was. Harberts ontdekte nieuwe ambachten, handwerkdisciplines die zijn interesse wekten. Zelf meubels maken, zeefdrukken, politoeren, glas in lood: ik vond het allemaal even leuk! Doordat de buurtwerkplaats niet commercieel is, kan zij schappelijke prijzen rekenen. Ik was niet genegen om veel geld neer te tellen voor mijn cursussen, zegt Harberts. Maar hier kunnen mensen met weinig geld laagdrempelige cursussen volgen. En dan mag ik nog zuinig zijn, maar aan zo n goeie organisatie geef ik graag geld uit. Van het een kwam het ander. Harberts boekte bescheiden succesjes. Hij had er niet eens rekening mee gehouden. Je geeft eens wat weg. Vervolgens vragen mensen of je iets voor ze wilt maken. En dat maak je dan tegen een onkostenvergoeding. Het verschil tussen de Harberts van nu en die van anderhalf jaar geleden is enorm. Het verbaast hem zelf en toch ook weer niet. Het is jarenlang bergafwaarts gegaan. Een burn-out krijg je niet zomaar. Ik heb in een diep dal gezeten. Maar ik heb altijd gedacht dat het wel een keer goed zou komen. Dat lijkt nu te gebeuren. Harberts overweegt zelfs een eigen atelier te huren. Ik kijk rond. Maar ik wil het niet alleen doen. Het is goed dat ik weer iets te doen heb. Vooral omdat het uit zichzelf is ontstaan. Ik krijg weer energie. Maar ik blijf voorzichtig. Ik heb geen idee of ik hier een inkomen uit kan halen. Harberts is geen alleenstaand geval. Het komt vaker voor dat cursisten die op de bonnefooi aan de slag gaan in de buurtwerkplaats doorstromen naar betaald werk. De Stichting Buurtwerkplaatsen laat daar elke vier à vijf jaar structureel onderzoek naar doen. In april van dit jaar voerde Lieke Rietkerk zo n doorstroomonderzoek uit. Rietkerk turfde hoeveel werkloze passanten uit 2012 te zijner tijd betaald of vrijwilligerswerk vonden dankzij de werkplaats. Uit haar onderzoek blijkt dat dit aantal best hoog is. Ruim de helft van de cursisten begint als werkloze bij de buurtwerkplaats. Van hen vindt een flinke 16 procent na verloop van tijd een betaalde baan. Iets minder dan 10 procent vindt vrijwilligerswerk. Dat brengt de totaalscore op ruim 25 procent. Viervijfde onder hen meent bovendien dat de werkplaats daar een positieve bijdrage aan geleverd heeft. Die buurtwerkplaats krijgt van de geënquêteerde groep dan ook een riante rapportcijfer 9. De buurtwerkplaats, Cliffordstraat 36, Cursusaanbod: ouderwets leren aquarelleren en brandschilderen tot en met het aanleren van digitale vaardigheden in Photoshop of het ontwerpen van websites. Het lesgeld begint bij enkele tientjes, maar kan oplopen tot meer dan honderd euro. Voor 20 euro ben je drie maanden lid en mag je van alle werkplaatsen gebruikmaken als je weet hoe het gereedschap en de machines werken! Met de stadspas krijg je 10 procent korting.

16 16 MUG Magazine december 2013 achtergrond De halve wereld op je bank Couchsurfing is een slimme manier om de wereld te leren kennen. In plaats van een duur bed in een hotel, kruip je gewoon bij iemand op de bank. Zo maak je ook nog eens vrienden. Tekst José Verwaal Beeld Sodis Vita op mijn bank. Lefteris uit Griekenland brengt zelfgeplukte kruiden voor me mee. Italianen koken pasta voor me. En Ben uit de Verenigde Staten, die een jaar lang door Europa fietst, plakt mijn klapband. Ook Violettes band klapt. De ideale afknapper in combinatie met de regenbuien. Maar Violette wordt verliefd op Nederland: The houseboats, the water, the freedom: I want to live here! Vol elan delen we onze dromen. We willen reizen, schrijven en beroemd worden. Maar voorlopig eten we ons misselijk aan oliebollen, die we omdopen tot les boules d huile. Het is bijna kerst en er slaapt een vriendin op mijn bank. Ze heeft krullen en een backpack en ze heet Violette. Het is bijna kerst en er slaapt een onbekende op mijn bank. Ze heeft krullen en een backpack en ze heet Violette. Ik heb haar op het station opgewacht. Dat voelde als een blind date. Ze schreef me: It would be a pleasure to surf your couch, to talk with you about all the world, trying to build it again, sharing experience and I ll bring my watercolor with me. Zou ze er net zo uitzien als op de foto? Dan hoor ik een stem. Are you Zjozee? De tas lijkt zwaarder dan haar lichaam kan dragen. Violette: Welcome to Amsterdam! Ze komt uit Zwitserland. We spreken Franglais: een mix van Frans en Engels. Een hostel kan ze best betalen maar dan zou ze, omringd door andere toeristen, American pancakes in plaats van een broodje kaas eten. Ze wil Amsterdam proeven, ruiken en voelen in het huis van een hoofdstedeling. Daarom slaapt ze op mijn bank in een studentenkamer en eet boterhammen met hagelslag als ontbijt. Helemaal gratis. Want Violette is mijn couchsurfer, oftewel bankslaper. Ik zorg dat ik niet te veel hoef te studeren en laat haar de stad zien. De grachten, het Violette met snor? Help, een onbekende die op mijn bank snurkt! Rijksmuseum en natuurlijk mijn favoriete café: een kraakpand met livemuziek. En dat alles op de fiets. I loooove biking, roept Violette van haar wiebelende tweewieler. Ze ziet dingen die ze anders niet zou zien maar ook ik zie de stad met andere ogen. We zijn samen een beetje op vakantie. Eind 2009 besluit ik alleen naar Parijs te gaan. Spannend, want wat moet ik daar moederziel alleen? In een poging een vrai Parisienne te worden, maak ik een profiel aan op Couchsurfing.org en schrijf Oualid. Ik heb geluk, hij antwoordt meteen. Hij laat me kennis maken met macarons (koekjes) en poep chique warenhuizen en vertelt honderduit over de geschiedenis van de gebouwen die we tegenkomen. Opeens voel ik me welkom in een onbekende stad. Het blijft niet bij de ontmoeting met Oualid. Sindsdien krijg ik bezoek uit de Verenigde Staten, Iran, Polen, Italië, Spanje, Frankrijk, Oekraïne, Griekenland, Israël, Turkije, Marokko, Canada, Letland, Argentinië en België. De halve wereld is een online community waar mensen hun huis kunnen openstellen voor logees. Vooraf kennen couchsurfers elkaar alleen van een online profiel. Daarin vertellen ze wie ze zijn, wat ze aanbieden en wat ze verwachten. Op basis daarvan kan iemand een verzoek verzenden om te komen couch surfen. Deze verzoeken worden niet altijd beantwoord. Persoonlijke berichten hebben het meeste kans op een positief antwoord. Vaak blijven mensen een nacht of een paar nachten logeren. Dit is helemaal gratis, omdat couchsurfers het interessant of gezellig vinden om iemand van een andere cultuur te leren kennen. En als jij een plaats op jouw bank beschikbaar stelt, heb je al snel een logeeradres bij je couch surfer in het Verre Oosten, Zuiden, de Bahama s: vul maar in! Niets voor mij, zo n onbekende die op mijn bank kwijlt, snurkt en droomt. Pas je wel op dat je niet verkracht wordt? Is couchsurfing eigenlijk niet gewoon sexsurfing? Allemaal terechte twijfels. Daarom werkt couchsurfing met een referentiesysteem. Mensen die bij elkaar hebben geslapen kunnen aangeven hoe dit was. Het is handig om iemands profiel en referenties goed te lezen. Meestal zit dit gewoon snor, maar overal lopen gekken rond. En seks? Tja, dat gebeurt soms. Maar mensen die op het eerste bericht al op erotisch avontuur uit zijn, verwijs ik vriendelijk naar andere websites. Want couchsurfing moet gewoon blijven wat het is: een community waar onbekenden vrienden worden en elkaars cultuur leren kennen.

17 MUG Magazine december 2013 Mug werkt 17 werkt gaan met die b(an)aan! Pas op, het wordt volgend jaar misschien nog moeilijker om bijstand te krijgen. En ook in de w w ben je straks niet meer veilig, als het aan de regering ligt. Ondertussen is de werkloosheid in Amsterdam gestegen naar 9,4 procent van de beroepsbevolking (eind 2012 waren er volgens onderzoeksbureau O+S Amsterdammers geregistreerd werkloos). Niet getreurd, er zijn ook nog steeds vacatures. Per jaar komen er in de regio Groot-Amsterdam circa banen vrij ( in 2011 volgens het UWV). MUG helpt je om een baan te vinden, al is het tijdelijk, parttime en wellicht niet helemaal je eindbestemming. In dit nummer van MUG Werkt aandacht voor de horeca altijd populair bij jongeren en studenten en postbezorging. Voor menigeen zeker een droombaan: vrachtwagenchauffeur. Daar heb je wel een diploma voor nodig en natuurlijk een groot rijbewijs. Maar dan is het ook gaan met die b(an)aan! Heb je via MUG werk gevonden? Deel je ervaringen met ons via Advertentie PARTICIPATIEBANERS GEZOCHT Ben je door DWI op een participatiebaan geplaatst, bij een regulier en/of commercieel bedrijf met behoud van uitkering? Zou dit werk volgens jou gewoon betaald moeten worden? Vertel de SP-fractie je verhaal. Bel tijdens kantoor uren naar: of mail naar: sp@raad.amsterdam.nl Werkgevers zijn welkom om hun vacatures bij MUG te melden. Inmiddels hebben al tientallen MUG-lezers via MUG Werkt een baan gevonden. Informeer ook naar onze advertentiemogelijkheden, bijvoorbeeld op deze plek en op Bereik: meer dan lezers iedere maand.

18 18 MUG Magazine december 2013 MUG werkt Afwisselend werk in de Amsterdamse horeca Werken in de horeca is afwisselend en dynamisch. Alles draait om de klant en dat moet je kunnen aanvoelen, want iedereen verlangt iets anders. Tekst Wietse Schmidt Beeld Erik Veld Horecastad Amsterdam bruist van de van café Bax Barkeeper Robin gezelligheid. De hoofdstad biedt een gevarieerd horecaaanbod van bruine kroegen tot aan luxe vijfsterrenhotels. In al deze zaken staat een goede bediening centraal. Barkeepers, obers, portiers en koks zetten zich vol overgave in voor een uitstekend product van hoge kwaliteit. De horeca is een dynamische bedrijfstak waarin werknemers steeds voor leuke verrassingen kunnen komen te staan. Je werkt met gasten die allemaal van elkaar verschillen en hun eigen wensen en ideeën hebben. Geen dag is hetzelfde. De horeca is een brede bedrijfstak. Je hebt restaurants, hotels en cafés. De variatie in banen is enorm. Je kunt er aan de slag in de bediening op het terras of in de zaak. Je kunt werken in de keuken, achter een receptie of meer op de achtergrond op het kantoor. Je hebt afwassers, kamermeisjes, managers en directeuren. Een baan in de horeca is een serieuze zaak vertelt General Manager Piet Boogert van het Lloyd Hotel. Het gaat meestal om representatieve functies en alles draait om de gast. Dat neemt niet weg dat je als medewerker juist veel plezier kan hebben in je werk, aldus Boogert. Het gaat niet zozeer om de regeltjes, maar om de interpretatie ervan. Het is de medewerker die inschat hoe een gast behandeld wil worden. Daar bestaan geen rechtlijnige regels voor. Dat maakt het werk afwisselend en interessant. Een medewerker bepaalt hoe hij of zij te werk gaat, maar we verwachten daarbij wel oprechte interesse in onze gasten. Het gaat in de horeca niet zozeer om dienstbaarheid maar om echtheid. Het Lloyd Hotel heeft kamers van 1 tot en met 5 sterren. Boogert stelt dat dit een uniek concept is. Het hotel staat niet voor exclusiviteit, maar voor inclusiviteit. We richten ons op de creatieve klasse en willen de mensen met elkaar in contact laten komen. De deuren van het hotel staan bijvoorbeeld ook open voor bewoners uit de buurt en de stad. Het Lloyd heeft een culturele ambassade en organiseert veel culturele activiteiten. Medewerkers worden hierdoor een uiterst inspirerende werkomgeving geboden. Het hotel heeft regelmatig vacatures voor de schoonmaakafdeling, de keuken en de bediening. Barkeeper Robin werkt bij Eetcafé Bax aan de Ten Katemarkt. Volgens hem moet een horecamedewerker zich vooral op twee fronten onderscheiden. Je moet allereerst een kwalitatief goed product kunnen neerzetten. Daarmee bedoel ik dat je een perfect biertje kunt tappen, maar ook dat je kennis hebt van je waar. Dat je bijvoorbeeld wat over je biertjes kunt vertellen. Daarnaast is het belangrijk dat je mensenkennis hebt en goed met de klanten kunt opschieten. Je moet het de gasten naar hun zin maken en weten wat je wel en niet kunt zeggen. Bax is een typisch buurtcafé. Met een groot terras op de hoek van de markt trekt het een gevarieerd publiek. Het is een komen en gaan van buurtbewoners, marktkooplui en bezoekers van de markt. Het leukste aan mijn werk is het contact met de gasten. Door de jaren heen bouw je een band met ze op, vertelt Robin. Mensen van woonzorgcentrum De Klinker bijvoorbeeld, hier aan de overkant, komen vaak even een bakkie doen. Zij hebben allemaal wel iets meegemaakt. Je gaat elkaar echt waarderen. Als ik hier binnenkom, heb ik het gevoel thuis te zijn. Het is een soort gezellige huiskamer. Dat gevoel heeft de klant ook. In Amsterdam zijn horecagelegenheden vaak op zoek naar medewerkers. Kijk eens op nl voor een overzicht. Op de site staan concrete vacatures en een overzicht van de vacaturepagina s van veel Amsterdamse Horecazaken.

19 MUG Magazine december 2013 Mug werkt 19 Verantwoordelijk en fysiek zwaar werk met veel vrijheid Voordat een brief thuis op de mat valt, heeft deze een lange weg afgelegd. Goede postvoorbereiders en postbezorgers zijn daarbij onontbeerlijk. PostNL heeft geregeld vacatures voor deze functies. Tekst Wietse Schmidt Beeld Erik Veld Edwin Asmus is in weer en wind een tevreden postbezorger De functie van postvoorbereider is heel geschikt voor de vroege vogel. De voorbereider werkt s ochtends tussen half acht en twaalf uur, meestal zo n drieënhalf tot vier uur. Hij of zij ontvangt de postbakken en zorgt ervoor dat de poststukken in de juiste volgorde worden geplaatst, zodat de bezorger goed voorbereid op pad kan gaan. Een voorbereider werkt in een team, moet snel en accuraat kunnen werken en vlot cijfers (even en oneven) kunnen herkennen. De voorbereider heeft verantwoordelijk werk, vertelt plaatsvervangend ketenmanager Marieke Schutte van PostNL. Alleen als de voorbereider goed werk aflevert, kan de postbezorger probleemloos de post rondbrengen. De postbezorger werkt meestal parttime op de drukke dinsdagen, donderdagen en zaterdagen, maar kan eventueel ook op andere dagen aan de slag. De bezorger heeft een eigen vaste wijk en werkt doorgaans dicht bij huis. Het werk geeft de flexibiliteit om bijvoorbeeld de kinderen van school te halen of tussen de middag even te lunchen. PostNL verwacht van de bezorger dat hij of zij een goede conditie heeft en ervan houdt om buiten te werken. Postbezorgen is mooi werk maar kan fysiek best zwaar zijn, legt Schutte uit. Je bent afhankelijk van het weer en je hebt meerdere posttassen te vervoeren. Je moet dus beschikken over een stevige fiets. Edwin Asmus is sinds twee jaar postbezorger en is heel tevreden over zijn baan. Het werk is gezond en lekker buiten, en ik kan vrij zelfstandig werken. Ik deel mijn tijd zelf in; als ik maar voor vijf uur met alles klaar ben. Ik loop op de Haarlemmerdijk en kom veel in de winkels. Je leert de mensen goed kennen en maakt zo nu en dan gezellig een praatje. Dat is echt hartstikke leuk. Asmus is in zijn wijk ook Solliciteren bij PostNL kan via of bellen naar Vul je postcode in en vind een vacature in de directe omgeving. Op de bovenbalk van de site staat een aparte link decembermaand voor tijdelijke vacatures tijdens de kerstperiode. depothouder en is daardoor iets meer aan tijd gebonden. Maar dat is ook fijn, want het geeft extra variatie en zo zie je ook je collega s wat vaker. Asmus werd min of meer bij toeval postbezorger. Ik zocht werk en dit kwam op mijn pad. Het is heel geschikt voor mij omdat ik er nog wat dingen naast doe. De flexibiliteit bevalt mij erg goed. Ik werk ongeveer twintig uur per week voor PostNL en ik ben verder een beetje met programmeren bezig. Dat is heel goed te combineren. Uiteindelijk wil ik misschien een eigen bedrijfje beginnen. PostNL kan met name op de drie drukke postdagen nieuwe bezorgers gebruiken. Het aantal uur en de hoeveelheid dagen verschilt per gebied. Rond kerst zijn er vooral extra bezorgers nodig in Amsterdam Zuid, Oost, Westpoort, Noord en in de richting van Badhoevedorp. Geïnteresseerden kunnen via de website kijken of er in hun omgeving vacatures zijn en via een link reageren. Bij verwachte geschiktheid wordt de sollicitant gebeld om te kijken of hij of zij werkelijk in het profiel past. Dan volgt een uitnodiging op kantoor bij een recruiter. De recruiter geeft een presentatie aan een groepje sollicitanten en interviewt daarna elke sollicitant afzonderlijk. Als alles goed is gegaan, wordt de nieuwe postbezorger in enkele dagen ingewerkt.

20 20 MUG Magazine december 2013 MUG werkt Aan de slag als chauffeur Vrachtwagenchauffeurs die bereid zijn de handen uit de mouwen te steken, kunnen ze altijd wel gebruiken bij uitzendbureau Teamflex. Tekst Arnoud van Soest Beeld Erik Veld Marco Foletta (33) werkte als kok voordat hij twee jaar geleden overstapte naar de transportsector. Sindsdien vervoert hij vracht, meestal van en naar Schiphol, in een trekker met oplegger. Net als in de horeca maak je in de transport lange dagen maar de transport verdient nét iets beter. Marco vindt het súperwerk. Je bent vrij en niemand zit in je nek te hijgen. Lachend: Nou ja, behalve de planning dan! De diensten wisselen nogal. De ene keer begin je om vijf uur s ochtends, de andere keer draai je avonddiensten: je moet geen van-negen-tot-vijf-type zijn. Volgens de cao mag een werkdag niet langer dan vijftien uur duren. Alles wat korter is, is mooi meegenomen. Marco werkt voor Teamflex, een uitzendbureau dat gespecialiseerd is in transport en logistiek. Het kantoor staat op het NDSM-terrein in Noord. Naast chauffeurs bemiddelt het bedrijf logistiek personeel: van heftruckchauffeurs en bijrijders tot teamleiders en planners. Een van de twee oprichters is Pieter Bakels: Onze medewerkers werken in het bloementransport, de luchtvracht en distributie voor supermarkten, maar ook in de grond-, wegen- en waterbouw. Voor dat transport kunnen verschillende soorten chauffeurs worden ingezet. De ene chauffeur rijdt het liefst over langere afstanden, terwijl de ander liever korte ritten, vaste routes en veel contact met klanten heeft. Daar houden we rekening mee. Breed inzetbare chauffeurs die ook gemotiveerd zijn, kunnen in aanmerking komen voor een contract met zicht op een opleiding en nascholing. Wij nemen steeds meer de rol van een volwaardige werkgever over. Op die manier proberen we medewerkers aan ons te binden. Met gemotiveerd doelt Bakels op mensen die onder andere bereid zijn om de handen uit de mouwen te steken. We zoeken niet alleen mensen die van A naar B willen rijden maar die ook niet te beroerd zijn om te laden en te lossen. Van de werknemers wordt in het algemeen ook verwacht dat ze flexibel zijn. Bakels: Je moet bereid zijn in het weekeinde te werken, overuren te maken of om héél vroeg te beginnen. Als je de distributie van winkels moet verzorgen, kan het wel eens gebeuren dat je al om drie of vier uur s nachts op stap gaat. De meeste bedrijven schakelen een uitzendbureau al lang niet meer in om alleen pieken en zieken op te vangen. Veel bedrijven hebben een vaste personeelskern, met een schil van flexwerkers. Bij een vacature wordt hieruit een geschikte kandidaat Marco houdt van de vrijheid van het chauffeursleven gekozen, die een dienstverband krijgt aangeboden. Je ziet dat steeds meer bedrijven voorzichtig zijn met iemand direct in dienst te nemen. Ze kiezen liever iemand die ze al kennen. Uitzendbureau s dienen dan als springplank naar een vaste baan. Voor alle werknemers geldt dat ze onder de cao van het bedrijf vallen dat hen inleent, wat meestal neerkomt op de cao voor het beroepsgoederenvervoer. Teamflex kan overigens zowel mensen met veel als met weinig ervaring gebruiken. Bakels Je wordt altijd uitgebreid ingewerkt. Alle vacatures zijn te vinden op maar ook voor open sollicitaties kan van deze website gebruik worden gemaakt.

Participatiewet vanaf 2015 Wat betekent dit voor u?

Participatiewet vanaf 2015 Wat betekent dit voor u? Participatiewet vanaf 2015 Wat betekent dit voor u? Participatiewet vanaf 2015 Wat betekent dit voor u? Vanaf 2015 is er veel veranderd rondom werk en inkomen. Zo is de Participatiewet ingevoerd, zijn

Nadere informatie

Ik heb een vraag over: Voorwoord. Ik voel me thuis niet prettig, kan ik met iemand praten?

Ik heb een vraag over: Voorwoord. Ik voel me thuis niet prettig, kan ik met iemand praten? Ik heb een vraag...... over zorg, huiselijk geweld en kindermishandeling, hulp en ondersteuning, opvoeding en jeugdhulp, ziekenhuisopname, beschermd wonen, schulden, werkloosheid, mijn arbeidsbeperking

Nadere informatie

Samen op zoek naar verandering of Hoe maak ik het contact met de cliënt efficiënter?

Samen op zoek naar verandering of Hoe maak ik het contact met de cliënt efficiënter? Samen op zoek naar verandering of Hoe maak ik het contact met de cliënt efficiënter? Inleiding In deze notitie staan de tips en adviezen uit het project Samen op zoek naar verandering. Ze zijn het resultaat

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie

Aanbod opleidingen & trainingen voor bewindvoerders voorjaar 2015

Aanbod opleidingen & trainingen voor bewindvoerders voorjaar 2015 Aanbod opleidingen & trainingen voor bewindvoerders voorjaar 2015 Onderstaande opleidingen en trainingen zijn speciaal ontwikkeld om te volgen op 1 dag. Op verzoek bieden wij dit voorjaar ook twee opleidingen

Nadere informatie

WIJ en jij Wet investeren in jongeren

WIJ en jij Wet investeren in jongeren Ik heb een WW-uitkering. Krijg ik een werkleeraanbod? Je krijgt pas een werkleeraanbod als je WW-uitkering is afgelopen. Zolang je een WW-uitkering krijgt, geldt voor jou de sollicitatie- en reintegratieplicht

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het.

Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. ONTMOET HUMANITAS Probleem? Geen probleem. Met de vaardigheden die Humanitas je aanreikt, verander je je leven. Helemaal zelf. En het mooie is: iedereen kan het. Zonder uitzondering. Lukt het je niet alleen,

Nadere informatie

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt.

U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. UW MENING GEVEN spreken inleiding en doel Een mening is wat iemand denkt of vindt. U leert in deze les om een mening vragen. U wilt dan weten wat iemand vindt. U leert ook uw mening geven. Uw mening geven

Nadere informatie

Werk, inkomen. sociale zekerheid. www.departicipatieformule.nl, versie 2 2013 1

Werk, inkomen. sociale zekerheid. www.departicipatieformule.nl, versie 2 2013 1 Werk, inkomen & sociale zekerheid versie 2013 www.departicipatieformule.nl, versie 2 2013 1 Inleiding... 3 Participatiewet, geplande invoerdatum 1 januari 2014... 4 Wet Wajong (sinds 2010)... 6 Wet Werk

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

PARTICIPATIEWET. Maar nu.wat verandert er allemaal??

PARTICIPATIEWET. Maar nu.wat verandert er allemaal?? PARTICIPATIEWET Inleiding Iedereen die kan werken, maar het op de arbeidsmarkt zonder steuntje in de rug niet redt, valt vanaf 1 januari 2015 onder de Participatiewet. De Participatiewet is er namelijk

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Een land waar mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Lilian (48) vraagt haar zoontje om even een handje te komen geven. Dat doet hij en dan gaat hij weer lekker verder spelen. Wij nemen plaats aan

Nadere informatie

Ondersteuning en hulp. in de gemeente Bunnik vanaf 1 januari 2015

Ondersteuning en hulp. in de gemeente Bunnik vanaf 1 januari 2015 Ondersteuning en hulp in de gemeente Bunnik vanaf 1 januari 2015 Voorwoord Dichtbij, bereikbaar en aanspreekbaar Het klinkt zo vanzelfsprekend en simpel: biedt mensen ondersteuning en hulp dichtbij, in

Nadere informatie

Publiekstekst Wet investeren in jongeren

Publiekstekst Wet investeren in jongeren Publiekstekst Wet investeren in jongeren Juni 2009 Deze publicatie is gemaakt door Stimulansz in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Stimulansz spreekt haar dank uit aan alle

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag

Nadere informatie

Thema In en om het huis.

Thema In en om het huis. http://www.edusom.nl Thema In en om het huis. Les 22. Een huis zoeken Wat leert u in deze les? Praten over uw huis Informatie over het vinden van een nieuwe woning Praten over wat afgelopen is Veel succes!

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

De 7 belangrijkste vragen:

De 7 belangrijkste vragen: De Participatiewet en Wsw ers: Mensen die bij een Sociale Werkvoorziening werken hebben te maken met de Participatiewet. Misschien heeft u vragen over de wet. Hier kunt u de antwoorden vinden op vragen

Nadere informatie

Inleiding regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst

Inleiding regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst Inleiding regeerakkoord 2017-2021 Vertrouwen in de toekomst Inleiding Mensen in Nederland hebben veel vrijheid. Nederlanders vormen een sterke groep. Iedereen kan proberen om verder te komen in zijn leven.

Nadere informatie

Gewoon meedoen! www.estinea.nl

Gewoon meedoen! www.estinea.nl Gewoon meedoen! Hoe wil jij meedoen? Dat vragen we aan iedereen die bij Estinea komt voor ondersteuning bij wonen, werken of leren. Meedoen in de samenleving - op je eigen niveau en je eigen manier - levert

Nadere informatie

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten

Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les

Nadere informatie

Allereerst wil ik de organisatoren van deze dag, de Stichting Lezen en Schrijven

Allereerst wil ik de organisatoren van deze dag, de Stichting Lezen en Schrijven Toespraak staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid tijdens het bedrijvencongres Samen scholen, pure winst! op 11 september 2009 in Eindhoven. Dames en heren, Allereerst wil ik de

Nadere informatie

Bijlage VMBO-GL en TL

Bijlage VMBO-GL en TL Bijlage VMBO-GL en TL 2011 tijdvak 2 maatschappijleer 2 CSE GL en TL Tekstboekje GT-0323-a-11-2-b Analyse maatschappelijk vraagstuk: jeugdwerkloosheid tekst 1 FNV vreest enorme stijging werkloosheid jongeren

Nadere informatie

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo?

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo? Wablieft praat met Paul Verhaeghe De maatschappij maakt mensen ziek Materieel hebben we het nog nooit zo goed gehad. De meesten van ons hebben een inkomen, een dak boven ons hoofd Toch voelen veel mensen

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

>>> WAT ER IN 2015 VERANDERT ALS U EEN UITKERING HEBT

>>> WAT ER IN 2015 VERANDERT ALS U EEN UITKERING HEBT Van bijstand naar Participatiewet WAT ER IN 2015 VERANDERT ALS U EEN UITKERING HEBT >>> VANAF 1 januari 2015 TREEDT DE PARTIcIPATIEWET IN WERKING. DEZE VERVANGT DE WET WERK EN BIjSTAND (WWB), DE IOAW EN

Nadere informatie

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis

Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Presentatie Tranzo Zorgsalon 29 november 2012 Christine Kliphuis Geachte dames en heren, Zelfredzaamheid is een mooi en positief begrip. Immers, elk kind wil dingen zelf leren doen, jezelf kunnen redden

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord. Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006

WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord. Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006 WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord Breed Platform Verzekerden en Werk NUMMER 1, november 2006 Het komend jaar werkt het BPV&W samen met NIZW aan het project

Nadere informatie

Nieuwe armoede. Waarom we er zijn Armoede verandert Werkloosheid neemt af -langdurige armoede neemt toe Definitie Cijfers (Cbs, scp, ombudsvrouw)

Nieuwe armoede. Waarom we er zijn Armoede verandert Werkloosheid neemt af -langdurige armoede neemt toe Definitie Cijfers (Cbs, scp, ombudsvrouw) Nieuwe Armoede 2018 Nieuwe armoede Waarom we er zijn Armoede verandert Werkloosheid neemt af -langdurige armoede neemt toe Definitie Cijfers (Cbs, scp, ombudsvrouw) Regeerakkoord Denken over armoede Nieuwe

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4

Nadere informatie

Veranderingen in de Wet werk en bijstand in 2015

Veranderingen in de Wet werk en bijstand in 2015 Veranderingen in de Wet werk en bijstand in 2015 1. Gevolgen voor de alleenstaande ouder Alleenstaande ouderkop Vanaf 1 januari 2015 ontvangen de meeste alleenstaande bijstandsouders een lagere uitkering.

Nadere informatie

Alle opleidingen en trainingen zijn door de BPBI positief beoordeeld met PE punten. Ook bij de NBPB tellen zij mee als scholingspunten.

Alle opleidingen en trainingen zijn door de BPBI positief beoordeeld met PE punten. Ook bij de NBPB tellen zij mee als scholingspunten. Aanbod opleidingen & trainingen voor bewindvoerders Onderstaande opleidingen en trainingen zijn speciaal ontwikkeld om te volgen op 1 dag. Op verzoek bieden wij dit jaar ook twee opleidingen aan die in

Nadere informatie

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT

Nadere informatie

Belangrijk nieuws voor alle Utrechters! Ondersteuning, zorg, jeugdhulp en werk in 2015

Belangrijk nieuws voor alle Utrechters! Ondersteuning, zorg, jeugdhulp en werk in 2015 Belangrijk nieuws voor alle Utrechters! Ondersteuning, zorg, jeugdhulp en werk in 2015 Utrecht.nl Nieuwe taken voor de gemeente; wat betekent dat voor u? Buurtteams in 2015 Vanaf 1 januari 2015 kunt u

Nadere informatie

Het thema van deze les is Op zoek naar werk. Dit is les 7 Beginners. Werk vragen in een winkel.

Het thema van deze les is Op zoek naar werk. Dit is les 7 Beginners. Werk vragen in een winkel. Tekst Audio Les 7 /m 11 Radio Amsterdam Les 7 Beginners. Werk vragen in een winkel. Track 1 Jingle Track 2 Het thema van deze les is Op zoek naar werk. Dit is les 7 Beginners. Werk vragen in een winkel.

Nadere informatie

Nieuwe regels voor de bijstandsuitkering. De regels rond de bijstandsuitkering veranderen. Dat is een

Nieuwe regels voor de bijstandsuitkering. De regels rond de bijstandsuitkering veranderen. Dat is een De regels rond de bijstandsuitkering veranderen. Dat is een direct gevolg van de Participatiewet, die vanaf 1 januari 2015 van kracht is. Deze wet vervangt (onder meer) de Wet werk en bijstand. Het doel

Nadere informatie

KLEM. Katja en Udo in de schulden. Anne-Rose Hermer

KLEM. Katja en Udo in de schulden. Anne-Rose Hermer KLEM Katja en Udo in de schulden Anne-Rose Hermer Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen 1 Katja ontmoet Udo Katja is bijna negentien jaar. Ze woont nog bij haar ouders. Katja werkt in een warenhuis.

Nadere informatie

Charles den Tex VERDWIJNING

Charles den Tex VERDWIJNING Charles den Tex VERDWIJNING 3 Klikketik-tik-tik Het is halftwaalf s ochtends. Marja vouwt een hemd. En kijkt om zich heen. Even staat ze op haar tenen. Zo kan ze over de kledingrekken kijken. Die rekken

Nadere informatie

Dakloos Apeldoorn Informatie voor spreekbeurt

Dakloos Apeldoorn Informatie voor spreekbeurt Dakloos Apeldoorn Informatie voor spreekbeurt (voor de bovenbouw) Hier willen we je op weg helpen bij het maken van een spreekbeurt. Je hebt ervoor gekozen om je spreekbeurt te houden over daklozen, of

Nadere informatie

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk.

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk. 1. Puzzelen Wie er het eerst is! Micha staat bij het schoolhek. Hij krijgt een harde klap op zijn schouder van Ruben, zijn grote broer. Oké. Micha is wel in voor een wedstrijdje. Hij begint meteen te rennen,

Nadere informatie

Verslag participatiedebat deel 2. Het werknemersperspectief

Verslag participatiedebat deel 2. Het werknemersperspectief Verslag participatiedebat deel 2. Het werknemersperspectief Datum: Plaats: Gespreksleiding: Gastsprekers: Participanten: Bezoekers: Thema: vrijdag 17 oktober 2014, 15:00-17:00 uur De Gouden Zaal van DROOMvilla

Nadere informatie

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij

Elke middag loopt Fogg van zijn huis naar de Club. Om een spelletje kaart te spelen. Er wordt altijd om geld gespeeld. En als Fogg wint, geeft hij Rijk Phileas Fogg is een vreemde man. Hij is erg rijk. Maar niemand weet hoe hij aan zijn geld komt. Een baan heeft hij namelijk niet. Toch woont hij in een groot huis, midden in Londen. In zijn eentje.

Nadere informatie

Jezus vertelt, dat God onze Vader is

Jezus vertelt, dat God onze Vader is Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.

Nadere informatie

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

WIJ-Wet Investeren in Jongeren

WIJ-Wet Investeren in Jongeren WIJ-Wet Investeren in Jongeren Afdeling Samenleving Bezoekadres: 1 e bezoek: Publiekscentrum Raadhuisplein 2 Krimpen aan den IJssel Openingstijden: Maandag; 08.30 12.30 uur Dinsdag; 08.30 12.30 uur Woensdag;

Nadere informatie

Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken

Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken Onderzoek Je wordt 18 jaar en dan? De gevolgen voor je geldzaken Rapportage Juli 2013 Meer informatie: info@wijzeringeldzaken.nl Samenvatting (1/3) 1. Veel 17-jarigen maken de indruk verstandig om te gaan

Nadere informatie

De mantelzorg DER LIEFDE

De mantelzorg DER LIEFDE De mantelzorg DER LIEFDE Ongeveer 3,5 miljoen Nederlanders zorgen onbetaald en langdurig voor een chronisch zieke, gehandicapte of hulpbehoevende partner of familielid. Ook op de HAN zijn veel medewerkers

Nadere informatie

Discussienota Naar een socialere bijstand GroenLinks Den Haag November 2015

Discussienota Naar een socialere bijstand GroenLinks Den Haag November 2015 Discussienota Naar een socialere bijstand GroenLinks Den Haag November 2015 Inleiding Er is veel in beweging rond de bijstand. Sommige gemeenten experimenteren met een andere uitvoeringspraktijk, met minder

Nadere informatie

Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst. Het regeerakkoord in eenvoudige taal D66

Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst. Het regeerakkoord in eenvoudige taal D66 Regeerakkoord Vertrouwen in de toekomst Het regeerakkoord in eenvoudige taal D66 D66 is tevreden met het regeerakkoord. Samen met VVD, CDA en ChristenUnie willen we veel bereiken, maar we kiezen ook voor

Nadere informatie

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl

13 Acquisitietips. AngelCoaching. Coaching en training voor de creatieve sector www.angelcoaching.nl 13 Acquisitietips AngelCoaching Coaching en training voor de creatieve sector Tip 1 Wat voor product/dienst ga je aanbieden? Maak een keuze, niemand kan alles! Tip 1 Veel ondernemers zijn gezegend met

Nadere informatie

Het is vandaag een feestelijke dag voor de Landelijke Cliëntenraad. U bestaat tien jaar. Ik feliciteer u allemaal van harte met dit jubileum.

Het is vandaag een feestelijke dag voor de Landelijke Cliëntenraad. U bestaat tien jaar. Ik feliciteer u allemaal van harte met dit jubileum. Toespraak staatssecretaris De Krom van Sociale Zaken en Werkgelegenheid tijdens het jaarcongres van de Landelijke Cliëntenraad op 29 maart 2012 in Nieuwegein. Dames en heren, Het is vandaag een feestelijke

Nadere informatie

Irma Steenbeek VERSTAG

Irma Steenbeek VERSTAG Irma Steenbeek VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van

Nadere informatie

7.6. Boekverslag door S woorden 18 januari keer beoordeeld. Vak Maatschappijleer 1. Maatschappijleer Werk. Paragraaf 1.

7.6. Boekverslag door S woorden 18 januari keer beoordeeld. Vak Maatschappijleer 1. Maatschappijleer Werk. Paragraaf 1. Boekverslag door S. 1058 woorden 18 januari 2015 7.6 3 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer 1 Maatschappijleer Werk Paragraaf Werk: als je iets doet, omdat andere mensen daar behoefte aan hebben. Goed

Nadere informatie

Jaarverslag Stichting jij bent TOV! 2015. Auteur: Wendy Verkerk- Klein

Jaarverslag Stichting jij bent TOV! 2015. Auteur: Wendy Verkerk- Klein Jaarverslag Stichting jij bent TOV! 2015 Auteur: Wendy Verkerk- Klein Voorwoord Voor u ligt het eerste jaarverslag van TOV te Tiel. Februari 2015 is stichting Jij bent TOV opgericht waardoor we dit jaar

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Ja hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna de links. Het postkantoor is aan rechterhand.

Ja hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna de links. Het postkantoor is aan rechterhand. Thema 5 Woonomgeving Oefening 2 Situatie 1 Pardon meneer, mag ik iets vragen? Jazeker, wat kan ik voor doen? Weet u het postkantoor is? Ja hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

AMSTERDAMMERS AAN HET WERK. Gemeentelijk werk voor tenminste het minimumloon

AMSTERDAMMERS AAN HET WERK. Gemeentelijk werk voor tenminste het minimumloon AMSTERDAMMERS AAN HET WERK Gemeentelijk werk voor tenminste het minimumloon 1 Samenvatting De weg uit armoede is werk. De vraag hoe mensen weer aan het werk geholpen kunnen worden is actueel. De flinke

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord Nummer 2, december 2006

Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord Nummer 2, december 2006 WERK EN INKOMEN VOOR JONGGEHANDICAPTEN Signalen uit de praktijk in vraag en antwoord Nummer 2, december 2006 Het komend jaar werkt het BPV&W samen met NIZW aan het project Bouwen aan actieve informatievoorziening

Nadere informatie

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij?

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Wat een mooie luchtballonnen! Geel, oranje, groen en blauw. Kies maar uit Daan,

Nadere informatie

WWB wijzigt per 1 januari 2015 in Participatiewet. De kostendelersnorm

WWB wijzigt per 1 januari 2015 in Participatiewet. De kostendelersnorm WWB wijzigt per 1 januari 2015 in Participatiewet Wat gaat er veranderen in 2015 in de Wet werk en bijstand? Vanaf 1 januari 2015 heet de Wet werk en bijstand (Wwb) de Participatiewet. Iedereen die op

Nadere informatie

Meedoen Werkt! Geen werk, geen uitkering, wél ambitie? Ontwikkel je talent in Purmerend!

Meedoen Werkt! Geen werk, geen uitkering, wél ambitie? Ontwikkel je talent in Purmerend! Meedoen Werkt! Geen werk, geen uitkering, wél ambitie? Ontwikkel je talent in Purmerend! Heb je geen werk, geen uitkering maar wél ambitie? Wil je bijvoorbeeld graag werkervaring opdoen, in contact komen

Nadere informatie

Veelgestelde vragen Wet WIJ

Veelgestelde vragen Wet WIJ Veelgestelde vragen Wet WIJ Wat is de WIJ? WIJ staat voor Wet investeren in jongeren (WIJ). Deze nieuwe wet gaat in per 1 oktober 2009 en moet ervoor zorgen dat alle jongeren tot 27 jaar een opleiding

Nadere informatie

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad.

Een van de agenten komt naar hem toe. Nou, het is me het dagje wel, zegt hij. Nu zijn er toch rellen in de stad. Een dode De voetbalwedstrijd is afgelopen. Het stadion is bijna leeg. Het is koud, de zon schijnt bleek. Munck staat op de tribune van vak H en staart naar de dode man op de bank. Wat vreselijk, denkt

Nadere informatie

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang Thema Kinderen en school. Demet TV Lesbrief 9. De kinderopvang zoekt opvang voor haar kind. belt naar een kinderdagverblijf. Is er plaats? Is de peuterspeelzaal misschien een oplossing? Gaat inschrijven

Nadere informatie

HC zd. 42 nr. 31. dia 1

HC zd. 42 nr. 31. dia 1 HC zd. 42 nr. 31 weinig mensen zullen zeggen dat ze leven voor het geld geld maakt niet gelukkig toch zeggen we er graag achteraan: wel handig als je het hebt want waar leef ik voor? een christen mag zeggen:

Nadere informatie

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl.

Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Chatten Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen gekregen. Wilt u meer weten over dit keurmerk kijk dan op de website: www.stichtingmakkelijklezen.nl. Colofon Een uitgave van Eenvoudig Communiceren

Nadere informatie

Wmo-raad gemeente Oss - Postbus 5-5340 BA Oss - telefoon 06-25274240 - email: wmoraad@oss.nl

Wmo-raad gemeente Oss - Postbus 5-5340 BA Oss - telefoon 06-25274240 - email: wmoraad@oss.nl Wmo-raad gemeente Oss - Postbus 5-5340 BA Oss - telefoon 06-25274240 - email: wmoraad@oss.nl Datum 23 november 2014 Kenmerk WMOR14016 /AvO/DvL/BN/JG Aan het college van B en W van de Gemeente Oss Betreft

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

We spelen in het huis van mijn mama deze keer,

We spelen in het huis van mijn mama deze keer, Jip en Janneke. Ik ben Jip. Ik ben Janneke en we wonen naast elkaar. Hij heet Jip, zij heet Janneke. en we spelen soms bij hem en soms bij haar. We spelen in het huis van mijn mama deze keer, we kunnen

Nadere informatie

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN

MANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe

Nadere informatie

Congresverslag Ouderbetrokkenheid. 21 september 2015

Congresverslag Ouderbetrokkenheid. 21 september 2015 Congresverslag Ouderbetrokkenheid 21 september 2015 Samenlevingsgerichte school Op maandagmiddag 21 september was het zo ver, het congres over ouderbetrokkenheid en de partnerschapsschool vond plaats

Nadere informatie

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf.

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Les 1 Werk en inkomen (1) Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Evert en Monica -2 Rijbewijs Monica is jarig.

Nadere informatie

Desiree Piar 0824864 CMD 1B Docent : James boekbinder Project : vrijwilligers 55+ Doelgroeponderzoeksverslag

Desiree Piar 0824864 CMD 1B Docent : James boekbinder Project : vrijwilligers 55+ Doelgroeponderzoeksverslag Doelgroeponderzoeksverslag Interviews Naam: Sharlene Piar Arends leeftijd: 59 Hoe zou jij een tienermoeder helpen als jij een vrijwilliger was? En waarmee zou je een tienermoeder mee helpen? Advies geven

Nadere informatie

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal!

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Hé hoi, hallo! Ik zal me even voorstellen. Ik ben Bloem. Bloem van Plastic. Maar je mag gewoon Bloem zeggen. Wow! Wat goed dat jullie even

Nadere informatie

Participatiewet. Wat gaat er veranderen in 2015 in de Wet werk en bijstand? Wat zijn de belangrijkste wijzigingen in 2015? De kostendelersnorm

Participatiewet. Wat gaat er veranderen in 2015 in de Wet werk en bijstand? Wat zijn de belangrijkste wijzigingen in 2015? De kostendelersnorm Participatiewet Wat gaat er veranderen in 2015 in de Wet werk en bijstand? Vanaf 1 januari 2015 heet de Wet werk en bijstand (WWB) de Participatiewet. En niet alleen de naam verandert. Iedereen die op

Nadere informatie

BINNENSUIS Jehudi van Dijk

BINNENSUIS Jehudi van Dijk BINNENSUIS Jehudi van Dijk Op het toneel staat een vrouw. Ze draagt gewone kleren en ze heeft een horloge om. Ook staat er een stoel en een prullenbak en ligt er een pluisje op de grond. Ik denk altijs

Nadere informatie

Armoede, werk en inkomen. De crisis is niet voorbij. Gezamenlijke aanpak

Armoede, werk en inkomen. De crisis is niet voorbij. Gezamenlijke aanpak Armoede, werk en inkomen Iedereen telt mee, wordt gezien en verdient een menswaardig leven binnen onze maatschappij en in Leiden in het bijzonder. Er is nu veel meer armoede in Leiden dan twaalf jaar geleden.

Nadere informatie

Iris marrink Klas 3A.

Iris marrink Klas 3A. Iris marrink Klas 3A. 1 Inhoud. 1- Voorpagina 2- Inhoud, inleiding & mijn mening 3- Dag 1 4- Dag 2 5- Dag 3 6- Dag 4 7- Dag 5 Inleiding. Ik kreeg als opdracht om een dagverslag te maken over Polen. 15

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

Voor jou. Verhalen van mantelzorgers. Anne-Rose Hermer

Voor jou. Verhalen van mantelzorgers. Anne-Rose Hermer Voor jou Verhalen van mantelzorgers Anne-Rose Hermer 6 Inleiding In dit boek maak je kennis met Martine, Koos en Sara. Ze zijn alledrie in een andere fase van hun leven. Maar één ding is hetzelfde voor

Nadere informatie

Aanbod opleidingen & trainingen voor bewindvoerders najaar 2014

Aanbod opleidingen & trainingen voor bewindvoerders najaar 2014 Aanbod opleidingen & trainingen voor bewindvoerders najaar 2014 Onderstaande opleidingen en trainingen zijn speciaal ontwikkeld om te volgen op 1 dag. Op die manier bent u in korte tijd op de hoogte van

Nadere informatie

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!

Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma van de Partij voor de Dieren in eenvoudige taal Gemeenteraadsverkiezingen 2014 Utrecht

Verkiezingsprogramma van de Partij voor de Dieren in eenvoudige taal Gemeenteraadsverkiezingen 2014 Utrecht Jouw idealen in Utrecht Verkiezingsprogramma van de Partij voor de Dieren in eenvoudige taal Gemeenteraadsverkiezingen 2014 Utrecht 1 Jouw idealen in Utrecht Verkiezingsprogramma van de Partij voor de

Nadere informatie

WAT WIJZIGT ER PER 1 JANUARI 2015? In deze uitgebreide nieuwsbrief treft u informatie aan over de Participatiewet, met speciale aandacht voor:

WAT WIJZIGT ER PER 1 JANUARI 2015? In deze uitgebreide nieuwsbrief treft u informatie aan over de Participatiewet, met speciale aandacht voor: INFORMATIEBRIEF WAT WIJZIGT ER PER 1 JANUARI 2015? In deze uitgebreide nieuwsbrief treft u informatie aan over de Participatiewet, met speciale aandacht voor: De kostendelersnorm pagina 1 en 2 Strengere

Nadere informatie

U en uw buren. Wie zijn die mensen? Maak even kennis. Missie van Haag Wonen

U en uw buren. Wie zijn die mensen? Maak even kennis. Missie van Haag Wonen Bijna iedereen heeft buren. Zeker in een drukke stad als Den Haag. Iedereen leeft op zijn of haar eigen manier. De een heeft een groot gezin. De ander slaapt overdag. Weer een ander klust graag. Zoveel

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

CHATTEN. verborgen verdriet MARIAN HOEFNAGEL

CHATTEN. verborgen verdriet MARIAN HOEFNAGEL CHATTEN verborgen verdriet MARIAN HOEFNAGEL Stotteren Kom op, Roy. Het is allang tijd. De leraar informatica legt een hand op Roys schouder. Maar Roy kijkt niet op of om. Hij zit achter de fijnste computer

Nadere informatie

Ik heb een vraag over. zorg... ondersteuning... opvoeding... jeugdhulp... mijn arbeidsbeperking... mijn uitkering... werk...

Ik heb een vraag over. zorg... ondersteuning... opvoeding... jeugdhulp... mijn arbeidsbeperking... mijn uitkering... werk... Ik heb een vraag over zorg... ondersteuning... opvoeding... jeugdhulp... mijn arbeidsbeperking... mijn uitkering... werk... 1 Ik heb een laag inkomen en vind het moeilijk om werk te vinden... Ik wil me

Nadere informatie