Algemene beschrijving knaagdier. zoogdieren

Transcriptie

1 OPMAAK OPZOEKBOEKDIER_DEF_XP :47 Pagina GERBIL zoogdieren Mongoolse gerbil Dikstaartgerbil Shawi-gerbil Bleke gerbil Latijnse naam Meriones unguiculatus Pachyuromys duprasi Meriones shawi Gerbillus perpallidus Herbivoor, carnivoor, omnivoor Herbivoor Herbivoor Herbivoor Herbivoor Speenleeftijd Leeftijd geslachtsrijp Bronstig om de Draagtijd dagen 19 dagen 25 dagen dagen Worpgrootte Jongen zijn Levensverwachting Huisvesting In groepen Alleen of in Alleen In groepen kleine groepjes Algemene beschrijving knaagdier vetopslag De gerbil is een knaagdier met een staart en korte pootjes. De dikstaartgerbil heeft een dikkere staart dan de andere gerbilrassen. Dat komt door de vetopslag in de staart. De bleke gerbil heeft een spitse kop. Hierdoor vallen de grote, ronde, donkere ogen en de grote oren meer op. De Mongoolse en Shawi-gerbil hebben een behaarde staart met een pluimpje aan het einde. Mongoolse gerbils worden ook wel woestijnratten of renmuizen genoemd. Dat is fout, want gerbils zijn niet verwant aan ratten en muizen.

2 kleurslagen Herkomst Gerbils komen oorspronkelijk uit de (half)woestijngebieden in Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Uitzondering is de Mongoolse gerbil: die komt uit Mongolië en Noord-China. In 1973 werd de Mongoolse gerbil voor het eerst tentoongesteld in Nederland. Deze soort komt het meest voor als huisdier. Het is ook het enige gerbilras waarbij veel kleurslagen (= verschillende kleuren) voorkomen. gangenstelsel plassen weinig Specifiek gedrag Gerbils leven in de (half)woestijn: droge streken met grote temperatuursverschillen. Om dit te kunnen overleven, graven ze een gangenstelsel onder de grond. Dit geeft hun bescherming tegen koude, warmte en roofdieren. Daarom willen gerbils ook in hun kooi kunnen graven. Gerbils zijn erg zuinig met water, want in de (half)woestijn is er immers bijna geen water. Ze plassen weinig, want dat is verspilling van vocht. Ze halen het vocht dat ze nodig hebben vooral uit hun voedsel. Als er gevaar dreigt, gaan ze op hun achterpootjes staan. Zo kunnen ze de omgeving goed in de gaten houden. Gerbils zijn nieuwsgierige diertjes. Je kunt ze wel tam maken, maar ze zijn erg beweeglijk en daardoor zijn het geen knuffeldiertjes. Alles waar ze met hun tanden bij kunnen, wordt op de proef gesteld. Als het kapot kan, dan zullen ze dat zeker doen. Een vel papier verandert binnen enkele minuten in een hoopje snippers. Verzorging De verzorging van gerbils is eenvoudig. Je moet het verblijf regelmatig schoonmaken. Aangezien ze niet veel plassen, is één keer in de twee weken meestal al voldoende. Als er veel dieren in het verblijf zitten, dan moet het vaker gebeuren. Bij grote hokken maak je wekelijks de poep- en plashoek schoon en maandelijks het gehele hok. Geef de dieren dagelijks voer. En je moet ze ook elke dag vers water geven, ook al drinken ze erg weinig. Als je vers voer geeft, verwijder dan iedere dag de bedorven voerresten. glazen bak Huisvesting Een traliekooi is niet geschikt voor gerbils. Ze graven veel. Bij een traliekooi zal de meeste bodembedekking naast het verblijf terechtkomen. Een glazen bak, bijvoorbeeld een aquarium voldoet beter. Dan kunnen ze graven zonder dat de bodembedekking uit het verblijf valt. In een glazen bak tocht het ook minder. Dat is beter voor de gezondheid van de dieren. Als bodembedekking voldoet een combinatie van zand, houtkrullen en hooi. Een bodembedekking van enkel stro of hooi kan ook, maar dan kunnen ze geen gangenstelsels graven.

3 slaaphuisje In het hok moet een slaaphuisje staan. Bijvoorbeeld een omgekeerde bloempot of een (vogel)nestkastje. Bedenk wel dat alles wat je in het verblijf zet, bestand moet zijn tegen de knaagtanden van de gerbil. Een houten huisje doet ze veel plezier, want dat heeft twee functies. In het begin gebruiken ze het als slaaphuisje. Maar geleidelijk aan wordt het steeds meer een knaagobject. Uiteindelijk blijven er enkel nog een paar losse plankjes over. Voor twee gerbils heb je een verblijf nodig van 50 bij 40 cm en 40 cm hoog. Hoe groter het verblijf is, hoe beter natuurlijk. karig menu Voeding In de (half)woestijn is niet veel voeding beschikbaar. Gerbils kunnen dan ook met een karig menu overleven. Eén gerbil heeft voldoende aan tien tot vijftien gram gemengd knaagdierenvoer. De maag van de gerbil is aan deze kleine hoeveelheden aangepast. Als je de gerbil meer voedsel geeft of een te rijke (vette) voeding, wordt hij ziek. Als je hem wilt verwennen, kun je hem af en toe een kleine hoeveelheid dierlijk eiwit (meelwormen bijvoorbeeld) en kleine stukjes fruit/groente (bijvoorbeeld appel) geven. Voor de spijsvertering moet er altijd hooi beschikbaar zijn. Takken zorgen ervoor dat hij kan knagen. Zo kan hij zijn tanden op de juiste lengte houden. verdedigingsmechanisme Hanteren De staart van de gerbil kan afbreken, net als bij een hagedis en een degoe. Gelukkig gebeurt dit niet zo vaak. Meestal gaat alleen de huid van de staart af. Hierna zal het stuk staart zonder huid afsterven. Dit afbreken van de staart is een verdedigingsmechanisme. Een gerbilstaart groeit echter niet meer aan. Wees daarom extra voorzichtig met de staart. Gerbils pak je op met twee handen. Maak met je handen een holletje en houd de gerbil hierin gevangen. Zo kun je hem veilig vervoeren. Los op de hand is niet veilig. Een gerbil is namelijk erg beweeglijk en zeer snel. Als je de gerbil aan de staart op moet pakken, doe dit dan bij de staartaanzet en zet de gerbil meteen op je hand of arm. Een gerbil in een handenholletje

4 Voortplanting Gerbils worden na een draagtijd van 24 dagen kaal en blind geboren. De ontwikkeling gaat razendsnel. Na één week is de vacht al ontwikkeld. Voordat ze veertien dagen oud zijn, zijn de ogen open. Na drie weken kunnen ze al zonder de moedermelk. Op een leeftijd van vier tot vijf weken kun je ze bij de ouders vandaan halen. De vader speelt een belangrijke rol bij het grootbrengen van de jongen. Daarom is het beter om de ouders bij elkaar te laten als er een nest is. Een nadeel hiervan is dat het produceren van jongen soms erg snel gaat. Als een koppel eenmaal begint met de voortplanting, gaat dit meestal nog wel een paar nesten door. tocht en vocht Veel voorkomende ziektes Over ziektes bij de gerbil is weinig bekend. Om te voorkomen dat je gerbil ziek wordt, moet je zorgen dat de huisvesting, de verzorging en de voeding in orde zijn. Voorkom tocht en vocht in het hok. Verwijder dagelijks bedorven voedselresten. Geef ze geen te rijke of te vette voeding. Als je deze dingen doet, dan zal je gerbil zelden ziek worden. Rassen Mongoolse gerbil Dit is de bekendste gerbil. Hij wordt tussen de 75 en 120 gram zwaar en ongeveer 12 cm lang. De staart is tussen de 8 en 11 cm lang. Het lichaam is slank met een korte nek. De staart en het lichaam zijn behaard en er zit een pluimpje aan de staart. De achterpoten zijn langer dan de voorpoten. Aan de korte en brede kop vallen de relatief grote ogen en kleine oortjes op. Deze gerbil is de enige gerbil waarvan diverse kleurvariëteiten bekend zijn. Hieronder staan enkele voorbeelden. - Wildkleur = naturel = de oorspronkelijke kleur: Bruingrijze dekkleur met zwarte ticking (= het haarpuntje heeft een andere kleur dan de rest van het haar). De onderzijde van het lichaam en de staart zijn lichter van kleur. De pluim aan de staart is donkerder. - Zilver-agouti: Zilvergrijze dekkleur met zwarte ticking. De onderzijde van het lichaam is zilverwit. - Geel wildkleur: Gele dekkleur met een witte buik. De ogen zijn robijnrood. - Zwart: Het diertje is helemaal zwart. De keel heeft soms een wit vlekje. - Wit: Het diertje is helemaal wit en heeft rode ogen.

5 Mongoolse gerbil wildkleur Bleke gerbil Dit is een echte ren muis. Hij is nog beweeglijker dan de Mongoolse gerbil. Bleke gerbils hebben een slanke, lange en sierlijke bouw. De staart is veel langer dan het lichaam en dun behaard. Het lichaam is 13 cm lang, de staart moet minimaal 15 cm zijn. Door de lange, smalle kop met de spitse snuit vallen de zwarte ogen en oren goed op. De dekkleur is lichtbruin met een zeer fijne lichte ticking. De onderzijde van de gerbil is wit. Bleke gerbil

6 Dikstaartgerbil Deze gerbils zijn rustige dieren die veel slapen. Meestal worden ze tegen de nacht wakker en gaan dan op zoek naar voedsel. Het meest kenmerkende van dit ras is de onbehaarde staart. Deze is dikker dan bij de andere gerbilrassen omdat er vet en water in opgeslagen wordt. De gerbil weegt 40 tot 50 gram en is 8 tot 10 cm lang. De beharing is zacht en niet aaneengesloten tegen het lichaam. De dekkleur is geelachtig met een subtiele ticking. De buikkleur is wit en de oogjes zijn donker gekleurd. Dikstaartgerbil Shawi-gerbil De Shawi-gerbils leven alleen. Het lichaam is 12 tot 14 cm lang. De vacht is zandkleurig met een subtiele zwarte ticking en een witte buik. De staart is behaard en heeft een zwarte pluim aan het einde. Verder kun je deze gerbil het beste vergelijken met de Mongoolse gerbil. Shawi-gerbil